Barbara Vrouwen-Gasthuis
m, Park-Hotel
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 17 APRIL 1924 - VIERDE BLAD
DUITSCHLAND-NEDERLAND
HET DUITSCHE ELFTAL.
Een bijzondere correspondent, een
Kederlau j«t tu Herlijn, schrijft ons
bet volgende
Tegenover het, uit spelers van 8
.verschillende clulis samengestelde N«.- -
derlamWho elftal zal zich op den 2en
P&aeclidag een Duirsch elftal uitstel
len, slecht» mi de vertegenwoordigers
van twee lui» gekozen. De twee be
kendste Zuid-Du:tsohe verecnigingen,
do Spielvejvinigruag F^rth en d«- Die
F. C NdrnLra leveren respectievelijk
6 en 5 speler».
De opstelling geeft 'outer beroemde
namen, alle speler» hebben reeds hun
internat ion ule cap verdiend. Berust
dus de elftal-keuze op twee verschil
lende svsternen, ook in ae spel-metho-
den zal men een groot verschil kun
nen opmerken.
Bii dc Zuid-DuiUcliers zien we een,
tot het uiterste doorgevoerd, vlak sa-
meryspel met een, aan het volkomcne
grenzende, techniek.
Eenige malen was ik in de gelegen
heid dit «pel te zien <-n ik moet erken
nen verbaasd te zijn geweest over een
dergelijk kunnen bij «nateure.
Toch moet me die opmerking van
het liart, dat het siccds meer verba
zing en bewondering voor hel tech
nisch knappe w«, dan bewondering
voor deze sprei-methode.
Het samen-pel werd tc ver doorge
voerd. het «pel was. oin liet zoo te noe
men, tk veel geautomatiseerd. Een
speler behield g««» seconde «len bal
zplf. zonder kijken haast tipte hij hexr.
naar zijn buurman Alles zoo glad
alsof het ge- n moeite koelie. Doorge
voerd werd dit ©pel' t«" ver in het
strafsdioiwrcliie.; eu dikwijls maakte
het den indruk alsof een speler, in-
plaat# van z»'lf te sohieten, altijd weer
vond, dat een partner or nóg beter
voor stoml, wat de productiviteit niet
verhoogde.
Ook boeit zulk spel hoogden-, ren
moment. zooals een goede specialitei
ten- voorstel ling l-fi-i» kan: op den
duur vermoeit !»ct den toeschouwer,
di" resultaten verlangt, het is te vol-
maakt. Het levende van het spel «mat
verloren. Uitgevoerd door door en-
minuten nog even frisch schijnen al»
bii den aanvang van het s;*l, heeft
•irzc methode vaak succes en D vooral
bij gwakkere tegenstanders fnuikend
TOOT de moraal.
Bovendien vergt het van de verdedi
ging der tegenpartij r^r vee!, vooral
dê mndenlinie heeft het hierbij
enorm zwaar t« verantwoorden.
Wel kriigt de doel verdediger bif dit
«pel weinig v. - schoten te stoppen,
die uit de nabijheid gelost worden
zijn echter door d<- zekerherl van den
Schutter. dubbel gevaarlijk.
Bekijken we h«-t elf UI van <mx© te-
genstamlers nader. dan zien we in het
t u li 1 f
doel den v-
oogetwiifel
keeper. I»
roemd om
ha! tegemo
heid. hem
grh.---i te
goeden K
Dui
and'*
beate
den i
ruk.
Ite-
dingen" den
en zeldZA un-
-t *tr «fechoo-
Me: zijn
•n zijn klein-
-en groot ge.
een gewaag-
i cluhgen<r>t, de
acht.Tsp' K ti l e r, aan dit «pel
volkomen g. wend en heeft de ander»
hack M n I 1 r van Fürth niet alle.-n
hti itiiern r. ile ontmoetingen, maar
ook bii vete to©ren door de combinatie
N'örnl-erg-F'lrth ondernomen, volop
geleo^nh» i gehad om met. Stithlfauth's
eigenaardigheden vertrouwd te raken.
Overigen* lvlmoren beide vendo'igerr
to<. «j<- speler*, die Duit»:hland
op deze plaat* bezit.
De middenbne liestaat eveneens uit
3 sterren. *1 speelt de allergrootste,
de vroegere Furth-centerhalf Lang.
niet msi-' Deze i* overgegaan naar
de Hamburger Sportverein. wat veel
stof heeft, .gewaaid en waarschijn
lijk oorzaak Ï6, cat men hem nu, in
deze combinatie niet heeft verkozen.
Toch zal de Nederlandsdie voor
hoede aan dit drietal, geroutineerde
spelers als het zijn, een harden noot
te- kraken hebben.
De schitterendste linie van onze te
genstanders vormen echter de voor
waarts. Het is nauwelijks te zegden
wie van de vijf uitblinkt Uitstekende
schutters. nauwkeurig met elkaar in
gespeeld (de links-buiten Sutor uit
Numbenr pist geheel in de Ftlrth-
combinaiicj en allen pootïge heer
schappen, die hun mannetje kunnen
staan. Onze tniddeulinie zal alle zeilen
moeten bijzetten «>m hen te houden
en D e n i s en T e t z n e r zullen hun
plezier wel opkunnen.
De beste schutter de rechtsbinnen
F ra n z. die o.a in het spel tegen
Oostenrijk op 13 Januari m Nfiru-
berg 3 goaN voi-r z-jit rekening nam
(waarvan echter 1 uit een strafschop).
Als een aardige bijzonderheid om
trent het all-round footballer zijn van
Sciderer, den middenvoor, diene. «lat
deze j.l. Zondag, bij den wedsrtijd
rtirth-Niirnberg oni het kampioen
schap van Z. Duitschland, bij Furth
in het doel stond en geen bal doorliet,
liet spel eindigde 0—0.
Bijna hetzelfde elftal, op twee uit
zonderingen links half en lioks-bin-
nen) na. speeide 13 Januari een uit
stekenden wedstrijd tegen hc' sterke
Oosten rij ksche elftal. Werd ook weer
door ongeveer hetzelfde team. het
vorig jaar in Itahe met 21 verloren,
i.it brachten zij het «Ot een V3 over
winning. waarbij hei zelf» 30 minu-
un voor tijd nog 11 stond.
Onwillekeurig komt men in de ver
leiding om een voorspelling omtrent
het komende spel te wogen.
Voor mU een uiterst lastige taak,
aangezien ik sedert ruim een jaar
geen Hollandsch spel meer zag eu,
net. wat het Nedsrlandscb elftal be
treft met de krantenverslagen vnn den
Holland—BelgiC wedstrijd doen moot.
Toch verwacht ik, hal moge
vreemd klinken, een overwinning
van Holland. Niet uit nationaal-chau
vinisusche gevoalons, doch als gevolg
van de waardeering der feiten.
De laatste Waken wijzen op een in-
sinking in het spel van de beide Puit-
schc clubs. Een paar weken geleden
werden beiden geslagen door Wald-
hof uit Mannheim. FuriVi met 31.
NOrnberg met 2o. Wél is Wjaldv
hof een sterke vereenigiug. maar dit
verklaart de beide nederlagen niet
voldoende. Vooral het falen van de
voorhoeden is een veeg tecken. ter
wijl Stuhlfauth te passceren bleek.
Ook verloor Fürth vnn de Stuttgar-
ter Kickers, wederom inet 3—1, een
opnieuw falen dus van de voorhoede.
T- n slotte speelden J.l. Zondag Nürn-
berg en Fürth teaen ellaar. waarbij
g« en «Ier voorhoeden tot scoren kwam
bij een volkomen overwicht van de
wcderzijdschi- verdedigingen.
Ik geloof dan ook. dat de Xeder-
landsche verdediging togen den Dnib-
«hen aanval opgeWa«vn zal blijken
te zijn.
Rest dus de vraag ©f_.d« Hol-
landsche voorwaarts bet vijandelijke
doel zullen kunnen naderen.
Met een open spel. wat meer in
onz- lijn ligt. schijnt mij dit zeer
goed mogelijk, de middenlinie der
Duitschers is hun zwakste {of beter
gezegd: hun minst sterke) punt en
Stuhlfauth speelt zooalz ik zeidc. vaak
een zeer gewaagd spel. dat, a! i* het
hem wel toevertrouwd, tegen een
doortastende voorhoede wel eens
noodlottig zou kunnen worden.
Alle* tezamengenomen waag ik het
om ous elftal een goede kan« te ge-
ven. mits gebrek aan uithoudingsver
mogen het geen parten speelt en en
thousiasme een gebrek aan technische
volmaaktheid vergoedt.
k
Er zijn misschien neg vee stadge-
nooten. die niet weten, dat hot per
ceel Janstraat 54 aan heel oud Haar
lem herinnert. Wij bedoelen het
smalle, schilderachtige huisje,
waarin nu al sinds de tweede helft
van de achttiende eeuw gevestigd is
de ..Bewaar- en Oefenschool voor jon
ge kinderen zooals op een wit bord
te lezen staat.
De wandelaar», die niet al te veel
haast hebben en door de Jansstraat
gaan, moeten eens opletten, welk
mooi en sierlijk geveltje da» i*. Zij
kunnen daar dan de volgende ..in
carnatie" lezen:
Heeft Hugo
Ai
in Assendelf Her ge
sticht 't onscr baten
Barber.i Vrouwen Gasthnjrs
1824
Tn «le „Geschiedenis en beschrijving
van Haarlem" door F. Allau lezen we
o.a. de volgende bijzonderheden
„Hugo v.iu Assen'ft sticht ia 1435
ren Gpathuis. geeft het aa.« dc stmi
in -ijrn iernj onder voorwaarde, èr
arme zieke t r.enen in te verplegen.
..Voort-" (z.n«> l.-est men in den fun
datiebrief) ,.z»o zullen die Raede van
der Stcede van Harrlcin dvc nu syn of
namaels weesen sullen, een of twee
goede rcedelijke. eerbare knacpen
dn ertoe «hikken, endo ordineren alle
jaer, die tot voor». Onser Lieve vrou-
wen Gavthui* dye arme sicke men-
schen, dye daerin syn, of namaels in
we sen sullen, bewaren en regeren sul
len. L-elijk dye Gasthuysir.eesters dat
Nieuwe Gasthuys regeren en bcwa-
Dc Regeering neemt aldu* de gift
nan..So hebben wy. Schout, Bur-
gemee«tercn. Schep» nen ende Raede
der Stede van Haerlem op dese tyd
voor ons en onse nakomelingen, bij
wille ende goeddunken der Vroed
schap ende Rijkdom van onse Stede
doei-e voorsehr. huysinge metten er
ven aangenomen ende ontfangen, en
sullen dye ter eere Gods, Ouser Lie
ve Vrouwen ende alle Gods Heyli-
gen, ende tot behoef der armen doen
regeren cq bewaren in allen manie
ren, gelijk voorsehr. staat, ende heb
ben deeze voorsehr. erven metter huy
singe ende dye arme siecke men-
schen, dye daerinne syn of namaels
>en sullen, genomen in onse hoe
de ende beschennenisse tot eeuwigen
dage, en hebben hen ook voor ons cn
onse nakomelingen gegeeven ende ge
ven init deeeen brieve alle regten,
privilegiën ende vrijhedens die onse
Nieuwe Gasthuis heeft binnen onser
Sleede".
Mijns inziens hebben en de Stichter
én de Regcering hierbij op de funda
tie van het St. Elisabeths Gasthuis
gedoeld. Hugo van Assendelft geeft
het Gasthuis van de H. Baibara aan
de Stad. onder voorwaarde, dat zij
het zal bewaren en besturen, gelijk zij
het Nieuwe (St. Elisabeths) Gasthuis
doet."
Tot zoover Allan.
We vestigen dc aandacht op het
erschil in data. In den gevel staat
1624 en Allan spreekt van 1435.
„Out en bchoeftich" zijn de perso
nen nu joist, niet. die er een gedeelte
van den dag doorbrengen. Dat zijn
namelijk dc 110 kinderen van de be
waarschool, die dc eerste levenswijs
heid ontvangen van het hoofd der
school, mejuffrouw A. Heiloo. en van
•ee onderwijzeressen en een helpster.
We hebben er Woensdagmorgen tij
dens de „les" even een kijkje geno
men en werden door mejuffrouw Hei
loo rondgeleid. Deze deelde ons me
de, dat hel bestuur plannen over
weegt, om het voorste lokaal voor
de „groote" kinderen voor wasebge-
legenheid in tc richten en het dus
aan het onderwijs tc onttrekken. Nu,
wie ziet. hoe somber dit lokaal is. kan
zich best met dat plan vereenigen.
Een lokaal, waarin heel jonge kinde
ren een paar uur per dag moeten
vertoeven, mag er wel wat vroolij-
ker uitzien daarin moeten lucht en
licht ongehinderd kunnen toetreden.
Licht is hier veel to weinigin het
plafond is een lantaarn gemaakt, die
slechts een klein deel van de duis
ternis wegneemt, Aan den zijkant
zijn weliswaar twee tuimelramen,
maar met het uitzicht op een hoogen
muur. zoodat cr nooit een zonne-
slraaltje kan binnendringen. Het per
soneel heeft alles gedaan, om het nier
nog wat levendiger cn aangenamer te
maken. Op de muren zijn o-.rdige fi
guren geteckend en de banken zijn
zóó geplaatst, dat het karakter van
school weggenomen is.
In het tweede schoollokaal behoeft
niet veel veranderd te wordende
kan hier doordringen cn boven
dien hebben de kindertjes hier het
uitzicht op de speelplaats en het
speellokaal achter het gebouw.
In het speellokaal staat een piano,
die goede diensten bewijst bij het,
loeren der versjes er> hot op maat
marcheeren.
De speelplaats voldoet aan alle ei-
schen. die men daaraan stellen mag.
De kinderen kunnen hier naar harte
lust spelen en ravotten. Toch zou het
bestuur hier eaarne een stukje van
den grond willen afnemen, om er een
lokaal bii te bouwen, maar dat stukje
grond behoort aan het- Rijk. Ook wil
men er gaarne een overdekte veran
da aangebracht en een uitbreiding
van het aantal W. C.'s zien.
De oude bestuurskamer aan den
voorkant wil het bestuur intact la
ten.
DOODGEREDEN.
Dinsdagmiddag is op den AVyck'eler-
weg bij Bak een vrouw uit een woon
wagen dour een auto uit Ee (Oostdon-
geradeel) doodgereden.
EEN AANZIENLIJK KAS TEKORT
In de kas van het waterschap Hom-
merts, waarvan de gearresteerde me
de-directeur van de Middenstands-
bank R. te sneek boekhouder-ontvan
ger was, is een tekort, van bij de
f 30.(XK). De administratie is van 1917
af niet in orde.
PRINCIPIEELE DIENST
WEIGERAARS.
Voor den Krijgsraad te 's-Hcrto-
genbosch verscheen P. Z. uit Oud-
Karspel. 23 jaar, gewoon dienstplich-
»ig soldaat 21e reg inf., gedetineerd tc
Den Haag; S. J. uit, Haarlem. 21 jaar,
gewoon dienstplichtig soldaat vau liet
reg, vesting-artillerie, gedetineerd te
Den Haag; S. A. G. uit Middelharnis,
20 jaar, gewoon dienstplichtig soldaat
van liet reg vesting-artillerie, gede
tineerd te Den Hang, allen beklaagd
tor zake dat zij geweigerd hadden <le
voor hun bestemde uniform aan fe
trekken en in die ongehoorzaamheid
waren blijven volharden.
De eerste beklaagde hield staande,
dat hij was blijven weigeren omdat
'e diensten als mililaar direct of in
direct in verband staan met de moge
lijkheid van te komen tot het dooden
GASVERSTIKKING.
Tc Rotterdam is in een perceel aan
de Hondiusstraat een 22-jarige dienst
bode bewusteloos te bed gevonden.
Een geneesheer kon slechts den dood
- conslatceren. De gaskraan stond ge-
ran den «nwmmck, ten™ wdke han- e Vermoed,.Hik l.eefr Het
rlehntr hokl.inzdft eewetenahezwarr-n
meisje des avonds vergeten de kraan
deling beklaagde gewetensbezwaren
had. Ook de beide andere beklaagden
deden verklaringen van gelijke strek
king.
Tegen ieder der beklaagden eischte
de auditeur-militair negen maanden
gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest. gevangenhouding en ontslag
uit den militairen dienst.
De Krijgsraad te 's-Hertogenbosch
eroorder-hie J. D. uit HoOgezand, ge
won dienstplichtig soldaat 12e reg.
inf.. beklaagd van prine.ipieele dienst
weigering, in verband met verminder
de toerekenbaarheid tot, 71 dagen ge-
ngenisstraf, zijnde de tijd welke be
klaagde in voorarrest doorbracht.
Binnenland
DJ2 BORSTKAS INGEDRUKT.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag ongeveer drie uur is bij werk
zaamheden aan het tramnet in Den
Hang. hoek Rijnslraat-Bezuidenhout.
een 28-jarige wegwerker bij de Haag-
srh® Tramwegmij., uit de Govert Bid-
loostraat. door oen neervallende rail
getroffen, waardoor hem de borstkas
werd ingedrukt. De dood trad spoe-
*i«r daarna in.
INCEZONDEN MËDEDEE'-INGElI
a 60 Cts. per regel.
Tweede Paaschdag 6uu
DINER-CONCERT
Orchestre Tzigane
Menu f 3.50
Minardises Moscovites
Crème Montespanne
Homard Tharmidor
Salie de Pré Salé Berrichonne
Vacherin Polonaise
Men wordt verzocht telefonisch
tafcis te reservecrcn.
VEREENICINC* VAN STAATS
BURGERESSEN.
Dc Ncderlandscho Vereeniging
Staatsburgeressen houdt, haar alge-
incene vergadering op 14 en 15 Juni.
ie Leiden Daarin komt onder meer
«aan de «>rde h«rt volgende voorstel van
het hoofdbestuur. Er worde hij de ko
mende verkiezingen een krachtige ac
tie gevoerd tegen deze regeering, die
de rechten en belangen van vrouwen
en kinderen schromelijk verkort en
benadeelt.
HET DRAMA TE BAARN.
In de spoedvergadering, welke de
raad vau Baarn lieden. Donderdag,
houdt ter bespreking van 't hulpeloos
verhongeren van een zwerver in een
Col, zal de heer Nourdhoff verlof vra
gen tot het interpelleeren van den
burgemeester cn iicm de volgende vra
gen stellen:
le. Is de burgemeester bereid den
rand mede t deelen of dezer dagen
in hot arrestuntenlokaal der gemeen
te een gedetineerde is gestorven?
2e. Indien deze vraag bevestigend
moet worden beantwoord, is de bur
gemeester dan bereid me Ie te deelen.
hoeveel tijd vermoedelijk is verloopen
tusschen liet oogenblik, waarop bo
venbedoelde gedetineerde het laatst
door of namens de politie is bezochl
en het tijdstip van overlijden?
3e. Indien liet antwoord op de twee
de vraag niet. volledig geruststellend
kan zijn, is de burgemeester dan be
reid:
a. mede te deelen, welke disciplinai
re maatregelen tegenover eventueele
nalatigen zijn, c q. zullen worden go-
nomen?
b. onverwijld alle die maatregelen
te nemen, b.v. door onmiddellijk bui
ten dienst stellen van eerder genoemd
arrestontenlokaal. waardoor herha
ling van het vebeurde eens en vooral
wordt voorkomen «n de goede naam
onzer gemeente niet opnieuw in op
spraak gebracnf?
t® sluiten.
VAN KINDERMOORD VERDACHT.
Te Winschoten is F. R. uit FokshoL
sterbosch, ah verdacht van kinder
moord in voorloopigc hechtenis ge
steld.
EEN ZEEAREND GEVANGEN.
Men meldt uit Roermond
Te Si. Odi'hule-g werd door twsa
landbouwers een z^'armd, die jacht
makend op eeu patri js, in een dennen-
hosch verward raakte, bemachtigd.-
Ilet is een 2L tot 3-jarig mannetje
met een vlucht van 2.14 M. en onge
veer 90 C.M. lang.
EEN ONTVLUCHTING.
Dinsdagochtend zou voor liet kan
tongerecht te Teri.org verschijnen de
26-jarige W. H., thaus gedetineerd in
het huis van bewaring t© Arnhem. In
het gebouw aangekomen, verzocht H.
even naar de V.C. tc mogen gaan.
Hij wist door een raampje te ontvluch
ten; oerst had hij de deur op het
haakje gedaan. De vluchteling is nog
niet opgespoord. Eenige jaren gele
den heeft hij kans gezien, op dezelfde
wijze te ontsnappen.
EEN VOORDE ELIG ZAAKJE.
.Men schrijft aan Do Standaard:
Een onderofficier der infanterie
werd het vorig jaar aangesteld als
agent, der vrijwillige ouderdomsver-
zekering bij den Raad van Arbeid ta
Middelburg, 't welk een behoorlijk
salaris opleverde. Ec-nigen tijd geleden
werd den betrokkene een werkkring
aangeboden op een fabriek aldaar.
Daar het agentschap echter „den ge
beden mensch" vorderde, zou de be
trekking niet kunnen worden aan
vaard. Onze man wist echter raad.
Nam iemand in dienst, welke voor on
geveer 1 3 van het salaris het agent
schap „waarneemt" en de gewezen
sergeant werkt nu in de nieuwe he-
'rekking; ontvangt daar het volle
loon. strijkt de grootste helft van het
agentschap van den R. v. A. in den
zak cn geniet bovendien nog een tame
lijk pensioen als gewezen onderoffi
cier. Het mesje snijdt dus wel van
die kanten. Of het. echter volgens de
bepalingen van den R. v. A. ceoor-
'oofd is, mag worden betwijfeld.
HET GESCHAAKTE l'TRECHT-
SCHE MEISJE.
De politie is het spoor van het uit
Utrecht ontvoerde meisje thans geheel
bijster. De groentenkoopman die in
velband met de verdwiining van het
mt-isje werd gearresteerd, bevindt
zich nog steeds in hechtenis.
Hoe Haarlem gevoed, hoe Haarlems
dorst gelescht wordt
Overzicht van de Rof.erdamsche ve>.m arkt aan den Coudtchenrljweg.
In h«! beleende weekblad „De Groene"
ik i
bil'.*
nd< Ho!
dat k
»ch« steden. Ié hernii-
daarvan over Rotterdam vrerd gesproken
«-.ver een geweldig niet te verzadigen
monster met «leeds kauwende kaken. Af
gezien van het feit dat het niet bepaald
vleiend i» voor do RoUestèd. die nu wel
nic: op veel stedenschoon maar dan toch
zeer zeker op groolsche rivier- en arbeid*-
schoonheid kan bogen, bij een monster
vergeleken te worden i» bet toch zeer juist
gezien dal Rotterdam bijna allei wat bet
aohterland noodlg heeft h«2t eerst ontvangt
en daarna dóórzend:. Telkens kwam in
dc gesprekken, die wij voerdor. om in
lichtingen voor d«e serie artikelen in Ie
winnen, op de of andere wijre Rover
dam aan de orde. ..In Rotterdam concen
treert zisli zoo ongeveer do handel uit het
geheels land," zei ons een groothande
laar. die elke weel: de Maasstad b.-iocV-.
En zoo i» het ook. Den eeru-n da* trekt
Rct:erd*m «1c aardappelhandelaar!, tot ziel..
en paardenhar: .diarv. een volgenden weer
andere handelslui.
Het was dus nlc: meer dan natuurlijk
dat wij, vóórdat wij een en ander over het
vlecsch gwigeri vertellen, een bezoek
tie veomarM te Rnttordnm.
Maandags en Dinsdags wordt er vee
markt te Rotterdam gehouden.op dc
Veemarkt.
Ha. wat 'n drukte heeweht daar dan op
d6 markt en in de omgeving. Maandag
worden do koeien en ossen uit Zeeland er
heen gevoerd, maar Dinsdag komt het vee
ui: den omtrek. Dien dag gaan vele Haar-
iemsche slager* cr zake:, doen; zij ver-
rekken Maand»savon«l al ei. overt1.-«r
In Roi'.eidain wan; hce'. vroeg moeten zij
op de mark! zijn: nu rog om 7 uur. wat
rerreweg de
verder in den tijd al om ba f
d«-n w inter orn 8 uur
De markt van Dinsdag is
drukste.
Dan staan de straten dlo naar do
mark*, leiden vol met allerlei voertuigen
do groote. platte wagen#, van hekwerk
zien. waarin vee wordt vervoerd: kalveren
en rozo-roode biggetje* soma met hun
twaalven in <ón mand. auto'#, tentwagens,
boerenkarren, motorfie-«on met cn zonder
Rn :n dc cafó's die zicb rijen lang* de
Veemarkt 7.. 7.. (Zuidzijde), daar liggen
do broodjes h<V.g opgestapeld voor de ra
men. daar staan de telephoons zjiet stil,
daar kcr.t h»t bedienend mannelijk en
vrouwelijk personeel geen riet, daar moet
j® je stem verheffen cm je verstaanbaar
ie tnaken want zij die bahooren tot het
anttig d»el der mem-hheid dat het beroep
van veekooiHT gekozen beeft, worden r.u
eennmil gckciui.crkl dOOT een zekere luid-
ruehtigheid. waarschijnlijk doordat zij zoo
vaak over het geloei van hun ..koopwaar"
moeten heen schreeuwen. Vele z:in do kop
pen koffie en de gla/.cn bier die hier ge
dronken, d« kleine glaasje# rood of groen
of geel die hier „geknapt" worden. Notities
worden gemaakt, relaties aangeknoopt er.
misschien ook wel een® verbroken; alle ge
sprekken gaan over mooie of leelijke „hoes
jics" en stokken en klornncn stooton op
en klotsen langs den vloe*. De kellner#
de juffrouwen met de owarle japonnen en
de witte schorten loopen maar af
en rammelen met het wisselgeld
Dit >- o
de r
arkt.
geer
etuk ve® toe. Maar dkn ttroouicn dc koeien
ook vaak bii bonilerden naar binn-n en is
de tnark: we', in Hen minutan vol. Dat was
Vt*minste *oo vóórdat de laatste epidemie
van mond en klauwzeer begon te beer-
«•hen. Nu kijken de k.urmees-crs elke
kou in den bek -n ontdekken zij liij een
lier sympiomen van de gevreesde ziekte,
dnn wordt het onverbiddelijk iai beslag
genomen cn afgemaakt. Dit komt intuc
•ben heel weinig voor maar toch houdt
het zeer noodzakelijk onderzoek, al gaat
het vlug, tijd op zoodat do markt nu niet
i:ei „volloopt" a!« anders wel bet ge-
„vette markt", waar minsten» «en vijfhon
derd koeien aan de stevige, ijzeren stan-
gen gebonden staan en waar de 6lngers hun
„iitkoopen" doen en de iniel overdekte
markt, waar de slagers niet komen,
daar etaat het melkvee, ook «nog wel
utone een vijfhonderd stuks. Hier doen de
boeren onderling zaken. Dinsdags wordt
er ook een vrij belangrijke paardenmarkt
gehouden.
De geheels markt i« van een heerlijk,
Hollandsch realisme. Je glijdt er uit op
de steeds vetter wordende steenen, waaraan
honderden schoenen en klompen hc
een veemarkt nu eenmaal onvermijdelijke
vuil afgeven; je moet er oppassen dat
koe. die zonder aanzien der personen in
haar nabijheid met landelijken eenvoud
doet wat der koe 1#. ook op een ma
den min-emskelijken inhoud der goten 1
tegen je klperen doet spatten. Een blai
of zwarte kiel of e^n lange Jas. waarop
vlekje meer of minder uic; hindert, rijn
hier inderdaad noodzakelijke Weeding
stukken. De moeste mannen die hier, ge
wapend met dikke stokken mot kromme
haken, spiedend rondloopen of met elkaar
slaan te loven en to bieden, dragon dan
ook zulk een „uniform".
.Ta, dal loven en bieden. .Te begrijpt
niet weel van. als belangstellend maar 1
enenmale ondeskundig toeschouwer. Daar
staan er twee tegen over elkaar: ze schij
nen geheimzinnige tooverformules uit
spreken, 6laan telkens de binncnvlakken
h unci er rechterhanden tegen elkaar cn
éón schudt er met het hoofd van „nee,
nee, nW!" Don plotseling wat luid ge
schreeuw, twee. dr:o harde pnis«rn va-n de
band«m. die au tuwhen elke twee patsen
langer in elkander blijven rusten.Zul
len ze handgemeen worden en meten z« al
kanders krachtI Neen onwetende leek: het
loven en bicden is uit en de koop is ge-
Anderen, die nog niet zoover eijn, loo
pen langs dc fange rijen koeien, waarbij
prachtexemplaren zijn, (voorn! tegen
P.'iBchenvoelen knijpende langs cn por
ren mot hun duimen in dc lijv0n dor die
ren, die dit alles lijdelijk toelaten.
Niet alleen prachtexemplaren vau koeien
zijn or; je ziet ook prachtexemplaren van
Hollandscbe boeren: stevige, breede, ge
zonde kerels, met hooge of platte zijden
petten op de als uit hout gesneden kop-
waarin altccn de slimme oogen bp
naar het station gedreven, m waggons ge
laden en zoo naar de plaa:s vau bcstem-
muie vervoerd. lederen Dinsdag komen
Ilaar!om ©cn paar waggons met vee
Rotterdam aan. Het uitladen heeft plaats
op dc spoorlijn ter hoogte van den Kindcr-
hulssingel cn langs do achterzijde van het
gebouw „Olympia" boreiken de dieren dc
straat. Do koeien en paarden gaan dan
onmiddellijk „in optocht" naar het Slacht
huis. En wat cr daar met hen gebeurt,
dat hebben wij vroeger al eene uitvoerig
beschreven.
Hier moge even op een afkeurenswaar
dig feit, waarop onze aandacht werd ge
ve-figd, opmerkzaam worden gemaakt: dat
n.l. dc koeien, gedurende den tocht naar
lipt slachthui#, nog al eens „slaag krij
ger." met meer of minder dikke stokken.
Di: is. naar men ons verzekerde, volmaakt
overbodig: een hos twijgen kan denzelfden
dienst'bewijzon als oen stok, om de dieren
op het goede pad te houden.
Kr zijn nog andere markten dan de Rot-
tordaaiechc, die vlcesch voor Haarlem le
veren. Des Maandags zijn er ook varkens-
markten te Alkmaar en te A meter dam.
Dinsdags is er veemarkt te Purmerend.
Woensdag komen cr veile kalveren uit
Leiden en Vrijdags komt er ook nog wat
vee uit Leiden. Schapen- en lammeren
markten worden tegelijk met de koeien-
markten gehouden. De schapen en lamme
ren ziyn meest bestemd -voor export (Enge
land). De aanvoer uit Alkmaar, Punne-
rend en Amsterdam geschiedt met „booten
van Bus". Intusschen wordt in den iaat-
ijd ook al vee per vrachtauto ver-
r den prijs
niet goed-
markt; de' overdekte, de zoogenaamde 1
oerd.
Wij informeerden ook eens i
•au -Ie koeien. „Zij zijn m
oop verzekerde ons een d
te Haarlemsche slagers. „De beste beesten
oston al gauw 65 a 70 cent per pond en
do heclc beste zijn nóg duurder I"
Het «leoschverbruik.
Hoeveel vlecseh wordt er nu wol
ongeveer per hoofd in Haarlem ge
bruikt,, Dit is een vraag, die zeer
gemakkelijk te stellen is en onwille
keurig opkomt bij iemand, die over
vleesch als voedsel schrijft. Het ant
woord is echter minder gemakkelijk
te geven. Veel Haarlemsche sla
gers toch hebben ook tal van klan
ten in dc omgeving en heel wat
eesch, dal hier wordt ingevoerd.
Om twee u,,r :s de markt afgeloopen.gaat. «lus weer de stad uit. Toen wij
Het verkochte vee wordt door drijvers(bovenstaande vraag aan een deskun
dige stelden kon hij ons dan ook niet
dan aarzblend en onder voorbehoud
„veile markt", waar minstens een vijffcon-
mcdedeelen, dat ie Haarlem onge
veer 40 a 50 K.G. vleesch per per
soon en per jaar zal gebruikt wor
den, alle vleeschsoorten bij elkaar
gerekend.
Het is daarom veiliger eenige cij-
fers_ te geven betreffende het aan
tal in het Openbaar Klachthuis ge
slachte dieren. De cijfers over het
jaar 1923 konden ons niet verstrekt
worden omdat- het officieel verslag
over dat jaar nog niet is verschenen,
wat hier volgt is dus ontleend aan
het verslag over het Openbaar
Slachthuis over het jaar 1922.
fn laatstgenoemd jaar dan werden
in 'f geheel geslacht 25676 dieren,
waarbij 921 paarden, 4807 runderen,
1725 vette kalveren, 4025 nuchtere
kalveren, 1700 schapen cn 11373 var
kens. Men ziet dus dat te. Haarlem
ook nog tamelijk veel paardenvleesch
wordt gebruikt.
Dan moet niet vergeten worden het
bevroren vleesch, dat- hoofdzakelijk
'ut Argentinië ook uit Nieuw-Zee-
'and tot «,ns komt. Tomnnd die ge
acht mag worden goed mH dm han
del in bevroren v'ceseb on de hoogte
'e ziin. deelde ons mede d' hef- ge
bruik van dtf- vleeseh eer toe- dan
afneemt Misschien, zoo reide bij,
overtreft bet wel bet gebruik van bet
FTo'lc.ndscbe vleesch. Tn bof in->r 1922
werd in Hanripm n-->- jo k.G be
vroren en Deonsch vleesch inge
voerd. De voedingswaarile van het
bevroren vleesch wordt door des-
kundigen niets minder geschat dan
die van het versche, Hollnndsche
vleesch maar wel hecrschr de mee-
ning, dat „het aroma cr af is".
Hieraan zou wellicht een philosoof
de opmerking willen vastknoc,pen dat,
'nrlien werkelijk het gebruik vau be
vroren vleeseh toeneemt, de nien-
sehon zi'-b tegenwoordig om „aroma"
minder bekommeren dan vropcer en
'at van h„e| wa^ meer za^-en vet
•coma af is....
Maar ''anr de voeding en niet
ohilnsophie het onderwerp van deze
ichetsen vormt, zullen wij nrs niet
•o speculatief terrein beceven en be
duiten mot de aankondiging dat in
volgende schels de groente aan
de orde komt. E.
