HAARLEM'S DAGBLAD
Zandvoortsche Brieven
BEURSOVERZICHT
ZATERDAG 19 APRIL 1924-DERDE BLAD
3"
1 ïlO£ <i
doen
I«u, maakten verschillende
gebied on'oe^ankehjlc dcor prikkeldM.'ul-
wcreperringen, die er deu vreemdeling
buiten moeaten lioudui. iJe oeooeioniisclie
oor loc, die er op gevolgd is en nog k> volle
hevigheid woedt, gebruikt andere afsluit-
middelen, waarvan h-oge invoerrechten
nice de minst krachtige zijn. Dit wapen is
in handen van protectionuten «n mee,
dat aan tvree kar.'«n «lijdt. Met weert de
beweren van zijn bewonder»*!* de buaien-
landaol-.e industrie,^ hoewel het, naar zijn
land »-!;e producenten oolc <Ie buKienlanl-
eehe consumenten drukt, den laatstan aelf»
een :«r ongewentcliten Sast oplegt.
1)» Duiteche regeering heeft n-.g een an
der middel bedacht om ham nationale ai-
gedeelte: de hotel-industrie. Na tien jaar
lang veroordeeld to alja geweest tot op-
slu.ir.g binnen de eigen landepalen. heb
ben de Duiieotiere toch al steeds met
..H -ierlurt" beaield, een onweerstaan
baar verlangen over t'.ch gekregcu om
naar het bunenland i# reiacn. Weinig a*n-
it ns. die de DuUtcher» n»»r Iiilie!
i:'-erUn4 en Nederland brachten, waai
„hrholung" gingen zooien. Hunne jam-
erkUchfen verloederd»» de Duitsche ra
cing en der# kondigde fluke
eder
v het ko
een losgeld van 600 got
werd te Mui
da
iilgemai
Aum-nabil-Club, welke v rewnigit.g o
- .000 leden telt, allen fn het t„.-.i
e«n automobiel en grootendeel», naar
vcHiraliter, dr. Brucknuyer in gijn begi
t«r .■•rede mededeelde, voortgekon
■U r.ijveren mMdenatatid. Sr hadden
al 10 leden gereed gemaakt voor «n rel
Bwr SleliU, waar ekvd April oen gro
tal anelhe:
i Klorlo.
r Duieaohe klei
et. ri gegooid en d* veratoordo aergadrrinj
na. ii een motie «art om .proleet aan t<
te- -nan ©vvn deaen maatregel, die ioo
w' - berooft vsn een genot, waarvan
sjrli veel hadden Vooegeoseld en voor d<
T©».-b#T#idfeig waarvan men tlch a! aard ij
w.v ic/eteri had getrooet.
V -fhonderd teleurgesleida tutomohills
ie voor Duilactilaad tsU*eh!en nie
en het f» rok beet ra-v'lljfc. «1st
rr -e der vljfttgdukendkoppigs vereen!
girg niet veel indruk maak', ep de Duit
regjeerk*. Vaar zoo dit en .oortge
if.protesten alwiog kenden leid*, t
kntslAkk van den den uütoobl uT
DuKecdiland beleatitrermden maatregel
Ser.dvcort sou er alleraixist rouwig on
tij De atkoodlgiag van leien inaatre
ge! heeft hier «brik en ontsteltenis ver
tprcld. liet bug<« n! soo aardig to loo
schil
iv rag w
I. 8oti#-
I. Bergen. Noord-
andere N#d»rl»nd»«"ho l«*dplaat»«m
ktwui c-k al wsl een aardig deel der ro
ve.- t bljxocdera voorkeur to Nwtaan cn dl
ve.-*r|ii!li>ade hotililin-ÜM eton-len
in dmkko correspond»ct!e me». K.-u'er,,
n -r.l«Tg dl Berlijn. Br in c.t blad al
m i.ng gemaakt vin «en uit <>•- rr
sr hloa bezoek van 400 a 600 Pkik
f"ei »n het leetunr der H tri en
i: -.hv-ider* Vereenig leg had al etappen
orderrvomen om voor herhsrglng der bui
terl-.-.dscf.e vroege gasten te zorgen. Maat
ui Is sr plotseling sen domper op de
wwJrte geestdrift gezet en hoewel h«'.
d!e OsnahrOclcets r.u wel xoo'n vaart nie!
r.v loopen men wist mij te vertellen dat
de DuiUrlie maatregel mat zeer groote
mildheid zal worden toegepast en riet
eigenlijk bedoeld i» voor gasten., die «en
k u rt stun dig uitstapje in den 2 in hebben
zie: het er ten aanzien van de familitfn,
over langer verblijf denken, niet vroo-
lljk uit. Men hoort a! roepen om maatrege
van tegenweer. Ala we dsn ge«n CJ'
ai', hei buitenland mogen tegetn-ct zien
moesten de Hollanders maar gedreven
len naar de Hollarideehe badplaatsen
lat wel door zeer bezwarende bepalm
op overschrijding vaa de grenzen.
:h© rc-geering tot een tlergelijk«n maat
regel in staat achten, hebbende zij z-oh
'.t veel aan de Kederlartdsche hotel»
tie laten gelegen liggen. Bovendien
gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat
aan een ander niet en er jou nog wel
het «cn eu ander tijn in te btengvn ie
hcffbvg van tolgeld op de wegen, die
tie*, buitenland voeren,
ndvc-oit z« .f heeft de oohoudbaarhei i
«eu '.ogcorbe looting ingezien en wordt!
nu door ists dergelijks van buiten af be
dreigd- In de Isats'.e jaren geteisterd door
malais# #n sle-.ht weer, !»*d ti« nu zijn
l. -p gev-nigd op een mildere bui van
Jupiter en op de wat verbeterde oeconceni-
•die toestanden. En aal nu dio nieuwe
muur om Duitschland heen »«vr opnieuw
dl* het nog too donker nier inzien, maar
er zij© er ook, bij wie d* nieuw ontwaakte
energie zoo cict gedoofd, dan toch ge
dampt is.
Wat zal hel worden dezen torn er f
Naar mij nr. stelligheid verzc-kerd 5».
gaat e#n gr-»t hotel dit eeizoen niel een»
open. l)it was vroeger het loon aangeven
tie haar adellijke gasten met auto's en
««rf-poK— «leed afhalen wan den trein.
hkviteaa en Hoheiten warvn ♦- l*:i
heel gewoons «n Excellent was al wel het
mln<t, waaronder men in liet hotelreglster
werd ingeschreven. Dat ta nu al lang
Maar 't ral toch voor de eerv'.« maal zijn,
«lat het h'lUl gealo'.cn blijft. Heel erg rou
wig zouden als het gerucht waarheid
bevat de andere hotel* er natuurlijk
niet om «ijn. Ze tijn ook beel be»t in
•'.aat om aan hoogezo eis-.hen vaei luxe en
l>e mi-blenttand schijnt de toekomst oog
al aoonig in te zien. Het I* ongelooflijk
zoo veel winkels cn winkeltjes er voortdu
rend bij komen. Nu ti de geherle Oranje
straat weer volgebouwd en gaat ooncurrce-
ren tegen d» pes onlangs bewinkeldc
KroehL In be'. dorp ziet inen geregeld
fruitwinkel* en a!» men eens ging uitrek**
ncn, Jioereel winkels er hier per 10CO zielen
zijn, dan zou men waarschijnlijk wel tot
ten recordcijfer komen.
Nu d# winkeltjes aan den Strandweg g*
gtmd zlta en worden gereed gemaakt om
betrokken worden, neemt het aantal
winkelier» itog toe. Her schijnt Inderdaad
als een woon van gunei xijo bis+oowd
om van de l'-,U"vo'» .v-vt'>a v»a die win
keltjes «rn iMiurooatrarr l^i to krijgen,
warn men rnoest er vóór al)e*;Zv.dvoort«r
voor wv^n: «a-e V-Wen hier dda e«n «oor
van b er lev Wig der oude burgaraehapavooi
rechten, 't I» '.e hopen, dat de begunstigden
er inderdaad zijde bij spannen, mts
■ijn ook lieden, die bowercu. dat het
liecle toer zal zijn om f 600 huur op te
brvngeu In feitelijk 10 weken. Want daar
nan die winkeltjes geen woengeiegeahelii
bestaat, «allen a« verznoeiielljk d-w win
ten wel dicht gaan. Kn officieel duurt he'.
seiaoen wel een maand of vier. maar ie de
praktijk ia 10 wek oei eer te ruim dan te
krap genomen.
..Tar.le Poa" gaat het. naar men wil,
suWilger aanleggen en ral dit jaar i.-.et
overgaan tot d« openstelling vaq het hulp
kantoor tegenover het Groot Badhuis- ln
ander# seiiocnrn pleegt daar da postpak-
ke'.tendionst te woiden orn letgebrachl en
worden de renletrekker* «rr heen
hoofdpostkantoor de loketten zien belegc
ren met een tergend geduld voor wie aiiet
(■«komen is om zich te vermeien In de lec
tuur der handerden-een aankondigingen
Maar „Tante Po»" ie een uitzondering en
zelfs do medische «tand ach-jnt Zandvoort
een geschikt terrein te a<4iten. Althans
we krijgen naau os*e doctoren Gerke Sr.,
VarekaDip, Gerke Jr.. en Tichelaar er nog
een nieuwen geneesheer bij. Dat zijn dan
5 artsen voor de 7000 inwoners, waarmede
w« misschien den weg der onsterfelijkheid
opgaan.
Er echijnt «u zelf* ook aJ sprake ie tijn
van uitbreiding van den predikantenstand,
In den boezem der Ned. Hervormde Ker'*
heblen zich verschillen voorgedaan, die al
geleid hebben tot warme verkiezingsge-
vechten. Daarbij ontbrak ook niet de „note
gale", omdat er een verkiezing moest wor
den ongeldig verklaard, wijl men vergeten
had de vrouwelijke lidmaten op de kie
zerelij et te plaatsen. Toen dit euvel her
steld was, werd er gestemd met een onge
woon vuur. En als gevolg Tin den uitslag
bedankte een heel blok van Verkautoriteifen
en zagen diverse commiseièn zich plotse
ling voor verschillende vacature» gesteld.
De verwachting is nu, dat er een officieel
Ned. Hervormd predikant zal komen, die
dan de orthodoxe richting vertegenwoordigt
cn #6n geestelijk voorganger, die do liefde
heeft der modernen.
In kerksche kringen heeft een en ander
groote beroering gewekt.
JUTTER.
PRIJSHOUDENDE M ARKTSTE M MIN C.
INCEZONDEN MEDEDEELINCEN k 60 Cta. per regel.
6U1KERWAARDEN OPLOOPEND.
RU8BER- EN TABAKSAAN DEELEN ONVERANDERD.
I dit
het
11—17 April 1924.
liet door de Commissie out wor
pen herstelplan is door de daarbij be
trokken landen jfunstig ontvangen.
Niet alleen hebben de geallieerden te
Kennen gegeven dat zij met de voor
stellen in het rapport vervat, kunnen
instemmen, doch ook Dunschland
heeft de-ze week medegedeeld dat het
m princtpe bereid is de opgelegde
verplichtingen te aanvaarden. Dit
beteekent dus dat hoogstvvaarjehijn-
hjk dit- alles beheerschendc vraagstuk
op bevredigende wijze zal kunnen
worden opgelost. cliswaar zullen
nog ©enige moeilijkheden te overwin-
nes zlln en dient nog cenige reserve
gerna&Kt te worden betreffende dc
do kans dat de a.s. verkiezingen in
Duitachland eene regeering aaD net
bewind brengen die mogelijk de voor
stellen zou kunnen verwerpen, doch
over 't algemeen wordt dit gevaar
niet groot geacht eu wordt met ver
trouwen de verdere ontwikkeling der
onderhandelingen tc getnoct gcz-.cn.
Mag dua dit feit als een guns'uge g -
beurtenia worden opgevat, welke cr
toe kan leiden dat handel eu indus
trie weer in meer uorinale lianen
kunnen worden geleid en do politiek
g.-i-u storenden invloed meer zal uit
oefenen op het herstel van het over
wicht in deu wereldhandel, ook d«
deze week hervatte onderhandelingen
to 1-oiidrn tuaachen de Enge-'.sche re-
geering cn de Russisch-} vertcgen-
woordigers over de hervatting der
handelsLctrekkingen kuncen, bij ©cn
gunstigen afloop, er veel toe bijdra
gen dat het wereldhcrstcl wordt ver
haast. Do voorwaarden welke echter
door de Londensdie Bankiers zijn ge-
hteld om 'net door Rusland verlangde
crediet te kunnen bekomen, zijn, hoe
wel als zekerheid voor de nakoming
der verplichtingen ulleszins billijk,
zoozeer in strijd roet de door de Sov
jet- rageering gehuldigde principes,
dat liet gelukken der onderhandelin
gen on dezen grondslag aan gerechten
twijfel onderhevig maz worden ge
acht. Behalve dc erkenning van p
blieke <-n particuliere schulden, wordt
cm l illijke regeling van het horstel
van deu vreemden eigendom in Rus
land verlangd, terwijl voorts, naast
o«n deffpitievc garantie dat dc paxti-
culfere eigendommen voortaan gevrij
waard zullen blijven voor het gevaar
van confiscatie, verlangd wordt dat
Briische bankiers, indust-riSolon en
koopliedea zonder inmenging van hoo-
gerhand met particuliere ondornc-
mers in Rusland kunnen onderhande
len. Vooral deze laatste voorwaarde
zal zeer waarschijnlijk op verzet stui
ten en een regeling doen afspringen,
daar de Russisch© regeering den laat-
sten tijd meermalen verklaard heeft
nut van de staatsmonopolies te wil-
I» ii afzien. Zoolang echler het gevaar
blijft he.itann cat de overheid door
allerlei maatregelen welke door do
Wcstcru-lie landen al« in sirijd met.
de goede trouw worden beschouwd,
alle overeenkomsten op losso schroe
ven kunnen komen te statin, zal hot
particuliere kapitaal niet bereid zijn
•©langrijke bi-dragen in Russische on-,
dernemingen te steken. Rusland heeft
echter voor «ie ontwikkeling van zijn
landbouw eu handel groot© behoefte
rui crcdietcn, terwijl daartegenover
Engeland dc door Rusland tc leveren
grondstoffen zeer noodig heeft, aan
welke omstandigheden het, bij het ge
lukken van het totstand komen van
een overeenkomst te danken zal zijn
dat eenerzijd* eenige principes zullen
moeten worden opgeofferd, terwijl
aan deu anderen kant het kapitaal
we! een flinke risico-premie zal ver
langen voor de kans op eventueel
verlies.
Dp beun; heeft echter op deze ver-
schijnselen, «iie ioch op het toekom
stig ver loon van den wereldhandel
van n-or groot en invloed kunnen zijn.
siechta matig gereageerd. Over liet
algemeen vie| zoowel in het bthie:-.-
land als hier te lande oen kalr-.-e
niarktstcmniing te oonstatoeren,
rhchts afgewisseld door ©cn ItvandL-
ger «temming voor e>cn enk«-!e afdo. -
ling, indion hiervoor speciale oorza
ken waren. Men vraagt zich af ww-
aan dezo apatisobe houiang der beurs
moot, worden toegeaciireven. Welis
waar kon de nadering der feosldagou
gedeeltelijk ais verklaring dienen
voor de onthouding van het publiek,
doch wanneer werkelijk binnen aizieu-
baron tijd een periode van rueliger
zakc-nontw-ikkeling ma^r worden iezc-
inoet gezien, hetgeen op grond dtr
jiohtieke berichten mag worden ver
wacht, lijkt d© houding der beurs on
verklaarbaar. Tegenover den thans
nog beettandeo gcringen omvang der
handelsomzelten mug orgntwijfeld,
wanneer binnenkort «&n Duicvhlat'd
©en leonig zal worden verstrekt, een
levendiger handelsbeweging worden
venvacht, C.'ir doei cfe beperkt©
credietmiddelen. met als gevolg daar
van abnormaal hooge route, bet aan
houden van ©en voorraad van een-gen
omvang thaD6 voor den handel on
mogelijk ia
'Ter beurze van Amsterdam waren
Je omzetten zeer onbeduidend. Wat
de aandcclcn van Holl. industrieel©
ondernemingen 1-ctreft. viel tegen het
eind- der beursweek ©enige meerder©
kooplust voor Jurgenswaarden te con-
srAteoren, op do verschijning van hel.
jaarverslag, waaruit lile<'k dat een
winst is gemaakt van f 14.4-11.581 to
gen f 8.102.979 over 1922. De aan-
doelen, waarop inlusschen nog gc-en
dividend wvrdt uitgekeerd, verbeter
den n© van 53 L2 tot 51 t© 'zijn tc-
ïuggoloopen tot 55. terwijl dc pref.
aand. A. waarop ©venals op alle ©o«"ir-
tcn preferente aandeelen dividend be
taald wordt, van 62 tot 66 7/8 konden
opkomen. Aand. Ned. Gist en Spiritus
fabriek verbeterden op het gunstige
jaarverslag en tl© aankondiging van
oen nieuwe uitgifte van aandeelen fe-
eeu 150 pet. van 440 tot 450. Aand.
Du Croo en Brauns liepen van 36 1/2
tot 29 terug. Centrale Suiker notee-
ren 103 tegen 102 1/2, obligaties
HAARLEM
Verleent BANKGARANTIE ten be-
Hoeve van rekeninghouders, die
wenschen te beschikken over hun
tegoed toil den P08TGIR0DIENST
SPAARBANKRENTE 4 pCt.
l'urnees Stokvis verbeterden, voorna
melijk op baisse-dekkingen van
20 5/8 tot 24 1/8. Aand. Philipslam-
pen konden, na de teleurstelling over
het tegenvallende dividend van 11 pet.
op cl© publicatie van liet winstcijfer,
een toename aantoonende van
f 3.9-14.241 tot, f 5.G3S.650, van 260
tot 273 verbeteren,
Amerikaanschp industrieele aan
deelen waren, in navolging van New-
Y'.uk, aanvankelijk weifelend, op ©en
geringe afnam© der industrieel© be
drijvigheid in dc Unie, waarop ech
ter later een helers stemming kon
doorbreken op de gunstiger poliiitkc
verhoudingen iu Europa, i'omm.
Steclfi konden van 103 tot lL'5 ver
beiorco. Studebakcr notecrc-n 03 1/8
i eg én 96 1,16. Op de vermindering
cii-r kopervooiTaden in Amerika kon
den Anaconda van 70 tot 72 [2 in
Am. Smelt-ing van 63 1/2 to' C"> 1/3
verbeteren.'
V.in Hanacleondernemin^en ialt
I- Uitere stemming voor oar.d Cu-
r.v .-o-'-be Jiandc-1 Mij. die van 76 1 -
lot 80 14 opkwajnen en van aand
In: Crediet- en Handels Vereeniging
•.M.i/op 12 l-i'I. div. zai worden uitR-i-
keend en van 190 tot 197 verbeterd:n,
te vermelden. Overigens waren dc
koersverschillen in deze afdeelirig fe
onbeduidend.
Petroleumwaarden waren met uit
zondering van aand. Geconsolideerde
die op geruchten van een bon-s-uit-
keering van 181 tot 204 3/4 kon
den verbeteren, nagenoeg onveran
derd.
Aand. KoninkT-lc weerspiegelden in
het koersverloop de oogeaniineerde
stemming aan de buitcnlandsche beur
zen. Uit de houding van dit fonds,
dat 443 3/4 tc-gen -t-12 1/2 noteert,
kan worden afgeleid dat geen hooge
verwachtingen worden gekoesterd
omtrent het slagen der onderhande
lingen over een handelsovereenkomst
met Rusland.
Voor Rubberwaarden blijft de
stemming loom. De voorraden te Lon
den vermeerderden in de vorige week
van 55134 ton to 55734 ton, terwijl
de prijs van het artikel geen noe
menswaardige variatie onderging.
Ook bet bericht dat de plannen tot
oprichting van een verkoopsorganisa
tie vasteie^ vormen beginnen aan t©
nemen konden geen meerdere koop-
lus' voor de aandeelen opwekken,
daar gevreesd wordt dat ook deze
maiftregel, zoolang de ongezonde ver
houding tusschen productie en con
sumptie blijft beslaan, geen verbete
ring zal kunnen brengen. Aand. Am
sterdam Rubber noteeren 141 3/4
tegen 141 3/4, Oost Java Rubber 211
tegen 212, Scrbadjadi 200 tegen
201 1/2, Sumatra Rubber 147 1/4 te
gen 148.
Ook voor Scheepvaartaandeelen
valt nog geen betere stemming te
vermelden, hoewel bij een opklaring
van den internationalen politieken
toesiand ongetwijfeld voor de scheep
vaart betere resultaten verwacht mo
gen worden. Thans vormen echter
de tegenvallende jaarverslagen, waar
uit blijkt dat zelfs door de best ge
situeerde Maatschappijen de exploi
tatiekosten nauwelijks worden ver
diend, een beletsel voor een ople
ving van den kooplust. Aand! Holl.
Am. lijn noteeren 85 1/2 tegen 84 3/8,
Kon. Ned. Stoomboot 67 1/2 tegen
66, Ned. Scheepvaart Unie 122 te
gen 120 3/4. Aand. de Maas reageer
den op hel teleurstellend dividend
van 2 1/2 van 99 1/2 tot 94 1/2
ex div.
Voor Suikerwaarden viel in de eer
ste dagen der week eenïg aanbod te
constaieeren op de voortdurende da
ling van Cubasuiker te New-York. Op
den laatsten beursdag konden echter
de koersverliezen nagenoeg geheel
worden ingehaald op een verbetering
der suikernoteeringen te New-York.
Aand. Hand. Verg. Amsterdam kon
den van 479 7/3 tot 489 verbetereu
op geruchten dat een nieuwe emissie
van 5 millioen a pari zal plaats heb
ben en het slot-dividend 20 zal be
dragen. Aand. Vorstenlanden notee
ren 185 legen 182, Java Cultuur
360 1,4 tegen 358, Poerworedjo 115 1/4
tegen 112 1/2.
Hoewel in de tot nu toe gehouden
tabaksveilingen bijzonder hooge prij
zen voor Sumatra-tabak zijn be
steed. konden de betrokken aandee
len biervan slechts matig profiteered
Deze week viel zelfs voor aand. Deli
Batavia een teruggang van 313 1/2
tot 334 3/8 te constatecrcn. Aand.
Deli Mij. noteeren onveranderd op
354 1/2, Sonembah 238 1/2. tegen
287 3/4. Aand. Besoeki konden van
275 tot 298 verbeteren op dc gunstige
prijzen welke voor Java tabak te mar
ken zijn.
Thceaandeelen bleven nagenoeg
onveranderd. Het bericht dat op
aand. Sedep 40 dividend zal wor
den uitgekeerd, tegen 30 over 1922,
bleef op den koer-3 zonder invloed.
Zij noteeren 356 1/4 tegen 359 3,'S.
Van diverse Cultuur-ondernemin
gen liepen aand. Kali Tello van
226 1/4 tot 215 terug.
In Am. Spoorwegen waren de om
zetten beperkt. Tegenover een vaste
stemming voor aand. South Pacific,
die van 96 15/16 tot 97 3/4 verbeter
den, stond een teruggang in Coram.
Wabash van 17 6/16 tot 16 9/16.
De nieuwe 6 T Staateleeniuz Ne
derland. waarop bij een emissie van
f 60 millioen. slechte f 59 millioen
werd ingeschreven, werd met 1/4
disagio verhandeld.
Nu door de Nederlandsche groo'.e
gemeenten niet meer met kans op suc
ces tegen redelijke voorwaarden epn
beroep on de Hollandsche geldmarkt
kan worden gedaan, heeft de gemeen
te Rotterdam, op het voorbeeld van
Amsterdam welke gemeente op be
zwarende voorwaarden een leening te
Londen r'oot. .e New-York een 6
leening aangegaan van 6 millioen
dollar tegen 98
Het voortdurend uitbreiden der
schulden, zoowel door staat als ge
meenten, ondanks de daartegen door
bevoegde autoriteiten gedane waar
schuwingen, wordt in financieele krin
gen. met het oog op de daardoor drei
gende waardevermindering van den
.gulden, met ongerustheid aangezien.
Geld op prolongatie noteert 4 3/4
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
VaanK-rgcn wn* er iemand in de
tr-m. «ii# met zijn kinderen op reis
gii,z en zelf d*m harometor droeg.
Barometer. J*, het is g«xn vergis-
rt'ig van den zet ter. Hii droeg er een
ond©r zijn arm en zulte hoin voortich-
ri7 in een hoek naast Zijn zitplaat». Kr
zullen menaclten zijn, die dal vreemd
vinden, I-aat ons dat ©ens kalm lu.-re-
denoaron. Je bent op reis, gaat mis-
stilten naar ©en afgeli-^rn plants, wasr
do groote dagbladen hun ochtend-eut-
tir-a niet op tijd besteld kunnen krij
gen. i« kunt dus dc- onfeilbare weer.
profetieën van Do Bildl niet nalewn,
vóórdat i© uit wandelen of uit fiet
sen gaat. Wat doet hot er vcwr dezen
reiziger toe! Hii kijkt op rijn eigen
barometer cn weet er alles van
Xoco dit was c«on onverstandige of
oir,tactische reiziger, integendeel-
Wat oiipractiwh was, is do vorm van
d«-ii barometer, die ongeveer een hal-
ven meter lang Wf.s: een zakbaromc-
tCf jq noodig. zooals wij al b«zit(©u
c-n zaksohaartjo. een zakportefeulli',
««n zakbrandkaat, in d© wandeling
porfemonnue genaamd. een xak-
inktkokcr. vulp°n geheeten. cn zak-
m«*. «en zaktelreroop of tooneelxn-
ker ensoovoort*. Bij d© t©gouwoord;c©
gewoont« om snel t© reizen en van de
verschillend© vervoermiddelen
gebruik 'e maken, zal het al gauw
nood.- wezen ©in in je zak te «tek'-u
ccn rak-zwemvest, voltrekt niet on-
denkl«aar. sedert een r-gmjas kan
geborgen worden in de lioit© van jo
hand, een zak-vallxred met het oog op
luchtreizen, oen z a.k - val scherm om
dezelfde P-'leu. - ja, waarom zou cr
geen zakvlof geconstrueerd kunnen
worden, voor he' geval, dat je mot jo
zak-valscherm uit ©en verongelukt
vliegtuig I" 7-®® terecht komt het
kan gebeuren-
Waar zijn de uitvrmerei Allee Kan
in zakformaat gemaakt worden. Re-
halve helaas de b e 1 a s l i n e in Ne
derland.
Di© ie rnuze
Ik schreef daar over vliegtuigen en
denk zoo van zelf aan Fokker, over
wiens persoon cn werk do Reizende
Redacteur van Haarlem s Dagblad
d zer dagen een belangrijk artikel gc-
«fllir©v#n heeft. Een Haarieinvolm jon
gen. Tonnie Fokker, ©en boroomdheid
op zijn dn© ©n dcrtigst© jaar. wat z©g
-.k: od zij» 'lri« en twintigste, want
iien tanr geleden, toen d© o"rlog be-
gr,n. had hij al ©en grootcn naam ge-
uiaakt al» vliegtuigfabrikant,. Toen
uu hii du* amper meerderjarig. En
bez.it geen enkel radicaal. Geen titel
v*n ingeninur, geen bul. geen dijJoma
Geen papiertje hoegcnaain«l. JiieU an
ders. o»" zijn herf-n© <-n zijn bftlvien.
Maar die blijken go<id t© zijn geweest.
Op de H. R- S. d© wanhoop van d©
leeraren, want hot onderwijs lokte
hem niet aan. Ifet liet hem om zoo to
zifggiu» koud, hii stoud «-r 'invezad'il-
Iicr tegenover. Om en bij d© derdo
klaae© 1 us«»ft hii Je school dwi rug lo©-
cekcerd en ik denk. dat d© leeraren er
niet rouwig om zullen zijn geweest,
daar d© aanwezigheid van zoo'n ele
ment in de klaas© den gang van bet
onderwijn natuurlijk tegenhoudt.
Maar bij de kameraden was Tonnie
populair. TJ:i kon alles en durfde al
les. Knutselen, proeven nemen was
loo.n al ziin liefhebberijZeilen kon
hii als d© b«.V. In dien tijd bchooTde
tot dc .vloot" van de Roei- eu Zeil-
vc-reoniging ..Het Spaansedo
,,dor\-". ©en zeilbootje, dat hot, beat
vergeleken kan worden met een nm©-
dor- H«*. had ©r den vorm van cn d©
onztanrN-as'igheid. Zeilen met d© dory
was ©igenliik acrobatiek sprong
met «melheid van het- «en© on het an
der© boord om het evenwicht t© be
waren en toch kon j© zoo vlug niet
wezen, of hoep. daar sloeg het ding,
als d© wind oen oozenbük feller Wire,
om. Wat nood! dc opvarenden kro-
jien er ouder vandaan, zetten het schip
weer overeind, klommen cr iu cn zeil
den verder.
Men zegt ook, dat hij vun het ter
ras van liet boothuis langs een plank
met zijn fiets in hot Spaurno gereden
is, die er heeft uitgevisebt en weer te
rug is komen zwemmen. Of dat waar
is, kan ik niet bevestigen. Hij zou er
rc-e in staat zijn geweest. Maar wij
Haarlemmers zijn benieuwd om tc
weten, of hij present zal zijn. wanneer
in het najaar het zestigjarig bestaan
van de H. 13. S. met 6-Jarigen cursus
zal worden gevierd. Hij hoort cr toch
bij, hij is ook haar leerling geweest,
al heeft hij dan de vierde en vijfde
klasse niet doorgeloopon, .luist do
klassen, waarin do meeste wis- en na
tuurkunde onderwezen wordt. F.n di©
heeft hij focli vóór de consfructie van
zijn vliegtuigen zeker noodig gehad,
ook voor berekeningen over wind
druk, wind- en valsnelheid en derge
lijke problemen, di© bij de vliegerij
t© pas komen Heeft Fokker als een
gotd v«ntaander, aan een half woord
trenoeg gehad? Of is er in dien van wis-
cn natuurkunde ovorverzndigdcn
dampkring der H. B. S. nor m©er
theorie door zijn ooren in zijn hersens
gedrongen dan hij zelf wel wist en zijn
leeraren wel dachten?
In ieder geval was hij niet dc eer
ste, dio er zonder schoolgeleerdheid
gekomen i*.Talrijk zijn dc groote man
nen, over wie wij lezen: ,,iu zijn Jeugd
bracht hij zijn onderwijzers door zijn
onoplettendheid tot wanhoop". Hij
zal ook wel de lnatste niet ziin. Als
middelmatigen daaruit nu de confu
sie zouden «rokken dat opletten over
bodig is. zullen zij liet later berou
wen. Dio weelde kan zich alleen ver
oorloven, wje bijzondere begaafdheid
bezi'de natuur haar geheimen weet
to ontfutselen, anngoraakf. is door een
vonk van het genie. Daarom zullen
strak? leeraren van dc 11. R. S. 7,on
der spijt kunnen zeggen: ,,hjj slaagde
zonder ons"*
Alle huismoeders in cl© Groot® Hout
straat moeten deze weken in wanhoop
hebben -.erkeerd. De telephoon w*as
er aan 't graven, familie en bezoekers
kwamen binnen met telefoonvoeten.
Vol kluiten zand «n modder. En zoo
iets in schoonmaaktijd De krans
sprak er schande van. Voor het geval
dat iemand belangstelt in den stand
van Iirt vraagstuk ln onze huizen, kan
ik dit mcdedeelcn: tante Koos.io is
druk bezig cn heeft Wouter, dien
sclirikkelijkon egoïst naar Amsterdam
in een hotel gestuurd, omdat zijn lee-
ro reukzenuwen do lucht van groene
zeep niet kunnen Verdragen. Daar,
in het hotel laat hij zich als een prins
bedienen, staat laat op. maakt af en
toe een kleine wandeling, eet en
drinkt wat de kok verschaft en gaat
's avonds naar een theater op liet
oogenblik. dat zijn vrouw, doodop
van het schoonmaakwerk naar bed
gaat. om krachten te verzamelen voor
den volgenden dag.
Zelfzucht, uw naam is man. Neen.
dan «laan w ij ons er dapperder door
heen. Hópma gaat verhuizen. Die
krijgt, dus zijn competente portie, van
den chaos mee, Hupstra ondergaat
z.ijil schooum-SBklot met do voorbeel
digheid, die hem kenmerkt. Persoon
lijk do© ik mijn best. Niet in schoon
maken, want daar zijn andere autori
teiten voor. maar in het zetten van
een tevreden gezicht Er worden zoo
veel nultelooze wedstrijden gehouden:
in snelheid op een schrijfmachine, die
toch na de overwinning nicmantTirieer
behaalt, in pianospelen op den lan
gen duur totdat de deelnemers gek
worden of er bij neervallen, in nog
veel zotter dingen; waarom worden er
geen prijzen uitgeloofd voor den man,
di© het tevredenste gezicht heeft gezet
tijdens de groot© schoonmaak? Wan
neer wij huisvrouwen in de jury zet
ten, krijgen we vast. een billijke beslis
sing.
Men zal vragen: hoe staat het
met de schoonmaak bij dc familie Van
Stuiteren?
Dit is een pijnlijk geval. Mevrouw
Van Stuiteren maakt niet schoon.
Dat wil zeggen zoo ben-eren de an
dere dames van de krans, omdat me
vrouw Van Stuiteren alleen den stof
zuiger gebruikt. Zij vindt dat mooi ge
noeg, dc anderen merken in deze
methode van schoonmaken een laak
baar tekort op. Als het. vuil niet met
water en zeep verjaagd wordt, zoo ver
zekert een Nederlandsche huisvrouw
van den ouden stempel, dan is he*. niet
verjaagd.
Dus blijft zij thuis, hetgeen de tram-
onderneming duidelijk opmerkt aan
haar leege wagens. Of ligt het aan de
doordrijving van den eenmanswagen,
waar het publiek ten slotte toch niet
aan wil? Zie de wagens naar Heem
stede gaan de voorste, de motorwagen,
gewoonlijk leeg of half leeg, dc ach
terste, de volgwagen, gevuld, omdat
daar tie conducteur zijn goede zorgen
aan de passagiers besteedt. „Man, je
jaagt je klanten weg," zei een eenvou
dige landbouwer tot den bestuurder, die
een dame terugzond, omdat zij geen
gepast geld bij zich bad. De bestuurder
glimlachte en haalde dc schouders op.
Kon hij het helpen?
Het is voortdurend hetzelfde tooneel.
Als een tram met twee wagens aan
komt staren de menschen met verwonde
ring naar de gesloten deur van het
achtcrbalcon van den cerslcu wagen.,
Sopimigcn gaan cr aan Staan ramme
len. Dan, wanneer hel tot hen door
dringt dat hier geen toegang te krijgen
is, zakken zij af naar den volgwagen.
Intusschen geeft dat allemaal opont
houd. De cond-ucteurs jachten. Het baat
niet. Althans niet genoeg. Op stille
uren gaat het met den rijtijd nog zoo
zoo. Als het druk is komt er vertraging
en opstopping. Den vorigca Zaterdag
middag waren er vijf wagens vlak op
elkaar. Gezellig, maar niet practiseb.
Fr was eens een man, die een winkel
had cn alles precies regelen wou, zoo
als het hem aangenaam en gemakkelijk
\va•-Ilij maakte dus ©en heel stel voor
schriften voor zijn klanten, waaraan zc
zich moesten houden. In 't begin ging
het slecht. De menschen wisten het
nog niet. Langzamerhand gedroegen
die kwamen zich naar de bevelen. „Zie
je wel," zei de eigenaar, „het gaat al
bert, ze leeren het wel." Maar 's avonds
keek hij bedenkelijk in de la en in rijn
boek er kwam heel weinig in. „Ma
laise," troostte hij zich, „slapte in za
ken. 't Zal wel weer beter worden." En
intusschen verheugde hij zich er over,
dat dc voorschriften zoo prachtig wer
den opgevolgd j rechts houden hij 't
binnenkomen, ccn volgnummer vragen
"bij dc kassierster om geholpen te wor
den, met contant geld betalen, niet.drin
gen, rustig wachten tot zij geholpen
werden alles ging even mooi. Ja, er
kwam relfs ©en oogenblik, dat niemand,
meer zondigde tegen de voorschriften.
wanter kwam niemand meer in
den winkel. De klanten hadden hem met
z:jn voorschriften den rug toegekeerd.
Men kan die ervaring misschien over
brengen op de trammaatschappij, al
heeft die ren zeker monopolie. Fietsen,
motorfietsen en autobussen zijn er ook
nog.
Als ik het publick goed ken, dan be
taalt het liever twee en een halven cent
meer voor een tram, die geriefelijk is,
dan twee en een halven cent minder
voor een rit, die gepaard gaat met al
do lasten van den eenmanswagen.
Ook de zuinigheid heeft haar grenzen.
Maar niet bij de Noordzuidhollandsche,
die een wijziging in de dienstregeling
van de stoomtram naar Leiden voor het
publiek verkrijgbaar stelt tegen betaling
van een cent. Er moeten conducteurs
zijn, die om deze som niet d-urven vra
gen cn de biljetjes dus maar liever
kosteloos afgeven, zelf de kleine schade
dragende.
Moet een tramonderneming niet po
pulair zijn?
,,ls dit dan nu lente?"' vraagt wee-
moedig de menscli zich af, wanneet-
een koude wind hem om de ooren
blaast, met verrassende onpartijdig
heid uil alle windstreken, noord. oost.
west, behalve uit het zuiden, waarin
hij zich zoo weinig op zijn gemak
schijnt te gevoelen, dat hij maar gauw-
Weer uit dezen hoek wegschiet, wan
neer hij daar bij toeval in verdwaald
is geraakt, wIs dit lente?" herhaalt
hij, wanneer hij 's morgens zijn lod-
deroogjes opendoet en ziet, dat hek
ken en schuren met een dikke, witte
laag zijn bedekt.
Dezer dagen ontmoette ik Van Stui
teren en wij spraken gelijktijdig tot
elkaar de merkwaardige woorden:
„koud, hè?" Daarna was het gesprek
wat mij betrof uit, maar niet van zijn
kant, daar hij de oorzaak van de kou
kende of meende te kennen, althans
uitsprak: ,,de draadlooze telegrafie
onrneemt 1e veel electriciteit aan do
lucht, die electriciteit is een warmte
bron, dus is het in de laatste jaren
zoo koud". Als dat waar is, zijn wij
dus bezig, langzaam aan ons zelf te
laten bevriezen. Waar dan het vorige
jaar do hittegolf in ons land vandaan
gekomen is. heb ik hem maar niet ge
vraagd. Misschien uit Afrika, omdat
de draadlooz© telegrafie nog niet tot
de negers doorgedrongen is.
Mag ik aan de klagers van heden
een feit in herinnering brengen, dat
hen troosten kan over de guurheid iu
deze maand April. Het gebeurde eeni
ge jaren geleden, dat de studenten-
roeïwedstrijd viel in Mei. Mijn vrouw
was er met een boot naar toe, met Jsn
en zijn vrouw, ik was thuis gebleven,
'k IIou niet veel van alle halfuren een
lepel. Het was koud. Dc straffe Noor
denwind blies ons thuisblijvers om dc
ooren, ik dacht,: ,,lioo bevroren moe
ten de wedstrijdgangers wel wezen!"
haalde hen met een rijtuig van de
boot af en bracht hen naar huis,
waar. de vulkachel lustig brandde.
Hun bevroren ledematen ontdooiden.
anczaam. maar zeker.
Dat was in Mei. En 't is nu pas
half April geweest Wij hebben dus
nog niets t« klagen. Bergt dikke jas
sen en mantels niet op, gij kunt zo
nog noodig hebben!
FIDELIO
