Wonden
HAARLEM'S DAGBLAD
ENGELSCH ALLERLEI
KbosteiUsem
John D., milliardair
Stadsnieuws
De Scarabée
WOENSDAG 23 APRIL 1924
TWEEDE BLAD
(Yau onzen correspondent.
Sovjet-mannen In Lenden.
Waar het gold vandaan moet komen.
Vechtpartijen In het Lagerhuis.
Do onrust In de nijverheid.
Invloed van extremisten.
Do geheimzinnige straal.
Vruchten.
Langs de straat.
De conferentie met do afgevaar
digden van de Sovjet, welko Maan-
c'a» in hel ministerie van Bui ten-
J&ndsche Zaken is begonnen, is een
zaak van i'foot gewicht en buitenge
wone moeilijkheid. Afgevaardigden
die er zoo weinig innemend uitzien,
heeft IxiDden zelden te zien gegeven.
Niet dat deze mannen «en slordige»
indruk maken dc meesteu gaan
eerder met zorg gekleed maar <r is
iets in hun houding, cat do Fran-
eohen farouche noemen, iets <o-
heilspellends, stil en dief,, dat een le-
vendigc verbeelding t-rstond geneigd
is in verband t© brengen met d©
wreedheden en den schrik van bolsje
wist itich Ru-land. Hun taak hier
moot hun ooi: wat verbijsterend lij
ken. En misschien «r ook iets van
dj© verbijstering in hun houding.
Mcti ia het er ah-1 meen over eens,
dat Brittanje, nu het gemeend heeft,
d© SOvjet-regtering te moeten erken
nen. o«'k verder meet gaan en moet
trachten tot ecu ander vergelijk te
komen voor handel tt&aclien de beide
landen. Ruts and heeft kapitaal noo-
dig voor zijn ontwikkeling. En de
eerste schrede op den v.<-g naar dat
kapitaal is dat het land zicli aanspra
kelijk stelt voor pul'lieke n particu
liere schulden, dat het het, partzco-
Iier bezit veilig maakt, bij wetsvoor
schrift en in feite, Cn dat het <!e re-
votutionnairo propaganda buiten zijn
grenzen ©taakt.
Indien dit niet wor.it gedaan is het
nutteloos over samenwerking te spre
ken. Maar zelfs indien men aan
neemt. dat deze voorwaarden worden
vervmd, waar moet dan het geld van
daan komen i 1* Britsche regecnug
kan uitbreiding geven aan cc zooge
naamde „Trade Facilities Act"" en
aan
Ma
r dm.
_t z->ker niet genoeg om oc ivu&>
e«n t© l«rre<lic-"- '''- banken kunnen
uiteraard niet op eigen hout)© gdd
voorschieten. Een aantal bekend©
gehimannen van de City hebben dat
een paar dsg«*n 2«ie->n inde ..Times
duidelijk uitgelegd. 1 Let geld iiKXi ko
men van particuliere beleprore en
dez© moeten uiteraard zekerheid neb
be® dat hun vooruitzichten met dc bo-
loecing goed rijn. Engeland Wedt voor
zijn bevolking aantrekkelijke beleg
gingen tckurt en tekeur. Rusland zal
al heel „goed" mo. ton zijn. voordat
men ziin cria fteekl in ondernemin
gen van dat land.
Indien d© Sovjet-afgevaardigden de
essentieel© Britsch© voorw.-uu';-» aan
nemen. dan zal «ie crondflug zijn c—
l«XKd voor herat"! van vertrouwen.
Maar vertrouwen is als «.'it lang/aam
groeaen'Io plant. En het is het inziclu
van den particulieren bci.'ggcrwwix
het op aankomt, niet dat van het Bnt-
f-U* kabinet, ó.vt intu*.-chen zoo-
als uit MacDonalda openingsrede
blijkt wel degelijk «i© belangen van
dn Britsohe kapitaalkrachtige bevol-
king in het <x>g heeft gehad.Manr wat
zegt het Uusstsohe blad „Iswwsüa
van MacDonalds rede Het blad ken
schetst <1© red© al© „een dekmantel
van oreekcrigheid waaronder dc linrd©
eiachcn van dc Uritsdic bank
schuilgaan cn welker aanvaarding
van het
islie
De LaeerhnJa-lfCen Am.-ry cn B«
ch&nan hel.hen in lands vergader-
»al gevochten. Wel het had ntet
vee! van ©cn vechtpartij; maar
niettemin druk over geschrei
Niet over liet onbetamelijk© en om
lcinentairo van het geval, ir
moer over het tamme «r van en 211
het algemeen over hot gebrek aan
tok.»-gebeurtenissen in het Lagerhuis.
D© laatst© goed© bolupartij in het
Brt*che parlement had dertig jaar ge
leden plaat». Dat waj ter gelegen
heid van de behandeling van een pas
send onderwerpIerland. Het te reedt
v.eer twaalf jaar geleden, dat de con-
servalievo „ZWOOT-gewieht". Ronald
McNeill. een beek naar Winston
zchen regecriugs- en „ppoeitieparii.
welke door haar stovge aanwezigheid
alleen al zo© vaak erger hooft, verhoed,
Dan gewaagt do geschiedenis van het
Lagerhuis nog van eon vechtpartij
tusschcn t'.vM leden, welke echter
buiten word uitgevochten, in de rust
en in do duisternis van een hofje, rnet
eon paar huiswaarts gaande politie
mannon als ecnige lijdelijk© toeschou
wers. En <ht is alles. Men ziet, h«ït is
©en schrale oogst, En do Britten, die
nog steeds zoekend© zijn baar da
bokfi-hoop van hun roe, zijn van mee
ning, dut liet Lagerhuis met zijn aan
deel in die taak Jammerlijk tekort,
schiet
De onrust in do nijverheid hier
houdt aan. Het ©ene arbeiderseescliil
is nog niet beslecht of liet andere is
reeds weer gerezen. Het bedenke!: jks'.e
in deze disputen !s het klaarblijke
lijk- sucec». waarmode de extremis
ten den invloed van vakv.-reenigings-
le: ic-rs on hun schar© ondermijnen. De
©xtremioten slagen ©r herhaaldelijk in
een zoodanigen invloed op arbeiders
groepen uit t© oefenen, dat d© laat
st en dr adviezen van hun wettig goko-
u leiden» in «ien wind slaan. Zoo
kon het gebeuren, dat do holding van
een paar duizend ontevreden arheders
van tl'' scheepswerven te Southamp-
ton i—n nationale uitsluiting in de
©clieepabouwnijvcrheid in het lev
kon rootien en het gouache stelsel van
lllective bargaining" gemeen-
«ppoiijk over n weer bieden). Jat
begun cn het einde is van hel
Britsch© vakvercesr.gingswezcn, em
it ig in cvv* or kon brengen. Buiten-
lan<b-riio fx-!iccpswcrvcn krijgen nu 't
werk, dat_ hier had moeten worden
gedaan. Een sprekend voorbeeld is,
dat van do ..Maureianu", het fameu
ze s;< om schip van de Whit© Star l.ijn,
'ia; door vijf Ncderlandsch© sleep-
l>ooten in etorm cn gevaar naar Cher
bourg is gesleept, waar thans Britache
klieden bezig zijn het so!v*> te hel
pen herstellen ten werk, dat zij
uit vrees voor intimidatie in
Sou'h'kmpton niet durfden doen.
D© regeering lont, een groot pl.ui
|or huizenbouw uitvoeren. Di© uit
ering wordt bedreigd omdat dr
orklieden in de bouwwakken zieli
rzetten t-gen verlengiue van dr ar
idaweek met «en paar uur. Ook de
nkwerkera liebl/en loongrieven,
•lke epoedig ernstige trevolaen kun-
ui hebben. H«-t is gelukkig dat de
kring van d© eu-mming der mijn-
erker» over d© loon voorstel Ien ze
wervien met een klein© meerderheid
verworpen niet terstond tot
king leidt. Maar de geest d©r mijnwer-
rs iji locli niet erg verzo. iiond. ge-
ige de verkiezing van A. J. C<xi<
van v. sen wij zeker in de toekomst
zullen hoorei' tot secretaris van
hun 1-ond. Deze man is «ie opvolger
van Frank Hodsr 's, die in de groot©
mijnwerkens-stakine van 1920 be.
ro©md werd door «le vaardigheid,
waarmede hii in conferentie niet d<
regv-cririK voor do mijnwerkers op
trad. IVae Krank ilodgcw is nu minis
ter. En hii mex^t door een ander wor
den vervang» n. |j© keuzo van Cook
voorspelt roerige dagen 'n ,^ot mijnl"©-
driif. Hij heeft zich openlijk aanhan
ger van communistische beginselen
verklaard en hii znl zeker d© groot©
kracht worden achter dc beweging
vor nationalist io der mijnen. Bi
uit alles telt men dc staking v.m
vüegtuigbosituurderj licht en luistert
'onverstoorbaar nanr de modedeeli
dat h« f rcstaurantbe«lr!jf van do Bi
viie ItiikMentoonetelling ern*;ig zal
worden ontwricht, wijl het heet-, dat
buitenlandach© kelh'er» er werkzaam
zullen worden gesteld. Een gerucht
a'leen uriiiint voldoende om onm-t in
arl-eiderskringen te wekken en ©en
staking naderbij te brengen Een
niaeJi man ts genciwl verband t© breti
gen tusvhrn dezen geest v-*.n verzet
onder «Ie werklieden en_h<-: xoiteiinga
door <le regeeriiiff aangekondigd© voor-
st1 d© voorzieningen t'^gen wcrklcoo--
lioi'l Ia verruimen c-11 do werkloos-
heidsuit.kcoringen t© verhoog,--n. I)©
kosten \un zulke maatregelen vajlcn
natuurlijk op de 6cii0lidcra der ijve-
rigen.
Niet t'g lang geleden hoorden wij
van een Duitocher. die ©r.n t/v^tel haa
uiutevonden. waarmede hii kracht kon
uitzenden, welk© ©cn motor van c-n
vliegtuig i" d© lucht k«n stopzetten.
Do incde-l. eling werkt© krachtig op
de verbcMing de.r monschheld. Men
mna!<t«- stout© gevolgtrekkingen en
voorapclhngeu 011 men zag in de
naast© toeki.-msi 't govaar-utt^de-luclil
dat de oorlog ons ?/»o hard heeft doen
kennen, geweken. Men hoorde vertel
len dat oen stad binnen een grooten
et raai beveiligd zou kunnen worden
tegen de verwoestende werking van
hnmbnrje.-rvlioEtnigcn cn hommen uit
1 lucht.«ohopeit. De fantneie verloor een
beetle uft hef 00?. 3al 3© wofenflchap
©r altijd weer in slaagt zichzelf t© ver
slaan en dat in dit geval ook zeker
weer de middelen zouden worden ge
vonden om de working van den vernie
tigenden straal te niet te doen. Intue-
6chen, ©r was ook ©en FranschinaD,
di© er in slaagd© geheimzinnig© etner-
gie uit te zenden en aldus mechanisoJi
voorttieivogen Jichamen tot etilstand
bracht.
En Enceland bleef niet achter. Hier
waren dus vertegenwoordigers van
drie echt© mogend heien-vrchteraba-
zen. die door toepassing van hun vin-
•-ingen een groot deel van den ge-
vaorlijksten tec'nnischen oorlog meen
den te kunnen verlammen. Dc- vinding
schijnt nog in het ©Crete stadium van
huar ontwikkeling. Alleen de vorde-
ïngen van den EngeIschman Grindell
Matthew» zijn hier ©enigszins bekend.
Hij heeft eenigo dagen geleden in zijn
laborabctrium in Londen eer. demon
stratie gehouden. Het plaatste een
kleinen motor op een werlcbank en be
gaf zich daarop in een aangrenzende
kamer. Nadat d© motor aan den gang
Was gebracht werd een signaal gege
ven «-n de gdleimz.innig© straal in
werking gebracht. De motor atop te
terstond. Dat wil z.eggen. de electri-
sche vonken, welke de brandstof moe-
ion aansteken, bleven achterweg© en
de motor tolde overeenkomstig de wet
der traagheid nog wat door. Toen het
signaal ..stop straal" werd gegev,
deden de vonken zich weer gelden en
liep de motor weer normaal. Dit ex-
periment werd verscheidene malen
herhaald, totdat de motor definitief
door don straal werd stopgezet. In
dien men do machine aan haar lort,
verliet, liep zo voortreffelijk. Vol-
ens den uitvinder zou ©en dynamo of
en andere verwekker van electrisehs
kracht even goed door der. straal we r
den stopgezet, en ook drandlooze tele
grafie. oen telephoon «af ander© elee- i
cl 10 apparaten. 0© uitvinder is erg j
inzichtig met ziin t«^estel en hij ge-
brui kt -'.echts weinig kracht. En toch
he-ft hij al allerlei onaangename er-
•aringen gehad met de werking van
zijn straal. Hii acht do mogelijkheden
van u© uitvinding grenzeloos, maar
hii kan nog niet zeggen wat er wel
11 wat er niet- mee km worden pe-
nan. Daarvoor zijn de proeven nog
liet ver genoeg gevorderd. Het voor-
..emon bestaat een laboratorium op
bet platteland in te richten, waar men
meer kracht zal kunnen aanwenden
ndcr leven of eigendom in gevaar
v-, breng-vn. De heer Mat tbev s onthield
zich van uiileggingen. Hii Het alleen
zien «lat ziin straal metoren tot ntil-
-tand. buskruit tot ontploffing brengt
en h.mpun kan aan.-tek©n. „Het is
heel ecnwüdia" zegr hij. ..maar ik
kan geen hiizondcrh«xlen geven.want ik
•zelf als een landverrader by-
'-11 indien ik cenigorlei aanwij
zing «mf over de wiize. waarop de
zaak werkt."
Engeland geen vruchienlnnd,
.'oral geen appelenlnnd Een Hollan
der. gewend aan belleflciuw en poud-
reinetten, vindt in Tcmdensch© groen
ten- en \-ruchtenwinke!s weinig of
niets in appelen, dat hem kan boko.
ren. Maar hel land wordt niettemin
overvoerd met ©"n l eur van vruchten-
soorten uit h''i buitenland on tl© Over-
ze&sche Gebieden van het Rijk. Ca
nada, Australië. Callfort::©. cm
niet te spreker, van Nederland zen
den dagelijks groote hoeveelheden
vruchten- naar hier 10©. V.sar vauk'
miosen al die vruchten d© fleur ©n den
geur van het iongc pluksel Het nog
wordt door do weelderig© uitstallin
gen in de open groenten winkel s in
hoog© mate bekoord maar d© tong
en vooral een kieskeurige tong kan
er niet altijd vrede m«te hebben. T";h
zijn sommige vruchten van overr.ee
wer smakelijk. En de Dominiums zijn
zeer ijverig 0111 het volk van Briwanje
van dit f---t t© doordrinRcn.
E-n van d© schoonste frnitlentoon-
©tellingen. welrt© de wereld ooit te
zien he-'ft gr-'even. zal door do Brit-
sche Dominiums en Kolomen worden
ingerichi dezen Zomer op groote
Rijks-Tentoonstelling te Wcmbhv. De
grootste uitstallingen rijn van Zuid-
Afrik-1. Auftralie. Canada rn Nieuw-
Zcelaml. De Zuid-Afrikamisclie inn
ding zal elke w-oek met eer. lóO-tal
kisten. Levattendo üllo vruchten van
het land. worden aangevuld. Zuid-
Af rik a is specialiteit in citroenen,
sinoasapclon, prui.-en en uminas
peren. 200 vierkant© meter appels cu
peren. 200 vierkant - motor cpppelg
peren, welk© worden goed jcehoudi
i:i kmlhoizen. Ook Canada, dat op de
Britsch© vruditcnn.arkt «en groot
concumnt is van Nieuw Zeeland, xnl
•.oornameliik «l« appelen laten zien,
waarom het hier reed» beroemd is. En
Atiatraül-. «lat Frankriik naar «ie
kroon wil ©teken in wijnbouw en dat
zijn flesfchen Anstrali^Jic „bour-
gonie" in alle drankwinkels van Enge
land laat uitstallen, zal iu haar in
zending dat bedrijf vooral naar voren
laten komen. Do druiven >.n de wijn,
welke van de druiven wordt gemaakt,
zullen er bij massa's te zien zijn.
Do ontwikkeling van vru"btenhouw
in do Bril echo Overz©eaclie gebieden
is de laatst© jaren mat groote schro-
don vooruitgegaan. Men kan liet eiken
"dag waarnrzion *n 'd© winkels van
Londen. En deze inaendmg op de
Britsch© Ri jJcstentoonstelling zal het
feit zc-ker rnet luister bewijzen. Er is
dén vrucht in dit land, dkere, die
een beleediging i» van dit heerlijke
voortbrengsel van Hollander he Loom-
gitarden. Maar als me.n de heel© aarde
afzoekt zal men waarnpjiijnliik niets
vinden, dat ons Betiuwsch product kan
evenaren.
In de City van I.on<len, om en bij
de Bank van Engeland en de Konink
lijke beurs, ziet het publiek er het
meest welgesteld uit. De straten zijn
er bevolkt met ambrenaren van rijke
verzekering- en handehnaalscbap-
pijen en banken. Het is een deel van
de positie van die menechen. dat zij
extra goed gekleed gaan. Vroeger
was de hoog© hoed, «le „topper", er
overheersehend, maar dat ifi thans
niet meer liet. geval, Met di© gewoonte
is gebroken; en mep draagt ©r nu
meestal Coed-zwarte bolhoeden"Prin-
cees Street is een korte straat., waar
van een ziide over de geh'ele leng1!©
wordt ingenomen door e:n zijgevel
van de Bank van Engeland. Er zijn
wellicht geen straten in de wereld,
waar zooveel rijkdommen in baar goud
bij elkaar liggen. In di© straat werd
ik aangesproken door een man, netjes
in de kleeren, dio mii bakende dat hij
omkwam van den honger. Zooiets ge
beurt vaak genoeg. Maar dal het in
Princeag Street gebeurde was onge
woon en schiep een contrast zoo fel
als ik in deze aan felle contrasten rijke
stad nimmer h«ib gevoeld. ..I'm star-
ring" fluisterde hij. En zijn gezicht
verraadde het. Ik gaf hem sixpence,
genoeg voor een kop koffie en een
brood}© in e'-n Lyons' Tea Shop. „It
all helps". 7,ride de man, die in de
druk te van haastige, goed gekleede
menschen verdween.
Landen, 17 April 1924
INGEZONDEN medeoeelingeh
a GO Ots. per rosel.
veroorzaakt door bramden, enijden of
stooben, moeten dadelijk met Akker's
Kloostertra] som behandeld worden.
Deze voortreffelijke balsem is niet al
leen bloedstelpend en pijnstillend,
maar zijn zuiverende en antiseptische
werking voorkomt zweven, terwijl
zijn geneeskracht verraseend is. Zorg
steeds Akker'a Klooetcrbalsem in huis
te hebben, het kan U dagelijks te pas
komen.
AKKER's
VAN BOERENKNECHT VIA KRUI DENIER TOT OLIEKONINC. EEN
CROOT SPECULANT EN EEN CR0 OT FILANTROOP. HOE HET
FORTUIN CR0EIDE.
horiaoo der vaderlijke boerderij. De
wensoh om d« groot© wereld daarbuiten te
zien, om haar te doorkruisen, op zoek
naar fortuin, was sterk in hem; en
tienjarigem leeftijd keert bij ploeg
den rug to© en reist naar Cleveland, waar
hij Bonder veel moeite een baantje viindt
p een kantoor.
De boerenjongen had aiog niet lang op
zijn hoog© kantoorkruk gezeten of hij be-
gom om te zien naar een sneller weg naar
den rijkdom, dan het voeren van een vee-
ren pen. Spoedig deed zich aan zijn scher
pe «x>gen «en gelegenheid voor, om op be
scheiden schaal kapitaal te verwerven.
Een klein houtvlot werd goedkoop aan
geboden en «enige dollars bijeen garende,
wist de jongen er zich het btti: van te
verzekeren. Na den koop bracht hij het vlot
zelf lang© de Ohio-rivier cn verkocht hei
aan een molenaar met ©en winst van hon
derd dollar, d© eerete honderd van de mi!
lioenen, die volgen zouden.
Deze eerste poging was waard om her
haald te worden en 7.00 succesvol was zijn
bescheiden handeltje, dat hij 31a cenigc
jaren voldoende gold had bijeengebracht
om samen inet een vriend, Hewitt een
kleine zaak in aardewerk on kruideniers-
tn op te zotten, die gedreven werd in
oud vuil gebouw in Cleveland. Hier
zwoegde hij vroeg '-n last om zijn Jcapiiaa'.
re vergtooten voor den volgenden si*P. die
nog we! niet in zijn jonge hersens wai uit-
geieekend. maar ioch stellig ia ziin voor-
n lag. A'.s een voorbeeld van de gran
en ijverig© wijz©, waarop da toekom-
milliardair werkte, moge deze anec
gelden.
een dag vond een vriend hem in zijn
winkel bezig met bet
L" kont John D.. althans bij naam, te
er.' Job-.-i I». Rockefeller, de rijkst© man
an Amerika en, misscbk-n van de wereld.
>i: te zulk ©en zonderling© vraag niet, als
c-n bedenkt, «Ut John D. etech-s van zich
zat hooren door zijn periodieke vorete-
lijke giften aan universiteiten en liefdadig©
(Hingen, terwijl Europecscbe getelko-
flingen ais Srinne», de pas gestorven Duit-
sche e'ecnkoten scheepvaa r! -mijnbouw -cou
en wat nl tiiet-koning. de Griek Baril
Zaharof, die dc spo-.-lbank ic Monro farlo
re-kocht liccf:. Loucheur, di© in de Krxn-
jclre pblitick een belangrijke toI epeelt en
de Amerikaanseiion rijkaard Dolieny met
zijn olie-schandnnl. zich op effectvoller
ijz© van dc publiek© belangstelling verze-
^rcn. John D. i« een oud mar.. Hij hoopt
dezen zomer SC Jaar to worden en doet
niet veel m- r. «Ion zijn fabelachtig ver
en beheeren. wal hem zorgen genoe;
tsbaren- Zijn I-v. 11 is geleefd, hem res
ook wJkeliik 'doet. Maar daarerve;
straks, eerr-t wilt
loopbaan van d
Do meest fantastische schrijver van fic
lie kan bezwaarlijk «en romantiseher ver
haal weven, «y-n verhaal dat dichter bij do
grens van het onmogelijke r-tant. dam dt
ware levensloop van John D. Rockefeller
het boerenknechtje, «lat meer dan ««en bolvi
eeuw geleden, dankl
zijn rijkdom''^ roiUiocnen "o'Aai
ltuirn 85 jaar zijn vcrloopen s!-n«ls deze
rijkst© onder de lijken aan den oev
he: Owassamcer in Amerika in de wie?
gelegd werd onder het nederig «lak vin
cn boer. wien het niet al te best ging In
de wereld en die hot e'ti bijna bopelooxe
taak vond om zijn weinig vruchtbaar inpjo
«Ien honger
m gen 1
nderen
huisde maar dn omstreken van O «'ego in
don ctaat N'ew-York, schijnt dc strijd voor
liet bosiaa.il nog uioc-ilijkcr voor hom te
zijn geworden.
Het was in die dagen van armoede, strijd
en vaak honger «1st. ziaar het verhaal gaat,
'I© jonge John D. op een «lag met een
Wat gs jij dom, als je volwassen bont,
vroeg John.
Jk wil eigenaar worden van ai het
land van dien hoek daar tot de school, an!-
woordilo do vriend.
Oharüe z« i John geheimzinnig, weet
je wat ik wil? Eens op oen dag, Cliarlic,
aio ik een man bon geworden, wil ik hou-
dorddu'zcnd dollar bezitten. En ik 7,al bet
doen ook.
Do jeugdige John was volstrekt «riet te
vreden mot de benepen grenzen van da
Al deze boonen. zei Rockefeller en hij
ces op een kleinen berg heb ik zelf ui!
gezocht. Wij hebben ze goedkoop gekocht
omdat er heel wat zwarte tusschen w
Ik heb de laatste weken, dag en nacht,
mijn gebeeien vrijen tijd besteed, on
er uit te zoeken. Nu is de rest van
kwaiiteit en wij zullen ze verkoopen tegen
een extra prijs.
Zoo zwoegde hij voort en langzaam maar
zeker werd het kleine hoopje geld groc-
ter. tot hij ma vijf jaar 10.000 dollar Op de
hatek had en klaar was om op groote schaal
naar do 100.000 dollar tc streven, «lie hij
zijn vriendje in Owego als doel gesteld
had. En hij wist nu precies langs welken
weg hij op zijn doel zou afgaan.
Hij stichtte een kleine petroleum-
naderij in samenwerking met een zekeren
Andrews, die eon 1 veter eyetcem had
dek! om ruwe petroleum te zuiveren, dan
tot dat oogenblik werd toegepast. Volgen:
dit nieuwe systeem zouden de licht
viambare gassen, «He een bron van ge-,
opleverden voor de gebruikers geëii
r.eerd worden.
Van het eerst© oogenblik af was d© raf
finaderij «cn groot, een sensationeel
ces. De nieuw© petroleum werd overt
vraagt), naeht en dag werkte de fabriek op
volle kracht en nog was bet ondoenlijk on
a!!e bestellingen uit t© voeren. Een tweedi
raffinaderij word gesticht, toen <vn derde,
lot «na zeer korten lij'l Rockefeller er
drews dagelijks 2000 vaten gezuiverde olï«
produceerden en do vraag nog steeds d«
productie ver overtrof.
Op deze wijze had do boerenjongen op 30
j'arigen leeftijd zijn jeugdwensch oin
1W.OOO dollar te bezitten meer dan Tcrwe-
TToe zijn bezit groeide, wordt aangetoond
door «I© volgende cijfers, dio door een
vriend van Rockefeller wereldkundig zijn
gemaakt: In lteo was zijn kapitaal 12000,
in IS70 reeds 120.000 gulden groot. I.n 1875
was het gegroeid iet 2 12 milliocn, tien
jaar later wa» het 120 miüioon, Li 3S70 was
hei 210 milliocn cn in 1899 zeshonderd mil-
üoen.
Hoeveel is h«»t mn Tot in 1916 bestonden
er geen betrouwbare opgaven omtrent dit
unieke vermogen van een enkel mcnsch,
men schatte hel op 17S0 tot 2000 milliocn
gulden. Maar op zijn 78sten verjaardag
heeft. John D. hekend, dat hij ruim 250'.'
millioen dollars bezat. Inmiddels sal bet in
de afgeloopen 8 jaar wel weer aanmerkelijk
gestegen zijn, want hoewel weinigen in
hun jeugd Rockefeller izi arbeidskracht
hebben geëvenaard, is bij nu zoover, dat
hij slapende steeds rijker woTdt. In 19C0
reede, toen bij dus nog long niet zoover
knipt© hij reeds jaarlijks coupons jot
bedrag van 180 millioen gulden. En
dit geheel afgescheiden van het fortuin,
dat in vaste goederen belegd was. Rocke
feller is ©en van de zeer weinigen ia de
wereld, die in den waren zin des woord»
ijn geld niet op kan.
En de belangrijkste uitlaat, die hij voor
zijn teveel nan anrdsch slijk heeft, is het
•befaamde Rookefeller-insiiluut, dat jaar
lijks geweldige bedragen schenkt aan uni-
•ersiteiten en andere inrichtingen van on
derwijs op de geheole wereld en in het
igemeen aan instellingen van liefdadig
heid. E«_'n keer heeft John D. de naam.
waaronder hij algemeen in Amerika bekend
en enkele cheque uitgeschreven, voor
gift aan een universiteit, tot een be
drag van S0 millioen gulden. Dit is da
ootste cheque, die ooit geschreven is.
Is verkeerd, dat ©en enkel sterveling eert
0 groot gedeelte van liet wcreldvermogen
bezit, zullen velen opmerken. Aceoord,
het ie inderdaad wel ongelijk verdeeld.
Maar mogen wij John D. hiervan wel een
rwijt maken I De basis van zijn fortuin
gelegd door onveaaoèiden jarenlangen
arbeid, geholpen door een bijzonder scherp
verstand. Eerst later toen bel eerste mil-
1 er was. ging het bijna vanzelf. Eri
John P. beeft onschatbare diensten be-
n aan de wetenschap en aan ontelbara
minder fortuinlijken op de levenszee.
UITBREIDING RAND0E.
De bekende firma N. V. Bonangerij-Meu-
'c-lmakerij v. h. A. M. Raudoe heeft ia'
baar fraaie pereeclen aan do Gierstraat ©en
belangrijke uitbreiding laten aanbrengen.
Er zijn namelijk niet minder dan 25 tnodel
kamers gemaakt, zoodat de bezoekers da-
«lelijk kunnen zien. boe d© meubelen, dia
ze willen kpopc-n, het in een zekere ruim
te „doen".
Dadelijk aan de straat is e»n «nieuwe
ontvangkamer ontworpen, die op dat ge
bied een juweeltje genoemd mag worden.
Deze kamer zal tegelijkertijd als étalage
dienst doen. De onderkant der wanden is
een oud-Hoilandsche betimmering van
eikenhout; de bovenkant is van reflexta-
siof. Aan oen der wanden hangt een fraai
schilderstuk van Jan de Bray.
Beneden kunnen do bezoekers een keu»
doen uit niet minder dan achttien ver
schillende soorten complete slaapkamer
ameublementen van diverse houtsoorten,
ais eiken, noten, manonie, enz.
Op de bovenverdieping zijn twaalf model
kamers ingericht a'.s heeren-, salon- en eet
kamers. Het is in den waren zin des
woords een lust. om door al die prach
tig gemeubileerde en gestoffeerde kamers
te ioopon. De meubelen zijn dan ook ver
vaardigd naar ontwerpen van architecten.
De liee-r E. C. W. Klijn. die bet deco
ratief schilderwerk Toor zijn rekening nam
heeft eer van zijn werk. Hol is bijzonder
Ac wenschen de finnn Randoc geluk
ït deze uitbreiding, die zoozeer gebleken
een groote verbetering to zijn.
Uitgaan
MIJLPALEN.
Donderdag 2t April, geeft de Kon. Ver.
„Het Nedcr.'andsch Tooneel" Directeue
Dr. Willem Royaards in den Stadsschouw
burg tot sluiting van het seizoen ..Mijl
palen", tooneel spel in A bedrijven vaa
Bennet: en Knoblauch. In dit stuk treden
op, de dames Ami a Sablaixol'.es, Jacqueline
Royaards—Sandberg, Sophio <le Vries,
Magda Jansscns, Mina Budcrman, Emrna
Morel ©n de heeren Willem Royaards,
Louis Sn al born, Oscar Tourniaire, John
Gobau, Maurits Parser. Anton van Eisen,
Johon van ïerscl, Rieu vam Noppen ea
Wuil> Oriz.md.
Regio Dr. Willem Royaards.
Dc-cors en costumes van de Kon. Ver,
..Het Nederiandsch Tooneel".
Feuilleton
Gcautortee-rdo vertaling, naar het
Engelsch van
P. G. WODEHOUSE.
24)
„Hef. zal niet precies hetzelfde ziin
als drie jaar geleden", legde Joan nif.
„Het is echt een goedkoopo manier
om vacantia te krijgen. Ik heb juf
frouw Petera vroeger heel goed ge
kend, ziet u. Het is meer of ik als
liaar gast meereis".
Asho was nog niet over zijn verba
zing heen.
„Mnar maar s
„.Ja?"
„Maar wat een buitengewoon toe
fral".
„Ja. Tusschen twee haakjes, hoe ia
u aan dat baantje gekomen? En hoe
kwam 11 er toe om een betrekking als
bediende" te zoeken? Ik vind het
zulk vreemd werk voor u".
Aslie wist niet wat hij zeggen
moest.
„Ik ik ioch, ziet 11, de on-
ilervinding kan mij van nut zijn, met
mijn schrijven".
„O! Is u van plan om meer in mijn
lijn te komen, met hertogen enzoo?"
„Neen, neen, dat nu niet bepaald".
„Ik vind het zoo vreemd. Hoe is
11 eigenlijk met meneer Peters in aan
raking gekomen?"
„Door ccn advertentie",
„0".
Aslie vond dat er ccn soort van
stemming in het gesprek kwam, die
niet bepaald aangenaam was. Het was
lang niet. zoo opgewekt als hun eerste
ontmoeting. Hij was ntet bone dal. ze
zijn geheim geraden zou hebben. Ilii
was er van overtuigd, dat z© dat met
geen mogelijkheid had kunnen doen.
Maar liet viel niet tc ontkennen dat ze
iiem met haar heldere blauwe oogen
vreemd en doordringend aankeek. Hij
voelde zich onbehagelijk.
„Aardig om daar samen te zijn",
zei hij.
„Ja", zei Joan.
Ze zwegen.
„Ik dacht, ik zal hora u maar gaan
vertellen".
„Juist".
Weer zwegen zo.
„Ik vind hot zoo grappig dat u als
kamenier mee gaat".
„0 ja?"
„Maar u heeft het al eerder ge
daan".
„Ja"*
„Het merkwaardigste is eigenlijk
dat w© bij dezelfde familie komen".
„Ja".
„Het is het is merkwaardig,
vindt 11 niet?"
„Ja".
Asho dacht e«ns na. Neen. hij' kon
verder niets bedenken dat hij zeggen
kon.
„Tot ziens dan maar', zei hij.
„Goeden middag".
Asho verdween. Hij was er zich
vang van bewust dat hij meisjes be
ter zou willen begrijpen. Volgens hem
waren zc vreemde wezens.
Toen hii weg was liep .Toau Valen
tino naar de deur, opende die op een
kir cn luisterde. Toen zo ziin deur
dicht hoorde gaan liep ze de trap af
cn de Arundelstraat in.
2.c ging naar het hotel Mathis.
„Heeft u miMchien", zei ze tegen
den kellner, „een exemplaar van het
Dagblad?"
De kellner, afkomstig uit het ro
mantische Italië, was maar al tc blij
dat hij Jeugd en Schoonheid een ge
noegen kon doen. Hij verdween en
kwam even later met, een gekreukt
exemplaar terug. Joan bedankte hem
met een vriendelijke» glimlach,
Toen ze weer op haar kamer was
zocht ze in de advertentiepagina's. Ze
wist wel dat het leven vol was van
dingen, die de onnadcnlccnden „toe
vallig" noemen, maar het wonder dat
Ashe juist de vader van Alino Peters
had uitgezocht, was al te toevallicr
voor lianr. Ze fronste wantrouwend
de wenkbrauwen.
Al gauw vond zo de advertentie,
«lie Ashe haastig in oen taxi naar het
kantoor van Maniprice, Maniprice en
Boole had doen snellen. Zoo iets had
ze wel verwacht.
Ze las do advertentie tweemaal
door en glimlachte. Nu was alles haar
duidelijk. Ze keek naar het plafoud
cn glimlachte.
,,U is oen aardig jongmensch, me
neer Marson", zei zo zachtjes, „maar
it moei. niet proboereu om mij mijn
voordeeltje af te pakken. Ik kun mij
wel begrijpen tint u dat geld ook lioo-
dig heeft, maai- ik vrees, dat n liet niet
krijgen zuil.. Het is voor mij cn voor
niemand anders."
HOOFDSTUK V.
I.
Do sneltrein van vier uur vijftien
gleed zachtjes hel Padding!011 Sta
tion nil en Asho ging op zijn boek
plaats in do tweede khtsse-coiipé zit
ten. Tegenover hein was .Taan Va
lentine net begonnen een lij doch rifl Ie
lezen.
Tn het gangetje bij een oerste-klas-
so »rookcoupë stak meneer Peters een
groote zwarte sigaar op. Nog verder
op 111 een oerste-klasse nict-rooken
keek Aline Peters uit het raam en
dacht aan allerlei dingen.
Ashe voelde zich merkwaardig op
gewekt. Ilij wou wel dat hij geen tijd
schrift voor Joan had gekocht, omdat
hij dan niet tijdelijk beroofd zou zijn
van het genoegen van een gesprek
met haar maar dat was het, cznige
wat er aan zijn geluk ontbrak. Toen
«Je trein wegreed, wat. beschouwd kon
worden als het, formoele cn officieels
begin van do moeilijke en gevaarlijke
taak, die hij op zic.li had genomen,
was'hij definitief tot; dc conclusie ga-
komen dat het avontuurlijke leven het
leven was, dat hem paste. Hij had
al vaak vermoed dat dit 700 was,
maar pas dit. experiment bracl'.t hem
do zekerheid.
De volmaakte avonturier heeft be-
halve aan liehamelijken moed bijna
notr meer behoefte aan een zekere
nieuwsgierigheid de eigenschap 0111
niet tevreden te zijn met het beharti
gen van zijn eigen belangen en deze
eigenschap was bij Ashe in hooge mate
ontwikkeld. Al van kind af aan inte
resseerde hij zich voor dingen die hem
niet aangingen. En dat. is juist een
eigenschap die den modernen jonge
ling zoo dikwijls ontbreekt.
Een modern jongmensch doet mis
schien avontuurlijke dingen, als hij
er "toe genoodzaakt wordt., maar als
hij aan zichzelf wordt overgelaten.
trekt hij zich terug en kijkt liever in
een andere richting ah de Godin van
het Avontuurlijke hem toelacht. De
traditie en zijn opvoeding trekken
aan z'n mouw en zeggen hem, dat hij
zich niet belachelijk moet maken. En
uit louter angst om er van beschul
digd te worden, dat hii zich niet met
ziju eigen zaken bemoeit, komt hii er
toe om_ alles wat ongewoon en opwin
dend is. Ie negeeren. Als hij langs
een afgelegen huis komt, en een eil
hoort, zegt, hij bij zichzelf dat het
alleen maar een hooge noot van de
een of andere zangeres was, en als
hij een meisje ziet, dat achterna ge
zeten wordt door een kerel met een
mes. maakt hii zich zelf wijs dat het
«en filmopneming is. En zonder op te
kijken loopt hij door.
Ashe had niet dien gedegeneerden
afkeer van avonturen. Het is waar dat
de welsprekendheid van Joan Valen
tine noodig was geweest om hem uit
den slaap te wekken, maar dat kwam
ook omdat hij lui was. Hij was gek
op nieuwe dingeu en nieuwe onder-
vindingen.
Ja. hij was gelukkig. Tn het. gerom
mel van don trein hoorde hij eon op
gewekte marsch. Hij zei tegen zich
zelf dat hij nu de ware bozigheid had
gevonden voor een jongmensch in da
lente.
(TTordl TervolgdJ,