HAARLEM'S DAGBLAD
Economische gegevens
Buitenlandsch Overzicht
WOENSDAG 23 APRIL 1924 - DERDE BLAD
De Haarlemsche Machinefabriek,
voorheen gebroeders Figee
Wereldnijverheid
HET BOUWEN VAN EEN LOOPERKRAAN,
in fc©t grMte. het het
Wi'-l*. 4!rijd gro-v»© eauwek-
Vjnc-tkn&réil uil. Zoo <-.k bij deze fa-
hrj. k Ken gro«<t« huil. «Lo imponeert
dr> r «ta ruimte, door den lioogeo dor
kiil.. IVd groo'.e talrijk©.machines zim
er klein in, vallen ©r in wat;. liet lialit
valt irui ooor het glua van <i» over-
keppinK. MuaH&tfi ea lwojuwen v!i«-
gfn hier en daar.
Noaat on» looj>t do chef vei. 'de
we;-1.plantten, vrijst, Wt uit. veriolt,
do- -slroert. Je maakt wat euntoe-
keringen maar beu or t<uh ntai hoelo-
ma.\i bij. «.int ui* Jo kmut uit c<«»
ka.i!<*>f, w .tr je ..do ©c»ttoiniai-]i« gc-
ggxt-..a v*n»nteld«", dan dringt hot
airl ««©middellijk tót je door. in* nu
«f-dijk z"o'n boor, of 100'u draai -
bark workt.
,Voar do l©xer» ia dat toch ook niit
aco jtroot belang.
Po Bocv-'on^ omvatten dram keer,
Mn groot (telaed 1
lo. lint ©ntataan ran de htdufltrio
aar. I/nidai'h'!vaart tu h«.t Noord er
Burn Sfvidnie..
Do aUnd v»o zaken op dit oogen-
bh*
Po techniek van he'. bedrijf,
in. Wat gefabriceerd ivordL.
f.'Waar da machines naar too
■M'.
6«>. FTei i -Ttxngft'MCB.
T Do intolloct-pro-wn.
-41^ <HtaCasO vnn de 1 ahritfc«*n-
(ge. m oinVre»-W» liet h>»r 1836,
to*-- d'->or IIod"lc Pigeo Sr., low
35 ar oud. do --Widag werd pelo^l
ui dm vorm via» oei» kiotonmakorij.
In en voordracht door lr. P. J.
tan Zwietan. voor loden van hot Kon.
Instituut van Ingenieur*. lezen w«
o.a.. dat ..uit dozo \vnrk|>i.iaii» en in-
ri «i' in? tot het iinntcllnn enqworwaar-
dij'-n van werktuipen ontstond.
reeds in 187-1 worden de eorHo
b.w -ormolen» afcnfoverdL"
1. what Jaar 187-1 out stond do combi
..Gebr. Ii«e«" doordat do drie
r/< •- n Hendrik Fi?«v> Sr-, mede de
ra?. ri::«'-n drijven. Iu.-< n ©\»r Van
/moten vertelt dan vorder in rijn
..r>« voor dien tiid rekor mime
Wil van het merkwaardipo ironechen-
pa; r, dat de grondlegger eer fabriek
vaarwater, vaat* branen, er.r. maakte
uitr»roidinr in de et*d onmogelijk. I>ua
werd in 1913 begonnen met den
bouw van «en fabriek, aan het Noor-
«ier dpaarnv.
'/.va evenwijdig loopend® liallen wer
den neergezet. Drie et van worden ge
bruikt voor constructiewerk, de ove
rige drta doen dienst als inachineotcU
plóata »u dmuiurii.
Langs don Noordgwvel zi.in ln twee
vs juiigen, gedeelten uitgebouwd,
welke «>p don 1-ivguncn grond, in ge
bruik ziin al* kleedkamers, terwijl de
eerate verdiojiuv gebruikt wv-rdt v»ir
d« kantoren, waar het werk voorbe
reid wordt.
Ka wat er uu uit deze fabriek
komt 1
l>e algoineene heuamlng ,,Figw-
Hefwerktuigen", omvat een gr«>ot©
verscheidenheid van lieren, kranen,
(btrxiw en motorkr.-ui«-ii), ptoom-laad-
rn loslieren, voor 1-innenbootcn, /ec
hoot en, pakhuizen, fabrieken, en pu
blieke werken. Zoo leeec we in ren
h» .'inre, dat door Fige* kranen voor
het. lossen van miikerriet werden ee-
1- verd «tan Argentinië, Ned.-Oost-In-
die. .V-1 Wrst-Indië, F ral lach Weet-
Indie. Dan el eet rise he trsiwporteui*.
drijven:e kianen, kranen voor h«U
liORVerlc op de r-heepsbouwwer.»-".
sïooinbagtrermo'.cnr. stoomkzviea met
cri;i>e.r?« voer ktmiAlbodenM enz., ver-
plnvtsfizre 9toorn-hei-Tnaehin«v enz.
d« uitvoermc deesr
«n d-»n rtfand van i-kon LitgcftM-n
kla-vgtv tffjuls «laf b i de ind-.-t i ie
van FTilsriiw cn Co.. het gnil was
over weinige medeweririnvan
overheids (-ffcmee«»«a) wege. Bij i|s-
r-uiL» bijvoorf«eeld, móeten eigen bre
ker* hat water openhouden, voor goe-
o verbindingswegen en/ wordt. g>en
rort' gei]ragen. Alle verkeer moet Fi
gee zelf regelen. Toch in do N- V. door
inr.i befanjren abeolmit niet ge|>on-
d*n. haar export «trekt zich immern
uit over liael de wereld.
Op 't oogenblik i* de toeetand niet
onr inglig. dodi wel vol zorgen.
D» ueldvwaardta <ler omiicTzende
landen zijn laag. Toch voert Fire*
een scherpen oonciirrentiewtriid. zoo-
tic' b-ii bnitenlAodache insciir-jvinren
de Hollandeche priiwn ondanks
allee vrij laag blijven.
BIJ HET BOUWEN VAN EEN LOOPERKRAAN, IN EEN ANDER
OEEL OER WERKPLAATS.
Ie eeiweegL hail begrepen, dnt practi-
gcl'w kennis, tonder een wetenjehap-
P'! ,'r« ondergrond. slechts :n 1 -
-.re de fabriek grooter zou
ktirnoo maken, en het was vooral g«-
weejit op aandrintren van de moeder,
«jut -ion der zoons. Jan Figco, in Delft
hoeft gestudeerd."
Van dien lijd af, nam da vcrvaardi-
glne van hefwerktuigen eon ze*:r
groot* vlucht.. In het jaar 1882 v.;«rd
da aarsto grijperkraan vervaardigd.
Handenarboid werd vervangen do-.r
maojvinalen arbeid. en in dezelfde
mate van de ontwikkeling van dezon
ommekeer in de wereld-industrie,
breidde zich Figee's arbeidsveld uit.
Reeds in 1880 bestond een niet onbe
langrijke export ran grond- aanne-
merswerktuiger.
Daarnaast ontwikkelde zich in 1890.
de export van stoom- en hydraulische
laad en loskranen ten dienste der lia-
veny. In dien tiid kreeg echter meer
en meer de e'ectrische beweegkracht
de overhand. Deze quawtie kwam na
1896. toen de Machinefabriek in een
naatnlocee vennoot^cliap werd omge
zet. met medewerking vau de hoe
ren IJul&wit en Dufour, tot practischo
ontwikkeliug. Natuurlijk werd ook de
fabricage vttn stoomwerktuigen onder
houden.
Steeds grooter werd ua het, begin
ra do 2'Ve eeuw, de behoefte aan
gjpotere fabricksferieinen. Smal
Het gebeurt ook om den arboid
aan den gang, en de reputatie hoog
te houden dat beneden kostprijs
wordt verkocht.
In ..Wat moet mijn zoon worden 1"
een keurige brochure door Figee uit-
gegeven, wordt het leerlingwezen op
iie fabriek, behandeld. Men logt
zich toe op het vormen van vaklieden.
In het jaar 1892 gaf Hendrik Figee
Jr. dit systeem varten vorm. Hij richt
te een avondschool voor do werklieden
dar fabriek beneden 23 jaar, op-
Met 48 leerlingen word begonnen. Na
een aautal jaren was dit instituut
ovorbodig geworden. De geinecnio-
iiike avondscholen namen haar taak
over. Dit onderwijs nu, kon gecom
bineerd worden mut het vakonderwijs
op do fabriek. Het laatste is geheel «p
den pacdagogischen voet geschooia.
Voor den leertijd wordt 'n contract op-
gnri iukt in den regel voor jqn"ep6 van
de lagere school over een tijivak van
•1 jaren en over 2 jaren voor de jon
gens der ambachtschool. Het mini
mumloon der leerlingen wordt telkens
verhoogd.
T)o vader of voogd van den leerling-
vakman in den dop betaalt, ter
nakoming van het contract f 00 welk
beding hii weer terne ontvangt mot
vergoeding van 4 pet, rente, na af
loop van den leert ij i.
In de genoemde brochure wordt
o.m. gezegd:.
..Het k van belang kennis te ne-
me»» van wat het buitenland over hc-t
dir.--i;t samengaan van opleiding en
practijk zegt, lioe men in Frankrijk
en Engeland door den oorlog inziet,
hoeveel iu Duitsohland is gedaan voor
vakopleiding. Een Franaohman Victor
Cajnljon, zegt iu eou nieuw versche
nen boek, dat Duitechlond het best liet
denkbeeld verwezenlijkt heeft om tot
voorspoed t« komen door do industrie,
en beveelt zijn landgenooten aan, alle
v stadie schaamte opzij de te zetten en
dit voorbeeld t« volgen. Tn Frankrijk,
zegt hii. zuilen wii eerst deugdelijke
werkplaatsen voor opleiding beziUcn,
wanneer de belanghebbende industries
len ze zelf tot «tand brengen.
Kn in Engeland T Vijftienhonderd
duizend jongona en meisjes van 14 tot
17 jaar, zegt r<-n rapport, ontvangen
gcenerlei verdere opleiding. De jon-
gens on meisjes, zoo van de lagere
school, die >n «llorlei h«trekkinkj«-9
worden gestopt, waarin hun ecu, in
geenerlei varliouding tot kennis of
diensten hoog loon. wordt uitbetaald,
om op 17- of 18 jarigen leeftijd ala een
„prul in do maatocJiapjiij" i« slaan.
lo het wonder dut men ook in En
geland inziet, hoe men in vakoplei
ding achterstaat bij andere landen!
Charles Hol eon, leider e?n er groote
vakvereeniging te Stief field, reker
on bv voor oord cold man in ait oj»zicht.
schrijft daarover: „welk voordeel d<-
natiee van het vaste land boven het
Engeleche volk g*d»ad mogen hebben,
helzii door wii/o van productie of vnn
organisatie, dit. is ongetwijfeld zeker,
«lat iiuu groot* suooee hoofdzakelijk
liet gevolg is van het bezit van rep
beter stelsel yam technische opleiding
op hef keren va® het vsk gericht.
In nauw verband met dit systeem
staan de intellect-proeven door den
bedrijfsleider met de jongens en het
geb-'elo personeel genomen.
De directie van de Hanalemsclto
machinefabriek, schaft© zich daar
voor «en aantal instrumenten aan,
waarmede '/.<v«r eenvoudige proefne
mingen genomen kunnen worden. In
Amerika vond dit stelsel voor het eerst
toepassing, toen uit een groot aantal
beschikbare doch ongeoefende mili
tairen in een zeer korten tijd, leiders
gekozen rno-vrten worden. Op theore
tisch© kennis kon niet afgegaan wor
den. Zij, die het handigst, liet reso
luutst waren. die ©en scherpen kijk
toonden te bezitten, die tegenwoor
digheid van geest aan den dag leg
den. kwamen in de eerete plaats voor
een leidende positie in aanmerking.
Zoo kan men enndidaten bijvoor
beeld, Zonder andere hulpmiddelen
dan het natuurlijk©het o"«, het mid
delpunt van o n cirkel, «.f de helft
van een afstand laten bepalen.
In het kortinet behulp van proef
jes die ecu begrip geven van liet ont-
wikke-IingasLsuiiim van gezicht, gehoor
geheugen, oriderecbeidingsvermogen
enz., op e*-n zeker ooeoobiik kail men
zich in staat «tellen een vrij juiste
keuze te doen.
Dit systeem wordt, waar noodi?. en
mogelijk, hii Fipee toegepast. Hot
zijn echter nog slecht* de eetst© p«.-
gineen. Zij openen evenwel een wijd
perspectief. D© resultaten zul Ion lot
veredeling van den arbeid medewer
ken.
EEN BELANCRIJKE REDE VAN PRE8IDENT C00LIDCE OVER
HET HERSTEL VAH EUROPA,
TRESIDENT C00LIDCE HEEFT VERKLAARD, NA OE DEFINITIEVE
RECELINC DER SCHAOELOOSSTE LLINCSKWESTIE DE BIJEENRCE-
PINC EENER INTERNATIONALE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
TE WILLEN BECUNSTICEN.
DE HOUDING VAN POINCARÓ,
We hebben nu de voorstellen van de
rommiijies van experts tot herstel van
Europa.
Nu komt het evenwel op de uitvoe
ring, de toepassing, aan.
Naar het „l'ctit Journal" meldt, heeft
Poinearé een :chrijven doen toekomen
aan Bart hou, den voorzitter van de
Commissie van Herstel en etssten Fran-
jchen gedelegreerdo in die commissie,
waarin hij e«rn uiteenzetting geeft van
het Fraasche standpunt ten oprichte
•-'aa
ds uitvoering van het
plan der experts.
Die silteenzettlng- komt over het al
gemeen overeen met de jongste red'-
voering: door Poinearé over de herstel-
kwestie gehouden, waarin hij verklaar
de. dat de besindingen der experts
Frankrijk's houding gerechtvaardigd
hebben.
Na er der» nadruk op te hebben ge-
Iegd. dat Frankrijk het rapport-IXv-ves
sor.der voorbehoud heeft aanvaard, x
h j er. volgens het „Petit Journal'' -
n de experts zelf de nor-diaVeli?" «id
hebben aangetoond, dat bun conclusies
moeten worden gepreci-eerd en gecom
pleteerd, zoowel door óc Commissie
Herstel als door de geallieerde regee
ringen.
Poinearé wenscht in het bijzonder,
dat de taak van de verschillende offi-
cieele lichamen bij do uitvoering van
het plan der experts en speciaal die van
Duitschlaod, nauwkeurig wordt om
schreven.
Wat de regime-verandering in «le
Roer betreft, verklaart Poinearé, dat het
nieuwe regime, waardoor de ©conomi-
•chc eenheid van DuitscMand zal wor
den hersteld, eerst dan kan worden in
gevoerd, wanneer de Duitsche Rijksdag
de wetsontwerpen, noodig voor de ver
weren li>king van het plan der expert;,
rai hebben aangenomen.
In politieke kringen te Londen wordt
verwacht, «1st Poinearé, wanneer de
Commissie van Herstel op ziin schrij
ven ral hebben geantwoord, de andere
geallieerde premiers aal uitnoodigen,
bun meeningen kenbaar te maken.
Sommigo kringen vermoeden, dat
Poinearé xïch tegen een Duitsche nala
tigheid wil beveiligen, doch welke maat
regelen hii daartoe ral verlangen ii niet
bekend. Dit acht men ook onder de
huidig© omstandigheden onmogelijk,
.".aar dit grootrndccls xal afhangen van
gemeenschappelijk overleg en goede
trouw tUBSchen de geallieerden.
Ken wijriging van de Fransche Roer-
beretting ia] geheel afhangen van de
goede trouw van Duitschland bij 'le
tenuitvoerlegging van het voorstel der
experts.
België is xeer verlangend een oplos
sing to bevorderen en wenscht zijn tus-
sehenkomst aan te wenden om een over
eenstemming tusschcn Frankriik en
Groo'.-Brittannié te doen bereiken.
Van belang blijft de houding der
V'.reenigóe Staten.
De Amerikanen hebben het geld.
En de voornaamste factor bij de Her-
stelvragen is geld.
Prweident Coolidg© heeft als gnxt
van de Associated Press een toeeprnak
gehouden, welke door middel van
twee radio-stations door geheel Ame
rika kon worden aangehoord.
De president, besprak zoowel
de bultenlandscho als do
blnnenlandsohe politiek der
Vereonlgde Stoten
Do schandalen, welke thans te
Washington worden onderzocht, en
de oppositie tegen de belastingvoor
stellen van Mellon, schreef hij toe
uan den nagalm van do oorlogsopwin-
ding.
Mij achtte Amerika fundamenteel
eohter volkomen gezond, doch om fi
nancieel sterk te blijven, dient Ame
rika ook zijn moreele kracht en zijn
idealen te handhaven.
Dat Amerika indertijd zoo lang
wachtte met in den oorlog deel te
nemen, schreef Coolidge toe aan on
voldoende voorlichting, want langen
tijd heeft Amerika gedacht, dat do
oorlog dit land niet aanging.
Toen liet ten «lot to echter zag. dat
de oorlog ook zijn belangen raakte en
dat de zaak der geallieerden ook zijn
raak was, stortte Amerika zich met
alle kracht er ln en legde zïin geheele
gewicht in do achaal der gerechtig-
tleid. De tegenwoordigheid vau Ame
rika op de vrodencoufc-rentio deed de
vredesvoorwaarden verzachten.
Do afwijzing van het Volkenhonds-
etatuut door Amerika beschouwde ae
president als definitief.
Amerika weigerde om do kwestie
van de schulden aan Amerika te kop
pelen aan hot reparatieprobleern, doch
dit beteekoudo nimmer, dat Amerika
onwillig is hulp re verlcenen voor de
oplossing van de Europeescho kwestie.
Met historische voorstel in 1922
door Hughes gedaan bewees de
Amerikaanse!»© hulpvaardigheid. Het
plan-Dawes voldoet aan de eischen
mn den huidigen toestand Coolidge
constateerde met voldoening, dat de
geallieerden hot rapport gunstig h©h
ben beoordeeld en dat ook Duitsch
land zich bereid heeft verklaard aan
do uitvoering daarvan mede te wer
ken.
Voorts verklaople de president de
hoop to koeelet'-n. dat Amorjltoatwch
particulier kanitaal de leening voor
Duitschland zal steunen, doch er moe
ten goede en zakelijke gronden zijn
voor Amerika om financieel© hulp bij
het herstel van Europa te verlcenen.
Ook zijn dr Amerikanen vast besloten
hunne politieke onafhankelijkheid te
handhaven, dooh hun economische on
afhankelijkheid kan juist worden ver
sterkt door h' t hers'el van de economi
sche stabiliteit in Europa.
Ten slot'o verklaarde president Coo
lidge. dat hij. als de kwestie der Duit
sche schadevergoedingen definitief zal
zijn geregeld, v»" bijeenroeping van
cm nieuwe wereldconferentie zal be
gunstigen, ter beenreking van een
verdere beperking van de
bewapening
<m de codificatie van het internatio
naal recht.
De pmident zeide, dat de conferen
tie van Washington veel heeft bijge
dragen tot hot herstel van do har
monie en den goeden wil tusschcn do
naties, doch de kwesties van de ondc-
zeestrijdkrachten, do luchtvloot en de
legers ziju nog steeds onopgelost.
Uit de Engelsche poli
tiek
Tn oen t© I.lanf.vir-fechan (Carna-
von. Wales eohouden redevoering,
protesteerde I.loyd George tegen de
door de Labour-repeoritg aangeno
men houding tegenover do liberalen
en stelde de vraag, waarom «lo l«eide
partijen niet heter kunnen samenwer
ken. Hii zoide, dat do lib wal On in
Januari j.l. ccn bolnngriiken stap bob
ben gedaan, toen zij voor liet eerst
een Lobour-regeering aan liet bewind
brachten. De liberale partii heeft be
loofd do Labour-regeer i ng „fair
play" te geven in dit was baar ernst,
daar zij slechts het. behng van het
land zocht te dienen.
I.loyd George beklaagde zich er over
dat. terwijl de liberale parlementsle
den hun stem uitbrenger, vonr de re
geering en dezo steunen bij het invoe
ren van goede maatreee'en. de rogco-
ring dezen steun l^rntwoordt met
vijandigheid ten opziehto van de libe
rale partii in en buiten bot parle
ment.
Spreker deed een ernstig beroep op
de regeering om haar houding te her
zien. De beide partijen te zinnen ver
tegenwoordigen negen mil li oen kie
zers. Bcido partijen verlangen er ern-
ftig nanr. dal maatregelen zullen wor
den ingevoerd, welke cu- levensvoor
waarden voor het volk zullen verbete
ren. Indien zij samrn werken, zijn zij
onweerstaanbaar, doch indien zJi ver
deeld zijn, ziin ze beide machteloos.
Waarom zouden de boido partijen niet
kunnen earn en werken ondor voor
aarden. welke in overeenstemming
iin met. haar eer. waardigheid on ge-
eten?
Het 1o York gehouden congres van
do Independent Labour Partv, waar
toe de premier MacDonald behoort,
besprak heden de buitenlandsch© poli
tiek. De volgend© motie werd aange
nomen
.De conferentie is zich cc vnn be
wust. dak do arbeidersklasse van allo
volken dezelfde belangen heeft, erkent
dnt de nationale grenzen, ds douane
en de verschillende talen dc grootste
RADIO -PROP RAkïpfA1
WOENSDAG 23 APRIL.
Londen 2 L.O. 385 M. (Nederl. tijd).
10.60 a.m.—12.50 c.m. Ojxotageplecïuig
beid v»n de groot* Engelsche tentoonstel
ling te Wcrn'rley.
O.u 1L50 T.ni. een rede van den koning
van Engeland, voorafgegaan door «en
speech van den prins van Wak*.
3.50—4.K n.m. Concert >m Dames!ioekj«\
6.80 ii.m. Khidervertia'.on.
7.20 n.m. Archibald Ltaddon, tooneel-
(lauseria,
7.50 p.m. Et. George-Avond.
10^6 n m. fpeech ven don Koning van
Engeland kn Esperanto.
Birmingham S I. T. 475 M. (Nsdsrl. tljdl
10.50 v.tn.—12AS n.m. Als te Londen.
3.304A0 n.m. Concert.
520 n.m. DacneshoeJcje.
5.50 n.m. Kinderhoelijp.
7.20 n.m. Archibald Jladdon, iooneel-
7.50 n.m. Fludcospeare-Avond.
10.65 n.m. Speech van den Koning van
Engeland Sn Esperanto.
Bournemouth 6 B. M. 385 M. (Nod. tijd).
10.50 v.m.—12.35 n.m. Als te Londen,
4.05 n.m. BtiaVerpearo-middsg,
6.06 nm. Damesuurtje.
6.35 n m. Kinderuurtje-
7.20 n.m. Archibald Haddon, tooneeL
causerie.
7.60 n.m. Ata te Londen,
Cardiff 8 W. A 353 M. (Nldsrl. tijd).
10.50 *.m.—12A5 n.m. A'.s te Londen.
6.20 nxn. ..S W. A.'s" „Five O'Cloeis"
6.C6 n.m. Kinderuurtjc.
7.20 n.m. ArohiKild Haddon, toonee»-
7AO n.m. Als te Londen.
Manchester 2 Z. IJ. 375 M. fNed. tijd).
10.50 v.m.—12A5 n.m. Als te Londen.
5.50—4.60 n.m. Concert door 2 Z, LL-
Quartet.
5.20 n.m. Damesuurtje.
6.50 n.m. KSpderwrtje.
7.20 p.m. Archibald Haddon. (oonetl-
causerie.
6.2f) n.m. Et. George Dug.
30.66 r..m. KpeeCh van den Ker.hig van
Engeland in Esperanto.
Newcastle 5 N. 0 400 M. (Ned. tijd).
10.50 v.m.12.55 n.m. Als te Londen.
4.05 n.m. Concert.
f.05 nxn. Dan»«uurtje
5.3s nxn. (Kindeninrïje.
7.20 n-m. Arrtilbald Haddór.. ïooEe«t-
ciiii-'rie.
7.S0 n-m. Oonoert. Orkest en johsten, en
„Do koopman van Yenctift" iraix Shakes-
pe» re.
10.65 n.m. Speech ven den Koning van
Engeland ia Ésiiemnto.
Aberdeen 2 B. D. 495 M. (Nederl. tijd.)
10 50 v.m.—12.35 n.m. Al» te Londen.
3.Ó0—4.50 n.m. Concert.
5.20 nwn. Damissuuiij t
6.60 n.m. Kindorh«v''je.
7.20 n.m. Archibald Hadden, teonee'-
©eusvrta^
..6/1 n.m. Dansavond.
10.56 u-m. Bpeeoh van deo K >nicg van
Esigr'.cud in Eïperacto.
Glncgow 6 8. C. 423 M- (Nederl. tijd).
10.50 v.m.12.35 n.m. AU to Lauden.
3.JO—4.60 n.rn. Concert.
&.0'i n.m. Ddfflitsuuitja.
S.3s n.m. Ktadertïiiöje.
7.05 n.m. Millar Graig met eon causer
over muziek.
7.20 n.m. Archibald Hadden, taoneo"
causeria,
7.£ö rum. St. George Dag.
10.66 n.m. Speech van den Kocmg va»
Ecgeland in Esperanto.
Sheffield 6 F. L. 303 M. (Ned. tijd).
10.60 v.m.12.35 n.m. Als te Londen.
3.604.50 n.m. Ais t« Birmingham.
6-057.05 Sheffield's kinderuurtje.
7.20 n.m. Als te Birmingham.
Plymouth 8 P. IJ. 330 M. (Nederl. tijd).
iO.SO v.m.—12.35 n.m. Ata te Londen.
6.50—6.50 n.m. Kïnderuurtje Tan Flv
mouth.
7.20—10.50 n.m. Ata te (Londen.
Parijs (Radfola) S. F. R. 1783 M. (Nederl.
tijd).
5.05 n.m. Concert.
8.50 n.m. Causerie over lichamelijke op
voeding.
9.20 n.m. Concert. Festival.
Brussel S. B. R. 413 M. (Nederl. tijd).
S.20 n.m. Fc-n uurtje muiiek vsn een
plaatselijk orkest.
3.20 nm. Artistieke en literaire causerie.
6.35 n.m. Concert. O.a de „Cavalleria
Ruslicana" van Mascagni
Hilversum N. 8. F. 1050 M.
8 r.m. Uitzending van de rede ïn hef
®Og'l**'h uit i« ep:el_*,i door Bechier .7.
F. r-.itherford ven d« Watch Tower Bib",
and Fract. Society, jn de Beurs voor Dis
nvanUiandel u Amsterdam. Reditar E-;
therfords r«>de zal «in voor xin worden vrr
ta*3d door Dr. Dmk. De rede is getiteld:
„De groote 6trijd Tan Armagjgadon".
hinderpnlon zijn voor eert algeheel©
internatiraiale solidariteit en vindt het
huid ii'© oojfenbük eesibikf. om door
middel van d© afeuvaardigden der
pn-rtiien in brt parir-ment aruk op de
re?«vriotr uit te oefenen, ten einde
haar te bewegen h.-t initiatief te ne
men voor een alomvattend© interna
tional© conferentie ter beap-ekine van
alle vraagstukken, wel'© deti vereM-
vred© bedreiceo. met het d«Del 1e ko
men tot een eroote fed'rat ie van vol
ken."
Verspreid nieuws
HET PROCES TEGEN MARITZ.
Marill heeft iu Kaapstad voor een spe-
cialf rroh'.bajik van drie rechters tcrecihi
Zijn verdediger bepleitte oen lichte straf,
daar. vo!'„'«ns. hom, hetgeen Maritr tijdens
den oorlog hitd misdreven, thans reeds ver
jaard is. Bovendien ïs de bittere «temming
tegen hem geheel geweken.
D© openbare aanklager vrees er in zijn rc-
quiaiioir op. dat Marde de onder zijn be
wind «taande 'roepen aan dc vijandin had
verraden. Zijn rede was echter xié; slap
EEN POLITIEKE MOORDAANSLAG IN
ALBANI8.
Uit Tiran» wordt gemeld, dat «cn rooord-
aanslng jr gepleegd op don afgevaardigde
Avini Roesten, In Alb.i/ocesche kringen cn
te Belgrado neemt inen aan, dat hier
wraak ln het «pel is.
SPOORWECSTAKINC IN NIEUW-
ZEELAND.
D© spoorwegarbeiders in Nieuw-Zee-
land hebben piots-linjr tot staking: be
sloten. Het gchecie treinverkeer is stop-
Kczeu
HET DEENSCHE MINISTERIE.
De Dccnschc socialistc Mina Bang
zal de portefeuille van Onderwijs krij
gen in het ministerie-Slauning:.
DE REPUBLIEK CRIEKENLAND.
Monarchistische propa
ganda verboden.
Na een kabinet-raad, welke een nacht
heef; geduurd, is een decreet uitge-
yaaidigd, waarbij voor den tijd van to
jaar iedere propaganda ten gunste van
her afgeschafte koningschap wordt ver
boden. in geval daardoor de grondsla
gen <ior jepubiiek mochten worden on
dermijnd. Overtreders van dit verbod
kunnen worden gestraft met verban
ning, gevangenisstraf en boelen. Dag
bladen, welke dit decreet overtreden,
kunnen worden geschorst. Overtredin
gen van deze bepaling zullen te Athene
door een bijzondere militaire rechtbank
worden behandeld.
Dit De Omstreken
VELSEN
Jubileum-J. Smit. Op ondubbelzinnige
wijze is Zaterdag aan den heer J. Smit, ter
gelegenheid van zijn 25 jarig jubileum in
dienst der finna Van Gelder Zonen, ge
bleken de waardeerïng en hoogachting van
eijn chefs en allen die geregeld met hem
samenwerken.
Om half elf werd de jubilaris met vrouw
en zoon por rijtuig van zijn huis gehaald
en aan <1© fabriek op liet Directiekantoor
ontvangen door de heeren Allan, Kruyxnei
cn het geheele .kantoorpersoneel, benevens
de afdcelirigschefs, binnengeleid door den
heer v. 't Kaar.
Na-lat der c«.-n der dame; «au liet kan
toor aam Mevr. Smii een bouquet wa«
aangeboden, nam allereerst de heer J. II.
A. Kruymel het woord om don heer Smit
als vriend te danken voor de goede samen
werking die tusfcbem hen «Ueds had b»
staan, evenals voor zijn trouwe plichtsbe
trachting en de correcte opvatting van zijn
tank.
>'am*r.« de Hoofd-Dircctie feliciteerde de
heer Allan den heer Smit, me; ziin 5ier-
•ti-i en bracht in herinnering hoe de j'u-
bijaris. als jongste bediende op h«o-kr.
'.oor gekomen, zich had opgewerkt tot pro
curatiehouder. Er zi.i-j w*l eens onaaare-
name dagen geweer:, aldus de heer AUan,
maar steeds zijn de moeilijkheden ia on
derling overleg uit den weg geruimd. Me',
den wenech dat het den heer Smit mofih:
word.-n gegeven nog vele jaren in goede
gezondheid zijn krachten te wijden aan
de firnia Van Gc-lder, ovcihandigde epr.
hem namens de Diroctie een étui met een
volledig stel tafelzilver.
Diep onder den indruk dankte de heer
Smit met enkele woorden.
Hierna verliescn het kantoorpersoneel
en de afd. chefs het kantoor om eic-h te
begeven naar he'. schaftlokaal, waar de ba
ren der fabriek reeds aanwezig ware:..
Door den heer Kruycnel re-gereld begaf
zich de he«r Smit hierheen. Hier sprak dc
heer J. Fr.f. bedrijfsleider der papierfa
briek. den jubilaris toe, dien hij schetste
a:r een man van wilier, en van werken,
spr. hoopte dat bet allen mocht zijn ge
geven nog tang in «rn goed* verstandhou
ding samen te werken en dat do zoon de
voetstappen van zijn vader mocht navol
gen.
Uit r
am van het Kantoorpersoneel, afd.
bazen bood de heer Tot een dres
soir a
Dc heer Smit dankte voor zoovele blijken
an vriendschap en hoopte dat de samen
werking in de toekomst mocht blijven
zooals die tot r.u toe was geweest.
Hiermede was de officiec'.e plechtigheid
afzcloopan en begaf de jubilaris zich me
«ijn gezin naar zijn wrming. die intusschen
door de veie bloemsiui-Vvn welke hier wa-
bezorgd, m een bloemhof was her-
schapen. In den loop van den dag kwa
men vele gelukwenschen binnen, kaartjes,
brieyen en telegrammen, terwijl van de re
ceptie die 's middags ten huize van den
heer Smit werd gehouden door velen ge
bruik werd gemaakt.
's Avonds bracht de Harmonie „De
Eendracht" een serenade waarbij door den
heer P. de Greef nog enkele woorden wer-
den gesproken.
Ongeval. Dinsdagmorgen is de melk
wagen van dea meikhandelaar G. te
Umuiden onder den spoorwegtunnel t«
leljr-n omgevallen, doordat de wazen me;
c©n «ier wiei-m over dc tiaas: den weg ge
stapelde oteenen r©cd. De ir.bnud van e»--u
zestal busse© ging verloren. De bestuur
der bekwam e*n bloedende schede'.word.
Het paard werd door ccn der omstanders
losgesneden cn overeind geholpen.
UMUIDEN
Uit h«t Politierapport. B-, meubel
maker :o )Vijkeroog, deed aangifte van ver
duistering. Zijn zwager E. die voor hem
een postwissel van f 32 moest storten aan
het postkantoor te Ve'.scn, glog met xijn
broer voor het geld ccn glaasje drinken
bij den caféhouder S. te Velsen. De poli
tie spootde E. op en vroeg of hij hei geld
aan zijn zwager wilde temggeven, E. wei
gerde on werd daanna voor don commissa-
van politie geleid en ia bewaring ge
steld.
Een botsing ontstond op don Wijker-
straatweg tusschen een hollend paard van
dei» melkwagen van P. cn een fietsrijder
/- Z. bekwam eenige ontvellingen en ziin
kleeding werd eenigszins gescheurd. N'a
doflr Dr. B. verbonden te zijn, kon hij
•ervolgen. Het potui werd to; stil-
a ml i
acht.
