41a Jaargang No. 12531
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 25 April 1324
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) I 3-577*. Franco per post door Nederland f 3.877*. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.577*; franco per post f 0.65.
Directie, Redaotle en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
DlrecLuren: J.C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur t J. C. PEEREBOOM
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels f 1.75; Iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel.
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiEn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 C,ents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
BI|kantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJt nuldonj
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefo an 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden:
VRIJDAG 25 APRIL.
Stadsschouwburg: Het Schouwtoo-
nee!: ,,De Domkop", 8 uur.
Schouwburg, Jansweg: Zeeuwsche
vereeniging ..Zeeland" Optreden van
de Zuid-Bevel ander*. S uur.
Concertgebouw ..Modern". Raak*
Optreden van verschillende artis-
ten.
Kunst zii ons Doel, Waaggebouw
Tentoonstelling van het werk der le
den. 115 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
ZATERDAG 26 APRIL:
ScUkotcwbui-g J ana weg; Jougdbios-
Oocqj:
Kunst zij ons Doel. Waaggebouw:
Tentoonstelling van het werk der le
den, 115 uur.
Concertgebouw ..Modern". Raaks:
Optroien van verschillende artis-
tcn.
Cinema Palam. Groef* Wop'atrant -.
Bioscoopvoorstelling, 2.20 en 8 uur.
Theater „De Kroon" Groote Markt
Bi -scoopvoorstelling, 2.30 en 8 uur.
Scala-Theater. Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 2.30 en 8 uur.
I.UXOr-Theater, Groote HoutetraaV.
Bioscoopvoorstelling. 2.30 en 8 uur.
kooper zou krijgen "(Tan uit liet vrije
bedrijf zal wel niemand gelooven.
Ook do Commissie niet. Zii alnakt
de klacht wel over de oneconomische
distributie, maar trekt er verder geen
conclusies uit.
Ik vermoed, dat de Raad bp dit
rapport niet besluiten zal tot instel
ling van de verplichte pasteurisatie.
ook niet al zou de gemeente daarvoor
toestemming krijgen van de regeering.
De melk wordt er duurder door en
OM ONS HEEN
No. 3311
Het Melkrapport
Of het pas verschenen melkrapport
do camiutssio zelf bevredigd heelt, la
ten wij in het midden; vermoedelijk
niet, daar tij in den aanhef met ze
keren spijt verklaart, zich streng be
paald te tirl-ben tot de gegeven op
dracht, die j-lleen de financieele zijde
tan het vraagstuk der raclkvoorzic-
Jung betrof. Len andere zaak is du»,
of hare conclusion redelijk uitzicht
geven op verbetering van den toe
stand, aangenomen dat verbetering
noodig it. Hierover valt wel het ecu
'n ander op te merken.
Wat was de tank van de'Commissie
In de eerste plaats de oorzaak op to
sporen van het feit, dat in Haarlem
de melkprijs in den zomer van 11*23
Jioogcr was, dan in andere gemeon-
ton en in de twoede plants aan te ge
ven, op welke wijze door het gemeen
tebestuur inv loed op de regeling van
den melkprijs kan worden uitgeoe
fend.
Zij cotutateert, dat de prijs een cent
per liter in de periode van Mei tot en
met Septejis!" lioogei i- g-.-wce-t.
dsn in sndeie groote steden. ..Dank
zij de kracht h'tnner organ isaty:".
voegt Con-.mimie er eau toe. En
daar z:i C<"n aar. r.<\-ktn« iieeft op de
w.nst van den tu»vhenliandèl. met
e'-n modewoord ..innige" genoemd, is
de conclusie duidelijk, ast zij daar
den veehouders een verwijt van maakt.
,,De veehouders' zoo zeggen zij let
terlijk. .bedingen dus van tiid tot tijd
-en prijs. i» t o ver uitgaat boven
dc zuivelwaarde. welke prijs echter in
verband met dc bedrijfsresultaten door
hen verdedigbaar wordt geacht".
lloe zou nu invloed op de melkprij
zen kunnen wordeh uitgeoefend?
Door de instelling; van een gemeen
telijk melkbedrijf, zegt de meerderheid
van de Commissie, die, zoo voeg' de
gchoole Comininic dsnrhij. voor Haar
lem om financieele redenen voorloo-
pie onuitvoerbaar >v in de tweede
plaats door verplicht© pasteurisat.e
van alle in de gemeente aangevoerde
melk en ten slotte door dc instelling
van een permanente melkcommissie.
die telkenmale bij prijavcrandcrins»
den melkprijs zou kunnen vaststellen
in gemeenschappelijk overleg.
Na de Commi**:* zelf de instelling
van een gemeentelijk meikbedrijf on
mogelijk acht. heeft het geen zin daar
over nog uitvoerige beschouwingen
ten best..- tn geven. Natuurlijk kun
nen daartegen nog andere dan finan
cieele bezwaren beslaan en in ieder
geval zou d<- invoering van een ge
meentelijk melkbedrijf den prijs van
hei product outzagbjk verhoOgen. ten
zij daarvoor erooie sommen uit de
cemeeniekrts b' -'hikbaar werden ge
steld. Waarschijnlijk zinspeelt de
Commissie ook hierop, wanneer zij
eenparig verzekert, dat di'. om finnn-
rirele redenen voorloopig onultvo- r-
baar is.
Wij kunnen dit pun' dus laten
rusten en overgaan tot de rjuacstic
van dp pasteurisatie. Het komt mij
voor, dat d'e in dit rapport niet thuis
behoort. Aan He Commi*»ie is immers
niet gevraagdhaar meening over -ie
behandeling van de melk. maar over
het regelen van den prijs ten beste
te geven. Blijkbaar heeft zij dit ge
voeld. althans zii herinnert aan het
rapport van October 1920. waarvan
de behandeling werd opgeschort in
afwachting van mantrooclon der re-
geering tot uitvoerine van de waren
wet. ,,Het verdient", zoo schrijft do
Commissie, „overweging, dat. het, ge
meentebestuur zieli tot de rogcering
wendt, ten einde bevoegdheid to ver
krijgen tot. het nemen van de maat
regelen. in dit rapport bedoeld."
Inderdaad kwam in dat rapport van
1920 rie Commissie tot. pasteurisatie in
melkinrichtingen, die onder strenge
controle staan van dc gemeente. Maar
als maatregel van den tweeden rang.
Pasteurisatie verklaarde de Commis
sie van 1920, „wil echter oog niet zeg
gen, dat alle gevaar nu totaal is uit
gesloten of dat men zich op bepaalde
garantie van gemeentewege zal kunnen
beroepen... Absoluut, afdoende is hot
koker van de melk".
Derhalve raadt de Commissie een
maatregel aan die niet afdoende, is
en toch veel geld zal kosten. Waqt een
kind begrijpt, dat verplichte pasteuri
satie de melk voel duurder zal maken.
Het advies past dan ook al heel slecht
in het pa* verschenen rapport, 'dat
uitsluitend had to handelen over den
prijs en zeker nwt werd uitgelokt om
te koincn tot verhooging daarvan, ook
niet al werd daarmee een «enigszins
betere («handeling van de melk ver
kregen.
In de praciijk gebeurt het koken
van dc molk niet voldoende. Toege
geven, Wie deze opmerking nukt,
ziet. meteen waar kans op verbetering
ligt. In onvermoeide publiciteit van
den maatregel. Zonder ophouden
moeten de melkgebruikers op de nood
zakelijkheid van koken opmerkzaam
worden gemaakt. Zoo streeft het ge
meentebestuur met weinig kosten
langzamerhand naar het volmaakte,
hetgeen beter is dan eeu gebrekkig
middel als pasteurisatie toe te pasaen,
dat door do consumenten duur zul
moeten worden betaald.
Deze conclusie van het rapport ls
dus niet op zijn plaats en niet prac-
tisch.
Van de. derde conclusie vaststelling
van den melkprijs door een permaiun-
te melkcotnmissie kan het eerste nte».
het tweede wel gezegd worden. Na
melijk dat het niet pi'actt.vh is.
Welke dwingende macht bent zulk
een commissie, wanneer de veehou
der* en de handel een* me: medewer
ken? Natuurli k reen. Men hf-ft dit
natuurlij'-: ook wel begrepen «n daa--
toe de verschillende elementen in tic
porxnauenlc prijscommissie opgeno
men. producenten, distribuanten en
consumenten, zoomodo afgevaardigden
van het gemeentebestuur. Hunne be
langen staan tegenover olkssr: do
veehouder* zullen het nimmer eens
worden inct de vertegenwoordigers
van do consumenten, de do melk zoo
goedkoop mogelijk willen hebben, Er
is nu al verschil van meening over
den eenen cent, dien de veehouders.
r< irf do Commissie, to veel hebben ge
vraagd Neen. verzekeren de veehou
der*. wij hadden dezen cent in ver
band met de bedrijfsresultaten noo
dig.
In dezen strijd zullen do distribuan
ten een toeziende houding aannemen.
Hun kan het koud 'aten. wanneer
zij hun winst van ï;f eeut maar
blijven ontvangen. Zullen dan iu de-
zen strijd de vertegenwoordigers van
het gemeentebestuur den doorslag- ge
ven'' Het is niet gemakkelijk in te
zien hoe.
Do permanente prijscommissie zal
dus lange besprekingen kunnen hou
den, ma.'ir <t niet in slagen, den melk
prijs tc verlagen, wanneer de vochou-
ilois en de distribuanten naar het. oor-
doel van de twee andere partijen te
veel vragen.
Mn wie geen hand heeft, moet niet
probeeren een vuist te zetten.
De Commissie heeft, nog een andere
opmerking gemaakt, namelijk dat dc
winst van den handel hoog is. Die
handel is daar «venwel onschuldig
aan. -Ie fout list aan de zeer onecono
mische distributie. Het bezorgloon
van eiken liter melk bedraagt meer
dan drie centen.
Hoe de Commissie dat zoo precies
weet. zegt zii er niet bij. De bezorging
is een onderdeel van de kosten van
bet bedrijf en het lijkt niet gemakke
lijk uit te maken, hoeveel de bezor
ging kost en welk deel van de bruto
winst aan andere ondcrdeeleu wordt
lusteed. Laat ons aannemen, dat 3 ct,
juist is, daar oen commissie toch
knapper dient te wezen dan een ge
woon mensch in het voorbijgaan
gezegd mogen wij gelooven, dat, zij
ook weet wat zij bedoelt; met do „zui
velwaarde", een begrip, dat in verband
met den prijs voor den leek «enigs
zins duister is.
Maar die oneconomische distributie
dan! Daarmee wordt bedoeld, dat, er
vele melkventers komen in eeno en
dezelfde straat, terwijl het toch, (zoo
luidt, dan de redeneering) veel goed-
kooper zou wezen, wanneer do stad
in wijken werd verdeeld en aangewe
zen. wie daar melk in bezorgen moet.
Het verschil dus tusschen den
vrijen handel en vrije keus van leve
rancier en de levering door het ge
meentelijk melkbedrijf. met bezorging
door een gemeente-ambtenaar. Zonder
twijfel zal de laatste minder aan ziin
zolen verslijten, maar dat het publiek
uit ©en gemeentebedrijf de melk goed-
de maatregel is niet afdoende.-
Evenmin zal de Raad de perma
nente commissie instellen, waaneer
hij daarmea iets meer bedoelt, dan
een slag in de lucht.
En liet eenige, zou ik zeggen, dat.
de gomeonte doen kan is propaganda
maken voor het koken van de melk,
bijvoorbeeld op haar quitanties en ver-
makelijkheidscoupons. die zii nu voor
«en handvol geld aan onderen tracht
te verhuren.
J. C. P.
HOE ST**T T MET
de werkzaamheden tot verbouw van de Lynden?
'i'p*
Het stoomgemaal van den Haarlem
mermeer polder „Dc Lynden". ten Zui
den -.an Halfweg, wordt verbouwd.
Ten deeie.
De quacM'ic i: deze
..Stoomgemaal" :n den waren rin van
het woord, is „de Lynden" niet meer,
i ongeveer i jaar geleden werden de
stoom-ir.stallatie* voor ce helft vervan
gen door electri»ciie motoren., en van
ier stoomketels, die 30 jaar oud zijn.
werden er twee overcompleet. Die ke
tels hebben wél hun ti d gejtad-, sldu*
de cerstc-machin:*:, de. heer C. Krul,
die ons ter p].*.v:*c inlichtte. Het is dus
geen wonder dat ze nu alle vier voor de
sloop naar Ams-.erdam gaan. Nu komen
er twee nieuwe ketel*, voor in de plaats,
want voor dc helft blijft „de Lynden"
stoomgemaal. Daar is natuurlijk een
goede reden voor. Met de electrische
drijfkracht kan bij normalen niet
overvlocdigcn neerslag 51 het werk
gedaan worden. Slechts af en toe be
hoeft met de -toommachines geholpen
.orden. Men gebruikt deze in hoofd
zaak als reserve-materiaal. Als de elcc-
trische pompen niet kunnen werken,
moet „de Lynden" met stoom verder
werken. Een andere werkzaamheid, die
niets met de schoonmaak uit tc staan
heeft, is het uitdiepen van dc zooge
naamde put, .11 het verlengen van de
migleidingen. Eén van de hie: bij ge
voegde foto's geeft daarvan een beeld.
Waarom de ruigleidingen langer moe
ten worden? zoo vroegen w-ij.
Het antwoord luidde „De boeren uit
de Haarlemmermeer zeggen dat hun
land bij de slooten te nat i*. „De Lyn
den" moet dtis meer water wegzuigen.
De slooten moeten drooggehaald wor
den. De zuigbuizen gaan nu dus die
per den grond in (van 6 op 7 meter).
Ook in de Hoofdvaart zal niet veel wa
ter meer blijven staan. Zoo helpt men
dus den landbouw."
Er wordt nu al een dag of 14 aan dit
karwei gewerkt. In dien tijd is al heel
wat gebeurd, Overal wordt weggebro
ken en omvergehaald; over drie maan
den zal e.r een nieuwe, gemoderniseerde
„Lynden" gereed moeten zijn.
De bedrijvigheid is er nu groot.
HET UITDIEPEN VAN DE PUT VOOR HET DIEPER LECCEN DER
ZUICLEIDINCEN,
De vondst in het Stadhuis.
OPEN BRIEYEN VAN
KEES DE MOPPERAAR
AAN
Voor alle gemeentebesturen geldt de
waarschuwingwaakt er voor da*, het
stads of dorpsbeeld in uw gebied
vermindert.
Natuurlijk vraagt de moderne tiid offers
van bet oude.
Daartegen is oleta te zeggen, mits er
slech'a ivo or gezorgd wordt, dat het nieuwe
in zijn «oor. niet behoeft onder te doen
r he: t
tde!
veel
In Sohoten wordt daarop ciiet al te
gele:. Denkt men: wij verdwijnen binnen
kort tocli van de lijst der gemeenten
Hier volgt een treffend staaltje.
Onder sloopc-rshMiden valt thans de
schilderachtig gelegen boerderij van Van
Sohic. Wie er nog iels van zien wü. moei
zioh haasten!
Op dezen grond zullen weer huizen ge
bouwd worden.
Als er nu maar voor gezorgd wordt, dat
die «en beetje sierlijker zijn, dan de hui
zen die onlangs aan de Hudsonstraa* ge
zet zijn.
Veel hebben wij gezien op hei terrein
van de moderne bouwkunst. Maar dh is
wel een van dc minst geslaagde pogin
gen. althans wat het uiterlijke betref:.
Onze teekenasr schelste de tegenstellin
gen goed, maar eigen aanschouwing doet
her contrast nog sterker gevoelen.
Schoten waakt uiu voor hot vervolg I
EEN PRAATJE OVER VUIL.
Elders in dit nummer is te lezen,
dat een der vuilnis auto's Verbouwd
is.
Gemoderniseerd, of anders gezegd.
..van alle gemakken voorzien".
Dc vuilnisauto's doen nu ongeveer
drie jaar dicr.st. Wij hebben den
waarnemend directeur, den heer A.
v. Driel. gevraagd hoe de ervaringen
zijn. Hij meende, dat het werken met
de auto's thans niet duurder is dan
met paarden. Dc auto's zijn indertijd
oud gekoott (het zijn oude vracht
auto's van het oorlogsveld! zoodat in
den loop der jaren veel geld aan on
derhoud is uitgegeven. Zoo dadelijk
nieuw materiaal gekocht was, zou
bet zeker goodkooper zijn geweest.
Het is evenwel niet productief, dat. de
vuilnisauto's/ slechts twee niiddageif
in de week in dienst zijn. liet zon
wellicht overweging verdienen om als
dc andere auto's ook gebruikt, wor
den, deze zoo in ie richten, dat do
bak gedeeltelijk afgenomen kan wor
den opdat do auto's ook gebruikt kun
nen worden voor vrachtvervoer. In
Rotterdwin rijden dc auto's die 's
morgens vuid ophalen, 's middags
voor dc gemeentebedrijven, steenen,
zand enz.
Toch is 'net nog de vraag of op den
duur de groote vuilnisauto's hef.
meest voldoen. Het is toch noodig dat
daarbij ren groot personeel voor de
bediening is. Nu heeft Breda een
klein model auto-vuilniswagen in ge
bruik genomen, die door één man be
diend wordt. Er wordt met belang
stelling naar de ervaringen in Breda
uitgezien.
Er is heel.wat vuil in een stad op
ie ruimen. Gemiddeld komt er per
week 300 kubieke pieter. Dit is 100
grooto vuilniswagens vol!
Tn de dagen van de schoonmaak is
het goed tc zien, dat veel waardelooze
rommel in de vuilnisbak gegooid
wordt. Tn dc week van Paschen is
1100 kub. meter vuil opgehaald, dus
300 kub. M. extra
Do Haarlem.sche huismoeders heb
ben opruiming" gehouden.
Stadsnieuws
Zooals wij mods mededeeldon zijn bij de sohoonmsak van de hal In het Stad
huis verschillende oude munten gevond en.
Hierbij geven wij afbeeldingen van eenige dezer munten,
GUNNING.
Aan do N.V. Hoenderdos' Brand-
•toffenhnndel alhier is opgedragen dc
levering van 100:) ton Huitsche Vlam-
kolcn aan het Provinciaal Ziekenhuis
nabij Santpoort tegen den prijs van
f 17.09 per ton,-
De vuilnis-auto's
Een belangrijke verbetering
Aan de gemeentcreiniging is een
der vuilnisauto's verbouwd. Eerst was
de inrichting van de bak minder prac
tised Door de opgedane ervaringen
van eenige jaren wijs geworden, is
daarin nu een belangrijke verbetering
gebracht.
liet laden geschiedt thans in tem
po's. Is de bak bijv. leeg, dan wordt
slechts 1/3 van de wand opgezet.
Naarmate de hoeveelheid stijgt, wor
den de wanden hooger opgebouwd,
door het opslaan van kleppen.
Nu kan de bak tot boven gevuld
worden. daartoe moet de arbeider
evenwel op een uitgeslagen treeplank
staan.
Nu kan er in de vernieuwde auto
8 1 2 M3. vuil geborgen worden. Als
ook de twee andere vuilnisauto's ge
moderniseerd zijn, zal het mogelijk
zijn om met de auto's veel meer vuil
op te halen, In twee vernieuwde au
to's wordt nu evenveel geladen dan in
drie oude.
De bestuurders zullen het ook toe
juichen, dat voor ben een glazen over
kapping is gemaakt.
De verbouwing is geheel door het
personeel der reiniging in de eigen
horstelplaats verricht.
De auto reed heden voor het eerst
weer in de stad.
AANRIJD IN C:
Donderdagavond, te ongeveer 9.30
uur. liep de bankwerker E. II. R„ die
volgens het politic-rapport onder den
invloed van sterken drank verkeerde,
tnssrhen de rails van dc E, S= M, en
dc huizen, op dc Amsterdamsche Vaart.
Door een uit Haarlem komende tram
werd hij aangereden. R. had een snij*
wond over het voorhoofd bekomen,
werd in het polilie-posthuis, dat d-aar
vlak bij is, binnengebracht en door
een lid van E. H. bii O. verbonden.
De aangeredene werd toen door een
agent van politie naar zijn woning, op
de Amsterdamsche Vaart, gebracht.
JUBILEUM.
Donderdag 1 Mei hoont de heer N.
v. d. Berg. ambtenaar bij de Neder-
landsche Spoorwegen ie Haarlem Goe
derenstation. den datr 'e herdenken,
dat hij vóór 2b jaar bii deze maat
schappij in dienst, trad. Het. zal derf
jubilaris dien dag zeker niet aan be*
langstelling ontbreken»