Van het Politieke Tournooiveid
dit de Omstreken
Honig's
Maïzena
Rubriek van den Arbeid.
fuur, dat het Mei is,* alles gaat leven
en wordt groen. Zoo gaat 't ook in de
samenleving. De Mei-dag is de dag
waarop men aioet toonen dat er iets
gaat leven onder de arbeidende
klasse. Dat was de oorspronkelijke be
doeling van den Mei-dag, uitgespro
ken door een mijnwerker op het in
ternationaal congres te Parijs nu vele
jaren geleden.
Geen feestdag, maar een strijddag
moest de 1 Meidag worden, om dan
te komen tot een andere samen
leving, een waarin de vruchten van
den arbeid niet aan enkele bezitters
zullen komen. Een 30 jaar geleden
als de 1 Meidag kwam, dan zat de
bourgeoisie in angsc, omdat men bang
was dat er dan. iets gebeuren zot». Er
werd gevreesd dat dan de arbeiden
de klasse de macht in handen nemen
2ou en de bezittende onttronen. In
die dagen werden op den Meidag de
strijdmiddelen beraamd. Verwacht
yerd dat de nieuwe maatschappij
spoedig dagen zal. Maar dé ouderen
ais Domela Xieuwenhuis waarschuw
den dat het socialisme met zoo spoe
dig komen zou, maar dat het- moet
groeien, dat het is een quaaslia
jarenlange 'Ontwikkeling.
Maakt propaganda was zijn wacht
woord. "Die woorden, die Domela
Nieuwenhuis eens aan spreker als jon
ge man zeide bleven hem bij. En dat
maakte dat hij nimmer werd teleur
gesteld. Sindsdien ging het oorspron
kelijk karakter van den Meidag voor
"S/10 teloor. Van den Meidag Is fei
telijk maar heel weinig overgebleven.
Nu doen vele bourgeosie-menachen
aan den Meidag mede. In zeer vele
Mei-vergaderingen wordt niet meer
gesproken, over de middelen om heb
kapitalisme ten onder te brengen. Er
hebben nu optochten enz. plaats om
de menschen naar een vergadering te
lokken. Maar op die manier komt
't socialisme niet.
De Meidag b daardoor ontaard.
Het is niet nicer een "strijddag,
maar een feettdag. Maar de rmarchts-
tea en de syndicalisten zullen trach
ten bet oorspronkelijk karakter van
den Meidag hoog te houden. Indien
maar een ieder propaganda roe de
soc. ideeën maakt, dan is dat voldoen
de. 0p den Meidag moet men pra
ten over de middelen om het kapita
lisme te bestrijden. Thans is reactie
op alle gebied waar te nemen, Na 1918
werd iets van de bourgeoisie be
haald. 3Iaar daarna trad een
ia onder de arbeidende klasse. Ge
volg was dat de kapitalistische klasse
den aanval op de arbeidende her-
opende.
Het begon op economisch gebied.
De arbeidende kl3S3c werd ter neer
gedrukt en de arbeiders moesten ver
slechtering na verslechtering slikken.
Dat kwam omdat zij haar middel: de
algemeene staking niet durfde toe
passen. Om die reden ging ook in
Nederland in den laatsten tijd ieder
stuk van den strijd verloren. De chr.
en d6 soc.-dem. willen niet aan het
middel van de algemeene staking en
dat_ is één van de oorzaken dat de
strijd in de Textiel-industrie maar
voortduurt. De syndicalisten staan
daar nog Het sterkst in den strijd.
In Twente wflrdt nu een titanen
strijd gestreden tegen het goed ge
organiseerde kapitalisme. Ondanks
alle ellende houden daar de syndica
listen vol. Opwekken deed zpr. om
die menschen financieel te steunen,
om jn de beurzen te tasten, om te
toonen t'at de Meidag is een strijd
dag en niet een traditie, een chr.
feestdag die anderen cr van maken,
en wel door de kameraden, die in
strijd zijn te helpen. Daarmede ein
digde spr. het eerste gedeelte van
zijn rede.
Na een Collecte voor de stakende
textielarbeiders die 32.62 opbracht
en nadat dg harmonie "Voorwaarts zich
nogmaals had doen hqoren, zette de
heer Huve zijn rede voort met nit
te weiden over de reactie die than3
op economisch, politiek- en geestelijk
terrein valt waar te nemen, niet al
leen in ons land, pi aar ook tn andere
landen. In Rusland worden zelfs de
vrijheidlievende socialisten in den
kerker geworpen. Daartegen vooral
protesteerde spreker met kracht. Na
mens deze vergadering dient een
protest aan „de Russische regeering"
uit te gaan.
Opwekken deed spr. om de syndica
listische beweging te steunen, om
naast en met elkander te strijden
voor de vestiging van een vrij socia
listische gemeenschap.
te werken vóór de ..uitbuiting' eri 'de
versiagving", maar voor den arbeid
zeiie spreker. Maar er zijn nog zoo
vele duizenden en tienduizenden ar-
beidera die op den 1-Mei-dag blijven
werken 31 jaar is reeds de 1 -Mei-dag
gevierd. Iu die 31 jaren is steeds een
eisch gestel«3 door het proletariaat,
n.I. de eisch van den S-urigen arbeids
dag. Maar deze, aldus spreker, is et-
al weer geweest. Dien zijn We al weer
kwijt. En het is een ironie, dat nu,
iuist op 1 Mei het bericht komt, dat
de minister, met het oog op den wo
ningnood. vergunning heeft gegeven,
dat de bouwvakarbeiders inolaars van
S uren per dag- mogen werken. Na
191S, zeide spreker toen er overal een
revolution nare beweging viel waar
nemen, toen we meenden, het vool
beeld van Rusland te kunnen volgen.
aren we in den waan. dat we aan
het eind waren van den striid. aan het
eind van de macht van het kapitalis
me. Doch de reactie kwam. En in dc
laaiste jaren is het georganiseerde
proletariaat weer aan het retireeren
voor het kapitalisme. Maar er zijn
perspectieven dat het proletariaat het
Offensief weer zal overnemen.
De I-Mei-d& staat in liet teeken
een keerpunr in de verhoudingen lus-
schen de bezittende en niet-bezittende
Er ziin feiten, die op een ver
betering wijzen. Want staat niet de
Sovjet-republiek, aldus spreker, nog
altijd even stevig niettegenstaande
vele aanvallen' Is de<ze republiek niet
eeu voortdurende bedreiging voor het
kapitalisme 1 Leeft in Duitschland niet
de strijdlust bij de arbeiders weer op 1
Daa is er het groote Enceleche voor
beeld. Het Engelsehe proletariaat i«
niet zoo -erdeeld' als het Hollandsche.
De Engelsohe arbeiders zijn het offen
sief reeds begonnen. Een voorbeeld is
de havenstaking die volgens den heer
Bouman gewonnen werd c*x>r goede
organisatie. Zelfs in ons land zijn ver
schijnselen waar te nemen die zeggen,
dat er ook voor het Nederlandsche
o role tan aat een betere toestand zal
komen.
Spr. vertelde verder hoe acfcualisten
op den 1-Mei-dag een millioen ir
resten hebben verspreid, gedeeltelijk
per vliegmachine en gedeeltelijk oer
nuio om c?e arbeiders op te wekken
niet naar de vergaderingen te gaan.
Dit naar boven komend facieme moet
in ziin kiem versmoord worden.
Daarvoor is weer noodig versterking
van de organisatie en in het bijzonder
van de revolutioncaire organisatie.
Na de pauze declameerde mei. Van
Oogen „VrooÜjko Optocht" van A.
van Collein, „De Bruid" van Jan
Prinses ,,D« Wilgen" vga C, S. Ad'
a van Schelterna.
Het zangkoor gaf vervolgens een
paar nummers ten beste.
De volgende motie wend met op een
aa algemeene stemmen aangenomen
..De vergadering van revalutionnaire.
arbeiden?, bijeen op 1 Mei te Haar
lui. nam met groote verontwaardiging
kennis van het voornemen uwer re
geerinx tot het plegen van een justi
rioneekti moord op den 22-jarigen
kunstenaar Juaa Baptist a Acker;
zij protesteert met kracht tegen
deze moorddadige plannen uwer Re
steering en eischfc onmiddellijke invrii-
heidsstelling van Jan Baptist j Acher"
Deze protestmotie zal worden ge
zonden aan het Spaansche eezanUchap
te Den Haag, wegens het ter dood
veroordéelen van dezen kunstenaar.
HET REVOLUTIONAIR MEI-
COMITé.
Het Revolutionair Mei-comité. g>
•ormd uit het Plaatselijk Arbeids-Secre-
Laat en de afdeelingen van de Com-
tnuojstische Partij en den Communist!-
schen Jeugdbond „De Zaaier" zou Don
derdagmiddag t uur in het gebouw
.Olympia" een vergadering houden,
waar de heer Th. J. Dissel, uit Amster
dam, in het algemeen den i Mei-dag
■u bespreken.
Toen om 2 uur nog slechts een ge-
az aantal personen aanwezig was,
deelde de voorzitter, ir. heer E. J. Roe-
bers. mede, dat de vergadering wegens
geringe belangstelling niet door kon
gaan.
Revolutionair 1 Mei
comité.
Het Plaatselijk Arbeids-secretariaat
de afdeeüng Haarlem van de Com
munistische partij en de afdeeling
Haarlem van den Ccmmunistischen
Jeugdbond „Do Zaaier" hadden Don
derdagavond een vergadering belegd
in den schouwburg a. d. Jansweg. De
voorzitter, d© heer E. J. Roebers,
opende de vergadering cn heette na
mens het revolut-iohnair comité allen
welkom. Hij constateerde dat de op
komst niet groot was, maar toch viel
deze mee na de gewaarwording van
den middag. De heer Roebers wees
er verder op dat de vele tegenslagen
den arbeiders nog niets geleerd heb
ben. Aanslagen op het loon en verlen
ging van arbeidstijd laten de arbei
ders nog kalm aan zich voqrbii gaan.
Dat. is te betreuren. Op dit Meifeest
moeien we ons aldus spreker, zelf
herzien en ons voornemen harder te
werken voor de revoiutionnaira bewe
ging. Alleen de revolu'.ionnaire strijd
kan den arbeiders de verlossing bren-,
gen. Hij wekte allen op om de revo-
Jutionnaire beweging te steunen.
„Het Revolutionnair Gemengd koor"
onder leiding van den heer M. de Haas
braclit daarna een paar nummers ten
gehoore, nl. ..Zegekoor uit Jozua"
van Handel en „Hymne aaa den
Nacht" van Beethoven.
Mej. Jeanne van Oogen, declameer
de vervolgens „De nieuwe lente" van
Mar go Vos, „Het lied van den vrede"
van Henriërte Roland Holst cn „Het
Eiland van Geluk".
Hierna sprak de heer E- Bouman.
In zün inleiding zei de de spreker,
dat de 1-Mei-dag nog lane niet.diebe-
teekenis voor de arbeiders heeft, dien
hij moet hebben. De grootere beteke
nis van den 1-Mei-cfag ie deze, dat de
1-Mei-da* moet zijn de dag van ar
beid. Voorloopig de eenige dag in het
jaar, dat de arbeiders weigeren te wer
ken voor het kapitalisme. Al de ar
beiders in de wereld moeten dien dag
Het Tooneel
De Haarlemschetooneelwedstrljd
Wat niet verwacht is, gebeurde
T.O.N.E.V.O. behaalde metFabrieius'
De rechteLijn" den laten prijs, maar
onmiddellijk verhinden we aan deze
Uiirgpraalc een tweede van de jury (be
staande uit Mej. Weseels en de hoeren
F. Lüns. en B. Verhagen) dat aia het
aan haar gelegen had. zij teen der
deelnemende vereenigingen een eersten
priis had toegekend.
Het puntemstelsel dat de jurv in
dezen wedstrijd toepaste, heeft, tot een
verrassend resultaat geleid. Voor de
-ei-schillende afdeelingen spel, dé
cor. kanwerk. enz. was namelijk
eon eeliik aantal punten vastgesteld,
zocdat bij v. kapwerk evenveel invloed
had op het eindresultaat als goed
spel.
Het maximum der Ie behalen punten
bedroeg 25ó. T GlN.E.V.O. behaalde
terwijl .Vooruitgang" sloot
met 88 punten Geheel afgezien van do
aantallen der behaalde punten Het
peil der voorstellingen stond niet
h«-.<tg; slechts een heel enkele maal
werden we verblijd met frisch spel
originaliteit niet in de hoofd
rollen. doch in de bijrollen. In ver
band hiermede noemen we o-a- Mar-
gor. (Mei. K. Visser) in „Het lied van
«1 ie tiidéndoor ..De Spaarnesnelere"
Dumont (L. v. d. Havé) in hetzelfde
tooneelspel door dezelfde vereeni-
eïnc. .,Dol!v" Mevr. A. J. Pollé-
Hendriks; in „De Rechte Lijn", de
heer Th. van der Have ook in ,.De
Rechte Lijn",.
Mei. M. Visser was charmant; zij
heoft aanleg; de heer L. v. d. Have
was een zeer aardige regieseur, frisch,
logisch. een geestig Fransohman.
Dolly: Juist zooals ze ziin moest;
een winkeljuffrouw, goed maar dom,
■erg dom èn banaal, niet beseffende de
portee barer daden. Louis Vollers gaf
uitstekend tegenspel hij was de bra
nie. de lady-killer. De heer L. van
den Have heeft ook in „Het gouden
rioant-ie" al bewezen dat hii een ver
dienstelijk dilletant kan worden. Van
ziin 6pel, ziin uitspraak, kortom zijn
geheele optreden moet echter meer
beschaving uitgaanhij behoeft cor
rectie.
Als verdienstelijk vermelden w-
verder;' Crochet- (K. Visser) in .«net Maar wat hoort men? Niels dan
'dezelfde opvoering: Gerard baron van
Kerkem (L. Jansen) in „Geuren", den
heer Bakker als Johari in hetzelfde
6luk. Johan Kramer (Th. Bouwmees
ter) in ..Als de Kersen blcoitn" en
„Njo" (Mej. Bouman) iu ,'Sonna".
De wedstrijd kan dus iu geen geval
een succes genoemd worden.
Als door suggestieve d - ois (we
denken aan de kersen bloeien) iet»
moois opgebouwd was, dan kwamen
leelijke dingen ai lte: moois bederven.
En om bii liet Haarlem'» Tooneel te
blijven. We vonden de opvoering
'door deze vereeniging lang niet be
lleden die van T.O.N.E.V..O. staan.
IntegendeelOndanks storende ele
menten was er vele malen lentes-feer,
die niet alléén aan het decor te dunken
was. De heer Bouwmeester b.v. had
vele goede momenten, naast hem nog
Jaap (J. A. M. v. d. Slolk) die echter
door chargeeren veel bedierf. Rosette,
do studente (Mevr. Se-ro&ino) vestigde
in het geheel geen blijvenden indruk
en over liet algemeen bleef het epel
van Anna Bos (Mevr. Stolk-Heimaus)
beneden liet middelmatige.
Het Haarlem's Tooneel benaderde
o.i. toch het beet van alle deelnemen
de vereenigingen door het naar voren
brengen vun de innerlijke waarde, een
goede voorstelling. Uit intellectueel
oocpunt stond deze voorstelling het
hoogst.
Het is moeilijk te zeggen of T. O.
N, E. V. O. dan wel „J. J. Cremer"
eer: tweeden prii» verdient. Werd in
,De Rechte Lijn" octk al wat bereikt,
jr waren fouten, grofiieden, die gewel
dig hinderden (bijv. slecht decor en
groote cadiarmonie tuascben kleeding
en plaats van handeling). Daarbij
kwam dat Wilko de hond (J. J. C. y.
Elteu) wel een man met durf was. die
raec een kwasi-optiraisiisch gezicht
rundliep, maar in het geheel niet de
innerlijke sterke man, dm gedreven
door hoogere motieven in ziin leven
heeft Ieeren doorzetten en doorstre
pen.
Dolly was, zooals gezegd, uuste-
kend. evenals Louis Volders. Onbe-
teekenend waren Diouwke. Hardius
en Falk. Mary, het zusje wasvoor de
ze 10I ongeschikt, al heef', ze zekere
charmes die haar misschien geschikt
maken voor liet dilettanten-tooneél
;maar dan ook alleen het dilettant-
tooneel).
G. H Pollê was als \'an Buuren wel
eoedhij deed on» gelooven in den
man die gebroken is, die alle vitaliteit
mist, die naast de oroote Hardius
die in 't geheel geen indruk maakte
de kleine bange. medelij-wekkende
figuur was. De heer Pollé doubleerde.
In het tweede en derde bedrijf ver
tolkte lui nl. de makelaar Kraueok lii
beviel ons daarin niet. F. v. d. Soliaal
als Koert Falk liet wat deze bijrol te
spelen geeft, ougespeeld. En in „Geu
reu" 1 Atie Kuyper was een verba
zend lieve verschijning! Bepaald
charmantMaar was zij de geraffi
neerde Alice Renkum? En daar staat
en valt dit stuk wh grootendeels mee
Gérard Baron van Kerkem (I- Jansen)
voldeed, evenals Johan (de heer Bak
ker on Marie (Mej. Jo Stam), De laat
ste drie ouderscheidden zich gunstig.
De Spaarnespolere voerden „Het
Lied van alle tijden" op. Een oude
draak! Met revolutie, moord, cel,
zang. guillotine en morgenrood.
We zeiden alMei M. Viftoer uitste
kend ala Margot, de heer K. isser.
die de regie in handen had, een goede
Crochetaf en tos nam hij de allures
van een rooverhoofdmau aan. dit
neemt niet weg dat hij van de manne
lijke medespelenden in don geheelen
wedstrijd tot de goeden behoorde, en
met hem Dumont (L. v. d. Have). We
noemden den laatate al met I-a
France.
Mej. Visser vertolkte de hoofdrol
Yvonne Fleuriot Wii kennen mej. Y.s
ser als uitstekend dillcttanie. Zij wa
„Het lied van alle tijden" eohter
meer het meisje uit een beschaafd
milieu dan de actrice. De schrijver
van dit romantisch tooneelspel (Schef-
fer) heoft het haar echter moeilijk gc-
aakt. Want een karakter als dat van
Yvonne laat zich niet gemakkelilk y^er-
eenigon niet dat van eeu actrice (actri
ce in de aller be etc bereekeni»).
„Worden en Vergaan", door
„Nieuw Leven". „Squna" van „Door
Inspanning Uitspanning", wii noemen
ae in de"volgorde van het programma,
gaven niets nieuws. „W'orden en Ver
gaan" was een zeer beschaafde voor-
stelling.... maar emotieloce. In ,.S'
na" van enkelen iets heel goeds,
hoof-rollen middelmatig.
..Kleine Menschen" is eon ,.m;
stuk van Albert van Wasediik. „Vo-
uitgang" had de ondankbare taak het
op le voeren.
EERSTE KAMER
Minister Colijn zette in de rustige
atmospheer vaa de Eerste Kamer zijo
antwoord-rede voort.
Twee belangrijke dingen heeft de
minister van Financiën nog bespro
ken. vóór hii aan de verdediging
kwam van zijn financieel- beleid. In
de eerste plaats heeft hij medege
deeld, dat ook op de begrooting voor
Financiën, die de heer de Geer in
de heide Kamers werd immer» op toe
zeggingen van den heer de Geer gewe
zen heeft verzonden uaar den Ra a 1
van State.g e e n enkel bedrag
voor een nooduitkecriug aan de ge
meenten was uitgetrokken. Deze me<ic-
deeling men gevoelt het was niet
anders dan emu voorbereiding voor de
eigen mededeeling, dat van hem geen
nooduitkeering over 1023 te wachten
is. De motie-Wibaut zou de minister
naast zich moeten leerleggon, werd
zii aanvaard.
De andere opmerking hield in. dat
van <ie mogelijkheid die door den
heer W'ibaut geopperd was geworden,
alsof de circulatiebank rechtstreek-
sciien invloed zou kunnen oefenen op
de staatsuitgaven geen sprake is,
ook niet mag zijn maar dat deson
danks de Nederlandsche bank wel de
gelijk het recht heeft dc soliditeit van
den debiteur te beoordeelen. Staats
banken ziin wel door den staat geruï
neerd in do afgeloopen jaren. En
maatregelen om dat te ontgaan zijn
than^ eenomen door Duitaenlaud
door Oostenrijk. Ook broodnoodig.
Zijn financieel beleid verdedigde de
hoer Colijn op de vier grondslagen,
die de heer Diepenhorst, had genoemd
erkenning, dat Nederland op te
grooten voet leeft, de noodzakelijk
heid van beperking van staatsbe
moeiing. de wenscheliikheid dat bij
de toepassing van harde maatregelen
geen voorkeur mag betracht worden
en tenslotte de zekerheid, dat op jlee
'olksgeest geappelleerd moet kunnen
worden.
De minister stelde nog- eens vast, dat
ter bezuiniging 50 millioen zal moe
ten komen uit de verlaging van de
uitgaven en 40 millioen uit verhooging
der inkomsten. 40 millioendit laat
ste cijfer maar als veel meeloopt, 30
millioen.
Deze bezuinigingstaak een om-
•aneriike. én uiterst gewichtige,
noemde de heer Colijn haar, met den
heer Rink een laak van de oerste na
tionale orde heeft de minister in de
miilioenen-nota in groote lijnen van
werkzaamheid uiteengezet, naden: ge
stipuleerd i'n de memorie van ant
woord. Maar de heer Colijn nu kon
-generlei verschil zien tueechen mil-
lioenennofa en memorie van ant-
oord, hij beschouwde wat met de
memorie van antwoord gewijzigd
werd ate ..retouches", de ramingen
ondergingen slechts wiizdgingen, de
voornaamste punten van het plan
van bezuiniging zeker niet.
Heel veel critiek op zijn plannen
had de heer Colijn niet gehad hij
moest vaststellen, dat zelfs de heer
Wibaut in zijn critiek niet fel geweest
niet krachtig. De heer Wibaut
had gesproken van het doel, het tem
po en de methode van de bezuini-
gingst aak, die zeide de heer Co
lijn een bezuinigingsp licht is,
en nationale bezuiniging3p!ichfe. Over
het doel, het saneeren der staatsfinan
ciën bestond natuurlijk geen verschil
tusschen de verschillende debaters.
Over het tempo was het anders. En
nu had de minister zoo gaarne ge
zien, dat eiken morgen één der 139
Kamerleden bij hem was gekomen,
om hem te dwingen toch maar haast
te maken in 'slanda groote belang, met
het sluitend maken der begrooting.
1 MEI
Het antwoord van den heer Colijn -
Tekorten voor 1926 Geen winst
belasting.
onderstreepte de heer Colijn met
alle kracht, die deze goede redenaar
aan zijn woorden verieenen kan
de san9ering kan niet wachten: de
huidige regeering heeft een zware
taak, de zwaarste taak. Doch ook de
regeering, die na de huidige komen
zal, zal jaren aaneen nog m;t fir.an-
cicele tekorten of de mogelijkheid
daartoe hebben te rekenen (de finan
ciën zullen nog Jaren ia het midden
der politieke belangstelling staan), In
ieder ge» al zal voor S92b weer een
nieuw bedrag van 26 millioen gevon
den moeten worden. Hoe de minis et
tot dit bedrag gekomen was, heeft
hij niet nader gestipuleerd. F.n hij
wees ook nog op de moeilijkheden,
die uit dein ae afgeloopen jaren nood-
zakelijkerwijze gevolgde woningpoli-
tiek der regcerine zullen kunnen
voortvloeien in de komende Jaren. De
minister echter ook hier bleef na
der verklaring achterwege heeft
vastgesteld, dat van In-rn geeneriet
pian te wachten is. zóólang bij mini.-
ter van Financiën is. om tot afachri
ving op de uoningbouwbedraven TOO
millioen) te komen.
Dan de methoden, waarover de h-er
Wibaut. gesproken had! Waar het
meest critiek gekomen was op de me
thode des heeren Coliin was wel op
hef. punt van dc amblenaqrmlarD-
sen. Doch zeide de minister wat
de heer Wibairt wilde, was niet over
leg over de salarissen, maar mede/"g-
genschap der ambtenaren F.n dat
bracht de verantwoordelijkheid van
de regeering over naar een instantie,
waar zij niet hoorde, waar geen ver
antwoordelijkheid is. Overigens is de
regcering altijd tot overleg bereid ge
weest legale de financieele minis
ter vast het overleg is afgespron
gen, omdat het Goorg, Overleg den
eisch stelde dat de regcering artikel
-W nier, zou intrekken. Neen, Interrum
peerde de heer Heemskerk zijn collega-
bewindsman. het. is nog veel erger:
het georganiseerd overleg wilde van
de regeering do verklaring, dat zij
niet het recht had, eenzijdig de
salarissen te verlagen. En nog eens
wilde de heer Colijn doen govoelen,
hoezeer de beteekenis van een gezond
geldwezen uitermate groot i3 voor de
minstbedeelden en ter staving haalde
heer Colijn passages aan uit het
rapport, van de deskundige commisrie-
Davies.
Artikel 40 noemde de heer Colijn
een fout,, de ïygeering betreurde liet
maken daarvan. Maar zij stond voor
het dubio óf intrekking met nadeel
de ambtenaren öf behoud met de
zekerheid van rampspoed voor de
ambtenaren, omdat de inflatie kwam.
Bezuiniging is o„ zc« noodzakelijk,
zou de heer Colijn den afgevaardig
den wel hebben willen inhameren.
Men moet meer dan „gewoon gek"
zijn zeide hij indien men niet ge
voelt. dat er haast is bij do werk
zaamheid der bezuiniging.
Nu spreekt, men ervan en er is
daarvan gesproken in de Fersto Ka
mer, van de bezuiniging die ophef
fing van het leger brengen kan. Maar
de heer Colijn wilde de nadruk leg
gen op de noodzaak van blijvende
uitgaven voor wachtgelden. -Wat, dan
nog bezuinigd wordt, moet vermin
derd worden met het bedrag, jlat
de regeering zelve op leger en vloot
besparen wil. Verminderd ook met
het bedrag, dat noodig is wanneer
men gelijk de heer van Embden
een politiek leger wil. En wat dan
bezuinigd wordt is weinig, valt weg
legen het groote bedrag dat noodig
is, trachtte de heer Colijn den. Se
natoren op het hart te binden.
Eerst de eindjes bijeen, dan be
lastingverlaging. Die ook de minister
icgaaj SM
K de geiactJo/dien dag ai eb Lied yaa tijden", Le Fran-re Lu „kalmpjes aaa, kalmpjes aan"' Maar'noodig, brooduoodig noemt
de
noodzakelijkheid van kapitaalvor
ming. Deze weer is noodig, om werk
te kunnen geven aan de 2500C arbei
ders, die elk jaar op de arbeidsmarkt
wot den gesteld. Een progressieve
winstbelasting uit het plan van
den heer Wibaut -wil de heer Co
lijn niet, omdat zoodanige winstbe
lasting dubbel progressief werken
zou, na wat reeds gevraagd wordt.
Een proportioneele winstbelasting
clanDe heer Colijn heeft doen be
rekenen hoeveel zoodanige belasting
zou opleveren meer dan thans: twee
millioen. en men heeft cijfer» ge
noemd, die tientallen inillioeneti be
droegen! Doch twee millioen is met
een bedrag, groot genoeg om omzet
ting van een belastingsysteem te wet
tigen, want omzetting betcckent uit
gaven, vermeerdering van personeel
etc.
Het slot des heeren Colijn's rodu
was een oproep aan de rechterzijde.
Een oproep, dio op liet geweten wer
ken moest. Thans is de plicht van
elke meerderheid tot bezuiniging te
komen eu 'n meerderheid die niet tot
saneeriug komen kan, moet afstand
doen van den eisch tot regeeren ge
rechtigd te zijn aldus de leider
der a.-r. partij.
Na afloop des ministers rede ving
de Kamer ie repliederen aan. De hee
ren van Embden, van Lanschot. Wi
baut. Dobbelman en de ministers,
Rii'js de Beerenbrouck en PoÜjn pre
ciseerden hun standpunt,
Doch waar de discussies in de
Eerste Kamer vrijwel een herhaling
waren san wat in Tweede Kauier
gezegd ia, een herhaling van wat in
her volk leefde, mogen wij over de
repüeken een herhaling tot do
tweede macht zwijgen: nieuwe din
gen werden niet gezegd.
Morgen de stemming over de mo
ties.
INTIMUS,
VELSEN
M*ivergA<i«ring Fabri»h»a*b«td«r». De
ci -: r d« af I. der Ned. Ver. van Eabr.-arbei
dera ca B. D. A. P. be!e«d« vergadering
was slecht b«oeh", waarover de voorti:-
ter, de heer \V. Viiaer, sijii groote te
!«ur*;elling uicaprak. d-'.&r hu bad gc
meend dat vooral "Ie fabrieksarbeiders, die
den laatsten tijd de «reep der reactie had
den gevoeld, sn «rooier aantel aanweiijt
zouden ii;n. Bij ben blijkt echter hot
ideóele van bet «oejaiiwne oog niet diep
doorgedrongen, geligs het geringe aantal
da', dezen dag vrij had genomen. Door den
heer Groot, ui: Zaandam werden c-tuje
levensliedje» gixtmger., waart ij hij uitstc
kend werd begeleid door Mej. Sotgdrager.
Mevr. Micdema-Zanderv»n begon haar
rede met te zeggen dat zij njet he'. pwsi
minne deelde van den Voottitter, de ar
beidersbeweging heeft grooler teleure'.e':
Kr-.gen meegemaakt dan he'. niet s'.agen
var. «en openbare vergadering op V\'ijk«r-
INCElONDEN MEDEOEELINGEH
a 60 Cts. per regel.
fs altijd een ge
zond voedsel voor
de kinderen en de
meeste zijn er erg
op gesteld.
Geeft hen dar
bi) voorkeur pap
van de zuivere,
voedzame en toch
licht verteerbare
Let op de slaitiegeU
als kenmerk can
echtheid.
oog «n ondank» dit is wij toch gegroeid.
Dit neemt niet weg, dat het een treurig
verschi.i vil is, dat in een plaats waar een
fabriek gevestigd waar !CCO arbeider»
werkzaam lijn, too weinigen behoefte heb
ben gevoeld, '-ca hier te kooien.
Sprrekner behandelt dan uitvoerig de
tvteekenis in der. 1 Meidag, die op een
congre» in 1389 te Pari)» gehouden was m
gesteld en bedoelde te rijn een dag van
rerbroederir.g der arbeidersklasse Inter-
De Meidag mag
de i
n verslapping breit*
moeter. warden «e-
lag om de arbeiders en hun
lec'xenis van het soclah»m»
cn d«n ksr. he: niet anders
t wij hier lijn ome «chou-
en. Een laid ap-
Oroo: nog een paar num-
n dé pianiste een bouquet
de vergadering.
r hn
P. Ho:
te hebben
De heer W. P. Visst
wijk geroep er, om daar ala spreker op
treden, omdat de aangekondigde ipre!
Van hier en daar-
OVER EEN WIJZIGING DER
ARBEIDSWET.
Op de algemeene vergadering van de
Chr. Werkgeversvereniging te Schev«nin-
gen gehouden lijs na een rede van don
heer P. L. v. d. Boon over he'. standpunt
der vereenigir.g ten «ansiea van de ar
beidrwet d« volgende conclusies uitgeno
men:
De vergadering ent.,
g*ri«n dan algemeenen bedrijfstoestand
ip Nederland,
erkennende, da; lij a!s patroon» geroe
pen zijn om niet alleen hn risico kt eigen
onderneming te dragen, maar ook In het
algemeen leiding te geren aau het bedrijfa-
erkennende de zedtlljke waarde var. den
menschel Ijken arbeid,
erkeriMn-le den plicht der Overheid om
misstanden (e keeren, om dreigend mis
bruik ia voorkomen, om wa'. in het volk»
lever. i« gegroeid, in bepaalde gevallen vaat
te leggen ia do waf,
overwegende dat verlaging van prodttc
liekosian, zoowel vooiahande'. en Industrie,
al» voor het volksleven in het algemeen,
dringend geboden ia,
spreek; uit, dat o.a. geboden
wljcigisg der Arbeidswet in ver'ovrd ra»t
deit huldigen bcdrijfstoesr.vnd, waartoe o.a.
iiet volgende .noodzakelijk ia:
de eersto jaren geen uitvoering ie geven
aan do mo'.ie Schaper inzake de verdere
iawerkw^treding vao da Arbeidswet;
la art. 26 den termijn van vier jaren
!oi oeht jaren nit te breiden;
nr;. 25 lid 3b fe doen vervallen;
uitbreiding van art. 23 Hd 7, "waardoor
deze vergunning ook kan worden verleend,
"ndien e«n of meer werkgever# in overleg
met de bij hen in dienst zijnde arbeiders,
her verzoek hiertoe bij den Minister doen;
fcl art. 23 lid 7b bet aar.ts! uren van SS00
i 28*30 to stélen;
in art. 29 le lid do woorden: „en waar
tn binnen dien termijn slechts mag wor
den gebruik gemaakt op zestig dagen of
zooveel minder als do machtiging bepaalt",
to doen verrallen,
overigens die wijzigingen in do we*,
aan te brengen, welke door do boven aan
geduide wijzigingen noodzakelijk worden.
RIJKSCOMMISSIE VOOR WERKVER
RUIMING.
Men schrijft ons;
Do commissie vergaderde te Graven
hag» onder voorzitterschap van Prof. Dr.
W. JT. Molens.
Vastgesteld word het advies betreffende
een adres van de Kamer van Koophandel
Fabrieken to 's-Gravenhage. waarin deze
verzoek; zoodanige maatregelen ta bera
dat geen der van den Staat, de pro
o?. .le gemeenten ons, afhankelijk'?
lichamen. Instellingen of organen orders
bij do buitenlandaëhe industrie plaatsen
of doen plaatsen of goederen, in het bui
tenland vervaardigd, knopen of doen koo-
pen voor zóóver omtrent zoodanige be-
ogen of aankoopen niet vooraf dc
Rijk scomm issieWerk verruiming
hoord en deac zal hebben te kennen gege
ven, dat de order niet op de vcrcUchte
wijze en mot inachtneming van dem tocgo
3'ancn levertijd tegen concurreerenden
prijs in het binnenland kon worden ge-
iTalic.o, omdat de Nederlandsch# fsbrW-
'ken dm gesirMen z««r korten irrtrtijd r.itj
kiAiden garandeeren.
Besloten werd aan de groo'.ere ««meen-
t-si '.O verzoeken, om evenals sulks voo?
den Kijkagebouwend-.-nit getchiedl, In de
ix>:ckk«u voor van harentwege uit te voe.
ren bouwwerken eer. bepaling op te nenvn.
waardoor de Directie z*»danigen invloed
zal kizcmen uitoefenen op den aannemer,
dat deze aan de Nederlandsche nijverheid
voldoende recht laat wedervaren.
M»t genoegen werd vosigealeld, dal meer
der» «^meenten uit eigen beweging met «ie
pleegden, wanneer zij meenden
«en
Titer
het buitenland -
j*.iinucn en d*l dit overleg meermalen toé
gevolg had. dat de order voor de Neder-
landed* nijverheid kon worden behouden.
Overleg over h«; verieenen van «en
portcredie'. had tot gevolg, das een ba-
langrijke export order werd verkregen zon
der dat Rijksgarantie behoefda :e worden
verleend.
If et Ï3 der comtni?«ïe gebleken, 'dal on
langs ten gevolge van te late bestelling en
kele belangrijke regeeringsorders aaa de
1 luitcnlandsche nijverheid ziin tqa deel
Uit de Pers
ONVERMIJDELIJKE BEPERKING.
Onder dit opeohrift schrijft het
tlhid.:
Dc woningnood, die in de atiyien
vooral tot uitdrukking komt in het
groote getal aamenwoningen van moer
dan één gezin in woningen voor één
gezin bestemd, eischt nog immer bij
zondere aandacht en zorg.
De lange vorstperiode van dezen
•a-intor heeft het botiw»n langer dan
normaal belemmerd.
erband met deze omstandighe
den is nu een algemeene vergunning
verleend langer dan don bij de ar-
boidmvet toegestancn tijd te doen wer
ken en te arbeiden in de bouwvakken.
Een wijs besluit, iets zoo bearbei
den zijn wij al geworden om de re
geering erkentelijk voor te zijn. Aldus
vermindert men de bouwkosten en dus
indirect de werkloosheid.
Maar het „maszregeln" kan men
toch niet laten.
Dat bewijst ook weer dit healmt.
Aan hof slof, komt de neiging in
t bijzonder te voorschijn.
Men mag eiken dog om fi uur begin-
nen, mita het einde van den arbeids
tijd nier moer dan 12 uren na het be
gin ligt. Do maatregel bedoelt na
tuurlijk te zorgen, dat do toegestane
uren niet zoo verdeeld worden over
de arbeidswet, dat de rustperioden
te kort worden. Dat willen wij laten
gelden.
Of is er ook hier een ander motief!
Des Zaterdags mag eerst om 7 uur
begonnen worden.
Waarom! Is deze beperking nu
waarlijk onvermijdelijk! Kan aan on
dernemers en bedrijfsleiders ©enerzijds
den werklieden aan den anderen kant.
nu ook dat niet worden ovengelaten!
De tijd van Zaterdagmiddag tor.
Maandagochtend is toch in elk geval
wel zoo lang, dat voor gedwongen
excessieve ruatbeperking niet behoeft
te worden gevreesd.
Wij vinden geen andere verklaring
dan de tot gewoonte geworden rege
ling van dingen, die men evengoed,
zoo niet veel beter aan de betrokken
belanghebbenden zou kunnen overlap
ten..
