HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 10 MEI 1924-TWEEDE BLAD
SNIPPERS VAN DE REDACTIETAFEL
B e 1 a s t S u tr
e n.
r r ij gezel-
De heer J. de Uruijn uit Zwolle
heeft onlange per ingebonden stuk tie
aundacht gevraagd voor rijn plan,
om eeu afzonderlijke belasting te hot
ten op vrijgezellen Voornamelijk, als
wij ons wel herinneren, omdat zij be
ier betalen kunnen dan getrouwden,
die '.eel meer g«*!d moeten uitgeven
Hij vergeet alle n, dat menige vrijge
zel de kostwinner is voor een oude
moeder, voor zusters, »oms zelfs wel
voor een boel gezin, dat door den
woegtijdigen ducd van deu vader ou-
veizorgd is achtergebleven.
gezellen wordt uiig xonderd, kun-
lien wij er on» liet! go*«i mee vcreeni-
geu, dat* een afzonderlijke belasting
vau den vrijgezel wordt geheten. Niet
alleen omdat luj die best bi-lah-a kan.
Ook omdat liij maatschappelijk een
onvolkomen wezen is. Als w ij annno-
men dat dn maatschappij sieiuit op
tennen.
vrees
het gezin (on dat it nier te o
dan jciije; wie geen gezin gaal
ten. onverschillig ,of .lat :s ui
voor verantwoordelijkheid cf uit c«
makzuch:. umlwhappdlft
ken 'te ko't; bovendien volgt uit zi)
l«langatellin.- vo»r <tic sMoenlevin
in hare veelzijdigheid. Hem daarvoc
alt 't ware te straffen door hem ee
bo«te op te leggen uidert vorm va
een bijzondere belasting. komt oi:
prnctisch en logisch voor.
Te cr.eer. omdat hij die niet lange
behoeft to betalen, dan hij zelf wi
Zoodra hij d* gelederen der vrijgexe
len verlaat en ln het huwelijk treed
wordt hij uit het kohier geschrap
Als een dergelijke ixil&sting dit reau
taat had. wat wij gelooven. d8ti v
bovendien nuttig werft doen. on
dat. ee» vrOiuil, inaatichappallj
gesproken, in den regel maar ee
half mensch is
Ifiermro .i» ovenwei nog tifet tp
Te«J. <Ut deze I «©lasting ook zal wo
den Ingevoerd. Het baat niet veel
Haarlem: de echo moet gehoord
vrden in Den Haag. Maar daar
ndt men Üe» er domme heffingen
ep het bedrijf, waaraan men een
imp van rechtvaardigheid tracht
eeven, door ze ..zakelijk te noe-
W 11 r t o o r daar.
Waar de directeur van het b»drilf
voor z^v.en ep r*:» «as, werd de toe-
spraak gehOQdttl door den adjunct-
diraetoar, Wam* do VmoiIiii haar
gloeiends lavastroomen hoofdzakelijk
uitzond naar hef ooeten en zuid-oo*
ten. hadden de bewoners van <1e we*
teüjke helling gelegenheid, rich tr
veiligheid te brengen. De wedstrijd
gant niet door. waar ''o Hagenaar*
uitstel hebben gevraagd en verkre
gen. Tot onze,, spljr kunnen wij u
de-lijk ges'oten
Overal liet slappe, foutieve ..w»ur"
in de plaats van het krachtige en
Juiste ..daar". De e.-n s^-lvrljft hei
«len ander na en denkt dat 1"-» goed
is- „iedereen doet het", is nltremoeB
de verontschuldiging. Juist daarom,
ronden wij bijna zeggen, moet het
nief deug'ui. W n a r iedereen het ge
bruikt, moet het wel verkeerd z.ljo
f.et een* op: wanneer iemand aan
kom* me* kra. li'ige. kornachnge taal.
7ooals bijvoorbeeld wijlen Kuyptr di*
schrijven kon. lazit iedereen hem rus
tig voorgaan en volgt niemand. Maar
de slapheden, do flauwheden, do fou
ten, loopt iederwm uchterna. Zelfs
zij, die het voorbeeld van zuivere
taal moesten geven, de ambtenaren
van Hijk, Provincie en Gemeente. Is
het wonder, dat zij worden nagevolgd
door kooplui in hun handelsbrieven
•n particulieren in hun correepon-
dentie? „WIJ hoorden gisteren kleine
ernst-? ziek geworden waa en
schreven wij dadelijk om naar zijn
-stand te infomieeren; waar het
kind toch al niet sterk -s maken wU
ons zeer ongerust".
gekrabbel is heel gewoon
kreeg, op jacht te gaan naar zooge
naamde forensen, die naar haar opvat
ting belasting verschuldigd waren om
dat zij langer dan negentig dagen
nanwezig w-uren in hun werkgemeen-
ter uitoefening van hun beroep.
De moderne waarschuwing is dus
niet meer: ..onthou je dag!" maar:
„onthou je een en negentig dagen!
Waa
wachten
uig héél.
an zuiver Nederland sch heel
arde gehecht wordt, ver-
ij van deze pUlippi.a wei-
e-o f f i
e n, d i e b e-
tuinigiag *a a n v aarden,
Zeldzame vogels' schrijft de re
dactie van lie; Algemeen Handels,
blad boven een bericht over een al-
gemeeue vergadering van marine-of
ficieren, wuurin o.a. betoogd werd:
..liever weinige gave, dan vele gede-
pre^ieejde guldens en it. Herinne
ring gebracht, dut men zich onbe
vooroordeeld en met terzijdestelling
van persoonlijke belangen tegenover
het vraagstuk (der bezuiniging) dien
de te plaatsen.
Met algemeen* stemmen op een na
werd het beeluit eenomen, om een
uniforme korting op -Ie salarissen
van 10 procent te aanvaarden over
een deel van het Jaar ÏWI.
Bi; een dergelijke korting beduiden
deze salarissen, herteld tor de waar-
do van 1913, e*n verlaging van de
meeste bezoldigincon du* golden vóór
deu oorlog un door do commissie
Idenhurg over het algemeen al) te
laag waren gekenschetst.
P ij n lij k
Iemand in
i s 111 i n g.
arletn. die menigmaal
tule
oproepingen,
om steun voor arme Duitocbcrs,
schreef t<-en hij dezer dagen werd uit
genoodigd me te doen aan een inza
meling voor kleeding voor Duitschc
studenten, het volgende
..Tot mijn leedwezen kan ik dezen
krrr niet deelnemen aan het Comil-
dal U zich voorstelt te stichten.
De tegrt
llHU
den Duitsener die oj» de 1
landsche markten de dure jonge
groenten opkoopt, zich kostbare
bloemen uit- Holland laat zenden,
groot e bankiershuizen stieht in
Amsterdam en belangrijke som
men stukslaat op Italiaansche rei
den Nederlander, die zelf onder
den druk vap
wordt uit genoodigd den Duitachen
student financieel te steunen
- tegenstelling i* zoo pijnlijk, dat
er niet toe kan komen, inijn naam
oproeping als door u be-
iTaSenhSd De Electriciteitsquaestie
Slaap
vel, li
eter
Iedereen.kent de sierlijke bordutir-
erken op de nachtzakken „slaap
el," of „goeden nacht," of ..wel te
rusten." Mij zouden het niet durven
agen, daar deu spo. mee te drijven,
e wensch was welgemeend.
Maar nieuw is hij niet. In den tijd
in onze voorouders, dien van «te
bedsteden, toen de uienschen bang
waren voor kouvatten, vooral op- hun
hoofd en er daarom een slaapmuts
overheen trokken, die de haarwortels
erstikte en de kaalhoofdigheid be-
orderde, leefde zekere Picter Jansen.
In dien tijd was Pieler Jansen ver
loofd met wij weten niet meer wie,
laat ons zegden Johanna Pieterscn.
En haar kunstige vingers borduurden
Pieters slaapmuts de hartelijke
woorden: slaap wel, lieve Pieter
Jansen.
Het moet hem een rustigen slaap
bezorgd hebben. Betep nog dan de for
mules van C'ouc in onzen tijd kunnen
doen.
Coué in aantocht
Do vermaarde apotheker uit Nancy
il ons eerstdaag* in Haarlem een bc-
zock komen brengen. Wij zullen dan
dus persoonlijk kennis kunnen maken
met den braven, eenvoudiger» man,
die allerlei pijn en ongemak van zijn
medcmenschcn geneest met eenvoudi-
fnrmules van auto-suggestie, zon
der daarvoor betaling of vergoeding
in welken aard ook te verlangen.
Uok de onaangenanfe kwaal van dc
slapeloosheid.
Iets in denzclfdcn geest, meer van
preventieven aard, had de Nederlaod-
*chc professor op het oog, die onlangs
in eeu artikel over slapeloosheid den
raad gaf..praat nirt zooveel over je
slapeloosheid." maar <*r meteen bij
-ik v
lijder* a
'Tr zijn
die coque
gebrekjes
ver niet
zijn.
dat ik daarmee veel
*n slapeloosheid woedend
namelijk heel wat menschen
tteeren met hun kwaaltjes en
en. al klagende, er toch lie-
van bevrijd zouden willen
Vreemde uitdrukkingen
in 'advertenties.
Pa* gelezen
hoort, onze ger-.iisrhlooze gramophone-
pinten.
leruisehloos
Vroeger bestond er een tegenhan
ger. Namelijk in den tijd, toen kaal
hoofdige mannen nog pruiken droe
gen.
I.ct op onze onzichtbare pruiken.
Onzichtbaar!
rdt.
liet
i polu
man, pr
i plaatsen
ennegentig
e n.
e uitdrukking dat
•ea-verbaal npina-
ertreder van de
daar bijvoegde
kende tegen
politieverordening,
„onthou je dag 1
(if hij dat nog zegt
schuwing in dezen
gegaan en dus hiatoi
kan ik niet zeggen.
In elk geval is een ander* waarschu
wing ontstaan, sinds de aanslag in de
belasting van de gemeentelijke hela*
tingsehuldigen aan het rijk vrerd op
f dat de waar-
lijd verloren
geworden is,
De Kliniek voor
Tandheelkunde
Ged Oude Gracht 84 - Tel. 1387
Verstrekt kunsttanden, gebitten Sn
moderne tandleohnlak aan mlndsr-
gegoeden en aan den middenstand,
isgen uiterst lage tarieven
Spreekuren voor mindsrgegoeden en
laden van ziekenfondsen eiken morgen
van 9—11. Maand, an Donderd avonds
van 7—?. Spreekuren voor den Midden
aland, '-Middag* van 1—8. behalve
Zaterdag*. Verder volgens afspraak.
te Bennebroek
Men schrijft on?:
Sinds langen tijd beslaat te Ben
nebroek behoefte a*n electriochen
Vooral in de oorlogsjaren
deed deze behoefte zich sterk gevoe
len.
Er werden loen pogingen aange-
end om stroom van lleeinslede te
•I rekken.
Heemstede was daartoe bereid en
•rkreeg van hei Provinciaal Be
nin* een concessie tot stroomleve-
ug. Hieraan waren echter voorwaar-
•n verhouden, well voor Heemste-
onaannemelijk waren, /oo beval'*
de concessie o.a. dc bepaling. dat
al waar het Provinciaal Bestuur
zulks gelastte uitbreidingswerken
moesten worden aantrilegd, indien de
opbrengst- daaruit verkregen voldoen
de was. om de rente en afschrijving
dezer uitbreiding te dekken, vermeer
derd met 2 «ent per daarover afge
leverd K.W.U.
Dit kwam hierop neer. dat in een
dusdanig geval Heemslede slechts 2
<;èiit zou ontvangen voor 'net K.W.U,
waarvan de netto inkoopsprijs des
lijd» 11 cent bedroeg, die later bo
vendien nog met 5 cent werd verhoogd
wegens de dure kolen.
Hei schijnt, 'lat het Provinciaal
Be-stuur een dergelijke wijste van he
il rijf voeren zeer wel toelaatbaar acht-
te.
Indien haar- eigen elect riciteilshe-
drijf volgens dit beginsel zijne uitbrei
dingen tot stand beeft gebracht, be
hoeft inen zich niet te verwonderen
er de geweldige verliezen die ge
leden zijn.
In elk geval wenscht Heemstede
baar gezond *n goed rcndcerend elec-
trieit*itabedrijf niet bloot ie stellen
*«n de stroppen die het gevolg zou
den kunnen ziin van hel toepassen
dezer concessiebepaling en daar het
Provinciaal Bestuur aan deze fraaie
regeling bleef vasthouden kwam de
eicel ricitcitsvoorziening niet tof
stand.
Toen echter ©enige jaren later de
omstandigheden gunstiger waren ge
worden. waardoor do netto inkoops
prijs «au den stroom aanzienlijk waf
gedaald, werden opnieuw onderhan
delingen gevoerd en verklaarde Heem
stede zicli tot. s-troomlevering bereid
Eeu concept-overeenkomst w as reeds
opgemaakt toen plotseling do conces
sic aan Heemstede door bet Provinci
aal Bestuur werd ingetrokken.
Iutusschen waren door iiet P.K.N.
plannen gemaakt om Bennebroek vai
-trootu tc voorzien. Daartoe werd
o.a. een kabel geprojecteerd i
Pompstation Lciduin af over aanzien
lijken afstand.
De gcheele aanleg zou in verhou
ding tot het zeer geringe stroomver
bruik Uitermate kostbaar worden.
Hel was daarom noodzakelijk voert*
Bennebroek zeer boog- sfj'oortfprijzen
vast te stellen ten eindt; érnstige ver
liezen te vermijden.
Zoodoende werd een prijs genoemd
van 42 cent per K.W.U. terwijl in
Heemstede bet K.W.TI. slechts 28 ct.
kost.
Begrijpelijkerwijze bestaat nu te
Bennebroek weinig lust om togen dit
boog'- tarief dc zegeningen van het
P.K.N. deelachtig te worden.
liet optreden van bet Provinciaal
Bestuur gaat in dit geval dan ook lijn
recht legen de belangen van Benne
broek in, terwijl liet, P.K.N'. ziclizclt
met deze onrendabele onderneming al
lerminst een dienst bewijst. Immers
de hooge stroomprijs zal voor velen
een beletsel zijn zich <>p liet electriseh
net te doen aansluiten, temeer daar
overal ie Bennebroek goed en goed
koop gaslicht verkrijgbaar is.
Het is zeer waarschijnlijk dat daar
door het geschat!'- si room verbruik
waarop de rentabiliteitsberekening is
Bobasccrd bijlange na niet bereikt zal
worden, zoodat bet P.K.N. zich ten
koste der provinnalo belastingbetalers
weer eens een fiinken etrop baalt.
De stroomlevering van Heemslede
uit beeft daarentegen zoowel uit fi-
nautieel als uit teclini6ch oogpunt in
elk opzicht de voorkeur. In de eerste
plaats zal het tarief veel goedkooper
zijn. Heemstede kan veel goedkooper
leveren omdat het een goed rendc-e-
rend gezond electriciteilsbedrijf be
zit, waarvan de kabels t'oans reeds
tot binnen de kom der gemeente Ben
nebroek liggen. Het opnemen der elec-
triciteitsmeters kan geschieden tege
lijkertijd met het opnemen van de
gasmeters, zoodat de kosten voor be
diening en administratie tor het mi
nimum beperkt blijven, omdat ze in
een hand zijn.
VeiVolgens kan Heemstede den
stroom langs twee verschillende we
igen aanvoeren, zoodat een veel groo-
ter bedrijfszekerheid wordt verkre-
Tegenover al deze voordeelen staat
geen enkel zakelijk motief, dat pleit
voor stroomlevering door het P.K.N.
In dit geval moet de aanleg veel om
vangrijker worden hetgeen uit alge
meen economisch oogpunt .-nkeuring
verdient. Vervolgens zal extra perso
neel moeten wordc-u aangesteld voor
de bediening van 'net net en het voe
ren der administratie.
Het geheele bedrijf komt t? hangen
ean één enkelen kabel, terwijl de ge
zamenlijke inwoners van Bennebroek!
door de hooge strooroprijzen vcor*
duizenden guldens per jaar worden
benadeeld.
liet is Ie hopen, <1 at 'de energiekd
pogingen welke door het Gemeente
bestuur van Bennebroek worden on
dernomen om alsnog ds eleetriciteit
voor Bennebroek van uit Heemstede
te mogen betrekken, succes zullen
hebben
Heeds blijkt uit de agenda der Sla-
tenzitting van Dinsdag a.s. dat een
speciale monteur mo'-t aangesteld
worden Voor Bennebroek en Vogelen
zang en voor hem een dienstwoning
moet gebouwd worden met telefoon
Rubriek van den Arbeid.
Van hier en daar.
HLT CONFLICT IN DE TEXTIEL
INDUSTRIE.
De stand van zaken.
De aanneming van de in deze ru
briek in ons vorig nummer vermelde
motie van de B. K. en Clhr. organi-
ties hefft tengevolge gehad, dat
Ie lc-den van Lnitos en St. Lam
bert us Donderdagmorgen niet meer
aan hc-t werk gingen. Het aantal,
jat de fabrieken binnenging, was lut
tel, zoodat verschillende bedrijven
moesten stopzetten. Kén fabriek
moffit stoppen, omdat het machineka
mer- en ketelhuis-personeel zich bij
de stakers aansloot.
Het persbureau Va/. Dias meldt: De
strijd tnsschen „De Eendracht'' en du
confessioneels bonden is fel. Vólgens
liet hoofd best ti ut* van „De Eendracht'
beeft de afd. Rotterdam van-Unit as
zioh van die organisatie afgescheiden
en hebben de leden en bloc zich aan
gesloten bij „De Eendracht.".
Vergaderingen.
Wij lezen in „De Strijd": Het dage-
Üjksoh bestuur van liet N.V.V.
sloot de Bestuurdersbonden in Amster-
dem. Rotterdam cn Den Haag uit tc
noodigeil. om groote openbare verga
deringen te beleggen, waar bet woord
znl worden gevoerd door llenri Po
lak. J. Oudegeest, B. Ptenhuis en G.
Bengelink. Zoo noodig zullen in meer
plaatsen dergelijke vergaderingen
wonden gehouden.
Morgen, Zondag, zal in Hengelo een
centrale demonstratie van dc Twenl-
sche arbeiders worden gehouden. Als
sprekers zullen G. Bengelink, H. Po
lak, A. B. Kleerekoper en F. van de
alle worden uitgenoodigd.
DE ST AKI N C IN HET STEEN-
HOUWERSBEDRIJF.
Kenige wijziging is ingetreden in
het eteenhouwersbedrijf te iVmsterdam
schrijft. „De Arbeid".
.Sedert enkele (lagen werden er
reed» onderhandelingen gevoerd met
e*n aantal ongeorganiseerde patroons,
die zich rceda eerder liereid hadden
verftlnard om minstens de arbeidsvoor
waarden, zooals die- waren geregeld
in het conlTact v.or liet vorige jaar,
ook thans na to leven.
Deze besprekingen hehl»en tot re-
BUltaat cehad, dat er tusschen een
nantal dezer ongeorganiseerde pa
troons en de Federatie van Bouwvak-
nrboiders overeenstemming is verkre
gen cn dat bij meergenoemde pa-
iroons Maandag n,s. de arbeid weer
zq.1 worden hei-vat.
Als belangrijkste punten uit de ge
troffen overeenkomst kunnen worden
genoemd:
le. Naleving der bestaande arbeids
voorwaarden voor de steenhouwers,
Zoonis deze in het collectief contract
voor het steenhouwersbedrijf
1923 waren vastgesteld.
Weder-iuivoering van den acht-
urendag voor de polijsters, marmer-
bewerkers, sjouwerlieden en alle oven.
ge arbeiders, werkzaam in het steen
houwersbedrijf.
•n loonversdhil van ten hoog
ste drie centen per uur tusschen het
steenhouwersloon en het loon der ove
rige arbeiders, werkzaam in het
steenhouwers en marmerbewerkers-
bed rij L
DE AMBTENAARSSALARISSEN.
,,Ue Ambtenaar" meldt dat de di
recteur van bet post en telegraafkan
toor te Hoorn, nadat hij een circu
laire van het bestuur «an den Cen-
tralen Ned. Ambtenaarsbond had ge-
lezen, aan het personeel verbood uit
voering te geven aan het in de cir
culaires gegeven advies, om b:: de
kwijting voor hel salaris, de woorden
„onder reserve van alle rechten" te
plaatsen.
Naar aanleiding daarvan zond het
hoofdbestuur den minister van Water
staat onderstaand telegram:
„Hoofdbestuur Centr. Nederl. Amb
tenaarsbond heeft bond deden geadvi
seerd. zich nopens 1 Mei opgelegde
salarisverlaging alle rechten te re
serveer, ui en hiervan melding (e ma
ken Lij handteekening voor kwijting
oj» bctaüngsfonnulieren. Hoofd van
diens post- en telegraafkantoor Hoorn
verbood personeel deze aanleekening
,to plaatsen. Verwacht uw tusschen-
kom.-t om beroep op rechter niet on
mogelijk te doen maken en onder
hond ter nadere toelichting".
Pit nader ontvangen berichten is
af le leiden, aldus bet blad verder,
dat, door den Dir.-Gen. ter kennis
van hoofden van dienst is gebracht,
dat 'tl* aanteekening op het betaTfngs
formulier kon Worden geplaatst.
EEN „EENHEIDSORGANISATIE" 1
VAN SPOORWEGPERSONEEL?
Het bestuur van de Nederlandschd
Vereeniging had aan do andere orga
nism it-- van spoorwegpersoneel ver
zocht te willen mededeelen of zij in
principe bereid zijn met de Né3. Ver
eeniging to zamen een nieuwen Bond
te vormen.
Het hoofdbestuur van den Prot.
Chr. Bond zond, naar wij in „Het
Seinlicht" lezen een antwoord in af-
w ijzenden rin.
Aan 1 h't Volk wQrdt nog uil Utrecht
gemeld:
De neutrale hond liecft, bericht te
gen één hond geen bezwaar te hebben
met definitieve berichten echter te
moeien wachten tot de bondsverga
dering van dezen bond achter den
rug is.
De B. A. N. S. zou na zijn* jaar
vergadering, die inmiddels heeft
plaats gevonden, zijn houding ten
aanzien van de voorstellen der Ne-
derlandsclie Vereeniging bepalen
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATEROACAVONOPRAATJE
De lezer weet nu langzamerhand
w*!. dat in le mg» ridit- kranen
van de wereld af en toe klein® ver-
fXiillen voorkomen cn dat 'i* onze
daarop even uitzondering maaktI>n
beetje afrijd kan evenwel geen kwaad
en na regen volgt onvermijdelijk zon-
neocliijn. al moet ik wel vcradioonine
vragen vo"r dit afgezaagde lK»*!d. X/»»'
is dan altiid nu iedere kleine of groo
te twi?t do vrede we>-r gevolgd en tot
\óór eenige dagen he*T»*dito «-r onder
ons de grootste lianrMni«, alsof die
voor altiid gevestigd waa. alüiane
minsten» dit ianr zou duren. Wie iiao
toen kunnen denken, dat binnen vier
«n twintig aur groolo onrust in de
weet
opgest
ad.
i niorg'-ns
u d.«g zal
komen vóórdat hij weer ter ruete
gaat
Neen. het w na dezen keer geen nieu
we. buitengewoon dure japon van ent
van «ie dam**, al bracht- n Zomer en
winterseizoen in dit opzicht wel eens
moeilijke oocenbjikken. Het was ook
niet de honderdduizend, die op een van
onze loten in de Staatsloterij geval
len was (want onder ons gezegd en
gebleven spelen <1© meeaten vnn ons
een twintigje of misschien een tientje
op hoop van zegen) wat maar geluk-
kie i'. sedert Wouter eens e»:ze»jd
heeft, dat hii ut' een oogpunt van an
ciënniteit recht heeft op den eersten
grooten prijs verbeeld ie, dat IIup-
stra of ik het eerte door de fortuin
zouden ziin begunstigd. Voor zoover
ik weet (nu andere zou ik er wel van
gehoord hebben' beeft niemand van
,»ns ooit iels anders behaald«d*n eigen
geld of wat in de wanieling genoemd
wordt .een kra'*» 'd hoeft Hupstra
het wel eens gebracht tot tien num-
mere onder den hoofdprijs zoodat l»ij
er al niet van slapen kon, totdat zijn
nummer er den dag vóór de honderd
duizend uitkwam meteen niet.
Ja ja. ik weet het wel ik blijf ei
om lieen praten, maar het gebeurde
heeft cftm oo!: een grooten schok gege
ven, Kr zijn zoo dingen die je niet
rier.kt. dat ooit gebeuren zullen. En
die toch voorkomen. En omdat ik er
toch niee voor deu dag moet* komen,
moet het dan maar in eens gezegd
worden en aarzel ik dan ook niet lan
ger. Het fei". iö dan dit
HOPMA HEEFT EEN 'AUTO
GEKOCHT.
Mevrouw Hupstra liad het 't eerst
H.j was "P Vrijdagmorgen langs
aar huis gekomen en er waa geen
viifei aan want hii stuurde zelf. In
-li oogwenk ''e tijding lang* de
ran*. zoreJat wii het vóór twaalven
llemaal witten.
N inn--; niemand denken. «IaI een
.mi t,n« jaloerwD "f afgun Mig was
lei-n. daar.--» -r rijn wij onderling 1««
oed bevriend. Afgunst foei wat
cn leeliik gebrekMaar. niet wnar
bent mi eenmaal van ongeveer ge-
ike beweging en dan loopt iemand
i.-t den eersten nuto z-x» uit deii
ring. Toch wou het toeval, «lat wij
•ond per toeval allemaal
r*n in de woning van
hii elk
Uooma
nieuwsgierigheid. Wie dat
enkt. ken' o»» niet. Uit belangstel
in?. Xouden wij. wanneer een var
in* i*'* gelukkigs, of laat ik dat
i zez.-en, iet - bijzonders dan, nv<-r
omf. niet van l>elangstelling laten
lijken Kr heerodite, ik wil het niet
-r.'kennen, iet* gedwongtfns in den
kring, toen w© dnar zoo bij elkaar ta
il informeerden naar Hopma's
auto.
„Heli i© al een rijbewijs?'' infor
meerde llupatrn, cl© wettische.
„Natuurlijk", zei Hopnin.
„En ken jo bet ril goodl" vroeg
Van Stuiteren.„Geen gevaar meer
voor kij»p©n en kalkoenen?"
,,lk geloof het wel' vertelaarde
llopma l>e«cheiden.
..In min faniiliu", verzekerd© m-
vrouw van Stuiteren, „komen al lang
verscheiden auto's voor". Ik vond dit
een eigenaardige uitdrukking. Het
«ieed je denken aan rood lianr of
bochel.
„Ik hou niet van auto's", zei Wou-
ter. „Je goal met snelheid, naar een
plant-, waar je eigenlijk niéts ie ma
len hebt ©n komt, met dezelfde snel
heid weer naar huis terug."
,,F,n ik vind liet heerlijk", verze
kerde Suv.c llopma ec-n beetje viunig,
blijkbaar om haar man te hulp to ko-
„Welk merk is liet?" vroeg ik,
daar ik toch ook belangstelling moest
toonen en deze vraag wel de uou-
raakte was, die mij voor den geest
kwam.
„Een Arrow", zei Hopma. „Arrow
beteekent p ij 1, zooals jullie weet".
„Beteekent Arrow pijl?" vroeg
Wouter met een verbazing, die tc
groot was om echt te kunnen zijn.
„Nee toch, dat zou ik nooit gedacht
hebben!'
„En ik", zei tuute Koosje, op hot
jui*t«- oogrnblik als altijd het juiste
woord vindende, „ik hoop van harte
dat Jullie or heel \cel jilezier van zuil
beleven en «lat ik eens tnce mag, yran-
cr oen plaatsje over ia",
aarop SU7.C llopma naar haar
iiitr en haor ecu hartelijken zoen
gaf en op een«, tot. nlgoinoeue verba
zing, in tranon uitbarstte. In een
oogwenk Btonden al dc dames orn
haar heen en wilden haar troosten,
jl do mannen "Is houten klazen
oji hun stoel zaton en met hun figuur
geen raad wislen en ook wel een
beetje berouw hudden. Of nee, be
rouw moet ik niet zeggen, het was
meer een zekere bevreesdheid, dat de
Ifopina's zouden denken, (int w ij af
gunstig waren, want afgunst, niet
waar?, is een leolijke eigenschap, die
wij toch geen van allen hebben.
„Suze is in de laatste dagen wat
Zenuwachtig", mompelde llopma ver
legen. Een man is altijd verlegen te
genover vrouwentranen. „Jelui gaat
toch nog niet weg?"'
Wan' hier 911 danr stond iemand
op om heen Ie gaan.
Maar mevrouw llopma liad zich al
weer hersteld. „Noem mij niet kwa
lijk". zei ze, huur oogen afdrogende,
„tnanr ik beu dc laatste dagen wat
vermoeid cn overspannen. Neen, je
lui gaat niet weg. Wij maken er een
fuifje van. Man, je licht pas wijn ge-
kregen, van dio Bordeaux, die je aoO
lekker vindt. Haal eens een paar flrs-
schen uit den kelder. Wie van de da
me wil een kou chocola of een flesch-
je limonade? Ik stuur dadelijk Lize
uit om waf blikjes visch en vleesch
en brood heb ik notr genoeg-in huis,
we richten een klein «oupotje aan.
Ieder die weggaat doe', mij een groot
displezier!"
Misschien klinkt het iemand vreemd
in de ooien, maar daarmee was het
ijs gebroken. Wij speelden gezamen
lijk een gemoedelijk spelletje zwarte
Piet, mot de afspraak, dat wie ermee
zitten bleef, zwart gemaakt zou wor
den met een kurk. Ik geloof vnst,
dat hij het er om deed. maar 't kwam
or dan toch op neer, dat. llopma
zwarte Piet was. Van Stuiteren schil
derde hem keurig zwart met. een ge
brande kurk, tot algemeene. pret: het
geïmproviseerde maal smaakte best. en
zoo was bet al over twaalven, loen
wij naar huis gineen. Wouter en zijn
vrouw, die het verst af wonen, kon
den geen tram meer krijgen, zoodat
Wouter vroeg, of er Kc-a kaus wa»
den gebracht.
Hopma nam hel niet kwalijk mees-
Maar hij excuseerde zich. 's Avonds
rijden durfde hij nog nic-t. Dat zou
later non wel komen. Voorloopig
waagde hij het alleen op klaarlichten
dag en wanneer don volgenden mor
gen er soms onder de hoeren waren
die plezier hadden in een toertje, dan
zon hij ze graag in do buurt, niet te
ver nog. een beetje rondrijden.
Ronduit gezegd geloof ik niet. dat
do krans, al had zij hem dan groot
moedig zijn kuto vergeven, groot ver
trouwen had in zijn stuurmanskunst.
Wouter keek bedenkelijk, maar durf
de blijkbaar de uilnoodiging niet af
wijzen. Hupstra moest dep. volgenden
dag «Ie stad uit. Van Stuiteren was
dadelijk to vinden, zoodat de vierde
plaats mij te beurt viel.
Was liet 't. geperste vleeaeh. dar
mij wat zwaar op de maap lag? Ik
weet. het niet. maar zeker is ~t.»dai
ik benauwd droomde van onzen proef
tocht. in Hopma's „Arrow". F.crst
reed hij met ons pardoes in de I-eid-
schevaart, daarna den oeverkant
weer op, in den Aerdcnhout tusschen
een groepje boomen in. zoodat de wa
gen niet. meer tn verwikken of te ver
wegen was. En eindelijk vloog hij
met een knal uit elkaar, waarop ik
wakker werd en blij genoeg, dat ik
op de vraag van mijn vrouw: „maar
man, waarom schreeuw ie zoo?" ten
antwoord kon geven: ..'t w*as maar
een droom lastig toch, dat ik zoo
slecht k^n tegen vleesch in blik!"
..Kan' het misschien die lekkere
nieuwe Bordeaux geweest zijn?'1
vroeg ze. zoo langs haar neus weg.
Maar op zulke vragen doet een ver
standige man heter met maar geen
antwoord 'e geven. Twee glaasje*?
Verbeeld Je!
Den volgenden ochtend was het
beider, maar frioch. Een snijdende
westenwind. Dit is het merkwaardi
ge in ons klimaat, dat een westen-
of zuidenwind even kond kan wezen,
als hij er zidh maar moeite voor geeft.,
als een noordelijke of een stijve bries
uit den oosthoek.
Met de hartelijke bezorgdheid
onze gezondheid, die de echte huis
moeder kenmerkt, drong mijn_ vrouw
mij een dik jacht vest op, mijn win
terjas en een dikke das, die ik mij
zelf beloofde toch niet- om te doen.
De tocht ging immers niet naar de
Noordpool!
Hopma wachtte ons met de „Ar
row" al voor zijn huis. Het was in-
om met den wagen naar huis (e wor-'derdaad een keurige wagen.
„Remt op alie vier de wielen", zei
hij irotfich. „De nieuwste verbete
ring".
„Ik daclil", zei Wouter, „dat een
auto meer was bestemd om ie rijden,
dan om te remmen». Ken domme
opmerking, waarop niemand verder
inging.
Toen wij alle vier bij elkaar wa
ren, stapten wc in on vertrokken.
llopma leek mij zenuwachtig. Hij
hield zijn wegen in, alsof het een
schichtig paard was, dat er ieder
oogenblik vandoor kon gaan. Wij na
men de hoeken al kruipend. Bij het
ontmoeten van een polu ieagent ver
minderde llopma de snelheid mag ik
niet zoggen, de langzaamheid dan,
tot zooiots als een wandelpas.
„Dm het hardst, baas?" vroeg een
brutale jongen naast den wagen en
metoen liep hij ohb vooruit. Daarna
keek hij 0111 en riep: „zal ik maar zeg
gen. dat je komt i
Hopma kreeg een kleur vqn boos
heid lot in zijn nek, maar antwoord
de niet.
Do motor had het bij Hopma op zijn
dooie gemak. Daarentegen werd de
claxon niet gespaard. Iedere wande
laar, «lie maar aanstalten maakte om
de straat over tc steken, werd al in
de verte met eón rauwe kreet gewaar
schuwd. Zelfs ee.11 hondje, dat. op het
trottoir st-ond te draaien, werd be
zorgd in 't oog gehouden en toen het
tot het oversteken besloot en midden
<>p den weg precies vóór 'den auto
stond, remde Hopma op de vier wie
len tegelijk en stond in reu seconde
als een paal stil. Het. hondje schrikte
er van en begon lievig tegen onzen
auto te blaffen, zonder een duim
breed op zij te gaan.
„Ks. ks. ks," zei onze bestuurder,
om het oudier weg te jagen. Maar
liet dacht ei niet aan.
..Wil iemand dat beest even weg
jagen?" vroeg llopma.
Van Stuiteren was ol uit den wagen
cn ping dreigend op den hond af.
Heb beest week op zij, maar telkens
wanneer van Stuiteren weer in den
wagen stappen wou. kwam het, weer
om en [losteorde zich onnieuw vink
vóór den wagen. Eindelijk, nadat, dit
duel zeker vijf minuten had geduurd,
wist llopma met een ik moet erken
nen behendigen draai het monster te
passeeren en reed verder.
„Hoera" jubelde een troepje belang
stellenden. dat het voorval had
staan bewonderen en bestond uit 2
fietsende jongens, een glimlachende
juffrouw en een oud heertje.
W-ij rolden verder. Een hondenkar
s«-hoot ons in ren voorbij, de man
op de kar salueerde ironisch, met de
hand aan dc pet.
„Kan hij Diet harder, Hopmal'*
vroeg Wouter effen.
„Tachtig kilonieter".
„Dat is zeventig meer, dan we nu
rijden
„Haast me niet." verzocht llopma,
gejaagd, „ik doe wat ik kan".
„Jawel, maar do wagen niet".
Hierop gaf hij geen antwoord meer
en mei hetzelfde gangetje gingen wij
vorder. Ik ben geer liefhebber van
hard rijden. Niet als ik oji straat
wandel of fiets en ook niet., wanneer
ik zelf iu een auto zit. Maar de lang
zaamheid kan ook overdreven wor
den en per slot is een auto geen trek
schuit. Als hij dat wel was, waarom
zou dan de beuzinemo'or uitgevon
den zijn? Wij' hadden dan evengoed
bij de trekschuit kuurrn blijven.
Met een vaart van tien kilometer
reden wij de Zandvoort schol aan in-
„Vier oude lieeren die voor den
eersten keer na hun ziekte buiten
komen", fluisterde van Stuiteren
in ij in. Ik geloof dat Hopma liet hoor
de, maar Vlij ging er niet sneller om.
Zelfs toen wij in de richting van
Bloemendaal een recht eind vóór ons
hadden, vermeerderde hij de snelheid
niet. Het look op een tocht in een
modernen, kinderwagen, in een bok
kenwagen hoogstens. De overbodige
paardekraehten in den motor onder
ons gromden van kwaadaardigheid,
omdat ze niet één oogenblik mochten
toonen wat ze konden.
Langs den Zijlwep gingen we terug
naar huis toe. Hopiua was in de
grootste spanning. Elke groentewa
gen bracht hem in angst, iedere
hroodkar dreef hem liet zweet op 't
voorhoofd, liet moet voor ons allen
een verlichting zijn geweest, toen de
tocht was afgeloopeu.
„Een volgenden keer wat vlugger
Hoppie", 7.ei de onbedwingbare Wou
ter, toen we uitstapten.
Hopma glimlachte flauw, maar
antwoordde nfefc.
„Heelhuids er afgekofnen infor
meerde mijn vrouw.
„E011 auto, vrouw", zei ik. „is als
een slak zoo ongevaarlijk. Je moet
hem weten te temmen! Hopma is de
grootste slakkentemmer van deze
eeuw. En gevaar is er niet bij. Eert
ezelwagen is gevaarlijker".
Waarom die wagen ..Arrow" heet,
wat pi..l beteekent, vat ik niet.
FIDELIO.
