PARK-HOTEL
HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DE WERELD
VRIJDAG 16 MEI 1924 -VIERDE BLAD
EEN EPISODE UIT DE CE80 HIEOENIS VAN HET EILAND
CORSICA.
Ligging, vorm en grootte. Plantengroei. Een geschiedenis rijk aan af
wisseling. Van krijgsgevangene tot dictator. Een trouw vaderlander.
De toren van Nonra. Onderhandelingen. Vrije uittocht, Waar blijft het
garnizoen? Een eigenaardig toeval.
Id do Middolland-'cho reo. ruim 80
Kilometer van do Italiaaneche kust,
ligt liet eiland Corsica, in liet noor
den beepoeid door de Lfcruriitdho, in
het Oosten door de Toecaaiische
terwijl het door de 10 Kilometer br*»
de straat van.Bonifacio aerobe idea
wordt van het zuidelijk gelrgea eiland
SardiniS. In hö noorden van Corsica
steekt een schiereiland. dat «indigt in
Kaap Corso in zee uitzuidelijk*»
spits wordt gevormd door kaap Blan
co. Het eiland, dat «net zijn oppendak
te van ruim 8700 Tiet kante K.M. bijna
zoo groot i» au» onzo provin» ion Noord-
Holland. Zuid-Holland, eland en
Utrecht te zamen, hoeft den vorm
van een ovaal, waarvan de grootote
lengte 183. do grootste Breedte &4 ki
lometer bedraagt. De oostkust is in
het midden vlak en bedekt met strand-
meren. do westkust daarentegen is
ro'-sachtig en vptiirokkeld, mot uil-
rijke diepe insnijdtajfon. Woudrijk©
bergketenen doorkruisen het pehe-.jo
eiland Lr.fdzakelijk in de richting
nooxd-zuii. met vele vertakk.n<»eii
vooral rinnr de wegzijde. In het mid
den bevinden rich de hoogste toppen,
welke zich verheffen Uit boven de
booangrenr. bijvoorbeeld do hoogste
berg van liet eiland, de Monte Cinto
f2700 M l. en ten -rryit aantal andere
hooger dan 2r,'X) meter. Van de hoog©
toppen storten zich met onstuimige
vaart tal van bergstroom c:i in het
vruchtbare maar ongezonde dal cn
lootvtn «v*wrl in oostelijke sla in wes
telijke richting naar zee. Het eiland
heeft e-n groote _\-or»oheid« riheid van
boonien. beneden in het dal g?»iijen in
ei» vriio natuur oranje-, citroen- en
asila-idelboomeniota hooeer co olijf,
daarboven de kastanje, daar weer
boven de ..maquis". do berucht-*)
schuilplaats van Coryikanen, "ie
zich hebben schuldig gemaakt aan
nuwr-A. veelal uit bloed-.cete vendet
ta). Be inaquie met rijn ni.v^tikhoo-
m«n: heidekruid, hacgappelboom'-n
en kreupelhout wordt afgow-.wlü
dor eiken-, beuken- on dennenwou
den.
De gewhlfd. nis v.m Corsica klimt
pp tot hoog© oudheid. Toen Gnakan
uit Pliooi» op N*t eiland, dat ai hy
po* noemden. de «Ud Alaln (thans
\|eria) ftichtbn. ronder z.j er «-n
««mengde bevolking van I.iguriechen.
!taliean»-h«n «KsJtaifn oorrron*
Na de Grieken vcstig-ien er zich
KtrodMl* en voerd«n van hieruit ho
ning w.-e. hout, vo-r den srheem-
houw en alav-n naar het Italiaaneche
moederland. Adlt^jenvolgeM'Mij
ten rich dsarr.a. dtkwtl* naheldba'-
tuzen tegenstand van He Con»*aarw'"
bergbewoners. verschillende \olr.en
van het eiland nv- -er:
daarna Wandalen, toen afw.-eelend
Goten cn Longobarden, finde.nk
Bvzantiinen. In de 8*'" eeuw laarte
ereot dt*l r» d'
auekt in Arjli«TM. o O» li»» ™J"
driivin* m J'"™!*1
ia ten ~u» 'I'" B.-.rlvrart wa 1«-
c.a. (833)U'.cr Jwfm h-t «»n
aartsbisdom Pwa. totdat bet 1-*-*
veroverd werd <k>or r'-ec«n-
In talloozo ojeuand-n g.-.t de naat
dar Comikaiien ugtn de vrc-tndo in
dringer* zich licht ^uwenen .^n
JjSeS <Ül2i"d""bi'n» l'« B««»e<>le
Duitschen baron Theodoor von Neu-
hoff. die na tal van avontun n in
kriisvccvanjienvhip en vervol ven® »n
dienst was gekomen van den Bef van
Algiers, een vijand «nG™ii. tot ko
ning van Corsica en Wlecnde hem «en
dktoUriale macht Maar de
spiegelde buitenUndscho hulp bh. r
uit en nnz bcb-MMe i^rrag.do dic
tator zich genoodzaakt heteiland te
verlaten. Hiermede ws® cch'er de te
genstand dor Corrikanen met eebr^
XV Genua ondersteunde. Be
nam in kracht to" -.-coral nadat ml 755
Édl ui h-1 T<" tolc-K»-
ten gesteld had.
Tm»V«
v>n ïictwrkt tot «tlt-cl- KO»y
pl.at.-on on ooi
non Franfcril- (17681: (nnnr d» Fruo-
«tbi fce», r !"i «**5' jl:
.tan-ion. rf.» 8oor
wankelbar, tmtiw w hun
,1, MKndannr .eok'on ran ",.-1^
aniand. Dat hot .ton G ra-.ka,nKh«n
pftridton ook niet u. M«»
brak. mow iolmtnda rttisono he
wijzen.
Eens belegerden de Prnnachen on
der aanvoering van den I
Grandmaison den teren v.vn eenza,
die den gcheelen omtrek van het nan
de Noordoostkust gelegen
streek. In Joren had zich «en van
Paoli's onderbevelhebber» genesteld,
de heldhaftige Cc- Hi. die harnekk.g
weiger30 do sterute OTCr.
Baar het bctee met oT«cböot cn uit
vrees dat de be!t«erden versterking
zouden krijgen Inloot Grandmaison
hun een ecr.-ollen aftobt aan te Mo-
den. Hii belastte met. de onderhande
ling zekeren kapitein Vaudemont,
die vergezeld van cfn enkelen trom-
oetter. welgemoed op weg ging.
Op eenigen afstand van den (oren
bevestigde hii een witten doak aan de
punt van ziin degen hief te geïmpro
viseerde vlag hoog op on wachtte. Na
«enige minuten za? hii naast do ixim-
kaan^he banier, die op den torentop
wapperde ean witte vlag zich ont
plooien. Dadelijk stelde hii zich op-
Bieuw in beweging «n begon tegen de
haliir.g op 'o klimmen. maar daar
klonk een donderend© stem
Halt! werd al
Parlementair van zijn Allerchrie-
lelijkste Majesteit, den koning van
Pruukriik.
Kn wat blieft zijn AllorchrizLe
lijke Majesteit 1
Boe do deux open en ik caJ het u
zogeen.
- Neen. dat gaat niet. Zee het zdó
maar.
Zóó. met den wind vlak in het
gezicht? Ik d».-nk er niet aan.
Tegelijk wilde hij naderbij lconien.
Nog een «ap. klonk het op
nieuw. en je bent een man des
doods.
De parlementair zag in. dat het
raadzaam wn®. niet door te loopen.
Hii maakte van zijn handen een soort
roeper en riep
Zijne IvJellieid. de graaf 'de
Orandmaiflon. generaal-majoor van
Zijn? Allerchr.sif-hjkste Majesteit, ten
Je verder bloedwrgietcn te voor
komen.
- Ach. hoe lief! En sedert wan-
n?i-r is die vredelievende etemming bij
hexn opgekomen?
Sedert hij b-^ichikt over 12 ka
nonnen teig-n uw 66ne. ever 4000 man,
tegen uw hoogstens 50. Tk herhaal
-lus: run bloedvergi'-ten te voorkomen,
biedt hii u een eervollen aftocht aan.
En als ik weigert
Ben zullen we den toren stor
menderhand ziemcn en de bezetting tot
den laateti-n man afmaken.
En als ik met den boel in de
lucht v!:,1g en uw mannetjes meeneem
op reist
Bat zult gi» niet doen. want dat
sou bnrbaarsrii zijn.
Dus als ik u wol begrijp, moet
ik. run niet !»arbaansch te ziin. mij
overgovt-n aan hoogst beschaafde
vreemde indringers, die op onseiliand
po komen ziin pm ons van onze vrij-
licid te beror-veJi.
luiten wii voet bij ®tuk houden.
Wilt u met krijgseer aftrokken, ja of
neen!
Daarover moet ik eerst krijgs
raad beleggen. Wacht hier «en poos,
ik xal u «n>oodiir het antwoord mee
deden.
Casella verdween hierop en het
duurde een geruime poc>». voordat
z-.in hoofd weer boven don muur van
den toren kwam. Hij deelde mco. dnt
de krijgsraad eerst kon besliaeen, nis
hii vernam, welke de voorwaarden
•aren.
h'-tvjal di« maar zelf, antwoord
de VaudermonL Be oppcriwvelhch-
T is liereid u toe te fteminen in
Ie* wat maar «enigszins redelijk is.
Welnu dan. Ten eerste. be
zetting zal uittrekken met slaande
trom. vliegend vaandel en vr.ll©
kri-teer. Ten tweede: do bezetting
zal haar wggenee en b-xtitlingen b»j-
lioufltn. Ten denk:' de p-'n-.rail zal
i.iarden en wagens \-ersdiaifen, noodig
o ir het ver%'oor van de bngog-».
En toon do on»iorh»Ddel.tar narzel-
de. r-op do cnge-luldigo Corsikaan -
Dus nietOok goed! Dan maar
door.echtenAdieu.
Tegeüifc keerde fiij zich om en wil
de weggaan. Vaudemont riep hem
terug.
- Maar man woee toch niet zoo
Vort aangebonden. Geef me even den
iid om or den generaal over to
preken. Ik ben binnen tien minuien
terug.
Ca uw gang. cn haaot u miai
niot, ik heb den tijd.
Do onderhandelaar ging heen om
neiaj] do Graiulnmiscui M!«-z:d to
aken m-'t de ci-schen Casella. Hot
duunJe echter u;ct lang of hii kwam
terug cn wuivend met zijn zakdoei.
riep hij. 7/»o luid hij kon
Ln orde! Al uw voorwaar ion zijn
aangenomen. Weer versenoen het
hoofd van Casella loven do bonst we
ring.
Het i® goed. sprak hij. Ga uw
manschappen halen, terwijl cal ik
alles in gereedheid brengen voor den
aftocht.
Nog geen kwartier daarna kwamen
lie Fr.'inscfae grenadiers. Zii marcheer
den in do volmaaktste orde om den
'oren heen cn «telden zich vervolgens
op in twee gelederen aan weerszijden
van do zware torendeur. Flotseling
ging deze open.
Prof-'Dte-jrt... geweerI comman
deerde Vaudemont.
Het commando werd onberispelijk
uitgo-.tïerd. do mannon Ptcmien onbe
weeglijk als standbeelden cn Casella
slapte naar buiten tusnehen do twee,
ter eere van het garnizoen opgestelde
gelederen. JJii was gekloed in zijn
gala-uniform, den degen op zij. het
hoofd gedekt met den rijk gegalon-
neerden witgenluimceu hoedin do
linkerhand klcmdo hij den vlhggeetok
van hel Corsikaansche vaandel, met
do rechterhand hanteerde hij de twee
stokken van een trommel, dio hij voor
hot lijf had hangen, op de wijze der
trommelslagers cn op ziin ciecn wijze
roerde. Do prenviiers haddon moeito
liun ernet te bewaren bij het zien
van dio vro'-mdo verschijning, die rnct
do groote to kslinto recht voor zich uit
loopend op don kapitein toe«tapto.
Deze groette met zijn degen. Onmid-
dolliik hield Casella halt, sclioof de
trommelstokken in de lusten van
don riem. nnm met lossen zwier zijn
pluiinhooi af. groette terug cn zette
zich weer in beweging, terwiil hij met
onverstoorbare'kalmte zonder een
spi?r van ziin pelaat te vertrekken op
de trom losbeukte.
Overste riep Vaudemont, waar
blijft het garnizoen?
Het garnizoen? wel, hier is
hel I
Hier? Maar waar dan? Tk zie
niets.
Wel. liet garnizoen.... dat ben ik.
Er was niemand anders in den to-
En lustig voortrommelond. slapte hii
verder. De kipi'cin keek hem een poos
met open mond na. Daarna bromde
hii tnsvhen ziin tanden
..Duizend donders! wat «en figuur
sla ikl wat zullen zo me in Parijs uil-
lachen Tk hoor zo al spotliedjes op
me zingen."...
Of de Parfiscfie rfiansonrfers Iletfles
op hem maakten en zongen vermeldt
do geschiedenis niet. Wat zii wel ver
meldt. is dat liet eiland in het vol
gend jaar (1769) na den beslissenden
slag bij Pontemiovo volkomen tot on
derwerping jy«rd gebracht. Bedert
dien heeft Corsica met uitzondering
van twee jaren, gedurende welke het
door Britsche troepen bezet was (1794
1796), deel nibgemaakt van het
Fransche riik en dat wel tot volkomen
tevredenheid der CorBikanen, die er
niet weinig trotsch op zijn, dat Frank
rijk"® beroemdste keizer. Napoleon-de
rste. een der hunnen was.
Het is een vermeldenswaardig toe
val. dat de groote Corrikaan geboren
werd in hetzelfde iaar 1769, waarin
het eiland Franscli grondgebied
werd.
De electrificatie van
Bennebroek
Een adres aan de Prov. Staten
Door eraigp ingezetenen van Ben
nebroek is aan de Provinciale Staten
van Noord-Holland het volgende adres
gezonden
Öndergeteekenden, allen inwoners
der gemeente Bennebroek, richten
hiermede tot u mot eerbied en grooten
nadruk het verzoek om alsnog aan de
gemeente Heemstede concessie te ver-
leenen tot uitbreiding van do reeds be-
ftande clcctnficutie onzer gemeente.
Zii gronden dit verzoek op economi-
soiio en financiodo overwegingen.
Be overheid streeft naar bezuini
ging. Amhtcnareu zullen worden ont-
slagen, salarissen verlaagd. Dat de
Overheid dan ook haar onderdanen in
staat stelle haar op dezen weg van
algemeene bezuiniging te steunen en
te volgen.
Wordt Bennebroek gedwongen elec-
trischen stroom van het P. E. N. te
betrekken, dau zullen slechts zeer en-
kolen daarvan gebruik willen maken
met het oog op de booee stroomprij-
zcn. aangezien reeds sedert langen
li id goedkoop gas wordt geleverd.
Mair afgezien daarvan zullen eerste
duizendc guldens nutteloos wugge-
emeten mootea worden, alvoreus het
P. J-'.. N. ons stroom kan leveren.
Dit blijkt klaar uit het volgende:
Heemst ede levort reeds stroom aan
een gedeelte van onze g«noente. ter
wijl bovendien een tweede knJjel ligt
tot aan de grens van het andere deel.
Mot geringe kosten is dus do hierboven
gevraagde uitbreiding tc boreiken.
Het P. E. N. daarentegen moet be
ginnen ecu geheel nieuw cd op te
bouwen over groote afstanden, voorts
een arnbtenaamvoning te stichten en
andere installaties tot «tand te bren
gen. waardoor de aanlêgkofrten onge
motiveerd hoog zullen worden. Deze
ongerijmde kosten komen geheel ten
nadeele van eventueels stroom
afnemers van het 1'. E. N. in onze
gemeente. Dit wat den aanlog Le-
trofl en nu wat de exploitatie aan
gaat.
Waarom wordt Bennebroek ge
dwongen 4i? cent per K.W.uur to bo-
talen, terwijl Heemstede het nu reeds
levert voor 28 cent? En hierbij kosnt
no<». dat niet alleen do afnemer wordt
benadeeld, doch ook de leverancier.
Uit een nauwkeurig onderzoek toch
blijkt, dat de levering van stroom te
r-en een prijs van 29 cents voor
Heemstede rendabel is. terwijl danren
tegen nog geen gunstig resultaat door
hot P. E. N. k-ui worden bereikt, ook
al bedingt dit lichaam een prüe van
42 cent» prr K.W.uU'
Waarom moet c^n afzonderliike ad
ministratie in het leven worden ge
roepen. welke totaal overbodig ie!
Waarom zullen voortaan twee per
sonen den gas- en «lectrieitcitsmeter
komen opnemen, waar b:: levering
door Heemstede 66n pcreoon voldoen
de i*!
Wij verzoeken daarom beleefd doch
dringend aan uwe Excellentie de elec
trificatie van Bennebroek te onder
werpen aan het oordeel van deskundi
gen, die noch uit financieel, noch uit
politiek oogpunt bij deze zaak ge
ïnteresseerd zijn. opdat ondorgetec-
konden voor de zotheden van zulke
dwaze economie bewaard blijven.
Op welk recht wordt het ecgron i
onze gemeente te dwingen af to zien
•in een reo-is bestaande else ri'icntie,
welke goedkoop werktom het te zoe-
k. n hii een bedrijf, dat nog in het
leven noer worden geroepen en den
room ji'is'j 60 oct. duurder le
vort.
Naar do be«cheidcn meening van
ondergetookenden knn door het, vcr-
leenon van oone concessie aan Heem
stede nooit een antecedent worden e«-
schapen voor ander© gemeenten, om
dat Heemstede roods met zijno kabels
in Bennebroek® grondgebied ligt en
stroom loverL
Bovendien achten ondergeteokenden
zich Juridisch en moreel gebonden ean
liet bestaande gasregelingscontract.
waarbij uitdrukkelijk is bepaald, dat
Bennebroek aan geen ander dan aan
Heemstede het recht zo.1 verleunen
oloctrischo energie in do gemeente
Bennebrobk te distribueeren.
Daar een contract tusschen parti
culiere portonen niet mag worden ver
broken. als waarborg voor do juiste
samenleving, daar achten ondergetoe-
kenden. dat ook de overheid niot ge
rechtigd is liet contract ie verbreken,
zonder absoluut gowieh'tige redenen,
welke hier niet aanwezig ziin. zooals
uit het bovenstaande duidelijk blijkt.
Tenslotte mag niet uit het oog wor
den verloren, dat Bennebroek ten zeer
kloino gemeente is niet. een uitgestrekt
lieid van ongeveer één vierk. K.M.
bebouwbare opervlakto, waar echter*
geen concessie meer ligt voor een
eventoteele uitbreiding van het P E.N.
Waarom dan zulke groote, onnoodige
kosten bij zulk een kleine stroomaf-
nemingï
Bovendien is het geenszins denk
beeldig. dat Bonnebroek in vroeger of
later tiid zijne zelfstandigheid zal ver
liezen. wanneer Heemstede, tengevol
ge van een annexatie van ziin grond
gebied door do gemeente Haarlem,
welke reeds lang aanhangig is. scha-
TtfCEXONDEW MEDEtfETtlNClN I W Cf», per rtgtA
94 PARKLAAN 94
TELEFOON 1410-433
DIR. EIG. W. VAN EYKERN
Onze Zalen en Salons leenen zich bij uitstek voor
Uwe intieme feestpartijen. Onze keukens vol-
llll doen aan de hoogste eischen II!!
deloos wordt gesteld door de inlijving
van Bennebroek.
Ondergeteekendon dringen er der
halve met ernst bij u op aan boven
staand ons verzoek in te willigen.
Land- en Tuinbouw
HET KALK VRAAGSTUK.
De laatste paar jaren is bij de be
mestingsleer het kalk vraagstuk weer
naar voren gekomen. Vóór een kwart
eeuw was dit ook het geval, toen
werd gel oeraard op gezag van den
Duitscheu landbouwkundige P«>f-
M.'trcker, dat men om het kalkarm
worden van den bodem te voorkomen
bij rlken zak kauiiet een zak kalk
(iii-nde aan te wenden. Die raad werd
cok opgevolgd, b.v. in de conkolo-
iiicu, maar men kwam er van terug,
omdat men meende op te merken, dat
door overmaat tan kalk de v.u ht-
baarheid van den bodem afnam.
Nu is er dan weer een kalkbewegtng
uitgaande van het Landbouwproefsta
tion te Groningen.
De zo nieuwe richting bij do bemes
ting verkondigt, dat de ..kalktoe-
staod" van den bodem de aliesboheer-
sellende factor is ter verkrijging van
maximale oogsten. Ieder gewas zou
zien het best ontwikkelen bij een be
paalden reactie of kalktoestand, welke
wordt aangeduid door een cijfer met
plus of minus.
Dat pjfer wijst aan, hoeveel kool
zure kalk of kalkinergel noodig is oin
1000 K-G. droge humus in de bouw-
voor neutraal te maken. 0 (nul) is
neutraal; (minus) 5 beteekont, dat
voor neutraliseering van den zuren
grond 5 K.G. zuivere kalkmergcl noo-
dig is om 1000 K.G. humus te neutra-
lix'eren. Is de grond het tegendeel
van zuur. z.g. alkalisch of basisch,
dan wordt dit door een pluscijfer, b.v.
plus 3, plus 5, enz. aangeduid. Hoe
weet men nu hoe zijn trrond er aan
toe is, en hoe die voor een bepaald
gewas geschikt gemaakt kan worden?
Daartoe worden grondmonsters gesto
ken uit ieder perceel zijner akkers (op
eot 10-tal plaatsen b.v. een spit, al
deze aarde dooreen gemengd, en hier
van een monster): dezo zendt men op
naar 'net Proefstation te Wageningen.
Na onderzoek krijgt men bericht om
trent de gesteldheid van het monster,
cn welke kalkhncveclheid en verdere
bemesting (alcalische of zure) moet
worden aangewend voor "t te verhou
wt» gewas. Dl- kosten val het ondr---
xoek bedrag n on -cv. er f 1.— p r
grond monster. Hal Proefstation te
Groningen levert ook een eenvoudig
instrumentarium vdor weinig geld,
waarmeo een gewona boer het. onder
zoek zolf gemakkelijk kan uitvoeren.
Met dat al wordt de bemesting c-r
niet eenvoudiger op. De eenvoudige
landbouwer blijft vreemd tegenover
dit allee cn vraagt zich af: „waar
moet dat heen
Inderdaad, men zou voor de groote
massa onzer boeren wenschen, dat
de toepassing der landbouwweten
schap, in casu der moderne hemes-
timc-loer, wat minder j,geleerdheid"
vereischte, wat minder ingewikkeld
was, en hen niet al te Zeer afhanke
lijk maakte van de scheikundige
werkplaats der landbouwkundigen
van hot laboratorium, Inmiddels is
de vraag gerezen bij verschillende
person- n..Staat dat alles, wat om
trent het ..kalkvraagstuk" beweerd
wordt, wel zoo vast; was de weten
schap hieromtrent inderdaad reed®
zóó ver gevorderd, dat bepaalde be-
mestingsadviezen, daar op gebaseerd
aan de praktijk konden worden gege
ven Deze vraag wordt gesteld en
vrijwel ontkennend beantwoord door
niemand minder dan door Prof. Ele-
ma, Rijkslandbouwconsulb voor Dren
te. Deze hooggeleerde, een man van
rijke ervaring en groot gezag, op
pert bedenkingen. Hii betwijfelt ten
lste, of de grond wel werkelijk met
kalk is te neutralisecrcn. Men kan
een zekere hoeveelheid kalk daartoe
voorschrijven, maar die komt eerst
langzaam tot vollo werking, over
eenige jarc-n. Voor voldoende ontzu
ring zou dus meer, veei meer kalk
moeten worden gegeven, een over
maat, die zou kunnen schaden, 't Is
vooral tegen zulk een „overmaat",
dat hij meent te moeten waarschuwen
bepaaldelijk voor onze zand en veen
gronden.
Hij vraagt voorts, of het ter ver
krijging van maximale oogsten .wel
nood ie is voor ieder gewas een be
paalden kalktoestand te eischen, en
noemt enkele voorbeelden uit do
praktijk, welke hiermee niet schij
nen te kloapen. Nieuwe dalgrond b.v.
is erg zuur, zóó zuur, dat enorme
hoeveelheden kalk noodig zouden
zijn ora dien te neutraliseeren. Toch
teelt men daarop flinke aardappel
oogsten; later, als de kalktoestand
boter is goworden, evenwel niet meer
zoo groot, terwijl men juist anders
zou verwachten.
Zoogenaamde ontginningszieke gron
den zijn sterk zuur; kalkaanwending
moest dus, zou men oordeolen, de
ziekte althans wat minder doen wor
den; het tegendeel bleek te Marum,
do ziekte werd daar door kalk nog
erger.
Zoo voert Prof. Elcma nog een
en ander meer aan. geeft vervolgens
een paar wenken, die. z.i. kunnen die
nen om de praktische bruikbaarheid
dor adviezen te verhoogen, om te be
sluiten mot de opmerking, dat hi.i
niet schreef (in het ..Drentsch Lbld."
namelijk) uit zucht tot critiek, maar
mede om zich te rechtvaardigen te
genover hen. die het vreemd hebben
•revonden. dat hij niet ..hals over
kop" met de nieuwe richting is mee
gegaan.
Rubriek voor Vragen
VRAAG i Ik verhuurde een huis,
aan den huurder is met toestemming,
voor enkele maanden vergunning ver
leend het huis onder te verhuren, daar
de huurder door omstandigheden ver
hinderd was het huis op vastgestelden
datum te betrekken. Ik wenschte hier
aan een einde te maken. Den huurder
werd per deurwaardersexploit de huur
opgezegd. Heeft de Huurcommissie het
reaht de overeenkomst nietig te ver
klaren cn den onderhuurder dezelfde
rechten toe te kennen, niettegenstaande
voor beide partijen aanleiding be
staat het contract ongeldig te molten,
daar blijkt, dat de eigenlijke huurder
het huis toch niet meer zal kunr.en be
trekken? Wat slaat mij te doen? Ik ben
van plan, het huis ledig te verkoopen.
ANTWOORDNa uive opzegging
zal vermoedelijk de Huurcommissie om
een beslissing zijn gevraagd en als
deze zich op het standpunt heeft ge
steld, dat de bewoner met uw goed
vinden onderhuurder geworden is en
mag blijven, staat u niets anders te
doen dan den kantonrechter een eind
beslissing te vragen. Daar hebt ge u
bij neer te leggen.
VRAAG: Ik heb circa vijf jaar geleden
f 1500 geleend, tegen 5.5 rente, aflos
sing f 25 per nia3iid met bijbetaling f 6.87
van do rente. Dit tou ik zoo doorbetaii
genoemde vijf jaar. Dus betaalde ik te
't geheel aan rente teveel, want nietwaarj
elk jaar werd de nog geleende som min
der, hoewel ik tooh voor f 1500 nnn rente
moest betalen. Nu zou ik ma afloop
die vijf jaar het teveel aan rente betaalde
lerugontvnmgen, dat ia mandeling afge
sproken. Hoeveel moet ik nu terug ont
vangen f Kan er nu een truc gebruikt
worden, dat zij mij niets terugbetalen! Ik
moe: nu nog 8 rnaandoiijksche aflossin
gen (dit is f 254.93 m. note) betalen, maar
heb in T ruwe uitgerekend, dat ik daar
circa f 170 aan teveel betaalde rente
moet terug ontvangen. Ia dit juist t
ANTWOORD: Der.e eenvoudige of ietwat
ingewikkelde rentcbecljfering heeft geen
juridisOhon kant, daarom ligt de beant
woording dus rniot op onzen weg.
VRAAG: Moeten kleinkinderen een
grootmoeder onderhouden, als er kinderen
zijn, die het beter kunnen
ANTWOORD: Neen. grootmoeder moet
«:ch allereerst om sieun wenden tot hare
kinderen of behuwde Vinderen.
VRAAG: Er zijn 4 kinderen. Twee er
van zijn gnhuwd. Zijn deze verplicht
een moeder bij zich in te nemen, als
ze zelf niot den kost kan verdienen?
de ongehuwde» is er een in Lim
burg en één in Noord-Holland. Als
één dor gehuwden de moeder in huis
neemt, doch hij gaat later naar het
buitcnJnnd, moet de andere gehuwde
de moeder dan bij zich nemen i Allen
willen naar vermogen steunen. Indien
de tweede gehuwde in bovengenoemd
geval weigert de moeder in huis te
nemen, kam hij dan wettelijk daartoe
gedwongen worden? Zoo ja, tot vtien
r plaats moet men zich wenden?
ANTWOORD: Neen; tot in huis ne
men zijt gij niet verplicht. De eenige
verplichting van allen naar verhou
ding van eigen inkomsten en moeders
behoeften is om haar geldelijk le &teu-
VRAAG: Mijn stamrozen komen
mooi in blad. Door schimmel verdor
ren echter de bladen weder. Wat
hiertegen te doen?
ANTWOORD: 's Is ons niet volko
men duidelijk, te meer omdat wij nu
zoo vroeg nog nergens schimmel op
bladeren vonden. U zult het beste
doen met tabaJcswater te spuiten en
daarna met gewoon water. Geef urw
rozen meteon wat bloemenmest of af
treksel van koemest, daardoor zullen
ze er gauw weer bovenop komen.
VRAAG: Kan een los Rijkswerkman,
die eenige jaren in militairen dienst
was en die van 1 Januari 1923 af ge
stort heeft -voor het weduwen- en
weeaenfonds en die in Dec. 1LË3 we
gens overcompleet hebben van perso
neel. ontslagen werd, de gestorte
gelden terug ontvangen? Tot wion
moet hij zich wenden?
ANTWOORD: Een request op zegel
aan don minister van Oorlog, waarin
terugbetaling der gestorte gelden
wordt verzocht, heeft waarschijnlijk
resultaat.
VRAAG over de „Hortus" in Leiden.
ANTWOORDWend u tot den di
recteur, den heer J. M. Janse, of nog
beter voor uw doel tot den he«r Th.
Witte, Horlulanus tc Leiden, met post
zegel. Prof. Janse zou het toch aan hem
geven.
VRAAG1. Moet lichting 1919 dit jaar
onder de wapenen komen toot herhalings
oefeningen (14 dagen!). Hospitaal-sol
daten ook! Zoo ja, wanmeer!
ANTWOORD: Ja, do hospitaalsoldaten
cn korporaals 15 September (de onderoffi
cieren 11 September) tot 25 September 1924
VRAAG: Hoe laat gaat Zondag een
boot uit Haarlem maar do roerwodstrij-
den! Waar! Hoe laat!
Antwoord: 1. Ja. 2. Te 10.30 q
den iKondonhorn, tegenover de kazerne.
Prije f J.50 (retour).
VRAAG: Ik heb oen contract voor twee
jaar geteckend. Daar zijn enkel mijn
naam en adres op getypt. Nu heb ik liet
te-ruggekregen. maar cr is inog iets bijge-
typt, waar ik niets van af weet. Er staat
op, wat voor rekening is van den huurder.
Is dat geldig?
ANTWOORDGij kunt weigeren dit con
tract met wat er bij gevoegd is te aan
vaarden, onder opmerking dat deze bij
voeging niet was vastgesteld bij het tot
stond komen der overeenkomst. Als wat
er bij slaat als verplichting is ten laste
van den huurder komende, niet zeer he
zwarend is en misschien ook al reeds in
de wet zelve voorkomt, zou ik het maar'
aanvaarden.
VRAAG! Mtyrt vader le voor de 2e maal
gehuwd; heeft de dochter uit dat 2e ht>
welijk geboren, bij overlijden van l aar
moeder recht op haar moeder's erfdeel?
Zoo ja, hoe wordt dit dau berekend? Zij
is do eenigste dochter uit dat huwelijk. Hoe
veel bedraagt dan het erfdeel der moeder
11 der dochter bij ovhrlijden van den va
der! Ik ben geboren uit het le huwelijk
en heb, toen ik meerderjarig werd, het
erfdeel mijner moeder reeds ontvangen. Is
bij overlijden van den vader het erfdeel
der kinderen uit het le en 2e huwelijk ge
lijk! Zoo ja, kan hierin door testamentair®
beschikking eventueel verandering ge
bracht worden!
ANTWOORD: AJs de moeder niet bij
testament nog anders heeft beschikt er
ven uw vader en u ieder de helft van hare
nalatenschap. De moeder, en de kinderen
uit het eerste en tweede huwelijk gebo
ren erven gelijk op -uit de nalatenschap
van den vader. Het recht om over 1/4 der
nalatenschap ten voordcole van wien ook
te beschikken bestaat ingeval er 3 of meer
kinderen uit des overleden huwelijk of
huwelijken geboren zijn. Zijn er maar 2,
dan kan over 1'3 deel vrijelijk worden be
schikt en ia er 1 dan over 1/2
Letteren en Knnst
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
In ,,de Vrijdagavond'', het Joodsch
weekblad, dat als steeds goed ver
zorgd, is, schrijft dr. F. ?aoer over
een kunstlievende familie uit de 17©
eeuw. J. S. d. S. K. over Portugc-e-
sche Joden als bevrijders van chris
ten slaven; verder een moraal stukje
van Frits van Raalte over de gasten
en de waard en een paar kleine schet
sen.
In „Eigen Haard" van Jeanne
Veen een en ander over Immanuel
Kant-, van Edinond Visser een tooneel-
overzicht en van D. J. van der Ven
een slotartikel over Palmp- schen,
paasclieiercn en paaschweiden.
In „Floralia" lets over va-ens,
cactussen en over verplaats:nc van
zware bootnen, zooals dat te Bussum
is geschied.
In „Avicultura" bijschrift©»* bij
afbeeldingen van Baadsheeren, een
bijdrage over het fokken van schei
kuikens en een over het fokken van
honden.
Koloniën
KINDER- EN VROUWENARBEID.
In antwoord op eene aanschrijving
van het kantoor van arbeid deelde de
Java Suikerwerkgewrs-bond mede.
dat besloten werd met ingang van da
campagne in 1924 in de fabrieken
van zijn leden geen kinderen, bene
den den 12-jarigen leeftijd, meer le
werk te stellen. Wel is de kinder-ex-
plaitatic op Java allerminst in het
groot bedrijf te zoeken, maar de bond
meent, dat het eerste en voornaamste
middel tot het bereiken van zijn sta
tutaire doel, n.l. „het bevorderen
van alle® wat strekken kan om een
rustige ontwikkeling van de suiker
industrie te verzekeren en te handha
ven", moet worden gezocht in het on
derhouden en, waar noodig, scheppen
van gezonde en eociaal-gefundeeivle
arbeidsvoorwaarden.
Oin verschillende redenen, w.o. de
continue arbeid gedurende de cam
pagne, de onmogelijkheid om voor de
bijzondere werkzaamheden, die vrou
wen verrichten mannelijke werkkrach
ten te vinden, werd de afschaffing
van nacJitarbeid voor vrouwen met
klem door den bond ontraden.
De „Deli Cour." vernam dat do
Deli Planters Ver. ten opzichte van
deze vraagstukken mededeelde, dat, er
geen bezwaar bestond togen afsohaf-
fing van kinderarbeid des nachts. Om
trent nachtarbeid voor vrouwen en
kinderarbeid over dag, werd de vraag
opgeworpen, of de droog- en fermen-
teerschuren hij de tabakscultuur wel
gerekend moeten worden onder de fa
brieken en dergelijk© werkplaatsen,
in den zin van d© bepalingen van den
Volkenbond.
De Avros was van oordeel, dat af
schaffing van den kinderarbeid geen
ernstig nadeel zou beteekenen voor
het bedrijf der bij haar aangesloten
ondernemingen.
Wat den nachtarbeid voor vrouwen
betreft, liepen de meeaingen der aan
geslotenen nogal uiteen.
Wat de rubber betreft zouden de
meestem het zonder nachtarbeid voor
vrouwen kunnen stellen, doch in de
thee, d© koffie, de vezel- en de olie-
palmencuJtuur, over het algemeen
daar waar de productie minder ge
lijkmatig is. zou afschaffing van vrou
wenarbeid een zeer ernstig bezwaar
opleveren.
IMMIGRATIE TE SUM. OOST
KUST. „In de eerste 3 maanden
van 1924 zijn hier aangekomen 1026
immigranten (hoofdzakelijk Chinee-
zen). In het eerste kwartaal 1923 was
dit cijfer 1041. Het verschil is dus
gering. In liet geheele jaar 1923 kwa
men binnen 6569 immigranten. In het
eerste kwartaal 1923 arriveerden 439
contractanten. In het eerste kwartaal
1924 bedroeg het aantal immigreeren-
de contractanten 710.
,,Tn 1923 kwamen in totaal hier aan
6249 Cliineezen en 10 Britsdh-Indiëre.
„Van de 1026 immigranten van her.
eerste kwartaal 1924 zijn er weder
vertrokken 196. Tn hot, heele jaar 1923
vertrokken er vanhier 655", schreef
do „Sum. Post".
DIEFSTALLEN IN DE HAVEN
VAN SOERABAJA. - Het Soer. IIL1.
schrijft dato 8 April:
Wij hebben liier al eenige malen
het onderwerp van dc diefstallen op
het haventerrein behandeld en mel
ding gemaakt van de maatregelen,
welke door de scheepvaartmaafschap
pijen, veertien en andere belangheb
benden zijn genomen, om aan dat
kwaad paal en perk te stellen.
Dat het effect dier maatregelen niet
groot is geweest, Blijkt uit de klacht,
welke door het Soerabajaveem in de
vorige week bij de politie is ingediend
over het voortduren van de diefstallen
tvaabvan het niet kon vaststellen, of
zii plaats hadden op de schepen bij"
het lossen of in de goedangs.
Maar waarom het effect uitbleef, is
ntin of moer toevallig gisteren nnu
jhet licht gekomen.
Want gebleken is. dnt. twee Euro-
peesdie goedang-geëmployeerden vafl
het Soerabajaveem, dc ondermagazijn-
