s
Koloniën
GEMENGD
Brieven uit de Hofstad
De groot© zucht naar alles wat uit
het buitenland komt en de zonderlinge
gewoonte can dat bij voorbaat als be-
t*ir en knapper dan het „iniamdscho'
te aanvaarden heeft aan vele duizen
den in ons geliefde vaderland een aar
dige strop bezorgd. Het Russische bal
let, dat met een ophef was aangekon
digd alsof er nu iets allesovertreffends
in schoonheid en artisticiteit zou gaan
gebeuren, is een tegenvaller gewor
den, even groot, misschien grooter dan
de söhrik die velen om het hart sloeg
toen zij de entreeprijzen vernamen.
Men heeft de Hollanders aardig bij
den neus genomen. Lang van te voren
is de komst aangekondigd, bazuinge
schal, fanfares, foto's gingen vooraf.
In de groote steden werden aanstonds
twee voorstellingen tegelijk aange
kondigd en in een ommezien waren ze
alle uitverkocht, nog lang voordat één
opvoering was gegeven. Waren de
avonden stuk voor stuk gearrangeerd
zoodat men omtrent den eersten was
ingelicht vóór dat de tweede werd be
sproken, dan was het voor de directie
een even groote strop geworden als
her, thans een succes is geweest. Twee
gulden zeventig voor een plaatsje in
den engelenbak kan er waarlijk bij
door.' Menigeen wenscht nu wel dat
hij zijn geld maar liever aan petits-
fours had opgesnoept dan weggegooid
aan dit kijkspel.
Natuurlijk zuilen velen moeite heb
ben om het te betreuren dat zij be
kocht zijn, maar dat het overgroots
deel der bezoekers met dit gevoel naar
huis zijn gegaan is wel zeker.
Wel verre van iets nieuwe, iets fijns
leis bijzonders was het wel grof en
dikwijls het ordinaire nabij. Wij be
boeren niet tot hen die dwepen met
muziek, maar wij hebben hier Chopin
hooren mishandelen, dat het op draai-
orgelmuziek ging gelijken. Slag ak
koorden werden aangedikt met geklet
ter op 't bekken, om op die wijze een
Jazz-band-adhtig rhythmegetrommel
te krijgen. Ouderwetscih was het nu
en dan al heel treffend. In den ouden
tijd was er in de Fransche Opera een
ballet dat in den volksmond den bij
naam had van den ,,pierenpot". Her
haaldelijk leek dit Russische ballet
daarop.
Enfin, wij hebben er ons deels in ver
kneukeld aat het puibliek dezen strop
heeft gehaald en weer eens heeft on
dervonden dat allee wat je ver haalt
nog niet steeds lekker is en niet steeds
beter dar. hetgeen in eigen omgeving
is te krijgen.
Wie £et zaakje voor Nederland heeft
voorbereid en uitgevoerd, heeft eer er
van. want hij heeft succes. De aarts
vaderlijke gewoonte om eerst eens de
kat uit den boom te kijken, is over
winnen; men heeft zich blindelings
gegeven na de fraaie, opzienbarende
aankondigingen en de Russen lachen
in hun vuistje.
In dezelfde week waarin ettelijke
duizenden guldens aan deze buitenlan
ders werden gegeven, is fcet PrinsesBe-
Tooneel van Cor Ruys op de flesch
gegaan. Misschien was slechts een
klein gedeelte van het thans afgevloei
de geld voor het Russische ballet noo-
dig geweest om dat gezelschap, dat
waarlijk veel goeds heeft tot stand ge
bracht op de been te houder.Men
heeft het gezelschap-Ruys stil laten
sterver.
Op ridh zelf hebben wij tegen in
krimping van het aantal tooneelgeze!-
schappen geen bezwaar, maar dat
men c.p een dergelijke wijze Ruvs heeft
doen vallen, doet ons tóch leed.
Hij had beter verdiend.
We gaan nu een nieuwe fase in de
tooneelhistorie in: de drie groote ste
den hebben de handen ineen geslagen
en hét zal nu moeten blijken welk ef
fect dit heeft. Eén. ding is wel zeker:
Nieuwe gezelschappen zullen niet licht
meer verrijzen.
Dat we Verkade hier eens een poosje
kwijt raken, vinden we niet jammer,
We hebben van dat genre onze be
komst., maar wij vreezen alleen dat,
het in Amsterdam nog spoediger zal
zijn uitgespeeld dan in den Haag. Dat
moet echter de ervaring nog leeren.
Royaard3 zit op den schopstoel, een
nier. benijdenswaardige plaats, maar
ook Royaards is niet precies her. type
voor den Haag. Van der Lugt Melsert
heeft het tot nu toe aardig weten
klaar te spelen om de residentie te be
vredigen. Cp den duur is dat eohter
niet gemakkelijk en wij wenschen hem
gaarne succes toe.
Het heeft in breede kringen in de
residentie en ook wel daarbuiten
een onaangenamen indruk gemaakt
dat de burgemeester de bijeenkomsten
der ..Nieuwe Gedachte" op Zondag
morgen heeft verboden. Het- pleit wel
zeer voor de bizondere samenstelling
onzer wetten dat zij de gelegenheid
voor een dergelijk terbod bieden.
De burgemeester zal in den gemeen
teraad nadere mededeelingen moeten
doen omtrent, de motieven, die voor
zijn beslissing hebben gegolden.
Nederland heeft altijd hen land van
vrijheid. Misschien is er een tijd ge
weest dat het zoo was, maar in de
laatste kwart-eeuw is er van die hoeg-
gercomde vrijheid niet veel meer over
gebleven. Iedere wet, iedere verorde-
r<:ng perkt telkens weer een stukje van
die vrijheid in en kan en durft
iemand beweren dat allee tezamen de
maatschappij er beter op wordt? Een
van de ergste gevolgen van het be
lemmeringsstelsel is de toeneming va-n
het aantal overtredingen die aan de
aandacht der politie ontsnappen. Dat
Ï3 een euvel, dat de eerbied voor de
wetten in het algemeen zeer vermin
dert en niet ten onrechte hebben de
rechtsgeleerden altijd tegen dit euvel
gewia arsch-u <wd
De ervaring leert dat in alle over
heidsbemoeiing een kritiek punt be-
staat, waarover het nadeel dat zij be
rokkent grooter is dan het nut_ dat
zii afwerpt. Op tal van gebieden is dit
kritieke moment reeds gepasseerd en
e»n elgemeene verslapping van het be-
se? dat deze bemoeiing in het belang
der burgers is, is er het gevolg van.
HAGENAAR.
INCEZOMDEN MEOEDEELINCEN
h «0 Ct«- p«r regel.
DE AANSLAG OP DEN EXPRES.
De Bandoengsche correspondent
van de Loc. schrijft:
Inderdaad: wanneer men spreekt
van de daders, wordt daarmede ge
doeld op de vermetel en, die de express
van Soerabaja lieten derailieeren.
Wij kunnen berichten, dat men een
der daders thans zoover heeft, dat zijn
zaak rijp is voor het gerecht.
liet is Ask;aan, de baanschourwer
die den avond van den aanslag dank
zij de activiteit der politie, kon wor
den gearresteerd. Het volgende valt
van het onderzoek, dat onder leiding
an den patih, met medewerking van
de veldpolitie onder den heer Soemi-
tro, de rechercheurs der B.B. -politie
onder den heer Van der Swan, dep
wedana van Oedioengbroeng heeft
plaatsgevonden, te vermelden.
Al dadelijk werd begrepen, dat de
baanschouwer iets moest hebben ge-
Dus medeplichtig was op zijn
minst.
Bij het ondereoek echter kwamen
nog heel andere dingen aan het licht.
Askiam, de oude baanschouwer, stond
als een koppig man bekend, die lan
gen tijd wrok kon koesteren. Hij had
een zware dienst, die des morgens om
een uur of drie begou en dan weieens
rot zeven uur des avonds kon duren.
Hij verdiende niet veel en van he-tgeen
hij verdiende ging, naar ieder bekend
:s, dank zij de intrekking van den
duurtetoeslag, nog een en ander af.
Dit zou reeds een maand voor den
aanslag Askiam er toe hebben verleid
ora uit te roepen: die S.S. is een
fraaie boel, ik zou er wel iets tegen
willen doen. En op den dag van den
aanslag zeide Askiam volgens de ver
klaringen van vier getuigen, dat hij
ui: sakit hati weieens een rail zou
willen stukmaken.
Dit zou geweest zijn toen .Askiam
stond voor een vrouw met lekkernijen-
Hem werd gevraagd, waarom hij dit
zeide en Askiam antwoordde, dat hij
iets had willen koopen en dit niet
kon. Dat had hem woedend gemaakt.
Maar de woorden die hij toen sprak
kwamen wel uit zijn mond, maar niet
uit zijn hart, zeide de ongelukkige.
Men begrijpt, dat deze verklaringen
reeds heel sterke aanwijzingen gaven.
Toen kwam de sleutel op de prop
pen. De sleutel, die des avond b'.j de
baan werd gevonden. Dne getuigen
verklaarden, dat het de sleutel was
van Askiam. En dit :s mogelijk. Per
sonen, dia bij de S.S, werkzaam zi)n
kunnen inderdaad de sleutels van ver
schillende personen, ondanks de een
vormigheid aan bepaalde eigenaar
digheden herkennen.
In tegenwoordigheid van den patin
bekende daarop Askiam de schroeven
te hebben losgedraaid.
Doch hij trok zijn verklaring, die
een bekentenis was, spoedig weer te
rug. Askiam begon te draaien.
Men begrijpt echter, dat dit met
veel helpt. Zoodat hiermede dus de
eerste dader van den aanslag kan
worden vervolgd.
Nu rest dus den actieven patin van
Bande eng en zijn medewerkers het on
derzoek naar de andere daders. Van
niet-officieele zijde vernamen wij, dat
de kans bestaat, dat nog drie perso
nen het lot van Askiam zullen deelen.
Verder is uitgelekt, dat men aan
Dsoed, den veroordeelden hoofdman
doer, kort voor den aanslag in den
boei te Bandoeng een bezoek heeft wil
len brengen. In Oedjoengb roetig
wordt door de bevolking ook thans
noc de aanslag druk besproken, uiter-
aard door de aanwezigheid van politie
en Inlandsch bestuur aldaar.
Wij vernamen, dat Askiam momen
teel in handen is van de veldpolitie
en een dezer dagen naar de gevange
nis te Bandoeng zal worden vervoerd.
yan niets te weten, maar gaf einde-
ilijk een adres op van een zijner ken
nissen, zeggende dat die het wel zou
hel..ben gedaan.
Ook deze kameraad, die in het bezit
bleek van een motorfiets, werd naar
het bureau gebracht. S. ziende en ver
nemende, wat die gezegd had, riep
hdj uit: Hij zal het gedaan hehben
en natuurlijk weer met Z.
De recherche informeerde direct
naar Z.'s adree, dat opgegeven werd.
Z. bleek te wonen hij zeer nette men
sahen, doch zonder werk te zijn. Hij
bleek een Harley Davidson-motorfiets
te hebben.
Het verhoor van dit ioagmensoh
hij is 23 jaar oud - leverde hoege
naamd geen moeilijkheden op; hij be
kende n.I. dadelijk en dat hij de daad
had gepleegd met S., wien hij voor
het vertrek op avontuur een revolver
had overhandigd. Toen viel ook S.
door de mand. Vast staat nu, dat zij
zijn uitgegaan met als doel het een
of ander te rooven.
Maar er is nog meer aan het licht
gekomen, n.I. dat zij eenige weken
geleden ook een inlandsche vrouw
hebben beroofd en nog wel in een vrij
drukke buurt in den vooravond-
De buit was nihil, want het gouden
muntstuk bleek, toen zij het aan een
der pandhuizen ter beleening aanbo
den. valsch te zijn
deelde mede, dat hij chemiier is
geweest, doch na een ongeluk hij
kreeg een schot door een der beenen
tengovolge waarvan dat lichaamsdeel
nagenoeg verlamde zijn betrekking
te hebben vaarwel gezegd. Te Soera
baja kon hij maar geen werk vinden
overeenkomstig zijn stand
DE TANGERANG-AFFAIRE.
Na&r Aneta vernam, is het uitge
breide voor-onderzoek in de Tange-
rang-affaire niet geschied door de be
stuursambtenaren, doch van meet-af
aan door de Djaksa's van de landra
den van Tangerang en Meester Cor
nells, bijgestaan door twee assisten
ten wedana, die tijdelijk benoemd
ztjn tot adjunct-djaksa.
Aanvankelijk was het doel der in
structie het vaststellen van 't verzet
en het vastleggen der omstandighe
den, waaronder Bapa Kajah .ratoe
dial" zou worden na rijn terugkeer
'an den Salak, waarheen de troep op
den bewusten Zondag op wee was.
Het onderzoek wees uit, dat Sairin
ahas Bapa Tjoengok uit Tjawang
(Meester Cornells) het complot op
touw heeft gezet. Het rapport terzoky
werd reeds bij de
diend. De publicatie geheel of gedeel
telijk werd binnenkort verwacht.
Nu was het doel der instructie
schuldbewijs bij het gewapend verzet
tegen de overheid. Het verhoor der
verzetslieden is beëindigd, het
hoor der getuigen volgt.
Aangezien 26 uit de 42 beklaagden
uit Meester Cornells afkomstig zijn,
zal nader worden vastgesteld of te
zijner tijd voor den landraad var
Meester of van Tangerang do open
bare behandeling zal plaats hebben
dan wel of gelijk met de S. I. afd. 9.-
affaire een speciale landraadsvourzit-
t-er zal worden benoemd.
Het ,,Bat. Nbl." schreef hierom
trent nog:
Intusschen heeft het bestuurs-ondei
zoek met stelligheid uitgewezen dat
zooals wij van den aanvang af zei
den voor het verzet geenerlei eco
nomische grond bestond en dat daar
aan ook elk politiek karakter moet
worden ontzegd.
Nog schreef het blad met betrek
king op de lieden achter de scher
men, de djiinat-verkoopers ea zoc
meer;
„Al deze menschen hebben de le
den der Tangerangsche verzetsgroep
djimats geleverd om onkwetsbaar
heid te waarborgen of hen z.g. gehei
ligd water laten drinken, dat almede
hetzelfde effect zou hebben*, terwijl
de neergeschoten aanvoerder met
minstens drie hunner tijdens ziin le
ven in relatie heeft gestaan.
..Hetgeen een voldoende verklaring
geeft voor de geestesvervoering waar
in Kayah op dien voor hem noodlofc-
tigen dag heeft verkeerd.
„De kennis van al deze zaken heeft
ook de vraag naar voren gebracht of
het bestuur, wanneer gevallen be
kend worden van het offeren met
daaraan annex verkoop van allerlei
poespas op plaatsen, die heelsmaal
niet „heilig" zijn, maar lijdelijk moet
blijven toezien. Moet gïdoogen als tot
dusver dat een of meer geslepen in
dividuen een deel der bevolking tot
voor hen zeiven gevaarlijke waan
denkbeelden brengen?
Mag het bestuur stil zitten om
concreet voorbeeld te noemen
sneer de een of ander het in ziin
hoofd krijgt om het graf van ziin va
der „heilig" te verklaren, *tenrille
van. een goed bestaan ten koste
d»r bevolking?
„Deze en dergelijke vragen hebben
thans ook de aandacht; en wanneer
het djimatgedoe en geknoei den kop
ingedrukt kan worden, zal de les van
regeering inge- Tangerang goed verstaan
BERiOOVTNG DOOR EUROPEANEN.
Het Soar. H.blad schrijft:
Het kwam in dsn laatsten tijd nog
al eens voor, dat inlandsche vrouiwen
en chauffeurs door Europeanen wer
den beroofd. Nu heeft de politie Za
terdagnacht een zekeren S. gearres
teerd, van wien vrij zeker is. dat hij
de dader der lafhartige beroovingen.
is geweest. Met hem is ook nog een
persoon, genaamd Z. gevangen gezet,
die medeplichtig is aan de berooving
welke Zaterdag j.I. heeft plaats ge
had.
S. 6prak Zaterdagavond op hepoetran
een inlandsche vrouw aan, baboe bij
een familie ter plaatse, die hij uitno-o-
digde voor een rijtoertje. Hij bracht
haar in een wagen naar Patjar Ke
ling, waar Z. met een motorfiets met
duoant gereed stond. "Daar stapte S.
uit en klom met de baboe op den
duo-zit. Z. is toen naar een leegstaand
huis in die buurt gereden, doch daar
zij zich hier toch minveilig voelden,
zijn zij verder gereden naar Kapassan
R-angkach op de grens der stad en ge
legen aan den weg naar Kondjeran.
Hier stapten S. en de baboe af en
liepen een eind het veld in, waar S.
de vrouw een revolver onder den neus
hield en haar dreigde dood te schieten
wanneer zij om hulp durfde te roepen.
Vervolgens beroofde hij haar van een
aantal gouden munten en een haar
speld. Na deze moedige daad reden
Z. en S. met de motorfiets weg.
Een toevallige omstandigheid was,
dat de weg naar Kendjeran op de
grens der stad bewaakt werd door een
Europeeschen hoofd-agent. De chef
der vierde sectie heeft dezen maatre-
del genomen met het oog op de vele
diefstallen welke in de poeasa plegen
voor te komen. Deze hoofdagent zag
de Europeanen tweemaal op de mo
torfiets paeseeren, eenmaal met de ba
boe en den tweeden keer zonder
haar.
Kort nadat Z. en S. hem de tweede
maal gepasseerd waren, hoorde hij de
vrouw schreeuwen, die hem later het
verhaal van de berooving deed. Hij
rapporteorde het geval onmiddellijk,
waarna de Chef der vieTde sectie en
de chef der recherche denzelfden
nacht nog een onderzoek instelden,
met het resultaat, dat eerst S. en
later Z. gearresteerd werd. Na aan
vankelijk ontkend te hebben, beken
den beiden tenslotte het misdrijf.
In de woning van S. werden de sie
raden gevonden.
In de Loc. leest men hieromtrent
nog; 1 -L
De recherche was den ganscnen
dag in touw. Zij vernam al spoedig
dat zekere S., een jonge man van 28
iar, bii zijn vrienden in een zeer
Pijnloos scheren
met behulp van Purol.
Een uitkomst voor hen die last 1sieeht blaadje stond vanwege zijn
ten van ichrijnsn «n stukgaan der nachtelijke tochten, waaraan
huid. Handleiding gratis verkrijgbaar was
tij Heer en Apothekers en Drogisten, j werd gegrepen, doch baseeTda
NIEUWS
De Parisienne en haar juweelen.
In Parijs zijn de eenvoudigste edel
gesteenten mode. De elegante. Pa-
risieunea dragen bij voorkeur een han
ger van ivoor, waarin wat figuurtjes
zijn gegraveerd, en welke met een lint
van zwart moiré om den hals bovee-
tigd wordt- Bij avondtoiletten verkie
zen zij echter een platina-kaf.ting,
waaraan een enkele diamant of sma
ragd hangt. Echte parels worden
voorts gedragen in oorringen of lange
gouden kettingen.
Odeur-Kogels,
Het laatste snufje van grillig Parijs
is de zoogenaamde „odeurkogei", wel
ke de dames in haar taschje af man
telzak meedragen. Het is een klein.,
wit balletje, dat sterk geurt naar dure
parfum. Wanneer men het open-
schroeft, bevat de ééne helft een klein
schelpje en de andere helft een spons
je, beide sterk geurend. Men beweert,
dat de hoeveelheid odeur, welke zich
in het sponsje bevindt, voldoende
om zoowel het. kogeltje zelf als het
schelpje minstens een jaar geparfu
meerd te houden. De Parijsche dames
dragen het kogeltje overal mee en leg
gen in den schouwburg, café of bij vi
sites het schelpje op tafel, waardoor
in een oogenbük tijds de geheels om
geving ontzettend sterk van odeur
doortrokken is.
Iets over parasols.
Paraplus en parasols beginnen
meer en meer luxe voorweroen te wor
den. Onlangs, bi-* een „mode-show" in
een der groot© steden verscheen een
mannequin, die een héél klein.para
solletje met een ring aan haar pink
droeg! Het was een popperig dinee
tje. maar door do mode van kleine
hoeden bleek het toch iuiri, groot, ge
noeg om practisch dienst te doen.
Bii dezelfde gelegenheid vertoonde
zich ook een dame met een dun wan
delstok ie. hetwelk zii kon openschroe-
ven om er een parasol van ongeloof
lijke teerheid efl minimum gewicht
uit tè halen
De Prins van Wales
Naar uit Bulawayo wordt gemeld,
zal de Prins van Wales den volgenden
zomer of in het najaar van 19-25 een
bezoek brengen aan Rhodesia.
Naar de goudlanden
De goudvelden in Monitaba worden
od het. nopen blik als het ware door
goudzoekers bestormd. De menschen
etroomen naax de mijnen. De Canadee-
sche spoorwegmaatschappij heeft van
de gelegenheid geprofiteerd door een
spoorlijn naar het rijke goudland U»
leggen.
Klj wilde meer
Te Midsoner Norton viel een jon
getje in een diepen kuil met water en
een man, die hem nasprong wist hem
met heel veel moeite en met eigen le
vensgevaar te redden. De dankbare
vader van het jongetje meende dan
redder te moeten beloonen en... gaf
bem een halven gulden.
Di redder maakte er een rechtzaak
van en zei dat hij in de eerste plaats
zijn leven had gewaagd en in de twee
de plaats had hij door dit ongeval
twee dagen niet had kunnen werken.
De rechter zei, dat hij er niets aan
doen kon omdat... het aan een En-
gelschman geoorloofd is zoo'n gift te
schenken.
Ons „Kopje Troost."
Uit het /tut, uat men wel van de
koffie doch nimmer van de thee hoort
spreken als van een kopje troost, zou
den wij kunnen opmaken dat koffie
een veel algemeener volksdrank ten
onzent i3 dan de thee. Van de vele
soorten koffie, is de Mokka-koffie, die
ia Arabia groeit, wel de fijnste. De
Moren zijn dan ook bekend om de
wijze waarop zij hunne buitengewoon
geurige koffie toebereiden.
De ons zoo welbekende pittig rui
kende zwarte boontje# groeien aan
struiken, die immer groene bladen dra
gen en met witte trosvormige bloemen
bloeien, De vruchtjes van do koffic-
plant zien er als ze rijp zij'n uit als
helroods bessen. In iedere be# be
vinden zich twee kleine gele zaadjes
(onze koffieboon). De vruchten wor
den ingezameld waarna door starapen
of door machinaal schillen het vrucht-
vleesch verwijderd wordt.
In ongebranden toestand worden
vervolgen# de koffieboonen naar Euro
pa gezonden. Door het branden wor
den ze lichter in gewicht doch tevens
grooter van omvang, daar ze door de
warmte uitzetten (tot een derde van
hunne normale grootte).
Oorspronkelijk groeide de koffie al
leen in Abesaynié en begon hare ver
overingstocht in Europa eerst om
streeks den tijd van Karei den Vijf
den (ongev. 1500) in Konstantinopel,
vanwaar achtereenvolgens Italië,
Duitschland, enz. „onder den invloed"
kwamen tot t.enslottn omstreeks het
jaar 1700 de koffie ten onzent hare in
tree deed. Het was niet alleen tijdens
den oorlog dat men getracht heeft
en helaas met succes. om deze volks
drank bij uitnemendheid te verval-
schen.
De voornaamste hiertoe aangewen
de stoffen zijn wel de cichorei, koffie-
schillen, gebrande eikels en gerst, vij
gen, etc. etc.
Zoo kunstig gaat, men hierbij te
werk, dat voor den leek bet verschil
niet te proeven is.
Een betrouwbare leverancier is ook
hier do beste waarborg.
Mah Jong
Het Oosterscho spel, waarover we
een tijd geleden reeds hebben geschre
ven. Het spel schijnt echter niet onge
vaarlijk te zijn. Een dame te Cedar
Rapids, Theresa Nazo, deed veel aan
dit spel en thans is ze opgenomen in
een ziekenhuis te New-York, omdat ze
aan een vreemde ziekte lijdt, waar
aan ieder jaar duizenden Chineezen
3terven. De ziektekiemen van deze
ziekte schijnen de bloedvaten te ver
scheuren. De dokters gclooven dat
het niet onmogelijk is, dat ze de kie
men heeft gekregen van bet een of
andere Mah Jongspel, Reeds eerder is
een dergelijk geval voorgekomen. In
dit geval is het nog niet uitgemaakt,
daar het ook nog niet onmogelijk is,
dat, de dame in een Chineesch restau
rant heeft, gegeten.
Eeo dag na elkaar
Mevrouw Malcoln Maclean te Sydney
overleefde haar man, dis dezer dagen in
don ouderdom van 'ICA Jaar stierf, één
dag. Zij zelf werd 10J jaar.
De vlucht om de wereld
Een vliegtuig, »e!iik aan dat. van
ma'oor Martin, dat ot> de bergen is
vernield. zal naar Engeland ver
scheept worden. In dit vlieg tui» za!
Matoor Martin het Amerikaaosche es
kader op het laatste gedeelte van den
toclit leiden.
Een 4000 jaar oude toren
Het moeilijkste werk, dat het
Rritsch Museum te zamen met het
Museum van de Universiteit van
Pennsylvania dit jaar te Ur heeft .la
ten verrichten, was, volgens medeiee-
lin» van de autoriteiten van het
Britsch Museum, het uitgraven van
den toren van de oude stad der Chal
deeën.
Voordat met den arbeid was aan
gevangen. zoo vertelt de Tel., zag men
er slechts een hoogte met steile hel
lingen van puin. alléén van de andere
hoogten onderscheiden door dat ze
boven uitstakthans staat er t
steenen gebouw, dat door zijn grootte
en den merkwaardig goeden toestand
waarin het verkeert tot een der be-
langriikste monumenten van het oude
Mesopotamia behoort.
Op een kunstmatig aangelegd terras
verheft zich een rechthoekig bouw
werk van ongeveer 195 voet lengte,
15*9 voet breedte en 60 voet hoogte.
De solide massa van h«t onderete
deel werd gebouwd door Ur-Engur,
die koning van Ur w'as 'n 2350 v.Chr.
Dat het metselwerk zoo buitengewoon
goed bewaard is gebleven, pleit wel
voor de bekwaamhe-id der bouwers en
de hoedanigheid van het gebruikte
materiaal, terwijl de waardige opvat
ting den koning eert, die eén nieuwe
keizerlijke dynastie stichtte. Het bo
venste deel is gebouwd door Naborni-
dus. den laatsten koning van Baby-
Ion. die in 535 v. Chr. dit werk liet
aanvaneen. Op de steenen van het
door hem gebauwde deel staat zijn
naam gestempeld en er zijn leernc®
kegel© govonden, waarop zijn god
vruchtige werken staan vermeld met
de geschiedenis van denhouw.
Bii het aanschouwen van dit ge
weldige bouwwerk vraagt uien zich a!
licht af. waarom het. niet zooveel
moeite is opgericht. Men zal begrij
pen. waarom hiertoe werd over ge
gaan. wanneer nsea weet, dat do bou
wers van de torens in do steden van
Mesopotnmi.; afkomstig waren uit een
bergland. Daar waren zii gewoon go-
eest hun goden te aanbidden in
„hoog© plaatsen" en hun altaren te
zetten ..oo ietleren hoogen heuvel".
In het dal van do Eufraat konden ze
hun goden niK naderen, zooals ze dat
gewoon waren, daarom moesten zo
wel torens bouwen, waarvan de top
aan den hemel reikte; kunstmn-
..„j heuvel# waarop men zich zoo dicht
mogelijk bij de goden kon voelen.
De havenwerken te Tanger
zullen de werken
weldra een
Naar verluidt,
voor de haven v
aanvang nemen.
Deze zaak i«, zooals men weet,
reeds 14 jaar hangende. De diploma-
ie heeft er al dien tiid over ge rede-
wist. Eindelijk slaagde de ir.terna-
ion ale commissie van experts er het
ifKeloöpen najnar in. deze aangelegen-
leid af t« wikkelen.
Men verwacht, dat de aanbesteding
,-oor den h&venbouw weldra zal wor
den uitgeschreven.
De Mount-Everest expeditie
De londensche oommissio der
Mount Everest expeditie •ontving een
rapport van Kingston, den leider der
erpeditie tijdens de ziekte van Bruce,
iHmede een brief van dezen zelf.
Uit beide stukken blijkt, dat Bnice
op de hoogvlakte van Thibet een kond*
heeft gevat. Midden in den nacht had
hij eensklaps een bevigen aanval van
malaria Rek regen, welke zich den vol
genden dsg herhaalde. Hierdoor ver
zwakten ziin krachten en nam zijn
Iichaam«cewicht eterk af. De toestand
was zoodanig, dut Hiryrston hot r iad-
Zfuun achtte de medische autoriteiten
te waarschuwen en een brancard to
ontbieden. om don patiënt naar
Gangtok te bren«on. Do patiënt hooft
deze reis goed doorstaan en rim toe
stand wan weldra weer normaal. Toch
achtto Hing'ton het risico te groot,
om den patiënt naar de hoojfvlakto
torug te laten komen keoren. voor
dat hii een grondige raalariakutir
heoft ondergaan in het Rongbiik-dal
Shekar. Onder deze omstandigheden
is her. niet waarechiinliik dat Bruce
rich voor de reis over de hoogvlakte
van Thibet met de expeditie zal kun
nen vereenigen.
De planeet Jupiter
Jupiter i« nu prachtig met liet bloc*
te oog waar te nemen zwrt do astrono
mische rnedewerkor van de „Daily
Chronicle", oio er op wijst, dat deze
planeet, dio in den laten avond aan
den zuid-oostelijken hemol staat, de
volgende maand in opc«iiie komt.
In oppositie-stand zijn planeten hot
gunstigst voor ot^ervatie, omdat ze
dan het dichtst, hij de aarde staan en
vóór den 6en Juni. (ion datum van Ju
piter's oppositie, zal de snellere aarde
op haar grooteren broeder inloopen
met een vaartje van ruim 350.000 mij
len. zoodat Jupiter, in oppositie staan
de, circa 9.000.000 mijlen diditer bij
ons zal zijn da» een paar dagen gele
den.
Astronomen wijden bijzondere aan
dacht aan de groote roode vlek op Ju
Piter's zuidelijk halfrond, die belang
rijke veranderingen heeft ondergaan,
natuurkundigen toestand op t.e losse;'.,
waargenomen, nu omstreeks 60 jaar
geleden, hoewel daarvan ook reeds in
de zeventiende eeuw gewag is ge
maakt. Merkwaardig ia ook het ver
schijnsel. od dezelfde breedte waarge
nomen. een =oort drijvend continent,
dat, rondom de planeet trekt en be
langrijke veranderingen veroorzaakt
in de rood© vlek, telkens wanneer Let
die gepasseerd is. Een waarnemer, dio
buiten de aarde werd geplaatM crp het
een of ander hemellichaam, zou iets
dergelijks kunnen opmerken wanneer
Australië begon rond te drijven.
Het staat vast. dat Jupiter nog
maar in half eevormden toestand ver
keert en ongeschikt is voor eonig le
ven zooala wij dat op aarde kennen.
Een voortdurende waarneming van
merkwaardige verschijnselen zal ons
kunnen helpen het vraagstuk van zijn
natuurkundigen toestand od te loo-
Den.
Wie in het bezit i6 van een kleine
telescoop, zal al aardig war kunnen
zien van de vlekken en gordels op Ju
piter, nu die zoo dioht bii de aarde
komt f© etaan en zal ook de vier groot
ste manen kunnen zien, die voortdu
rend om het groote hemellichaam
heen wentelen, Ze vertoonen daarbil
duideliik het interessante schouwspel
van eclipsen als ze door de schaduw
van de planeet gaan en van ronde
zwarte vlekios ."la ze vóór langs cie
Jupifcer-jobijf trekken.
Oude sportliefhebbers
Te Pleosington in Lancashire heeft
een golfwedstrijd plaats gehaiL Twee
veteranen kwamen in dezen wed
strijd uit en toonden er nog heel wat
van te kennen. De eene veteraan was
de heer Rae, de ander de heer
Whittle.
De eerste is.... 82 jaar oud, de an
der 80. Kranige oudjes I
Een historische vondst
Drie voe: onder den grond van een tuin
te Leeds zijn e<-n aantal munten gevonden,
afkomstig uit het Rotneinech keizerrijk
tea tijde van Nero.
Het aantal ontploffingen
In de fabrieken van springstoffen üt
Engeland kwamen het afgeloopen jaar in
totaal 423 ongelukken voor met saaien 37
dooden eri 437 gewonden. In 1^2 gebeur
den tr ongelukken waarbij 52 doodeU
en 373 gewonden.
De cholera-epedemie in
Britsch-lndië
Bii de cholera-epidemie te Bihaf
werden verleden week 425 gevallen
geconstateerd.
De snelle afuenHIl2 van de epidemie
in het Patna-dislrict wordt toege
schreven aan het droge, warme we
der.
De Swarajisren zijn voornemens een
weteontwerp in te dienen, om de
plaatselijke besturen onafhankelijk te
maken van de controle, thans door da
commissies uitgeoefend.
Een aanval v«n roovers op den
Andalusischen trein
We hebben uitvoerige mededeelin
gen gedaan over ec-n overval vant
roovers op den Andalusischen trein.
Zooals men weet hebben enkele man
nen den overval gewaagd en de beide
postbeambtens die hen wilden tegen
houden, gedood. Bovendien Damen,
•oor een waarde van een paar mil-
lioen aan papier enz. mee.
Do misdaad zou wellicht nooit tot
klaarheid zijn gebracht, als één der
roovers, Autonio Teruel geen zelf
moord had gepleegd. Hij was ban?
dat de politie hern als dader zou aan
wijzen en maakte een eind aan zijn
leven om ontdekking te voorkomen.
Maar juist die zelfmoord h«ft tot d«
ontdekking aanleiding gegeven. Al
te goed bokeud stond Tenu-1 met, in
tegendeel de politie, die hoorde
dat hij zelfmoord Reple- Rd had, zocht
cr dadelijk iets achter. De vrouw van
den roover. Carmen genaamd wilde
do politin eens niets vertellen. Maar
de politie, die eigenlijk nog uiers
wist, deed al»of ze vau alles op de
hoogte was en Carmen vertelde de
eulieóle geschiedeut*. Zoo kwam men
de namen der medeschuldigen te we-
Dezen zijn nu een paar dagen ge
leden t« Madrid p het schavot gestor.
Een lid »an het congres
overtreedt de drankwet
Do lieer John W. LM rley. repuMÏ-
keinsch lid van het Congn- voor Co-
vington (Kentucky), die al 17jaar
in het congres zitting heeft, i» tot
twee jaren gcvangeni#traf veroordeeld
wegens ovr'reditiR vande drank-
er, I.angley zal in hooger leroep
gaan want bij beweert onschuldig t»
zijn.
V/erkloozen In Engeland
Hvt aantal werkloozcn in Encel***1
op r, Mei was 1.WO.409 Dit m j"3*9
minder dan op 28 April en 245.223
minder dan op 31 December.
Boot omgeslagen
Op het Szosz-meer in Oost-Prnisea
w aren enkele jongelui aan het zeilen.
Plotseling sloeg de boot om en do
vijf inzittenden, drie jongemannen erf
twee dames, verdronken Jammerlijk*
De blauwe zeeman
Reed# eenigen tijd geleden gaven
we een berichi van een Deenschen
zeeman, wien# huid plotseling blauw
geworden i.-. Hij is 'oen naar bet
Guy's Hospitaal overgebracht. Thans
hij ongenez-n ontslagen. Zijn kleur
Wauw gebleven en do doktoren
hebben niet uit kunnen maken wat
de oorzaak van dit eigenaardige vcr-
hijnsol is.
Slaapziekte
Te-Belfast zijn niet minder dan 21
nieuwe gevallen van slaapziekte ge
constateerd.
Vliegongeval
Al i* het luchtruim nog zoo uit
gestrekt, toch komt het nog al eens
voor, dat. een-paar vliegmachine* te
gen elkaar aanvliegen. Rij Luik had
weer een dergelijk ongeluk plaat..
Twee vliegmachines kwamen met el
kaar in aanraking, waardoor één der
vliegtuigen naar beneden viel. Geluk
kig bleef het ftisschen do boomen han
gen zoodat. de aviateur er zonder ver
wondingen afkwam. De andere vlieg
machine kon behouden landen.
Gered door de draadlooze
Het 'Olie-tankschip „San Rosen-
do" was op weg Van Tampico naar
Liverpool, toen t aan boord een on-
Rolnk gebeurde. Eén der opvarenden
kreeg een kneuzing aan zijn rugge-
graat en dadelijk werd draadloos om
medisch© hulp geseind. Het bericht
werd opgevangen door de Aqurtania,
en do dokter van dit schip seinde da
delijk terug, hoe rnen den ongelukki
ge moest behandelen.
Het gevolg was, dat de paticnl}
spoedig in beterschap toenam.
Waaghalzerij
Een meisje van 13 jaar was hij Lyt.
telton in Nieuw Zeeland met ecm klein
roeibootje in zee gevaren. In hef. boot
je zafen vier. nog jongere kinderen.
Ze roeiden ©op flink eind weg en
trachtten daarna zwemmende de kust
t© bereiken. Al spoedig zagen ze in
dat dit onmogelijk was en za kwamen
met ve I moeite weer bii hun bootje.
Juist, zaten ze erin toen het ranke
vaartuigje door een golf omgeslagen
werd. De jeitdige waaghalzen hadden
nog de tegenwoordigheid van geest,
zich eau liet bootje vast te klam
pen. Zeker zouden er_ ten slofte toch
verdronken zijn. als niet toevallig een
■- ulp g-pikccrd was, cla-i »i© kinderen
oprinj.
