Is beton-woningbouw voor Haarlem gewenscht? OM ONS HEEN T. de telegraaf totstand kwam, maakte Reuter daarvan onmiddellijk gebruik, seinde voor zoover dat moge- ijJc was en vulde dc gaten (de tele graaf verbond toen nog maar enkele loofdplaatscn met elkander) aan met -*.ijn postduiven cn verder met paar den. Het duurde niet lang of icdero hoofdstad van het vasteland was tele grafisch verbonden cn spoedig nadat de kabel tusschen Calai.i en Dover ge legd was, verplaatste Reuter zijn hoofdkantoor naar London, waar het jrinds dien altijd gebleven is. 41e Jaargang No. 12575 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 18 Juni 1924 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENl EN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omlrejc waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1 -75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij Is (kom der gemeente) f 3.57X- Franco per post door Nederland f3.87J.$. Afzonderlijke nummers f0-15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertenti6n van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken I0.57H; franco per post fO-65. 1g1 pCr plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs. Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93,' Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden, Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Admit Utratie 724 Directeuren :J. c. peereboom en P. w. PEEREBOOM Beverwijk, enr., enz. Driehulzerkerk weg 2, Velsen, Telefoon 3521 HoofdredacteurJ. C. PEEREBOOM 1 DIT NUMMER BESTAAT DIT TIEN BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA 11 e d e n. WOENSDAG 18 JUNI. Bioevv-opvoorsteHinKen. S c h o t e n liagenbeck's Amuse mentspark. Geopend van 2—11 uur. DONDERDAG 19 JUNI. Groote Kerk. Org©]be*»;>i-liiig door Goorsje Robert. 7.308.30. Vrije toegang. Commissie van plaatselijk toeaacht op het lager ouderwijs te Haarlem. Vergadering ten Stadhuize, 8 uur. H. O. V. Concert in den Hout, 8 uur. Cinema-Palace, Groote Houtstraat: Bioscoopvoorstelling, 8 uur. Theater „De Kroon" Groote Markt: Bioscoopvoorstelling. 8 uur. Luxor-Tbeater, Groote Houtstraat Bioscoopvoorstelling. 8 uur. Atlanta-bioacoop. Zijlstraat, Bios coopvoorstelling. 8 uur. Schoten: Hagenbeck's Amuse mentspark. Geopend van 2—11 uur. Scholen: Gemeenteraadsverga dering te 2 uur. No. 3332 Reuters Telegraaf-Agentschap Dag aan dag kan de opmerkzame lezer op pagina II van ons eerste blad een reeks telegrammen vinden onder de namen Reuter, Havas, Wolff, Stc- faui, Helga het zijn de tijdingen die ons met Amsterdam als verzamel plaats rechtstreeks uit alle hoeken uo jiaarle:: •rcld toegezonden worden. In igblad al- an Reuter uit Engeland, van Havas uit Frankrijk, van Wolff uit Duitachland, van Stefani ui: Italië, van Belga uit België. Ze staan daar in hun samenvoeging zoo broederlijk naast elkaar, alsof het langer dan zes jaren geleden was, dat Wolff de ande ren bitter bekampte. En de anderen wederkecrig Wolff. Met woorden, die niettemin een scherp wapen zijn. Want hadden dr leger* van wier wor steling zij verhaalden,dikwijls een ruim te van brw.-.-MNLV dn- lui niet meer dan enkele kilometers behoefde te wor den geteld, het terrein, dat hun tele graaf-agentschappen bestreken was de neele wereld en voor den uitslag van den strijd waren dc woorden nauwe lijks van minder belang, dan de af schuwelijk c kogels, granaten en gas sen, waarmee H© leger* eikaars man schappen trachtten te doodei.. Die tijd is nu voorbij en als hij ooit terugkeert zal hqt alleen xijr, omdat de nionseh in schrikkelijk onverstand, nog wroet in 't eigen ingewand. De taak van de talegraafagentsehap- pcn is in tijd van vrede even belang rijk al* in oorlogsdagen. Renter's Com pany is de oudste ©n bet is wol eens interessant te beschrijven, hoe dio op gericht werd cn, begonnen met ue meest primitieve middelen, langzamer hand tot uitbreiding kwam cn nu een van de machtigste middelen van het verkeer der gedachte geworden is. Het was een jonge bediend; aan een bank, later baron Julius do Reuter, die on de gedachte kwnin sneller dan met ao toenmalige mailkoetsea ge beuren ken. het nieuws van do finan cieel© markten tc leveren aan zijn klanten, dio daardoor van hun voor wetenschap gebruik konden maken om voordeelig te kooi cn cn te verkoopen. Er is zekere inspanning van onze verbeeldingskracht voor noodi^ om ons good voor te stellen., dat er in die dagen van te!rgraaf of telefoon geen •prake was. Julius Reuter schafte een aantal postduiven aan om een ver binding tot st.vnd te brengen tusschen Aix !a Chapellc. waar hij destijds woondo en Brussel. Later werd de dienst tot andere centra uitgebreid. Wanneer de plaatselijk© beurzen ge sloten waren, werden de laatste koer sen van de verhandelde effecten op dunne blaadje» papier geeopieerd, de ze in zijden zakje» gesloten en gehan gen om den hals van do duiven, dio daarna hun eigen til opzochten. Het nieuws dat zij aanbrachten werd daar spoedig overgeschreven en hezorgd hij de inteekenaars, die het aldus eenige uren voordat de postkoetsen aankwa men, in hun bezit hadden. Mevrouw Reuter placht in die dagen haar man hij de verzending van het nieuws tc Dat waren dc dagen van het begin. Wei kwamen de mannen van dc Beurs langzamerhand tot het inzicht, dat Reuters laatste noteering voor hun vak noodig was. maar er jnoest nog hard gewerkt worden vóórdat het tc- legraafagcntschap tot bloei kor ko men. Reuter zelf heeft daarvan later een grappig verhaal gedaan. „Pas was ik in Londen gevestigd", vertelt hij, „toen ik op een middag een besehei- don maal in een klein eethuis was gaan gebruiken soms aarzelde ik óm het geld uit te geven. Mijn kleine kantoorjongen kwam mij daar adem loos waarschuwen, dat c©n heer die er uitzag als een vreemd.ling aan het bureau was gekomen om .mij te spre ken. „Waarom heb je hem laten gaan riep ik, „ik zou dadelijk gekomen zijn om hem te ontvangen." „Hij is nou op het kantoor, meneer", zei de jon gen. „Ik heb hem daar opgesloten." Zoo w erd een van Reuters cc. >u groo te klanten veilig bewaard. Die kantoorjongen werd later secre taris en ten slotte een der directeuren van de onderneming. Allengs werd d>- dienst uitgebreid. Lang voordat een verbinding met een kabel was gesticht uet Inaié e.. het verre Oosten, werden berichten door agenten per schip naar Suez gezon den (-n vandaar per telegraaf geseind naar Londen. Een voorstel van Reu ter aan den directeur van het grootste Londeucbe blad in die dagen, the Times,, om hem nieuws te leveren, werd afgewezen, een tweede aanbie ding had geen beter reniitnat. Reuter liet zich ovenjve! niet afschrikken en kreeg er ten slotte een aanbod door, dat de Times zijn djtgelijkschen nieuwsdienst een maand lang gratis zou ontvangen, met vermelding van do bron, torwij] Reuter het recht behield dien ook aan anderen to leveren. Het toeral wildcs dat er een tijdlang geen belangrijk nieuws kwam. totdat einde lijk de gelegenheid zich voordeed ©n Reuter zijn irrootcn slag sloeg. net was Februari 1839. .Je betrek kingen tugchea Frankrijk en Oosten rijk waren zeer gespannen en de rede van keizer Napoleon III bij de ope ning van do Kamers werd daarom met belangstelling te gemoet gezien. Reu ter verzocht een afschrift van do redo voor vroegtijdige verzending naar London. Dit werd toegestaan onder voorwaarde, dat do verzegelde enve loppe waarin do rede was geborgen, niet zou worden geopend vóórdat de Keizer zijn rede had begonnen. Toen dc Keizer te 12 uur namiddags het woord nam, werd uit dc Kamer een teeken gegeven, dat het zegel verbro ken kon wordendo kabel stond feite lijk een uur lang ter beschikking van Reuter en te één uur verscheen dc derde editie van the Times in Londen met een volledig verslag van de toe spraak, met bet gevolg dat Reuters naam gemaakt was. In den veldtocht die volgde had Reuter correspondenten bij de Fran- sche, Oostcnrijksehe en Sardinischc legers, zoodat hij bij een gelegenheid de binden drie verslagen van dcnzelf- den veldslag uit de drie legers leveren kon. Een tijd lang werd het stelsel lang zaam uitgebreid, nieuwe kantoren werden gevestigd ©n verbintenissen op den voet van wcderkecrïghcid. bij voorbeeld met hef Fransehe bureau Havas aangegaan. Toen kwam de Amerikaansche burgeroorlog in 1561. Er bestond nog geen onderzees^he ka bel. Het nieuws -werd met mailbooten uit Amerika gebracht naar Roehes Point in het Iersehc graafschap Cork cn vandaar naar Reuter in Londen ge seind. Toen werd een concurreerende onderneming gesticht. maar Reuter erzon een middel om zijn mededin- er voor te ziin. Zijn agent in Ncw- York borg het nieuws in een hermetisch gesloten doos, waar- een kleine vlag was aange bracht. Tn Engeland kocht hij een klcine boot, die de stoomboot uit Amerika tegemoet ging dc admini strateur wierp de aoos overboord en Reuters bootje vond die aan de vlag cn vischte haar op. Die werd dan overgebracht naar Crookhaven, waar Reuter in het geheim een eigen tele graafdraad had laten aanleggen en op deze manier werd acht uur gewonnen, zoodat de concurrent hopeloos te laat kwam. Diezelfde vertegenwoordiger in New-York huurde, toen. president Lin coln vermoord was, een sleepboot, waarmee hij een boot die even tc vo ren naar Ierland vertrokken was, achterna voerhij kwam langs zij en wierp de doos op dek, die daarna op de boven omschreven manier in Reu ters kantoor terecht kwam. Natuurlijk kwamen dergelijke din gen wel vaker voor en men kan er ze ker van zijn, dat hoewel de middelen tot overbrenging van het nieuws heel- wat versneld zijn, nog altijd allo krachten worden ingespannen om het zoo vroeg mogelijk te kunnen ver zenden. Wie herinnert zich niet den wedijver van de twee oorlocscorre; pnndenten uit pen van de hoeken van Jules Verne. die elkaar voortdurend de loef trachtten af te steken. Dc een heeft op een oogenblik beslag gelegd op het eenige telegraafkantoor, waar aan bij zijn telegrammen opgeeft. De ander staat, trappelend van ongeduld, tc- wachten, totdat zijn collega gereed zal zijn, om op zijn beurt te seinen. Maar deze denkt er niet apn. he. i de kans te geven. Als zijn oorlogstele- gram afgezonden is, gaat hij voort met lange telegramn :i te seinen uit... het Scheppingsvernaai in den Rijbel. Plotseling bomt er een einde. De te- legraaf-arabtenaar a.egl „de lijn is gestoord", zet zijn hoed op en gaat heen. De tweed,, journalist hoeft geen letter aan z blad kuuuen seinen. Pag aan dag strooit Reuter uit oua huis in de City van Londen het nieuws o er de veréld. Chin ont vangt tijding uit Peru. Australië ver neemt wat er omgaat in Europa. In het hart van Afrika, in Perzië, op dc grenzen van Indië behooren Reutere telegrammen tot de belangrijks lec- mr van den dag. Hef is een ingewikkeld mechanisme, >n groote machine, die kolossalen ar beid verricht. Het resultaat van dien arbeid wordt deren dag ook naar Haarlem gezon den en in deze stad naar Haarlem's Dagblad alléén. J. C. P. Stadsnieuws Het wachten op ons belastingkantoor Volgens den Minister de oorzaak niet aan onvoldoende ruimte te wijten Reden is het groote aantal betalingen Maatregelen om den tijd van wachten te verkorten Op vragen, die wij onlangs mededeelden van het lid van <io Tweede Kamer, den heer Michielecn betreffende het nc van maatregelen in verband met langdurig wachten van hot publiek de af doming hunner zaken len kantore van den ontvanger der directe belastingen te Haarlem (blmiengeineente) hoeft dc minister van financiën geantwoord: Bij-ecn op 25 Mei 1924 persoonlijk go- bracht bezoek aan het belastingkantoor te Haarlem is gebleken, dat de oorzaak van bet lange wachten mirt nan onvoldoende ruimte voor het publiek is Ie wijlen. Dc oorzaak ligt In het groot aantal bolalin- -gen, welke sedert d<- heffing der gemeen 'olijke inkomstenbelasting door hel rijk belangrijk eijn vermeerderd en ook door de malaise nog zijn toegenomen. Hot euvel, tc Harylem hcataande, komt op drukke dagen ook aan vele kantoren in andere groote plaatsen voor. Om ver betering daarvan te bevorderen, zijn de ontvangers aan de groote kantoren on lange aangeschreven hel afboeken van be taalde belasting op de kohieren in hot ver volg niet meer te doen uit do aanslagbil jetten, maar uit do journalen, waarin de ontvangen belasting geboekt Is. Zoodoen de kan het aanslagbiljet dadelijk, nadat liet betaalde bedrag is geboekt, worden teruggegeven en wordt de lijd voor "wach ten belangrijk verkort. De Plaatselijke Keuze De aanneming van het wets- voorstel-Rutgers c.s. Wat dat ontwerp beoogt Een paar jaar geleden nam de Tweedo Kamer een ontwerp-Rutgors aan tot invoering van bet stelsel van do plaatselijke keuzo. Met één stem meerderheid verwierp de Eerete Kamer echter het ontwerp. Sinds dien is de Eerste Kamer van samen stelling veranderd. De beer Rutgers c.s. vonden daarin aanleiding opnieuw het wetsontwerp in te dienen. De Tweede Kamer nam het Dins dag aan met 4430 stemmen. De algemeene verwachting 1s dat de Eerste Kamer in nieuwe samenstelling zich ook met het ontwerp zal vereeni gen. In 't kort willen wij even memo- ree ren wat dit ontwerp van wet in houdt. Het beoogt de bevoegdheid van de Kroon om voor bepaalde gemeenten bestaande verdunningen vervallen te verklaren en nieuwe te verbieden niet meer alleen te doen afhangen var het initiatief van den gemeenteraad, maar ook van het initiatief van stem gerechtigden. Wanneer 1 f 15 van deze kiezers 'n stemming vragen en daarbij blijkt dat driekwart van degenen die ge stemd hebben (en dezen de meerder heid vormen van do stemgerechtig den) dit wenscht, wordt de Kroon geadviseerd een verbod van verkoop van sterken drank vast te stellen. Tn dat geval wordt nan houders van vergunningen, voor 1 Mei 1004 verleend, een schadeloosstelling toe gekend voor de helft, te betalen resp. door ïiet Rijk en door de gemeente. Een kiekje in het beton-woningendorp te Amsterdam tn een vorig nummer publiceerden wij het bericht, dat wethouder M. A. Rei- nalda met den directeur en hoofdinspec teur van het Gemeentelijk Woningbedrijf een bezoek aan Watergraafsmeer beeft gebracht ter Isjetudeerlng van den beton- wooingbouw aldaar. Het doel van dit bezoek was een on derzoek in te «tellen naar de mogelijkheid om ook te Haarlem voor don bouw van arbeiderswoningen beton too t® patsen. Wij hebben ook oen reisje naar Water traafsmeer gemaakt, vergezeld van onzen fotograaf. liet beton-wemingendorp lig! onder Watergraafsmeer, nu ook officier! Amsterdam. Hei Is daar inderdaad een heel dorp. geteld hebben wij ze niet, maar wij dur ven wel zeggen, dat daar eenige duizenden woningen komen. Er eijn 6 eystemen van betonbouw, die nog al veel va-u elkaar verschillen. Bij het eenc systeem worden bijvoorbeeld geïieele muren gegoten en opgesteld, bij het an- dere groote platen, terwijl nog andere met groot© beton steenon werken. Maar ia de tails afwijkend, komt de betonbouw toch vrijwel op hetzelfde poer. VeélvênsobU in koeten geven de verschillonde eystemen Hot Viêfm-woningdorp is wenk van den gemeentel ijken woning dienet to Amster dam. Do bouw Is van verschillende ar chitecten, ook van onzen Haariemschen architect den heer -Ir. J. B. van Loghem. Het dorp l» nog lang niet klaar. Eenige huizenblokken zijn evenwel al bewoond. der 6teenen weer iets gestegen tengevolge I van het onderloopen van velschillende steenbakkerijen. Betonbouw werkt even- wel prij6drukkend voor de baksteen. Deze deskundige was het er evenwel óver eens, dat zoo er geen verschil in prijs is tusschen beton en baksteen, baksteen uit schoonheidsoogpunt is te vc-rkiezen. Ec-n der Haarlemyhe deskundigen, die de reis van wethouder Reinalda mede- maakte, "deelde ons mede, dat enkele der te Amsterdam bestudeerde systemen ook heel goed in Haarlem zouden toe te pas sen zijn. In Amsterdam zijn volgens zijn* meening die woningen niet zoo duur als de "woningen van baksteen. Ook geschiedt de afwerking smeller. Het onderhoud -van betociwoningen ie eveneens goedkooper. Alleen wanneer de prijs gelijk mocht wezen, is ook volgens dezen deskundige een woning van baksteen te prefereeren, omdat deze aesthetisoh mooier is. Con structief is daarmede meer te bereiken. Maar die bezwaren kunnen tniet geiden, de betonbouw goedkooper is. EEN HUIS IN AANBOUW. Ilicr ziet men «en betomhuis in aanbouw Dit huis wordt opgebouwd uit groote be tonplaten, die op hot terrein in massa ge maakt worden. Nu de belangrijke vraag: 1 be ton bou w voo r Haarlem aan t« bevelen? Wij vroegen de moeniug -van een der '.oiders van hel beton-dorp. Die deelde Dc «traat<utnl©g is nog niet geheel klaar ook moeten -do tuintjes Jiog in orde ge- maakt worden. Ale men dit werk evenwel achter den rug heeft, zal hel blok er wel aardig uitzien. E©n nadeel van den beton bouw is de eentonige grijze kleur. Voor een architect is dan ook meer tc bereiken met baksteen. Nu moet m dc kleurcombi natie van deuren, ramen en goten wat va riatie gezocht worden. Ook worden enkele bctonhuizen gekleurd, waardoor "de be zwaren ook wel gedeeltelijk worden on dervangen. ome mede, dat toen met het beton-dorp begonnen werd, de verwachtingen hooger gespar.r.en waren. Er werd vermoed, dat betonbouw belangrijk goedkooper zou rijn dan baksteen. Die verwachting ie evenwel niet verwezenlijkt. Misschien is beton-bouw nog iets goedkooper, maar veel gewioht legt -dat toch niet meer in de schaal. Daarbij moet evenwel in aanmerking genomen worden, dat sinds met het betonwerk begonnen is, de et-een fabrikanten milder zijn geworden met hun prijzen. Alleen de laatste weken is de prijs Ir. J. B. van Loghem is aldus deelde hij ons mede een groot vooistan- der van beton woningbouw, niet zoozeer omdat de bouwkosten geringer zijn (hoog stens f 100 per waning), maar Vooral om- lat de muren veel heter zijn dan die van ie woningen van baksteen. De muren -der betonwoningen blijken, hoewel ze dichter zijn, toch poreuser. Deze woningen nomen ook minder plaats in. Wat de kleur betreft zal tnog eenige tegenstand moeten wor den Overwonnen; men moet de grijze kleur wel accepteeren. Maar ale de kleu ren voor het houtwerk goed gekozen worden, kan men toch tot een goed ge heel komen. Tot zoover de deskundigen.- De prijzen van de beton-woningen Te Amsterdam varieeren tusschen f 5.25 tot f 8.50 per weok. De goedkoopste huizen zijn ander- en bovenwoningen, maar die partij is tniet groot. De bewoners heb ben een flinke huiskamer, een slaapka mer, een keuken en een bergplaatsje, dat ook nog tot slaapkamer kan dienen. Voor f 8.50 heeft de -bewoner een vrij huisje: flinke huiskamer, keuken en bo ven drie slaapkamers. Voor prijzen tusschen de goedkoopste en do duurste huizen krijgen de bewoners waar voor hun geld, die met den huur prijs in overeenstemming is. Dit deze huurprijzen is reeds af te leiden dat beton-woningbouw ook tnog niet tot bepaald goedkoops arbeiderswonin gen loidt. Do huizen die f 8.50 huur moe ten doen, zijn bijvoorbeeld kleiner dan de huizen van baksteen die in de duurste ja ren door Patrimonium aan den Klopper- singel gebouwd zijn en die f 9 huur doem. Daar (och hebben de huurders behalve een flinke huiskamer, ook nog een voor kamertje. Maar die huizen in baksteen gebouwd zouden nu ook belangrijk minder kosten. Het lijkt ons wel gewenscht daf, voor te Haarlem proeven genomen worden met bctcm-bouw een degelijk deskundig on derzoek wordt ingesteld naar de vraag of beton-bouw inderdaad belangrijk goedkooper zal zijn. Wij hebben die overtuiging nog niet gekregen. OPEN BRIEVEN VAN KEES DE MOPPERAAR AAN HET GEMEENTEBESTUUR VAN BLOEMENDAAL. Ik ontving het volgende briefje: Waarde Kees, Ga toch eens kijken hoe de duinweg naar Noord wijk er nu uitziet, speciaal dc Margrietenlaan en het stuk voorbij het bruggetje van de Lcidsche vaarl Wip hier de schuldige cn nalatige is, is in dit geval potsierlijk duidelijk ge maakt door een bordje „Gemeente Bloemendaal" precies op hel punt waar de rotzooi begint. Dezer dagen j zijn e_r nog losse 1/4 baksteenen op ge- i strooid. dus leve de autobandenMen j verbreedt hier weg en brug en is daar al tijden mee bezig, cn 't scniet gansch niet op. Toe, waarde Kees, mopper eens. zoodat Haarlemmers tenminste zonder halsbreken cn bandensprïngen van den zomer naar Noordwijk kun nen. Bij deskundig aanpakken is dit stuk in een week vrij goed berijdbaar te maken (met walsen, etc.) Nu gegroet, kanker ze. BADJE. Een onderzoek ter plaatse heeft mij geleerd, dat- deze collega-mopperaar niet overdrijft. De toestantt is z e e r s I e e h t. Onze fotograaf demonstreert het met zijn kick voortreffelijk. Toen hij hoorde, dat hij naar de Margrietenlaan moest met zijn motor, zei hijMaar dan neem ik alles mee om banden te repareeren, want dat zal me wel een band kosten De autobus HaarlemNoordwijk deed nog eenige moeite om de steenen rommel te mijden, maar dat was on begonnen werk. Zoo kan de laan geen dag langer blijven. Gemeentewerken van Bloemendaal moet onmiddellijk eenige mannetjes met een wals sturen om den weg al thans berijdbaar te maken. Het is zoo als men mij schreefin een week is daarmee veel te bereiken. Maar dan ook onmiddellijk begon- EEN KIJfCJE IN DE MARGRIETEN LAAN ONDER VOGELENZANG.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 1