Sport en Wedstrijden
Roeien
Stoonivaartberlchten
Rubriek voor Vragen
TWEEDE KAMER
De quaestie van den Haarlemschen zadel
maker De Dageraadsstatuten Waarom
de minister goedkeuring weigerde
Oppositie Religie en moraal Twee
moties.
Een suppletoir® begrooting van Oor- 1
log over het jaar ia-23 bracht enkele
bekende Oorlogsbegrootingsmanneji
op het spreekgestoelte: de heeren K.
ter Laan en Duymaer van Twist.
Zij spraken over militaire kleeding,
over officieren van gezondheid etc..
deze onderwerpen op onderdeelen be
schouwend en daarom niet van ge
noegzaam belang hier uitvoerig te
bespreken.
Eenig meer belang had de zaak van
den zadelmaker van het 3e hal: regi
ment huzaren te Haarlem, in de stuk
ken uitvoerig behandeld. Om wat ge
zegd'werd bij den post. die den ad
ministrateur 13.4öi) zou terugbetalen
wegens gedane uitgaven^ voor herstel
lingen aan raardetuig. Scherp keurde
de heer Michielsea de verduisteringen
van den zadelmaker vier jaren ge
leden begaan af. tegen wiens straf
hij eeen bezwaar had. Maar wel had
hij bezwaar er tegen d3t de man d.s-
cipünair met ontslag gestraft was door
een officier, die zelve was onderhouden
door de legerautoriteiten, om zijn
hoogst laakbare handeling, quitanties
door den zadelmaker hem voorgelegd
voor werkzaamheden en leveringen,
die hij niet gedaan had, te teekenen
zonder uiteebreid en degelijk onder
zoek naar de juistheid der declaraties.
De heer Michielsen vreesde, dat de
straf voor den zadelmaker was geko
men om de aandacht van eigen ver
keerde dingen af te leiden. De minis
ter stelde vast, dat fraude bij de offi
cieren niet aanwezig wae, dat er alleen
van een ontoelaatbar,, hande.mg spra
ke was. waarover zij dan oox voldoen
de hadden moeten bemerken, ook m
hun "beurs. Ook de minister gelooide
ten slotte, dat de straf beter niet
door een bij de kwestie betrokken
officier was toebedeeld geworden.
Hii zou dit nog nader onderzoeken.
De suopletoire begrooting werd
aanvaard.
Het meest-interessante van den mid-
aag was natuurlijk de interpellatie
van den heer Boon omtrent, het wei
geren van de Koninklijke goedkeu
ring 00 de gewijzigde statuten van de
Haagsche afdeeling der vereemging
„De Dageraad".
Kaar aeze vereemging gingen aes
heeren Boon's sympathieën me; uit,
maar hij geloofde, dat het ree.. ge
schaad was door de weigering der
goedkeuring. En is net recht ge
schaad. dan beteeken: dit een gevaar
voor ieder, voor het recht van verce-
nïgmg en vergadering.
In "den breede (de inierpedant be
gon bi: de Romeinen'» teekende de
heer Boon de ontwikkeling van het
recht van vereenHn en vergadering,
tot de we: van 1855, de wet van Don
ker Cortius. Waarin, en rr.et op*e:-
goede zeden niet. als aan 'n bepaalden
godsdienst gebonden, zijn voorgesteld.
De huidige formaties van ..de
raad" zijn geworden tot wetenschap
pelijke vereenigingende Dageraad
stelt zich op den grondslag van erva
ring en rede, volgens atheïstisch
standpunt, als oorzaak van denken en
doen. Zoo zijn er zooveel vereenigin
gen. Maar stellen de D age raad stnen-
schen de goede zeden ter zijde 1
vroeg met ernst de heer Boon. Al
o n t kennen zij de bron dier goede ze
den. die de minister e'rker.t. Bij on-
geloovigen zijn de goede zeden niet
méér bedorven dan bij geloovigen. I;
er dan geen reden voor gevaar voor
de goedé zeden, dan mogen de bur
gers niet in hunne rechten geknot
wordenAlleen om verschil van mee
rling omtrent de herkomst der goede
zeden 1 Dat is toch te kleine oorzaak.
Met groote sympathie citeerde de
beer Boon telkens de rede van Prof.
Slotemaker de Bruine, in de terete
Kamer gehouden over de vloei verbo
den. Ook hier wordt aangetast, vrat
het grondbeginsel van ieder vrijzinni
ge isde Staat moet aan elke gods
dienstige overtuiging vrij spel .aten.
Hiervan afwijken, gelijk geschied ts,
brengt nadee.en, niets anders dan
nadeelen.
Heeft de minister wel eens gelezen,
wat de Herv. (Geref.) Staatspartij wil?
Het program van Beginselen der A.-R.
par.-ij vraag: dat de overheid zich van
bemoeiing me: eenige belijder.:; ont
houdt. Heef: de minister da: gedaan?
Groot gevaar zag de interpeilant in do
afwijzing. Als antecedent. Geloofsver
schil mag geen onderscheid maken
tusschen burgers. Kunnen door een
A.-R. minister ce R.-K. aie: geschaad
worden? Wier mis immers door de aatrs
al? een „vervloekte afgoderij" word: be
schouwd
De beer Boon stelde dezie eenige
vraag, of de weigering der goedkeuring
van cc statuten aan de Haagsdje afdee
ling van d« Dageraad niet strijdig moet*
worden geacht met de Grondwet en de
wet van 1855*
De minister stelde vast, dat hij fans
ders ware de goedkeuring niet onthou
den) die meening niet toegedaan i;.
Overigens kon de minister in de woor
den des heeren Boon weinig van een
interpellatie ontdekken. Om inlichtingen
vroeg hij niethij wist alles. De heer
Heemskerk wees er op, dat wij nies
hadden te doen met de weigering der
goedkeuring van de statuten voor de
Haagsche afdeehng van den ..Dage
raad maar met de weigering van goed
keuring der verandering in de
statuten van ce Amsterdamsche afdee-
Iir.g. De zaak bleef gelijk daarom.
Het bestaan van „De Dageraad"
word: niet onmogelijk gemaakt, want re
gen de oude formuleering van het doel
heeft de minister geen bezwaar. Die
oude formuleering wilde de leden
brenger, rot zedelijke en verstandelijke
ontwikkeling van den mensch. Dc mi
nister was er van overtuigd, dat dit ge
schieden moest op atheïstisch stand
punt. Maar in de formuleering stond het
niet. Thans echter was alles anders.
Door de wijziging. Op grond van het
atheïsme wordt ru (g-freefd tiaar de
vrije en volledig; enlwiVkehng der
menschefijke persoonlijkheid. De he-
schikking van den minister zoo zcid;
gebied wil óe minister niet tegengaan.
Maar de wijziging stelt de nonnen van
het leven ter zijde, het nieuwe is on
derscheiden ten volle van het oude. De
gelooft ook gaarne, dat de
atheist practisch zat neerkomen bij de
goede zeden, bij de normen, die overal
-de Christelijke landen. Maar
het atheïsme stelt alle normen, elke
norm, elk beginsel, ter zijde. Dit brengt
lo: anarchie in hei, zedelijke de mea-
scfaelijke persoonlijkheid wordt eigen
heer ea meester meende de minis
ter. De goede zeden zijn het complex
normen ea beginselen, die het maat
schappelijk leven beheerschen, de
grondslag zijn voor het rechtsleren, de
consequenties van de zedelijke bewust
heid in den mensch. Wie c:e normen
:«r zijde stelt, gelijk de wijziging wil,
k3nt zich tegen de gcede ieder..
En daarom werd ce Koninklijke goed
keuring geweigerd..—
De heer Boon repliceerdehij bleef
ets dan kwaads in de niet-goedkeu-
ring zien. Ea eindigde met een n» o-
luidende „de Kamer van oordeel,-
dat de weigering tot goedkeuring van
de wijziging der statuten van de Dage
raad op S Mei 1934. geen steun vindt
in een juiste uitlegging der wet van
2 April 1855, gaat over tot de orde van
van den dag." Deze wet van 3 April
1855 is de wet op de vereenigingen en
vergaderingen.
Verschillende leden mengden zich in
het debat.- Allereerst de heer Kleere-
koper. Hij achtte des ministers woor
den een omhaal van woorden, die niet
te nie: deden bet feit. dat des ministers
persoonlijke overtuiging heerschteover
rijn plicht als minister tot het uitvoeren
der landswetten. Want waarom regt de
minister, da: hij niets heeft tegen het
atheïsme, dal hij volkomen vrijheid wil
wanneer hü bezwaar maak: tegen de
toepassing van dat atheïsme? Wat kan
er al niet met een beroep op de open
bare orde worden goedgepraat? Heeft
Groen van Prinsterer een beroep daar
op al niet reeds op haar vaagheid ge
kenschetst?
De heer Kleerekopcr wees ook op
Lobman'5 „Onze Constitutie", waarin
geschreven wordt, dat Koninklijke-
Goedkeuring verkeerd is. inschrijving in.
een register achtte hij veel beter om
ie gevaren van vrijheidsknotting.
at kan er niet gebeuren, al* er
:n andere Justitie-minister zit?
Als er een R.-K. minister van Justitie
wat raceten er dan ni« voor beper
kende bepalingen worden ingesteld te
gen Protestanten. Waarbij het thans
gebeurde als precedent kan aangemerkt
-rden. Moet b.v. een Israëliet, die het
eübaat beschouwd als ia strijd met de
goede reden, de statuten van R.-K.
misrievereenigicgen doen afkeuren?
Want de minister maakt een subjec-
ere meening tot een uiting van de wet.
Do a.-r. Prof. Visacher ontkende,
dat er door de weigering der goed
keuring consciëntiedwang plaats h- eft
de vrijdenker wordt in zijn denken
niet gehinderd, propaganda is moge
lijk: de vrijdenker is nier te lande
vrijer dan b.v. een automobilist.
Prof. Visscher geloofde, dat zijn ambt
genoot Slotemaker de Bruine in de
Eerste Kamer juridisch en principieel
glad-verkeerd keek. De heer Visscher
ontkende voorts het bestaan van een
independent zedelijk levepc uit de loo
chening van het bovennatuurlijke
wordt het zedelijke ontwricht. Door
het zich plaatsen op ethisch stand
punt. doet de minister a-dus.de
Utrechtache hoogleeraar aan do
vriiheid niet tekort. De overheid :s
geroepen tot doorvoering der christe
lijke vrijheidsbegrippen.
De wijze van voordracht van den
professor sanguinisch als altijd
wekte nog al wat rumoer, zoo vee!
soms dat de draad van zijn betoog di<i
wijls niet te volgen was.
De heer Gerhard. Dageraadsman,
griijk bekeud. wensehte vast te stel
len, dat zedelijkheid niets met gods
dienst te maken heeft. In strijd met
Prof .Visscher. Staat vroeg hij
staat hier een minder zedelijk mensch.
dan daar'? En hij wees op Prof. Vis
scher. De heer Gerhard had voorat
opgemerkt, dat hij atheïst was.
De minister staat niet sterk
meende de heer Gerhard. Dat bleek
wel uit het feir. dat de heer Heems
kerk geer. enkel grapje in zijn onbe
grijpelijke woorden heeft ten beste
gegeven. Dat doet hij zoo zaarae. a:s
hij sterk staat. Onbegrijpelijk des mi
nisters construct:® voer hem a.s
voor den heer Kieerekoper. Denkt de
minister werkelijk, dat hij de Dage-
raadsmenschen de zedelijke verant
woordelijkheid wordt uitgeschakeld?
De heer GeThard is lid var. de Dage
raad. hij kent de geschiedenis beter
dan iemand anders..maar moest vast
stellen dat sedert '83 „de Dageraad
niet veranderd is in waarde en wil.
De bedoelingen rijn volkomen gelijk
gebleven voor en na de wijziging.
Slechts wilde men de bedoelingen
scherper formuleeren. Jjiister.
De rechterzijde zegt van zich zei-
ve dat ze goede menschen zijn zei-
de' de heer Gerhard de andere
menschen deugnieten. Dat wij niet
zulke erge deugnieten zijn als wel
eens verwacht wordt is natuurlijk het
gevolg van den invloedonzer '.ade
ren. Maar toch spijt 't de rechterzij-
de dat wij niet zulke deugnieten zijn,
als wij naar „recht en reden" eigen
lijk zijn moeeten. Waarom mogen wij
de dingen riet zeggen, als wij denken
dat zij zijn Met de rede van den mi
nister'in de hand kan "Ike R.-K. mi
nister de helft der N'ederlandsche ver
eenigingen verbieden.
De heer Gerhard zou niet gaarne
den heer Visscher. minister van Justi
tie zien worden, want deze weet wel
hoe hij voor zijn eig«n vrübeid moet
opkomen, niet voor die van anderen.
De minister heeft het streven van
de Dagerand beoo-deeld naar eigen
PuMeCreve orwntti"«en de heer
rprï'nrd "'f, - het volkomen eens met
den heer Kieerekoper. \V": vragen
zoo ging hij voort alleen beoor-
fcjj gaat niet tegen het atheïsme: de deeld te worden naar onzA dad°n! D*
vrije meeniagsuiting op godsdienstig goede trjditie van ons Volk is vrijheid
van gedachte ie huldigen, maar ook
de vrijheid de gedachten te verbrei
den.
De beer Gerhard diende dan de vol
gende motie in:
„De Kamer van oordeel, dat de wei-
wering van goedkeuring op de wijzi
ging van de statuten der vereeniging
..De Dageraad" te Amsterdam ten
onrechte is geschied op gronden, ont
leend aan een beoordeeiing van de
veronderstelde geestesrichting der
aanvragers, dat daarmede ingeluid
is, de opheffing van bij de Grondwet
gewaarborgde vrijheid van gedachte
en gedachte-uiting, dat inzonderheid
de nadere mondelinge motiveering
van den minister door een aanmerke
lijk gedeelte van de burgerij nis ern
stige miskenning van zijn gewetens
overtuiging zal worden beschouwd,
gaat over tot de orde van den dag".
De laafte woordvoerder was de
heer van Ravesteyn Hij poneerde ook
dat de moraal absoluut onafhanke
lijk siaat van de religie. En da: de
Pagerand.«gedachte groeien zal door
de weigering. De minister werd pro
pagandist.
Morgen voortzetting!
Er rijn nog vijf sprekers.
En dat met reces Tn zicht!
INTIMUS.
De aanstaande 5-jaaxlijkach© wed
strijden van „de A matei" mogen zich
in een ruime deelneming verheugen.
Ondanks het besluit van den Neder-
landschen Roeibond, waarbij aan de
ploegen, die Nederland op de Olym
pische spelen en de Europeeeche kam
pioenschappen in Zurich zullen ver
tegenwoordigen, verboden wordt aan
de verdere wadstrijden vóór dien tijd
deel te nemen, is in de verschillende
nummers ruimschoots ingeschreven.
Ook 't Spaarne zal ditmaal weer een
kans wagen. Op dc beide vorige wed
strijden werd telkens één eereto prijs
behaald, de eerste maal door Cox, don
tweeden keer door de damesvier senio
res. I)e damesvieren zullen ditmaal
niet uitkomen, zoodat Cox dus de
eenige prijswinnaar van het Spaarne
die op de baan verschijnt.
Deze roeier heeft wat goed te ma
ken. Door zijn zeer slechte sturen
werd hij. hoewel ten onrechte, op de
Njord-wedst rijden gedisnualificeerd.
Daardoor ontging hem de Kans. tegen
Van Essen m den eindwedstrijd te
roeien, waar wij hem zeker hadden
zien winnen. Van Essen wordt ge
woonlijk in een adem genoemd met
Günther en Pietcrse. Cox kan nu dus
bewijzen, van goed® klasse te zijn,
daar hij in den voorwedstrijd juist
Van Essen ontmoeten ral. Waarom in
do roeibladen Cox altijd doodgezwe
gen wordt, terwijl altijd Van Essen
zeer geroemd wordt, is mij een
raadsel. De formidabele wijzë, waarop
Van Essen het begin van zijn slag
mist-, wettigt geen vertrouwen ia zijn
roeien. Wint Cox den voorwedstrijd,
dan zal hij de finale denkelijk tegen
Günther moeten roeien, een strijd
waar wij zeer benieuwd naar zijn.
Günther heeft volgens zeggen den
laatsten tijd niet te senens getraind
en zal dat ongetwijfeld op de wedstrij
den als een sterke handicap te voelen
krijgen. Cox is, dunkt mij. echter even
min op volle kracht, blijkbaar een ge
volg van 't zonder trainer roeien
gedurende de laatste veertien dagen.
In de ©vernaadsche twee zullen 00K
de Spaarne-kleuren vertegenwoordigd
worden, cn wel door De Jong (boes),
Gimpel (slag). Maan (stuurman), De
critiek. die na de Koninklijke in de
roeibladen op deze twee is uitgeoe
fend was te scherp. Te veel ia ver
geten, dat Nereus met een jonge twee
uitkwam tegen de Spaarne-oeeinneiin-
gen. Weet de slag h« a^ken
vermijden, dan zal ongetwijfeld de
N'creus-twee een zware partij hebben.
Het snoeken van den slag u een ge
volg van den nog altijd onzuiveren in-
ZCD« Jonge vier van 't Spaarne be
staat uit Dumont (boeg). D Groot,
Vinke, Van Waveren (slag), Maas
(stuurman). Ik heb deze P»Of* "«J
herhaaldelijk besproken en zal dit dus
niet opnieuw doen. In hun nummer
dingen mee: Adelborsten, Triton, Ar-
sa. Amstel en Maas. Door een onge^
lukkig toeval bij de loting trokken zij
SS tegen de twee friste tegen
standers. Kansloos is da partij niet.
Sinds Njotd is de ploeg
maar dc tanden moeten or> elkaar wor
den gezet. In elk geval kunnen ai
zich als snelste 2de in den eindstrijd
plaatsen. Dit verwachten wij ten-
minste- Dr. E. A- KRF.IKKN.
Kerk en School
EEN INDISCHE FACULTEIT TE
UTRECHT.
Het Utr. Nwsbld. meldt thans te
kunnen mededeelen, dat net de Oti-
dornemingsraad voor Neder 1. Indue
is (voorzitter prof. mr. M. W. F.
Tretlfo), die zich financieel interes
seert, voor een nieuw te stichten In-
dische faculteit aan de universiteit
te Utrecht Deze Ondernemingsraad
heeft getracht tot verwezenlijking der
faculteit te komen onder auspiciën
van het Koloniaal Instituut. dat
naar het blad verneemt, Maandae ten
asnienzien van deze kwestie n bes lis
sin? heeft genomen.
Men achtte echter than3 no? niet
het oogenblik gekomen om mededee-
iitig tc doen over het genomen be-
sluit.
Men verzekerde het blad echter
dat de faculteit voor Indisch Recht
als hier bedoeld in ieder geval dooi
den Ondernemingsraad tot stand zal
worden gebracht, zoodat dus een
eventueel afwijzende beslissing van
het Koloniaal Instituut in deze van
geen vèrstrekkenden 'invloed zal zijn,
PROF. H. H. KUYPER.
Prof. If. II, Kuyper, hnogVera/v
aim de Vrije Universiteit te_Ain»ter-
dam. die eenige maanden in Zuid-
Afnka Is geweest is in ons land terug
gekeerd.
INFORMATIEBUREAU VOOR
STUDIEBEURZEN.
Men meldt aan het Haagsche Cor-
reepoLden tiebu reau:
De theologische faculteit van de
Rijksuniversiteit te Utrecht heeft
het initiatief genomen tot het stion-
ten van een Informatiebureau voor
Studtebeuczcn, waaraan de behoef
te reeds lang bestond.
Aangezieu beheerders en begevers
van studiebeurzen geen voeling niet
elkaar hebben, zijn de beurzen zeer
ongelijk onder de studenten verdeeld;
de eene ontvangt veel, de ander wei
nig of in 't geheel niets. Om hierin
eenige regelmaat te brengen is boven
genoemd Beurzenbtireau" opgericht
Het bedoelt niet anders te zijn dan
een informatiebureau, dat bereid is
aan beheerders en begevers van beur
zen alle gevraagde inlichtingen to
verschaffen. Wil het daartoe iu staat
zijn, dan is het geweuscht, dat alle
beheerders en begevers van beurzen
mededeeling doen aan dat bureau van
do door hen gedane uitkeeringen.
Vóórdat men dus een beurs .aan een
student toekent, kan men bij het
bureau inlichting bekomen of deze
reeds uit andere fondsen bijdragen
ontvangt.
Het bureau oefent dus geenerlei
invloed uit op het toekennen van
beurzen, maar bepaalt zich, uitslui
tend tot het geven van inlichtingen.
Reeds heeft een groot aantal be
heerders hun instemming met de op
richting van dit bureau betuigd. Jonk
vrouw® C. G. C. Hooft Graafland
Marislaan, te Bilthovrn heeft zich
bereid verklaard de leiding van dit
bureau op zich te nemen. Beurzen be
heerders worden uitgenoodigd hun
mededeelingen aan dat adres te rich
ten.
Burgerlijke Stand.
Bevallen: M. v. I.ier-v. d. Kammen,
z. A. Too?-\Vilderom, z. G. C
Uytendaal-Maarschalk. tl. A. Vis
ser-Post, z. A. L. Bergwerf-Porck
z. A. Veldman-Groen, d. C. C-
Borsboom-v. d. Wiele, d. A. Derkx-
Kops, z. G. W. Burger-Nees, tL
11AARLEMMEKMEER.
Bevallen i II. VersteegBiesheuvel
zoon en dochter tweeling)A. C.
Zwetslootvan Staveren, dochter; J.
van RijnVenema, soon C, J. Com
be©Bijl. dochter; C. T-. Wisse
Stokman, dochter T. M. Street—
Roof zoon; L. E. Kempo-Kreeft d..
S. WeetsteijnMechels©, dochter; D.
W. KoelmanBaggerman d P. Vla
mingEelman a., \V. Roubo»—Mali-
paard z.. C. H. G. van Staveren
Laan z.
OverledenAdrian* Catherina
dediel® Clercq. 2 maanden, dochter
an Jac. de diele Clercq.
Amsterdam 14 Juni van Tocopilla
Daar Antofagasta.
Bii!iton, li Juni te Caleta Caloeo
van Amsterdam.
Flnndria, 14 Juni van Montevideo.
Buenoa Avres naar Amsterdam.
Hoogkerk 1? Juni van Vizagapatam
naar Coconada
Heemskerk 17 Juni van Rotterdam
naar Hamburg.
Lombok. 13 Juni van Colombo. Ja
va naar Amsterdam.
Rijnland 16 Juni te Hamburg van
Rotterdam.
Tjikini 16 Juni te Kobe van Shan
ghai.
Tasman, 16 Juni van Br!bane naar
Java.
Tambora, 1? Juni van Southampton
Rotterdam naar Java.
1 V
il ïiJt&LwÉ.:
GEMENGD NIEUWS
DE „SPIONNENZSEF" IN
DUITSCHLAND
HERINNERINGEN VAN EEN
CENSOR.
Een der censoren van den controle
dienst nabij het hoofdstation van
t rankfort vertelt in de „Germania
herinneringen uit den oorlogstijd.
De Maasbode ontleent aan het var
haal over de werkwijze van'deze cen-
auur-afdeeling o.m. het volgende
„Do controle dienst t« Frankfort was
een reuzenbedrijf. Aan den buiten
kant van het hpoge, grauwe zakenhuis
met rijn twee groote verdiepingen in
een zijstraat van de Kaisers:rasse be
merkte men er niets van, dat de g<-
heele postva:; Zwitserland naar Mid
den- en Noord-Duitgchland en ook
naar een dee! van Zuid-Duitschland en
imgekeerd hier „gezeefd" werd.
Een menigte postambtenaren warde
hier door elkaar. Meermalen daags
kwam de gele postwagen hoogopgela-
den hier aan. Binnen korten tijd werd
dan de geheele lading per lift naar de
tweede verdieping gevoerd, waar de
eerst,, aorteoring begon in de groote
korven, die nooit leeg werden en voor
ons censoren, een verschrikking waren
Was deze „ruwe" sorteering afgeloo-
pen, dan volgde het sorteeren naar de
bepaalde plaatsen, waarbij de post
vaksgewijze werd ingedeeld. Hier ge
schiedde de voor-eensuur. In deze af
deeling kende elke censor al'.e moge
lijke verdachte namen en adressen. Hij
had daarvan een nauwkeurige lijst. Zij
bevatte do namen van vijandelijke
agenten, berichtgevers, en ook die van
den Duitschen propaganda-dienst en
vertrouwensmannen zelf. Was deze
voor-censuur gebeurd, dan ging de
post naar de chemisch,, afdeeling. wel
ke tea slotte zoo omvangrijk werd, dat
zij een afzonderlijk bedrijf werd.. De
ze afdeeling geleek een monsterinsti-
tuut. Het werk was interessant maar
kostte veel gezondheid der ambtena
ren. Er hecrschte hier altijd "n chloro
form- en salmoniak-lucht. Daarbij
kwam, dat d venstors (van melkglas
steeds gesloten bleven, want alles was
„streng geheim''.
Na de .chemische Prüfung" werd
de eigenlijke inhoud aan een onder
zoek onderworpen. Hieraan werkte
een zeventig censoren. Do verorde
ning, volgens welke werd gearbeid, be
stond echt Pruisisch uit meer
dan honderd paragrafen, welke twee
maal per week werden voorgelezen.
Elke paragTaaf eindigde met het ste
reotiepe.... und ist in den Sortierkaa-
tea zu legen. Deze sorteer kast stond
op elke tafel. Elke verdachte zending
vond, met een bemerking Tan den cen
sor voorzien, een plaatsje in zulk een
kast. De ..kaatpost' werd daarna bij
den afdcclingsofficier, den majoor,
commandant-generaal of nog hoogero
autoriteiten bezorgd al naar gelang
den graad van verdachtheid."
Een interessant gedeelte van het eon
trole-bedrijf wns de litteraire of zoo
als hij prozaïsch werd genoemd do
drukwerK-afdeeling", vertelt dan de
censor verder, „Zij*bestond uit tien
man voornamelijk academici. Dag aan
dag kwam hier het nieuwste binnen,
kranten, tijdschriften en boeken van
Duitschland, Zwitserland. Frankrijk,
Engeland en Amerika. Wat over
eenkomstig onzen plicht voor el-
ken Duitscher werd verborgen gehou
den lazen wij. Heerlijke manuscripten
kwamen ons daarbij in handen het
betrof dan Duitscho artikelen in tijd
schriften welke naar het buitenland
gingen waar de censuur-geest
heerschte. Dikwijls schudden onze offi
cieren toornig cn grimmig het hoofd
en sprakpn dan van „on-Duitsche
schrijvers", van fantasten, van 't de-
mocratengedoc.
Niet slécht; politieke geschriften
werden in beslag genomen, doch ook
poëzie en drAran'*. Van het leed van
den oorlog te spreken, van de bloeden
de, verscheurde mensch' eid. dat was
verboden. Barbusse's ,,Le Feu" werd
later vrijgegeven maar slechts om
„strategische rédenen", men wilde
daarmede het bewijs leveren dat
Frankrijk ilan oorlog moe wi3 en te
gelijkertijd den kreet van den eigen
nood overstemmen.
„Zoo liep onafgpbroken door de lan
ge oorlogsjaren de machtige stroom
der poststukken. Het was aanpakken.
Precie» 8 uur 's morgens werd begon-
neu. Meestal stond dc majoor met het
horloge in de hand. Voort ging het
dan (lc machine tot in den avonddo
Ïjiionnenzeef werkte, totdat de vuist
er revolutie de starre was aan stuk
ken sloeg.
DE ONVERZORCOE KINDEREN
VAN RUSLAND.
Kort geleden werd te Moekou ©en
comité opgericht, dat do opdracht
hc«:t gekregen middelen t© beramen
de onverzorgde kinderen voor onder
gang te behoeden. Het comité heeft
«co onderzoek ingesteld en deelt nu
aan dc- rogeering mede dat, volgens
zijn inlichtingen het aantal dergelij
ke kinderen medio Mei niet minder
dan 1.650120 zielen bedrpeg. Hier
van zijn 140 duizend ondergebracht
in do asyls. 490 duizend ontvangen
eenigen steun van maatschappelijke
»n liefdadige instellingen; Ho overijjen
zijn aan hun lot overgelaten. Zij
vormen, voor zoover zij niet van
honger, koude en riekten zullen eter-
ven, oen groot gevaar voor het*land.
P« mci'jes zijn allen reeds nu proeti-
ttiées cn de jongens dieven, bedelaars
opiumhandelaars enz. Het comité
Vuy-ft Ho regering verzocht do noodi-
g© middelen beschikbaar te stellen
om dcio kinderen te helpen.
Amnestlc-verleening In de
bezette gebieden
Naar aanleiding van het bericht,
dat aan den indertijd uitgewezen
Obêrpreaident van de Rijnprovincie
en aan dec regeeringepresident van
Coblenz toegestaan w*a terug te koe
ren. wat echter voorbarig wae. wordt
thans medegedeeld, dat do Pruisische
minister- van Binn«nl»ndseho Zaken
voor eenige dagen een onderhoud
heeft gehad met een gemachtigde van
do Rijnland ccmmiaeie waarbij hesn
do toezegging werd gedaan, dat dc
hooge nmlrtoiiaarspoeten binnen zeer
korten tijd weer door de betrokken
ambtenaren bezet mogen worden.Daar
inedo is dan de laatste maatregel uit
den tijd van het lijdelijk verzet opge
heven.
De Priestervervolging in Rusland
Naar de „Rzeczpcopolita"
neemt hebben de Sovjet-autoriteiten te
Ziitoroir talrijke IV.lcn gearresteerd,
o.w. zich verscheidene katholieke
priesters bevinden. Op het oogenblik
zijn alle Kathplieke prieeters van de
stad Ziitomir in de gevangenis opge
sloten. Het veracht doet de ronde,
dat de Sovjet-regeering deze priesters
naar Archangel wil deportecren.
Het lijk van Nlcolaas II
Naar de Matin meldt, berust
sloffelijk overschot van tsaar Nicolaas
II, de tsaritaa. do tsarowitsj cn do
dochters van den tsaar met dal van
twee dienaren, die mede te Jckateri-
naburg vermoord zijn, thans in Frank
rijk. Na den moord zijn de lijken naar
een naburig bcech gebracht, waar zij
ontkleed en verbrand zijn. De ont
kleeding schijnt zeer gehaast te zijn
geschied, want in de a*ch zijn nog
verschillende voorwerpen -gevonden.
Uit den aard der zaak kunnen uit
do asch niet de reeten van de ver
moorden afgezonderd worden. Alleen
een vrouwevinger heeft men meenen te
kunnen herkennen als een vinger van
de taaritsa. De Franecho generaal Ja-
nin, die den terugtocht van de Tsje
chische legioenen van het witte leger
door Siberië heeft geleid, heeft de
overblijfselen in 1920 mee naar Frank
rijk gebracht. Zij zijn thans onder be
rusting van grootvorst Nicolaas, in
afwachting dat hun een waardige
rustplaats zal worden bereid.
Ongeveer tegelijkertijd met den
moord op den tsaar en zijn gezin te
Jekaterinaburg zijn in het naburige
Alapaersk nog verschillende bloed
verwanten van den tsaar vermoord, in
het geheel, met een of twee dienaren
mede. zes of zeven personen Hon
oversrhot heeft door do zorgen var
Jnnin een waardige rustplaats gevon
den op het orthodoxe kerkhof te Po-'
king.
Tweeeriei reent
Iu de „Voes. Ztg." publiceert 2T«
hoofdredacteur Geor? Bernhard, als
bewijs voor de eenzijdige houding
der Duitache justitie, een briefwisse
ling tusaciien hem en het M. O. te
Berlijn, naar aanleid.ng van een be
dreiging togen Rerahara van dcutecA-
vólkischo zijde.
De algemeen© leider der Deutsch-
völkische etudontonbeweging, Hans
Lutz, had tot Bomhard ©enigen tijd
geleden het volgende schrijven ge
richt:
„Ik heb In de pers een „Open
brief" aan den 'neer Bernhard ge
richt. Ik deel u tevens no? mee, dat
ik u eens en vooral waarschuw voor
zulke gemeenheden tegenover onzen
eere-voorzitter, Z. E, Ludendorff,
'ers zal Jk u het geloof moeten
ontnemen, aat de deutsch-völkische
tudentenb«weglpg in de toekomst
zich met. dezen vorm van terechtwij
zen tevreden zal stellen".
Deze brief, waarvan, meent de
.,Voï3. Ztg.", de strekking duidelijk
genoeg is, werd aan de justitie gege-
\en. Het O. M. nam na zee weken de
volgende beslissing:
De beklaagd© on:kent u met een
overtreding of misdrijf, in het bijzon
der met gewelddadigheden bedreigd
te ïiebben en beweert, dat hii alleen
in geval van verdere aanvallen op
Ludendorff tegen u en uw© politiek
in uitvoerige dagbladartikelen stelling
had willen tieuien.
Do verklaring is niet in strijd
met do onduidelijke en algemeen©
redactie van bedoelden brief. Derhal
ve kan niet met voldoende zekerheid
den beklaagd© de overtreding van be
dreiging ten last© worden gelegd".
G©org Bernhard ging van detze be
slissing ia liooger tero.-p, aanvoeren
de, dat d© beklaagde do bedreiging
ine: een overtreding of misdrijf na
tuurlijk ontkende, omdat hij te laf
waa voor zijn handeling op t© ko
men. Het bevreemdde hem echter
zeer, dat het O. XL deze uitvluch
ten billijkt©. Er kon toch hier geen
sprake zijn van verdere artikelen te
gen Bernhard, omdat hij reeds naar
ten gepubliceerd artikel had verwe
zen, onder bijvoeging „dat de völ-
kisch© studentenbeweging in de toe
komst niot meer met dezen vorm van
terechtwijzing genoegen zou nemen'.
Het O. M. wees het beroep van
Georg Bernhard af, roet de moti-
veering, «lat de wending in den brief
van do beklaagd© niet tot do con
clusie dwong, dat hij Bernhard met
een overtreding of misdrijf wildo be
dreigen of dat beklaagde ©r mee re
kening had gehoud<*n, dat Bernhard
dez..- uitlating als zulk een bedreiging
zou opvatten.
De ..Vaaa. Ztg.' toekent bij dtoe
briefw:---line aan. dat wanneer een
communist een zoo duideüjken brW
zou hebben geschreven, het O. M.
de bedoeling van den schrijver waar*
achijnli--: als minder talef zou hebben
beoordeeld. f
Het slagveld aan den Yzer
Op Zondag 31 Augustus heeft de
vijfdo jaarlijkach© bedevaart plaats
naar d<> graven van het Yzerslsgvsld.
Prof. Daels is voorzitter van het Co
mité. De bedevaart, waaraan telken*
Jaro duizenden Vlamingen deel ne
me:., gaat dit jaar naar Dixmuidon.
VRAAG: Ho© kan men zich do
„etiquette" aanleeren!
Kunt u daarvoor ©en adree opgeven
of ieta dergelijks voor zelfontwikk».
ling?
ANTWOORD: In den boekhandel
kunt ii boeken daarover koopen.
VRAAG Onder welk departement
va't d© rijksverzekeringsbank I
ANTWOORD: Onder het depart©*
ment van Arbeid, Handel en Nijver
heid.
VRAAG: Kan men examen» hier te
lande afleggen om voor verschillen-
do vakken als gezel of meester opgeleid
te kunnen wordent
ANTWOORD. Jn heel veel vakken
kan een dergelijk examen worden af
gelegd. Gelieve u duidelijker to ver.
klaren.
VRAAG: I. Bij hoeveel gradoa Celsius
wordt petroleum gaat
2. Bij hoeTesl graden Celsiue wordt
benaino gast
X Was is to tenderer, do kracht too es
plf-sie van petmieutn o<Bs van t*i>c®e t
4. Wal Z'M het larjtsis tn den handel
blijven bectaan. petroleum of benzine en
wat is tiet «nedfeoopete t
ANTWOORD Kookpunt petroleum U
150 gr. Cel*hts, verdampt dus bij dien tem
peraruur. Het gae. bersid in ©liegaefabriek
word! gestookt op een temperatuur van
900—1000 gr. Ontplofbaar van 1 voium gst
op 6 volume toe 14 volume lucht. (7 tot
18
B*nsine wordt ree-ia bij gewone tem
peratuur vergast. Kookpunt 50—90 gr. C.
Explosie grenv-n 32.5 %-*2J
Betiameg-i* ia dus minder spoedig om:
plofbaar ofschoon do explosie m motor in
tensierer ie.
Aamgeilen bonalno een petroleumpr-,
duct ie sal e« «ven lang in don handi-:
blijven. Als brandstof voor motoren i»
petroleum veel goedkooper terwijl de mo
loron veel swaardor geconstrueerd xiji
als gevolg van het één of hoogstens 2 cv
linder type. Benzinemotoren worden
bouw.] tot 1 en 8 cylinders; zijn dus tooi
xeifde aantal pk. veel lichter Miegtnachi
«©-, boot- en automobiel motoren.).
Ruwolie U als brandstof voor motoren
't goedkoopst. (Dieselmotoren).
VRAAGHoe luidt het tegenwoor
dig adree van het lid der Tweede Ka
mor dpn hetr Duije.
ANTWOORDAdresseert u maar
aan den heer J. E. W. Duya te Gen
nep
VRAAG (v.d. 11.)I. AVat i» het
Maak van je hart geen moord- o
smoorkuil?
2. Waaraan i® het spreekwoord
„De sop ia de kool niet waard" or.
leend l
ANTWOORD: 1. Moordkuil.
2. De zaak, waar het om gaat, is
zooveel omalag of moeite niet waard.
VRAAGWaar mag men in Gel
derland kampeeren? Kunnen padvin-
d'-r® inlichtjc^cn geven?
ANTWOORDkunt o.a. kam-
peeren in Ommen, op de bezittingen
van Baron Vnn Pallandt. Wend u zich
eens om inlichtingen tot dep heer
Weasel®, Bi^eooop-Thealer D® Kroon.
