HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
Rubriek van
den Arbeid.
VRIJDAG 27 JUNI 1924VIERDE BLAD
(Nieuwe raektj
No. 218
Door Zuid-Limburg
Mot offlclMlo Limburg. Oe Snljdor&bo.-g. Ceulle. De „dlchtor
van don borg", Hel huts met da pomp. Zondagsatemmlng. Een boog
schutter.
Wie naar Zuid-Limburg gaat, gaat
raar VulkcuburgDuizend© Noder-
Luwlora hobbeu do wandeling langs do
Geul gemaakt, zijn iu do rotawoniugoa
van Geullom gowoeot, bcbbon de klui-
op den Sch ilborg bezocht en zijn
achter een gids aan in do „Kata-!
komben" bij Valkenburg afgedaald.
Zij zijn overal go vreest, waar aJ wieren'
voor hen reeds waren, zij hebben
niet# overgeslagen en zij zullen u
gen dat zij alios in /.uid-LimbulIg bob-'
ben gtaitax. Dat a 1 1 e ft is dan, wat
een toerist in Valkenburg behoort te
gaan zien. Hot is bet nadeel van elke'
toeristen p! aata. dat jo or „vaste pro-1
graioma's" hout. O. liot wordt jo zoo
gemakkelijk gemankt. „Van 9 tot 1:
NVtunieiing no. 4 uil het boekje de
wandeling lan^rs de rwodo merkt».©-
kens na tafel rusten ©n in den
namiddag do korte «u gemakkelijke
wuwleTiiig no. 2 - l«uu-'s do blauwe
driel>och]«s uit do gids. Al het
mooi» in don omtrek is door anderen
immens van te voren reeds voor Je
uitgezocht en opdat jo je niet zult
vebgïsaen in mwIo, blauw®, groene
en gele merkte kens op, do UAxatu'
vastgelegd. Jo hol* nooit iets z»;lf uit
te sovken, Jo hebt alleen maar het
boekje op to slaan. Zoo r.m ze allen.
Jan en Piet, Klaas ca Kees, precjce
betzei Me.
Als wii over Zuid-Iimburg spreken,
«reten aften, dio er gewenst zijn en
wie zijn cr niet geweest 1 wat wij
bedoelen t Valkenburg, Goulezn met
d>> rotswoningoj», de HdweokeiAon,
do 3 IkoldJ«s d- grotten, het kasteel
Wylrv en vult li zelf maar verder
in. Hot is, wat wij zouden kunnen
noemen het „officieel© Zuid-Lim
burg" I Maar na mijn fcwecdasgscl»n
auto-tocht met Van dor Ven weet
dat liet deel, waar de toerirton komen.
wi-1 «en heel mooi, maar toch slechts
oen klein deel is v.-vu hot land dat door
Kutten itot „Italió van Noderlaod" is
genoemd.
rk wed, h-zer, da', gij in Zuid-Lun;
burg geweest zijtMaar, kert gij
Stevn, Urmond en SweyckJiuyz.cn.
waarover ik in snijn vorig urtikal
schreef, hebt gij door de (icleonvallis
m©t hoaT sajip-Re beemden en hooge
peppol» gewandeld, zijt go do Kporlud-
5e afgedaald niet hot gezicht over het
deinende Idrnlnirgoüho land, hebt go
het vriendelijk© dorpje Notebook be
zocht, zijt go in het liefelijke Geullo
geweest 1 Ik weet van te rotvn uw ant
woord on ik durf dazrwn wol zeggen:
itlan kont gij ook Zuid-Liinljurg no;-;
jiiot
HoovecI Hollanden* zouden or wel
©en# in hun leven op den Snijd-?m-
b&c# ,h«i}l>aa gmuuui, den heuvel,
.waarop FcKx Kutten, dio Limbuïg
lief hoeft als gc- n nuder. rich rijn wo
ning koos, omdat hij dit plakje bo
ven alle andere vond uitverkoren. Stil
hebben wij op dien onvergctolijken
Zondagmorgen, toen do lente overal
om on# wii#, neergezeten op den rand
van den borg, voor hot witte huisje
met do pomp, waar do „dichter van
den borg" in zoovelo «onnetUm de
iwhoonhutd vrm zijn Limburg heeft
ltezongcn. en wii durfden de rust vnn
dit heerlijke pl-kjo mot luird stcoigo-
hrid niet verbreken. Hoo te be-
Schrijven het -.vijd© panorama van het
Maasdal, dat 'dnar met zijn verro hori
zonnen cn de torens van Maastricht
aan den Zuidelijken einder in den fei
len zonnebrand zoo wazig voor ons lagt
jfet geniet it op d-n I'nstooreberg met
d* gole vlammende brem cn den tlus-
Sohurg. waarop de r.vnrtxwitte koeien
ondor do boomen in de gulden zonne
plekken te grazen stonden„Geen ca
mera heeft macht over dit vergezicht
zoo zijn cr ook nlle woorden aan
verspild!" schroef Felix Rutten,in ec-n
artikel over GetiIW »n den Snijders-
Ixjg in „Ons Eigen T.jdachrift". Hoe'
zou ik het dan wagen 1 Zóó mooi is
dit vergezicht over d- Maasvallei met
haar rand v.tn begroeid© heuvel#, dal
er veleer* Ruttcn „oen oude le
gende bestaat, die verhaalt hoe Sint
Kervatius. do vJnrf iheilig© van Maas
tricht. op dezen berg aan do Maas
staande, er dermate door getroffen
werd. dat hij do handen zegenend op
hief rn d- n hemel smeekte: „Heer.
behoudt d;t land in zijn eohoonheid
ten eeuwigen <lage"l
En mug ik, mi ik in mij'n h©rinno-
riniz weer hen op den berg van Rut
tcn. nog dit den gcöstdnftlgen
Lin.hurgschen dichter too aardig tee-
kenende slot van het artikel erver
Geullo aanhalen 1
„Eens heb ik hier de dorpwnenschen
*orxknu mij hem gehad, Lij een toe
spraak onder den blooten hemel, cn
toen hob ik hun gezegd: „als ©r op
<1c wereld nog een brokstuk over is
van het verloren paradijs, dnn is dat
ons oigen Geullo". Sommigen lachten
toen. anderen staarden mij aan met
voclttig-glar.zcndo oogen Dat is
drie jaar gel oden. Maar ik herhui
het hier nvg. cn ik blijf hot uitroe
pen. met do Jongens, die hun petsen
Zwaaiden voor dit wijde panorama:
Vivat Limburg!"
Hot was ons -en teleurstelling,-d®l
Kvij daar op dien zonnigen borg. waar
van hij do dichter en dus hoer cn ko
ning is. Felix Rutten niet persoonlijk
ontmoetten. Maar eon brief had hij
voor ons achtergelaten en daarin
schreef hij onzen geleider: „Boezem
jo gezelschap dit vooral in. dat er
niet# ons Limburg nnb:j komt F'
Wanneer 't blood van spon'ar
Limburgers door onze aderen had ge
vloeid inpleats van h©t__ beroemde,
maar wat lanszUne ..Xdrlnndy-he".
dnn hadden wij. met het gericht op
de Maasvallei, waarin de kronkelende
rivier al* van zilver scheen, en met
den blik op 'if toren* van Maastricht,
waar wij I '.;x Ruttm wisten. nis die
jonzens. drif jaar geleden, onze lioe-
d'-n ::e.*.w.-:i>i en «••-'croonen, zooda?
hot klonk tot aan de Maas: „Vivat
Limburg!"
Het witte landhuiaje, wtuum Fenx
Rutten met zijn vrouw de beken
de dichteres Marie Koenen ©enige
jaren naast den architect Van der
Moy, den bouwer van het Soheep-
vaarchuie te Amsterdam, beeft ge
woond, staat nu leeg. De dichter en
d© dichteres waren het plekje, dat bun
zoo lief was, ontvlucht, enkel en al
leen om de poai p! Toen wij dit
hoonden, keken wij even verwonderd
op. M'ant het was juist de pdmp, die
ons bij dit vriendelijke huis onder de
hoornen zoo had cetroffenOm z/e5
te schilderen! Wij zagen in gedach
ten de vrouwen van Geulle, als zoo
vele Röbekka's, met steenen kruiken
op den scitouder, om de pomp! Het
wsB bet ideale i/.ekjc voor rebbe Si-
clicl met ..Sua»:'' aan de bron. Een
Liidhuresiii m«»ke bij Idio pomp,
zwaaiend den zwengel en zingend
haar lied, was er vriendelijker dorps
idylle denkbaart Om cr een cyclus
sonnetten aan te wijdenals de
pomp voor het lm is van oen Ander
stjiatMaar als Jo den zwengel va# d«
dorjispomp eiken morgen, middag cn
avond vl.ok onder- je eagen venatei,
pieja-nd en knarsend, op en neer
Lo<,rt g:-'in, dan wordt de lofzang na
eenigc d.igen een vervloeking. Wat
den dichter een idvlle scheen, bleek
op den duur een obscesie! Want de
krassende, piepende zwengel was neg
niot liet ergste. De pómpy dat tr»; de
verzamelplaats, de sociotoit van
de vrouv.en uit Geullo! Daar bij de
pomp, ondor het venster van Felix
Ru:ten verzamelden zij rich eiken
dag, do Titiekee, de Tri nok. s en Mine-
uit Geul!©, daar hoorden de dich
ter en de dichteres ioderen morgen
weer do intieme geschiedenissen van
het dorp. daar klonk boven het plas-
scude water altijd door, onafgebro
ken. h©t vrouwen-gesnatcr.Aan het
eind zijn FeHx Ruttcn en Mario Koe
nen de dorpspomp ontvlucht: zij heb
ben zich even vender t© Geullo een
huizoke gobotr.vd boa-en op den heu
velrand, %-an waar zij als op den
Snijderalx-rg uitzien op de vallei
van de Maas en <h; tor<-i» van Maas
tricht cn waar zij eindelijk de rust
hebben gevonden, die zo bij de idyl-
lischo pomp tc vergeefs hadden ge
zocht.
Fr lag een' vrwïige Zondagss temming
over li©ol hot land, toen wij dien ocii-
tend, vóór het Sohuttera:«wt, V,\vm-
Ijmburg doorkruisten. Ik lioor weer
het vriend (dijk kcrkklokjo van Lim-
bright, dat zijn manend: „Kom dan!"
„Kom dan!" over de volden beierde,
ik rio weer do zwarte figuren der
kerkgangera, achter elkander gaoodx
de gebedenboeken onder den arm
over Re vdlta-ttoffsRb wogen •tunschr-a
de groene Akker*, ik zie weef do dor
pelingen van Stoyn op het pleintje
voor liun kerk gegrocjit do mannen
bij de mannen, de vrouwen bij do
vrowren nieuwsgierig kijkend naar
de auto's, die ongewone verschij
ning in hun afgezonderd, vergoten
dorp daar plotseling hooi hun nau-
we dorpsstraat vullen. Op de dresnpel#
v<*>r hun huizen in lyt zonnetje, over-
al do mannen in hun hemdsmouwen,
hier on daar naast de deur. op zijn
#to 'l in elkaar gedoken, stil genietend
van do koesterende lcntowarmte oen
oud manneke on achter do sehcove
in et wingerd begroeide vensters, de
rouwen, onmiddellijk vol aandacht,
il# d© auto's mot de \Teemdolingen
'oorbij rijden.
Op de Ix-ugclbonen tusechen het groon
"er lK«>*'.erst jonge en oude mannon,
He gooiden met een logge, zware ijze
ren bal on onder een doornenhnag do
boog*3hutN-rs, die i»?hoten met
groofon pijl cn boog!
Aan die oude Limbungncho voltas-
sport heb ik mij nog één oogenblik
gewaagd. Het w,of op den Zaterdagna
middag, nadat wij hot prachtige kerk-
jo op den Sint Odilienberg een ju-
v.rel van oen oude Romaansche kerk
op een hoogte aan de Roer dicht bij
Roermond hadden bezichtigd, toen
Vnn der Ven achter ©n haag do boog-
schuttere ontdekte. Zij zaten tus^hen'
do struiken al# in een prieel achter
h«n pottekes bier, cn de schietbaan j
die aan een kleine door groene heu
lers omrankte kegelbaan deed denken
- .vtond vol gerucht van hun luide,
Toolilke stemmen. Do bogen, waar
mee do groote, aan de punt aange
scherpte pijlen naar een rvmde schijf
worden geschoten, zijn bijna van
manshoogte cn het spannen van het
koord ko-r iemand, die liet nooit
heeft gedaan, een buitengewone 1_
"•panning. Zoo op het eerste gezicht
leek het spelletje heel gemakkelijk,
"coral toen er door de Limburgers
roes op roos geschoten tverd. Als oud-
militair werd ik door ons gezelschap
aangewezen om do Hollanders
«•'.«oo-liring van de schutter# te re-
reeen'ceron en den boog te Bpennem
Was ik niet eenmaal scherpschutter
gewoostf Ai mij. n'-s ik nog denk aan
do 6cb.in.la! Do pijl kwam nog niet
halfweg! Daar sfak hij midden in don
gTord o:i de gezapige Limburgers la-
gen b:;ra dubbel van den lach, toen
,7a doeFnoower mij den boog afnam c-n
riep: „Pas op. oe schiet me de hcc-le
struiken nog weg!" A An den hand
boog heeft na mij geen van het gezel
schap ririi meer gewaagd!
fSlot volg tl J- B. SCHUIL.
INtfEZONOEM MEDEDEELINCEN
60 Cts. per regel.
Van hier en daar.
BESTRIJDING VAN DE WERKLOOS
HEID IN VROEGER EEUWEN,
In het Tijdschrift van den Neder-
landsohen WerkSoosheldsroad een ar
tikel van mr. H. J. Morren, waarin
wordt uiteengezet, dat ook in de vroe
gere eeuwen in ons land bier en daar
maatregelen genomen dan wel voorge
steld zijn om werkloosheid tegen te
gaan of haar gevolgen te bestrijden
en waarbij de Overheid een belangrij
ken invloed had. Schrijver ontloont
enkele gegevens aan het proefschrift
van mej. ur. Timmer „Knechtegïl-
dea en knóchtabuesen in Nederland"
dat over de verschillende vormen van
arbciÖBverzekcring interessante gege
vens i>evat. Wij ontkenen aan het ar
tikel het volgende:
In 1713 verzochten gecominitteerden
van de knechts dor timmerlieden, met
selaars. e leenhouwers, wit workers en
persin akers aan do Lridsche Over
heid, dat „Hun Edel Gmcrt Achtbaren
in consideratie van de werkloosheid
der tijden, ter boter uitvoering van
artikel 1 van den gildebriof van 7 No
vember 1701, voorzoover hetzelve te
gen de vreemde knechts disponeerde,
ter bekeuring zouden (JuaSificoeren d©
hoofdlieden van do op te richten bos
cn de knechten van dezelve op der
hoofdlieden order". Ook toen reeds
echijnt mei maatregelen tegen vreem
de wrkk."achten noodig te hebben ge
had. Hot verzoek werd iutusschen af-
geslager.. vernioedelijk onalat men in
de jiualificotie van hoofdlieden t«r
bekeuring van vreemde knecht» het
begin vod een gilde zag. Mej.
Timmer onderstelt nu, dat men van
knechtfigildcn con weerspannig optro-
den vreesde, of er niet op gesteld was
dat de inheemsche knecht» bedrijf*-
dwang zouden uitoefenen jegens de
vreomdo.
Een voorbeeld, aan het vorige tegen-
welgesteld, waarin men juist aan
vreemden liulp verleende, vindt men
bij de hocdemnakaraknechtsboa
Utrecht. Indien n.l. een meoeters-
knecht van buiten binnen do stad
kwam om cr te werken, zou de bode
niet hein gaan bij ul do meestere der
stad om arbeid voor hom te zoeken;
was die moeite vergeefech, dan zouden
de gezellen hem, indien hij ruik# noo-
dig had, met algemeen goedvinden
een tooryienning verschaffen om ermee
naar de naaste stad te reizen, teneinde
werk te roeken.
De pl&teoldraaieraknedhfs te Delft
hadden een „hoe", waaruit ook steun
wordt verleend aan gasten, die tot ge
brek of armoede waren vervallen, ten
zij zij door eigen moedwil nan hun on-
gelukkigen toestand schuld droegen.
Hier aim wo dus een begin van onder
linge Btunenwsrking tot veretrdkken
van ateiiu ook bij werkloosheid.
In 1611 hoe rechte er werkloosheid
ondor de lakeuljoreide ragezei len te Lei-
don. Met het oog hierop verzocht het
heerende«?l dier knechts den ma
gistraat om Ie verbieden tuin een aan
tel „bautzoekonde personen", dj« ln-
iieutHaeidei-swinkeJs hieldrn, eemgo la-
kenbsroidensgasten in den koet to hou
den, welk© zij zooveel mogelijk aan
liet werk hielden cn met laken, lin-
cnz. betaalden, tot groot nadoel
du overige gezellen. De magistraat
willigde hot verzoek in.
De lakonboroiderfl zijn blijkbaar al.
tijd oen lastig volkje geweest. In ver
schillende plaatsen verooraaakten zij
onregclmatiglieden, wat een gevolg
schijnt geweest to zijn van hunne on-
gunstigo loonsverlioudingen. Ook
wcrfcten er in dit vak voel buiten
lander». Deze wilde men liefst zoo
vel mogelijk weren en daarom ver
klaarden de gasten do werkplaats,
waar buitenlanden werkten, „vuil",
de werkwilligen worden voor schelm
uitgescholden en kiatig gevallen.
Typisch is ook de order op dc Ik»
der #dupper#fcne<Jht.s, die van Leiden
Amsterdam voeren, dagteokenend
1G21. Deze bo# werd een# per Jaar
geopend en wel des vrintera. al# do
schuiten door de vorst, niet konden af
varen. Alsdan werd het aanwezige
geld ondor de knecht» verdoold. Ook
hierin zou men kunnen zien een vorm
van onderlinge verzekering togen work
loosheid.
Uit deze weinige voorbeelden ziet
men, dat ter bestrijding of voorko
ming van werkloosheid de verzekering
daartegen en hot weren van vreemde
arbeidskrachten reed# in oude tijden
geen onbekende maatregelen waren.
Uit de Pars
„De Nederlander" guhrijft in
entrefilet:
„Zouden de heer Stenhuis en de
zijnen thans ook zelf inzien, dat zij in
Mei lSBi een groote fout begingen 1
Zij zullen het niet overluid uitspre
ken; maar in het hart moet een stem
het hun zeggen, dat zij hunne kracht
verre overschatten, dat zij hunne vol
gelingen en hunne gezinnen er aan
waagden, dat zij hunne medeburgers
bc-naHeolden dat zij ten slotte een
stuk van hun invloed verspeelden.
Dit laatste moeten de heeren zelf
weten; maar zij hadden de gezinnen
der werklieden er niet aan mogen wa
gen zij hadden niet, alleen in de
lioop eigen grootheid iets te verhoogen
de geteisterde bevolking met nieuwe
armoede en onrust mogen plagen. De
arbeiders-bevolking in Twente had
bijna een half jaar gestreden. Niette
genstaande de sympathie van velen,
was toch ontzettend veel geleden.
Eindelijk, in het begin van Mei, ga
ven de fabrikanten iet» toe. De Rijks-
bemiddelaar werkte niet zonder resul
taat. Op twee belangrijke punten
werd door de urlxsidc-rs gewonnen: de
eiech tot loonsverlaging werd iets ver
minderd en zekerheid werd gegeven
tegen nieuwe verlagiDgcn. Bovendien
B?ond vast dat geen millimeter meer
te winnen was.
Toen had het Nodcrlandsch Verbond
van Vakvereenigingen zich niet af
mogen scheiden van de andere organi
saties. Samen den strijd begonnen,
bad men ook samen den eervolleq vre
de moeten aanvaarden.
Maar neen. in de hoop op eenïge
winst voor de moderne organisatie
werden de volgelingen gewend en ge
waagd aan nieuwen strijd. En wat is
nu het resultaatI Grooter ellende,
meer verarming, een aantal blijvende
slachtoffers en verzwakking der eigen
arbeiders-organisatie.
Wij noemden Op 31 Mei het bedrijf
van do leider» der moderne vakorga
nisatie misdadig. Het loon van hun
werk is armoede on ellende.
Het einde van den strijd, t-lians todh
blijde begroet, luid zoo veel beter kun
nen zijn. Dat de Christelijke arbei
dersorganisatie. die mei moed en vol
harding don slrijd voerde, ook het
Ixs'o beleid toonde, mag met dank
baarheid worden vastgesteld.
Uit ©en artikel van D. R. in de
R K'. Vakbeweging" het volgende:
Zoo heeft dan do „modern©" vakbe
weging in Twente gecapituleerd.
Dat einde heeft iu Nederland 'n elk
voonden behalve de tegenwoordige
leiding der modomo vakbeweging.
Daarmede is haar onbekwaamheid
ohl >eüvis(.baiu- M angot oond
Dat e©n strijd, met vole onbekem
den, verloren wordt, is geen sOhande;
dat de moderne leiding niet. gezien
heeft, dat déze TwCnteeho actie in het
zand moest verloren is haar onver
geeflijke fout cn schande tevens.
De leider van dio actie i» in de
roodo pers wel eens een „generaal"
genoemd, hij is-do korporaalstreep
nog niet waard.
Tn het leger v.ord zoo'n ..generaal'
wellicht ontzet of gedegradeerd,
deze „generaal" zal wel gehandhaafd
blijven ondanks hot leed dat hij ver
oorzaakte. ondanks de slachtoffers die
hij maakte, ondanks den ouderlingen
strijd cn do verbittering waarvan hij
do oorzaak ia.
Togen deze aanklacht kan men zich
niet met groote woorden verdedigen;
men kan zich óók niet achter „de
Christel ijken" voredhtirilen. Men wist
vooraf, dat wij besloten hadden de
staking op te heffen; men wist voor-
a f. dat daardoor voor liet grootste
gedeelte de Twcutoche actie zou bo-
éindigd worden; men wist vooraf,
dat onze katholieke arbeiders zich aan
hunno besluiten zouden houden; men
wist vooraf dat zonder de katho
lieke en prolefitant-chrimelijko orga
nisaties geen beleekenende actie tc
voeren is; men wist vooraf met
welke werkgevers men te doen had;
men wist vooraf dat de publieke
opinio verspeeld werd; men wist
vooraf dat op do ongeorganiseer
den niet te bouwen is. Dit alles wist
inen en nog veel meer, en ondanks dit
alios, hoeft men vooral do Enschedé-
sclie textielarbeiders er aan gewaagd,
heeft men die nrbcidere in het conflict
god reven.
Dat is roekeloos, dat is hardvochtig,
zoo het geen grenzenlooze domheid is.
In beide gevallen is het voor de ar-
beidore een ramp.
MINISTER 'COCIJH VOOR DE
DRAADLO0ZE.
Gemeld wordt, dat de minister van
Financiën, de heer H. Colijn, voor den
zender van de Hilversumsche seintoe-
stellenfabrick heden, Vrijdagavond, een
radio-rede zal houden over: „De fiaan-
cieele toestand van Nederland en de
toekomst". Om 9 uar begint minister
Colijn zijn rede.
De ketelontploffing te
's-Gravenhage.
Een technlsch-wetenschappelijk
onderzoek naar de oorzaak.
Inzake de ketelontploffing welke
.Maandag j.L in de chemische fabriek
van dr. Fumée, aan de Fahrenheïi-
straat te Den Haag heeft plaats ge
had ea waarbij een der employé's zoo
danig werd verwond, dat hij eenige
oogenblikken later is overleden, is
door dc justitie als deskundige benoemd
prof. Waterman aan de Technische
Hoogeschool om een technisch-weten-
schappciijk onderzoek in te stellen naar
de oorzaak van het ongeval
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN
a 60 Cts. per regel.
DE HANZE.
Tn de te Deventer gehouden jaarlijk-
sche vergadering van De Hanze, bond
van R.-K. vereenïgingen van den han-
deldrijvendcn en industrieelen midden
stand in het aartsbisdom Utrecht, zijn
herkozen tot lid van het hoofdbestuur
de heeren J. Kieft, te Baarn en L. A.
M. Bruggeman, te OldeazaaL en ge
kozen ce heeren H. van Hulzen, te
Zwolle en W. E. van Leer, te Utrecht.
Wijziging der Arbeidswet
Voor kleine overtredingen
geen zware straffen
Botsing tusschen twee
auto's te 's-Gravenhage
De auto's zwaar beschadigd
Eer» der inzittenden bekwam een
breuk aan het linker-onderbeen
Do Nieuwe Crt. meldt;
O» het S-vonnige vorbindingswesje
tusschen don Badhuisweg ©n de Nieu
we Parklaan onder Scheven in een.
heeft in den nacht van Woeoedae op
Donderdcc omstreeks één uur een
ernst ice botsin? tusschen two© auto'6
plaats ?chad.
Eon nit do ricliting van Den Haag
komende paxticliere auto, waarin
zich geen passagiers bevonden, reed
op bedoelden verbindingewee rechts.
Een van Schevoningen komende taxi,
waarin <le hoer V.. uit do Van Ga
lenstraat zat. lieefr blijkbaar den S-
vormigenweg in rechte lijn genomen.
In ieder geval, dc auto's ziin in flinke
vaart op elkander ingereden en wel
met zulk een kracht, dat de beide lin
kervoorwielen in elkanior vast scho
ven. de a»sen braken en do voertuigen
zwaar beschadigd werden.
Wonder boven wonder zijn beide
chauffeurs ©n zonder kwetsuren afge
komen. maar voor don heer V-, Ücp de
aanriidin? minder eood nf.
Hii bekwam ©on gocomplicerrio
breuk aan het linker-onderbeen en is
per auto van don Eens to Hulpdienst
vervoerd.
DE WESTERSCHELDE.
Do Correspondent der N. R. Crt. to
Brussel meldt:
Uit nieuwe peilingen in de vaargeul
Lij Bath godaan, blijkt, dat trots al
daar uitgevoerde baggerwerken de toe
stand niet veel is verbeterd. Anders is
het gesteld mot 't vaarwater van Ril
land en do vaargeul bij Valkenissen.
In dezo laatste zijn thans nagenoeg
alle drempels, welke diepten van i
meter bij laag tij van elkander scheid
den. verdwenen; op sommige plaatsen
bedraagt do diept© zelfs iet» meer dan
meter. Vcrwadht wordt, dat, dank
j de aan het werft zijnde baggerma
chine» cn dc wisseling van ebbe en
vloed, binnenkort in deze vaargeul
over een breedte van 250 M. do diepte
overal 8 M. en meer zal bedragen en
over een breedte van 300 meter 7 me
ter bij laag water, zood.it de Belgen-
land van tie Red Star Line dan ook
weer ongehinderd door de geul zal
kunnen varen.
TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
Donderdagochtend reed een 57-ja-
rige dame uit de Van Bleiswijkstraat
te Don Haag met haar rijwiel tegen
oen boom op den Ouden Schevening-
schenweg. waardoor ?ii een wond ho
ven het rechter-oog en een lichte her
senschudding bekwam. Zij werd per
auto van den G. G. D. naar haar wo
ning vervoord.
CRAAF VAN BYLANDT.
De Nederlander verneemt dat de toe
stand van den oud-voorzitter der Twee
de Kamer, Graaf Van Bylandt, zeer zor
gelijk is.
Op de te Deventer gehouden alge-
meene vergadering van De Hanze in
het Aartsbisdom Utreoht stelde de af-
uceling Soest voor een actie te 'voeren
voor een wijziging van de Arbeidswet in
uien - zin, dat in cc toekomst voor z.g..
kleine overtredingen niet die zware
straffen worden opgelegd, waaraan
speciaal de middenstand thans veel-
vuicl-ig bloot staat.
Het hoofdbestuur verklaarde hierom
trent, dat, wanneer voldoende feitenma
teriaal ter beschikking staat, het gaarne
de gevraagde actie wil ter hand nemen.
Aan het hoofdbestuur is niet anders be
kend, dan dat de Arbeidswet op een soe
pele wijze wordt toegepast. Het herin
nert verder aan een door den Minister
van Arbeid bij den Hoogen Raad van
Arbeid aanhangig gemaakt voor-ontwerp
van wet tot wijziging der Arbeidswet
1919 betreffende den arbeid in brood-
bakkerijen, welke wijziging aan vele
bezwaren der bakkerspatroons tege
moet komt.
Besloten wordt tpt het voeren van een
actie in dien geest, als door de afd.
Soest gevraagd cn op nader door het
bestuur te bepalen wijze.
WIJZICING DHR LpERPLICHTWET
EN DE L. 0. WET 1920.
A sun rio Memorie van antwoord op het
nfdeelingsverslag der Eerste Kamer
gaande dit wetsontwerp is het volgende
ontleend
Dc minister betreurt het, dat onderschei
dene leden ernstig bezwaar hebbed tegen
deze weievoordracht. Maar hc-t motief,
waarop deze leden tneenen aiun het ont
werp hun s'.cum niet tc kunnen geven, kan
hij bezwaarlijk als gegrond erkennen. Van
den beginne af hoeft hij zich bereid ge
toond tol overleg omtremt de vraag hoe
do bezuiniging op de kosten van het lager
nderwije te verkrijgen is.
Het «preekt van zelf, dat alleen deug
delijke voorstellen onderwerp van dat e
leg kern den uitmaken en dat daarbij
van de eerste elschcn moest zijn, dat
dfrc plannen dan die van den Minister de
millioenen zouden kunnen opbrengen
welke eiasr de meening der Regeering
bet herstel van het ontwrichte Staatsbud
get noodzakelijk eijiu Dat het amende
ment van mej. Westerman wat zijn finan-
cieclc gevolgen betreft niet kon opwegen
legen tiet voorstel van den Minister be
hoeft gc-en betoog.
Het verwijt dat de wet eenvoudig door
de rechtsche partijen aan de ünksche
wordt opgelegd, acht de Minister dan ook
niet billijk. De bewering, dat de Min iet
te snol en te gemakkelijk van inzicht v<
andert, heeft hij reeds bij de gedachte
l'isseling met de Tweede Kamer uitvoerig
behandeld en weerlegd.
De bewering, dat dit ontwerp de ver
iangdo bezuiniging niet zal brengen,
■«ebt sterker bewijs dan enkel beroep op
bet amendement van mej- WestennMi e s.
Do juistheid van de gegeven becijfering
wordt wel in twijfel getrokken, maar de
onjuistheid daarvan is tot op heden nog
op geen enkel onderdeel aangetoond.
Evenmin is het duidelijk, waarop de
mooning berust dat te weinig wordt be
zuinigd op de koeten der opleiding van de
onderwijzers.
Dal do onderwerpclijke maatregelen
invloed zullen zijn op de resultaten van
het onderwijs kan natuurlijk niet worden
ontkend maar dat het onderwijs daardoor
dermate achteruit zou gaan, dat de bezui
niging te duur is gekoohi, kan de Minis
ter niet toegeven.
De bewering, dat de voorgestelde bezui
aiging te veel afschuift op de gemeenten,
acht de Minister minder juist. Geen
kele gemeente zal worden gedwongen
grooter aantal leerlingen te honden, dan
waarvoor het Rijk vergoeding geeft.
Bezuiniging waardoor de pacificatie zoi
worden aangetast, kan van hem niet wc-i
den verwacht. Ilij wenscht dan ook nïe
in te gaan op het denkbeeld, dat alle oe
derwijs bijzonder onderwijs moet worder
Er wordt niet te haaetig bezuinigd, maa
bosiaai evenmin reden vooi de sk-öj
dat het beoogde doel niet zal worden bs
reikt. Welke maatregelen noodig zullen
rim na afloop var den duur der onde:
werpciijke wijzigingen kan thans nie
worden beoordeeld.
Tentoonstelling op Sport
gebied en Reddingswezen
Officiëele Opening
Zaterdag 2èJuni, namiddags 2 uur.
'6Avond*8uur: CABARET- en DANS
AVOND, met welwillends medewerking
van le RaDgs ortiston.
2 ORKESTEN 2 ORKESTEN
JAZZ-BAND „HOOMERS*.
Extra premies voor de bezoekers
Entrée i 1.—plus plaateel. belasting
In zijn repliek beriep mr. Molster
ziek op artikel 185 van het Alg.
Dienstreglement, dat 24 December
1923 werd ingevoerd en wettigt een
aftrek van 10 van alle loonen bij
de Ned. spoorwegen in afwachting van
een nieuwe loonregeling. De rechts
geldigheid van dit artikel achtte mr.
Molster bewezen door artikelen 7, li
en 150 van het Alg. Dienstreglement.
De raadsman van eiacher za! dupli-
ceeren 23 .Juli a.s.
WIJZICINC VAN DE
MERKENWET.
De minister van arbeid, handel en
nijverheid deelt in zijn memorie van
antwoord op het afdelingsverslag der
Eerste Kamer betreffende bovenge-
neomd wetsontwerp mee, dat inder
daad een algeheele herziening van de
ilerkenwet in zijn voornemen ligt.
Hij was van oordeel! dat dezo bin
nen afzienbaren tijd zou kunnen wor
den ingediend. Intusechen nemen de
laatst© maanden de plannen voor de
te 's-Gravenhage to houden interna
tionale conferentie der Unie tot be
scherming van den Industrieelen
Eigendom steeds vasteren vorm aan,
en is liet thans vrijwel zeker, dat di6
oonferentie in den loop van 1925 aal
worden gehouden. Bij nader inzien
schijnt het den minister geraden, de
herziening van do Meitkenwet uit te
stellen tot na die conferentie.
De voorgestelde partieele herziening
blijkt daardoor uffgent. De meening,
dat de groote drukte, ontstaan door
Duitschlands toetreding tot de Schik
king van Madrid zou zijn geluwd, is
niet geheel juist.- I-Let aantal interna
tionaal te Beyn ingesdireven merken
neemt nog steeds toe; vanzelfsprekend
>oogt het Bureau voor den industriee-
len Eigendom alluer zich aan dien toe
stand aan te passen, doch een der
middelen daarto© is de in dat ontwerp
gevraagd verlenging van termijnen.
De in elk geval na de internationa
le conferentie te wachten herziening
van de Merlcemvot in haar gelieel, zal
gelegenheid bieden, de practijk van
deze partieel© herziening te toetsen,
zoodat weze wijziging daardoor van
zelf een voorloopLg karakter aan
neemt.
HET PROCES TNZAKE
ART. 36 R. D. V.
Voor het kantongerecht t© Amster
dam heeft prof. mr. Molster schrifte
lijk van repliek gediend in her nrocie
dat door een leerling-machinist bij
Nederlandsclie Spoorwegen begonnen
is tegen de directie van de Ned.
Spoorwegen inzake de 10% loonsver-
De Nederlandsche
Slagershond.
De vraag Is een slagerswinkel
een gewone winkel plaatselijk
uit te maken.
Op do te Rotterdam gehouden slge-
mcenc vergadering van dc* Neder
lands,hen Slagershond kwamen aan de
orde eea voorstel-Nijmegen, ora gerech
telijk, in hoogite instantie te doen uit
maken of slagerswinkels als getvone
winkels moeten worden beschouwd, met
nagenoeg gelijkluidende voorstellen van
Dordrecht en de beide Haarlemsche af-
deeiingen. Na breedvoerige besprekin
gen werden deze punten van de agenda
afgevoerd. De vergadering was van
meening, dat deze quaeslie plaatselijk
zou moeten worden uitgemaakt.
GEVAARLIJK SPELLETJE
Te Twijzel spc-elde een troepje wie
ders op het, hooi van den veehouder L.
G. Een meisje en een jongen kwamen
in het liooigat, terecht en voor de an
deren be eon de pret nu eeret; In den
kuil werd hooi gegooid, waaróp men
begon te dansen. Hel meisje wiet zich
van onder het hooi uit te werken, maar
de jongen bleef, en toen ziin jammer
klachten verstomden, werd ook het
dansen gestaakt. Onder het hooi van
daan gehaald, bleek hij reeds bewus
teloos te ziin. Hel is echter gelukt den
knaap weer tot bewustzijn terug to
brengen.
„SPREEU WENTIJD"
Men schrijft aan het Hbld.
In de te Barneveld gehouden raads
vergadering klaagde een der leden
over het torenuurwerk te Voorthui
zen. dat- vaak schromelijk in de war
is. Meermalen geeft het één© wijzer-
bord bijv. als tijd S uur. terwijl de
wijzers van het andere bord 'tzelfde
oagenblik op half elf staan. Volgens
spreker ziin van dit alles de spreeu
wen de schuld, die op de wijzers <^aan.
zitten, welke daarioor zakken. Van
daar. dat in genoemd dorp thans
wordt gesproken van zonnetijd, zo
mertijd en.... snreeuwentijd.
E BILTHOVENSCHE SPIONNACE-
KWESTIE.
Naar het „U. D." verneemt, js de
instructie tegen den beer H. Elshout,
die zich, zooals men weet. onder ver-
verdenking van verduistering in voor-
loopige hechtenis bevindt (verduiste
ring gepleegd ten nadeele van het Her-
stcl-Japan-Fondsl door de Justitie ge
sloten. De zaak is naar de openbare te
rechtzitting verwezen.
DIPLOMATIEKE VERTECENWOOR-
DICING VAN ZUID-AFRIKA.
Reuter seint uit Johannesburg dat.
volgens de bladen, de nationalistische
regeering voornemens zou zijn een di
plomatieke vertegenwoordiging vtxtr ce
Zuid-Afrïkaansche Unie it: te stellen,
waarvan de hoofdzetel in Nederland zou
gevestigd worden. H. N„ seint nog. dat
ials candidaat voor den gezantschaps*
laging, die 1 Januari j.l. is ingegaan, post wordt genoemd Piet Groblcr.