HONIG'S
W MAÏZENA
Ingezonden
Mislukte poging tot
berooving.
Bijtijds gesnapt.
Zaterdagavond arriveerde te Delft
per tram uit Den Haag een oude da
me. Zij zotte haar rei» met het Deut
sche boot je voort naar Rotterdam, zou
aldaar bij een familielid overnachten
cn den volgenden dag verder reizen
naar Noord-Frankrijk. De dame, die
een beetje achterlijk scheen, droeg een
pakje bij zich, dat. naar men veron
derstelde, oei; geldswaarden inhield.
De reizigster had do bijzondere aan
dacht getrokken van een tweetal per
sonen mot een zeer ongunstig uiter
lijk. I)e politic was van liet een en un
der op de hoogte gekomcu cn haai
was verder medegedeeld, aldus
v.ordt aan De Courant gemeld d
het tweetal op het laatste oogenblik
aan boord \v;.s gestapt en de reis mee
maakten. Dit gaf te denken. De re
cherche bceloot tot bot instellen van
een ondorzock cn vertrok vun hier per
motorrijwiel in do richting Rotter
dam. Bij informatie aan do verschil
lende aanlegplaateen werd medege
deeld, dat onderweg niemand was uit
gestapt, zoorlat de politie doortufte
naar Rotterdam. Toen kort daarna do
boot arriveerde bleek, dat een der be
wuste personen zich quasi slapende
had opgehouden in de kajuit, waai
het pakje van do oude dnnso was ge
plaatst, terwijl zijn makker de Jur-
frotiw boven op de boot ..aan do praat
had gehouden. Het tweetal werd aan
gehouden en overgebracht naar het
hoofdbureau van poiilio te Rotterdam,
alwaar bleek, dat uien te doen had
met con paar beruchte cn bij do poli
tie zeer ongunstig bekend staando per-
eonon. Door het actief optreden van
de Delftsohc recherche is voorkomen,
dat het pakje, hetwelk inderdaad een
aanzienlijk bedrag aan geld inhield,
werd gestolen.
MINISTER DE VISSER.
De minister van Onderwijs. Kun
sten en Wetenschappen, dr. Do Vis
eer, heeft Zaterdag Den Haag met
lenige woken verlof verlaten.
Overplaatsing van
militairen.
Vervoer voor rijksrekening voor
gezinsbezoek.
Bij Kon. besluit is voor militairen
van het leger nader bepaald:
lc. wannei-r een militair, die in liet
belang van den dienst naar een andere
gemeente dun dio zijner standplaats
wordt overgeplaatst, er iet in kun sla
gen, voor zich en zijn gezin op d<
nieuwe standplaats een geschikte wo
ning te huren, terwijl do overpluat-
eir.g niet uitgesteld kan worden cn
niet op verzoek is geschied, kan door
of namens den minister van oorlog, in
dien daartoe termen aanwezig worden
geacht, aan dien militair worden ver
gund, tweemaal p-er maand voor
rijksrekening zijn gazln op de oude
standplaats te bezoeken;
2c. wenacht d» betrokken militair
zijn gezin tijdelijk elders dun op de
oudo standplaats te doen verblijven,
dan behoeft daartegen geen bezwaar
te bestaan. Evenwel tnogen do kosten,
voortvloeiend uit het bezoek daardoor
niet worden overschreden;
3e. de vergunning, nis onder lo bo-
öoeld, kan slechts verleend worden
tot het tijdstip, waarop do woning
kan worden betrokken en niet langer
dan gedurende een termijn van drie
maanden, welke termijn alleen kan
worden verlengd, indien daartoe uit
hoofde van bijzonder® omstandigheden
naar het oord*. I van den minister van
oorlog, termen aanwezig zijn. Do ver
gunning kon te ailen tijd-' worden in
getrokken indien do belanghebbende
niet voldoende pogingen in het werk
sldt om op do nieuwe standplaats zoo
spoedig mogelijk een woning to In
trekken, dan wel oen hem paawndo
woning niet in huur wonscht te aan
vaarden;
4e, voor bovenbedoelde reizen wor
den geen verblijfkosten toegekend.
Ter uitvoering van bovenstaande re
geling i» bepaald, dat do gehuwde he-
roepemilitaityn. die wegens woning
nood gescheiden leven van hun gezin
en vorm «enen in aanmerking te ko
men voor do gunst van vervoer voox
rijksrekening bij gezinsbezoek, daar
toe Mn verzoek tot den minister van
oorlog moeten richten.
Aan gehuwde beroepsmilitairen die
verblijfsvergoedingen genieten kan bil
dctacneeringen. wanneer hun verblijf
buiten hun standplaats langer dan jju
dagen zal «luren, eenmaal per maand
vervoer voor rijksrekening voor ge
it: :i«bezoek worden verleend.
Aan gehuwde officieren van do mili
taire verkenningen kan tijdens hun
verkenningsreizen eenmaal por maand
vervoer voor rijksrekening voor ge-
zinsbozoek worden verleend, wanneer
door het verblijf op dezelfde tijdelijke
standplaats van langer dan 40 dagen
do vergoeding slechts Voor dc helft
wordt verleend.
VERGIFTIGINGSVERSCHIJNSE
LEN TE TILBURG.
Tc Tilbiirtr zijn in verschillende ge
zinnen plotseling ccn aantal personen
ongesteld geworden, welke ongesteld
heid gepaard ging niet braken on lie-
vigo krampen in het onderlijf. Onge-
evcr 25 personen ln een 5-tal gezin
nen werden ongesteld vermoedelijk na
hot eten van kaas. Do hulpverlecncn-
do geneesheer, dr. Fransen, achtte de
ongesteldheid niet van ornsf igon aard.
Do kaas is ter onderzoek door do po
litie in beslag genomen.
GEMEENTE TEGEN PARTICU
LIERE AUTOBUSSEN,
De gemeente Nijmegen bracht deze
week eenige eigen autobussen in
dienst voor de route station Groene-
woudH. Landstichting.
Do particuliere auto-ondernemingen
welke vooral de gemeente-tram be-
concurreerden, kregen hiermede een
gevoeligen klap vooral ook nu de
gemeente Nijmegen bezwarende tech
nische on economische bepalingen
ging doorvoeren voor dc particuliere
au tohnsdicnst.cn.
Menig particulier bedrijf werd stop
gezet.. Andere ondernemers wendden
zich tot juristen en willen de gemeen
te, een proces aandoen.
EEN DUITSCH PASSEN-
SCHANDAAL.
De Berlijnsehe correspondent van
het ,,llbld." schrijft:
Sedert de laatste week van Juni
heerschen in Duitecliland voor buiten
landers pastoestanden, waarop nood
zakelijk de aandacht der Nederland-
scho autoriteiten gevestigd dient te
worden. Gelijk bekend is, had do
Duitsche regeering onlangs bij Veror
dening van den 27 Juni j). de malle
en schadelijke 500 Mk. reisbelosting
opgeheven, die zooveel kwaad bloed
gezet had. Daarvoor in de plaats is
nu een belasting gekomen, die van
Dniucher en buitenlander (de 500 Mk.
belasting was alleen voor Duilscher#)
een nieuwe bijdrage voor liet z.g.
..Unbfidenltlichkoitsvermerk" van het
belastingkantoor eischt. Dit ..Ver
merk" bestaat uit een stempel, dat in
den pas gedrukt wordt.
Het. minimumbedrag voor een korte
reis is 5 Mk. Voor langere reizen
klimt het. bijv. op 25 Mk. voor drie
maanden, 40 Mk. voor zes maanden en
00 Mk. voor een Jaar. liet z.g. „Dauer-
visum". Niet alleen moeten thans ook
alle buitenlanders deze bedragen beta
len, maar bovendien verlangt de Duit
sche politie thans nog tens dezelfde
bedraden voor het eigenlijke Au# und-
EinreDei'igum". Wil ik dus, ir
Duitsehland wonend, viermaal por
Jaar een D.auervisum naar Holland
hebben, dan moet ik thans 4 maal
(25 on 25 M.) is 200 Mark neertellen
of in hot goedkoopste geval 1 maal
(60 cn 60 Mk.) ia 120 Mk, voor een
jaar; terwijl ik no? in Juni voor liet
belasting-tempel niets en voor drie
maanden Dauervlttum slechts 9 Mk.
bohoofde neer te tellen.
Omgekeerd kan een Duitochor', die
bijv. in Amsterdam woont, eiken dag
.'.onder ttes-cn of moeite naar Duitseh
land. Wil hij 3 maanden wegblijven,
dan behoeft h!J voor de terugreis naar
Nederland bij een Ned. Consulaat in
Duitsehland slechts f 10 (15 Mk.} te
betalen. Do Hollander in Duitsehland
dus 200 Mk. De Duitscher in Neder
land slechts CO Mk. per Jaur. Die on-
gelijkheid is te groot. Wolken indruk
dozo nieywe bepalingen op do in Ber
il gevestigde vertegenwoordigers der
buitenlandse!)© pers gemankt heeft,
wier beroep het bezit van een „Dauer-
vi«um" beslist noodzakelijk maakt,
behoeft hier niet nader ie worden
aangeduid. Zij hadden juist nu langen
strijd do Duitecho autoriteiten over
tuigd van do noodzakelijkheid den
Journalisten hot reizen niet meer zoo
ongelooflijk moeilijk te maken. Met
con enkele penrestroek schrap: het
Ministerie van Financiën nl het be
reik to weer door.
DRESSEF.REN VAN ZEELEEUWEN.
Van zeeleeuwen heet. liet, dat. zij
zonder wreedheid hun balimcter-kun-
sten loeren, oindat hun dit als van
naturo afgaat, cn omdat hun schrun-
dorheid zoo groot is.
Hoe slimmer OChtcr een dier is. al
dus lezen wo in het Maandbericht
•an het Ned. Jack London-verbond.
hoe liever een drtrseur het wenscht
af tc richten, des te eerder valt het
flus in diens handen. Bij zeeleeuwen
evenals bij do meeste kunstenmaken-
do dieren, wordt behalve slaag hon
gerlijden toegepast. Daar con dres
seur steeds alles uit een dier weet te
halen, wat or in zit. maakt hij bij
deze dieren gebruik van hun langen
lenigen hals on rioht ben daarom
voornamelijk af op balanceeron.
Zij loeren plaats nemen op daartoe
bestemdo Standaard', nu neemt de
dresseur oen bal, waaraan oen sterke
ischlucht. Deze lucht prikkelt den
hanger dor dieren cn zl! steken hun
kop omhoog naar den bal.
Do dresseur drukt deze nu togen
den spitsen snuit en slaat, het dier
daarbij met oen stokje onder do kin.
Na afloop krijgt het eenige vischjc
ter belooning.
Dit gaat zoo dag in dag uit. ge
paard niet karig yoodscj. zondat het i
dier altijd hongerend ia. Bij do voor-
«tellingou. waarhij geen fouten geris
keerd kunnen worden. heeft het
stoods een razonden honger.
Als men nagaat, dat hot. indien hr-t
stokje niet vergoten wordt, met dit
systeem van honger, slaag en karige
hongorstilling als Iwlooning. een Jaar
duurt, vóór sommige kunststukje' or
In zitten, kan men Ingrijpen, dat or.k
deze dressuur een ware marteling D-
me dieren moeten bovendien
verblijven in een kleinen vierkanten
bak met wat water, di" de reizende
circussen mee kunnen voeren.
TELEFONISCHE AANSLUITING
AAN WOONHUIZEN VAM
AMBTENAREN.
Do Commissie uit dc Tweede Ka-
..ie,r voor do Staatsuitgaven heeft
naar aanleiding van hot ln liet ver
slag der Rekenkamer vermelde groot,
aantal telefonische aansluitingen, go-
heel of gedeeltelijk op 's Rijks kosten,
van ambtenaren van Waterstaat tot
do overige Minister» de vraag gericht,
hoeveel telefonische aansluitingen aan
woonhuizen van onder hun departe
ment rossorteerende ambtenaren cn
officieren geheel of gedeeltelijk op
'b Rijks kosten aanwezig zijn. Do
daaromtrent ingekomen opgaven loo-
pen zeer uiteen.
De commissio is in het algemeen
/an oordcel, dat het aantal lelefoni-
scho aunsluitingen aan de woonhui
zen van ambtenaren, welke niet te
vens bureau zijn, op 's Rijks korien
zooveel mogcljjk moet worden be
perkt. Zij stemt geheel in met de op-
•atting, welke blijkbaar door den Mi
nister van Financiën wordt gehul
digd, dat dergelijk© aansluitingen
slechts bij hooge uitzondering aan
wezig zijn en stelselmatig niet toe
gestaan zijn. In ieder, geval acht de
commissie bet, onnoodïg, dot derge
lijke aansluitingen aanwezig zijn in
woonhuizen van ambtenaren, die als
regel den geheelen dag op hun bu
reau vertoeven. In de zeer enkele gc-
allon, dat liun buiten do bureau-
uren een mededeoling of vraag moet
worden gedaan, zijn zij ook wel op
andere wijze te bereiken.
BIMNENLANDSCHE KOLONISATIE.
Het Voorloopig Comité tor voorbe
reiding van do defeniticvo stichting
van een Centrale Nederland voor
Rinnenlandsche kolonisatie lieeft te
gen Zaterdag 12 Juli te Utrecht een
vergadering uitgeschreven Aan do
orde zal o.m. komen: bespreking con
cept-statuten van 'net comité en ver
kiezing van een Raad van Bestuur
en eon voorzitter.
1 EEH FILM VAN DEN TREKHOND.
Naar Het Vad. verneemt, is do
Anti-treklioudenbond bezig met
vervaardiging van con film, welke
het tr&khondenbedrijf zal to zien ge
ven. De tekst van het scenario is ge
schreven door mevr. Cardo te Amster-
danm. Polygoon zal de film opnemen.
De heer V. Eeghen to Bnssum lieeft
zijn landgoed voor opnamen beschik
baar gesteldDo film zal intu&schen
zooveel mogelijk lanss den weg van
streken, waar de trekhond voel wordt
gebruikt, worden gemaakt, d.i. b.v.
in den omtrek van Rotterdam, van het
Gooi, in Noord-Brabant enz.
HARDHANDIG BOKSER. - Te Rotter-
dam U een Antwerpenaar, die bij de
bokswedstrijden in den Circusschouwburg
uitkwam te^en den Nederlander Van Vliet
door dozen knock out geslagen. De Ant
werpenaar elond iiset weer op. Hij moest
naar het ziekenhuis worden (vervoerd,
waar bij liern een hersenschudding is ge
constatceid.
DE TUCHTUNIE.
Op (ie te Baarn gehouden olgemeene
vergadering der Tuehtuaie zijn lot leden
van hei algemeen bestuur gekozen de
hc-oren C. E, G. Hogendtjk, prof. dr. J. H.
Gunning Wzn., mej. Frieda Kat®, mr. P.
It. Blok, terwijl de volgende vereeniglngen
een vertegenwoordiger zullen afvaardigen:
de Motorenver«n:g:ng, het Neder). On
derwijzers Genootschap, do Neder!. Voet
balbond on do Klnderbond. Tot algemeen
voorzitter ie gekozen dr. C. Ëaston, die
de benoeming aanvaardde.
FORENSEN 3 ELASTINC.
Naar het Weekbl. dor dir. bel.,
invoorr. en ace, verneemt, beginnen
verschillende gemeenten forensen-aan
slagen op to leggen aan ambtenaren
der belastingen, wier rayons zicli over
eenige gemeenten uitstrekken, en die
geacht, worden meer dan 1X> dagen 's
jatirs in die gemeente to vertoeven.
OM ONDER DAK TE KOMEN.
'Vrijdagavond laat meldde zich do
30-jarigo kelner G. J. do S. aan den
den politiepost aan de Leuvehaven te
Rotterdam onder modedeeling, dat hij
Donderdag te Enschedé iemand met
een mva had vermoord. Hij werd op
gesloten in het politicbureau aan de
Paan wenst oog, terwijl telegrafisch tc
Enschedé om inlichtingen werd ge
vraagd. Bij zijn nader verhoor ver
klaarde Do S., den moord te Ensche
dé to liobbon verzonnen, oin onder,
dak (lak to krijgen. Hij was eonigen
lijd to Maastricht in betrekking ge
weest en toon zonder betaling ontsla
gen. Daarop was llij liior gekomen en
had liij tevergeefs getracht, als
steward bij de Holland—Amerika Lijn
to monsteren. Ten slotte had hij zich
ton einde raad naar den politiepost
begeven en daar liet onware verhaal
opgedicht.
ONEERLIJK BESTUURSLID.
De N. II. Ct. meldt:
De politie te Almelo beeft, gearres
teerd li. van O., bestuurslid van dc
ufdeoling aldaar van den texlclarbci-
dersbond St. Lamberhis, die van 8
tot 14 Mei spoorloos was verdwenen.
Hij hoeft thans bekend ruim f 1000
tc hebben verduisterd, zhnd© de con
tributie van den textielarbeiderebond
voor do r.-k. tuberculosebestrij
ding.
HERDENKINC MOBILISATIE 1914.
Ten einde misverstand weg to ne
men, wordt gemold, dat het do be
doeling is, uit do in to zamelen gel
den alleen te steunen hen, die in de
oorlogsjaren ondor de wapenen zijn
geweest en dio voor hun persoon, hun
gezin of hun bedrijf in bijzondere
mate nadoelen hebben ondervonden,
welke nawijsbaar hot; gevolg zijn van
do vervulling van militairen dienst,
gedurende dien tijd.
Of een fonds kan Worden gevormd
uit. de rente waarvan de bedoelde
steun kan worden gegeven, dan wel
volstaan zal moeten worden met too-
kenning van een ondersteuning ineens
of gedurende beperkten tijd, zal van
de opbrengst van do inzameling afhan
gen.
AAN DEN DOOD ONTSNAPT.
Men schrijft uit. Lichtenvoorde aan
do „Geldcrscho Bodo".
In den stillen zomeravond reed do
heer II. uit Lichtenvoorde per auto
van Dinrperlo naar Aalten met een
snelheid van pl.m. 40 K.M.
Plotseling sprong uit een hosch
iemand van wien de heer II. enkol kon
zien, dat hij een z.g. Duitsche pet
droeg, to voorschijn, gaf eon schreeuw
en schoot terstond dwars door de
auto heen. Meenend met, een struik-
roover to doen to hoblien boog II. zich
z,oo ver mogelijk over het stuur lieon
cn reed, doodelijk verschrikt met
groot# snelheid naar Aalten, waar
hij direct do politie met het voorge-
vaJlcno In konnis stelde.
Met loffelijken dienstijver stapten
twee Aaltonsche veldwachters, in uni
form cn mot karabijnen gewapend in
den auto, om met H. den terugtocht
to aanvaarden naar do plek, waar op
den auto geschoten was.
Wederom, doch thans reeds in het
licht der auto-lantaarn, zichtbaar op
oen afstand van pl.m, 60 M., sprong
de persoon met de Duitsche pet op uit
het bosch; direct deed II. den auto
stil staan, terwijl de veldwachters rie
pen: handen omhoog of wo schieten!
Aan deze sommatie werd onmid
dellijk gevolg gegeven.
Doch eensklaps ziet II. aan den
andoren kant van den weg een andere
persoon, dio een schot in do richting
van den auto loste, doch gelukkig zon
der iemand te treffen.
F.en der veldwachters legde onmid
dellijk zijn geweer op cleze persoon
aan en sommeerde hem handen
omhoog to houden of anders te zullen
schieten.
Ook aan deze sommatie werd ge
volg gegeven
En toen do. beide veldwachters
den auto hadden verlaten om beide
schutters te arrestoeren, bleken zij
te zijnNedorlandsche kommie
zen.
Later vernam men, dat een der
kommiezen nog driemaal op de beide
veldwachters geschoten had, doch ge
lukkig waren deze kogels geketst.
Waarlijk zijn II. cn de beide veld
wachters aan een wissen dood ont
snapt; want hadden deze kogels niet
geketst, daii was do ramp niet te
overzien geweest.
II., noch de veldwachters hebben
van te voren de geringst© waarschu
wing van do kommiezen vernomen.
HOOGE RAAD VAN ARBEID.
De Hooge Raad van Arbeid zal a s.
Maandag te 's-Gravenhage vergade
ren ter behandeling van net voor-ont
werp tot wijziging van de bepalingen
van de Arbeidswet betreffende den
arbeid in broodbakkerijen.
INCEZONDEN MEDEDEELINCEN
a 60 Cts. per regel.
HEERLIJK
vinden de kinderen pap van
HONIG'S MAÏZENA. Dit is niet
te verwonderen. Ze is fijn van
smaak, voedzaam en toch licht ver
teerbaar. Geeft daarom uw kinderen
pap van de echte HONIG'S MAÏ
ZENA. Let op de sluilzegels met
Bijenkorf.
vrao^t z
feuw Wlnkelicr/I
Van Ingesonden slakken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den inrender
niet teruggegeven.
Voor den inbond dezer rnbrlek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
M. de R..
Ondergetcokende verzoekt naar
aanleiding van het ingezonden stuk
in uw blad van 4 dozer d<x>r het be
stuur van Bewust Streven, een kort
antwoord in uw blad te mogen plaat
sen, oin do op zijn zachtst uitgedrukt
onjuiste voorstolling van zfCken recht
te zotten.
Een ieder dio niet een arbeiders-or
ganisatie eenigezins op do hoogt© is,
moet weten, dat altijd voorliet opzeg
gen van hot contract met den een of
andoren werkgever, de propaganda,
die trouwens altijd gevoerd wordt,
Merker wordt aangepakt. Als dit dan
door een zich noemende organisatie
wordt afgekeurd dan stel ik daarte
genover, de vraag wat of dat wel
voor oen strijdorganisatie moet we zon
Dat, er voor de onderhandelingen
door ons een verklaring aan de direc
tie zou zijn afgelegd is als het geheele
ingezonden st.ukgangmakerij en on
juist.
Hot resultaat, der onderhandelingen
met de Directie is. dnt dpor den
Centr. Bond cn den R.K. Bond, nadat,
B. S. half Mei liet contract zonder
meer aanvaardde; een loonsverhoo-
ging werd bereikt in Juni voor pl.m,
20 arbeiders, welke loonsvorhooging
evenwel voor hei geheele personeel
eon indirecte Imteekenis inhield.
Verder moet ik ©r op wijzen, dat op
al onze personeelsvergaderingen het
personeel geheel zelfstandig heeft be-
Oist en dat er schriftelijk gestemd is
geworden.
Op dozo personeelsvergaderingen
had ook hot bestuur van Bewust Stre
ven toegang, zooals het geheele per
soneel. dit had, doch zij hebben van
deze gelegenheden geen enkele maal
gebruik gemaakt, door dat, zii begre-
pon en wisten, dat het overgroot© deel
van liet personeel niets van leugen en
bedrog willen weten.
Ook moeten wij opkomen tegen het
oniuist© dat, B. S. werd, opgericht om
dat men met dc leiding van den Centr.
Bond niet accoord ging, daar de wer-
kolijk© reden minder vleiend voor
B. S. is welk© ovenwei uit modelijden
door ons niet bekend gemaakt zal wor
den.
Dat door ons optreden het belang
dor Melkbezorgers gediend is, bewijst
wel do flinke groei dezer vakgroep
welke zic-h. zooals trouwens voor onze
geheele afdeoling, nog gestadig voort
zet.
Wij zullen evenwel niet te veel tijd
besteden aan een clubje van acht
man. welke mennen door clubjesvor
ming hun positio eu dat hunner colle
ga's beter te kunnen maken. Wij doen
dit. niet. ten eerste omdat wij onzen
tijd in het lie lang der arbeiders beter
kuunen besteden en ten tweede omdat
wij in ons vakblad hier uitvoeriger op
terug. zuilen komen.
Wij verklaren ons evenwel nogmaals
bereid (dus voor do zevende maa,l) om
een personeelsvergadering uit t©
schrijven, of wil B. 9., daar anders
zijn leden er niet bij kunnen zijn een
openbare vergadering in do eene of
andere groote zaal; waar zii hun han
delwijze tegenover de melkbezorgers
mogen verdedigen.
Wij meenen dat als B. S. buitenge
woon sterk staat zij dat aanbod niet
lean on mag afslaan en zien dan ook
met belangstelling een dusdanig schrij
ven tegemoet.
U mijnheer de Redacteur, dankend
voor do verleende plaatsruimte.
Voor het bestuur van den Cen
tr alen Bond,
A. MARS,
Secr.-Petra,
OVER HET PROTEST DER GE
HEELONTHOUDERS INZAKE DEN
BIERVERKOOP IN DE CENTRALE.
Geachte heer Redacteur.
Vergun mij in Haarlem's Dagblad
eenigo regelen daarover te schrijven.
Met zeer gemengde gevoelens heb jk
dit protest gelezen in uw blad van
3 Juli j.l.
Do kwestie van wel of geen bier
verkoop in ,,de Centrale", laat ons
koud, hoewel ik voor mij daarin een
miskenning zie van het besluit der 2e
Kamer. Want, ongeveer terzelfder
tijd dat in de 2de Kamer het Wets-
voorstel Rutgers (plaatselijke keuze)
werd aangenomen is do verkoop van
1 bier in de koffiekamer van het vak-
vereenigingsgebouw der S.D.A.P. toe
gestaan. Scheever verhouding is niet
denkbaar. Want het doel van plaatse
lijke keuzo is toch algeheel© droog
legging.
Ik weet wel dat deze bierverkoop
niet het principe is van vele S. D.
A. P.'ors en van de geheelonthouders,
maar het feit is er toch. Wat de toe
komst ons op dit gebied geven zal
is een groot vraagteeken.
Maar nu ter zake.
Het Maandblad van het Centraal
Comité van drankbeslrijdendc ver-
eenigingen in Haarlem, betreurt bet
stommen-aantal dat den bierverkoop
in ,,de Centrale" beslist heeft.
Hoe vreemd!
Voelt dit Comité dan niet dat het
altijd zoo gaat? Bii liet riemmen over
het Wetsvoorstel Rutgers e a. voor
plaatselijke keuze in de 2de Kamer
mankeerden er óók 26 stetimen. Wij
weten toch allen dat in de Kamers
niot zuiver de meeningen van het ge
heele volk ondergebracht zijn.
Dat ieder er bij deze stemming bij
gehaald was. En om welke reden wa
ren er 26 (zegge zes en twrariv) weg
blijvers bij een stemming over zoo'n
ingrijpende en belangrijke volkszaak?
Nu ziet liet Comité zelf eens, hoe
prettig het is als do groote massa af
hankelijk is van de willekeur eener
minderheid, en deze minderheid haar
wil oplegt aan de meerderheid en
ook welke waarde nien moet hechten
aan dergelijke besluiten.
Dit mijnheer de Redacteur moest
mij van het hart en ik dank u zeer
voor uw welwillendheid.
Hoogachtend,
J. H. L. ALBRECHT,
Secr. der Ver.
„Onderling Belang"
afd. Haarlem van den Ned.
Bond van Koffiehuis, Rest.
houders en Slijters.
LAGEROXDERWIJSBEZOLDI-
GING.
De bedoeling van 'dit artikel is den
belangstellenden leek een inzicht te
geven van de wijze, waarop de leer
krachten, verbonden aan het lager-
onderwijs, worden gesalariëerd.
Het lijkt mïj het beste niet een stuk
je historie te beginnen en dan moet ik
terug tot het jaar 1857, toen aan de
openbare onderw. ©en minimum van
f 200 per jaar verzekerd werd. In 1878
werd dal 400. In 1901 f 500 met 4
verhoogingen van 50 om de 5 jaar.
Hoofdact© 100 per jaar meer. Ge
huwden boven 28 jaar 50 tegemoet
koming in de huishuur. Deze minima
werden in 1905 (Dr. Kuyper) ook uit
gekeerd aan de bijzondere onderwij
zers. Tijdens hot ministerie De Mees
ter werden de minima f 500 tot 825..
Ongeacht de 'duurte- en kindertoesla
gen bleven ongeveer deze getallen tot
192I{*) gchandhaald, d.w.z. de mini
ma. Democratische gemeentebesturen
en plaatsen, waar de levensstandaard
hoog was, zuiverden deze minima aan
tot een behoorlijk salaris vaak. De
plattelandsgemeenten in 't algemeen
mag men wel zeggen, hielden zich
nauwgezet aan de minima, ofeen
50 of 100 gulden daarboven. Van die
minima mocht de ponsioenspremie ad
3 en 7 resp. voor ongehuwden en
gehuwden nog worden afgetrokken.
Goed begrepen dus, tot 1921 had
men een bezoldiging, die uitging van
da minima, maar waarboven elke ge
meente vrijelijk mocht uitgaan. Deze
wijze van doen had tot gevolg, dat de
plattelandsonderwijzer armoede leed
(de klassieke „kale" schoolmeester),
den onderwijzer in do stad meeren-
deels een behoorlijk salaris werd uitbe
taald.
Om don onderwijzer niet langer af
hankelijk te doen zijn van de schriel
heid „eens bocrengemeenteraads"
werd mede door de actie der vakbon
den, door 't Rijk besloten, geen mini
ma meer uit to keeron, doch de sala
rissen over 't geheele land, voor zijn
rekening te nemen, mot dien verstan
de, dat niet één gemeente daar boven
mocht gaan. Tegelijk besloot de regee
ring, in overleg met de Sfc, Generaal,
de wedden niet meer bij de wet, doch
bij K. B. te regelen.
Om dit K, B.-192-1, dat nu nog, be
houdens de vermindering van 5 en 10
nCt., van kracht is, is veel te doen ge
weest. Ten eerste zijn de getallen ge
middeld een 600 lager, dan door het
Georganiseerd Overleg aan de regee
ring werd geadviseerd, ten tweede
werd bij de vaststelling der salarissen
een aftrek van 8Vö pensioenspremie
verdisconteerd, terwijl later toen de
salarissen van alle rijksambtenaren
niet meer premievrij werden (Mr. d©
Geer), die der onderwijzers tegelijk
(dus voor 'de 2e maal) met 8V6
omlaag gingen.
't Ging in één moeite door, doch het
was niet, wat je noemt fair, in aan
merking genomen, dat de regeering
zelf had erkend, dat de bezoldiging
was ingesteld op een premievrij pen
sioen.
Hoe onaangenaam deze dingen ook
zijn, zij zijn niets, in vergelijking met
de wijze, waarop bet eigenlijke K. B.,
salarisbesluit, in elkaar gezet is. Id
hoofdlijnen hieronder.
Zonder Hoofdact©: ongehuwd min.
1600 max. (na 15 j.) 2500. gehuwd
min. 1600 max. (na 23 j.) 2900.
Met Hoofdact©: ongeil, min. 1900
max. (na 15 j.) 3100, gehuwd min.
1900 max. (na 23 j.) 3500).
Waarlijk, men vergeve mijn bittere
stemming, wanneer ik een weinig gal
achtig daarover zal moeten spreken.
Het B. B. onder de loupe genomen,
zullen leek en deskundigen moeten er
kennen, dit is prutserswerk. Daarin is
nu letterlijk elke rationaliteit zoek.
Houvast heb je er absoluut niet nan.
Bijvoorbeeld: Waarom actenbezoldi-
ging, voor de lagere school improduc
tief, als daar zijn: Fransch, Duitsch,
Engelsch, Wiskunde, Waarom niet-
actenbezoldiging voor acten wel pro
ductief voor de lagere school, als daar
zijn: zang, teekenen, schoonschrijven,
en vak j. (gymnastiek). Waarom dé
onderwijzer zonder hoofdact© om de
twee jaar 100 opslag, dit met hoofd
act© om 't jaar. Zijn de eerste zulke
prullen? Men zou het waarlijk den
ken. Anders, men informeere of zijn
kind les heeft gehad van een bevoegde
of van een z.g. volledig bevoegde
ond. met hoofdacte) en oordeele
dan naar de resultaten of die een ge
middeld verschil van 4a/ 50O_ per.
jaar gedoogen. Waarom de hoofdact©
van 100.later 300.—, ineens op
600.— (zegge zeshonderd gulden)
gebracht! Waarom een uloboofd een
marge van 11 a 1200, een gewoon
lioofd van 7a/ 800. Kon dat niet ge
halveerd? Waarom een onderwijzer
ulo 500.meer dan één aan 't la-
geronderwijs verbonden? Waarom
waarom
Het bovenstaande zou ik niet hebben
durven schrijven, als ik er niet wat
anders, m.i. wat beters voor in do
plaats wist. Zi© hieronder do resulta
ten 'dan van mijn pogen: een nieuw
ontwerp Bezold. Besluit met toelich
ting. Reeds stuurde ik dit aan onzv
Koningin en aan Dr. De Visser. Bo
vendien ben. ik er van verzekerd, dac
door middel van uw blad, Geachte Re
dactie, een en ander zeker onder de
aandacht onzer Edel Hoogmogenden
zal komen.
B.-B. 1925.
Considerans.
Artikel Ia. Iedere leerkracht, hetzij
gehuwd of ongehuwd, verdiene even
veel bij het begin van zijn loopbaan
(niet jonger dan 20 jaren), onverschil
lig welke acten hij bezit. Over de De-
looning van bij-acten wordt in een
'olgend artikel gesproken.
Artikel lb. Verhoogingen worden al
leen toegekend wegens dienstjaren en
wel 15 van 80 's jaars. Aanvang
2000 's jaars. Verhoogingen worden
niet toegekend aan onderwijzers, dio
ook na herhaalde waarschuwing het
werk iu de scfhool blijven verknoeien.
Wie absoluut als paedagoog onge
schikt blijkt t© zijn, wordt zooveel ja
ren wachtgeld verleend als er dienst
jaren zijn. Een en ander bij do wet to
regelen.
Artikel II. De marge voor hoofden
van scholen bedraagt 300 als ze am
bulant, 600 als ze niet ambulant zijn.
Artikel III a. Iemand, dio een diplo-
...a voor Fransch, Duitsch. Engelsch,
Wiskunde, Teekenen, Landbouw De-
haalt, ontvangt een gift ineens van 1
maal 500; voor handwerken, vak j,
schrijven, zang een gift ineens van
1 maal 200.
Artikel III h. Middelbare a-eten A en
B. worden beloond met een gift ineens
van 1 maal 1000, uitgenomen schrij
ven en andere middelbare acten, wel
ke voor de school hoegenaamd geen
nut kunnen afwerpen.
Artikel IIÏc. De Hoofdacte wordt be
loond met een gift ineens van 1' maal
1000.
Artikel IV. De aftrek van 4 en 8
voor gemeenten respect. 2e en 3e klas
zal niet meer plaats hebben.
Na aandachtige lezing zal men ge
merkt hebben, dat ondergeteekendo
een voorstander is van loon naar ar
beidsprestatie. Hij acht dit de meest
eerlijke oplossing der loonkwestie en
is dan ook een verklaard vijand van
kindc-r-, vacanlie-, huwelijkstoeslag
e.d., dewelke met arbeidsprestatie
niets te maken hebben. Hij is er stel
lig van overtuigd, dat door genoemde
toeslagen, bet eigenlijke loonpeil on
rechtmatig gedrukt wordt. Dat een
ongehuwd man minder hard zal wer
ken dan een gehuwde is een legende.
Het omgekeerde zou eerder te beplei
ten zijn, wijl de ongehuwde, wil hü
eenmaal trouwen, zijn. positio door
ijver zal trachten te handhaven. Het
bezit van kinderen behoeft nog geen
betere paedagogen te kweeken. Onze
kinderlooze onderwijzers en onderwij
zeressen hebben getoond, hun taak
even goed te verstaan, als de gehuw
den, en al is 't waar, dat d© onderwij
zer-vader, zich kan laven aan de op-
voedkundebron, daartegenover staat,
dat de c-chte levenszorgen in het huwe
lijk voorkomen, wat den gehuwden op
voeder periodiek wel eens eer minder
bekwaam voor zijn werk kan maken,
dan de gezinslooze onderwijzer. De
manier waarop ondergeteekende de
actenbelooning ter hand genomen
heeft, acht hij een goede. Met één slag
wordt daardoor een einde gemaakt
aan de verkettering, welke het onder
wijzerscorps, ais een onuitroeibare
hoogmoedsparasiet- heeft aangevreten.
Hij bedoelt de meerwaarde, welke de
collega's elkander om 't bezit van ac
ten toekennen, en welke niet anders is
'dan schijn.
Hoe méér acten, hoe beter paeda
goog is de grootste onzin, en deze stel
ling wordt dan ook alleen door den
actenmaniak volgehouden. Hoe min
der acten, hoe beter opvoeder, zou re
latief steekhoudender zijn. Dit ont
werp is rechtvaardig, omdat 't een
einde maakt aan ongelijke bezoldiging
voor hetzelfde werk en de studenten
voor een acte nochtans beloont. De
vrees, dat actenstudie opgegeven zal
worden, behoeft m.i. niet te bestaan,
een gift van 500 heeft nog genoeg
aantrekkingskracht. Privaatlessen en
het leeraarscliap aan avondscholen
e. d. worpen mede hun baten af. Ove
rigens zal de school bij minder acten
studie er bij winnen. De aftrek van
4 en 8 voor kleine gemeenten meen
de ik té moeten laten vervallen. Deze
is zoo ongerijmd, dat het mij weinig
moeite zou kosten, deze voor groote
gemeenten te bepleiten. In de iager-
onderwijswet zal moeten worden in-
gelascht een artikel, waarbij de on
derwijzer verplicht wordt tot het vol
gen van paedagogische vacantiecur-
sussen. Dit tot omhoogvoering van het
huidige peil, waarop de onderwijzers
sta an.
Tenslotte zal bij toepassing van
mijn ontwerp-Boz. Besluit-, naast een
rechtvaardige bezoldiging een niet on
belangrijke bezuiniging worden ver
kregen. Gevallen als thans, waarbij
de grootste prullen van onderwijzers
met, hoofdakte meer verdienen, dan
goede leerkrachten zonder hoofdacte,
zullen dan niet meer voorkomen, ter
wijl niet productieve acten ook onbe
loond blijven.
...Ten slotte volgo hier nog in hoofd
lijnen het voorgesteld onwerp Re eer-
ringsbezoldigingsbesluit-1925, dat,
mocht 't onveranderd in 't Staatsblad
komen, den onderwijzer zonder voor
behoud tot het armoepcil van vóór
den oorlog terugvoert. Men bedenke,
van onderstaande getallen, 84
pensioenspremie afgetrokken moet
worden. Voor klein© gemeenten boven
dien nog 4 en 8
Konder hoofdacte ongeh. min. f 1200
(na 14 j.) 2200. geh. min. 1200 (na
22 j.) 2600.
Met hoofdacte: ongeh. min. 1400
(na 14 2700; geh. min. 1400 (na
22 j.) 3100. 1
Niet genoemd ie de salariswet ^aar'emi Juli 1924.
1919, omdat zij den 2-jarigen leeftijd A 'CREVELD'
slechts bereikte. Pieter Iviesetraat' 67,
