ihMiïna DE MODE HAARLEM'S DAGBLAD GEMENGDE VOEDING ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1924 - VIERDE BLAD GEZELLIGHEID EN GEMAK IN DE KEUKEN. Het is een algemeen erkende en groote waarheid, dat de keuken wel een der belangrijkste vertrekken van het geheele huis en de aandacht, welke men thans aan de verbeteringen van den woningbouw besteedt, komt voor een ruim deel ten goede aan de keuken en haar inrichting. Do onder vinding heeft ons geleerd, dat noch het enorme „bakhuis" uit den ouden tijd, noch het vierkante hokje van la tere jaren een geschikte werkplaats aan de huisvrouwen verschaft, en het is dan ook zeer logisch, dat men nu den middenweg volgt en bij voorkeur keukens bouwt, welke de afmeting hebben van een kleine kamer. Het >8 niet prettig als een keuken zoo heel groot is. maar als men zich niet roeren kan, is 't nog veel erger. JTet is de plaats waar de huisvrouw dikwijls het grootste gedeelte van den dag doorbrengt en waar zij veel ge mak dient te hebben om goed t0 kun nen werken. Ken verstandig ding is het daarom den gootsteen zoo in te richten, dat hij niet langer alleen ten behoeve van het aanrecht bestaat maar b.v. tevens gebruikt kan wor den als waschtafel. Bij vroeger vergeleken zijn de-mo derne gootsteenen ware sierst ukken. >fen kan verschillende practische mo dellen krijgen, welke in mooi, wit por- fcclcin zijn uitgevoerd en van nikkelen of gepolijst koperen KVanen voor warm water en koud zijn voorzien. Zulke gootsteenen zijn natuurlijk ge makkelijk schoon ie houden en met recht zal de huisvrouw trotscli op dit onderdeel van haar huis-inrichting kunnen zijn. Op onze teekening ziet men een fontein, welke aan vele ei- 6chen voldoetaanrecht, waschtafel en gootsteen tegelijk. Bij het aan schaffen van een dergelijk werkstuk, lette men er op, dat ales voor 'n goe de draineering is ingericht, daar dit het practisch nut nog zeer ver hoogt. Op het ontwerpje hebben wij ook nog twee kasten afgebeeld, welke door haar ruime hoogten en diepten zoo veel bergruimte verschaffen, dat de lastige en gevaarlijke rekacn voor potjes en pannetjes volkomen overbo dig worden. Ook staan zij ten op zichte van het aanrecht zeer „bij ue hand.'' In de keuken blijft, tenslotte nog genoeg ruimte en gerief over om haar tevens als plaats voor de gewone fa milie-maaltijden te gebruiken. Men kan dan door een flinke linoleum- vloerbedekking aan het vertrek do noodige warmt,, en gezelligheid ver- leenen Het hokje naast de keuken is een bij-keuken, welke echter niet, als zoodanig wordt gebruikt. Wij hebben er een bank geplaatst en voor wand versiering gezorgd, zoodat het als zitje gebruikt kan worden of, voor menschen die buiten wonen, en een achter-uitgang aan hun luns hebben, tevens kan dienen om don broodbe zorger, - kruidenier en alle. andere mensehen. die zoo dagelijks aan de deur komen, te helpen. KLEIN LINNENGOED VOOR JONGENS. Hnnen is een ideale stof voor kiuder- Iclceding; hc'. blijft mooi ijl de wasch cn toont altijd een tuchtigen on friwehen aanblik. Wij geven op on-e teekening een modelletje voor linnen jongen»Hk',ecdirg en men kan hiervoor vrijwel elke kleur gebruiken. De garneersng bestaat uit een rij knoopjes op beide schouders, welke overtrokken zijn met dezelfde stof als die van het pasje. Men kan ook eCn zeer aar dig geheel verkrijgen, door gebruik te ma- Sten van '.wee kleuren, b.v. tabaks-bruin voor do broek cn crème linnen voor de blouse, gegarneerd met gewoon bruine knoopon. Bij het maken vart de blouse kan men op verschillende manieren te werk gaan. Het is b.v. mogelijk do mouwen van bo ven open t© laten en do kr.oopjes-garnco- ring tevens a'-s sluiting te benuUen. Ook kan men do mouwen op den bovenmad dicht laten en de sluiting op een der schouders aanbrengen. En dan', als derde mogelijkheid, blijf-, -nog een sluiting op don rug. >Ien bedenke verder, dat de koopen op het broekje niet alleen als gar- nccring d'eu^n> maar tevens de brotels ver vangen, zoodat zij „atuurlijk op de blouse moeten worden aangezet en de broek knoopsgaten moet hebben. Voor het ove rige is het maken van onï jongenspakje zeer eenvoudig. Ben knip-patroon is verkrijgbaar onder No. 436. voor jongens van 3 tot 6 jaar. Kosten 5S cents. DE MODE VOOR DEN HERFST. Voor dit jaar komen de grooto ruitan op wollen eiofien weer in de mode. Men ziet ze reeds in allerlei variaties geitta- leerd en do kleuren zijn veelal zoo mooi, dat men zich zclvo eenigon dwang moot opleggen om niet aanstonds tot koopen to besluiten. De mantel vain onze teekening, elegant eu warm, zal gocdo diensten bewijzen tij dens het gure najaars-weer, en wanneer men er in ringen kan een goede water proof" stof naar keuze te vinden, zal hij zelfs ook nog voor den regen te gebruiken zijn, ie warme tinten in donker oranje, bruin grijs zijn wel het meest gesdhikt voor ons ontwerp. Het patroon is zeer eonvou- na te maken, met opgestikte zakkon1 eri rol-revers. Wij geven in overweging de: gesp der ceintuur met de mantelstof overtrokken daar gelakte of blinkend 1 talen gespen Een palroon is op aanvrage verkrijg baar onder No. 435 in de maten 42, 44, 46 en 43. Kosten 65 cents. EEN MOOIE JURK VOOR ZDS. Ale zusje voor oen of ander partijtje eei-.s heel goed voor den dag moet komen krijgt moeder de zorg voor een mooie jurk. Wij geven ditmaal een ontwerpje voor zulk een bijzondere gelegenheid, dat gemaakt is van zijde met geborduurde taf fetas en met manehe;t;n en boord van wit prêpe-de-chine. De hals, mouwen en ge schulpte onderzoom zijn bovendien nog afgewerkt met lint van dezelfde kleur als het fond van het jurkje, maar natuurlijk donkerder. Nu jjog een mooi zijden coin- luurtjo en de jongedame ziet er uit alsof tij zooeven uit een aclmiende-eeuwsche iintundoos gestapt is. Dit jurkje, alhoewel niet zoo.heel duur i aan de hand van ons patroon door moeder zelf te maken, is. zooais reeds ge zegd, bestemd voor bijzondere gelegenhe den. Denkt men het echter voor de dage lijkeohe dracht te gebruiken, dan kioze tmen natuurlijk een goedkoopere stof, cre tonne, organdi of iets dergelijks en in ieder geval ..waschechte" atof,, ook voor do garnoering. Een koip-pafroon is onder No. 242 ver krijgbaar voor meisjes van 8 tot 12 jaar. Kosten SS cents. HET NUT VAN EEN OUD TAFELLAKEN. Als onze tafellakens beginnen op te vaken, is het nog niet direct noodig ze weg te doen. Een tafellaken wordt over het algemeen zeer ongelijk ver sleten en als men er eentje, na lang gebruik, eens tegen het licht houdt, zal men zien, dat naast de geheel ka le plekken er ook nog vele plaatsen zijn, welke zoo goed als niet geleden hebben. B.v. de vier hoeken. Deze kan men nog best gebruiken voor ge-. wone dagelijkselie servetten 'of vin gerdoekjes. Men heeft slechts de ran den om te zoomen. En nadat men op deze wijze vier servetjes verkregen heeft, laat het la ken nog een groot kruis over, waarvan gemakkelijk twee kleine en twee groo te handdoeken gemaakt kunnen wor den. Natuurlijk zijn deze dan wel niet zoo sterk als de servetten, maar blij ven daarom toch altijd de moeite van het, zoomen nog wel' waard. Weest dus niet te vlug met hefc wegdoen van de tafellakens. HET GEBRUIK VAN OLIELAMPEN EN STELLEN. De tank of het reservoir dit is de bak waarin de olie gegoten wordt moet bij olie-lampen of stellen steeds van metaal of dik glas zijn. De ka toens moeten dicht en droog zijn en lang genoeg om den bodem van de tank te raken. Zij moeten ook precies passen in de sleuven, welke daarvoor zijn aangebracht en mogen bij het op draaien van de pitten niet krullen of stuiten. Dan houde men ook stee,!, in gedachte de katoens voor het gebruik door de olie te laten doordrenken. Bij het aansteken van de pitten moeten deze eerst naar omlaag worden gedraaid en dan weer langzaam om hoog, tot de gewenschte hoogte is bereikt. De katoens moeten aan den bovenkant precies gelijk zijn afge knipt cn ook niet rafelen en de lamp of het stel zelf steeds goed schoonge- houden. De kans op walmen is dan tot een minimum beperkt. Bij bet uifc- dooven van de pitten, moetc-n deze weer omlaag worden gedraaid en moet men even sterk blazen over het stel maar nooit op de pitten zelf. VROUWEN-ONTWIKKELING VAN EEN EEUW GELEDEN. (Slot)'. IIc«t beste bewijs van het bewust zijn haver vcikomen onderworpen- leid wordt floor de vrouw uit de 19e eeuw herhaaldelijk zelf gegeven; on der de vele schrijfsters eu dichteres sen die deze tijd opleverde, kwam geecn enk&lo boven heL middelmatige uitstekende talent voor. Uit do ge schriften dier dagon blijkt ten duide lijkste, dat de vrouwen de grootst mogelijke onderworpenheid predikten voor liat'o seksegenooten en dat ze -n breedere algemeene ontwikkeling streng afkeurden bij de vrouw, voor wio wc-1 is waar de lectuur open stond orn zich verder te bekwamen, doch die door het grootcndeels min derwaardige gehalte der vertaalde romannetjes weinig gelegenheid vond haren geest to verrijken. Moo was liet nu 100 jaar geleden gesteld met de verschillende beroepen die nog heden ten dage door vrou wen worden uitgeoefend? In de beroepen, die de kunst die nen, heeft de vrouw uit de 19e eeuw het niet verder dan tot een gewaar deerd dilettantisme gebracht. Noch in de muziek noch in schilder en beeldhouwkunst, heeft deze eeuw vooraanstaande vrouwen opgeleverd. Siechts op het. tooneel had do vrouw zich een beroep weten te veroveren hoewel er onder meer ge-goede stan den een aai'. afkeuring grenzend vooroordeel bestond tegen de vrouw ais actrice. Tooneelepel Welkt toen tertijd niet als valt onderwezen: de jonge veel belovende actrice kwam als leerlinge bij een meer of minder beroemde tooneelspeelster, die baar naar eigen inzicht vormde. Over het algemeen stond de vrou wen-ontwikkeling van een eeuw ge leden op een zeer oppervlakkig en middelmatig peil, wat in hoofdzaak te wijlen was aan liet- ontbreken van een grondige vakopleiding voor al le beroepen en een gemis aan samen werking tusschen de enkele vrouwen die gepoogd hebben het uiterlijke beschavingsvernisje uit, die dagen een hooger peil te brengen. Do groot ere afstand tusschen 3e standen onderling was mede oorzaak, 'Jat do vrouwen uil, de betere stan den allen betaalden arbeid verre bene den zich achtten. Hierdoor was hot mogelijk, dat, voor het belangrijke ambt van onderwijzeres, waarvoor opleiding noch examen noodig was, in die dagen vaak onbeschaafde vrouwen gekozen werden die geens zins voor de haar toevertrouwde taak berekend waren. Het onderwijs uit die dagen be perkte zich uitsluitend tot het on derwijs in algemeenen zin gegeven. Van individueele opvoeding had men nimmer gehoord. Gedurende dé uren die het kind buiten de school door bracht, en die het grootste aantal van zijn jeugd vormden bemoeide de ouderwijzer zich niet met hem. Hoe anders is uit in ouze dagen. Wanneer we 'de kindertuinen, de openlucht spelen, de uitstapjes en het vele goede dat onze kind-eren heden ten dage ton deel valt gedenken. springt het verschil ten duidelijkste in het oog.. In vergelijking met de tegenwoordige salarissen is het mis- Speciaal ontwerp voor Haarlem's Dagblad door mej, C. Stein. Den vorigen keer beloofde ik een en ander te vertellen van wat er in zij den stoffen gedragen wordt Veel crê pe georgette mefc kralen en struisvee- rengarneering, Crêpe de chine in vele nuances b.v. wit, crème, kanariegeel, gris-perle, lavendel, jade, reseda, ro zen-rood, cerise, mouve, violet goud bruin en zwart is de zijde waarvan onze meisjes baar toiletjes kunnen ma ken. Een aardig idee voor versiering van deze japonnen, is en breede cein tuur, die los om de taille geknoopt wordt en die, wanneer het noodig is, als sjaal dienst kan doen. De japon waarop zoon ceintuur gedragen wordt, is een kort nauwsluitend mo del met een druk bewerkte kralen versiering, Vart velours chiffon wor den veel avondjaponnen gemaakt. Zwart is de geliefkoosde kleur daar voor. Verder worden de japonnen met goud- en zilverkant verfraaid. Bloe men, gespen en linten, van alles wordt gebruik gemaakt. Ik zal bij mijn eerstvolgende modeschetsje hiervan voorbeelden geven. De 'twee boven staande figuren zijn avondjaponnen van popeline en serge. De eerste jar pon is mefc tres bewerkt, de tweede met applicatiewerk. Fig. I. is een reseda popeiino ja pon. liet blouse gedeelte en de mou wen zijn nauwsluitend. De hooge boord en de mouwen hebben omslag jes van zwarte zijde. Reseda tresjes vormen randen om mouwen, hals en tuniek. De tuniek is wijder dan het rokje, dat nauw en kort is. Een ge- plisseerde rand reseda popeline, on geveer 7 centimeter breed komt onder de omslagjes van hals en mouwen uit kijken. Zoo'n rand vormt ook de cein tuur. Met bolvormige knoopen sluit de japon op de schouders. Fig. II. is een marine-blauw serge japon, met rood leer geappliceerd. De japon heeft. Russische sluiting. Een smal geplooid baantje, rechts op zij van den rok, eindigt in een zakje. Dit en het stukje voor op de japon worden met rood versierd. Het kraag je de smalle handkapjes en de smalle rand boven de ceintuur zijn van rood leer gemaakt. De Russische sluiting van deze japon eindigt in den zoom. schien wel aardig de bezoldigingen van toenmaals eens na to gaan." Zoo verdiende een schooljuffrouw aan een stadsschool 20 gulden per maand. Een directrice van ©en meisjes pensionaat verdiende 300 gulden per jaar plus vrije woning en f 3 mei Nieuwjaar en Kerstmis! Pianolessen werden betaald met 40 cent de les. De betrekking van ziekenverpleegster was zoo goed als onbekend. Enkele vrouwen waren werkzaam a.ls door 'Je stad aange stelde vroedvrouwen, die na bij een zeker aantal bevallingen behulpzaam geweest te zijn, zelfstandig mochten optreden. Hiervoor werd een salaris van ruim f 100 betaald. Voor dit be roep was reeds in het jaar 1800 een examen verplichtend gesteld. Een eigenaardigheid is, dat het ambt van echatter veelal in vrouwelijke han den was. Eveneens- was het houden •an een bank ^an leening een bij oorkeur door vrouwen uitgeoefend beroep. Eeii ander merkwaardig verschijn sel uit de vorige eeuw is. dat de georganiseerde particuliere liefdadig heid onder de vrouwen van de def- tigen stand geheel ontbrak. Werk-, 'erschaffing, voedseluitdeeling en raamvrouwen ondersteuning waren stads- of staatsinstellingen, hetgeen een treurig getuigenis aflegt van het ontbrekende sociale verantwoorde lijkheidsgevoel bij vrouwen uit de lioogere standen. Vele van déze vrouwen bekleedden het eere ambt van regentes eener liefdadige instelling, vele met aard- sche goederen rijik gezegend, deelden mild mede va.n hunnen overvloed, doch van de hun geboden gelegen heid om met de hun verleende maolit k r ach td ad i ge her vo rm in gsm aatrege - len te scheppen om bestaande wan toestanden in de onder hun beheer staande inrichtingen te bestrijden, daartoe misten zij ieder initiatief. Dat genoemde wantoestanden werke lijk ton hemel schreiend waren be wijst ons een kroniek uit die dagen, waaruit men leeren kan hoe er ge zondigd werd tegen de meest elemen taire begrippen van hygiëne van volkshuisvesting en opvoeding. In de weeshuizen zoowel als in de ziekenhuizen was het geen zeldzaam heid dat twee soms drie personen in een bed sliepen! Mede door slechte voeding en on reinheid was de zuigelingen-sterfte abnormaal hoog, terwijl de weezen, die het ziekenhuis verlieten op dé maatschappij werden losgelaten als ongeschoolde, onopgevoede, onge schikte werkkrachten, die veelal aan de prostitutie ten offer vielen. Iedere tijd heeft zijn gebreken en zoo zullen ook ongetwijfeld onzn tijd gebreken aankleven, die 'door ons na geslacht ten scherpste gehekeld zul len worden. Indachtig echter aan de groote en ingrijpende verbeteringen op sociaal economisch gebied nioet ons een warm gevoeld woord van dank van heL hart voor het vele schitterende maatschappelijke werk dat sinds een eeuw door vrouwen verricht is en waarvan menige in stelling en menige wet heden ten da ge een schoon getuigenis aflegt. AMY VORSTMAN TEN HAVE. Leven van één voedingsmiddel Te veel theorie en te weinig—Wat wij noodig hebben Over het probleem, hoeveel wij moe ten eten, zijn de meeningen nogal sterk ii'iteengeloopen, steeds weer kwa men er andere geleerden die zeiden, dat het voorafgaande niet, zuiver ge noeg berekend was, maar dat zij nu wat anders hadden gevonden. En zoo brengt iedere nieuwe tijd weer zijn nieuw weten en zal het volgende ge slacht een andere opvatting hebben over de hoeveelheden voedsel, waarbij een mensch moet leven, dan wij, mis schien zal het meer zijn, misschien minder, maar veranderen zal het ze ker. Toch is er een ding waarover men het vrijwel geheel eens is, namelijk 3at, 'de voeding gemengd moet zijn. Stel u eens voor, dat wij het in ons hoofd hadden gesteld om enkel en alleen van rijst, en dan ook van niets anders te leven. Om genoeg koolstot naar binnen te krijgen volgens de te genwoordig ge'r'cndc tabrilen. zouden wij 'dan Suf) a 9G0 grain per dag moe ten gébruiken. Dit is echter lang niet voldoende om onze behoefte aan eiwit te voldoen in deze zeer eenzijdige voe ding. Daartoe zouden wij dan dagelijks een hoeveelheid rijst van 1800 a 1900 gram moeten verwerken, wat geheel ondenkbaar is. Bovendien zouden wij een niet gering aantal grammen aan koolstof, teveel krijgen, wat door onze spijsverteringsorganen verwerkt zou moeten worden, terwijl het geheel overtollig zou zijn. Hieruit volgt dus, dal. de gemengde voeding een noodzakelijk iets is: het eiwit kan op de eene wijze verkregen worden, terwijl van 'de koolstof zet meel en vet in verschillende hoeveel heden worden gebruikt. Nu geven sommige theoretici een bepaalde hoeveelheid eiwit op voor iederen dag heneVens een bepaalde hoeveelheid vet on. koolhydraten. Zij meenen dat do beste manier om ge noeg en goed te eten is om den huis- j genooten dagelijks vrijwel nauwkeu rig deze berekening voor to .zetten.; Wie geen trek in eten heeft, wordt aangespoord, totdat alles met moeite naar binnen is, wie meer zou willen hebben krijgt het eenvoudig niet. En dat dit geen overdreven voorbeelden zijn, zal ieder die eens wat nader met menschen in aanraking komt, bemer ken: er zijn werkelijk nog heel wat- huisvrouwen, 'die er een dergelijke theorie op na houden. Of het nu een forsche man betreft met een druk le ven dan wel een jong meisje, dat, een zittend leven leidt: voor deze vrouwen is elk volwassen mensch precies het zelfde in dat opzicht en van meer of minder is dus geen sprake. Dab leidt natuurlijk tot overdrijving want de cenc mensch is nu eenmaal met veel minder tevreden dan de an dere, en dat komt meestal niet uit meerdere of mindere gulzigheid voort, maar wel degelijk uit verschil in bet gestel. Gelukkig vinden intusschen de mees te huisvrouwen het nog plezierig wan neer haar tafel eer wordt oange'daau. Maar er is ook nog een andere kant- aan de kwestie. Wie wil dat de huis-j genooten met smaak zullen eten. en ook genoeg naar binnen krijgen, al is het aantal der voedingsstoffen dan ook niet op een gram na uitgerekend, die! zal het, maal ook lekker moeten maken zoodat het werkelijk-do moeile van 't eten waard is, „Honger maakt rau we boonen zoet", zegt het spreekwoord maar wat wij honger noemen is niet meer dan eetlust- in de meeste geval len. En het kan gemakkelijk gebeuren dat iemand met werkelijken trek aan tafel gaat, maar door de onsmakelijke bereiding van het maal zoo afge schrikt wordt, dat er van den eetlust niet veel meer over schiet. Zoo kunnen er natuurlijk gevallen zijn. waarin de al te theoretische vrouw die haar go- zin niets meer voorzet dan volgens 'de dorre cijfers noodig is, toch nog beter werk verricht, 'doordat zij goed ko ken kan, dan een andere, die wel veel opdient, maar er totaal geen zorg aan heeft besteed. De eerste huisvrouw heeft haar theo retische kennis te veel op den voor grond geschoven en ze te weinig ge toetst aan 'de praktijk, maar de laat ste weet niets van koken af, is volko men afhankelijk van haar dienstbode als ze die tenminste heeft, eu als dez6 er ook nieuw voorstaat, worden de huisgenoot-en de dupe. Een zekere theoretische kennis is dan ook wel goed, als zij maar steeds naar den pracnschen kant blijft over hellen: wie ongeveer weet wat de meosi. gebruikte voedingsmiddelen aan voedingsstoffen bevatten, kan gemak kelijk zonder er bepaald rekensomme tjes van te maken, een goed maal sa menstellen. De zoogenaamde gemeng de voeding is dan vanzelf een feit: wie een maal samenstelt van vleesch, aardappelen, groenten en een eenvou dig dessert is niet ver van de waar heid af, terwijl ook een stamppot met erwten of boonen of een stevige erw tensoep en 'daarna wat toe hun bre vet in de afdeeling der voedzaamheid wel verdiend hebben. Wie er echter is met de gemengde voeding is daarbij nog niet -met de af wisseling klaar: deze beoogt nog weer meer het brengen van veranderingen in deze gemengde voeding en is er dus een onderdeel van: maar voor alles is noodig dat er niet dagelijks een schaal op tafel komt met eeu voedingsmid del zonder een enkel bijmengsel, daar op is onze spijsvertering niet bere kend. MENU. Gebakken paling. Aardappelen, Worteltjes. Warme citroenpudding. De paling, die in "mooten gesneden van den visehboer is "ekonien, wordt met. zout bestrooid en een uur wegge zet. waarna de'stukjes worden afge. droogd, in bloem gewenteld en bruin en gaar gebakken in een koekepan met heefce olie gedurende ongeveer twintig -minuten. Meestal worden i hiervoor dikke palingen gebruikt, die ook in paneermeel gewenteld kunnen worden voor het bakken. Een eerste voreischte bij het bakken van visc-h is dat zij goed droog moet zijn voordat zij in de pan gaal en daar het voor de meesten geen gemakkelijk werk is moet men zich aan de rebels nauw keurig houden, wil het gerecht goed uitvallen. Voor de pudding is noodig: 3 citroenen. 4 eieren. 125 gram boter. 125 gram bloem. 2 ons suiker. A Liter melk. De melk wordt met de boter aan den kook gebracht, waarna de gezeef de bloem er in wordt gestrooid. Dit moet dan nog koken totdat het meng sel als een bal van de pan loslaat. Van het fornuis af worden nu een voor een de eidooiers, de suiiker, geraspte citroenenschil, het sap en het stijfge klopte eiwit doof het- deeg geschept, waarna de pudding in een met boter ingewreven en met- poedersuiker be strooiden warmen puddingvorm wordt gedaan. Deze moet dan twee uur in een waterbad gèkookt worden, fprwijl bii het opdienen ook een warme va nillesaus .wordt gepresenteerd. E. E. PEE RE DOOM;.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 11