Haarlem's Dagblad | 1924 | 28 november 1924 | pagina 11

Van het Politieke Tournooiveid

HAARLEM'S DAGBLAD

UNITED TELEGRAPH

Ome LacMscIc

Stadsnieuws

Het gouden feest van het
Diakonessenhuis

VRIJDAG 28 NOVEMBER 1924 - VIERDE BLAD
DIENST VAN DE

De Staatsbegrooting van Rusland

door Dr. ELI AS HURWICZ.

De onlangs tol stand gekomen sov-
jetbegrooting voor 1924—25 is d or de
geheele sovietpers met, ingenomenheid
begroet. Éénstemmig zijn de Russi
sche bladen in hun lof over de voor
treffelijkheden van dit budgethet
is de eeiwe maal in de geschiedenis
van den sovjetstaat, dat hij besluit,
niet gelijk tot dusver slechts maand-
oi ten hoogste kwartaalhcgrootïngen
te ontwerpen, maar een budget voor
een geheel jaar samen te steil en. Dit
wordt als een teeken van stabiliteit
van de sovjeihuishouding begroetde
groei van het budget z<>u verd°r wij-
jtcn op den groei van de Russische
volks- en staatshuishouding in h«
algemeen, maar bovenalde nieuwe
bc-grooting zou volgens de sovjetpers
zonder deficit sluiten, dat wil dus
zeggen, dat de staat zijn huishouding
denkt te kunnen besturen zonder tot
nieuwe geldleeningen zijn toevlucht
te nemen, die voor het overige de
sovjetvaluta weer ernstig zouden be
dreigen.

De begrooting ziet er ongeveer als
volgt uit

Gewone ontvangsten: Belasting in
natura 250 mill, goudroebelbedrijfs
belasting 6»3 mill, goudroebelinkom
sten- en kapitaalbel. 80 mill, gouaroe-
bel Heffing in eens voor de honger-
gebieden lb millioen goudroebelAc
cijnzen en douanerechten 448.5 mill,
goudroebelPosterijen en teiegrafie
63 mi!!, goudroebelSpoorwegen 760
mill goudroebelStaaDondernerom
gen en domeinen 175896 duizend goud
roebel.

Buitengewone ontvangsten (crediet-
operaties van den «taat, leeningen,
uitgifte van zilver en kopergeld)
210.250 duizend goudroebel.

Totaalbedrag aan ontvangsten
#.091.648 duizend goudroebol-

Het totaal van de uitgaven is even
eens 2.001.646 duizend goudroebel.

Wij zullen niet bij d© dikwijls mi-
nitieuze vermelding van de uitgaaf
posten blijven staan, maar alleen
aandacht schenken aan de meeat be
langwekkende posten. Terwijl de uit
gaven voor alle volkscommissariaten
van de sovjetunie (met uitzondering
van het ministerie van oorlog en ma
rine, verkeerswezen, post en telegra
fie) in het. geheel 66.990 duizend goud
roebel beloopon. bedragen de uitga-
ven van het ministerie van oor.-og en
marine alleen 376 milliom goudroe
bel. Nog grooter is echter het be
drag. dat voor <le verkeerswegen t»
uitgetrokken 780 millioen goudroebel.
een bedrag, dat voor het overig'- pre
cies -overeenkomt met de ontvang
sten. welke men van de spoorwegen
verwacht. Even nauwkeurig in even
wicht zijn ook ontvangsten en uitga
ven van posterijen en telegrafie met
een bedrag van 63 millioen goud
roebel.

De sovjetper* is, waar het geldt,
op de fouten en gebreken van het
sovjetbewind te wijzen zoo openhar
tig. dat men haar dr vreugde over dit
financieel kunstvtukje want als
zoodanig moet dit budget bes houwd
worden werkelijk wel kan gunnen.
Evenwel, men moet toch niet uit het
oog verliezen, dat deze begrooting
niet anders dan em plan is (lelijk op
gemerkt. i« de *ov jet per* echter in
haar critiek op de torstanden in de
sovjetunie zoo openhartig, dal zij zelf
rijkelijk materiaal biedt en tevens een
handleiding, om bovengenoemde ge
tallen en de verwachtingen, welke er
aan worden vastgeknoopt, te onder
zoeken. In de eerste plaats dan trekt
de voornaamste bron van de gewone
ontvangsten de aandacht de belaetmg
in natura. Daarvan wordt, gelijk wij
gezien hebben, een opbrengst van 250
millioen goudroebel verwacht. Maar
is deze verwachting gemotiveerd Ze
ker, 'do bocronbelasting is dit jaar
bijzonder hoog opgedreven (zij be
draagt gemiddeld biina 15 van het
inkomen van den boerenstand). 7,ij
wordt bijzonder energiek geïnd en
de bebouwde oppervlakte is sedert het
vorig jaar toegenomen. Echter, het
commissariaat van den landbouw
geeft toch zen toe (Ekon. Shisn.. nr.
295) dat tengevolge van de mislukking
van den oogst de totale productie 11
pc:, za! achterblijven hij die van het
vorig jaar. Maar ook uit financieel-
technisch oogpunt staan de zaken
bedenkelijk. De ..Ekon. Shien" mo
tiveert de noodzakelijkheid om de
belasting in natura energiek te in
caweeren met het argument, dat dc
slaat in den loop van dit iaar (1924)
niet minder dan 70 van de uit deze
belasting binnenkomende ontvangsten,
moet uitgeven. Wanneer met de voor
naamste bron van inkomsten op /leze
wijze wordt omgesprongen, hoe kan
iemand dan nog verwachten, dat men
zich systematisch aan deze bcgroo-
ting -ral houden T

Zeer bedenkelijk ook schijnen de
verwachtingen, die op het snoorweg-
wezon zijn gebnueerd. Dat het Rus
sische spoorwegmateriaal zeer af-
tandsch is m dringend gerepareerd
moet worden, i« een algemeen bekend
feit. hetwelk ook de ..Narkomput"
(volkscommis=er>s voor het verkeers
wezen) ioegeeft Op 17 October nog
werd de voor het horstel van de
spoorwegen noodzakelijke staatsbij-
drago op niet minder dan 80 millioen
goudroebel geschat. in de begroe
ting verschijnen de spoorwegen even
wel zonder deficit.

Het nieuwe budget is, gelijk hierbo
ven is opgemerkt, gebaseerd op het
principe, dat de staat geen nieuw
geld tot steun aan de industrie wil
uitgeven. Intuaschcn is de crisi. zoo
wei van de groot- ais van de klein-
Jndustrie tengevolge van do stagnatie
bij den afzet, die op haar beurt een
gevolg is van de wanverhouding tus-
schen de prijzen van landbouwproduc
ten en industrieoio. voortbrengselen,
zoo groot, dat de industrie bet com
missariaat van financiën als het ware
belegert, en nieuwe emissies eischf.
en de Ekon. Shrsn (nr. £91) erkent

zelf, dat deze aandrang de aovjetva
luta bedreigt.

.Wij zieu thans af van de «nitwit
van papiergeld ter dekking van het
tekort van de begrooting," verklaart
plechtig een van de leiders van het
commissariaat van financien, Sokoli-
kow. Bij do samenstelling van de be
grooting is dan ook geen rekening ge
houden met emissies (de uitgifte van
geldstukken behoort daar natuurlijk
niet toe). Maar intusschen verklaart
dezelfde Sokolnikow toch„Tegen
woordig hebben wij 602 millioen roebel
papiergeld in omloop, in October
1925 zal de papiergeldeirculatic niet
minder dan een milliard roebel be
dragen". (Ek. Shisn nr. 315) Deze
raadselachtige tegenstrijdigheid kan
aldus worden verkaard, dat de aov-
jetregecring nog een bijzondo- soort
emissies, namelijk de zoogenaamde
bankeinissies (uitgifte van bank- en
handclschcqucs) in praktijk brengt.
Op deze wijze vermeerdert zij het be
drag van het oireuleerend papiergeld,
zonder evenwel de inflatie althans on
middellijk te beïnvloeden. Dit kunst
je moge zijn tooverachtig effect nog
eens aan het licht brengen, maar het
valt niet te ontkennen, dat hierdoor
naast dc wettige begrooting nog een
onwettig budget wordt gecreëerd, dat
bovendien niet eens de volledige dek
king in goud. resp. buitenlandsehe va
luta rijk zal zijn, daar immers dit
jaar dr aankoop van deze Instate zal
verminderen tengevolge van de om
standigheid, dat de aovjetrcgcering
wegens de mislukking van den oogst
haar graanuitvoer belangrijk moest
verminderen.

In het jaar 1922 schreef de „Izwca-
rija" (nr. 275): „De sovjetbegrooting
levert een schouwspel op, dat men in
Europa nog niet heeft aanschouwd
en zij bewijst. d3t dc finnnricele po
litiek in sovjet-Rusland vee! systema
tischer wordt gevoerd dan L'j onze
buren". Drie maanden daarna werd
de begrooting door de werkelijkheid
omvergeworpen. Zoo kunnen wij ook
thans do bewering van Sokolnikow,
dat df, begrooting 192425 „een
lexicon is voor de politieke leidera van
Amerik en Europa" in verband met
bovenstaande beschouwing niet an
ders dan zeer sceptisch aanvaarden.

INCEZONDEN M E O E O E E LI N C EN
k 60 Cts. per regal.

Last van gal en slijm

beslagen tong. een voortdurend on-
aangenamen smaak, tragen stoelgang
en een opgoblazen gevoel.Gebruik hier-
tegen de zonder «enige kramp werken
de MIJahardt'a Laxccrtablotton. DOOS
60 et. Bij apoth. en drogisten.

RADlOPltOOBAMMA

VRIJDAG 2S NOVEMBER.

Amstsrdsm 2176 M.

10.15 v.m. Tijdsein Vas Diss (Off. Am
sterdaznschs Tijd).

4.30 n.m. Tijdreln var. Vaz Dias (Off.
Axnsterdamscb* tijd).

Hilversum N. S. F. 1060 M.

8 n.m. Bede van Dr. 11. A. N»b©r uit
Hoorn over „Da Hollsndsche Archiinc-
d»»" (Cornell* Drebbel) al-mcde over ds
ene-Tooverfloit" van Nahor en Rozen
broek, waarmede ter demonstratie volk*
liederen en bekende stukken van Mozart,
Verdi Handel, zullen worden ten gchoore
gebracht.

Londen 2 L.0. 3C5 M. (Nedorl. tijd.)

'..EO n.m. Concert: U»« ..2 I* O." trio.

7.50 n.m. Populair Orchestral Sight.
John Turner (tenor) Anita llarrisson
(pianosolo). The Wireless Orchestra. Ouver
Jure „I> Barbier van Serilla" Rossini, Po-
lonaiso A Flat van Chopin.

10.20 n.m. He*. Orkest: Ouverture Th©
Seoreerer. Sullivan. 2. Fred Bleek en Geor
ge fcockwin (durttis'.en) Selectie „Looking
Bschward" t. Pinck.

Chelmsford 6 X. X., 1600 M. (Ned. tljd)

mlngham g I. T., 476 M., (Ned. tljd)

.m. The Station Orchestra. Operette

Bournemouth 6 B. M. 365 M. (Nsderl.

M|d.)

10.20 n.m. Ouverture „Mignon" v. The-

Cardiff 5 W. A., 3S1 M.. (Ned. tljd)

3.20 n.m. Telefonie voor de scholen.
3JO n.m. The Station Trio.
5.20 n.m. Du ..Five o" clocks" vocaal ei,
tnstrumeeitnal concert.

8 n.m. An Evening with Beethoven. Tlie
Station Orchestra.

Manchester 2 Z. Y., 378 M., (Nsdsrl.

tljd).

12.50 n-m. Orgelmuziek door H. Filzrov
Page van het Picadilly Picture Theatre.

8.20 n.m. Symphony Concert. Th© Aug
men ted Orchestra.

Parijs (Radiots-Parls) F. R. 17M M
(Nsd. tljd).

5.05 n.m. Concert met medewerking
van do vatic solisten van Radio-Paris. -
8.50 n.m. Laatst© wedstrljduitslngcn.

Brutsil 8. B. R. 763 M. (Nsd. tljd).

8.20 n.m. Concert en voordrachten.

TWEEDE KAMER

27 NOVEMBER
De Justitie-begrooting Vele onderwerpen
Salarisregeling voor deurwaarders

De heer KLEEREKOPER klaagde
ook over te veel bezuiniging op de re-
classeering en over een te veel hooren
in strafzaken van beklaagden als ge
tuigen hij wees op eenige belangrij
ke strafzaken uit den laatsten tijd.

De MINISTER VAN JUSTITIE, de
veelheid beantwoordend, wees den heer
Boon op het recht van gratie, dat ook
op voorwaardelijke veroordeeling toe-
passelijk is. Voor strafmaten beneden
de tvtee maanden, wilde de minister de
voorwaardelijke veroordeeling niet
sluiten. Hij zal ernstig over invoering
jvan het weldadige instituut naar de
wenscheo van den heer Boon denken,
Over dc reorganisatie van het gevan
geniswezen sprak de minister niet, hij
wacht steeds op het advies van het
Centr. Coll. voor Reclasseering.

Ook de minister voelde veel voor een
spoedige behandeling van dc psychopa
ten-ontwerpen. Voor een Trekhonden-
wet verklaarde de minister zich niet
competent, daarvoor moesten de i
schende dames en heeren bij Binnen
land sche Zaken zijn.

Wat de rechtspositie van het natuur
lijke kind aangaat zeide de minister,
dat hij het advies had gevraagd van de
commissie-Limburg. De minister ge
voelt wel voor eenige wijziging, moge
lijk, ook wel billijk, maar te ver zullen
die wijzigingen niet mogen gaan. Ook
voor het geheele huwelijks"oederen-
recht, voor alle daarbü ter sprake ko
mende vragen, wilde de minister op het
rapport van de commissie-Limburg
wachten.

Over de kwestie van de gevolgen van
de wettiging van be) kind door huwe
lijk der ouders ten aanzien van de ou
derlijke macht, merkte de minister op,
dat de theorie zich verzet tegen volle
dige doorvoering van de wenscheo van
de beide C.-H. afgevaardigden de theo
rie dat de oudcrltike macht met huwelijk
gepaard gaat. Slechts wil de minister
de vvenschen overwegen, wanneer de
vader of de moeder uit de ouderlijke
macht zijn ontzet.

Mot. den heer Kleerekoper bleek dc
bewindsman het niet eens te zijn, dat
er groote behoefte is aan sterke uitbrei
ding van het aantal reclasseeringsamb-
tenaren.

De beantwoording van het opgemerk
te door den heer Duymaer van Twist,
was 's ministers laatste punt. \Vij zul
len maar niet verklappen, dat dc minis
ter nic: alle punten besprak, van wat uit
de Kamer tegen hem werd opgemerkt.
Ten antwoord aan den heer Duymaer
van 7 wist deedc de heer Heemskerk
mede. dat hij spoedig een commissie zal
benoemen, d:r de wetgeving op de
Binnenschipper» zal hebben na te gaan.

De begrootingsdiscussiën zijn dit jaar
v-e! heel mat. bovenal die over de hoofd
stukken. liet koD ook eigenlijk niet
anders immers in bet voorjaar was
reeds veel besproken en de groote
verkiezingen zijn spoedig in zicht!

Aan de artikelen gaai de Kamer mor
gen voort. Vandaag beval alleen de
heer Bulten dc R-K. politic-school in
's ministers subsidie-aandacht aan.

Het resultaat, dat de stemming ople-
verder over de m o t i e-v, d. Waerden

die van de rcgecring vroeg, niet tot
de opheffing van de huurwetten over te
gaan vóórdat de Kamer tot een uit
spraak in de gelegenheid was gesteld
was niet onverwacht de Kamer stemde
de motie af, met 4222 stemmen.

Do nieuwe salarisregeling
voor deurwaarders heeft ge
nerlei oppositie in welken vorm ook

ondervonden. Zelfs was stemming
onnoodig.

Dan de Justttje-begrooiing.

Doch welk een veelheid van onder
werpen krijgt elk jaar opnieuw de heer
Heemskerk te beantwoorden en te or
denen tot een ©enigszins loopende rede
voering! Als minister Heemskerk eer.s
niet meer minister van Justitie is, die
rijn geestigheid het cement der veel
kleurige en veelvormige bouwateenen
doet zijn, wat dan?

Wat al vragen en wenschen.
Wij sommen op.

Had de heer BOON wenschen op het
gebied der voorwaardelijke veroordee
ling waarom, zoo vroeg bij. is voor
waardelijke veroordeeling niet mogelijk
wanneer de opgelegde straf de twee
maanden niet overschrijdt, waarom kan
er door de Rechtbank geen verkorting
in den proeftijd worden aangebracht
en had hij ook wenschen tot betere op
leiding van bewakingspersoneel (voor
cursussen pleitte hij in psychiatrie, hy
giëne, grondbeginselen van strafrecht).

Mevr. BAKKER-NORT pleitte weer
voor een krachtdadige verbetering var.
de positie van het natuurlijke kind.
Voorts zag dezelfde afgevaardigde uiter
mate gaarne de gevolgen van echtschei
ding voor het huwcü-ksgoederenrecht 1
gewi-zigd. Zoawe! Mevr. BakkerNon
als Mej. KATZ beklaagden zich er over.
dat teruggenomen was het ontwerp tot
het toelaten van vrouwen als getuige
bij notaricele acten .en actcn van den
burgerlijken stand. Beiden ook drongen
aan op een spoedige behandeling van
de psychopathen-ontwerpen. Juffrouw
Katz vroeg voorts maatregelen, die tot
een doeltreffende regeling van het ac-
countantswezen zouden kunnen leiden.

De heer DUYMAER VAN TWIST
een onverwachte figuur bij „Justitie"
voerde het pleit voor een wijziging van
het Wetboek van Koophandel, wijziging
van het daarin bepaalde omtrent de
laad- en losdagen, waarbij niet meer als
criterium mocht aangenomen worden
de inhoud van het schip, maar de
grootte van ce lading. Vooral op Zon
dagsrust wilde de heer Duymaer var.
Twist dat de minister rou letten.

De heer KLEEREKOPER en Mej.
KATZ lieten duidelijk gevoelen, dat zij
ior een Trekhonden wet sterk gepor
teerd waren.

De heer SNOECK HENKEMANS
hem waS Mej. Katz voorafgegaan met
parallelle wenschen vond het onraad-
raam (in hel belang van bet kind sprak
hij) dat onder voogdij staande bulten
huwelijk geboren kinderen, zonder uit
spraak van den kantonrechter, onder
die voogdij konden uitkomen wanneer de
ouders door huwelijk het kind wettigen.

Avondvergadering Volksgezondheid

D© artikelen van do afdeeling „Volk»
gezondheid" d©ed in de avondvergadering
allereerst d® landbouwer» uit de Kamer
in het geweer treden. Zij Heten xieh u:t
over de aangekondigde samenvoeging wa
de veterinaire inspectie van de Volk»*©
zondheid en d© veterinaire inspectie van
Landbouw, tot ëén inspectie, omvattende
10 tnsp«Meura (thans hebben de beide
inspecties u.men 17 inspecteur») die zullen
werkzaam zijn, zoowel voor de VleeaeSi-
keuringswet als voor de veewet (de vee
artsenijkundige dienst).

Dc samenwerking loofden de heeren Dr.
DECKERS. BAKKER (deze bad «r wel mee
op bezuiniging toch zou als vanzelve
de samenwerking het gevolg zijn
neer de minister kon verzekeren 1st
gocn gevaar kon ontstaan voor do ge
rondheid van den veestapel) AM ENT (dote
■rocg slechts tc letten op voorkoming van
•©©ziekten met het oog op de fokkerij) on
VAN VOORST TOT VOORST (doze ofgo

i.ardigde vroeg verlaging van hoi voel te
hooge keurloon). Tegen verklaarden zioh
do heeren BB ELS en DE BOER. 7, ij wan
hoopten aan bezuiniging. Doch DE MI
NISTER stelde de voordeden van samen
werking In zoo rooskleurig licht, dat de
Kamer met hen» medeging. Niet minder
dan f 60X00 bezuiniging verwachte© de
minister.

Dit 'i hedenavond besprokene mogen wij
■oor onze lezers een keuze doen. Een
keuze, want niet alle» zal ia evengroote
mato hun belangstelling kunnen trokken,
zooale b.v. de vraag of ©en paard voor
consumptie al of niet moot worden afgc
keurd, wanneer het rijn nek heeft gebro
kon.

Mevr. DE VRIES—BRUINS informcerd'.-
naar don gezondheidstoestand in Dren
the. Wat daarover wel cons gezegd wordt,
wat wel een» do rondo doet, is meende
do MINISTER dikwijls overdreven.
Maar ter bestrijding van tuberculose
kwam de minister met den Drentschen
■ernour lol overeenstemming ten einde
dc nadeelen van tuberculose (die ernstig,
ondanks overdrijving, om ziel» grijp)) or
ganisatorisch tegen te gaan. Ilielp nu jpk
de bevolking maar mede. door zich niet
thuis te gevoelen in de huidige wo-
ningen! zuchtte do MINISTER.

Mevr. BAKKER—NORT was met een te
vental amendementen een vorig maal
zeiden we 't reeds gekomen, alle ter ver
hooging van subsidie: voor lupusbertrij
ding. voor vac-anliokolonics, voor l»e: te
Aimette, Amsterdam, voor de Marg.
Corona-stichting to Leiden, voor „liet
Groene Kruis", voor .uitzending van ki'i-
deren naar buiten. Geen der atnendemen
ten nam de regeering over. Het kon niet,
meende DE MINISTER, er kan geen meer
der geld beschikbanr gesteld worden. De
amendementen komen op Dinsdag in
stemming.

Mevr. BAKKER—NORT was echter met
nóg een amondement gekomen. Een amen
dement de heer BOON had een soort
gelijk dat op de subsidie aan de 11.K.
vroedvrouwenschool to Heerlen f 80.000

wlldo korten, de f 80.000 die dit jaar aai
het toch reed» boogere subsidie voor die
school werd toegevoegd in de regeerings
aanvrage. D© heer BOON kantte zich fel
tegen de verbooging hij achtte haar
voorloopig onnoodig, aohtt© zelfs ©ei
school te Heerlen op den voet van de hut
dige overbodig. Ook de heer SCHEUR ER
voelde niet heel veel voor de suhsidi©
vermoerderiag, het was dezen medicus
onmogelijk zich een goed inzicht te vor
men over de financieel© basis van de
school, do gegevens waren zeeT onvo'lco
men zoodot hij den mini8ter vroeg de
aanvrage voorloopig terug te nemen en
•poedig me* uitvoerige, nadere gegevens te
komen. Evenals de heer SOHEURER en
d" heer BOON wees ook de s.d, vrouwe
lijko medisch© afgevaardigd© op do wei
niggunstig© financieel© uitzichten van bet
1'©stuur der school het beleid van hel
bestuur veroordeelde Mevr. DE VRIE?—
BRUINS, ook het beleid des minister»,
die niet voldoende toezag. De r.k. heer
VAN VOORST TOT VOORST werkte tegen
de phalanx van afkeuring op, dat inhou
ding van de subsidie-vermeerdering op
heffing van dc school zou tengevolge heb-
hen. Voor welk gevolg mejuffrouw
MEIJER ten zeerot© waarschuwde, omdat
de Limburgseh© vrouwen goede hulp even
zeer noodig hebben als andere vrouwen In
on» land. Dit was de heer SNOECK
HKNKBMANS met haar een», maar hij
wenscht© toch gten geld te geven vot
:et«, dat nies voldoende financieel gefun
deerd i*. Daarom drong ook hij op een on
derzoek en een rapport aan.

DE MINISTER VAN ARBEID begreep,
dat 't den Kamerleden moeite kostte met
de siihfildieverhooging mede tc gaan. Doch
wanneer vervolgde hij de verhoo
ging geweigerd wordt, beteekendo dit slui
ting. Sluiting van een gebouw, dat ner
gen* voor geschikt to maken valt: een
ziekenhuis is er reeds te Heerlen. Dc
heer Aalhcrse logde, om misverstand te
voorkomen, er don nadruk op, dat niet
van hem, maar van den heer Cort v. d.
Linden de eerste voordracht is gekomen,
voor den bouw van een geheel nieuwe
school, ter vervanging van dc oude. De
doorvoering van de plannen was aan den
minister overgelaten, doch tot houw
aldus vertold© do heer Aalbersc gin?
do minister niet over. dan nadat hij vele
adviezen inwon, en een aanmerkelijk be
drag had geschrapt, hoewel de bouw, in
oorlogstijd heel veel kostte. Na de opening
is echter geëxploiteerd op een wijze, die
het niet mogelijk mankte, dat de annuïtei
ten geregeld werden betaald en dat men
nu zit met een exploitatietekort van
f 80.000 hoogstens. Een tekort, dat voor
een zeer groot deel door den minister
verklaard werd uit stijging van Icvensmid.
delonkosten. van verbandmiddelen kosten,
verhooging van salarissen etc. Voorts zijn
er allerlei tegenslagen geweest: een weg,
dio zon aangelegd worden bleef uit, do
tram werd verlegd etc. En dan kwam ook
het derde leerji

Een vierde onderzoek achtt© dë minister
niet gewenBcht al onderzoekende zou de
school te grond© gaan. Een beslissing,
concludeerde de beer Aalberse, over het
amendement-Boon is een beslissing over
het voortbestaan van de school. En is de',
nu niet zonde en jammer van de kosten
aan het gebouw besteed I De leerlingen
moeten dan ook hun studie afbreken.

De oppositie tegen de vermeerderde sub
sidie hield ook na des ministers rede aan:
de financieel© grondslagen bleef men niet
voldoende achten.

De artikelen van de afdeeling „Volksge
zondheid" werden afgedaan. Om over
éénen ging de Kamer uiteen.

INTIMUS.

INCEZONDEN M E D E O E E LIN CEN
80 Cts. per regel.

Winterhanden <n
Wintervoeten
Kloosterbalsem

helpt direct

DE VERKLARING.

Een toerist en
zijn bruid vroe
gen den koet-

schien een bij
zonderheid was
aan den heuvel
welken zij opre
den, en de koet
sier antwoord
de: „Neen niets
bijzonders van
bestaat wel een
:r mee in verband

„Hè, toe, vertelt u ons die legende,"
verzocht het bruidje.

„Wel, begon de gewillige koetsier, „Er
was ereis een pas getrouwd paar dat ging
naar boven en de menschen zagen hoe
het rijtuig steeds hooger en hooger ging,
totdat zij plotseling uit het gezicht ver-
dwenen waren en nooit meer teruggeko
men zijn.

„Wat was c-r van hen geworden?" vroeg
de bruid met angst in de oogen.

„Oh, zij waren aan den anderen kant
den heuvel afgedaald

den heuvel zelf,
beroemd verhaal, dat

De receptie

Donderdag was hot dan de da?, brengen, maar ze mis to toen nog do
waarop liet" vijftigste- jaarfeest van noodtge ervaring en de kracht om de
liet Diakoiiessenlims werd gevierd. idoor haar verlangde verbeteringen

Des middags werd in de huiska- aan le brengen,
mor van liet. Huis, die door verschil- Dit deed haar besluiten het Gasthuis
lende bloemstukken feestelijk getooid vaarwel te zeggen en in eigen huis
was, een receptie gehouden. waar aanvankelijk op zeer bescheiden
behalve het bestuur en de directeur schaal, met de hulp van zuster van

Ds. Fr. Postina ook aanwezig waren
alle diakonesöen vele doktoren
predikante», de burgemeester, de
neer C. Maarschalk, eere-voorzitter
van het voor deze gelegenheid
vormde comité, en mevrouw;
Knoltnerus uit Arnhem, voorzitter
van het Moderamen der Conferentie
van Nederlansche Diakonessenhuïzen
Ds. P. Illaaiiw, oud-directeur van het
Diakone&senhuLs.

Do voorzitter van het huldïgings-
comilé, .Dir. F. Teding van Berk
hout, hield dc volgende rede:

„Toen ik in het begin ven dezen zo
mer door Dr. Kersbergen opmerkzaam
werd gemaakt op het feit, dat liet dit
jaar 50 jaar geleden zou zijn, dat het
Huarlemsehe Diakonetfeenhuis ge
sticht werd en mij voorgesteld werd
een comité te vormen, dat zou trach
ten van do ingezetenen van Haarlem
en omliggende gemeenten ter gelegen
heid van dat lustrum tastbare bewij
zen te krijgen, dat zij het werk Uwer
instelling op prijs stellen, heb ik dat
voorstel met veel genoegen aanvaard
en is het mij niet moeilijk gevallen
comité daarvoor samen te stellen;
een enkele uitzondering na was ieder,
door mij aangezocht, terstond daartoe
bereid en het was voor het comité een
groote voldoening dat Mevrouw Roell
als beschermvrouwe, en onze Burge
meester als eero-voorzitter wilden op
treden.

Als voorzitter van het comité is mij
de aangename taak opgedragen na
mens zijn leden en zeker ook namens
allen, aie aan de roepstem van het
comité gehoor hebben gegeven, U al
len, die aan het Diakonessenhuis ver
bonden zijl. hulde, maar niet minder
dank te. brengen voor alles wat Uwe
schoone instelling, door Uw aller me
dewerking, in het belang van Haarlem
en omgeving, en vaak ook ver daar
buiten, heeft verricht.

Het spreekt vanzelf, dat wij hierbij
ook denken aan hen, die hun beste
krachten aan hot Diakonessenhuis ge
geven hebben en niet meer onder ons
zijn en dan wel in de eerste pdaats aan
haar, die den grondslag voor dit huis
heeft gelegd, mijn tante. Jonkvrouw
A J. M. Teding van Berkhout.

In Uw jongste jaarvèttjag en in d(
plaatselijke bladen zijn reeds zeer om
standige mededeelingen gedaan om
trent haar werken in eigen huis, waar
hot zaad gestrooid werd voor de loot,
die zich allengs tot zulk een krachti-
gen boom zou ontwikkelen.

Het zij mij vergund daaromtrent uit
mijn persoonlijke herinneringen nog
een en onder mede te deelen.

llot. was na het overlijden van haar
moeder in 1870, met wie zij altijd had
samengewoond, dat zich bij haar
reeds spoedig dc behoefte openbaarde
om zich nuttig te maken; de oorlogs
ellende van 1870'1 wees haar gevoelig
gemoed als vanzelf den to volgen
en koos zij de ziekenverpleging, w
in zij zich in allerlei inrichtingen,
ook in het buitenland, door praktisch
werken ging bekwamen.

In die jaren was het nog niet, zooals
nu gelukkig wel het geval is, gebruike
lijk, dat een vrouw in een besturend
college zitting nam. Het -was dan ook
voor haar, die zeer bescheiden van
aard was, een moeilijk te nemen be
sluit, om een benoeming tot Regentes
van het St. Elisabeth's Gasthuis te
aanvaarden. Nog moeilijker werd het
echter voor haar, toen zij bemerkte,
dat, naar haar meening, de zorg voor
do zieken aldaar veel te wenschen
overliet.

Dat. er reden bestond voor ontevre
denheid over de toenmalige verzorging
der zieken, moge uit. een enkel voor
beeld blijken.

De verpleging was opgedragen aan
Touwen, die. hoewel zonder twijfel
met de beste bedoeling bezield, toch
allerminst daarvoor berekend konden
geacht worden, daar ze niet de ge
ringste opleiding voor haar taak ge
noten hadden Toen de aan het gast
huis verbonden geneesheer war puder
werd, kwam het vaak voor, dat htj
morgens zijn behandeling der zie
ken beperkte tot de vraag onder aan
de trap (ilc interne afdeeling was op
de 1ste verdieping) aan d© waakster
Kantje of Mietje is er vannacht iets
bijzonders geweest en wanneer dan
die autoriteit boven oordeelde, dat er
niets bijzonders *.vas geweest, dan ging
dokter zijns wóegs. (Dr. Kersbergen
wil ik even in herinnering brengen,
dat ik weliswaar een waar verhaal
doe, maar dat 't uit de "Oiger jaren
dateert).

Ik herinner mij hoe mijn tante vaak
bij mijn vader oft» raad kwam vragen.

Driemaal: onderzocht de regeering reeds. lj0e in deze toestanden verbetering to

Baarda, zieken op te nemen
verplegen. Hoe zij haar eenmaal be
gonnen liefdewerk zich spoedig zag
uitbreiden en hoe zij met de hulp van
moeder Hoog het hui-s op de Hazepa-
torslaan stichtte, is L' allen bekend.
Een woord fan dankbaren eerbied
voor deze pioniers van den Diakones-
sen-arbeid hier te lande, moge hier
een plaats vinden.

Maar ook U, leden van het bestuur,
de besturende zuster, den directeur,
de geneeshceren en de diakonefsen,
brengen wij hulde en dank voor de
wijze, waarop Gij allen zich van de
zorgvollé maar schoone taak die ge
op U genomen hebt, kwijt.

Zorgvol is die taak voor het bestuur,
omdat dit vaak staat voor de moeilij
ke vraag om, ter vervulling van vaca
tures, de geschikte personen voor de
dagelijksehe leiding te vinden en niet
minder zorgvol is Uw taak door de
steeds door groeiende eischen. die de
ziekenverpleging stelt en die 6teeds
meer geld kosten. Zorgvol is de taak
voor de besturende zuster, voor den
directeur, voor de geneeshceren en de
diaconesen. maar voor U allen is hefc
een zeer schoone taak, omdat bij U
tillen voorzit de liefde voor Uwen me-
demensch. Het werk i6 50 jaar geleden
begonnen met die liefde als grond
slag, gij hebt dat werk met dat de
vies in Uw wapen voortgezet op niet
genoeg te waardec-ren wijze

Dat Uw werk in ruimen kring op
hoogen prijs gesteld wordt, daarvan
komen wij thans een bewijs brengen.

Het is ons bekend, dat Uwe gebou
wen in allerlei opzichten verbeterin
gen vorderen en dat daarvoor door U
reeds een fonds is aangelegd. Het co
mité heeft gemeend niet beter te kun
nen doen. dan de ingekomen bijdra
gen, ruim 18.000.— aan u af te dra
gen met- de bestemming dat fonds te
versterken.

Naast dit huldeblijk heeft ons comité
gemeend, dat ec-n bloemenhulde hier
ook wel op haar plaats zou zijn. Bloe
men zijn in een ziekenhuis altijd wel
kom.

En thans dames en heeren wenschen
wij u toe, dat hc-t u gegeven moge zijn
met God'6 zegen Uw zorgvolle maar
schoone taak nog lang te blijven vol
houden tot heil van de lijdende
menschheid".

Spr. bood het bestuur een lijst aan
met de namen der 700 gevers.

l.'e burgemeester, de heer C. Maar
schalk, wenschte het bestuur van het
Diakonessenhuis op dezen gedenk-
waardigen dag van harte geluk. Spr.
vestigt er de aandacht op. dat- de
naam van het Diakonessenhuis in on
ze gemeente en daarbuiten door tal
loos velen met groote dankbaarheid
wordt genoemd cn dat de zusters
steeds met liefde de taak vervullen,
waartoe zij zich verbonden hebben.
Deze dag, zcide spr. ongeveer, zet de
kroon op den arbeid van hen cn ha2r
die zich voornamen voor de lijdende
menschheid veil te zijn. Duizenden
hebben in de inrichting of in hun
eigen woning de zegeningen van dien
arbeid ondervonden. De burgemeester
eindigde met den wensch- dat G»ds
zegen op hef Diakonessenhuis zal rus
ten en da' het nog zeer velen tot ze
gen zal zijn.

Hierna was het woord aan Jhr. Mr.
P. Teding van Berkhout, voorzitter
van het bestuur van het Huis.

Spr. zeide dat het bestuur met
vreugde bad bemerkt, dat de inrich
ting zoovele vrienden heeft, in Haar
lem en betuigde zijn dank -.0™ hefc
mooie geschenk maar nog meer voor
den ideëelen zin die de gevers bezield
had.

Zich daarna wendende tofc Jhr. F.
Teding van Berkh.ut, don noef. van
de stichtster, zeide spr.. dat ieder die
met het Diakonessenhuis in eenige re
latie staat zeker altijd alles zal doen
om in den geest van de stichtster
voort te arbeiden Spr. hoopte dat de
band met de familie Berkhout nog lan
ge jaren hecht zou blijven. Dank
bracht spr. ook voor de door het co
mité geschonken bloemen, die zeker
baar plaats in de ziekenkamers zou
den vinden.

Tot den burgemeester sprak de
heer Teding van Berkhout een bij^on-
der woord van dank voor de door den
heer Maaschalk gesproken vriende
lijke woorden, er noe d« anndaobr ot>
vestigend, dat het. Diakonessenhuis
een speciaal-Hanflemsche inrichting
Snr. hoopte, dal do band tusschen
Haarlem en hefc Diakonessenhuis nooit;
©rhroken zon worden.

Tenslotte sprak Ds. Knoftnerns, die 't
bestuur namens de Nederlandsche