Handelsblad
gratis
Verkeersongevallen
Rubriek van den Arbeid
Het duurtevraapstuk
Gaan officieels prijzencontröle
commissie
Het Hbld. verneemt dat de regce-
ring niet voornemens is, te treden in
hot denkbeeld van de besturen van
het N. V. V. en dc 8. D. A. P. om
tot instelling eerier offieieelo prijzen-
controle commissie over te gaan.
CENTRALE COMMISSIE VOOR
UITZENDING VAN NEDERLAND
SCHE KINDEREN NAAR
BUITEN.
Onder leiding van baren eersten
voorzjtter Jhr. Mr. W. Rot-U, heelt
bovengenerude ootiuui*»ie, gevestigd
te 'rUravenhage, Frankcnslag t>3, de
zer dagen te Utrecht haar jaar.gk
sohe algemeen© vergadering gehou
den.
De periodiek altredende leden der
commissie tw. Jhr. Mr. W. RoelJ, me
vrouw E. D. van Holt he tot Echten-
Van der Tuuk» movr. A. CanrLucar
die, mej. Tr. Bertrams en de heeren
kapelaan H. A. C. M. Wer.nen. W.
F. vso Voorst, Jan A. van Zutphen,
Pr. J. M. Hameiber* en arts P. de
.Vries Jzn., werden allen herkozen.
Het jaarverslag over 1093 van den
lït« n secretaris penningmeester mr.
J. 11. de Crane werd onder dankzeg-
G'n* voor kennisgeving aangenomen.
e lste secrrtaris-iwnningmewter
werd onder dankzrgeing gedechar
geerd. Ook de periodiek aftredende
leden van het Dag. Bestuur, Jkrr. H.
J. van I'anthaleon, baronesse van Eek
en c- heerr a C. van der Voort van
Zijp, Jan A. v. Zutphen. Dr. J. J.
Piveaud en Dr. J, Ph. Eüaa wenlez:
allen herkozen.
In 1923 wei uit?»zonden 4375
kinderen waarvan 4003 naar gezin
nen en 375 naar het kinderkamp te
Didainhet totaal aantal verpleeg-
■iapen bedroe* 10477" I"ïfc Am«*»r
dam werd»n uitgezonden 1620. ui» Rot
terdara 1«76. uit Den Haag 793 Vlr.de
ren. de rest uit da kleinere steden en
fabriekseentra.
Het antn-nnneval te
's-Gravenhage
Wat de chauffeur mededeelde
Maandag en Dinsdag ia de chauf
feur van de auto, d:c Maandagmur
gen met zijn auto m het water van de
PrincrssCgrschl te Den ilaag is gere
den, en daarbij ern meisje heeft mee
gesleurd, verhoord.
De man verklaardo aldus meldt
de Nieuwe ÜL met een vaart van
ongeveer 35 K.M. op do Boor laan te
hebben gered'-n.
Aan het einde van de laan wilde hij
rechts afslaan om dc brug over te
gaan en langs do Princessegracht
naar het station tc rijden. I)e chauf
feur wist niet. dat hii veel beter
langs do Koningskado had kunnen
gaan, waaruit blijkt, dat hij niet met
den toestand ter plaatse op de boog
ie was.
Verder verklaarde hij bij het nemen
van de bocht zoo geslipt to zijn, dat
hij van «In rechterhelft van den weg
naar de linker gleed. Hij heeft daar
na met het stuur gemanoeuvreerd,
maar heeft niet kunnen voorkomen,
dat hij het U-ottoir is opgereden en
Jn het water gestort.
Nadrukkelijk verklaarde de man
geen wiolrijdstor te hebben gezien.
Toen hij in het water lag en bo
ven kwam zag hij pas, dat hij iemand
had meegesleurd. Als het meisje van
rechts gekomen was, had do chauf
feur baar kunnen zien. naar link* be
lemmerdc de kap het uitzicht.
Zooats bekend verklaren andere
getuigen positief dat het meisje van
rechts kwam en dat de chauffeur
hard reed, naar schatting 40 tot 60
kilometer.
P„ chauffeur Tcrklaardo verder dat
hij met do handrem geremd zou heb
ben bij het nemen van de bocht. De
voe trein had hij niet gebruikt. Dat i«
hiet raadzaam hij «lippen, meende hij
Eigenaardig is in dit verband dat de
handrem van de onto, doen re uit hot
water gehaald werd geheel vrij
atond.
De Staatsloterij
De directeur vraagt ontslag
Naar <lo MsstUvi* vernoemt, heef". <1«
Keer J. E. G. C. Offsrhau*. directeur van
ds 6ta*Ulot«rij, sis xos Jsnig ontslag sxn
gevraagd Ugen bet eieds vso dit Jssr. Do
liser Off«rb»n* U (X, jaar oud en horft ~n
ruim 40 Jsricrn diensttijd srkter den rur.
waarom bij thans dm tijd gek m-n acht
om slefa uit den £t»*U<ii«cnl tarug te
trekken.
ONGEREGELDHEDEN.
Maandagmiddag omstreeks hatfvijf
zijn op fcrt Huygenspark in Den Haag
ongeregeldheden voorgekomeneen
werkwillige van d» Bijenkorf werd
door ongeveer 400 stakers omringd
en aangevallen. De man verdedigde
zich en dreigde daarbij te zullen
schieten met een geladen revolver,
die hij in de hand hield. De politie
ontzette hem, dreef de menigte met
de sabel uiteen en nam den man in
bescherming. Zijn revolver is in be-
ri*g genomen.
ZAKELIJKE BELASTING OP HET
BEDRIJF.
De Earner v.an Koophandel en Fa
brieken te Dordrecht heeft den ge
meenteraad verzocht over to gaan tot
afschaffing der zakelijke belasting op
het bedrijf.
JHR. W. RóELL.
i gezondheidstoestand van lui
nant kolonel van den Generalcn Staf
jhr. W. Roell. van a ien* ernstige on
gesteldheid vorige week melding werd
gnma.tkt. gaat coed vooruit- zoodat
hij weder enkele oogenblikken# van
den d- het bed mng verlaten.
INCEZONOEN MEDEDEELINCEN
6 60 Cents par regal.
Zij, die zich thans opgeven als
Kwartaal-abonné, ontvangen het
Handelsblad tot 1 Januari GRATIS
ABONNEMENTSPRIJS fl 90 per
maand en <5.60 per kwartaal.
Bulten Amsterdam verhoogd met
20 cents per maand voor ver
zending.
BIJKANTOOR
voor Haarlem en Omstreken is
gevestigd
Tempeliersstraat 32
WENSINQ'S ALSEM. ADVERT.
BUREAU TELEF. 209
Uit de R.K. Staatspartij
Het concept-program van actie
De Algemeene vergadering van den
Algciiieenon Bond van it. K. Kiee-
.-.riiJgorvac-saLies in Nederland wordt
Zaterdaê 31 Januari 1925 te Urecht
gehouden.
De agenda bevat o.m. de volgende
punten
Behandeling van het Concept-pro
gram van a-rtie 1925 en vooral van het
jram van actie 1925 en voonstel van 't
i«aiuit van bet Bord*-bestuur in zake
iie- \ori-ond St.-Michael.
Het Conoepb-Prograru van Ams
1925. luidt nis volgt-
Met handliavin^, voorxoover niet
reeds verwezenlijkt. van liet program
van 13 Mei 1922. worden voor de
eerstvolgende legislatieve periode door
de R. K. Partij vooral do volgende
punten op den voorbond gesteld
1. Handhaving der Christelijke be-
pi nee]- n in de huwelijk» wotgev.n_-
2. Handhaving van de gelijkstelling
van het openhaar i-n b.jzooder onder
wijs.
3. Voortgezet bentel en behoud van
het financieel ovenwicht.
Vorlaging allereerst van die belas
tingen. welke hot zwaarst op de on-
en minvermogenden drukken, of do
noodzakelijke kapitaalvorming het
rueeet tegenhouden.
Meer vrijstelling of aftrek voor j^oo-
te gezinnen.
4. Krachtige medewerking met «je
planneu van den Volkenbond - die
met de voorstellen van Benedicius
XV volkomen overeenstemmen ter
oplossing van internationale geschil
len door schêidswhterlijko uitspra
ken en tegelijktljdigo en wi-derzikl-
•rhe vermindering van bewapenm-
5. De organisatie van leger en vloot
dient beperkt te zijn tot between nood
zakelijk is voor do handhaving der
neutraliteit en de verdediging der on
afhankelijkheid binnen de grenen
door eventueel© internatiojiale rege-
lii-cen tc stellen.
Bevordering van zoodanige ont-
wikkeling der arlK-idswetgovm" «at
steeds "meer de regeling-m, 1-ïtrof*
funded© arbeidsoveroonkonwt in be
drijf en ondomecning getroffen kun
nen worden door oTganisatiea van
werkgever» en werknemer», behouden»
i'cxvi keu ring en toezicht door de Over-
lieid 1 rinnen do grenzen door do wet
«-steld.
Daarom wettelijke regeling van «o
oollertieve arbeid«vyerrenkprnirfc. inclu-
de mogelijkheid tot Verbindend
verklaring.
De uitvoering der eocsfue verzeKe
ringen worde, voorzoover moreli?*,
ongedragen aan de tiamenwerkonoe
oT?aniaati«w van werkgevers cn arbc.
der».
Een nachtelijk motoronzeluk.
In dsn nacht van Maandsg op EHnsdsz
Dmrtrteki 12 uur, heeft «en voorbijganger
op flen Blraalweg bij het Hoorn-
Ilc«.-lihek te den H«s« «en joni-eti
In bcwuswlooisn toesiand gevmden.
Op d« reebteïhelft van dsn W«g lag zijn
motor. Hij zelf was naar de linkerhelft
geailr. g«rd. Politie en Kixakundige dlenft
werden gewaarwbuwd. Do jonge man werd
naar het *)«Venhui» op «hn Zuidwal ge
bracht. Hij bleek een erne'-igo ecbedelfrao-
-.uur to Lebben bekomen. D41»d*itnsorven
u hij. tonder tot bewuetzijn te zijn geko
men. overleden. Hij bleek te zijn 'le 17-js-
rige ludeat 3. r. Putten, wonende op den
Rijksstraatweg tc Wavwaaar.
Door de tram gedood.
T<vtt do 74 Jarige wed. O. P., ui» O'.de
br"«k. ri-b Mssndagavnnd van fanulio-
iexoek kornsnde, met de f oomtram huls.
waars I-gaf, wildo zij nabij haar woning
de tram verlaten. Deve wa» ceh'.er nog in
bewet nc wasr l-vr zij overreden werd. In 'n
nabij ge Ir ;«n koffiehui» binnengedrag-p,
bleek da-, haar reebterbeen geheel verbrij-
reM was. Toen do ontboden trmeeeheer ter
plaatje veifcbeen was de vrouw roods over
Nog een motorongeluk.
Op den Hasgweg bij Delft Is oen solo
In aanrijding gekomen nv'- '--n motontj
wie'. "Kred-n d'-or den Delfleohon h«fr
P. N*. en '»n rJJepanwagen. waarin rijn
drio kinderen raten. De berijder en do Ir-
rillenden werden over den weg geslingerd,
waarhij een meisje zoodanig werd gewond,
dal het lo Delft in een x.ekerliuit moest
wordon opgenomen.
Door dsn train gsgrapen.
Op den overweg nabij het station Win
•nis is een wagen, bespannen me', twee
paarden, d^r evn trein aangereden. Do bc
stuurder. K. Zomelci bekwam een been
brook. De wagen werd verbrijzeld.
EEN WEGBF.LASTING.
D» minister van Waterstaat schrijft
r d» memorie van antwoord_nopens
ri begroeiing, det de oplossing van
het wegenvrsaastuk door de eigen
n.vrdigc wisselwerking der omstandig
heden bemoeilijk wordt. Geld voor
behoorlijk ingrijpen is niet beschik
baar, vandaar achteruitgang, waar
door verbetering op den duur nog
meer geld moet gaan kosten. In dit
verband verdient vermelding het on
derzoek. dat vordt ingesteld aan
gaande de wenac.heliikheid van een
wegbelasting.
Gemengd Nieuws
De beroepsstatistiek voor
Engeland en Wales
De 1/ .-oetKSStet ieotiek op prood der
volksrelling van 1921 voor Engeland
en Wales is heden gepubliceerd. Da
arbeidende bevolking ia verdaeld in
duizend beroepen, gegroepeerd in twee
en dertig klass-en. In vijf beroepen
overschrijdt het aantal daarin werk
zame mannen het niillioen. De metaal
arbeiders etaan bovenaan met mwr
dan anderhalf millioen mannen, In lint
vervoer en verkeersbodrijf rijn
1.400.000 mannen werkzaam, in den
landlmuw m«r dan 1.170.000, bij
handeJ. financiën en v«rzek<-rinrs-.v.--
zen (zonder de bediendeni 1.060.000
mannen. Het aantal mannen, werk
zaam In de mi-nen en groeven over
schrijdt eveneens het millioen.
Wat de vrouwen lietreft is het "vroot
ste aantal werlczvim in persoonliike
diensten, nl. 1.670.000. Dan volgen
deeeDen. die werkzaam ziiu in bet
textielbedrijf.Er riin mor dan 600.000
vrouwen werkzaam in dit beroep, te
genover alechta 372.000 manner.. Meer
dan een half millioen vrouwen zijn
werkzaam b« het vervaardigen van
artikelen op het gebied der kleeding
en iets minder dan dat aantal Ie werk.
zaïun ala winkeljuffrouw of bij an
dere vormen van handel en bedrijf.
oorta 1' 'kt uit do eiatietiek, dat er
430.000 vrouwelijke kantoorbedienden,
zijn in Engeland en Waleis an 360.000
vrouwen zijn gerangschikt onder de
vriio Ir.-roepcn. De groote meerderheid
liiervan vormen do ouderwijzervesen,
muziokor>derwijzere«<sen en verpleeg
ster»; 2t.Mi er van ziju journalist en
meer den 1200 dokter. Het a-ntal
vrouwelijke landartsen bedroeg 290
toen de telling gehouden werd, maar
evcnala in het geval vau advocsiten id
procuroure. waarvan er alechts 37 wa
ren volgens d« statistiek van 1921. iaer
waarschijnlijk on zeer aanzienlijke toe
neming gvweeat iu do laatste drio Ja
ren.
Het huishoudelijk werk der vrouw
In haar eiren -erin tolt niet Dloe als
beroep, zcodat met het belangrijkste
tcrrem van deu arbeid dor vrouw geun
rekening wordt gohoudon. Afgeschei
den hiervan hoeft van do vrouwen en
incisies boxen 13 jaar bijna een op do
drio het e»-n of andero betaalde beroep
nl. 5.000.000 vau d« ruim 15.500.000.
Do verhouding van moifcje^. dio oen
beroop hebben, ia hoog tot do huwbaro
leeftijd wordt boroikt. Zij atiiet van
3.8 pet. op do» leeftijd v:ui 12—13 i.xar
tot 76 pet. voor haar, dio don leeftijd
van 18—19 jaar hebbon bereikt. Na
dien leoftiid neemt b«t t>crcenta<»o af.
In het land als geheel gonoinon
vormen do getrouwde vrouwen minder
dan 14 p.-t van do arbeidende vrou
wen cn mcisjea
Marktnleuws
PüRMEREND, o Dec «>34.
li paruien klciue fabriekskaas, 58.50
met Rijkssnerk f Ga,
10 partijen kleine boerenkaas, 59
met Rijkï.merk ƒ61,
871 K.G. boter, f 3.25a.35 per K.C..
s8o vette runderen, J i—<f j.25 per
K.G Jfandel matig,
s8 melk- en gcldckoeien, 1,75—
/4.50 i>er stuk.
31 stieren.
34 paarden, 150-/250. Handel stug.
4 kalveren, 1.651.85 per K.G.
Handel vlug.
56 nuchtere kalveren voor de slacht
f 15—f47 per stuk, voor de fok 16—
f 36 per stuk.
684 vette varkens v. d. zout 63—
f 77, v A. slacht 17f 82. Handel vlug.
47 magero varkens, 24-/48.
2»3 biggen, f 10— 20. Handel stug.
11 pa schapen, 45—/ 6a.
Overhouders, 3445- Handel vlug,
187 ganzen, 7—/ 8.
40 bokken.
Kippeneieren, 10—/ tï.
100 rak appelen, f 3—4.
135 zak peren, f i—f 3.
10 zwanen, 114.
PLUTMVEEVEREENIGING.
Eendeneieren A aanvoer 444 ƒ8
8.30.
Kippeneieren A 2006 11.30—12.70,
idem B 150 stuks /o—fo-4«.
Kerk en School
NED. HERV. KERK. Beroopen te
Psrr»s.x e.iu d«. O. Groenewoud Br.
Bedankt voor Dinteloord door ds. K.
d. A»cb t« D«a lfsm.
GBRBFORMEERDE KERKEN. Heroe
pen to Utroeht (v.xoatur* Goudappel) d«.
G. R. Kuvper te Haarlem; te 61eeuwijk
d». E. J. van Voort» te Koolwijk.
EVAXO. LUTH. KERK. - Beroepen tc
Helder d*. J. M. Llnd«>-er t« Monniken
dam.
EEN EC RE DOCTOR A AT AAN DR. H. P.
BERLACE.
Do Penaal der Tothrlsche Hooftwehool
to Dc'f: Iwoft besloten het doetornat in
do ucbnüche wetenschap honoris oauaa
to Tcrleeni-Ti aan dr. H. P. Berlage, archl.
•cl, to Den Haag.
Rechtszaken
DE CESTOLEN POSTTROMMEL.
D>> Vierde Kamer der Rechtbank to
lerdsm hoef', lieden ronnt* (rewer«n in de
xak tegen den 47-Jsrigen e.xf#hond«r 11. V.
B., wonende Uaarlemmsrpletn, aldaar, die
1 l<o»chuldigd wordt, dat bij «in.io
1223 of begin lü£4 een bedrag van i 150D.
afkomstig van den gestolen posttromnicl.
uit winstbejag heeft bewaard. Het O. M.
had t«g«n heat veroordeellng tol <!dn jaar
gev-mgunisttr.xf gWifoht, Do Rechtbank
legde hem 11,2 jaar op
EEN ONEERLIJK BESTUURSLID.
'o rechtbank te Almelo heeft het oud
bestuurslid der aftiteling Almelo van
nisstraf voorwaardelijk. Dc «isch was vier
maanden gevangenisstraf.
INCtZONDEN MEDEDEELINCEN
a 60 CU. p;r regel.
Overwerkt» zenuwen
hebben ia de eerste plaats een kal
meerend en versterkend middel noodig
Mljnhardt'o Zenuwtabletten geven
kalmte ea nemen onrust, gejaagdheid
en overapanning weg. Koker 75 cenL
Bij apotb. ea drogisten.
Stoomvaartberlchten
Alcyone 8 Dec. te Santoe, Buenoe
Ayres n. ItoUerd&m.
Brielle 8 Dec. 1e Duinkerken, Val
paraiso n. Amaterd&m.
DJarnbi, p. 9 Dec. Suez, Batavia,
n. Rotterdam.
Garoet, 9 Deo. v. Belawan, Bata
via n. Rotterdam.
Gelria, 8 Dec. v. Rio Janeiro, Am
sterdam n. Buenos Ayree.
Java, 9 Dec, to Rotterdam van
Narvik,
Jason, 7 Dec. te Collo van Am
sterdam.
Kinderdijk, 9 Deo. te Antwerpen,
Rotterdam n. Vancouver.
Narenta, 8 Dec. te Southampton,
Pacifickust n. Londen en Rotter
dam.
Nijkerk 9 Dec. te Rotterdam van
Amsterdam.
Oranje Naae'au 8 Dec. te Hamburg
v. Afiiïteidatn.
Oldekork 8 Dec. te Genua, Amster
dam n. Japan.
Prinsce Juliana 8 Dec. v. Sabang,
J"ava n. Amsterdam.
Rlouw, 8 Dec. v. Batavia naar
Amsterdam.
Sirigli, 8 Dec. v. Batavia naar
Bangkok.
Tosari 9 Dec. v. Rotterdam naar
Hamburg.
Tub&niiü, 8 Dec. te Marseille, Rot
terdam n. Java.
Volendam 8 Dec. v. Havana, Dot
ten! am n. Tampico.
Zijfdijk, 7 Dec. te Santoe, Amster
dam n. Ituenofi Ayres.
Kan^can, 8 Dec. te Sueg, Java n.
Amsterdam.
Koningin der Nederlanden 9 Dec.
v. Suez, Amsterdam n. Batavia.
Kambangan 9 Dec. v. Suez, New
York n. Java.
Prinres Juliana 8 Doc. v. Sabang,
Batavia n. Amsterdam.
Ternato p. 9 Dec. Kaap Carvoeiro,
Bafavia n. Rotterxlam.
V'erhtdijl. G Doc, v Medan naar
TJilatiap.
Andijk 9 Dec. n.m. 3 u. v. Al-
gjers. Br.-Indiö naar DoLterdnm.
Delft, 9 Doe. v. Amsterdam naar
Curasao.
Johan de Witt 8 Dec. v. Sabang,
Amsterdam n. Batavia.
Karirnoern 9 Dec. v. Alexandria,
Australia n. Rotterdam.
Karimata 6 Dec. te Belawan, Ba
tavia n.Amsterdam.
Oostk-Tk p. 9 Deo. Oueesant, Ja
pan n. Botterdam.
Rietfontein 8 Dec. v. East London
n. Port N'atal.
Schel deel room 8 Dcc. te Hamburg
v. Amsterdam.
Tabnnan, 9 Dec. v. Marseille, Rot
terdam n. Java.
Tjerimai p. 9 Dec. Gibraltar, Java
n. Rotterdam.
WOENSDAG 10 DECEMBER.
AmsUrdam 2175 M.
lO.lj v.m. Tijdsein Vaz Dias (Off. im-
st«rdamsobe Tijd).
4.30 n.m. Tijdsein ran Vaz Dia* (Off.
Arnsterdanwcbe tijd).
Londan L.O. 365 M. (H«dart. tijd.)
S.50 n-m. Verïsllicgeo voor de kinderen
7.50 n.m. Programma voor alle station*.
Symphonieeoncert van the Boyat Opera
Hour^. o.a. 3 Dar.ee Anctannes, Rsspighi.
Sympliony in B fla», Chausson. Concert
for cello and Orchestra in D minor, Lalo.
10.05 n.m. Vervolg Hrm phony-Concert.
Variations on a Theme by Haydn. Brahms
Symphonyo Poem „Don Juan" Strauss
(cellosolo).
Chelmsford 5 X. X., 1600 M. (Nêd. tljd)
fveft het gebeele programma ran Jym
Bournemouth 6 B. M. 475 M. (N«d. tijd).
3,50 n.m. Edith Powell (sopraan) Da
meehalfuurtje.
5.20 a.m. Kinderuortje.
Cardiff E W. A„ SSI M„ (N*d. tljd)
5.20 a.m. De ..Five o" clocks" vocaal ec
instrumentaal conoeri.
Manohstfsr 2 Z. IJ. 37S M. (Nedsrl. ttjtf)
3.20 n.tn. Muziek van the Picadilly Pic
ture Theatre.
Newcastle 6 N. 0. 400 M„ (NederL tljd)
3.50 n.m. Ty Station Septet.
Aberdeen I B. D. 485 M. {Nekf. tlfd).
3.50 n.m. Marie Buthcrland en Nan Da
vidson, voordrachten.
Parijs (Radlota-Parts) L P. R. 17N N
(Ned. tljd).
12.50 n.m. Concert door het Tzlgang or
kest van Radio-Paris.
5.05 n.m. Concert, o.a.: Menuet U B--
Mol van llaydn, le Sonate van Bach
(viool). I At Vieux Vagabond (monoloog
door Radiolo).
8.50 n.m. Laatste wedstrijdnitalegen.
9.20 n.m. Concert: ,,Le Tableau Parlant"
Opcra-Comiqua van Gretv met medewer
king von Mme Cortyl, Melle. Jane GaU-
Leipzlg ongeveor 400 M. (N«d. tljd),
11.20 v.m. Middagconcert.
8.50 n-m. Concert, 'o.a. Trio voor Piano,
klarinet en viool, Mozart (andante,
nuetto, en allegreto) in Es duur. Trio
piano, klarinet en cello, Beethoven (B.
dur Op. 11).
Berlijn 330 en 505 M. (Nederl. tljd).
10.20 n.m. Bport bench ten.
Hamburg, ongevoer 300 M. (Ned. tljd).
iZ\B n.m. Tijdsein van Nauen.
12.50 n.m. Causerie,
5.20. n.m. Kinderuurtje.
7,20 n.m. Unter der blfihenden Linde,
blijspel in 3 actan, daarna: dansmuziek.
A. W. JENSCH. VOORZITTER VAN DEN NED. SCHILD ERSGE-
ZELLENBOND ACTIE VAN HET OVERHEIDSPERSONEEL.
ARBEIDSWET EN COLLECTIEF CONTRACT. ZIEKTEWET
EN ZIEKENFONDSWEZEN.
Van hier en daar.
A. W. JENSCH.f
E«n welbekend® in do moderne, vak
beweging, do hoor A. W. Jonoch,
voorzitter van den Ned. Schtlderege
1 Ion bond lB, na een lango ongesteld
heid in don ouderdom van 52 ja*r
overleden.
,,Jcnisch aldus
flat Volk. „kwam
pa* op rijperen
leeftijd in de ar-
boidersbe weging.
Als jongmaatje
bij bet* schilder-
vnk gekomen,
ging hij op 18-
j.irigcn leeftijd
als vrijwilliger
een dienstverband
bij de Marine
aan. Hij bracht
zoodoende enkele
Jaren >u onze
Oost door, doch had al apoodig gonoeg
van den militairen dienst cn in den
nunvang der negentiger Jaren wa« hij
wederom al» schildersgezel in de hoofd
stad werkzaam.
In 1898 kwam Jensch in de arbeidere-
beweging. Hij werd in dat Jaar lid va»
de Centrale SehilderwgezellcnorganUa-
tle. Hij behoorde tot het kleine groepje
vooruitstrevende ecJiildersgezellen,
waartoe ook Gerrit en Jan van den
Tempel, Tennen brook Woudhuizen,
Peltenburg cn anderen behoorden en
die in 1899 in de hoofdstad de echil-
deragczellenverceuiging Vooruit"
stichtten.
Jonerh was al spoedig tot voorzitter
van „Vooruit" gekozen en nadat deze
organisatie zich in 1900 bij V. Z. O. 1).
aangesloten had, werd Jensch eeu Jaar
later voorzitter van V. Z. O. D.. dat.
zich na oen paar jaar als plaatselijke
afdeeling bij den Ned Scliildcrsgezol-
lenbond aansloot. Nadat Jensch eerst
bezoldigd® van de Amsterdamsclie af
deeling was geweest, werd hij in 1911
tot !>«zoldied Bondslv.stuurdcr en in
1916 lot Bondsvoorzitter gekozen. On
der zijn leiding nam de Bond in groei
toe.
Jensch xvna een slagvaardig en gevat
pieker »n een uitnemend onderhande
laar. Hij was iemand van helder ver-
stand, met energi<- en doorzettingsver
mogen cn bezat daarnaast een onge
broken toewijding. Hoezeer ciit ge-
woardoerd werd ook buiten den bond.
is geblakcn. toen Jensch in Augustus
19« zijn 12V4 jarig jubileum ais Iie-
zoldigd vakvcreeuigingsbestuurd< r
herdacht.
Jarenlang had .lenecli in «n buiten
Jen bond gewerkt voor do .if-Iuiting
landelijk collectief contract
in het schildersbedrijf en d<* oindelijko
totstandkoming ervan heeft hem veell
genoegen gedaan. Het was de kroon
op zijn jarenlange propaganda en dit
contract had zeer goede gevolgen
voor de arbeidsvoorwaarden, waaron
der dc ecltilderegezellen werkzaam
zijn"
ACT.IE RIJKSPERSONEEL.
Itet permanent comité van actie, uit
de Christ, organisaties van personeel
in publieken dienst., heeft aan den
voorzitter van den Ministerraad, Min.
Kujjs de Bcerenbrouck, het volgende
adres verzonden.
Bij de behandeling der intorpellatie-
Gerliard in de Tweede Kamer der
St aten-G en oraal, is o.a. door den heer
Schouten er op aangedrongen, dat ook
de ambtenaren, die na 1 October 1924
gehuwd zijn, a!a kostwinner zouden
worden aangemerkt en dat, als het
even mogelijk zou zijn voor do in
dienst zijnde ongehuwden oen regeling
zou worden getroffen, waardoor al
thans bij wijze van overgang, de ver
mindering Van hun salaris eenigszins
werd getemperd. Hierop is door" Uwe
Excellentie medegedeeld, dat do Re-
gooring bereid was te overwegen, den
datum van 1 October, genoemd in art.
27, eerste lid van het Bezoldigingsbe
sluit Burgerlijke Rijksambtenaren
1925 Ie varanderen in 1 Januari 1925,'
cn dat zij voor wat betreft een over
gangsbepaling voor ongehuwden. boe-
wel geen toezegging kunnende doen be
reid was ernstig de financieele gevol
gen daarvan te overwegen.
Wij veroorloven on» nogmaals de
aandacht van de Regeering voor deze
punten, cn met name voor het. laatst
genoemde, te vragen. In de nieuw© sa
larisregeling is het verschil tusachen
ongehuwden en gehuwden geaccen
tueerd (grootere jeugdaftrek cn niet
toekenning van de laatst© twee perio
dieke verhoogingen eenerxijds, toeken
ning van huw lijksbijslag en verhoo-
ging van kinderbijslag anderzijds).
Wij kunnen ons indenken, dat dit ook
in de overgangsbepaling fot uiting
komt. Het gaat o.i. echter te ver, ten
aanzien vnn de ongehuwden. die thans
reeds in dienst zijn in het geheel geen
overgangsbepaling t« treffen. Ook zij
bohooren do gelegenheid te krijgen
zich aan den nieuwen toestand aan te
Gassen. Zonder overgangsbapling zul-
n een aantal hunner in groote moei
lijkheden komen, in verband met hun
pension, studie, medekostwinnerschap,
enz.
Wordt de teruggang in salaris voor
de in dienst zijnde ongehuwden be-
perkt tot 15 dan za! groote onbil
lijkheid worden voorkomen. Deze
nina: regel is non: het ons toeschijnt
ndicn voor de schatkist niet van
groote beteekenis, reden temeer,
waarom wij op ernstige overweging
aandringen.
ARBEID8WET EN COLLECTIEF
CONTRACT.
In het '/ongst© nummer van „Sociale
Voorzorg" polemiseert mr. dr. A. A.
van Rhijn tegen een beschouwing van
mr. -V C. Joeephua Jitta in de vorige
aflevering over de Arbeidswet en de
bin-jendverklaring van coll, arbeidt»
contracten.
De heer Jitta bad in de toepassing
van art, £8. 7de lid, dei- Arbeidswet
(afwijking binnen zekere grenzen yaq
de wettelijke bepalingen in onderling
overleg tusschen werkgevers en werk
nemer») een middel gezien om te ko
men tot bindendverklaring van collec
tieve contracten, in zooverre als xnen
ook ongeorganiseerde patroons (echte*
alleen hen, die niet onder minder gun
stige arbeidsvoorwaarden dan de geor
ganiseerde laten werken) zou kunnen
doen vallen onder een werktijdregeling
die aldus in onderling overleg tusachen,
de organisaties tot stand is gebracht.
De heer v. Rhijn vestigt daartegen
over de aandacht op het bekende feit,
dat in art. 27, 7de lid eigenlijk meer
een verschuiving dan van een verrui
ming van den arbeidstijd mogelijtó
maakt, en vervolgt daarna:
,,Er is een Arbeidswet, die 6terl5
■uniforme lijnen trekt. I)e Overheid ge-
vod t er veel voor om de organisation,
die uit de maatschappij opkomen in de
uitvoering van die wet te betrekken.
Want dan worden de bezwaren van
die doodende uniformiteit ondervan
gen. Naast deze technische overwe
ging geldt voor de Overheid ook een
prinopieele grond. Door de organisa-
tiën van werkgevers en werknemer»
met de uitvoering der arbeidswetge
ving te belasten, wordt de onderlinge
waardeering en de wederzijdse be sa
menwerking tusschen deze beide groe
pen bevorderd. Voor een Overheid*
welke de solidaritoiwgedachte ter har
te gaat, zijn er dus klemmende argu
menten om de bedrijfsorganen meer
en meer in de plaats der Overheidsor
ganen te stellen.
Maar aan de instandhouding en den
uitbouw van die bedrijfsorganen
wenacht de ongeorganiseerde werkge
ver niet mede te werken! Wat kan er
dan in vredesnaam voor reden zijn om
hem wel van den arbeid van die orga
nen te laten profiteoren?
In de tweed© plaats memoreert de
heer Van Rhijn als volgt de moeilijk
heden. die zich bij de uitvoeringsmaat
regelen zouden voordoen:
„Gesteld liet geval, dat 100 overuren
mogen worden gemaakt, waarvoor niet
telkens de vergunning der arbeids
inspectie behoeft to worden gevraagd.
Dan inoet door de arbeidsinspectie, na
overleg met de organisatie, eerst een
model voor een overwerk lijst worden
vastgesteld, waarop die 100 overuren
door den werkgever worden aangetee-
kend. Een exemplaar van deze lijst
moet aan alle leden der organisatie
worden rondgezonden, waarna zij
moeten worden verplicht om de lijst
nauwkeurig In te vullen. Een lijst, die
is afgeloopen, moet ter contröle aan
do arbeidsinspectie worden ingezon
den en daarna moet door de organi
satie een nieuw exemplaar worden!
verstrekt. Hoe wil men dit alles nu
ten opzichte der ongeorganiseerde
werkgevere regelen? Er zal wel geen
enkele werkgeversbond in Nederland
worden gevonden, die de organisatie
de overwerklijsten en de daaraan ver
bonden uitgaven zal willen bekostigen
voor de ongeorganiseerde patroon»".
Ten 6lott© zegt schr., te meenen*
dat men ook nop met do controle
maatregelen vastloopt, wanneer er
uitgemaakt moet worden, welke pa
troon» onder niet slechter arbeidsvoor
waarden laten werken dan in het coU
lectief contract neergelegd zijn.
ZIEKTEWET EN ZIEKENFONDS-
WEZEN.
Het halfmaandelijksch tijdschrift
vooi' verzekering en aanverwante vak
ken De Voorzorg, bespreekt het voor
ontwerp Ziektewet, dat minister Aal-
berse heeft toegezonden aan den IIoo-
gen Raad van Arbeid en waarop deze
Raad aan den Minister advies heeft
uitgebracht.
Het orgaan merkt op, dat de be
staande ziekenfondsen zich moeten re
organiseer en, willen zii kunnen vol
doen aan de ©ischen, die de Minister
in het voor-ontwerp stelt. Blijkt een
reorganisatie derbestaande zieken
fondsen niet mogelijk, dan zullen zij
het aantal verzekerden zien dalen tot
pl.m. 20 pCt. van het tegenwoordige.
Wanneer nu 80 pCt. dezer verzeker
den zullen vallen onder de regeling
van geneeskundige behandeling, wel
ke Minister Aalberse in zijn vooront
werp ontvouwt, wat blijft er dan voor
deze Ziekenfondsen over om den arbeid
voort te zetten? vraagt de schrijver.
Een prachtig stuk xverk van het par
ticulier initiatief zou vernietigd wor
den en er zou stellig niet veel meer
overblijven om te regc-len volgens een
wet op de Ziekenverzorging.
De reorganisatie van de bestaande
Ziekenfondsen zal zeer moeilijk, zoo
niet onmogelijk zijn. omdat de Minis
ter blijkbaar de macht wil brengen in
handen van de verzekerden. Of de
huisartsen, specialisten en apothekers,
hiermede genoegen rullen nemen vale
tc betwijfelen. De rechtspositie, do
rechten en verplichtingen van dc-ze
groepen zijn nu bij de Rottardamsche
Ziekenfondsen in collectieve contrac
ten geregeld.
"Wanneer dit alles in statuten gere
geld zal moeten worden door een ver
gadering vau verzekerden met genees-
liccren, dan zal dit. vyel ©en blijvend©
bron van twist en tweedracht vormen,
waarbij de geneeskundige behandeling
niet gebaat kan zijn. Wij zien nu reeds
bij het Ziekenfonds ..De Volharding",
hoe boog de kwesties loopen kunnen!
Het biud oordeelt, dat de Minister
had kunnen volstaan met het opleggen
van de verplichting, dat een verzeker
de, om reent te hebben op uitkeering
bij ziekfe, onder geneeskundig© behan
deling moet zijn. m.a-w. geen uitkee
ring vnn ziekengeld zon ontvangen,
udien de verzekerde nict'onder behan
deling van een geneeskundige ls.
Er zijn in Nederland ongeveer 1500
fondsen, dio bij ziekte uukeeringon
doen. Bij deze fondsen is circa
300.000.ftJO arbeidsloon verzekerd. Al
deze fondsen keeren alleen ziekengeld
Uit als de verzekerde zich orider ge
neeskundige behandeling heeft ge
steld. Waarom Zou dit ook niet kun
nen voor een verzokerd© volgens eeu
Ziektewet 1
Deze indirecte dwang zou voldoende
zijn voor een goede werkhn eener
Ziektewet. !:i «en enkel artikel is de
znnk ie regelen, inplnnts vnn de diep
ingrijpende maatregelen, welke de Mi
nister voorstelt.
