Van het Politieke Tournooiveid
VAN DE SCHAALVAARS
I.
Sc-aalvaars schaalvaders, too
noemden de kle.ne luiden de armenver
zorgers, die op h«« stadhuis bekend
stonden alt regenten van de schaal of
aalmoezeniers van de gemeene armen.
L*ir benaming was eea overblijfsel uit
pnmiueve tijden, toen u op straat nog
geen bloemetje op uw jas werd gespeld
in ru:i voor een geldstuk, en de schaal-
vaders «If deden wat re later aan ande
re rouden overlaten in eigen persoon
gingen ze met hun schaal langs de htti-
xen en klopten aan om een aalmoes. Dit
laatste deden ook de bedelaars, en naar
mate hun aantal toenam, verminderde
de opbrengst van de schaal, ten nadeele
der „gerechten ende waren" armen
«oodat tie overheid bedacht was op'
m.,ddel?,n ",0t afweeringhe der bcdele-
nje Ziehier al dadelijk een Paar
moeilykheden waarvoor anner.rorg rich
vroeger en later geplaatst xag. en waar
mee ik in eens midden in mijn onder-
*«h> x:l Want ik wou hel ditmaal heb
ben over de armenzorg yan den ouden
wtc de *3» waarop oaze voor.
ouders armoede trachtten te lenigen. ie
bet.t.v.en. ,e voorkomen. Een oude ge
schiedenis. die altijd nieuw blijft, ahjjd
«mee! is. De schia'.vader; giegen
heen de armen Lieven, hun verrorging
breidt rch ges::,dig „it. Armenrorg ii
«en vraagstuk geworden, aan de oplos-
dA of!rer arbeiden.
r"„~"e de -batidtrerckinge naer heuren
de WteI?°a,5Jd:\ 'rr «'"«d* eeuw
i,S?SliagA del b^orf!i*ea »oemden.
k t '5, if van
een belangwekkend schouwspel Hier
U op menig ander gebied van he, So.'
ciale leven, volgt hij de wording van het
hu, bnu.nd,. Hij ,i„ d„
m zijn zoeken naar oplossingen, zijn
streven naar verbeteringen. Hij het
hem «asten, mistasten, aanvatten, josto-
«en. probeeren. opgeven, andermaal pro-
bieren. Hij ziet hem dwalen, verdwalen,
xi.'wegen inslaan die dood loopen. Maar
nooit is de menseh het spoor bii«ter
•oor goed steeds vindt bi-, ond-r eea
oomukenbare hoogere leiding, den be-
trouwbaren weg terug. Daarlangs ver
volgt htj ztjn ras. Teleurstellingen, mis
.uakingen prikkelen h-xn tot nieuwe po
gingen met de ervaringen van die hem
rijn voorgegaan, doet hii zijn voordeel
Aanvankelijk beijvert hij rich slechts
armoede te lenigen i hij weet, om met
een ordonnantie van 1598 te spreken,
dat ..de versorginge der gerechten ende
waren armen bjr God aiwachtich allen
menschea, ende sonderlinghe den Over-
heyt seer boochlichen is bevolen' Dan
gaat hij nadenken over de oorzaken van
het droevig verschijnsel om ie te kun
nen bestrijden. Eindelijk, bij grondiger
kennis ea dieper inricht, tracht hij ar
moede te voorkomen. Dat kennisneming
van hetgeen op deren langen weg is
voorgevallen, leerzaam is. nuttig voor
de praktijk der hedeadaagsche armen-
xorg, spreekt ranze'.!. Toen Dr. Adriaai.
uit Utrecht, op de laatste a'geaeene
vergadering van de Nederland--he Ver-
eeaigiog voor Armenrorg en Weldadig-
ie:J. pleitte voor ce instelling van een
..historische commissie", wees hij er
dan ook op. hoe nood-g het is onze In
stellingen van liefdadighe: 1 te kennen
in haar verleden, om haar tegenwoor
dig leren te kunnen begrijpen. En hun.
die in hc« werk van deze commissie een
uitsluitend wetenschappeluk belang ra
gen. antwoordde hij. dat het wel dege
lijk ook een onmiddellijk practisch be
lang kon dienen. „Wanneer men klaagt."
aldus dese spreker, „dat onze armenwet
slecht nageleefd vrordt,..., dan moet
m. L de oorzaak hiervan worden ge
zocht in het feit. dat de samensteller* te
■a-einig bekend rijn geweest met den
bhtorischen achtergr- r»d van den «es--n.
w'oordigen toestand. Maat ook afgerien
hiervan, tril onze vereenlglng een heil-
.-amen invloed oefenen rp de ontwikke
ling carer weldadigheidsinstellingen en.
haar onderlinge samenwerking bevorde
ren. dan zal rij die taak niet k innen
vervullen zonder haar kennis ran deze
instellingen te vermeerderen, en daartoe
terug te gaan tot het verlcder."
Welnu, voeg ik er WJ. indien dit
roo i». dan rijn ook onze Haariter.-
wrhe ediaalvnders nog in tel, en :s
het too eek niet eer» bil lien nan to
kloppen, niet om een aalmrew, maar
om een onderhoud Dan zijn het
tre-n verleren oogmMikken. d'e pe
doorbrengt in hun c-ze!*-h.m. Itiisle
rend nanr hun v«rhn!en uit den tijd
toen 10 nog in dienst waren. Aard-go
I bijzonderheden herinneren ze zich,
en ze bre.-gen hun paperabaen mee.
hun gelie-gcu inocnt lieu eens in den
steek laten. Zoo kunt ge aanteeke-
nttixm maken en Ua.rajt hun ge-
samenstellen cu hen lee-
ron kennen en begrijpen. Daarom is
liet ons te doen. Bijzonderheden,
voorvallen, gebeurtenissen, zijn «!e
om Mekken en vormen, waarin <!e
geest van hun tijd, hun beginselen
en denkbeelden zich openbaren. Die
t« verstaan, het is beseffen, eoms,
dat wij and-re menseheu geworden
zijn; sorns ook. hoe na wij hun ataau,
l*oe wel eens „onze vooruitgang
slecht* een opleving is van hun in
zichten en gedachten, toegepast op
nieuwe behoeften".
't Nanet 6tnan hun de leden van
ons burgerlijk armbestuur, hun op-
volgent ;n de bediemng. die zetten
bun werk voort en zullen vermoede
lijk tie unnste moeite hebb n om hen
10 bogrijpen. Zij zullen menig punt
van uve rvonkoinst vinden, vooral
mooilijkliedrn van 'dezelfde soort als
die. wdke zij op hun weg ontmoeten.
Ook de armenzorg van de scnualva-
dt-n» was burgerlijke armenzorg, zij
verleenden steun uitslu.tend a m Je
gom «ene. de algemeen© of stads* r-
iD«n, aan hen dus, d:e niet op ande
re wijze bedeeld werden. Naast deze'
burgerlijke bestond er d.stijds even
goed ais thans een particuliere en
e.n Kerkelijke armenzorg, maar daar
over spreek ik hier net, omdat ik
bij mijn onderwerp moot blijven. Ik
zorg 1x1 du opstel alleen voor die ar
men, die door de schnalvaders als
zoouauig werden erkend; voor dat
deel der algem«wie armen, dat, naar
hun opvatting, voor ondersteuning
m aanmerking kwam. Wie waren
uat.' In ue ..Mrdomnuiue ende Ver
bod t van niet te moglien bedelen"
van liet jaar 1 598 wordt aan belang-
hebbennen de aansu-ll.ng mui do
ecuaal aders medegedeeld, en mete-.-n
var-gwt-M tot wie de nieuw.- uznb'e-
nwrvn hun zorg zouden uitstrekken.
De lozer hou-io het mij ten goede,
dat ik het desbetreffends artikel iu
zijn geheel laat volgen. Ik hoor de
tal van mijn ouders gra ig. en wat
zij bedoc!<-n kunnen zij beter zeggen
dan ik. En indien de zetter, Zooals
gewoonlijk, ook nu weer Z;jn r*«t
doet, sol niemand moeite hebben lien
t« volgen. Zoo'n ordonnantie werd
natuurlijk ter »Ud»sc.'eLirio opge
steld, maar ik Vermoed, op goedo
gronden, dat „die van de eo mal
zich niet au dors zouden uitgedrukt
hebben. Krnchlig klinkt het: „ende
opdat den rechten ende waren Ar
men "nde miserabele personen (tot
verweckinghe van Gods toorn) voorts
aen niet en blijven onversor 'ht, to
syn by B irgemeesteren ende die van
den Gerechte voorez twae'f bec]uame
persooneo tot Bcsorghers dor Armee
veroooren er.de gce'clt. om ondor den
naern als Aelu-.otwsetiiers der getr.ee-
nen Armen, binnen deeer Stadt hun
officie hebben ende &mpt wesen s.il,
behoorl.cke or«icht te n-men. enir
met alle vjfjt te versorvlien. iat den
wa-en Armen, als c-ancke orrrjar .go
pers» non, J ngo Ambachtzgosell n
'•ikIo dicrgelljcl" cllondighe endo be-
boeftiehe (xirsoonen, die vhn goeden
soberrn leven zyn, ende niet jeccn-
>'»enile heuren goe.len neoraticheyt,
die onderftsndt der Aelmoeasen in 't
ghehcel ofte d«*l gebreck hebben,
niet en vergaeu, maer van matclick
ocdurlioudt, werden vooraien".
Zieh:*r de instelling -an het voor
malig.» burgerlijk armbestuur, tovcna
een br./insolverklaring. Armenzorg is
nsir Gods wil, geschiedt op Gods be-
v.-l. Wie de armen aan hun lot over
laat verwekt zijn toom. Welke ar
men' Niet do „luye ledirhgangher»,
1-edelaers. dronCka irds, ende dierge-
Üjcke. «ito gesont ende wel te paaM
z-Jnde, nochtans niet en willen wer-
eken", zooab heb elders hr«t. Voor
denilVe 7*1 men straks zorgen. Voor
alsnog wil men gehel en l.e'ben d e
te ziek. t-1 oud of te jong zijn om t.»
werken; die er. ondanks bun goeden
wl], niet komen kunnen. Eu hun on-
d«nrte.ujiing. de ondemtind. dien zij
zullen enttwui. moet maf:g Tljn.
Dus niet: „ee-f maar rank!Mae.r:
„geon steun, zonder ondemoel!"
Is het iet» anders dan wil bedoe
len?
TT. V.. KNAPPERT.
TWEEDE KAMER
12 DECEMBER
Landbouw-afgedaan Portefeullle-gerammel
Critiek op den minister van Waterstaat
De Landbouwbegrootlag. voor zoover
ri; vandaag werd besproken, kon ons
net lang bezighouden. De artikelen wer
den ééa voor éda doorgehamerd, zoo
nu en dae stopte bet boemeltreintje, om
een Kamerlid te doen uitstappen, die
een toespraak tot den minister hield,
een toespraak vol van wenschen. Alleen
op bet meest beiangri-ke, vt»n wat dan
gesproken werd, mogen wij in resultaa'
wijzen
De heeren ETELS en VAN RAP-
PARD pleitten voor opheffing van de
centrale r.)':»c«.mrai»sie voor heagsten-
kc'iringer.. Wat h. bezuiniging bren
gen kan die aan andere goede dingen
moest ten goede k:utcn. De minister
reide.. niets too. Zal overwegen I
Zooals steeds.
Tien spreker» hebben zich uitgespro
ken en zeker niet alten in gunstigzn zin
over de sameasmeltirg van den veteri-
na ren dienst met den dienst der veteri-
nsire inspectie van de v.,lV'gezondheid.
Tegen deze samensmelting was reed»
„■engurd bij een rnongriilke samen-
-meltingspott op „Arbeid". Thans ver
klaarden tich de heeren EBELS. VAN
RAPI'ARD. I.EENSTRA, ZIILSTRA,
COLIJN, HIEMSTRA en DE BOER
bij herhaling daartegen. V<56r bleken al-
lédn do heeren DEKKERS en VAN
VOORST TOT VOORST zich te kun-
nen uitspreken.
De tegenstanders zagen groot nadeel
a de samenvoeging voor een goed toe-
xicht op de gezondheid van het vee, za
gen nadeel door de samensmelting ko
men, omdat een inspecteur voor ca'.e-
iag van de vlecschkeuringswet gebrek
aan ervaring heeft voor de veeartsenij-
kundigen dieast. Omgekeerd is het al
evenzoo.
De heer DECKERS verdedigde de
voorstellen mei argumenten die de mi
nister gaarne tot de zijne maakte.
Scherp legde de MINISTER den na
druk op de bezuiniging, die uit de post
zou kunnen voortvloeien. Hij wees er
ook op, dat «och altijd de samensmel
ting als proef zou kunnen worden ge
zien, waarbij, wanneer gebreken zich
zouden manifesteeren (die de beer Ruys
de Beercnbrouck overigens niet ver
wacht) toch atijd tot uitbreiding zou
kunnen worden overgegaan met de
wachtgelder*. Er werd later tot den mi
nister natuurlijk opgemerkt, dat van be
zuiniging op die wijze niet veel terecht
kwam.
Onk waren de heeren DECKERS en
RUYS DE BEEREN'BROUCK eenstem
mig ia hun zienswijze dat een twee
hoofdige leidiig een tusschcnstadium
op den weg naar de eenhoofdige leiding
zou kunnen rijn.
1 De Kamer bleek niet bevredigd de
heer EBELS kwam met een motie, die
van de Kamer de uitspraak vroeg, dat
rij in afwachting van een onderzoek
naar de beste methode van samensmel
ting, voorloopig terugneming van de
post. die samenvoeging beteekende wen-
schelijk achtte.
De MINISTER stak ploUeling hevig
van wal, vee! te hevig. Niemand hnu
zich tegen den wil tot bezuiniging
verzet. Toch reide de minister dat
hij duidelijk moest weten, of ae po
gingen tot uitstel uit onwil voortkwa
men om de bezuiniging der regeering
tegen te werken, want dan zou de
minister daaruit consequenties hebben
te trekken. M. a. w. de heer Ruys de
Beerenbrouck rammelde luid met zijn
portefeuille. Beteekende echter aan
neming van een uitstel-motie alleen
verschil van zienswijze, dan zou de
minister de 36000 besparing op an
dere posten moeten vinden van de
Landbouw begrooting: hij wilde perse
het eindbedrag niet overschrijden. lJe
ze beide dreigingen maakten wel in
druk, vooral op de rechterzijde, liet
bleek spoedig.
De heer COLIJN, die ook met een
motie verschenen was, kapte spoedig
de staart daarvar. af. Des heeren Co-
lijn's motie aprak u't. dat samenvoe
ging der beide diensten mogelijk ts,
mits onder eenhoofdige leiding res-
sorteerende onder „Landbouw", ver
zocht de regeering maatregelen daar
toe te nemen in afwachting daarvan
de huidige organisatie te handhaven.
De heer Coliju kapte zoo spoedig hij
tnaar kon het staartje, waarin voor
den minister het venijn zat, af. Toen
was de minister tevreden. Kan dat
ook zijn.
De motie Ebels viel met 34—27
stemmen. Die van den heer Colijn
werd daarop zonder hoofdelijke stern
miug aanvaard. De reorganisatie gaat
dus toch door.
Behoud van den Nederlandse-hen
bosrhstand als democratische
wenseh stond in bet midden der
gedachten Tan de heeren DECKERS
en BEUMER. De MINISTER toon
de zich absoluut niet afzijdig. Zelfs
heeft hij den beer Beumcr toege
zegd, gaarne met den minister van
Financien te overleggen of door wij
ziging in de belastingwetgeving (voor
al successiewetgeving) het natuur
schoon in groote complexen bosch niet
behouden kan worden. Ten bate van
de gemeenschap.
De heeren PUYMAER v. TWIST
i DICCKER-S wenschcn spoedige in
diening van do ondersieuningsontwer-
pen vi.or de Zuiderzeebevolking.
Xs sfhsmertn van v#l« artikelen Is de
Lrgrooting voor Binnnnlandscbe Zaken
ï'jnder lioofdolijko stemming dooT de Ka
mer aanvaard.
En werd „Waterstaai" aan de orde ge
ateld.
Uit de gewiiflde stukken bleek van veel
ontstemming. Welnu, van ontstemming
«prak de heer Oud. de eertta woordvoerder
!n ernstige termen.
De beer OUD zag zwakheid van beie'.d
ais elg-eroeene klacht, gebrek aan beleid.
De minister laat sicb leiden door de Ka
mer nu een», dan weet door zijn ambtc
naren.
lïij verweet den minister sterk, dat bi;
niet aan lijn belofte heeft voldaan, de
Kani'r in de gelegenheid te stellen e*u
oordeel uit »pr»k<-:i over de r«orgat»i»ai!"
van den Poalchfque en Girodienst. Wat sf
commissies, ook hij het hoofdbestuur. Op
h«t eindverslag daarvan moeten de benoe
mingen tot dlrtxHenr-generaal der diensten
wachten, de benoemingen van hen, die
de reorganisstorsn rouden moeten gowor
den rijn.
De houding de» ministers tegenover de
commissie-Rink oogstlo ook al weinig in
stemming. Vooral gispte de heer Oud het
gebrek aan srgnjm-i.tcn in 's minister*
brief over het hoofdbestuur der Posterijen
tegenover bet rapport van do eommistle
Vergeet d« regeeriag niet, dat tij xelve de
commissie Rink heeft iogestc'.df De be
handeling is roodanig gew.-. ?t, dat het <r
nog van komt, dat de eommlasle er
het bijltje hij neerlegt. De booding vin
den min.«t«r crltiseerde de heer Oud dus
wel op vele punten. De minister bad ge
wen*-tt, dit over het Hoofdbestuur eerst
overleg door de commissie met hem wa»
gepleegd. Waarom, vroeg de heer Oudf
Do commissie-Rink is er toch om advies
aan de regeering uit te brengen f
Dan nog de he*r KRlJCfRTt.
Dor* afgevaardigde vond, dat da minis
ter wel het een ander beminigd had. nij
stelde daartoe de cijfers van nu. naast dio
van 1922. Ook liet hij do aandacht vallen
op wat do minister door reorganisatie had
gedaan.
Critiek had de heer Krijger echter ook.
Critiek over de heropenlne van den Post
cbèquc- en Girodienst, die to 'ang uitbleef.
Critiek over het uitblijven van overleg met
de Kamer over de vraag van centralisatie
of decentralisatie, uitdrukkelijk toegezegd.
De heer Krijger wtlde over do briefwisse
ling van den minister met de commissie-
Rink nog wel nader Ingelicht worden,
want hij xag heel veel, da', nog lang niet
he!der voor hom was.
De Tolgendo week gaat de Kamer met
Waterstaat door.
Zoo kabbelen do begroUiretdisctijsies
voort. Tot Kerstdag.
INTIMUS.
Birmingham 6 I. T. 47S M. (Nodsrl. tijd.)
3.50 n.m. Loxella Plctnro House Or
chestra.
5.20 n.m. Dameeuurtje.
7.X n.m. Piano: „Bigoletto Fantasia",
Verdi. Liszt, Slavinische Dans in G.
jor, R nxsky, Korsakow, Kreleler, Hongaar-
eche dans in G. Minor Brahtus.
Bournemouth 6 B. M. 386 M. (Nsdsrl
3.20 n.m. Causerie. „Famous composers"
II aydn.
Cardiff 8 W. A. 351 M (Nod. tijd).
3.CO n.m. Telefonie voor de scholen.
3.50 ti.in. The Station Trio.
6X0 n.m. Kinderuurtje.
7.60 n.m. The Slation Orchestra: „Melo.
dious Memories".
Monchostar 2 z. IJ. S75 M. (Nedsrl. tijd)
3.60 n.m. Concert door the „2 Z. IJ."-
quartet.
7.60 n.m. The Picadllly Danoe Band.
Newcastle 5 N. O. «00 M- (Ned. tijd).
3.60 n.m. Telefonie voor de scholen.
Aberdeen B D. «05 M (Ned. lijd).
3.50 n.m. Telefonie voor de soholen.
6.20 n.m. Kinderuurtje
7.50 n.m. Selectie II Trovators, VerdL
bay Kreisler.
8.50 n.m. Scenes from Czardas no. 6. Hu-
Clasgow 420 M. 5 S. C. (Nederl. tijd).
7.50 n.m. Dance Night. The Station Or-
chest rs.
Parijs (Radio-Paris) 8. F. R. 1780 M
(Ned. tljd).
12.50 n.m Concert door het Txiganeorkest
van Radio-Paris.
5.06 n.m. Concert: eolisten, flult, cello,
plano, causerie.
8X0 n.m. Laatste wedstrljduitelagen.
9.20 n.m. Concert.
Brussel 263 M. (Nederl. tljd).
3.20 n.m. Concert.
Laiptlg, ongeveer 400 M. (Nederl. tljd.)
11.20 v.m. Middagconcert.
3.60 n.m. Voor de kinderen: „Dat
küppohen", kindertooneelepel met muziek,
orkest cn kinderkoor.
Hamburg 392 M. (Nedorl. lijd).
12.50 n.m. Klassieke muziek met mede
werking van het orkest van het B&cto-
tb eater,
7.20 n.m. Der Trompetter von Backingen,
Opera in 3 ecten.
10.20 n.m. Voordrachten. Sportberichten.
ZONDAG 14 DECEMBER.
Hilversum S. F. R. 1050 M.
8 n.m. Hilvereumscbe Draadlooxe Omroep
Me-, .",-uw gala—Waterreus, den Haag. so-
praan. de heer P. van Hoon, begeleiding.
Londan 2 L.O. M5 M (Nadarl lijd).
3.20 njn. Concert: The Wireless Svm
phony Orchestra, onder leiding vsn Dan
Godfrey.
'.0.20 n.m. Concert, 0.8. „Ave Maria",
Schubert.
Chelmsford 8 X. X. 1000 M. (Nederl
tljd). Geeft he« gehe*!e programma van
bonden.
Birmingham 8 I. T. 475 M. (Nsdsrl. tijd)
3.20 n.m. The Station Planoforto Quintet.
Joan Maxwell (sopraan) Harold Howes
(tenor).
0 n.m. Kerkmuziek.
Bournemouth 8 B M 388 M. (Ned. tljd)
3.20 n.m. Militair orkest.
Cardiff 6 W A. 351 M (Nad. tljd).
3 20 n.m. Strijkorkest.
Manchester 2 Z. V., 375 M., (Nedsrl
tsid).
3.20 n.m. Vocaal en Instrumentaal con
cert.
8.50 n.m. Selectie „Alda", Verdi.
Aberdeen 2 B. D. «95 M. Nsdsrl. tljd)
3.20 n.m. "the Wireless Orchestra.
PsrIJs (Radlola-Parls) 8. F. R. 1780 M
(Ned tljd).
1.06 n.m. Concert door het Tzigane or
k»«t van Radio-Paria.
5.06 n.m. Concert met medewerking van
C. Cherricre (pistonsolo). Viool: o.a.
Ouverture „De Klokken van Comevllle",
Planquctte, Monoloog van Radiolo. Me
de» Graces, fluitsolo.
n.m. Laatste wedstrijduitelagen.
n.m. Concert door het orkest Jau
main.
Leipzig ongeveer 400 M. (Nod. tljd.)
3.30 v.m. Morgenconcert.
3.20 n.m. Opvoering voor de kinderen
an: „Da* Rotkapchen", medewerking
an groot kinderkoor.
Hamburg 392 M. (Nederl. tljd).
8.30 v.m. Voordrachten.
Ï2AS n.m. Middagconcert.
3-60 n.m. „Bfibchcr.s Weihnachtstraum",
toonethpel mei muziek toot school en
hui*.
'20 n.m. Concert met medewerking van
orketl en solisten.
Berlijn 330 en 505 M. (Nederl. tljd.)
10.20 n.m. Sportuitslagen.
AbVWO-PlKH>RAMMA
ZATERDAG 13 DECEMBER.
Amsterdam 2175 M.
10.15 n.m. Tijdsein van Vaz Dir- (Offl
cicclo Amstcrdamsehe Tijd).
Londen 2 L.O. 365 M (Nederl tijd).
1-20 n.m. Tijdsein van de Big Ben.
Concert: The „2 L. O."-tri0. Edward C.
Yapp (tenor).
4.2) n.m. Tijdsein van Greenwich.
Orgel cn orkest muziek van ibc Shophard's
Bush Pavilion.
S.tO n m. Kinderuurtje.
7.50 n.m. Militair orkest, o.a.: March
...Menin Road". Starke, Ouverture „Giral
da", Adolphe, Adam, „The Gloty of the
Sea". Sanderson. Selvctio „Tannhiuser".
Selectie uit de Opera Comique „Falka".
11 n.m. The Savoy Orphean; and Savoy
Havana Bands.
Chelmsford (1600 m. 6 xx) Geeft hel
gehcelo programma van Londen.
HJd.)
PINKSTERGEMEENTE.
Gebouw „ImxDAnuël" Nieuwe
Kruisstraat 14.
Voorin. 10 uur; Openbare Samen
komst.
Nam. 6 uur; Openbare Samen
komst.
VRIJE EVANG. GEMEENTE.
Jacobijneetraat 20.
Voorm. 10 uur: de heer B. v. d.
Meer.
Nam. 5.30 uur: Dezelfde.
12 uur Zondagge hooi.
Maandagavond 8 uur: Naaikrang.
Dinsdagavond 8 uurBidstond.
Woensdagavond 8 uur: Bijbelbe-
6prekino
BAPTISTEN-GEMEENTE.
GEBOUW SALEM.
Bakene89ercracht 65.
Voorm. 10 uurOpenbar© samen
komst.
Nam. 5 uur; De. B. Planting.
Dinsdagavond 8 uur: Ds. B. Plan
ting.
Bijbellezing.
Onderwerp Izaük en Rebekka, een
beeld van Christus en de Gemeente.
VER. ..WIE DENKT OVERWINT".
Gebouw de Nijverheid, Jansetr. 85.
Voorm. 10.30 uur: de heer J.
Flentce.
OnderwerpIVHet huiselijke le
ven."
VRIJZINNIGE JONGEREN KERK
..Rosehagho" Hoofmanstraat.
Voorm. 10.30 uur: de heer J, A.
de Koning. Amsterdam.
LEGER DES HEILS.
Schagchelstraat 26.
Voorm. 7 uur: Bidstond.
Voorm. 10 uur: Heiligingsdienfit.
Nam. 3 uur: Verblijdingaaamen-
koniet.
Narm. 7.30 uur: Openbare verlos-
Bineseamenkomst,
Deze enr..enltomsten worden peleid
door majoor Palstra, van Amster
dam.
Dinsdag 16 December: Ledenver
gadering.
Woensdag 17 December, 's avonds
uurOpenbare Verlosringgeamen-
komst.
Donderda? 18 Dec. *g avonda 8 uur
Heiligi ngsdienst.
Deze weeksamenkomsten worden
geleid door Ew-imie G. E-rtrerg.
KERK VAN JEZUS CHRISTUS
VAN DE HEILIGEN DER LAAT
STE DAGEN.
Gebouw Oiym da. zaal 17. Kinder-
buissin- :1 hii het viaduct.
Voorm. *10.30 uur: Zonda^ochooL
Nam 6 nor: vergadering.
Geen collecte
SCHOTEN.
Julianakerk (telefoon voor hard-
hoorenden).
Voorm. 10 uur: De. Blauw.
Nam. 6 uurD». J. Riemene, pred.
te Leiden.
Collecte voor het Schulddelgqngg-
fonds.
Yrüdaeavond 8 uur: Wijdings-
dienst.
Met medewerking van het Haar-
lerngch Dameskoor, dirigent© mej. Ida
Pijzei, te Amsterdam.
SANTPOORT.
EVANGELISATIE.
Voorm. 10 uur: Ds. van Oog trom
Soede. te IJmuiden.
Nam. 6 uurDs. Erdman te IJmui-
den.
GEREF KERK.
(Lokaal Bethel.)
Voorm. 9.45 uurDg. B. VSfc
Schelven, van Overveen.
Nam. 5.30 uurDezelfde.
BEVERWIJK.
EV. I.UTH. GEMEENTE
Voorm. 10.30 uur: Ds. J. Ph. Hau-
mersen.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Voorm. 10 uur: Ds. .T. D. van Cal-
ear.
BLOEMENDAAL
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur. Ds. J. C. van Dijk.
Nam. 5 unrDs. J. c. van Diik
EUGDDIENST IN MARANATHA.
Voorm. 10 uur: de heer H. Gor-
deau Jr. Algemeen secretaris N.J.V
PMikboiirtjn
ZONDAG 14 DECEMBER 1924.
EGLISE WALLONNE.
Dimanche 14 Décembre, 10 h. 30:
Cult© et. Sermon d' Avent..
11 h. 45: Gulte dee enfauts. Repeti
tion do Noël.
Le Pastour.
W1LHELMINAKERK.
'Ged. Oude Gracht.)
Voorm. 10 uurDs. J Brinkman
Nam. K uur: Ds. G. R. Kuijper
NOORDEKKERK (Ridderstraat).
Voorm. 10 uur: Ps. G. R. Kuijpet
Nam. 5 uur: Da J. Brinkman.
CHRIST. GER^F. GEMEENTE.
f Raaks.)
Voorm. 10 uur: De. Bijleveld.
Nam. 5.30 uur: Ds. Bijleveld
Donderdag 18 Dec.'e avonds 8 u.
Ds. Bijleveld.
OUD GEREF. GEMEENTE
Parklaan 21.
Dinsdagavond 7.30 uur: Da
Franke.
NOORDERKERK.
(Velseratraat)
Voorm. 10.30 uur; Da Posthumus
Moijjes, voorheen predikant te Zand-
voort.
EV. LUTH. GEMEENTE.
Voorm. 10.30 uurDs. D. Drij
ver.
KERK DER VEREEN. DOOPS
GEZINDEN.
Voorm. 10.30 uurDs. B. P. Plan-
tenga.
Nam. 5 uur: Ds. A. Binnerte Sz.
REM GEREF. GEMEENTE.
Voorin. 10.30 uur: Dr. A. II.
FTnentiene.
Voorm. 11.45 uur: Zondagschool.
DEUTSuII EVANG. KIRCHE.
Broedergemeente.
Vorm. 10 UhrPrediger P. Hol
land.
Deufsclier Gottesdienet.
N d. Lut'n. Genootschap,
'e Avonds 7.30 uur: Da. C. C. G
Visser. Luth. Pred. to Rotterdam.
Heilig Avondmaal.
R RO ED E RC. E M EE NTE.
Geref. Bond iu de Herv. Kerk.
Maandagavond 8 uur: Ds. L. .1.
Lammerink. van Delft,
NED. PROTESTANTENBOND.
In het gebcuw van de Bloeinendaal»
eche Schoolvereeniging.
Voorm. 10.30 uurDs. LL. H. Dojv
gelo. van Culemborg.
OVERVEEN.
(Lokaal openbare schooL)
Woenedag 17 Dec. a.». 'e avonds 8
uurde heer K. Koopman.
Bijbellezing.
AERDENHOUT.
Vereen igingslokaal der Vrije Reli
gieus© Kring. Eikenlaan 15.
Voorm. 10.30 uur: Dr. Mankee
Zernike.
Voorz. Nedè Prot. Bond, Rotter
dam.
Vrijdag 19 Dec. 8 uur: Dr. EL P<
Berlage.
Onderwerp ..Het wezen der Bouw
kunst, met lichtbeelden.
HEEMSTbDE.
NED. HERV. KERK.
Yoorrn. 10 uur*. Ds. F. W. Ay
Korff.
Collecte voor noodlijdende kerken
Lokaal Vredcnhof. Heerenweg:
Nam. 5 uurDe. C. J. van Paas-
een van Haarlem.
Lokaal Samuel. Glip:
Nam. 8 uur Br K d<* Vriee.
NEDERL PROT. BOND.
Afd. Heemstede-BeDnebroek.
VcKjrm. 10.30 uur: Ds. A. Binnerts
uit Haarlem.
Met medewerking van een dames
koor.
GEREF KERK.
Voorm. 10 uur: Da. H. H. van Ka
pel van Andel.
Nam. 5 uurDs. II. H. van IiapeJ,
van Andel.
Maandelijksche extra-collecte voor
de kerk.
BENNEBROEK.
NED HERV. KERK.
Voorm. 10 uur: De'. Lekkerke?-
ker,
Maandelijksche collecte voor de
kerk
HILLECOM.
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur: en nam. 4.30 uurfl
Ds. Netelenbos, van Hoinkenezand*
GEREF. KERK.
Voonn. 10 uur en nam. 5 uur: Ds.
van Herksen.
CHR GEREP KERK.
Voorm. 10 uur en nam 5 uur a
Leeedienst.
Woensdagavond 7uur: Ds. ZwiejJ.
HALFWEG.
Voorm. 10 uur Ds. Ralion.
SPAARNDAM.
NED. QERV. KERK.
Voorm. 10 uur Ds. S A. Baljon.
IJMUIDEN.
DOOPSGEZ. GEM. AFD. PROT.
BOND.
Voorm. 10.30 uur: Ds. B. Sijpkena
van Krommenie.
ZANDVOORT
ZANDVOORTSCHE KRING
GODSDIENSTIG LEVEIN.
Gebouw Brugstraa' 15.
Voorm. 10 uur: D6. N. Padt.
Onderwerp: ..Wat gaat en wat
bliift."
Jes. 406—8.
LOKAAL BARENDSESTRAAT.
Nam. 8 uurDeutscher Gottes-
dienst.
GEREF. KERK.
(Geref. Kerk. Brederodest-raat.)
Voorm. 10.15 uur: Ds. H. C. van
den Brink.
Nam. 5 30 uur: Dezelfdei
HAARLEMMERMEER.
NED HERV KERK.
Hoofddorp
Voorm. 9.30 uur: de heer E Ver
baas. van 't Kraüngsche Veer.
Lijnden
Voorm. 9.30 uur: de bber T. v. d.
Hoek.
Aalsroeerderwegr
Nam. 2 uur: de heer J. Kroon.
Vijfhuizen
Voorm. 9.30 rJe heer D. v. d.
Toet.
Nieuwvennep r
Voorm. 9.30 uurDa J. H. H. van
Beem.
tbhenee
Voormiddag 10 uur: de heer A. v.
d Su'egel.
Mail-Verzending vin 14^21 Dec. 1924
Ned. Oost-Indiö geheel Zeepost
Ned. Oost-Indië geheel Mail
1) nazending vliegpost
Mail
Ned. Oost-Indic (alleen Bengkalis, Siak,
Riouw, Djambi, Eng. Mail via Marseille
Suriname Mail
Aruba, Curasao. Bonaire Zeepost
Mail
Saba, St. Eust3«!~«s, Sl Martin Zeeposi
m Mail
Noord-Amerika
Canada
via Rotterdam 2)
via Engeland
via Frankrijk
Duitsche boot via Cherbourg
via Engeland
via Frankrijk
via Cherbourg
Chili l
Brazilië 3)
Argentinië
Uruguay
Zuid-Afrika
Egypte
Aden, Britsch-Indië,
Arabië,
Malakka, Australië 1
N.-Zceland
via Brïndisi
via Frankrijk
via Genoa
Japan
a. Brieven en Briefkaarten.
b. overige stukken.
Singapore
B. N. Borneo
Siam,
China
a. Brieven en Briefk
b. overige stukken.
tg December.
15 December.
16 December,
so December.
17 December.
18 December.
18 December.
18 Decern bet.
19 December.
16 December
16, 19 December.
16, 19 December
«8 December.
16, ig December.
16, tg December.
17, 18 December.
i7,18,21 Decembe
18 December.
17 December.
16, 18 December.
15 December.
18 December.
Als N. Amerika
15 December.
18 December.
15 December.
17 December.
18 December.
20 December.
it.30 N.
1.15 N,
2.30 's nachts,
3.15 N.
2.30 's nachts
11.30 N.
11.30 N.
11.30 N.
2-45 V.
8.05 N.
S.45 V.
5-35 N.
12.23 K.
S.43 V.
5-35 N-
i2.2s N.
2.45 V.
12.25 N.
5-30 V.
".IS N.
i-iS N
5-30 V.
1) Voor de nrucoding per vliegpost is geen afzonderlijk recht verschuldigd.
2) Via Rotterdam wordt alleen op verzoek van afzenders verzonden. Doven
adres te vermelden met stoomschip „Nieuw Amsterdam",
3) Naar Pcrnambuco en Bahia heeft slechts verzending plaats op 20
December,
