HAARLEM'S D\3BLAD
UIT DE WERELD
iT '„„f'Tp"inr-nfe h"
Buitenlandsch Overzicht
VRIJDAG 30 JANUARI 1925 - VIERDE BLAD
EEN EN ANDER OVER HON O ENDRESiU U R.
Viervoetige tooneelspelers. Con servatoriumj voor dieren. Een
moeilijke taak voor een tailleur. Werkelijk sprekende en zi (jende
honden. Hoe men de sterkte van het gehoor en den reuk van den hond
gemeten heelt. - Hondendreasuur in dienst der menschheid. Wat een
hond zijn blinden mee&ter leort.
Jaren geleden, toen de jaarlijkeche
kennis nog niet wettelijk was afge-
bdiah oi iia.ir natuurlijken dood was
gf»:<>rv«u, vormde het „homlcu- en
aj>énspel een der grootste aantrek
kelijkheden voor jong en oud. Het
waa voor alle uier en vrienden een
waar genot in den miniatuur-circus
e*in voorstelling bij te wonen, die ge- j
woonlijk bcaiocen werd door een of j
ander tooneelstuk. hetzij ••melig of
grappig. Een Voorbeeld uit vde:
Het toonee! verbeeldt liet terras van
een koffiehuis. Een minder nauwge
zet bezoeker wil zich uit do toeten
maken zonder betalen, de kellncr
Bucit hem achterna, een agent van
politie neemt deel aan de vervolging
en weldra wordt het een wilde jachr.
Daar komt tan den tegenover?-stal
den kant een reiniger bedaard aan-
■tappen vergezeld van een blauwkie!
met zijn bagage, bolden worden 't on
dersteboven geloopen. D» burgemees
ter verschijnt op het iooneyl om de
orde te herstellen, tnaar tege'Hkertljd
komt de brandweer toegesneld en in
minder dan geen tijd is de ma-.'-at raat
van top lot. teen natgespoten. Onder
groot applaus zakt hot scherm en de
viervoetige loOntylvpelers komen het
pttUiek dtuikon, «laarna verdwijnen
zij v rooi ijk blaffend achter do coulis-
i?en ora de belooning. die hen wacht,
te verorberen.
Hoewel d« e:?--,;i!ijko circussen waar
Irle opTOordens ti'sbvtend dieren zijn.
in ons land nier m-er voorkomen, in
er toch nog celeg rft~id t*> over orn
staaltje® vin uitstekende dressuur fe
bewonderen als nummer van «en of
andere variété-voorstelling. Jammer,
«Int de africhter ach somtijds van
pijnlijke inld<ielen bedient om zijru
leerling zoover te brengen. Gelukkig
voor «ie ar»». ..geleerde d'eren" is
dn niet altijd het geval: in enkele
grooie Meden van Europa, bijvoor-
iecld in l'.vrijs, in Londen, in Ham
burg. in Weenon vindt men oen .con
sort atorium' voor apen. paarden,
h-,D'ten._ ezels, duiven, cacatoes cnr.
cn in die scholen voor hoogero dreï-
Suur worden da viervoetige en do
g -te Verlingin zoo z cht moge
lijk Ithasdeld. Zoo zacht mogc-i- b
duwo kwam naderbij op de achtor-
pooten loopeud en wierp zich wan-
iiopig op zijn lijk, vervolgens steldo
zich de treurende stoet ra beweging,
gecostumeerd als voor de gelegenheid
paste. Enten we nog vermelden, dat
zeer terecht de politie (gelukkig voor
dat het kind <eu ongeluk had gekre
gen den vertooner gelastte het te
vervangen door een pop. De heer Ila-
chet-Souplet directeur van het zoo-
logisch-psychologisch instituut, die
In t verhaal geeft In zijn boek „De ge
leerde dieren", maakt de opmerking
dat de colley noch zijn weduwe iets
begrepen van liet drama, de eerste
kon uitstekend roppocteeren en ..dood
vijl do
zden j_-
lecn door vrees ptomd <-n d t is ook
meestal het geval rnet de erin.
In «I conse-utoriums woriten de
verschillende «lieren e»rit nauwkeu
rig waart-enom n om to zien voor
welk eor.n vnn oefeningen rij het
rn-1' i g.- i hikt zijn. Wanneer zij cen-
mnnl ..voll.erd" zijn worden zij voor
e-n zoodon prijs verkocht aan de
ver- Oneis. die I ar zij relf d:kwijl»
«- n inde 'd mak' n var. wnkelo
du pdr-n v«»or ten goed ..sujet" ook
flink -in de >sr»»r» tasten. Uit <!e ge.
nberr.de inricht n «n komen de bon
iten. d:e oen salto mort*!© maken.
Zoowel naar vore» als naar echte-
re», even goed nis «lo test© gvmnatt,
verder honden die dezelfde oefeningen
'doen ala zorgvuldig gedresseerde cir-
usp.i i'dcn: atidore. dt«s dm s rpen-
tüie dfttis ii.sviM T.' .voor andere, die
optreden als equilibristen en over 'nin
den bek gehouden platte houten slaaf
«—ii ba! h—n cn weer laten rollen,
nog v.'i r nndeie. «li© in costuum op
treden in pantomimen. Dat eontuum
brengt e geoaardige moei'l khedea
mee. IV hond he f' navwüjk geen
f'e itelbeendoren. dn« büna geen
s -hMider»: Terder bevindt zich de knie
dicht bij den buik; het gewricht, dat
"•«••'•en «ehijnt te komen me' onze
knie 1» liet gewricht u»chtn den
voetwortel en het «cheenbeen. zoodat
lie* ti niet nanr voren maar paar
achteren buigt. Onder die omstan
digheden h-t v< r.r den bondon-
kleermaker moeilijk <en Jas of een
pantalon te leveren, dïo g;ort vallen.
Onder 'de pantomimen zijn er, dia
ren buitengewone vermaardheid ha'o-
hen gokre?en, o.a. die wolke voor
©enige Jaren gr rr©«rd ia door
den F.n?r!vben dresseur Dun-
ran. Zij was getiteld ..Fire
alarm" 'Brandalarm). Op het oogon-
blik. dat het scherm opging, zng men
«•en landhuis, dat op een tuin uit
kwam. op de eerste verdiep'ng gaf
een glazen <1 ur to-gang tot ©en hal-
con, cn achter «te deur b'jncrkto
in een wtecr. De 1-rwonera dor villa
die op het punt «ton te» uit to gaan.
kusten baby n vertr kken, onder
aan het Lorde» begroet door het ge
blaf van een colly. «iie aan do ket
ting lag. Do avond viel en liet dienst-
meisje b-gon di lampen aan te »re.
";en. maar wierp onhandig oen der
lam m cmv-r. de gordijnen taakten
in brand en het msisje, d«>l van
s-'hri luch t iet huis uit. En nu
hri'on de rol van -i- n hond. Hij trok
en ukto aan zijn kelting cn eindelijk
gelukte ll«t hem van ui lm't-
bftiid te onbbon. Hij sneldo naar do
vestibule, maar teruggoarevon door
de vlammen blafte hij luid als om
hulp to roepen: maar do villa was
afgelegen; niemand hoorde hern.
Daar bemerkt© hij een iaddor, die
tegen het balcon s'ond, bij k>om er
op. sprong nanr binnen door een
openstaand vonder, snelde naar de
wie-', en kwam temg met het kind,
dar In; rr.et «Jen hek vast liieid bij do
kieertje». Maar nu kwam do groot-
rto moeilijkheid. Hoe ino<rat do red
der met zijn dierbaren last benoden
komen'? Wnnfc het kind was een wer
kelijk. een lovoml kind. de tocecliou-
vvor» wisten ltct en keken toe in adem
Jooze stille en mei \;in angst, opengo-
Bp iilste oogen en bonjendo harten.
l>e colley naderde intusschen de lod
der. hij bracht zijn kop buiten de ba
lustrade van het balkon, het kind
zweefde tusschen loven en dood. daar
zotte de redder den voet met de groot
sio voorzichtigheid op de eer.'te sport
en daalde langzaam naar len den.
Maar op ho' oogeublik dat er men-
nchelljke hulp kwam, was do hond
bezweken, gestorven aan verstikking.
De vertooning werd besloten door do
begrafenis van don redder. Zijn we-
duwe op her ©ogenblik «lal zij op-
trad e n stukje suiker met smaak
verorberd-: tuaar dat wist liet pu
bliek natuurlijk niet het was dank-
baar «u voldaan.
Het toppunt van dressuur is wel.
dat men «-en hond werkelijk leert
spreken, ja zelfs zingen. De lieer Ha-
«het vertelt van een liond, die v er or
vijf woorden zuiver gearticuleerd
kou uitsproken; van een anderen, een
poedel, die her Miserere uit, don Trou
badour „zong", van weer «-en ander,
die zorgvuldig i» waargenomedoor
«*u commissie van geleerden te Ham
burg <11 dm do woorden Ja n neen
duidelijk "insprak, en r-r van pas
gebrul*te. M«rt ..ia" drukte hij uit:
toestemming, go <1 keuring, vrt-ugde,
™el ..neeri weigering, afkeuring.
Dezelfde «lierenk-nner lerhaali ook
van «en hond. dio gel«serd Jmd liet
woord „op" uit te spreken, en die.
wanneer hij overeind kwam. eerst zei:
„op! bijwi;ze van lieve! aan zichzelf.
"aar da*, alios zijn kunstel' kjes,
zeer bulanzivokkend om l~ zi-n en «r
hooren, maar oj> «ruk van zaken zon
der e-.'nig ractiB ?t nut. Geheel an
der» in dat met do dr« vmiut. die ten
doel h<v.'L d,. ui:««r»t fijne zintuigen
van aen hond en zijn liefde v<or den
uiensi-li m diemt der menschheid
a-in to wenden.
Men neeft langen |ij<l in het onze-
kero rk«vzti wolk van de twee. j«
reuk of het gehoor vjiti .|«-n hond het
;erk«: ot.p.vikkeld 1>> r vornuf-
gre proov-n is m-n or jij geelangd
ast ie stellen, dat het gehoor het
wint van den reuk. Oro <j« fijn-
'I «'an d .i -eli'xir/.in te meten, be-
«lu-nt men zich van e«n werktuig, dat
den Juist niet eenvoudigeti naam gc-
kregen Jieeft van acousti^stiicsimeter
d.i. gehoorgovoelighaidsmetor. Het is
«-n wj.v.iging -.an «Jen reed» lang ba
kenden acoumetcr, waarmede men de
gchoooterkte van de-i r»»nsoh kan
««iorzooicn. Tfet begin«el komt hier
op Peer Op c n plaat laaf mer» r«n
■•erwhiller.de hoajrt-n kurken I-d!Io-
rios vallen, die d- p'aat in trilling
brvagea en «lus zwakke geluiden ver
ooisaker, 'i;o men door do hoogte
van den vb! gaandeweg f- verminde-
ren naar wilfekeur kou verzwakken.
Bij nieuwe Instrument h«^ft tue»
de kurkt.al Jetje» vervanv-n door drop
pe s gwiistilloerd watw. die dit vóór
nebben boven de «tukje» bi k «Jut
men ze regelmatiger kan doen toe-
of 'fnemra en evenzoo kan deen val-
len Do i rorf gaat njdua In haar werk
Men heeft «Jen hond geleerd tijdens <!e
proof op zij te liggen en slechts
overeind te komen als hij den vallen
den drappe] ho«»rt. Ho; instrument
ér.eeft nutomiitjsch aan hoovoe] tri!
ungen do plant per jo-ondc mankt.
')r<T 1"."r Mrint met «cn zwak
In??1, 5iu!>',ohi]k I.w*arnwnhntir ge-
l'itd. do hond, «ho op zijn zij ]jRt
Vnngt o:». Men v.-rmutdert nU gatuT
Ren por second- (do ulfcrJo grens
'iU1 bot met»c|ie!ijk gvho-,rj. vervol-
«X tn' 15- «ndelijk K
hét «n?"d '^r "r"ondp' dan J,
net uit. d- zond b-ave-rt niet meer.
vim <^oü'h i> jk'' 'i:" do geiioorzin
n bond dnemtfil zoo ^terk
au die van den meooch.
Mn-ar er is nog een an«!ere. hoogst
w-ianpse «kenuo proef om de fijnheid
in het g-hoor van onzen iiervoetI-
gen vrten«l te bowjf,:-n. i„ jlr, jn>(i.
tuut vnn d«vt h -r Hachzt zijn. poe-
a on^d ":o wanneer inen do
oenP^.'Y ";ins,riJk' 'S70 trillin-
S2 r 'RR"»! liggen met do
«te lucht, -n die. als
men dezelfde noot op de fluit blaast
/VD *'Uen d" vO',rPOOt-
ÜSJST" bor*f ^drl,kt' 7.\\ onder-
^h-tden dn« me» «Heen de toon-
il 'i "ia'ir °°k bot timbre.
UlwT tCt 1fc,,0Ofin<"'R werkzaam
^'J«t. als alle andore zintuigen buiten
Vwiij"/jf"1' d°°r d'
voiï.ndo w-f. miRU herhaald,
maJen --en om en )ri het zoologisch
si'tuiit. Men brengt den hond in een
™ni,e,r; fot zwart' hangen vertrek
on laat hom een poos. «faron op'een
lichtend punt of een langzaam en
regelmatig draaiend voorwerp. II j
da" ,n «>ort lord coving,
men kan bom cpnemen. nnnr een .an
der vertrek brengen; hom in de
Rtwoonsto houding-t n. ;r/c;ton op
i lijf. oti.»cvieegii|k, js ongevooli- voor
lichtstralen, dio men in zijn oog-n
doe» vallen. Voor geuren, die hü nir-
fnd maar nauwelijks
klinkt er «;-n z-lfs zeer r.wak geluid
of. hij flprinct ovoreind on staat or
zijn ponton.
Do reukzin van den lionrl is niet
minder merkwaardig. Ook daarvan
heeft, m-n do sterkte bepnald door
middtl van proefnemingen. Men heeft
hem eerst geleerd, wanneer hij een
of anderen geur bijvoo-beeld kamfor
ruikt, inooi te gaan zitten en bevon
den, dnt «»en F.lznsror h-rdershend bij
een half duizendste milligram kamfer
per liter lucht nog re geerde: het
geen wijst op oen reukzin, vijfmaal
sterker dan d:en van den incnsch.
De ei bazingwekkendo scherpte
het gehoor cn «ion reuk van den hond
gevoegd bij znn ópmevhingsgave; zijn
plaatzelijk geheHgén, rijn schrander
heid en last not least, zijn aanhan
kelijkheid en trouw aan zijn mivster,
muken van item den onschatbare»
dienaar van den meusch. Men denkè
slechte aan den St. B.rnardihond,
lieu gewonen waakJiond, den herders
hond, den politiehond, den arnbiflan-
co-hond en vooral ook aan dén hond
oor blinden.
Hoewel de verhalen omfrent
St. Bernardshonden, die alleen en
dus geheel zelfstandig op zoek gaan
naar verdwaalde bergre;zi-ers, in
strijd zijn niet; d« werkelijkheid, heli-
ben deze ecluandore dieren toch bui
tengewone verdienste. Zij worden
nooit, alleen uitgezonden, maar ver
gezellen hun meesters, de kloost rlin-
gen op liun reddingstochten en be-
wijzen dan one«2iatbare diensten; tal-
!o'«e reizigers hebben in den loop der
lijden aan de eerbiedwaardigo mon
niken van den Pt. Be'nard en hun
trouwe heljiers hun redding te dan-
k«-n gehad, waarvan de e- r in de al
lereerste plaats toekomt aan de kloos
terlingen, die door een volhardende
dressuur de natuurlijke eigenschap
pen van den St. Bernard-d'ond tot de
hoogste omwikkeling hebben ge
bracht.
De «loor hen gevolgde methode is
in beginsel ook toegepast op d<> am
bulance-honden. «iie iii het begin van
den wereldoorlog dienst gedaan heb
ben in de Fr.msche legers; wanneer
liet dier «en op een afgelegen plaats
liggend© gewonde ontdekte, maakte
hij zich meester van diens kepi en
bracht u> juuir den ambnlance-sol-
daut, aan wien het schrandere viier
vervolgens den weg wees naar den
gewonde.
Voor politio-honden volgt do africh
ter weer een goh eel andere manier.
Hij leert het dier zich ie hechten niet
aan een persoon, maar aan de uni
form.
Do politiehond weigort buiten ziia
ute eteneuren zelfs de grootste lek
kernij (een stuk lever bijvoorbeeld):
hij i« met, bang voor de lortiranding
van vuurwapenen en spring» naar «!e
hond van don misdadiger; zijn krach
tige spierbouw stelt hem in staat tot
het doen van geweldige sprongen naar
den schouder, of naar do keel van zijn
vijand: hij achterhaalt, den vluchte
ling, die per fiets tracht te ontko-
men. paki hem lui liet been of smijt
«Ie f:« is omver; hij kent do verschil
lende signalen, en door* zijn uiterst,
ontwikkelden reuk is hij een voor
treffelijk speurder.
In sommige steden bewijst hij ook
li if ale kendo diensten bij het redden
vnn drenkelingen; maar voordai,
men een liond er loo brengt bij iedere
iom]>eratuur, op ieder cogenblik van
den «lag te water te gaan, is heel
wat tijd en moeite noodig. De her
dershond is bij uitstek geschikt om
opgeleid te worden tot politiehond.
Voordat dit gebeurt, heeft hij ul eeu
uitstekende school doorlonpen. Men
heef» hem geleerd de kudde biioen to
houden en in een bepaalde richting
te leidon en daarbij de schapen niet
to hijten in het oor, do keel, den buik
of do voorpootc-n, en niet te hard in
do arliterpooten; hij mag ook niet
blaffen.
Laten we ten slotto nog zien. wal.
«sen goed gedresseerde hond vóór blin
den al zoo kan doen. Hij moet in de
allereerste plaats twee pas voor zijn
meester uitfoopen, hem behoeden voor
pijnlijke botsingen, nooit tusschen
twee hindernissen heengaan, indic-n
de Minde er met door kan, evenmin
oiider een hindernis door, waaraan
zijn meester zich zou atooten; moet de
signalen kennen van auto's, trams,
en/,, om zonder gevaar de straat over
«o steken; hij moet op het trottoir
bij het uitwijken dit steeds doen naar
den huizenkant en nis dit niet. kan.
zorg dragen het trottoir niet te ver
laten. Dat alles behoort rct de alge-
m<vuu, opleiding, maar dan komen
nog andere bijzonder© bekwaamheden
afhankelijk van «j© persoonlijke be
hoefte» van «len Minde. Hij moet hem
vergezellen op zün dagelijksche toch
ten naar bepaalde plaatsen, met in
begrip van re zen jht s oor of per
boot; hij meet ook de menschentaal
verstaan in zooverro dut zijn rn oes
ter iieni kan beduiden, waar hij heen
wil; verder zijn eigendom bewaken,
door litin verloren voorwerpen op
sporen, en wat niet al. Tot «.lil alles
stellen hein in staat zijn fijn ontwik
kelde zintuigen, zijn gebeug» u voor
plaatsen en klanken, zijn schrander
heid en zijn li fdo n trouw. Men
heeft ©pg merkt, «'at oen blinde, dio
geleid w«,rdt door een natuurgenoot,
een vo'wassene of een kind, gaande
weg alls xslf8ta;:di£h«'d veriest, ter
wijl hij als een huid ;n wegwijzer.
:s. du meestér blijft en n gehoor
cn ;a»tzin z:rh do u'tersie fijn
heid ontwik-elen.
OE INDRUK DIEN DE CEALEEROE NOTA IN OUITSCH-
LAND MAAKTE.
DE REORCANISATIE DER E N C ELSC H E L IB E RALE PARTIJ.
NOC EEN EN ANDER OVER HET R USSISCH-JAP A NSC H VERDRAC,
EEN REDE VAN BALDWIN OVER DEN VOLKENBOND.
De Keulsoho zóne.
De -Berlijpscbo C i:re»poQ<iet>t van de
.Mahch. Guardian" uijsj er op. da» cc
toonaard van de gealdcerce nota inzake
Keulen ia Duilsch'and diepe ergerais
beeft gewekt. Men vraag» zica .af,
wilirom die tooa is aaivgeslagen, ter
ijl ia vroegere mededecJingca de geal
lieerden d;5<tomat«eke correctheid be
trachtten. Vermoed wordt, dat Jc jc-
gceiing-Lulher, als zijnde cm teditsche
regeer iag, niet gunstig tc Paf ijs wordt
beoordeeld. Men hoeft geen bewijzen
«ksc vcrontlerstcUïng. maar indiea
dit indrrcaad het gevat mocht rijn, zoo
aitateert de correspondent van liet
Ivagdscbe bbd, daa zou niets Lu'.aci'j
postic beter kaunea (naken daa juist1
dat. En bij waarsdnrw« regca ccn
ander optreden tiosr dc g<allie:rd<»
tegenover een linksche Duitsclie regec-
rng. daar dit t«m slotte c«m zuiver in-
terne Duitsche quaestic i^ het her
haaldelijk aandringen in de Kranschc
pers op cea strenger behandeling vaji
eea rechtïche Duitichc rcgecriog hcefi
groot nadeel tengevolge gehad cn he.'ft
tncisr kwaad dan goed gedaan,
i .de Duitscbe pe<« word» aU»".tcea
er op aangedrongen, dat ton spoedigste
de feilen, welke men Duitsc'nland ten
laste legt, zullen worden bcken«l ge
mankt. 2oo schrijft het „BerL Tag."
..Waarom leggen do geallieerden hun
.aarten niet open? Laat men ons de
lijst van Duitschland's tekortkomingen
voorlegg«m, zoodat het Duitscbe volk
w. leert kennen cn de Duitscbe regce-
rmg er werk van kan maken."
N'u dc Franscho minister-president in
zijn r«^ie enkele dier gcincrimin«scrde
oni«l-jikingen van dc militaire bepalin
gen heeft aangestipt, schijnt het in
derdaad gewenscht, dat er nu niet lan
ger getalmd wordt. Immers, juist in
verband met de groeiende evolutie naar
rechts, welke ;n Duttsdhiand valt ie
eo'n*tatceren, 1» bet zaak, dat de demo-
cratische c!c:uent«vi daar niet langer in
het onzekere worden gelaten over het-
g«ren dan in bet geheim op miftialr ge
bied voorvalt en wordt voorbereid.
D® Engelscho llbaralon,
Hét rapport van dc commissie no--
pens reorganisatie van de likïgelsohc
liberale partij is volgens den politioken
correspondent van de „Manchester
Guardian", «iie bij verschillende toon
aangevende liberalen te Londen zijn
licht heeft opgestoken, niet bepaald
onverdeeld gunstig ontvangen. De cri-
tte4c. die bp'het rappor; wordt geoefend'
treft :n het bijsonder dc voorstellen
bclrcffcnde dc verplichte vertegenwoor
diging. in de besturen der locale orga-
nisaties van vrouwen, en van mannen
onder de 35 jaar, aan wie dk een derde
van «ie bestuursfuncties zou moeien
toevallen..
Twee harde werkers der liberalen,
dc heer Walter Isaacs, secretaris van
de liberale federatie te Londen, en de
heer Alfred Dugdale, een actief organi
sator te Manchester, en alle leidende fi
guren met wie zij gesproken hebben,
Hebben met dit voorstel niet veel op.
Volgens Isaacs is het on-dcmocratiscb
en zullen de plaatselijke vereenigingen
terecht 2ich niet 'aten voorschrijven,
wie zij tot bestuurslid zulten kie/en.' en
'bovendien onuitvoerbaar, omdat hei
onmogelijk is, dé geëisch'to proportie
enen dc bestuursleden té waarbor-1
gen. Isaacs erkende iaiusichea de bei
hoef te aan de hulp van jongere krach
ten, cle gaarne zoucea worcea toegela
ten. 0"k Alfred Dugdale k«5urde he;
voori'el af, omdat het ingreep in cc
vrijheid «.an de plaatselijke organisaties,
doch ook omdat hei ontmoedigend zou
werken op enkele van de ijverigste wer
kers in de partij. Hij zou daarom liet
voorstel liever in den vorm vau die
wenschelijkheid wille» geven cn het per.
ceotage van vijf en «Jeriigjarigen wHIen
verminderen.
Het Lagerhuislid Mackenzie Living;
9»one gaat intusschen nog <«n stap
verder en w-il dc bestuursleden eenvou
dig op grond van bekwaamheid ca ge-
schikthcad, en niet op gror.d van leeftijd
of sexe widen doen verkiezen.
Het ziei er, wanneer bovenstaande
critiek een maatstaf is, n;ct erg naar
uit, dat dc poging om de jongeren en
de vrouwen tot de liberate partij aan
tc trekfcoo, veel kans van slagen heeft.
Nader kan nog worden g«nncld dat
•Asquiih leider der liberalen zal blij-
Rusland on Japan.
Dc Prawda schrijft nog over het
Ru m vrh-J a pans-ch verdrag, waarvan
we Woensdag reeds een c.n ander zeiden
dat Japan den Laat sten tijd een meer
tegemoetkomende houding had aang«^
nomen dan voorbeen, met het oog op de
mogelijkheid van herstel der «iiploma-
tieko betrekkingen tusschen Amtrika
cn dc Sovjct-Unié. Er was echter nog,
een andere reden, waarom het v°or
Japan geraden was tot spoedige over-
eenMcmming met de Sovjet-Unie te ge*
raken het moest nauwelijks een steun
hebben tegenover het Engclsch-Ameri-
kaansche blok, dat zich den laatst en tijd
zeer agressief toont een opzichte van
Japan. De .aanstaande manoeuvres van
de Amerika an sche vloot in den Stillen
Oceaan en het besluit van de Engel
scho regeeringom Singapore tot een
vloo; tc maken, zijn in deze ernstige
waarschuwingen voor Japan.
Ook volkscommisatis Tijitsjerin leg
de in een gesprok met een medewerker
van dc Prawda nadruk op het grooie
bcJang, dat Japan bij het thans gesloten
verdrag href:, in verband vanwege do
internationale verwikkelingen die drei
gen. om niet te spreken van verschil
lende andere politieke en (vooral) cco-
jioniische voordeden, die het verdrag
met dc Sovjet-Unie voor Japan ople
vert.
Ongeveer in dcnzelfden geest als de
Prawda laat ook de Iiwestia zich over
het verdrag uit. Dit blad spreekt van
„de voortdurende vrees der imperialis
tische staten voor een Duitsch-Russisch-
Chineetcli-Japansoh verbond", waar
echter zeer weinig kans op bestaat
Niettemin maakt het Russisch-Japan-
schc verdrag het volgens dc Izwestia
des te waarschijnlijker, dat mettertijd
het centrum der wereldpolitiek van
het Westen naar het Oosten zal worden
verlegd.
Baldwin over den Volkenbond
Baldwin voerde op oen receptie van
de Unie der Volkenbond'vereenigingen
tor cor© van burggraaf Gfov het woord
Hij zcidc dat velen van «ten Volken
bond de oplossing van vraagstukken
verwachten, dio hij eei'.st kan brengen,'
INGEZONDEN MEDEDEELINOEN
a 60 Cte. per regel.
Rheum&tiek
Klöosterbalsem
verdrijft de pijn
zoodra liij, zoo als Baldwin hoopte, alk
staten der wereld zal omvatten. Bald
win zal intusschen al liet/mogelijke
doen oin van den Volkenbond een rea
liteit te maken. Jlij deelde mede, dat
Chamberlain, de Engelsdie minister,
van Buitenlandsche Zaken, alle be
langrijke vergaderingen van den Vol
kenbond zal bijwonen en sprak de hoop
uit. dat de desbetreffende quaesties
van te voren zoo grondig besproken
kunnen worden, dat ChaTnberlain met
een duidelijk program'en de zekerheid,
dat «ie Dominions en Indiè achter hem
r-taan, naar Geneve zou kunnen gaan.
In het verleden bestond de mogelijk
heid, dat, de gedelegeerden Genève
allerlei voorstellen aannamen, die 111
hel land zelf niet direct aangenomen
konden wonden, of, tvafc van meer be-
jeekenis was, de Dominions niet aan
stonden. Daardoor ontstond twijfel
aan het goed vertrouwen van de En-
eelseho regeering, dio infcuaschcri een
eerlijke poging deed om den Volken
bond tot. een machtig instrument ten
dienste van het goede te maken.
Verspreid Nieuws
UIT HET JAPANSCHE PAR
LEMENT.
In het Japansche parlement werd
do regeering geïnterpelleerd over de
ontworpen IBritsclié viool-basis bij
Singapore. Do interpellatie werd ge
houden 'door den lid der oppositie
uie verklaarde, dat de Japaiteclie
natie steeds had gesympathiseerd
met <k Britse!»-, .(erwjjl er in Japan
geen vven^Oi beslaat oïn ooit met het
Britsche rijk in conflict ie komen.
..Waarom wil Engeland dan toch die
vlootbasis aanleggen.'" vroeg de af
gevaardigde. De Tninistei" van Bui-
tenlaudsciie Zokeil, Sjidehar ant-
woordde dut hij altijd van de En-
gelschen had gehouden. Japan zou
nooit agressieve bedoelingen jegens
Groot-Brit tiinnii: of zijn zelfbcaturen-
de gebied koHtércu. Maan* op de
qnaesiie ie Singapore kon hij niet
ingaan. Doch wel kon hij verklaren
dal elke voorbeririding van Britschen
kant om tegen een mogelijke agressie
van J.apanschen kant voorliereid te
tij 11, voor Engeland geheel overbodig
zou zijn.
UITZETTING VAN CHINEESCHE
ARBEIDERS UIT JAPAN.
Men verwacht te Tokio de afkondi
ging van TegoeringMtiaatregelen, die
de uitzet li tig van 60ÜO Öunecsche ar
beiders fengovoUre zullen hebben. De
toenemende werkloosheid in Japan
wordt namelijk toegeschreven aan de
Cliin'eesche arlieiders, die ver bene
den de aan Japanners: betaalde ar-
beidsloonen werken en-daardoor bij
«xrrkeur door de werkgevers worden
_aivgenomen. Behalve dezen maatre
gel verwoei it men eeS wering van
Chineesche arbeidskrachten, die als
reizigers toer iet co. e.d. Japan bin
nen koasen oh zic-h daa a's arbeider
vediaren,
SPANJE EN MAROKKO.
Draadlpns wordt gemeldt dat dc
jongste incdedeelingen van Ilaisoeli
aan den Koning, waarin, .hij hem zijn
aanhankelijkheid betuigt, naar tpe-n
gelooft, in verband staan met de ge
vechten tuséclten Abd-el-Krim en
Raisoeli, waarvan thans melding
wordt gemaakt.
Het- directorium heeft een verkla
ring gepubliceerd betreffemlc liet
•ocren va» vrcdesoudfrtiandelingen
t> de geechiktEeid der Spanjaarden
om] zoo noodig. den strijd te hervat-
ten.
Hot Spaansche Directorium eprc-ekt
tegen dat cr vredesvoorwaar<len aan
Ahd-cl-Krim zijn aangeboden. Do
Riffleider heeft om vredesonderhan
delingen gevraagd, doch Spanje wil
niet onderhandelen, zoolang Ahd-el-
Krjm wapenen en munitie verlangt.
UIT CHINA.
Volgens luncht uit Sjanghai aan
de Times" is do viucht van gene
raal Sji Hsieh Yoean,. waarvan wij
rneldin? maakten. gelijk de eerete
keer ook thans te wijten aan ver
raad van zi.in generaais. Een dag of
tien geleden moest Sji Hsieh Yoean
Tsjinkiang prijsgeven, omdat du ka-
nonneerbooten. waarop hij vertrouw-
do ,hem onverwacht in den steek lio-
cn hun kanonnen op zijn troe
pen richtten. Hij wierp daarop een
verdedigingslinie op. loopemJe van
Woo Hsi. aan het Groote Kanaal,
naar de forten van lüangjin, aan de
Yangtze, terwijl het Taihoemeer en
het Grooie Kanaal zijn linkervleugel
een uitmuntende natuurlijke verdedi
ging verschafn-n. Ook deze lijn moest
hii prijsgeven, eveneens tengevolge
van verraad van de negentiende di
visie. Sji gaf zijn troepen daarop last
op Tè-jetang terug te trekken en zich
onder bevel le stellen van Soen.
Tsjoeang Faiif. don militairen, gou
verneur van Foekien, die Tsjekiartg:
binnenviel, en koerd0 zelf .uaar Tsja-
pei. in het noordelijke, district van
Sianghai. doch, builen de buitenland-
sche nederzettingen terug. Toen
Tsipang Fang heeft Sji tot hot laat
ste oogeublik gesteund.
'De-correspondent .voeg: liter aan
toe. d»t de nederlaag vau Sji 'alle'
kans wegneemt, dat de door Foean
Tsji-yoci bijeen geroepen, rehabilitatie-
conferentie iets anders wordt dan een
onderonsje vnn de Anfoe-partjj. waar
do buit wordt verdeeld.
FRANKRIJK EN HET VATIGAAN.
Frankrijk zal naar allo waarschijn
lijkheid spoedig niet meer officieel bij
hel; Vaticaan vertegenwoordigd zijn;
alleen Elzas-Lothanngen. voor 't welk
hoi Concordaat nog geldig is. zal een
vertegenwoordiger hij den Heiligen
Rtocl krijgen. Volgens de „Echo de
Paris" zou cr bovendien nog een tech
nisch adviseur voor religieuze zaken
bij het bureau van den minister presi
dent worden benoemd,, ter-vijl 't depar-
teniont van buitenlandsche zaken niet
Rome overleg zal plegen over de reli
gieuzn aangelegenheden van Elzns-Lo-
fharingen. Het Vaticaan van zijn kant
0ËZ8
snel en niemand
dio het Inter
bemerkte dan
Willems. Hij
rende op de»
laaisten van de
maand de „©-
hecle stad d'ior
om van vrien
den en kennis-
Hen wat to Ke
nen opdat hij morgen al de voorkomen>lo
kwitanties zou kunne» voldoen. En nn.'.r-
zuate hij bij dezen en genen s'ip ving be
gon hij steeds harder te loopen, tot hij c p
den hoek vad een straat 'n kleinen, kws ©i-
aardigen inan omver liep.
„Als je dat nog eens durft te doen,"
bromde de kleine, kwaadaardige, „zal ik Je
een klnp gevtm, dat je in het midden van
de volgende week terecht komt!"
Willems greep zijn handen en riep ver
heugd: „Doe het man! Ik ben met de
helft al tevreden 1"
zal elke vertegenwoordiger, dien het
goeddunkt, te Parijs kunnen bdhou
den,
Het blad voegt cr aan toe, dat het
gailscho verschil met den vorigen l e-
staud zal zijn, dat de Fransche ref -
ring met opzet den Paus onaangen.au 111
zal zijn geweest cn dat de Fran;- Ito
gezant bij het Vaticaan van den hoofd
ingang naar de achterdeur zal worden
overgeplaatst.
DE REDE YAN HERRIOT.
Do Fransen© Kamer heeft met 541 nr
gen 32 y.emmen besloten de door lter-
riot gehouden rede te doen aanplak
ken.
UIT DUITSCHLAND.
De Duitsdie Rijkskanselier zal ter
geflegtmbeid van do ontvangst van de
vertegenwoordigers der buitenland- be
pers op hedenavond op de rede van
Hcrriot antwoorden, om niat gene xi-
zaakt te zijn hiermede tot den aanvang
der Rijksdagzitdngen tc moeten wach
ten.
In de bespreking van de door lfer-
riot uitgesproken rede wijst de Duit'
sdic pers er op, dat deze een teleur-,
stelling voor het gansche Duitsdho
volk is en veel belecdigends bevat, dat
als een bitter onrecht wordt gevoeld. Dg
bladen spreken de verwachting uit,
dat dc Rijkskanselier weliswaar rustig
en zakelijk zal antwoorden, doch met d«j
noodigc beslistheid de verschillende
ongemotiveerde verwijten van <ïe band
zal wijzen.
Naar gemeld wordt moet ook ia de
Engclsohe en Anierikaansche pers de
rede van Iferriot verrassing en teleur
stelling teweeg gebracht hebben.
De „Daily News" noemt het Duitsche
•erlangen naar „publicatie van het
noodigc materiaal" geh.ee» gerecht-
aard igd.
De nationalistische Parijsche per?
toont zich door de rede aangenaam ver-
Zoo schrijft „l'Aveniri'.dat Woens
dag PoincasÉ door den tnorwl van der
heer Henrot gesproken heeft;
De „Hutnanitë" spreekt van een chau
vinistische rede cn een zwenking van
Hcrrio: naar Let Nationale Blok.
VRIJDAG 30 JANUARI.
Amstordam 2t75 M.
10.15 n.m. Tijdsein van Yaz Dir (Offl-
cicele Amsterdamsche Tijd).
4.30 n.m. Tijdsein van Vaz Dias (Off,
Amsterdamsche tijd).
Iversuni 1050 M. N S. F.
3 n.m. llilversumsciie Draadlooze Om
roep. (Lezing.
London 7 L.O. 36s M. (Nodorl. tijd).
1.20 n.m. Tijdsein v3n Greenwich.
Concert: Tlie „2 L. 0."-lrio.
0 n.m. Muziek van the Shepherds'
Busii Pavilion.
5.50 ».m. Vertellingen voor de kinderen
7.20 n.m. Tijdsein van de Big Ben. Weer
bericht.
0 n.m. Concert. The Wireless Orches
tra, o.a. Suite „My Native Heath"' (Ar
thur Wood) „Knaiosboro Status" (Ilkley
Tarn). „Bolton Abbey" (Berwick Green).
Ouverture: „A May Day" (Haydn Wood).
10.20 n;m. Vervolg concert.
Cholmstord 5 X. X. 1600 M. (Nodcrl,
(Ijd). Geeft bet geheelo programma van
Birmingham 5 I. T. 47S M. (Noderl. tijd).
3.50 n.m. Iteize'ls Pioture ïlouse Orches
tra. Lilian Aston (sopraan).
Bournemouth 6 B. M. 315 M. (Nod. (ijd).
3.20 n.m. Causerie.
7.50 n.m. Concert. The Wireless Aug
mented Orchestra. SeKclie uit de Fairic
Opera „Hansel and Gretcl" (ITuinper-
dinok).
8.40 n.m. ITcfc orkest: Flower -Suite"-
(Benyon) „Valse des Pylphos" (Berlioz),
Cardill 5 W. A. 351 M. (Hod. tijd).
3.20 n.m. Telefonie voor de scholen.
3.50 n.m. The Station Trio.
Mnnchoster 2 Z. Y., 375 M., (Nedorl.
«lid).
8.50 n.m William Michael (bariton)
o.a. ..Have Ho My Hent'.ics" (Leslie Har-
ris) Floral Dance (Ka:io Moss).
Parijs (Radiola-Parls) 8. F. R. 1780 M.
(Ned. tijd).
12.50 n.m. Concert door het Tzigane-
Orkest van Radio-Paris.
5.0S n.m. Concert. Matinee litteraire.
9.20 n.m. Gala-Concert.
Leipzig ongeveer 400 M. (Noderl. tijd.)
11.20 T.m. Middagconcert.
3.30 n.m. Concert van de Hauskapelle.
7.25 n.m. Concert. Kamermuzïekavond.
Hamburg 392 M. (Nederl. tijd).
6.50 v.nt. Voordrachten.
5.Ï0 n.m. Coïteert, o.a. Trio Ks-dur op. 35
I. Satz (Cm' C. P. Gtadeuer). I'io beiden
Finken (Polka voor twee fluiten). Trio
Es-dur, Schius-Satz (Carl. G. P. Gradener).,
