HAARLEM'S DAGBIJ
FLITSEN
Zaterdag 7 Februari 1925
TWEEDE BLAD
Vervolg Stadsnieuws.
Openbare vergadering
der S. D. A. P.
IJe federatie Haarlem der S.D.A.R.
hielu v nj dagavond in de groote zaai
vaii net Gemeentelijk Concertgebouw
«én openbare vergouenug. uaiuin de
heer J. \V. Albania.. uil Dc.: Haat" al«>
spreker optr.iu over het onderwerp:
,.Nua- hetere tijden."
Do vuornwer. de neer J. A. Scholl,
opende de niet zeer drux hezoctiie
biieeukoinst niet een woord van wel
kom. in het bijzonder tot deu heer
A.i vrda. wiet» iiij dadelijk het woord
verleende.
De heer A 1 b ard a scheuste den
vei'bazsiigwekkciiden groei van do S.
D. A. 1'. m do laatste viif-en-twin-
fcig jaar niettegenstaande bestrijding
van veio zijden. De sociaaldemocra
tische parti' is een machtsfactor g6-
worden. «iic in elk land z jn invloed
doet gelden. Overal ts aiheuiers-
klasse ontwaakt. Vijf-en-twintic jaar
poleden dueht tnen reeds, dat het so>-
ctaüsme zijn hoogtepunt bereikt had.
maar n ;ot tegen sta aride onderlinge
twisten is het leger sociaal-democra
ten belangrijk toegenomen. De crisis,
die de S. D. A. I'. vijf-cn-iwintig jaar
beleefde, mag de greei-erteis gwioeind
worden. Evenals een gezond kind,,
doorstond zii do crisis good liet kind
word een forsche knaap, vervolgens
een e'erke jongeling en tenslotte een
inoediee en strijdlustige man. Zelfs
de oorlo' iveeft don gioei der S. D. A.
I*. niet kunnen belemmeren. Toen de
wapenstilstand getc-ekend wae. kwam
het socialisme zelfs versterkt to
Voorschijn. In alle landen heeft men
rekening met haar moetïii houden.
In Duitecitland moest de keizer de
wiik nemenhet keizerschap bleek
dus voorbijgaand verszhijnsel, maar
de sociaal-democratie >s er ««bleven
e:i .r .-.Ier. dan te vo
ren. De sociaal-democraten in Enge
land hebben een heilzamon invloed
on de geheel© wereld eehad. Hot opti
misme. idealisme en de hoop op een
betere samenleving zijn daardoor veel
sterker geworden. Ih> sociaal demo
cratie heeft een groot werk voor de
peheelc wereld verricht. De machte-
poaitie tan deze part.j werd stecdr.
«root«r óók in Nederland. Hi«*r zijn
thans rncer dan duizend sociaal-demo
cratische raadtdedende S. D. A. I'.
telt nu meer dan 40.000 mannen en
vrouwen. <jok het jeugdwerk ui de
S. D. A I'. is van veel l/Cteekotite. De
«sociaill-dctiKM-raU'- heeft eveneens een
zuivering in de politieke verhoudin
gen teweeg gebracht. Geheel onaf-
hankeliik kan de 8. D. A. P. den ver-
kiezingvtriid voeren, óók onder het
nieuwe kiesstelsel. Het gevolg hiervan
ie geweest, dut er feitelijk geen lin
kerzijde meer bestaat.. Do heer Dn-r-
rtelhuy* do leider valt den Vrijheids
bond. heeft dezer dagen in een verga-
deriag :c Rotterdam nog beweerd, dat
de linkerziide niet meer kan regeo-
ren. Daar hoeft liii gelijk in Maar
ook de rechterzijde zei spreker
heeft veel van liaar vasten samenhang
verloren.
Een twisipiuit bij de rechterzijde ia
altijd do vertegenwoordiging in he:
Vatie.rnn. Dit - Je Stnnt «loterij,,
dia <i« anti-ievolutionnairv-n uit koda-
dienstige overwegingen uit ons land
willen verbannen. Daarom heeft de
heer Colijn -- ecu paar maanden
stel ingediend, om tot een geleidellj-
ke alsi'hftffliig van de Staatsloterij
te geraken. Nauwelijks was dit be
kend. of in de pers der ltoomjch-
Katholiaken noemde men dit niets
anders dan lier van sta halen \an
een paradepaard. met welke daad
men do oogc-ti van het Chrielelijke
volk wil verblind in. Na de verkie
zingen zal dit paradepaardje dan ook
wel volgens de voorsp.-iLiug der H.-
Katliolie.cn spoed g weer achter de
staldeur verdwijnen. Mede door do
toenemende mocht der arbeideishc-
weglng zijn er in de vers.hi lende
partijen der r.rh terzijde sl.eds grou-
tere moeilijkheden gekomen. 0 k in
do H nis li-Katholiek, partij, waar
volgens spie er de klassenstrijd is
on tb: ..ralblijkens de laatste actie
van ..Sint Mie' a-I". En nu muc hot
waar iijn zei s roker. dat het
nan baren Van Wilnb gen en deu
beer NoVns gelukt is, en vrede in
de Rrom'che gelederen (van zulke
uitee oopende ©Icm ntcn) te he stel
len. :n O Icekomsf kan een scheu
ring in dece partij op den duur toen
nut ui'Miiven; dte scheuring is on-
verm IJdel ijk.
De oor Dresselhuys bepleit nu een
soort Godsvrede H fhen do 1 berillen
n de rechterzijde. Wel sa na hebber
die twee partijen elkaar vaak f ho-
-t reden en piin" gedaan, aar volgens
D •->-« :iys zijn c: in deze dagen
meer dingen, die deze part n ver-
bi n ion, d«n d e "li -- r -hei-" r.. voor
al wat de gre- i adv l.ewe- np voor
de ontwapening be eft. een doorn in
het oog an de be; tte&de k!a.-w,
Uitvoerig besprak de heer A rda
don strijd tussclxrn Baron Van Wijnber
gen en „Smt Michael", die geëindigd
is met eea groote overwinning voor
Baron Van Wijnbergen, dus rei spre
ker voor de Roomsch-Kathot'-cke
werkgevers, zooals hij in hot orgaan
„De Roomsch-KathohAc Werkgever"
■.an 4 Februari in een jubelartikel van
oen heer Kortenborst had gelegen. Het
gevolg van deze overwinning zul rijn.
dat vete Sint MicbaëHston in de Tweede
Kamer voor gem:inea tijd handlangers-
d ens ton zullen moeien verrichten. Toch
ia de actie van „Sin*. Michael" te be-
schouwen als een te eken van de bewust
wording der Rootnsdi-Katholieke aifeei-
Na de Room>ci:e Bondsvergade
ring van 30 en 31 Januari moeten deze
ar beulen begrijpen, dat zij bun belan
gen met oen geruit hart aan de S. D.
A. I'.. de grootste arbeiderspartij in Ne
derland, kunnen toevertrouwen. Nu
reeds bescbókt de S. D. A. P. over een
vijfde deel van alle zetels in d< Volks
vertegenwoordiging die macht ral
zei spreker met de hulp van de ar
beiders ia Nederland na de verkiezin
gen nog grooter worden. Daarvoor moet
in de nog resteerende maanden hard
worden gestreden, om den val van het
ministère Ruys de Beeretibrouck te ver
krijgen. S::sd> 1918 Leeft deze minister
van dit Kabinet de leiding. In werke
lijkheid evenwel niet; ..de directie
van het tooncelg«dJchap," zei spre
ker, „is preCse» geti-k gebleven, maar in
troepen href: een groote vei
cring plaats gehad. Eo nog meer is
di; bet geval met de «tuk kets, waar-
ze spelen. Met» zie slechts naar
iter Aalbejse. 'uie-«bans een .Wt an
dere facie toont, dan waarmee bij zich
in 1918 heeft aangediend. Wat is er van
■Lale wetgeving terechtgekomen
Bijna niets, tot groote spijt van de
Roomsche arbeiders. Zoo is het ook ge
gaan met minister De Visser, tot wien
me:; f-. K snet Ij^wondering opkeek,
maar die met eigen handen afbrak, wat
hij eerst had opgebouwd,"
Spreker herinnerde hierbij aan deve'e
ver>!echteringen. die onder het bewind
Ivan minitter De Visser bij het onder-
|w>s rijn geconstateerd. „Het is il af-
I braak, wat men riet, waardoor de glorie
van den opbouw is verduisterd !>e
'groote bewerker van al die afbraak is
evenwel iiooli minister De Visser, noch
minister Aalbersc dat is minister Co-
lijn, die dc bczuinigingsschroef aan
draaide ten koste van alles. De groote
sociale belangen van het Nederlandsohe
volk heeft hij daarbij niet ontzien. Dit
laatste is het, wat de arbeiders hern
verwijten. Onder den invloed van Colijn
z-n op eik gebied verslechteringen aan
gebracht, meest alle in het nadeel vaa
dc arbeiders. Ook het economisch leven
-.an ons land heeft de heer Colijn ge
schaad. Laat men dus voor hel herstel
van het Nedoriandsche volk in Juni een
anderen dokter dan Colijn nemen, wiens
operatie wel geslaagd is, maar die daar-
h'j het scherpe mes behalve in de zieke,
ook in de edele deelen der samenleving
heeft gezet."
De heer Albarda waarschuwde ook
tegen den invloed van het coramunis-
,;Her aanbod der communisten tot
het vormen van een eenheidsfront mot-
t'-a de aibeiders niet aannemen, want
de communisten zijn niet oprecht. Hun
i invloed in Duitschland wordt dan ook
I steeds kleiner."
Spreker wekte op, om den strijd tegen
(!»-n oorlog ean het militarisme intens te
.gaan voeren, wakker geworden door de
i opgedane ervaringen in den laatsten
'oorlog. Wie strijdt vóór het socialisme.
strijdt tegen het militarisme. Socialisme
is broederschap, oorlog is broeder-
j móórd.
Met een peroratie voor vrede en vrij
heid emdigde dc beer Albarda zijn luid
toegejuichte rede.
De heer L m a n bestreed den heer
Albarda wat diens woorden cr.-er het
communisme betreft. Hü werd door den
heer Albarda beantwoord.
Met een woord van dank aan den
spreke? werd de vergadering gesloten.
Het Tooneel
Voorheen (of nog) en Thans
(of nog niet?)
Een Haarlemsch Schoolblijspel
Het was epn eolukkiuo gedochte
van den heer No 1st 'frenitó het ..eind-
cxaiiit-rispel", dat vorlcdeu jaar bij
golegenneid \an het 60-jarig i>c«staaii
van ae Huritmsche H. li. S. werd
pespeeld, in z-.in dilettanten-tooneel
op te n.üii-n. Door het groote gebrek
aan geschikte tooneclstukjce voor
schooi vereen igingen komt ue jeugd er
horlwaldelijk toe ..echte" toon eet
stukken te .-pelen, die df ver boven
iinor kracht gaan of geheel buiten
haar «sfeer liggen. Ziehier nu eindelijk
w.er oejis oen stukje, dat midden in
het .ohoolleven staatHet succes van
Charivariu-V „Het nieuwe Systeem"
hoeft inilertijd bewezen, hoe groote
behoefte aan zulke loonoelstukjes be
staat. Is or i»-is dankbaardere voor
dc jeugd te bedenken, dan con s|k>i-
teni i op het eindexamen, die tegelijk
een - lan« niet malscho kritiek
inhoudt op een soort van ver
stard onderwije. waaraan wii al
len zoo grnwolijk het laud hebben
eehadf
Want dit eindexamenspelletje van
vier bekende Haarlémsche onderwijs
kracht eu gaat door dio geestige kri
tiek hoven .-en gewoon gelegcnhcids-
nkje uit. De titel is rood» rank!
..Voorheen en Thans" maar.,, omdat
de heeren er noe niet zoo zeker
van zijn, dat hun inspecteur ec-n man
uit het grijze verleden is. zetten zij er
tuaschen haakjes achter: Of nog
en nog niet?
Voor hen die verleden jaar niet in
de gelegenheid waren dit vroolijke
eindexaxnervepe! eigenlijk een con-
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 216
HET KRUISRAADSEL
Ziezoo, de krant is uit,
nu nog eens zien, wat
hij met dat kruLsraadsel
doen kan
legt de krant neer,
neen hij vertikt het om
nog langer aan die
dingen tijd te ver
knoeien
wacht, hij kan nog wol
even zien hoe de oplos
sing van het vorige is,
daar waren een paar
woorden bij, waar hij
niet uit kon komen
die nieuwe lijkt eenvou-_
diger. een zonnegod van
twee letters, en een an
der woord voor hard-
loopcn met zes.
hij
die makkeïjke kan
zoo wol invullen. r-M:.
dat is ego. Romeineche
keizer, dat is altijd het
zelfde. Nero.
maai zoo zou lüj toch
weer het heele ding ma
ken kijkt uit het
raampje, zich afvragen
de wat onvast is in drie
letters
zijn oog valt weer op do
puzzle om te zien wat
er nog verder gevraagd
wordt, waar hij wat
over piekeren kan
vindt plotseling een
aanvankelijk heel moei
lijk lijkende en onmid
dellijk daarna nog twee
korte en
als de trein binnci. ie,
scheurt hij het raadsel
uit, omdat het na zoo'n
goed begin jammer zou
zijn om het niet af te
maken.
(Nadmk verheden)
tradictio in terminus te zien. wil
ik .-r hier iets uit vertellen.
Doordat de inspecteur van het on
derwijs plotseling „dood ifi geble
ven" ook zonder dat het er bij ver
meld stond zou je wel geweten heb
ben, wie den concierge zijn mop
.als ie eenmaal dood bent. b 1 ij f je
doodin het oor had gefluisterd
verschijnt de vroegere inspecteur, een
man van den ouden tfjd, nog eenmaal
in li»t examenlokaal om het eindexa
men af te nemen. Hij staat er met
zijn kale pekleede jas van jaren gele
den wel heel vreemd tegenover den
jongen leoraar in het tennis-oostuum,
maar nog vreemder hiaat liii met. zijn
oude onderwijs-theorieën tegenover
den ieugdigen candidaat. het product
van de ..nieuwe richting". Allergees
tigst \f de spot met do oude richting,
die do heeren Yenema en Bartstra
111 dat examen in de aardrijkskunde
en de poschiedenis hebben geleverd!
Het was mij, of ik weer op miin
examen voor dc Militaire Academie
zat. toen ik al die vragen van
den jrriizen inspecteur in dat eindexa-
menspel las.
„Wij zullen beginnen met een
spoorreisjc- door Nederland! Reis
eens van Delfzijl naar Vlissingen 1" on
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDACAVONDPRAATJE
„Ik vind het dwaasheid. Kinder-
ochtigc uwnaaheid zei Hopmu.
Naai hel gezicht van zijn vrouw
behoefde toen niemand meer 10 kij
ken; ais Hopmu zid» ZÓÓ stellig Uit
liet. wist iedereen al, dat Suzo het
ook dwaasheid, kinderachtige dwaas
heid vond.
„Och, »k weet dat nog zoo niet.
ze-, mevrouw van Stuiteren ..Ik L-en er
nog ziset door aangetast, dat wil ik
wel zeggen, maar kennissen van mij
zijn er ii-iterlijk door overrompeld.
Daar heb je bijvoorbeeld mijn boete
vriendin »nn de schoolbanken af,
mevrouw Van Offen geboren do Wii
de Croon.
Ik luisterde al niet raeor. Als me-
vrouw Vim Stuiteren verzekert dat
liaar vr.rntliniien géborén waren, dan
denk ik altijd aan war ander?. Alsof
niet de vrienden en vriendinnen van
iedereen geboren zijn
„Waarover spreken juliie I" vroeg
mevrouw Hopmn. die juist op dat
ooccnbiik met haar man de kamer
binnenkwam.
Het heele gezelschap was nu vol-
Ullig. behalve Koce. die war lnt.-r
zou komen, omdat zij eerst nog een
zieke vriendin bezoeken moest.
„Waarover!" herhaalde van Stui
teren. „Waarover zouden wil het heb
ben als het niet wao over de nieuw
ste geestelijke ongesteldheid- de mo
derne hctsenverdunniOfe de oude.,
pae weer opgewarmde besefverslap-
ping...." Hij raooet even ademhalen,
omdat hij met de grootst mogelijke
energi.- gesproken luéJ -
bedoelt hiï tocht" \TOog me
vrouw Hupst ra verwonderd.
..Het krui«roadselriep het héele
gezelscliap eenparig.
..Is dat." vroeg mevrouw Hupst ra
weer. terwijl zij haar eoreie kopje
thee hii zijn glimmend witte oortje
vatte en daarbij haar rechterpink be
vallig naar do regelen der kunst in
de Gclit slak. ..is dat nu de moeite
waard om or zoo...."
Ze zocht naar het rechte woord.
..Luidruchtig" steldo de vriende
lijke Wouter voor.
,-Mvendig." gaf Hupstra in over
weg» nc
..Wnlsnrekend" deed mevrouw
Van Stuiteren rot hulde voor haar
echtvriend aan de hand.
..Zoo dreunend bedoel ik. tegen in
te gaan. Mijn kopie xinko'.d© er van."
„Je bent zeker «m voonsiand&lcv."
zei var. Stuiteren pol6end.
„Van her. kruisraadsel. Natuur
lijk Zooals iü een aanhanger van het
kaartspel bont. Is dat some logisch.
Jen hwlcn avond mot dertien gekleur
de ptutjé» jn ie hand te zitten en
do vrouw van harten, «el je voor dc
iiurtoovrouw, die poëtische figuur, tc
laten slaan <ioor deu boer van «-.-hop
pen, lompe figuur bij uitnemendheid,
door den i-chappenboer te laten slaan
ais toevallig schoppen troef is?"
„Harten krijgen in de wereld dik-
wii!» schoppen antwoordde van
Stuiteren. „Vergeet ook niet, dat kla
veren lieer en da: i* me een heer,
w<»nlt overwonnen door ruiten teven
alx rui»en tro-f is. Niet toevallig
maar opzettelijk troef."
Hier zat een klein lusbelijklieidje in
m het adres van inevruw Ilu{M>tra-
van wie het algemeen bekend is, dat
zii bil het kaartspel nooit weet wat
troef is wie begint, wie volgt, wie
■>.\n do beurt van spelen en wie aan
de beurt van geven is.
„Jelui bent alietei heel grappig en
noestig", zei iiiiin vrouw, „maar hoc is
heb nu Wet die kruioraadsels 1"
„Ik l-'-n er dol oj>." erkend'- me
vrouw- Hupstra. „Gebakjes, alcohol,
morphine, cocaine, heroine, zijn niets,
vergeleken bij do verslaafdheid aan
de kruieraadseU."
..Hoe ken jij 8l die vergiften zoo?"
vroee iemand uifc den kring.
-.Door dc kruisraadeolsj Je weet
niet. wat je zoo al leost door de
krui «raadsels. Wanneer wee de slag
bii Nieuw poort I"
„Zeventienhonderd!" riepen we al
lemaal ,al6 uit een mond. „Als ie dat
alleen van de kruisraadsels leert."
zei Wouter, „dat jaartal kennen wo
allemaal."
't, Ie ook het enige, dat ik nog
weet." erkende Hopma.
„Als dat het eenige zou wezen!"
herhaalde mevrouw Hupstra vol min
achting. „Wat is de Kickelhrdin 1"
De Kiekelbaan i" vroeg Wouter.
„Dat ie natuurlijk het vervelende
kranibe<r-t van de buren, dat de maan
voor <le zon houdt en "s nachts om
drie uur ul een leven maakt als een
oordeel."
„Do Kickelhahn". zei mevrouw
Hu pel ra waardig, ,,is dc grootste
bore in het Thuringer woud, 861 me
ter. Daar heeft Goethe op gewoond."
.Hei is heel knap", zei Van Stuite
ren. „m.v.r om je de waarheid te
zeggen begrijp ik niet goed. wat io
nan itilke dingen hebt. Ala ik ooit in
ThOrineen kom wat niet waarschijn-
1 ilk is want de Koninkliike Olie is al
weer -«zakt. dan zal ik de'Kiekelhahn
wel zien en als dan de portier van "i
h-'-tel in de buurt is en ik vraag
„Ilerr Portjee. hoe hoog die daar?"
dan zegt hij„861. Herr" En dan ben
ik het den' volgenden dag weer ver
geten."
ju,»t" ze» mevrouw Hupetra
triomfantelijk. ..maar als je het weet
c-li Kru-sraadsel. al» je het hebt
iii' t-len opzeekcu in dikke boeken,
met rnoei'.- begrijp je met groote
inoci'o .-n Je hel>t liet .-indclijk gc-
vonden, dan vergeet jo hot nooit
weer."
Het gesprek werd algemeen. Mijn
vrouw wis- i" vertellen tan oen nicht,
die li. liet oplceeen van een kruis
raadsel een groote doos bonbons ge
wonnen had. 11 eerlijko bonbons in een
groote dot* cp ze had dan toch maar
niets andere gedaan dan do oplossing
ingezonden met een postzegel voor de
frankccring van don brief. „En wie
v.m zie kans om zoo n doos heer
lijke bonbons te krijgen voor een d»zb-
boltie
„Ik zou. - zei Suze Ilopma nuffig,
„van zoo'n onbekenden uitgever van
een weekblad geen bonbons present
willen bobben." Deze mconing vond
evenwel geen steun en kwam dus niet
verder ia debat.
..Kr ie wai anders." vond Van
Stuiteren. „Hoelang heeft die vrien
din gewerkt om de oplossing te vin-
den
„Het is een bijzonder' energieke
vrouw, zo hoeft er drie dagen over ge
daan. maar toen wan de oplossinv dan
ook goed."
„Drie dagen h acht uur is vier en
twintig uur."
„Het mocht wat. een huisvrouw
beeft geen achturigen arbeidsdag.
Minstens twaalf."
„Driemaal twaalf", zei van Stui
teren onverstoorbaar, „is, zes en der
tig. Op hoeveel moeten wo liet uur
loon van een vrouw rekenen?"
..Dertig cent", zei Hopma.
Veertig", zei ik.
„Foei!" riepen dc dames. „Altijd
die minachting voor vrouwenarbeid.',
We bepaalden dat vijftig cent per
uur niet beet betaald is.
„Vijftig cent." herhaalde van
Stuiteren ...Zes en dertig uur a vijftig
rent is achttien gulden en een dub
beltje voor de frankeering is achttien
gulden tien. Zulke dure doozen bon
bons beslaan niet!"
„Maar mijn zwicht heeft niets te
doen." zei mijn vrouw.
..Dus kost de dons dan toch maar
weer een dubbeltje?" vroeg van Stui
teren onbarmhartig.
.-Dit is gekheid," vond mevrouw
Hupstra en bezemde het heele on
derwerp dat zij lastig begon te /vin
den van de tafel. „Op het
oogenblik doe ik mee aan
vier wedstrijden te gelijk. Van drie
raadsels heb ik de oplossing al. Bij
het. vierde stuit ik op do vraag „wat
is de eerste letter van de kas, waarin
de officieeje personen <1 io verantwoor
delijk zijn voor hun beheer, gelden
storten wanneer zij niet weten aan
wie die gelden toekomen."
„Broekzak", z^i Wouter.
„Wees niet flauw, ik sprak van
eerlijke meiuchcn. Het moet waar
schijnlijk een c wezen, maar ik kan
nergens het woord vinden".
„Kom Hopmn!'' liepen wij ge
zamenlijk, want Hopma gaai in on
zen kring voor een specialiteit in
kennis van finuncieelc en handels
zaken door.
Aller oogen waren op Hopma ge
vestigd. Hij dacht na. Hij peinsde.
Hij groef in de hersenkronkels
die in het bijzonder met het
bewaren van nuttige en minder
nuttige dingen zijn belast. Je kon de
inspanning op z.ijn gezicht lezen. Het
was om er medelijden mee te hebben,
zóó groot was de inspanning. „Kom
man", z.ci Suze Hopma hartelijk,
„span je nicl z.oo, in, je zou er wal
van kunnen krijgen".
„Daar had ik liet bijna" zei Hop
ma klagend, ..ik voelde dat hel
woord boven kwam in miin geheu
gen en nu ben ik het door jou op
merking weer kwijt".
„Hindert niet", zei van Stuiteren,
„het geheugen is net als water dat
t" vuur staat:-als je er op zit te
wachten wil het niet koken en
nauwelijks let je er niet meer op,
oi het begint. Wij zullen over iets
anders praten, dan komt het woord
van zelf wel. Ik zul jullie wat ver
tellen. Onlangs kom ik op mijn_ wan
deling in eon van de dorpen in de
buurt. Daar zie ik op .een naambord
je staan, ik zal maar zeggen: P,
JANSEN. Brandmeester. Hó,
dacht ik, dat is toch vreemd, llicr
woont stellig de man die branden
moet d00ven, hoe kan die nu brand
meester heeten Dal zou tocl» eigen
lijk moeten wezen
„Consignatie, consignatiekas!" riep
opeens Hopma. „Dat is bet woord.
Ik wist ook wel dat ik het kennen
moest".
„Juist", jubelde mevrouw Hupstra.
„Consignatiekas, juist, zooals ik zei,
met een c. Dank je wel, Hopma".
Zenuwachtig sprong zc op van haar
stoel en zei: ..jullie moet mij niet
kwalijk nemen, maar ik moet even
naar huis. Het moet bepaald, dan
kan miin oplossing nog juist op de
post. hij moet morgen ochtend vóór
twaalf uur in den Haag wezen.
Even met een trapimetje heen «n
terug! Tot straks, rot straks!" En
voordat wij het goed wisten, was zij
de kamer uit, de gang in.
„Ik ga even met je mee!"* riep
Hupstra en liep haar achterna,
maar vóórdat hij bij de kamerdeur
was sloep de voordeur dicht»
ik hoor mij zelf'nog al die plaatsen
opdreunenDelfzijl, Appingedam,
Loppar&um, Medum.... tot Middel
burg en Vlissingen toe! Want ik zou
voor geen 100 pop de vrijheid hebben
genomen om als de candidaat van
de „nieuwe richting" te antwoor
den „Och, heeft u soms even 'n
6poorboekie voor me? Moet ik reke
nen op aansluiting aan de boot naar
Folks tone En reis ik op Zondag of in
de week? Is maar in verband met
het uitvallen van sommige treinen,
ziet u?"
Edit ook, die vraag: „Zo dan den
Riin maar op! Vooruit1 Noem de zij
rivieren, om de andc-re!"
Wie van ons heeft dien oud-inspec
teur niet gekend?
Hebben wii allen in onze jeugd niet
gezucht om de dorpen, in de Lang
straat van West naar Oost hebben
ze one niet de les in de aardrijkskun
de tot een gruwel gemaakt met die op
sommingen van de baaien en golven
van Engeland, de kapen van Spanje
en Frankrijk de eilandjes in do In
dische Oceaan Wgs geschiedenis
voor ens iet6 anders dan een opsom
min? van oorlogen, veldslagen en vre-
des met jaartallen? Wij lachen nu
li.'i:T--i<.ni 'üéa ouden inspecteur.
„Ik vraag wel excuus voor mijn
vrouw", zei Hupstra terugkomend,
„maar zo Is er zóó van vervuld, van
die kruisraadsels, bedoel ik. ze laat
er alles voor en ze denkt aan niets
anders. Soms zitten we 's mid
dags aan tafel en eten gehakt met
spruitjes, waar ik dol op ben. Dan
roept zo op eens: Agamemnon",
haak een potlood en papier en
schrijft op: Agamemnon. „Wat is
dat nu weer?" vraag ik. „Mijn kruis
raadsel", zegt ze, „ik moest een
Griekschen held hebben van vier
lettergrepen en het moest met een
A beginnen". „Wat heb ik nu
met zoo'n held van vier lettergrepen
te maken?" zei ik. „je spruitjes wor
den koud en ze zijn zoo heerlijk".
Maar zij lette er niet op, haar held
had ze nu gevonden, toen moest ze
nog een zijarm van de rivier de Loire
hebben, 's Nachts kan ze er niet van
slapen, Overdag is ze er In ver
diept".
..Zou hier," vroeg van Stuiteren,
..niet een nieuw belastingobject in
liggen? Belasting op kruisr'aadsels,
een kwartje voor iedere oplossing en
dertig cent voor elke goeie, die vijf
centen kan de gelukkige die het ge
vonden heeft, er wel voor over heb
ben!"
Tot onze algemeen© verbazing zei
Wouter, die anders met 'alles den
spot drijft: „Ik heb, terwijl ik hier
zit, ook een woord bedacht dat voor
een kruisraadsel dienen kan, maar ik
waarschuw jelui. het is nog al
moeilijk, dc onderdeden bedoel ik,
het woord zelf niet".
Kom maar op. zeiden wij, want,
niet waar, je laat je niet afsclfrikken
door de waarschuwing dat iets moei-
lijk is. Alsof Wouter alléén.... ha,
iets moeilijks oplossen kan!
„Het woord bestaat uit vijf let
ters. Het geheel is een aangename
instelling ten algemeen en nutte. De
eerste letter is de beginletter van..."
(en hier legde Wouter den vinger aan
zijn voorhoofd, alsof hij zwaar den
ken moest» „van een groote
in Duitschlatid. De tweede
duidt den naam aan van een held
uit een bekende sage".
„Alweer zoo'n held," zei Hupstra
zuchtend, „wii worden heusch te
veel niet helden geplaagd".
...Tij zult er nooit een worden,
troost Je maar", antwoordde Wou
ter. ontstemd omdat hij gestoord
was". De derde letter heeft betrek
king op een zeevogel, die vliegen en
zwemmen kan, de vierde op een
badplaats, speciaal voor lijders aan
hartkwalen en de vijfde beteekent
den naam van een ouderwetsch kla
vier".
„Wat Ï6' <iat vreeselijk moeilijk",
maar intusschen heeft hij onze jeugd
voor een goed deel vergald. Heerlijk,
zooaJs ue heeren Yenema en Bartéira
met hem den spot drijven, kostelijk,
zooals zij in de antwoorden van den
candidaat de „nieuwe richting" m>
nifosteeren
Wilt u nog een aardig voorbeeld
„Welnu", zoo vraagt de inspec
teur. „vertel mij eens wat. van den
erootste der grooten, iemand, wiens
naam ieder kent! Schoon ik moet toe
geven". hoe 'typeerend 1..; hier de
vond mevrouw van Stuiteren, „ik
zal het nooit kunnen vinden. En heb
jc dat zoo maar even, terwijl wq
hier zitten, bedacht?"
Mouter keek zoo bescheiden ais
hij kon, terwijl hij een gepast ant
woord gaf. Een half uur lang zoch
ten wij met de grootste inspanning.
Het. gekraak en geknars van anders
weinig gebruikte hersenkronkels werd
afgewisseld door diepe zuchten van
zoekende geesten. 'liet was van
Stuiteren die het eerste woord vond':
A I b a t r o s, de vliegende en zwem
mende zeevogel, daarop volgde zijn
vrouw me» Nauheim voor den
naam van de badplaats, maar ver
der kwamen we niet en clave-
cimbel voor de laatste letter kon
niet goed wezen, omdat een Neder-
landsch woord noci', op een c eindi
gen kan.
Er werd gebeld. Twee stemman
klonken in de gang. Mevrouw Hup
stra die haar oplossing -verzonden
had, kwam binnen met tante Koosje,
rlie vertelde van liet bezoek aan haar
zieke vriendin. ..Hel is bijna niet
te gelooveif', zei ze, „maar mijn
vriendin "was ziek geworden van
overspanning en waardoor? Alleen
door die nare kruisraadsels. De dok
ter had haar bevolen naar bed te
gaan en toen ik kwam, stopte ze
haastig wat onder haar hoofdkussen
weg. Weer nieuwe kruisraadsels.
Net een ziekte".
„Mijn vrouw is er ook door aan-
gejast," zei Hupstra.
,„En wij allemaal," voegde van
Stuiteren er bij.
„Maar lieve nienschen!" Do goeie
Koos was er verslagen van en liet het
kopje chocola dat haar werd voorge
zet haast koud worden.
„Als het zoo levensgevaarlijk is,
hou ik er mee op." zei mevrouw van
Stuiteren. ..Hoe is de oplossing?"
..Ik zal het jullie dan maar zeg
gen". zei Wouter, die niet erg op
zijn gemak scheen te wezen en zijn
vrouw een teeke-n gaf. dat zij blij'k-
stad l haar niet begreep. „De oplossing is
oM"" krans. K. is Keulen. R. is
Roland uit de Karelsagc, 'A zoo
als jullie weet A lhalros, N is
Nau hei m en S is Spinet".
Toén kwam onverwacht de etraf
voor ij delheid eu bluf.
„Ja." zei Koos, „daar heeft Wou
ter van morgen in de Encyclopaedia
wel een uur naar zitten zoeken".
En zij weet nog niet, de brave
nel, waarom iedereen zweeg en
Wouter een hoofd kreeg als vuur.
FIDELI04
