Van het Politieke Tournooiveid KENTUZE AL? 6EMEM0D ga NIEUWS De mijnramp bij Dortmund TWEEDE KAMER 12 FEBRUARI Een interpellatie zonder motie. Weinig resultaat Over de reorga nisatie van het Postbedrijf. De regeering heeft nog geenerlei beslis sing genomen. Zooals 't met meer belangrijke ont werpen van wet gaai 15 ooi net ont- werpZiekte en Ongevallenverzekering 192ö vandaag door de Tweede Kamer naar een commissi 2 van voorbereiding verzonden. Zonder ecnige tegenspraak werd dit. Toorzitteriijke voorstel aan genomen en direct daarop toog de Kamer aan de interpellatie-Oud naar aanleiding van de voornemens der regeerru^ rot reorganisatie van het staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie en over het verbreken van het contact niet een deel van he: personeel van dit staatsbedrijf, liet is met deze interpellatie wel beel vlug gegaan. Immer;- eerst Dinsdag aangevraagd, werd zij Woensdag a' reeds toegestaan en vandaag- Donder dag gehouden. Edoch, de vlugheid van behandeling, van bespreking heeft aan het resultaat geen goed gedaan blijkbaar, want de minister heeft over de reorganisatie niets gezegd, omdat hij aan de reorganisatie nog nie: toe is. Intusschen rijn wel eenige opmerkingen gemaakt, dia de minister zich ter harte nemen kan en wellicht we! ter harte nemen zal. De iuterpellant, de heer OUD dan, verklaarde de oorzaak van zijn inter pellatie als tweeledig. In de earste plaats om de ongerustheid, die het rapport Nolting op het platteland opdekte, waar men voor verwaar loozing van den dienst ging vreezen, :n de tweede plaata om de ongerust heid die onder het pexsoneei was ge groeid. wijl het rapport-Noiting alleen serieus de belangen had behartigd - an een groep van het personeel, van de hoogere ambtenaren en de be langen "der andere groepen had over het hoofd gezien. Ongerustheid, die bij den heer Oud nog versterkt was geworden door het nog-aitijd-niet- becoemen van een directeur van het groote Post bedrijf. In het uitblijven vsn een benoeming zag de heer Oud he<»I wat nadeelen, hier zelfs de kern der klachten. En hij gaf terloops dp elscben aan waaraan een goed direc teur moet voldoen een man van be kwaamheid moet hij zijn. hij moet het vertrouwen hebben van het publiek en het vertrouwen van groote groe pen van het personeel. Van een di recteursbenoeming alleen verwachtte de interpellant en niet ten onrech te. zoo wil 't ona voorkomen rust in het bedrijf, rust waar thans on rust en strijd is. Blijft die stnjd. die onrust onder het personeel, dan acht te de heer Oud de reorganisatie ge heel en al mislukt. De iateroellaat kwam heel scherp t>P tegen de tecdeaz van het rapport der, eommissie-Noltinsf, die de belangen van de hoogere ambtenaren volkomen ont zag. Hij zeker niet, ziet onverminderd en aileenig behoud der hoogere ambte naren als wen sc hel ijk. Integendeel! Ju:;: de middelbare ambtenaren ger.oelt hij ce reggegraa: van het bedrijf ts vormen, ce menschen waaruit de pnc- tische leiders moeten voortkomen, de mannen van het gezag. Aan weten schappelijke menschen heeft het bij uit stek practische postbedrijf geenerlei be hoefte. Daarom wil de heer OUD ook het aantal hoogere ambtenaren aanmer- kelijk verminderen. De heer Oud be greep het wel «enigszins, dat de hoo gere ambtenaren eigen positie wilden sauveeren, maar met die handelwijze in stemmen deed hij :och ook niet. Eenzij dig zouden de offers vallen! Ah gevolg van ca eenzijdige samenstelling der commhsie-Nolting, ci« toch heel veel. personeels-vragen ock besprak. Tegen die .eenzijdige samenstelling kwamen, behalve de heer OUD, ook ce heeren; BOMANS, VAX BRAAMBEEK cn BIEREMA op. Weina, wanneer het lagere po •.per soneel, het middelbare postpersoneel be angst is. geworden door de eenzijdige rapporten der commissie van hoofd ambtenaren, mag dan zoo vroeg de heer OUD het personeel, dat in den neutralen bond georganiseerd, daar op geen critiek oefenen, daartegen niet eea actie voeren? Is dat onbehoorlijk Waarom toch moest de minister het con-» tact met den C. B. P. T. T. verbreken? Waarom het georganiseerd overleg uit schakelen? Wilde de minister van las tige critiek zich ontdoen? Zeker nietantwoordde de minister van Waterstaat op deze vragen ik heb er geen. beswaar tegen, dat ook het lager postpersoneel haar houding be paal; tegenover het rapport-Nol ting, zelf; dat zij daartegen actie voert. Doch di: ;i5es raag niet gebeuren op voorden minister en voor de regeering krenken de niize. Niet mag die bond bij het publiek door circulaires, die tot ageeren tritnoodigen. den indruk wekken alsof de regeering en ce bedrijfsleiding, de landsbelangen nie; beaarig:. De mi nister was van z:;a standpunt tiet af te brengen, hij -Aenscht z;,;n eenmaal aangenomen hooding niet ongedaan te maken, deed het ook niet, nadat de heer VAN BRAAMBEEK sprak van staking, waartoe het lagere personeel eigenli k alreeds door het rapport-N'ol- tiag va; gedwongen Des heeren Braam beek-s raniigenoot. de heer SCHAPER, bepaalde zich er toe tot den minister de - :asg te richten toch niet krenterig en kleinzielig jegens het personeel te Nog even kwam de heer OUD op de kvs.le eer omzetting van huVppoit- kantoren in poststations ten platte- lande terug. Die kwestie was Dins dag wel in den breede besproken, maar terlooos gaven de heeren OUD, DE BOER, BAKKER en BULTEN er be wijs van, dat de motie-De Boer er nog 2l:rd lag. De rrAister heeft nog eens evenals Dinsdag uiteengezet, dat de omzetting geer. gev-rig was van ce rapporten-Ncting, maar reeds gerei men lüd voor de publicatie daarvato aangevan- ~e rapporten drongen slechts op aan op een ingeslagen weg voor: te gaan. Overigens ook hier stelde de minister vast is er nog tiets van de rapportea-Nolting in uit voering, want de rapporten hebben iet anders can ageerende kracht. De MINISTER heeft den heer De Boer gezegd, dat hij tegen zijn (gewijzigde) motie) geen beswaar heeft, wanneer die niet andeis bedoelt dan den minister :ot voorzichtigheid te manen. Pc heer Ol"ï> tea slotte wecschie blijkbaar veel invloed op de reorganisatie van !-bedr. aap de Tweede Kamer toe gekend. M»r DE MINISTER en de he.r SCHAPER Meek "-. niet oneens te int: hem hoewel <Un niet onge neigd tot overleg roet de Kamer, wees er toch op, dat do zaak der reorganisatie volkomen een zaak is der regeering. En de heer ZIJLSTRA zeide later (waarmede Je minister instemde) dat toch de reorga nise: io bezinkt i:t de cijfers van de poet- b« eroding zoodot de Kamer toch alge meen* Isjnen der reorganisatie beoordee- len kan. De reorganisatie die de minister roet spoed wil doorvoeren, waarom hij de lichte des heeren Oud. d:e een staats- amissie benoemen wilde opnieuw, een „kapstok" noemde voor Uitstel Overigens heeft de heer Oud" maar heel weinig ver aren in minister vaai Sweay over de; spoed, die deze betrachten zal. De reorganisatie moet nog beginnen deelde de mmiste; roede. Er is nog niets ilijks gebeurd de voorbereiding zelfs is nog niei beëindigd) op het rap port-van Roven wordt nog gewacht. Waar om dan de interpellatie, vrcecen de heeren ?CHAPER en BOMAXB, die* haar beiden voorbarig noemden, te vroeg geboren. De regeering heeft nog geen besluit genomen, waarover zij ter verantwoording kan wor den geroepen, meenden zij. De laatstge noemde der beide heeren kon ook da wijze, waarop de heer Oud den minister toesprak geprikkeld, scherp niet be wonderen. De MINISTER van Waterstaat heeft ook betoogd, dat van een reorganisatie nog niet gesproken worden kan, vóór dat en k»'« nog niet genomen besluiten, genomen Ljau Besluiten door de regeering. De ge e e 1 e regeerxg. Allereerst ever de hoofd beginselen der reorganisatie, b.v. over de" persoceelsverhoudrngyzi. Dan een beslis- ing over de directie (één persoon of eec dirctoriumf) die accoord Z3l hebben te gaan met de regeeringsprincipes en tea slotte de instelling van een commissie var. toezicht en adTie», tot overleg met de directie^ Men begrijpt, dat me1, die roeeafngen van den minister, hij r.>: v-el antwoord gaf op de vragen ven den heer Oud over toe komstplannen. Slechts merkte de minister op. sprak hij a!s zijn meening uit. dat ver dere uitbreiding der commissic-Noltteg storend op den arbeid dier deskundige missie zou hebben ingewerkt. Bij uit bTeiding was de commissie een commis sie van adv ie» ever personeelsaangelegen- he<5cn geworden. Nog eens sprak de heer ODD zijn wei nige vertrouwen in den minister uit. maar •t een motie kwam hij niet. Een frappant sic: kreeg de interpellatie niet. Slechts dit. dat de voorzitter de Ku ier tot Dinsdag verdaagde. Morgen !s het Lagerhuis te de afdeelin- sn, zij onderzoekt dan o.m. de Eurmaarn- scho en Caragao'sche begrootingen, het wetsontwerp tot aankoop van een terrein voor het gouvernementsgebouw te Haar lem, da wijziging van de Bakkerswet, de we', tot afschaffen van da Staatsloterij, het ontwerp tot he: aangaan van eea overeen komst met da HolJandscha IJzeren Spoor wegmaatschappij betreffend» den spoor weg van Haarlem naar Zandvoort. er. het >«rr> tot tegetnoe'k"rrT:r.g aan da Zui- derzeebevolking. INTIMUS. INCEZONOEN MEOEDEELIMCEN a no Cts. per regal. IRMA'S NATUURPUOOINGEN Kerstklokken met saus t It iets nieuws. Vraagt deze in de winkels of schrijft ze morgen op de winkelboekjes. Voor engros bij JAN KROUWEL, Spaarnwouderstraat, Haarlem Rubriek van den Arbeid Van hier en daar Naar aanleiding van vragen van het Tweede-Kamerlid mej. Wester man inzake herplaat sin? van eervol ontslagen telefonisten te Rotterdam, beeft de minister van Waterstaat ondier meer eeantwoord De bedoelde ambtenaressen zijn aiet ontslagen, omdat een verder dienstverband van gvhuwde ambte naressen niet wenscheliik werd ge acht. doch zij ziju op wachtgeld ge steld op grond van overcompleet bij het betrokken dienstvak em ha«ir ge huwd-zijn heeft daarbij alleen in zoo verre een rol gespeeld, ale geoordeeld dat gehuwde vrouwen, voor zoover reen kostwinner van een gezin, door de gevolgen eener 0p-'.vachtgeld-stel- ling het minst zouden worden ce- r.roffen en daarom bij anderen moes ten voorgaan- In overeenstemming hiermede zijn ook de finencieele regelingen, die op deze ambtenaressen van toepassing zijn. Haar 13 niet, zooala bij oen ae- ficilief oaislae zou passen, een een af- 100pende uiUieering voor evn korten overgangstijd toegekend.' doch voor haar zini \an kiacht geworden do vcor op wachtgeld gesteld personeel in heb algemeen geldende regelingen. Deze werden bij de bepaling van duur en omvang van de financieele uitkeerin gen beheersoht door de overweging, dat die uitkeeringen, hetzij dan wacht Jd. hetzii wachtgeld vervangend pensioen, slechts behoeven te golden, zoolang uieb herplaatsing ronder re delijke bezwaren mogelijk is of inkom- ecen uit anderen hoofde opkomen. Uit het vorenstaande volgt, dat het in overweging nemen eener herplaat- sine gelijk te Rotterdam ie geschied, t.u liet overcompleet aldaar voor csn It kart heeft, paats gemaakt, pe.a3-.j •n de lijn ligt van het karakter der i'idertijd fegeven ontslagen, eu voorts het geen geschiedt bïi niet-aanvaar- d.ng niet dun een natuurlijk gevolg i» van den aard der aan deze ambte- 1: tressen verzekerde finaticieele uit- k. «ringen. Voor een afwijkende voor- z;®nin in di' laareie opzicht kan due waar bovendien reeds zóó ruime r<v serves gelden, «eener!'-; aanleiding ziiii. daargelat-n nog. dat de Minis ter hiertoe, waar het algemcetie «n ten «hele zelfs bij de wet vastg-degde regelen betreft de bevoegdheid zou missen. De eischen van den dienst na-t welken de ambtenaren zich hebben v-rbocden. zijn beslissend voor liet a! of niet in functie houden van ambtenaren. Men «leuke, om een en- enkel voorbeeld te noemen» aan do gevolgen van nieuwe werkmethoden, of nieuwe technische installaties» die tot besparing op personeel leiden. Dit neemt echter niet weg. dat. voor zoover de dienst zich thans laat aanzien, binnen korten tijd niet tot opnieuw inkrimpen van telefoonper soneel zal behoeven te worden over» gegaan. FUSIE VAN ORGANISATIES VAN SPOORWEGPERSONEEL. Het Hoofdbestuur van de Ned. Ver- eoniging. dat aan het Hoofdbestuur van den Neutralen Bond nadere in lichtingen had gevraagd aangaande het roDgrre-beehnt vair 26 Januari, ontving daarop een antwoord, dat inhield dat het congres zich op het staudpunt plaatst. dat aansluiting e-ner eventueel nieuw te stichten or- -anisatiebij het (V V. V. met rijn hui- die standpunt niet Zal mogen plaats vinden. De Ned. Vereniging antwoordde, aai z:j dit een eieeaaardigr standpunt wild ea dat het zeker ronder was ge weest indien <i« neutrale Bond zonder ir.eer de fusiebepalingen had afge stemd. Zij noodinde verder hot hoofd bestuur van den neutralen bond ui' toe ren samenkomst op Zondag II dezer te Utrecht te honden. Hierop is> aldus meldt Het Volk. aan welk blad wij deze bijzonderhe den cntleenen b de Nederland- sche Vereeaiging een antwoord bin nen -ckomen van het secretariaat van den Neutralen Bond. waarin wordt medegedeeld, dat eerst alle hoofdbe stuursleden Van de uitnoodiging der Ned. Ver. in kennis moeten worden gested, opdat na ontvangst van hun antwoord bepaald kan worden, of een samenkomst plaats kan vrijden. HET RAPPOR1 NOLTING EN HET OVFRLEG. De ondervoorzitter van de- Bijzon dere Commissie van Overleg bii het P. T T. bedrijf heeft aan de daar in vertegenwoordigende bonden mede- gedeeld, dat de minister van Water eraar. het contact inet den C. 15. P. T. T. (neutralen Bond) heeft ver broken, en dat mitsdien, door den minister van Waterstaat em den direc teur-eeneraal geen prijs mc«.-r gesteld wordt op de adviezen van de commis sie van Overleg zoolang aan de be raadslagingen wordt deelgenomen door leden van genoemden bond. Het bestuur van den C. N. A. B. b'.eprak de hieruit ontstane situatie en v.oe ^an oordeel, dat de minister hiermede een houding aanneemt teg^n het Georganiseerd Overleg. waarin jiif: kan worden berust. P>n geschil met een in dat Overleg vertegenwoordigden Bood m- toch gren aanleiding rijn om de Commis sie van Overle» buiten werking te stellen. Op erond van deze overweging heeft bet bestour van den Centralen Nederlandechen Ambten.iarsbond een audiëntie aangevraagd bij den minis ter van Waterstaat. DE TOESTAND IN DRENTE. Dinsdag werden door den minister van Binnenlandeche Zaken en Land bouw in endiënti1" ontvangen partcor B. Jongerius uit Klazinavecti '-n do vertegenwoordigers van httR.K.Werk liidenverboud de heeren De Bruijn. Niikamp en het Tweede Kamerlid Henri Herman*, ,ter bespreking van den toestand in Drente. Besproken werden de volgende punten le. het gever) van «een kin dertoeslag nan hen. die voor <le werk verschaffing werkzaam zijn; 2e. het verlcecen van een toeslag aan dege nen. die jn de keeten der werkver schaffing verblijven; 3e. liet achen- pen van nieuwe werkgelegenheden, o m. den «ftoedig^ri -anle? van hc Twente-Rilnkanaal4a. de vc^rge- 6telde wijziging van de Landarbei- derswet5e. de te hc-oge kanaalreefc- :»n6e. het doen bouwen van heel eenvoudige zeer goedkoops wonin gen. Z. Exc. zegde een spoedig onder- z)ek toe. zoek eii nauwgezette overweging toe. Varia. De Nederlandsche Zuivelbewcr- kersbond telde volgens zijn derde iaarverslag on 1 Ja/.uari 11. 31 r.fdec- lingen me- no; leden, tegen 346 leden verdeeld over 28 afdeelingen, op 1 Januari 1924. Op één na zijn alle af deelingen in de provincie Friesland gevestigd. Op het einde van het boekjaar bedroeg het voordeelig kassaldo f 4775. Ouder de stuurlieden en machinis ten ter koopvaardii is een voorloopt? comitté eevrrad. me" het doe 1 een ver- "eiiizine van scheepsofficieren ie stichten en voorloopig een eigen or gaan uit te geven om daardoor propa ganda te maken. Door eea mimgasoatploffioR in de taüa Minister öteia bij Domnuad z;ja zooals we reeds melddea meer dan :~o mijnovetke» o21 het leven ge komen. Nader wordt uit Essen gAaeki dat ce itploffing vctmoedelök aan 129 mijn werkers Let leven heeft gekost. S-t Li ken wajen giiiereamongen góborgea r cr worden nog 45 vermist. Zij Jjn in eea ingestortea gang opgesloten cn «-r bestaat veinig hoop dat er nog levenden oader zijn- De ontploffing, welker oorzaak oabe- keci i;. moet dicht bij de luchisdaacht onts'aan zijn, daar het aaders ntet te rerklare» ware, hoe zi; rich toa de eer ste. tweede en derde rdae, die door lagen van vele meiers dikte van elkaar ge scheiden zijn. heeft kunnen uitbreiden. De gevonden li.'ken zijn n'-et of nau- we'.ijks verminkt 5 blijkbaar zijn dus de s'acïuoffer s door verstikking om het leven gekomen. Het reddingsw*rk wordt ten zeerste bemoeilijk: »ioordien in grooten omvang de mijngangen rijn ingestort en de luchttoevoer is afgesneden. Ale redding» ploegen uit Let Roergebied rija ontbo den om er deel aan te nemen. De ontploffing ontstond des avonds n 8 uur, twee uur voordat de in de mijn werkende arbeiders weer zouden opstijgen. Om de mi:n »'.j.in vele duizenden men- jchea ia angstige spaaning te wachten. Herhaaldelijk hebben familieleden van de slachtoffers getracht door de afslui ting heen te dringen, doch de sterke politiemacht heeft dat kunnen Wetten, lm deze mijn was sedert tpot geen noemenswaard ongeval voorgekomen en gold algemeen als een der veiligste het Roergebied. Van de Tol. ontleenen wo over do vreeselijke mijnramp nog het wi gerulo: Het grootste godeelto der slachtof fers, welker lijken tot nu toe geboi- z1":! zijn, schiint op hun vlucht in do mijngangen door ce gassen te zna achterhaald. In totaal ziju lSó man voor har reddingswerk aauAczig. ter- ijl talrijke anderen gereed staan, om de versperring der mijngangen op te ruimen. [t ijkekanaelier Luther, die^jr. Karu» ruim oungokomen was, om eea Le- zo«.-k re brengen aan de regeering van Baden, kreeg ;a den loop van den ochtend bericht wn de ramp. Ia verband hiermede besloot hij ziri» be zoek aan Karlsruhe te bekorten «n :s vroeg in den middag naar Dort mund vertrokken om onmiddellijk maatregelen te nemen voor het ver- leenen van steun aan de door de ramp getroffen gezinnen. Ook de Oberprac- sider.t van VVewtfalem heeft zich on middellijk na het békend worden van do catastrofe naar Dortmund bege- fn. Nader wordt nog gemeld: VoLrens liet officieelo rapport van het Ober- bergamt Dortmund bedraagt het to taal aacvi! doodeu tot duwer 129, waarvan m den loop van don namid dag reeds 96 geborgen riin. Boven dien werden acht personen gewond. Men verwacht, dat uo« heden aJle lijken to voorschijn zullen .worden gebracht. Omtrent het ontstaan van do cxplo- sio zegt het rapport het volgende. De ontploffing ontstond in schacht 3 en twee in aanbouw zijnde gangen wer den vernield. De juiste plaats waar de ontploffing plaats had, alsmede de oorzaak er van zün tot dusver nog niet vastgesteld. Do geruchten, die omtrent de ontploffing in omloop zijn gebracht, zdn merendeels van a!!«»n grond ontbloot. Op het oogen- i>lik kan reeds worden vastgesteld, dat de zoogenaamde kolen; tof-ontplof fir.g geen rol heeft gespeeld. Er wa- reu reeda nieuwe '.>:ligheid«maatre- cien in aoorbereiding, doch nog niet voltooid. Op de mijn ..Minister Stein" en on de huizen in Dortmund waaien de viggen halfstok. De plaats van de ramp ze'f doet denken aan een ver laten slagveld: auto's met leden v in het. Hondo Kruis en met politie rijden af on aan. Brandweerlieden, redding- m.aivrh.ippen met zuurstofapparaten en mijnwerkers in weittleeding ver dringen zich voor den mijningang. B'.eeke gezichten, waarop de ontzet- ng ligt uitgedrukt o-"er de dingen welke zij beneden gezien hebben. Dui delijk hoort men de lift naar om hoog komen, waarin in plaats van kolen de lijken der slachtoffers naar bo-.cn worden gebracht. Een afarij- selijken aanblik levert het waschlo- kaal op, waarin de lijken onderge bracht. zijn. Onmiddellijk na het bekend worden der ramp verzamelden eich aan den mijningang familieleden en vrienden der afgesloten mijnwerkers. Toen in d-n loop v»n den morgen de omvang v«n het ongeluk eenigsüns was t< o-erzien. speelden zich hartroerend' tooneelen af; vrouwen schreiden de door eikand*r. kinderen jamm-r- deu om hun vader. Do opgewonden bevolking baande zich met geweld een weg door hot. poli'ieoordon naar den ingang van do mijn. De mijndirectio had order gegeven, geenerlei mededeelingcn omtrent de ramp aan do bevolking te doen. wat ■Ie opwinding onder do' menigte no? deel toenemen. Telkens. wanneer opnieuw een doodo naar boven werd bracht, herhaa'den zich de toonee len van vertwijfeling. De op vinding onder d- miinwer- kers uitte zi> ii in verwensehingen tp. gen de directie, waarbij zij aan do t.oestroomende menigte hun Ioonboek- Je3 toonden om le laten zien, tegen hoe een laag loon de mijnwerkers iederen dag den dood onder de oogen moeien zien. De bedrijfsraad der mijn „Minister Stein". welke over.vezend uit com munisten bestaat i; de meening toe- credaan. dat. de mijndirectio op de meest lichtzinnige wijze het leven der mijnwerkers op het spel heeft gezet. aangezien reeds den dag voor de ramp mijngas werd geconstateerd op de plaats waar de ontploffing heeft plaats gevonden. De communistische vakvereenigin- gen eischen in strooibiljeten de ar restatie van de mijodirectïe. Talrij ke pamfletten van een dergelijken in houd zijn in beelag genomen. Onder de arbeiders heerecht groote opwin ding. De Communisten zijn van plan een treffen met de politie uit te lokken. De politiemacht is reed» ver sterkt en voorts worden voorzotyen -•troffen met het oog op de le- ;r»fen:s. De arbeiderspers critiseeii in hef tige bewoordingen het af jakker»)' steem in de Roermijnen. waardoor de slecht betaalde mijnwerkers tot maximum prestatie worden ge dwongen. De Nederlandsche mijnwerk'.-reor ganisaties en ook die uit Frankrijk n Engeland hebben telegrammen ai» rouwbeklag gezonden. De mijn ..Minister Strin" wordt beschouwd ali een «Ier best inge richte bedrijven, en is voorzien van de modernste installatie». Naar ver luidt zijn den dag voor de ontplof fing ree»'s tweemalen achter elkaar kleine explosies voorgekomen. t'-- weggebracht door vonken uil do nuicliines. De mijn „Minister Stein" behoor to' de Lie'senkirchener Berg werk A. G., een der grootste onder- ncmiajgen van do Rhedn-iEltoe-Uniba (Stinnes-concern)'. De fossiele schedel la „Nature" vac 7 Februari geeft professor Raymond A. Dart «n een arti kel over den roens<fc-aap van Zuid- Afrika afbeeldingen van den fo;;ieJea schedel, photo's en face, en profil en ook van onderen opgenomen. Do schrij ver van het artikel vermeldt om te be ginnen in bijronderheden vrat tot de jtcekklog van het fosriel geleid beeft Een assistente voor anatomie aan ce Wit» atersrand-univenite-.t te Johan- aesbizrg •.■eatigce de aandacht op de mericwaardige fossielen, c.r werden aangetroffen '.n de kalksteen bij Taring j. dat 80 mij', ligt ten Noorden van Kan- berley, in Beetsjoeaaaland. Bij het werk van de Northern Lime Company was een fossiel van een meerkat»jivcigen aap voor den dag gekomen en door dra eigenaar tijdelijk voor beuudeering af gestaan. Op grond van de overweging, dat in deze kalk lagen wellicht, evenals ia die van Broken 1DII in Rhcderia, iossielea van den primitieven meascb voork'omea, raadpleegde Dart onmid dellijk rijn collega dr. R. B. Young, hoogleeraar in de geologie. Een ge lukkige samenloop van «n-tandigbe- den maakte het voor deoen juist noo- d.g een bezoek to brengen aan de ge noemde streek voor eea grondonder zoek. Profe««or Ydong onderzoexit nu toen' de plek. waai <ie fossiele meer katschedel was giwoadea m bij zocht -erschillende stuk- en fo«<ielniate- riaal bi: elkaar van dezelfde formatte. Bovendien werd beta daar nog een an der fossiel toevertrouwd, «veneens van een cercopi'Lecus-Jchedel. In een der stukken steen welke prof. Voting voor hem had meegebracht, ont dekte Dar: aanwijzingen s.tn een kaak- vorm ec nadat hij voorzichtig de steen massa rondom had losgemaakt kwam eea fossiele schedel voor den dag, die saar de bedtrijver mededeelt in sterker mate humanolde dan anthro- poide trekken vertoont. Prof. Dart zet di: nader uiteen met betrekking tot vefcaUlende onderdeetea. o.x. na«r aan leiding van de vormen der tanden (op na nog melk-tanden en -kiezen) en van den kaakvorm. Door den schedelcoatour onderscheidt zich Amtralo-pithecus africaaus in op-- merkelijke male van dea gorilla, waar boven hu zich door versland moet heb ben verheven. Professor Dart vestigt dan verder de aandacht op hetgeen geo logen in 't algemeen aannemen me: betrekking tot he: klimaa: van Zuid- Afrikate weten da: dit sinds de krijt- perioden maar binnen zeer nauwe gren zen aan schommelingen onderhevig zou «in geweest. Voor de evolutie van den roer.5da waren z. i. moeilijker bestaans voorwaarden noodjg. dan die welke zich in de weelderige r.atuur ia tropi sche streken voordoen. Hij brengt ook in herinnering wat Darwin heeft Re* zegd over Zuid-Afrika. waar gevaar lijke dieren o-**rrioediger voorkomen dan waar ook. Hier kan dos het terrein rijn geweest, waar de meest gesrfiik ten, die met de grootste slimheid en snelheid van denken begaafd waren, tot ontwikkeling kunnen zijn gekomen. Dart achr het «riet onwaarschijnlijk, dat in Zuid-Afrika nog wel meer overge bleven vormen rill?a word»n gevonden ran phaten der evolotie tot den rnen;ch. Een vrijspraak De jurv te Parijs beeft een vonnis te vellen eeliad in de zaak der Pool se he actrice Stanislawa L'rnineka. Deze had zooals we reed» meldden haar verloofde aeu Poolschen schrij ver Zernowski. op zijn verzoek nu t een revolver doodgeschoten omdat hij, lijdende nan kanker, onduldbare pij nen leed. Er was grooto bclan^eteHir.g voor deze tcrech«zittini'. Dc Parijs>-he bladen s"»lden zich en hun lezer* de vraag: .-Mag men doo- den uit medelijden De jury kwnm met algemeenc stemmen, na een be- roadslaginc van slecht; yijf minuten, tot de conclusie, dat deze vrouw vrij gesproken moest worden. Haar verde diger was de bekende advocaat Henri Robert. Aan den dood ontsnapt Ia de Slavonische provincie Esseg werd onlangs de beruchte roever Za- roega ter dood veroordeeld. Deze man had twintig roofmoorden op rijn gewe ten zijn verzoek om genade werd door öen koning verworpen. Volgens do Zuid-Slavische wetten moet eea dood vonnis drie dagen, nadat het vonnis rechtskracht beeft gekregen, lea uit-, worden gebracht. AUo Zuid-Slavi sche bladen stuurden hua verslaggevers om de terechtstelling bij te wonen; deze wachtten en wachtten, mar van een te rechtstelling was geen sprake. Een der verslaggevers hoorde door een indis cretie van een der rechters hoe de vork n den steel zat. De rechtbank te Esseg elegrafeerde na afwijzing van het gra tieverzoek den beul Mauser, die in Bel grado woont, naar Esseg te komen om Zaroega terecht te siellen. Maar wie et kwam. niet Mauser. Eindelijk kwam er een telegram van Mauser met de mededeeling. dat hii niet eerder kon ko men, vóórdat zijn laatste rekening van een terechtstelling, twee maanden ge leden gehouden, zou zijn voldaan en ook zijn kosten voor de terechtstelling van Zaroega hem van te voren zouden zijn betaald. Hij had geen lust om weer twee maanden op ziin geld te wachten. De rechtbank te Esseg wendde zich tot den minister vat» Justitie te Belgrado de zaak werd aldaar onderzocht, wlir-, mee weer drie dagen voorbij gingen. Weer gingen er drie dagen voorbij met de beslissing der quaestie of Mauser het loon voor Zaroega's terechtstelling ■ooruit zou betaald worden. En nog is er niets besloten. Het interessantste aan deze quaestie dat de veroordeelde verklaart, dat men hem krachtens de Zuid-Slavische nie; meer ter dood kan brengen, want in de wet is bepaald, dat een ter dood veroordeelde binnen drie .dagen :erechtgesteld moet worden. En 100 is het dus mogelijk zegt het Hbld. dat een roofmoordenaar, die wel twintig moorden op rijn geweten heeft, niet ter dood gebracht zal worden, omdat dc Zuid-Slavische regeericg dca beul niet betaald heeft I VAN HEINDE EN VERRE Aan heel wat vreemdelingen werd in het jaar-19:4 verboden in Engeland te landen. In totaal werd dit geweigerd aan aóï Italianen, 201 Franschen, 219 Duitschers. i8t Spanjaarden en Portu- geezen, 96 Belgen en 95 Amerikanen. Ford zal-luAtschepea gaan bouwen, regt een bericht uit New York. Het succes van het Duitsche lucht schip heeft aan Ford aanleiding gego- vea een nieuw bestuurbaar luchtschip te laten bouwen, waarmede een drie- daag sch verkeer met Europa onderhou den zal worden. Be groot» hitt» in Bu«*ios Aire» heeft ree gevallen m«t <lcO<J«lijken afloop Mn gevolge gehad. Ook S gevallen van zelf moord w.rdca aan hei drukkende weer '.oegescbreven. De millionalr Harry WardtZMa. die 35 jaar geleden all emigrant naar Amerika King, heeft tb ar.» het Brittcbe ambaaaade- gebouw te Washington gekocht voor "00 dollar. Hij Is voornemens een wo ambatsado te boawen, die hei prachtigste gezantïehapigebouw van Wash ington moei worden. «•ra klopjacht la het bosch van Le- in het arrondissement Montreal] (Pas- d-Calalajsa gen tos htzn niet geringe verb» ing de jagers plotseling een Jongen wojf oor zieh. sinds 11H4 t» ln Noord-Krar.i rijk geen wolf meer aangetroffen. In dat was het nog een zeldzaamheid en toen werd het verschijnen van een wolf toege schreven aan den buitengewoon strengen winter. In «en theater Offenbtrh heeft zich een tragische scène afgespeeld. De actrice^ die de hoofdpersoon sras tn de tragedi». zou aan bet slot doodgeschoten worden. Op het juiste oogenbhk viel het aeho; en do 'ce zakte ineen. Zóó natuurlijk dat de toeschouwers haar een warm» ovatie brach ten. De meii»< li«n waren buitengewoon en- aiast. Zulk natuurlijk spel hadden re nooit gezien. Hoe veranderde echter enthouziaaroo in schrik en het afgrijzen, toen bleek, dat de aetrlc« werkelijk getroffen was. Het geweer, waar mee geschoten werd. was geladen geweest. De toestand van het slachtoffer Is heel ernstig. Een warenhuis te Londen osganiseerde •en uitverkoop. Tegen zeer lage prijzen zou alles verkocht worden. De Londensehe da mes houden ook van ultverkoopen. En zoo kwam het dat het op den middag van den uitverkoop bijzonder druk voor het waren huis was. Duizend vrouwen stonden elkaar verdringen en het werd op het laatst zóó erg dat de groots winkelruiten wer den ingedrukt. Vele vrouwen werden ge wend en bet ko»u« de politie nog heel wat moeite, de gewonden buiten bet ge draag te brengen. Hel duurste ei Ier wereld is dat van den grooten alk, een vogel, die vroeger in bet gebied van de Noordelijke IJszee in groo- '.•'a getale rkwam, >"h ifian» is uitge storven. Het laatst verkochte ei van dezen vogel bracht meer dan 2500 dollar op. De Alk was «*n duikvogel. ongeveer zoo groot als een eend. doch hij kon clet vliegen vzn wege zijn slecht ontwikkeld» vleugels Deze soort legde niet meer dan iéa ei. In d«n ouderdom van 74 jazr ie te Lon den overleden Horatie Davenport, die reedt op zijn 12de jaar naam maakte als »po;-. man, tal van Engdsche kampioenschap pen verwierf en ook langen tijd behield. Hij werd algemeen bekend doordien hij in I8A4 beneden den waterval over dc Niagara zwom. In Engeland heeft de mode van het kort cknspte haar een slachtoffer geèiacht. De 22jarig» I»ab«l >iargir<on had het baar kort Uien knippen cn het gevolg was. dat d» m«i*Jc> op de fabriek te Preaien, waar zij werkie, haar uitlachten en plaag den. Dit (rok de kleine Isabel zich zóó aan dat ze ln een kanaal sprong en verdronk.. Arm, dom meiaje. In Engeland dragen de dames bij het 'ennisjen en bij 't golftpel een nieuw mo del jumper met booge. gesloten halzen. De jumper; zijn effen gekleurd. Vooral een mooie nieuwe zachte blauwe tint is zeer in trek bij de dames. Ook gTijxe en bruine Jumpers worden veel gedragen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1925 | | pagina 14