FLITSEN
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1925 - TWEEDE BLAD
OM ONS HEEN
No. 3430
Uit de Groene Doos.
L*it mijn Jaargangen van Haur-
lein A t.-ribiad grijp ;k cp goe-j geluk
dun van 1S62 eu vmd in het nummer
va 27 Februari als eehige ad verten
tje UiieJi wist in dien tijd van re
clatne maken zoo niet af) de volgende
aankiridigice van een zaakwaarne
mer ..Daar de ondergeteekende ais
naar gewoonte een aanzienli k kapi
taal van H. H. gelcsdaeiere op
lide panden, binnen Haarlem ter Le-
l©7?in<» heeft, worden dc-zenen die
hrr.ne perceelen met HYPOTHEEK
wil'.en liezwaren verzocht zich te vcr-
- vcei-en ten zijnen huize inde Spaam-
wouderstraat. Tevens belast hij zich
«net het waarnemen van Zaken, het
optreden voor Kantongeregten, het
bc-reddon van Boedels en Naia;-.-n-
schupjx-Ji, het aar.Jieiiioi:, opmaken
en eclirijven van Notar.eele e» Ou
de: -arulsclie Acten, het bijhouden van
Rocken. het invorderen van «tehul-
den. hot echrijvèn van Rekwesten,
Ver.-a.-ir- en Huwelijksgedichten. <*nz.
enz."
Ear.. e«nz. zot dit veelzijdig talent
now achter do lange opsomming van
zijn bekwaamheden.
- Men mi-hit uit Parijs, dat ook par
ticuliere huizen elect r-gehe tolerrafen
be?Innen te gebruiken, zoodat bij
voorbeeld twee huiegezinnen zonder
de kamer te verlaten, een zeer aan
genaam onderhoud kunnen hebben
ziedaar een voorlooper van de tele
foon.
Jt - lijkt ons, ate wij er op terug-
li. ui» gemoedelijk in het kleine
H «ro. van toen. maar in rerhou-
«h: het er rumoerig en b;j ge
val onveilig, evengoed als nu. Er komt
twist in <4-n verdacht huis en de
waard steekt een jongen man, die
Zi. !i i ls ate remplacant verhuurd en
dus veel geld in dcc zak liad. par-
«J nv.'1'..oop en -, o^-mdt een i
lit airdaarna slaat hij op oe vlucht,
maar wordt al gauw gevonden en ge-
arrceteerJ.
J. van der P heet de man en
hij ral z.ju Straf niet ontdaan. Op 1
Juni heft het provinciaal ge-
i -..■-hof va» Noord-Holland w«n
schuldig verklaard aan moed willigen
doodslag, vergezeld van het moeuwil-
li?'toebrengen vt.n kwetsuren, waar
uit geenerlei ziekte of beletsel om te
werken voor meer dan 20 dagen ;s
staan en dientengevolge veroor
deeld tot de e'.iaf des dood*, tnt te
voeren binnen de stad Haarlem. (Joor
het ophangen aan een galg. dat er de
dood na volgt en in de kosten.
Het vonnis zu wjj vreemd in el-
kan-", tntur )i. merkwaardigste ie
wel. d.it er driekwart eeuw geleden in
Haarlem nog gehangen werd - - ja,
die gruwel ,s nog zoover nier. van ons
verwilderd.
In dicnzcUdou lik! worden drie 1
mannen wegens vulschheld in ge-
schrille veroordeeld to! ten half jun
to pronkstelüug. brandmerk mot de
letter F. on twaalf jaar confinement,
waarmee ©"sluiting, gevangenschap
bed oei-J werd. Vergn» ik mij niet. dan
wns de beicckcnii van die letter F.
fél on. een van de Fransciio wo-g-
den voor ir.irdadigcr. Ook deze boon
doeners werden veroordeeld in de kos
ten. waarover zij ziel» wel weinig be
kommerd zu.leo hebben.
Ate wij willen, kunnen we op 10
Maart ecu 7Ó-jarigen 'enkdag vie
ren namelijk wn de vestiging van de
Kamer van Koophandel in Haarlem.
Dat geeohiedde toen bij Koninklijk
besluit- z:i bestond uit nes»» leden
en de som waarvoor de kiezer* ,.ter
zak» van «enig bedrijf van handel of
fabriekswezen, in het paUmtregi" op
't minst moeeten zijn aangeslagen, was
f 15 m«t inbegrip der opcenten.
Naderhand, toen hel patent al lang
niet meer bestond, werd er altijd ge
klaagd over gebrek aan 1-©langste?-
lim» tij de kiezers in de Kamer van
Koophandel en then da Kamer volgens
de laatste wettelijke bepairigen gere-
Orgamscerd was. pleegden de vcr-
echillsndo kiesverenigingen overleg
yoor een gezamenlijke candidates-
Jijst. zoodat men de kiezens kon thuis-
laten. '/.<jo veranderen de inzichten.
Van koophandel gesproken; in dat
jaar had op de koopmansbeurs ie
Hamburg een eigenaardig© plechtig
heid plaats. Eerst verschenen er
twee tamboers van de stedelijke
fchiilterii, dia tien minuten lau? de
trom roerden. Daarna werd boven
den ingang van de beurs een zwart
bortl gehangen met er.op in witte
letters de naam van een Hamburg-
f-dien koopman, die zijn betalingen
trteiaakl, do vlucht genomen en zjjp
znken in de grootste wanorde ach-
terg©' :fcn had. Ten Hotte werd twee
uur huig Mn van de klokken, do zoo-
genaamde ..schnndklok" geluid.
IVze pb chtigheid stamde uit do
veertiende eeuw. <vn viank
woont© dat namelijk het burgerrtvht
en het recht tot het drijven va
koopmanschap door beu bh and»'
verbrand w«-rd, was inmiddels j
onbruik gemakt.
Zonderlin
namelijk ir
omstreeks «se iielft van «Ie vorig
rouw. ..Men vra-gt." zoo 2e<e* :k
..cf er r.-n krur bestaat en zoo neen,
of er -latt niet oen diende té worden
verordend, togen het open en bloot
draden van vuur over de straat
wauruit groote ongelukken. altham
bij fe'lon wind. voortspruiten kun
nen. Aan do water- en vuurverkoo-
jxjr* zou de lerpltohting opgelegd
kunnen worden, «een vuur
b veren, dan in overdekte of gesloten
ilrager», desnoods in «en stoof, doch
op traffi- van boete met iri een open
t, zooals men menigvuldig zie:;
kan; meestal zijn de draagsters van
het vuur !>«hoeftig of niet boetobeL
dim dient men "t bi] de winkelhouders
keer le gaan".
Eigenaardige tijd. 'oen de mt-n-
sclien voor het gemak kooltjes vuur
haalden, omdat er in dien t»j«l nog
n petroleum werd gebruikt en
men dus ook aan vuurmakers nog
niet dacht, zoodat het lastig was om
zelf vuur aan te leggen. En nog
'os de water- en vunrvrottw e«n
'oeCdo voor de stad, want op he'.
philtoiond, in <1© dorpen, kon zij
niet beslaan; daar werd /loor de
torgvuldigo huismoeder des avondu'
een kooltjo vuur rotst zutch bedekt,
zoodat er te morgens nog wat vuur
in gloorde, dot verder kon worden,
aangewakkerd.
Maar hu ty ©meester David Hoeufft
heeft de vriendelijkheid. do vraag
of er e«*n keur bestaat in een volgend
niiir.in©:- te beantwoorden. Ja. ze h©-
stond, dateerde van 1818 cn schreef
bet gebruik voor van besloten of
overdekte potten, zoo dat daarvan
geen© vonken zich kunneu versprei
den. ,.En opdat niemand hiervan
onwetend blijve". zoo eindigde <le
keur, ..zal deze worden ufgekon-
«llr.ll ©n aangeplakt, daar zulks -
geschieden gebrniketijk is". De gc-n
W'one fictie. De burgerij werd ge
acht, de wet t© kennen, maar daar
om kende zij die nog niet.
De taal van die dagc-n waa ook
wel wat anders, dan de tegenwoor-
«lige. ,,Daar den ondergeteekende
dagelijks nog eenige uren overblijven,
welke bij gaarne tot onderricht der
jeugd. In alle vakken van liet lager
onderwijs zoude besteden, zoo heeft
hij door dc-ze «le eer, zich bij be-
langh'-bbende famiJic-n nederig aan
te bevelen".
Het is J. A. de Hoog, huis-onder-
wijzer, die aldus zijn nederiglieid
voor zich uithoudt.
Andere merkwaardigheid. Er zijn
iu die «lagen dertien doctoren in de
medicijnen, waarvan er een ook
doctor was in de chirurgie, verder
acht heelmeestere, van wie zeven
ook vr»"K-dmeester. Het was de tijd
waarin de wetenschap nog niet als nu
zoodanig gespecialiseerd was, "lat
de huisdokter a's voornaamste bezi?-
hci i had. de voorloopis^ diagnose
te stellen en daarna de patiënten aan
coIlega's-specialisU-iï uit te
deelen. Het was ook de rijd, waarin
mc-n meer medicineerde dan nu, al
thans meer reocpt«n schresf, omdat
de fabrieken met hun specialités dit
v.-fb- !t© var. de teak van den medi
cus nog niet overgenomen hadden,
Hoe zouden anders een en twintig
nuothekers hebben kunnen bestaan!
Wel i* di<- verhouding zeer veranderd:
wij kennen ©enige malen zooveel
doctoren als pharmaceuten.
Verscheidenheid en overeenstem
ming. Wel waa er anders in die dn-
gc-n, main- vel herinnert ook aan
viutd&ug. De klacht van hard rijden
bijvoorbeeld en de ongelukken, dte
daar lt« t gevolg van waren of kon-
"hu vvozi-n. Ix-.-s "1© volgende tragi-
komis'be klacht„Do verbeterde en
vi i.Mi-.-iib: middelen van verveer heb-
■■u tcr-'i-'.olge, dat als men uit den
spoor, a/en ergens aaukomt en in
n rij'uig plant» neemt, de paarden
al vliegen z© en plein© carrière
wanrmeo ju volle vaart l>edoeld 7-»l
/Ij" h in het o©<r van dengeen die
in net 'rijtuig zit, zich voortbéwogen
nis hhu.kcn: mindere geb.senh©
toe brievenverzending maakt het on-
g'duld ora verwadito brie-en in ont-
v angst tc nomen nog grooter en reeds
zegt men: de sjvoor :s wel al een half
nu.- .-"au en ik heb geen brief, dus
kr!ik hem niet. Maar al <üe gun
st!.-,- verbeteringen, vermeerderingen
yan circulatie, I ebben ook hunne na-
dcVn. hunne ongunstige zijde. Zo>
schijnt het b.v. bij de aankomst van
eiken trein, dat do straten onzer gte-
de stad iu een renbaan hersrf:ar©u
zijn. waarop dc rijk gezegenden de
zer ruirdo op weg naar htinno lust-
.•■rblijveo om «len prijs liolleu, van
li< i eerst {«uiten >i© poort te ziin. Zoo
ciiargeert «Ie poetkar, van hei kau-
toCT naar het station en omgokoerd.
a bof r een* mens-hen leven van af
hing, alsof elk-- minuut goud waardig
was. terwijl var. iet i*.rtk uitoor nf
le boht-ibrs toch altoos op liet be
paalde tijdstip de distributie «Lr brie-
ii gaan doen, maar ook die post
war rent op dergelijke wijze van liet
>r naar den stal vice versa en
uil mag de laatste omstandigheid al
eens uoódig zijn, omdat, het to laat
gc-wWdeu is, voor de eerste is gcon
i-oiitachnldiesng te vlijden: al dat
«nor. govli.-g, garen on go jaag geeft,
winb-.ding lot ongelukkon <u «innr
dient t»-4. n gewaakt on zelfs etreng
:cgeii gowatikt tc worden, Zoo i» door
do po*1 kar vaz» het i.ant«x«r naar do
rta i ter'I--keer* nde Maandagmiddag
nabij of ia <!e Dnna.t-aat c-u 7-jarig
meisje overreden, dochtertje van lt.
iietw.ik !"-n v !ge d.-nrvau o-n-.tig
gewond is, doch naar wij vernemen
thun* 1.uiten g-wtflir verkeüt. Wij
l.otH-n. 'in: w» !-ira c--n v rordentng
daarin zal voorzien, daar do oude
daaromtrent bestaande keuren schii-
i nbruik of buiten teepnss ng
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 228
DE LAATSTE SCHEP
vader overpeinst dat
het leven in den winter,
eigenlijk niet is dan
de eene schep na den
ander
heeft de laauste schop-
vol klaar ala hi j ontdekt
dat het deurtje inmid
dels weer dicht is ge
slagen
morst de helft in pogin
gen om het deurtje met
behulp van de schop
open te werken.
tracht 2ijn doel balan-
ceerend op een been te
bereiken en laat de
rest van de schop val
len
legt de schop neer,
opent het deurtje met
de hand, raapt de kolen
op eu noemt de goede
houding aan
zwaait met de hand
een eindje te ver terug,
stoot tegen de ascliem
mer en verliest de kolen
opnieuw
^&FSts^
herstelt zich, diep zuch
tend weer en neemt
maatregelen voor een
zorgzuldiger zwaai
mikt nrct meer dan een
halven centimeter te
laag, raakt, den rand,
bezeert zijn duim en
krijgt geen stuk naar
binnen
komt tot de conclusie,
dat er genoeg kolen op
het vuur zijn, gooit het
deurtje dicht, staart
woedend naar de ver
spreide brandstof en
gaat naar bed.
(Nadruk verboden)
te zijn geraakt".
Is het niet <.o klacht van den tc-
genwoordigen tijd. fx:«mi voor lustver
blijven villa's en voor rijtuigen
auto's on' het ia predee hetzelfde als
de toestand ven "lezen tijd waarvoor
de motorhnjaUe is ingesteld om bem
;o verbetaren. De post geeft, meen ik,
geen aanleiding iot klachten meer.
Mijn <-xem! laar van Haarlem's
Weekblad is g../.eg©!<l met een groot,
blauw stempel, waarop aan den oenen
kant het Ri'kswapon en het bedrag
'<-• n Cent) vn-meld staat., aan den an
deren de woorden ..Te zegelen" in
-en kransje. Het waa maar een cent,
zal men ze-gen, maar dat is twee en
vijftig ent por week, een I eel ijk
kluitje uit de pap van ten rbennc-
ni itt vnu 75 cent. por rie maanden.
AU wij voor ieder exemplau vnn
Haarlem'» Dagblad een cent belasting
moe-ten Iveta'en. «ian zon dat voor
ruim 170T0 Jilxinn's zeg f 170 p r d-g
kosten, dus vvor ruim 300 v rschijn-
dagen f 51C00 per jaar. oneer kend
bewijsnummers cn propaganda exem
plaren.
Dat stempeltje was de belasting en
het heeft d* daghl'dpers lanir belet
li te o' twi' k len Nniiwelijks was
ii«t afgeschaft, of zij begon te
bloeien.
J. C. P.
Vervolg Stadsnieuws
BESTRIJDING VAN DEN
WOEKER.
De afdeel ine Haarlem en omstre
ken van de Nationale Vereeniging
tot Bestrijding van den Woeker,
oere-voorzitler de heer C Maarschalk
burgemeester van Haarlem, houdt
haar jaariijkeche olgemeene verga
dering op Donderdag 20 Februari
a.s. in liet gebouw van de Nuts-
spaarbank in de Jansstraat.
EEN VERZUCHTINC.
De Parijsche Pctii Journal slaakt aan
het einde van een bericht over de bloe-
I mcntcntoonstcUing ie Heemstede (waar.
I in o.a. gezegd wordt is er iels mooiers
I to denken dan <->-n tentoonstelling van
levende bloemen?) de verzuchting: Hoe
jammer dat do guldtui zooveel geld kost.
Het hangt er maar van af aan welke
zi.ide j'e staat.
LEGER DES HEILS.
In de afgelooperv week werden in de.
tohuiteen voor Dailoozen aan hu Spaarne
92 en ICS. Telefoon 12155 v ;rek« 14-34
•edae] i
371 1
aclltv
LEERLINCENAVOND J. C. TUIN.
Ditmaal za! de ja.irlljkscue leerlingen-
avond van den vi'xdleeraar J. C. Tuin
plaats heb! a op' UV^usdag 25 Februari
a.a. in den Schouwburg ar.n den Janswez.
Door de leerlingen der o'rkeetklaese zal
worden ni-gcvocTd de 2e Syniph. van Beet
hoven <2»d' e!«j), wijl, als aV.rac-.ie, de
heer Tuin, zijn 2 zoons en Mej. Oosier-
veld een t.'.rijkkwar:-3t van JTaydn tea
gehoore zullen brengen.
Voor den Politierechter
Oneerlijkheid.
Een man die een fiets gehuurd had
om naar elders te gaan om werk te
z.oeken. maar die do fiets eenvoudig,
liad gehouden, werd veroordeeld tot
1 maand gevangenisstraf.
De list gelukt.
C. Th. B. 1ö Haarlemmermeer
miste herhaaldelijk uit eeu pakhuis
doozen met bonbons, maar het ge
lukte niet de daders in handen te
krijgen, hoewel op eenige de ver
denking was gevallen.
De politie gaf raad. Vult een doo6
plaats van met bonbons, met stuk
jes brood was baar advies. Het werd
opgevolgd. De doos schijnbaar met
bonlter-s gevuld, werd ook gestolen,
maar nu kwamen «ie daders in han
den der politie.
Vanochtend stonden ze terecht. Den
er-n 1'. F. werd 2 maanden en den
andere A. 13. O. 2 weken gevangenis-
traf opgelegd.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
Als do dag van eU'c*©» ©taat mij
nog voor. out ik een brief kreeg van
een nee.', dio ua a welbesteed le-
ven te bobben gewijd aan de fabricage
van kolenvaren in een --.adje van
Gelderland. om zoo te zeggen een
nieuw beslaan wou boginncu iu den
omtrek van Haarlem, omdat bei ko
per ei) dc «chuniicljjkc daden van zijn
concurrenten riem 1—s-onnen te ver
velen; daar ik dit laatste altijd ge
hoord heb van eiken zakenman over
zijn concurrent©», geloof ik wol. dut
dit hem nog niet t^t afstand doen zou
hebben bewogen, zoo hij niet d© af
faire voord--' had kunnen verkoo-
pen. Deze ffelege-nhefd nu «icet zich
in' ilea lmndol zelden veer. Wol zijn
••r voor b!c©i©ndc fabriekjes liefheb
bers genoog, iriaar het toeval wil nu
eenmaal, dat liet don meeaten ont
breekt aan kapitaal, zoodat zij fan-
taetischo yoore* '!en plegen to doen
over associatie of om/c.ten in een
naamloozc vennoottchai" -- eeu ko<-,.
x>er rncr geld in ziin hand is een zeld
zaamheid zond at n«-©f Albert wijselijk
d.> fort-uin bij de haren "reep. lie?
koper verder aan den I ooper to©v©r-
tronwde en baióol. zpoals ik z©i. <1©
r©*t van zijn dagen in of buiten Haar
J©m t© «'ijtcn. daar hij. den ondergang
van zijn fabriekje ni-H mee wou aan
zien. Want dit i« een '-•-en groote
Waarlu-id - van .-■•■•liocte itoo-
tiers: mensciieu. die ;n «n znak for
tuin ffcamakt bobben, zijn er in hun
har' \an overtuigd, dat hun opvol-
re r de zaak naar den kelder helpen
zal, Een emnrteliike maar t©jr«H)k
»'-«-eIend© gewaarwording. d:-- wel
L'i: deze h'-ele inleiding kon 'I©
Ki-bernziuuige Jez.©r 'en anderen heeft.
Haarlem's Dagblad natuurlijk niet)
gemakkelük afleiden dat- dit vcioTviel
in den f-irl to'-u er noa geen oorlo?
was geweest, dAt wil zeggen (want
oorlo? is er alfüd i-'vncit)
d oo-leg no© niet. die va-i
I f' 11Het was dus no? dr goede
t'id. waarin "oede konerfabri- kW bn-
sten«len en kooners roet geld ia de
hand.
De brief vnn neef Albert waarin ziin
beslui' to lezen stond, bevatte ook
rioo de i -ding 'la' hij rnün hitte en
voorlichting woiisrhte bij het kiez©n
on een div nde woniiic. Nu zal men
tienken dat <;ii verzoek mij onaange
naam wnfi. N-eii. dat was het niet,
al is het. ongewoon om dit te zeggen.
JTet. jarerilnn© hameren op koper,
drijven noemt men dat, had Alberts
i.art onaangeroerd gelaten, het om
zoo te zesgen niet hard gemaakt. Ko
per en kooper, hart en hard wat
onze taal toch ino«i!ijk »-n hoe l»e-
griii-eliik. dut vreenidelingon die
hc.a.aai gocsl loeren »urekeit
en «dirijven. Bramin als wij dc
hunne. Ofschoon wil "Int laatate in
pefii geval p -Icovfn willen.
Alberts hart «t« d«a vriendelijk
gebleven, z-.jn band nuld. hij sprak
poen kwaad van zijn medemenschen
.-n waa ook niet afgunsti? op hun suc
ces. \'i«-r ©:?en«happen die >e zeulen
verenigd of afzonderlijk» b!j do
menschel) aantreft. En zoo kwam het
dan. dat lri; /."'keren dog uit z.iin
Golfjiernch stadje hier arriveerde en
da! wij "s morgr-M tc nepen uur in een
huurriitiii© stapten... neen._ hei
geen schrijffout, in een rijtuig want
auto's waren <-r toen nop niet of
nauweliik*. otn de adreesen af to rij
den. dio ik op AllxT'e verzoek intu*-
M-hen v.-rzamcld liad.
Mijn rak was vol sleutels. Ja dat
r:i-1nlv.-"- -.te;, maar
d nk dan tnrii asjebliefhet wasvoor
1911 en er waren dus nop leep© hui-
i -n tc huur. Ja. ja. te huur. Albert
wa* in het bezit van de deucd der
worzichfiphoid en hii koestertle een
beei i© wantrouwen, gelijk u en ik ron
den d©«-n wnnn©-r wij bitvoorbeeld
'n woning pinpen zoeVen te Parijs.A'^
ik het in een formule moet uitdruk
ken het Geld^ische plattelandvslndjo
staat tot Haarlem. p«»lük Haarlem
«iaat !--• Pari-N. liet peculdige paard
liad on* al gauw gebmchl voor do
d©t»r van het eerste hu» op mijn
li-Mi», da*, als e©n burger-
won; wil- opp-zcve-i. Sindsdien is
r-'t tot .'en Juiop»'er. rang van h»©-
renhuis g©«te«en, maar daarmee-ni©t
van gedaante veranderd. Neen. Al
io- n ©enig.- jaren ouder geworden.
Enfin. h<t gold toen voor burgerwo
ning ©en kleine suite een zijkamer
tje boven nop een «w:ite ©n e©n kabi
net i©- vervolgens een zolder met een
dienstboden knmert-ie. Kortom een
buis. zoonis ©- wel duizend, tiendui
zend. honderdduizend in Nederland
bestaan.
Miln neef Albert bc-z.atJ nop 'on r.n-
d-re deucd. die van de BrOfldiebeid.
Wnarschlinliïk had hii daar zJin for
tuin in koner aan fe danken. Op
huizen toegepast leek rnij de deugd
een klein beetle hinderlijk. Het is
nii." <;Iiien niet zoo c-rp. wann۩r je do
irtf.ton opneemt van alle vertrekken,
te i-fliouwingan houdt over al de wiijd-
«fnv.koii die ie er kunnen belagen, iu
lichringen wilt. hebben over de buren
of or een «mi/1 in do buurt, is (hamer
t.up of es-n bakker (torren) of een
kruidenierswinkel (gemak voor t>ood-
vlin|ipcn) of andere ondernemingen,
maar hot duurt Uug en toen we twee
butpeiwoonhuizen afgewerkt hadder.
cu één Iicereuhuia (in onzeti tijd
villa genoemd) wa» het zoowat tijd
van koffiedrinken, zonder dat neef Al-
b»i-. daar aans.ahcji toe maakte.
k Heb nog ^«-cri honger en jij zeker
ook niet", zei h j en daar iemand
niet graap den indruk geeft
lion,T« -itc zijn dan ter. ander, be
dwong ook het knorren ran mijn
maag, totdat over half twee de koet
sier in dc bloemrijke taal die den
in. riteh zoo poed staat.,' vc-r/.ekerde da?
z'in paard scho.'-l zag van honger en
dnt hii ook wol een opkikkering noo-
dip had. Dit »ii<!do n'-of Alltert blijk-
ii.inr teleur ©n hij bestelde koets
paard cn bestuurder zoo vroeg terug,
dat ©r niote kwam van het eenvoudi
ge, maai- toch ruime koffiemaal,
waarop ik als loon voor moeite «i
tijdverlies toch wel gerekend had.
Dien iniddap -ring het ntet ander?.
Van liet eenc huis reden we naar bet
ander©, zagen suites, me' en zonder
kabiri''J---. kelders, kelderkasten en
geheel keldcrloozc woningen, voor-
en achtertuintjes, zolders en vlierin
gen teidat het mij «hiizeld© en ik
eindelijk d.- \©n«chrikkelijke waar
heid w>©!de dringen door mijn lang
zamerhand beneveld geworden brein:
neef Albert te-dreef het huizenkijken
nte «•••li spoil, hij hield er van. hii
was ©r op verzot- Als het moest, liet
hu ©r eten en drinken voor stsun.
Dien middag (het was in dell zomer)
wist hij van geen uitscheiden. het
werd vijf uur. zes uur, half zeven
ij •-■ins'-n maar door met de
<i© kabinetjes, dc kelders en
>!d©r.' totdat eindelijk de
!;©."'l«i' r. <i:» al duidelijk zijn on?e-
liuld getoond iia-d, uitbarstt© in een
hartigeti vloek cn verzekerde, dat
zijn paard geen motor was. die maar
altijd aan 't work kon blijven. Toen
was het eindelijk uit en konden wij
ons middagmaal gaan gebruiken.
Den volgenden dag hel) ik mij £©-
evurorrd ©n hem du adreslijst en
do sleutels overgedaan, wegens druk
ke bezigheden. Drie dagen lang heeft
hij aldus roiulpezworve.i en dc krach
ten vnn bereidwillige koe'hers en
nimmer weerstrevende paarden op
een harde proef gesteld.
Toen bedankte hij ons voor do
bewezen gnet.vrii'n©id cn ging naar
Hilversum, waar hij ©en vriend had.
dio h©m van dienM zou ziin. Vandair
naar Soest rn naar Zeist en naar
I Rijswijk en "Wassenaar cn Yelp cn
I weel ik waar al meer heen. Wat al
suites en kabinetjes en voor- ©n
achtertuintjes hij daar gezien heeft,
valt zelfs hij benadering niet te
schatten. Als er ooit eet expert op
dit gelded noodig wezen mocht, is
neef Albert de aangewezen man! Gij
wilt web.;:! hoe het eindigde. Raadt
gij het nietTen slotte is hij iu zijn
Golderech provinciestadje gc-bleven,
in «>-n buis. van waar hij liet gezicht
heeft op zijn vroeger fabriekje, dat
in de oorlogsdagen veel geld ver
diend heeft, maar nu met zooveel
anderen een moeilijk bestaan leidt.
ltenmuaj per jaar kom: hii ons l»e-
zockun en dan moet ik hem alle
nieuw si raten laten z.ien niet
nieuwe huizen er in. die- liii wel zon
willen binnen gaan wanneer we de
sleutel» ninar hadden, die we ge
lukkig niet hebben.
.Mijn neef Albert ia geen zeldzaam
heid.
Hij vindt fcijn soor-tgenooten
overal, menschen die huizen gaan
zien, waar zii nimmer denken te
wonen. Het is een hartstocht die
geen kivn.nl sticht, behalve wanneer
«le lieden die er aan lijden ongeluk
kig© neven of vrienden hebtien. die
zij meeslepen in het verderf.
Aa.ii deze geschiedenis dacht ik
o©r toen ik dozer dagen de twee
eerste nummers in handen kreeg van
den Woninggids van de Makelaars-
Yer©©niaing in het Arrondissement
Haarlem. F.en vel druks, zestien pa
pina's kwarto, elke pagina verdeeld
in twee kolommen van huizen to
koop en <x.k \v©l enk©l© van huizen
t© huur in Haarlem en omstreken al-
le/'ii. Runperwoonhuizei!, heeren-
hufzen. villa's. en die wonderlijke
tegenstrijdigheid: halve villa's, want
villa het ©eken t volgens Koenen's
handwoordenboek „buitenhuis, l.m-
«If-lijk g©!egen hecrenhuis" en je zou
zoo denken, dat ©en villa dus af
zonderlijk moet ligger, of staan, om
dat z© anders niet landelijk is. NV-u,
mr-t «lat begrip hebben we afgedaan
en twee huizen naast elkaar kunnen
ook villa's hecten. Halve villa's dan.
Zoo is er voor miüiocnen te koop,
nicf zoozeer in Haarlem, maar voor-
al in Heemstede en Bloemen daal.
Voor ti©n- voor iwirnipduizend gul
den. zijn er allerlei huizen te koop,
oor vijf en dertig- en veertig-
iiftig en zestigduizend, misschien
nog wel duurder, omdat wanneer er
zoo hii staat, „voorwaarden bij over
leg" liet maximum zich in duizeOing-
wekl-nnd© lioogfe verliezen kan.
Er is nog geen gebrek aan ruimte
voor miildcprianders en gefort tin eer
den. 'li© in Haarlem's omstreken wil
len komen, wonen: het is zeker geen
goed toeken, dat er zooveel keus
bestaat. En ik hoop maar, ik hoop
vurig ilai dit maandb'ad nie' in
handen valt van mijn neef Albert,
omdat dan zeker zijn huizenharts-
tcH-lit weer wordt opgewekt en hij
wel ecu» weer op jacht kon willen
gaan m Keunemei land, op huizen,
waarin Irij nooit denkt te komen wo
nen. Maar ik zal bij die gelegenheid
zijn metgezel niet zijn.
Hoe v.as het vroeger met de prijzen
van huizen f ijf c-u zeventig jaar ge
leden. dus in «tc helft van dc vorige
eeuw vind ik «oor i 20.000 een huis
aan de zuidzijde van de eerste Nieuwe
Gracht bij opbod verkocht, maar dat
was dan ook een .extra kapitaal, al-
lei-aanzienlijkst gebouwd, dubbel huis
en erve". Maar heel ernstig was «le
ze koop blijkbaar niet gemeend, want
ik lees daarover: „alzoo Herms. K_
die liet, perceel N'o. I, zijnde het
groote dubbelde huis op de eerste
Nieuwe Graeht op Zaturdag 31 Ja
nuari voor cene som van 20.C00 in
gezet heeft, welke som alstoen door
niemand is verhoogd geworden eu dat
perceel ook bij den afslag op 1.1. Za
terdag door niemand is gemijnd ge
worden, niet is versi-jieneu of van het
gestand doen van zijn bod heeft doen
blijken, (het, trekgeld was hem ook niet
uitbetaald geworden) zoo is dit per
ceel opnieuw geveild cn alstoen voor
eenc som van f 14.500 gegund als
hoogste bieder aan den heer C. J. G.
de Booij en zal hei, nu c.k. Zaterdag
bij afslag definitief worden toegewe-
'n aan den alsdan hoogst mijnenden."
De volgende week werd dit fameu-
huis voor f 2000 in slag genomen
zoodat het f 16.500 kostte, een be
drag- waarvoor in dezen tijd een heel
bescheiden huis kan worden gezet.
Daarnaast werd een kapitaal dub
bel huis en erve voor f 12.300 verkocht
aan J. lieijnders, voor mevrouw de
douairière van I.ennep, geboren van
Sypesteyn. daar weer naast een kapi
taal dubbel huis en erve. voor f 8150
nan Jhr. V. J. Bnrnaart.
Vergelijk die prijzen bij de tegen-
oordige en wij komen tot dc slot
som- dat het jammer is, wanneer wij
niet kunnen ontvangen naar den te
gen woordigen maatstaf cn uitgeven
i.ir dien van vroeger.
De roekelooze Herin. K was
dus aan het huis op do Nieuwe Gracht
blijven hangen, maar hij kwam er nog
genadig af. dat hij niet gestraft werd
met twee maanden rasphuis (tucht
huis) voor den eersten keer, drie
maanden voor den tvreeden keer en
een geeseling binnenshuis voor ae der
de maal. Zelfs «stond er in Amster
damse be rasphuis een afzonderlijke
plaats, waar die .-schapen" opgeslo
ten werden, zoodat het blijkbaar
vaak voorkwam. In dat opzicht ziin
wij dan toch blijkbaar vooruit ge
gaan. want yoor zoover ik weet is het
in Haarlem in lange jaren niet voor
gekomen.
Als de dag van gisteren weet ik
nog, wat Hopma overkwam, toen
hij op de veiling een huis koopen
„Neem een makelaar", raadde ik,
„je bent het niet gewend en het is
ullemans werk niet". Maar hij had
geen makelaar noodig cn kon het zelf
wel.
's Avonds zaten wij op de veiling.
Het huis werd opgeboden, daarna af
gemijnd. Hij dacht op duizend gulden
te mijnen. De afslager kwam tot
2070, 1900, 1800. in een oogwenk was
hij op 1000- Hopma zei niets.- Ik keek
hem aan, hij had een hoogrood© kleur
en trok niet zijn mond, maar er kwam
geen geluid ik stootte hem aan. hij
wees op zijn mond en schudde' het
hoofd. En de afslager ging voort-:
„zevenhonderd, zeshonderd vijftig,
zeshonderd" Ieder oogcnblik dacht ik.
dat een ander mijnen zou cn Hopma
wou het huis zoo graag hebben!
••Hopma dan tochfluisterde ik en
gaf hem een stomp, maar nog altijd
kwam er niets. ..Vijf cn twintig, twin
tig. vijftien, tien", zei de afslager, -
..negen, acht- zeven. zes. vijf. vier.
drie. twee. één...." en hij deed den
mond al open om te zeggen„op
gehouden". toen er plotseling een
schor, wurgend gc-luid uil Hopma's
keel kwam ..mijn
Toen we naar huis gingen, zei hij:
,al had- mijn leven er van afgehangen-,
ik zou geen woord hebben kunnen
uitbrengen".
.-Waarom niet!" vroeg ik- een
beetje kregel, omdat hij mij ook on-
noodig angst had aangejaagd.
„Dat- weet ik niet. -Zenuwen, denk
ik."
„Had dan ook een makelaar geno-
en. zooals ik ie geraden heb".
Toen bleef Hopma «taan. vlak ori-
der een lantaren. „Jij praat makke
toen hij rustig wegbleef en h©t huis I lijk", zei hij. „maar als ik een ma-
eenvoudig werd ovorgevcild, „Schaap helaar genomen bad. zou het me
blijven" werd heb.genoemd, als iemand duizend gulden moer gekost hebben
hangen bleef en als hij onvermogend icn zÜn provisie. Dut is wel tien mi-
was om zijn bod gestand te doen, m,*en. zenuwen waard
werd bij in vroeger jaren door de I ik kon er niets tegen inbrengen*
vroedschap te Amsterdam gestraft FIDELIO.