HAARLEM'S DAGBLAD
Naar het binnenland van Brazilië
De Pechvogel
Onze LacMicok
INSTANTANÉS
SCHULDIG?
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1925 -
DERDE BLAD
(Voor Haarlem en Omstreken uitsluitend door Haarlem's Dagblad gepubliceerd)
Kolonel Fawcetts reis naar de „wieg der
beschavingin het binnenland van Brazilië
De geheimzinnige, 17.000 Jaar oude stad
der blanke Indianen
Vervolg Inleiding
(door L. F. PARTON)
(Copy<i6ht bij United Telegraph).
(Nadrux ook gedeeltelijk verooden).
J E KEDb VAN DEN PRESIDENT
DEK KONINKLIJKE UEOGRAFl-
m.IIE VEREfcNKiiNG BD DE
OVERHANDIGING VAN DE STICIl-
ER>ME1.\J1XE AAN KOLONEL
FAWCETT.
In de jfcarlüksohe aLtezneene ver-
gtderme van d® Koninklijke Geogra-
«oho Verewigiii; t® I.ouaeti hield
jf.ar pres:u«nt. Dviglae Freshfield op
22 Mei 1Ö1C de volgende toespraak .-
,Oiur st.chtertmcd&ille is dit jaar
ve:i<«:rl aun kolonel Fawcett cu wel
vo r zijn onderzoekingen en waar-
ueiuiusvu aan den bovenloop van de
Amaxonerivier. Kolonel Fawcett lieeft
e'n reeks Van jttrëit gewerkt aan het
onderzoek \an de zijrivierou van de
.•imazouer.vier, die zich bevinden in
i:ei g.-bii-'l dat onlangs het twistpunt
waa tu-ocheu Brazilië, Bolivia en
J'erii. Hij heeft een aantal belangrijke
schrifturen voor de Vereeniging bijge-
dragon.
Zijn or.dorzoek van de rivieren
ambo pa* a en Healh legde de eroud-
lagen voor de overeenkomst tu^sehen
Peru en Bolivia, waortun hii later
rog praetisch «Ie commissaris bij het
ontwerpen en do dein area'ie van de
r<n»o mode werkte. I)e totale lengte
van de door kolonel Fawcet* op de
kaarten nieuw aangebrachte wegen
en ri»':er-ji :n Bolivia bedroeg onge-
'eer 1100 mijlet.. Op al zijn reizen
v orden nauwkeurige waarnemingen
over lrugte- en breedtegraden ge
daan en de rout-*», welke boreiod wer-
••■en. verbeterd. Bovendien heeft ko
lonel Fawcett verscheidene stammen
tevoren door Man
ui zeer interessante
iluten zullen ople>
e.nie geografen van
rn roep a's kolonel
bezoc
die not
mij i
vangen.
zijn
medaille
INTERVIEW MET DEN SECREr
TArtlS VAN DE KONINKLIJKE
GEOGRAFISCHE VEREENIG1NG
TE LONDEN.
De aankondig:»? vair de Fawcelb-
eiprdiiie naar het ononderzochte bin-
renland van Brazilië heeft in de krin
gen van Fngelaeho geografen ©n man
ren van de wetenschap, wien de voor-
Ireffeliike reputatie van den ouderzoe-
Ier bekend i*. de grootste belang-
'Hing gewekt. Een van hun op den
v- i ti-b-nde T-egenwoordi-
I'- Sir John sKeltic-. jarenlang
secretaris van de Koninklijke Geogru-
o !ie Vereen iging. lid van de geogra
fische instituten \an ParPetera
burg. Ronte, Brussel rei tallooze andere
wetenschappelijke lichamen, vestigde
ir. een onderhoud met een vertegen-
\vo«irdi."r van de ..Daily New»"' de
aandacht ci> do romantische mogelijk-
Iieid d«' kolonel Fawcett verloren
«leden zal vinder, die door een on
bekend ra?, de overblijfselen van eer.
worden, die van de overige wereld
tedert eeuwen door een muur van
hcech en moerae ziiu gescheiden.
..Het zou zeer goed mogelijk zijn",
meende S:r John. Millioenei) vierkan-
t' miilen zijn :n Zuid Amerika nog
rn-ondvrzoebt. Geweldige gebieden
'In in dt wildernis van bomchea en
vieren verborgen en wat er in rit,
weet ci-tuar.d.
Sir It. Niard Burton spreekt in ..De
boo "landen van Brazi over twee
'don. waarvan de een- door afstam
IReüngcn van de Ir.r14 bewoond moet
r:in. die ei heen vluchtten, toen de
vp.\r.jaarden Peru in bezit namen.
Bii kwam bii een stam. die nooit'te
voren een Manken man had gezien en
die vau >n majestueus ras in de ge.
heimzinnige ets i vertelde.
Zulk een tolk heetaat wellicht
met oen Instaande of in verval ge
nokt® cultuur, nw-n'cheo. die n:«u»
tan de overige wereld weten of zich
weinig otn haar bokompjejenZij
I u«n> u nakomelingen van «en men-
henfanuiie ziin, die door een of an-
rore r-vup sedert inonschonheugeni*
afgezonderd. In dit werelddeel heb-
I-u «rootgeologischo veranderingen
plaats gegrepen
Bovendien zijn er allerlei theorieën
«nd«-r de anthropologen over de v«r-
dccling van h©t menschel ijk e ra*.
Een of twee houden hieraan vast
dat de Phoenicicr» den g*h< -Jan Stil
len Oceaan doorkruisen en dat velen
hunner op zoek naar goud Zuid-
Amerika binnendrongen Wje tveet
her
Zonder twijfed zal kolonel Fawcett
ens zeer -uu-ressante dingen te ver
rellen hebben, wanneer het hem ge
hikt. zijn expeditie tot een goed ein
de te brengen, liet zou ops zeer ver-
leugen. wanneer deze verloren cul
tuur ontdekt werd.
Zelfe <ie veronderstelling, dat het
verdwenen ra» een verlichtingfsysteem
met ul«ra-violotte-stra!en kende, kan
t iel als zuivere fantasie beschouwd
worden.
Vereelt.-iden* autoriteiten verzeke
ren. dat de oude Egyptenaren in staat
moeten z.tu geweest electrisch licht
"oort te brengen» want in de pyra-
n.iden bevinden zich vertrekken zon
der ramen, pikdonker, die door kun-
*iennui's versierd ziin
En begeeft men zich in het gebied
der veronderstellingen, dan komt
ii en tot het verloren land Atlantic,
rat naar men zegt. <-ni millioen ja
ren geleden een beschaving van lioog
'vil had bereikt. Volgers de theorie
tod het volk van Atlantis electrisch
lichtmen kon vliegen en het had de
stoomkracht uitgevonden.
f'E BEWIJZEN VAN HET BE
STAAN DER GEHEIMZINNIGE
STAD.
door kolonel 1\ 11. Fawcett.
In het volgende artikel voert
kolonel Fawcett «enige van
z:in argumenten aan. waarom
;rk van
lies.
'u Pon ij-
.en groote m «Je S(
«•eeeche taal verborgen rijkdom aan
opwekkende en diepzinnige geleerd
heid maakt het mogelijk een menigte
maUrtatl over do vroege culturen van
*ie: wZuiJ-Amerikaansdie vastland
::een te brengen. Vu! ik deze tnede-
•leelingen aan met de jareulange on
derzoekingen in de moerafcen van
Erazi'ue »n andere Zuid-Amerikaan-
landen. drn word ik goterkt in mijn
stellige overtuiging, dat daar de over-
bliiftelen van majeetueoize oude cul
turen op ontdekking wachten. In te-
"-nstelling met <io algemeene opinie,
moe: in Zuid-Amerika de oorsprong
tan de cultuur en >!e beschaving van
het Westen worden gezocht.
DE GEOLOGISCHE VOORGESCHIE
DENIS.
Pro/es*.r Or ton, een van de eer.
"te onderzoekers van het da! van de
n c o g ni t a. ..De Amazonerivier",
meent hij, ..vormde ten tijde, toen de
Andes no»» niet bestonden een breed
-i li a a I tusschen i wee eilanden of
eilandengroepen: de eene was het
plateau v.n Brazilië, de andere dat
tan Guvvnr. Bii het ontstaan van de
Andes werd dit kanaal eeri geweldig
lekken, dat naar he: Noorden en het
"uiaen open was. Daar daalde het
reheelr vasteland, zoodat beide pln-
'-atix he«Dkt werden. I^ter kwam
bet vatte :.r.d boven bet water en het
dal van Je Amazoaerivier werd een
binnenzee die me' den Atlan'ifchen
Oceaan dvor een *m»l kanaal in ver
binding stond."
Troussart neemt aan. dat Bra-
zi'ië aan het einde van het t-niaire
ti'dperk -eu eiland «ai Lund ver
zekert. dat Brazilië het oudste land
op de planeet ie. Agtitiz, een van
d picest. ervaren geologen
tiid. vcronderetelt. dat de
Pacific cans een deel van Zuid-Ame-
rik* is geweest. Volgens de Mavri-
iagn metselen de Peruanen de reu*-
a\!itijr»'« beeldhouwwerken van liet
Oostelijke eiland *n het schijnt, dat
de bowpneri van d* T;erra d-I Fue-
gon$ hun houten afgodsbeelden in
nauwkeurig* overeenstemming mei
deze bazsheii pedenkteekenen maak
ten. Foe*ie> olifantsbeenderen wer
den door Huinbolt aangetiviffen in de
koudste en |»rioc«t gelegen gebieden
van de Cordilleras.
DE ARCH IT EC II'I "R GELIJK AAN
DIK VAN DE OUDE WERELD.
Er bestaat een stijl in de praehis-
toriaclie architectuur, dio bekend is
als de kyclopieclie. Men vindt hem op
'1 eilanden van den Stillen Oceaan,
:n Mexico Midden-Amerika. Grieken-
lard. Thraeië. Spanje, Arif, Klein-
Azië, de Krim,
ncië, op Kreta en op nog
eel andere plaatsen. Ilii toont overal
dezelfde karakteristieke, zoj'o^uldig
bewerkte enorme eteenhlokken, die
in gewicht van 30 tot 120 ton variee-
en. Voorbeelden van deze architec-
uur bestaan in Tialiuaaaco in Boli-
vië en in Peru, waar zij de fundamen-
en van verscheidene lnca-rumes
rormen. Tiahuanaco was voor de
Incaa hetzelfde my6terje als voor de
archaeologen van tegenwoordig.Op de
Karolinen. in Tunis en in de nabij
heid van de kust van Youcaran be
nden zich weggezonken steden. Op
ie Sandwich-eilandcn is een
oude -!ad ontdekt. In Colura-
onder7ocht een Amerikaan-
sche expeditie in het jaar 1922 een
uitKestrekt gebied van voorhistori-
he dorpen en straten.
I-: bei- dezelfde aoude architectuur
het liart van Brazilië gevonden.
Stotn van verwondering stond ik in
de Cat inga wouden van Buhia te mid
den van de chaotische ru'nee van een
door muren omringde stad. waarvan
veel begraven Was. op een plaats, die
een plein erheen te zijn. Ik zag eezi
reuaach[igen monolith, op den top
aarvan nog de restanten van een
erweerde steenen figuur aanwezig
waren.
z-lf heb de et-ad in Bah ia niet
ontdekt. De vroegere consul-generaal
an Rio de Janeiro generaal-overste
O'Sullivan Beare, werd er in 1913
door een Cahoclo heen gebracht en
toekende haar ligging voor mij op een
kaart. In 1921 trok ik er alleen heen,
minder omdat ik danr de voorkeur
aan paf. dan omdat ik mij de luxe
van tochtgenooten niet kon veroorlo
ven tegelijkertijd echter ook. orndai
het voor ëén man alleen of een kleine
expeditie «enitkkclijker is, de eex-aren
van zwervende Indianen te over
winnen. Daarom neem ik maar twee
menschën mee op de expeditie
mijn rnon en no" een man. Een groo
te expeditie zou zeker door de India
nen vernietigd worden.
Maar hoe interessant dit ook mope
ri'.n. het verschrompelt in vergelij
king met de archaeologisehe overblijf
selen in andero declen van Brazilië:
d" gebieden tuaechen de rivieren
Xing.x en Tapojez, op de Zuidelijke
waterscheiding van Je Amazonerivier,
die deze keer onadoel is. D a a r be
staan oude e t e d e n. die
niet alleen op groota vlakten zijn
uitgespreid, maar waarvan verschei
dene zich not* in een buitengewoon
m*ii gc/v%p..-rveerden toestand^ bev-n-
Z i zijn allo van kyclopiechea
Italië, Phoe- word Daar komt f'och nooit, iets van, haat" de deur en was binnen, voor
Agent Janeen hield zich onledig met
het veiallndeu van groote hoeveelhe
den hutepot Daar hij met in functie
was, en in zijn eigen keuken zat, was
hij eigenlijk, strikt genomen, hecle-
maal geen politieman, maar veel meer
d» man van Juffrouw Jansen. Zijn
helm wat ook van ziin hoofd, en zon-
der dat dionsCteeken hek hii in het ge-
heel n:et op een politieman.
„Man", zei Juffrouw Jansen, terwijl
zo een ketel water op het vuur zette,
k heb nu genoeg van do viotiw van
dien hoofdagent, en een band om zijn
pet of niet, den ©erateu den pesten
Keer. dat ze mij weer komt vervelen
met haar op.-ti jden over haar piano
en haar toilettafel, zet Ik haar
kant buiten de deur".
Agent Jansen kreeg een Onprettig
gevoel over zich en het was hem net
of de hutspot iets minder lokker was,
toen hij het oude liedje weer hoorde.
Maar hij was acht Jaar getrouwd en
kende zijn lesje al van buiten.
,Ja. Agaat", «i hij vriendelijk,
weet het» he* is hard. haar zoo t«
hooren opsnijden. Zij étond bii me
vrouw van An del toch onder jou als
bellenmeisje- Maar als ik bevorderd
word tot hoofdagent, gaan we ook
verhuizen cn dan krijg Je een piano,
een toilettafel, een divan, een mooleu
K'ooten spiezel, en dan zal je eens zien
kind, hoe zij jou zal ïenuaen. Fn dan.
jij kan :<x> hcertijk koken en dat kan
zij hee'.emaal niet
Daar juffrouw Jansen ook acht jaar
getrouwd was. ruaakte het compliment
ovcr Uaar kookkunst heelema-vl geen
indruk meer ox> haar. Ze maakte een
geluid ais <y>n baby-bippoipotamus en
ze riep nijdig uit;
Jij altijd met je ,,a!s ik bevorderd
INCEZONOEN MEDEDEELINCEN
60 Cis. per regel.
IN ENKELE MINUTEN
worden blouses, waftihcehte stoffen,
stof-hands.chocnen, florkousen enz.
prachtig geverfd ZONDER KOKEN
met de wereldberoemde echte HEIT-
MAN N- KOU DWA TER V E RVEN
merk ..Vossekop in Ster". Ileitmann's
verf spaart den verver.
Verkrijgbaar bij drogisten en derge
lijke zaken.
jij laat elke kans voorbij gaan. Jij
hebt nóóit een kans!''
Agent Jansen deed zijn oogen en
mond wijd openDat was een onom
wonden steek! Hij kon geen woorden
vinden, om zijn verontwaardiging te
luchten, maar daar hij een man van
de daad was, meer dan vau woorden,
maakte luj van de gelegenheid gebruik
om in zijn open mond een flinke hap
hutspot te werken.
,,Nee, nee", bracht hij fen laatste
uit, ,.je miskent- mij, vrouw. Alles
wat ik noodig heb. is de gelegenheid,
en wanneer die zich voor doet! Maar
je moet. wat geduld hebben, dat is al"
,.Ja, ik denk rok, dat ik wat ged;
zal moeten hebben. Weet je wat je
grootste fout isf Als de gelegenheid
rich voordoet, dan weet j'e «iet eene,
dat dat je kans :s!"
Janwn was intusschen klaar geko
men met eten. hij stond op, dted zijn
jts vaft, gespte zijn riem om niet
al tc stijf, vanwege de hoeveelheden
hutspot zette zijn dienstpet op, kus
te zijn vrouw op do wang
politieman geworden.
,,'t Is jammer", zei juff*ouw Jansen
tot haar fornuis, dat ze aan het afwrij
ven was. „Arme man. hij doet wel
zijn beet., maar hij heeft altijd pech,
en ik deuk. dat ik nog heel wat geduld
en heel wat loftuitingen op mijn kook-'
kuiuH voor mij heb. voor lk de vrouw
an een hoofdagent ben. zooals die
kat met haar piano en haar toilet
tafel".
Onze held begeeft zich iutusschen
weer naar hot bureau. Hij is zes voet
lang, heeft een prettig gezicht, flau
we oogen als van een babv en een paar
boenen als stelten. Do pijpen van zijn
broek onderscheiden hem van alle an
der mannen. Een eigenaardige speling
der natuur is oorzaak, dat elke broek
zich om zijn beeneu vlijt als een heu
velland, het ia vreemd hij een zoo go^d
gebouwd man, maar het is een niet
te veranderen feit. Die eigenaardig
heid van den uitorlijken en zichtbaren
Jansen is mede een van de oorzaken,
waardoor hij liet nog niet tot hoofd
agent heeft gebracht.
Nog vol vau gedachten Aan het ge
sprek met Agaat doei Jansen zijn
dienst 'Tp den hoek van een straat
staat hij danr «n kijkt naar rechts en
nuar links oin te zien of eenige onge
rechtigheid zijn oog treft, als hij
juist om den hoek een paar mannen
hoort vraten, die aan het samenzwe
ren lijken to zijn. Zijn kans!! Zijn
kans
Jansen hoort ze zeggen:
„De tijd voor b!«"Usd is nu gekomen!
..Dat heb ik al weken geleden g
ZCgd".
„Ik weet her. maar Ik wilde pro
beeren het zonder t« doen
„Dat kan hou sell niet, als Wo het
«Let doen, dan beteekent dat onze on
dergang
,,Ja, ik geloof het nu ook, we moeten
het nu zoo gauw mogelijk hebben, en
nu maar in eens.
Jansen echrok geweldig, fijne drop
peltjea zweet parelden op zijn voor
hoofd, zijn lange stelten stonden
trillen.
„Boef!" mompelde hij.
De stemmen gingen vorder.
„Wien had jc gedacht 1"
„Ik dacht Pietersen, we moeten han
dig en vlug te werk gaan, liet is hoog
tijd".
„Je hebt gel ijk. maar zouden we het
bij hem klaar kunnen spelen?"
„0. we zullen hed stickutu achter
inkomen en voor iemand hei gemerkt
heeft zijn wij al lang weer weg".
Lit stekend Op dus, naar Pieter
een".
„Vlug, kom mee".
Twee donkere gestalten kwamen
den hoek om. 'iepen Jansen voorbij en
«tapten vlug door. Was het mogelijk,
dat nog geen uur geleden agent Jan
sen zijii avondmaal aan het eten was
en zich op prettige wijze met zijn
vrouw onderhield. Daar stond hij nu
op het punt om een verschrikkelijke
misdaad te voorkomen. Visioenen van
lerhalen uit ziin jongensjaren over de
tective- en Wild-Wee:-avonturen speel
den door zijn hoofd. Hij bleef eerst
stokstijf staan, toen. de gedachte
aan mogelijke promo;ic. «en piano,
e«n toilettafel, een divan en wat al
niet meer zijn beenen in beweging
bracht om her verschrikkelijke twee
tal te achtervolgen Terwijl hij voort-
li -p omklemde bij stevig zijn sabel en
zijn handboeien en probeerde zich de
lesten in jiO-Jitsti te» herinneren. De
achtervolging van het tweetal voprde
hem door verschillende straten en la
nen. Eindelijk hielden de twee misdadi
gers stil bij een houten gebouwtje, dat1
san slaper Pietersen behoorde. Ze
slopen naar binnen. Jansen, met knik
kend.' knie.-n, ],ie!d buiten de wacht.
•Stilte! Dan 'n zacht gemompel en een
vlug, ondordruxt gefluister.
Wat gebuurde danr'achter die deur?
Als dat nu de kans was. die zich aan
hem voordeed, dan vond hij, dat die
kans een ongelukkige gelegenheid had
gekozen, en hij zou graag den slager
naar do dour hebben gestuurd om te
vragen, wie daar was.
Maar er was geen slager, alleen
Agaat, die thuis wachjte op haar pla
no, toilettafel en/., enz. En de gedachte
aan Agaat dood hem handelen als een
flink politieman betaamt. Hij liep
hij er zelf het besef van had.
De mannen, die in hun enood be
drijf verrast werden, keken om.
„Wat zijn jullie aan. het doen?"
vroeg Jansen.
„We nomen Wat bloed".
„Dan arresteer ik jullie",
..Och zeg, loop heeuZou je soms
willen, dat de mooiste dahlia's van het
land de kans op den eereprijs zouden
verliezen, alleen doordat we wat bloed
hebben genomen!"
„Dahia's!" riep Jansen verbaasd uit.
..Ja. zeker, dahlia's! De mooiste va
riëteit., die ooir. bekend was. Ze zullen
den eereprijs krijgen, wanneer z* maar,
een paar dagen bloed hebben. Wist je
daar niets van. maat?"
Agent Janseu, wiens ondervinding
op het gebied van tuinbouw en plant
kunde zich niet verder uitstrekte dan
tot aardappelen planten, voelde zich,
alsof allo toilettafels uil. Europa naar
de onbewoonbare boeschen van West
Afrika waren verbannen. Weer een
keer te meer bad hij pech en had hij
de slachtplaats voor vee voor een
slachtplaats voor xnenscheu aangezien!
HET MOOIE GEVAL.
Een eenvoudig
marmer je kwam
eens bij een ad.
voeaat en legde
dezen eén zeer
ingewikkelde ge
schiedenis voor
De advocaat be
studeerde heti
geval nauwkeu
rig, roaar kon
toch, op cë
vraag o{ het
eventueels proeea te winnen was, ant
woorden:
„Zeker, mijnheer, het wordt beslist ge-
(Nadruk verboden).
No. 59.
DE VLUCHT
„A! was het alleen maar om die grieze
lige beesten, dan zou ik al «ooit naar In-
willen!" zei mij onlangs ecu
dame, die mijn instantané „Oemsadi" ge
lezen had.
Zij was niet de eerste, van wie Ik deze
opmerking hoorde. Hol „griezelig gedier
te", dat is voor vele dames, die «ooit in
de tropen rijn gewent, de echrik ran In-
is er «iets, wat je in kdlï zoo
gauw overwint als die vrees voor grieze'ïge
beesten. Ik had in Holland nooit mijn
afkeer kunnen overwinnen voor een
kruisspin; in Indiè, in de rimboe, lette
:k er nauwelijks op, als een apin
drie maal grooier proportie dan de dikste
Hollandsche kruisspin, in de rimboe over
mijn handen kroop. O zeker, toen ik pas
:n Indiè was. keek ik mei eeu vreeseüjk
vies gezicht naar alle hagedissen
tjitjaks die v'ak boven xniin hoofd
langs het plafond patrouilleerden
eé.-i «aar l--neóen ple:»i*, dan sprong ik
de eerste dagen geregeld op en blikte ik
angstig naar boven, of er au', oog e
twetde v'ak op riija hoofd misskien
zou volgen. Als f«n bruine kakkerlak door
de voorgalerij om je heen vloog, dan
je, vol walging, in alle richtingen te slaan
om he'. beer*, maar vau je af te houden
ale je in de badkamer w-a«. zou je er niet
over denken je kleeden, voordat
je eer»', heel nauwkeurig den grond bad
geinspt icerd of er lyet ergens een schor
pioen, een duizendpoot of een slang ver
borgen zat.
Maar zoodra je «en week in IcdiE bent.
denk je «iet meer aan schorpioenen en
duizendpootcn; da hagedisjes aan den
muur zijn ja huisvrienden geworden
naar een kakkerlak zie jo nauwelijks
Ik herinner mij een Engelse.be zangeres,
die op een concert van Toonkui
Batavia rustig doorzong, toen eon kak
kerlak ine; een klots tegen haar hals
loog cn er nli een zwarte steen
bleof, ik zie nog de Hollandsche dames
n onzen post op Borneo allen heel kalm
avonds meegaan «aar de keuken,
ee fox terriers jacht maakten op de
al om ons heen vliegende ralten ci
ten: ik weet nog, dat wij nau
welijks schrokken, toen wij te Telok-Be-
lorjg een leguaan van ongeveer 2 vo
--- beestje, da', het midden houdt
a «en hagedis en een krokodil
ons bed zagen kruipen,
er waren ook we! eens onaangename
iiimgen. Ik vond het bijvoorbeeld vol
strekt geen pretje, toen mijn jongen mij
te Tjimabi kwam vertellen, da: er «v-n ,,t'
sende'' giftige slang in onze goedang
de provisiekamer achter de blikjes i
ik weet ook nog heel goed, hoe de vro
van een mijner collega's en naa
buurman te Pontianak «en
is nabij «as. nadat zij
er was uitgevonnd, toen onv
een slang vlak voor haar vo«
hitr driekanten kop had opgestoken,
z:e nog «<ri Javaanscher. ziekenoppasser
voor de ben leng van Sing ka wieg een
wed'oop houden met een reuzenslang ei
gered worden door een kleinen. Boegi
«ceschen fuselier, die hel werkelijk grieze
Hge monsterdier - het was de eerste ei
eenige keer, dat ik zoo'n beett in natura
zag met zijn klewang door midden
sloeg, maar den volgeuden dag was je dal
a! weer vergeten en dacht je er «iet meer
aan, dat je miasehien ook wel eens zulk
een onaangename ontmoeting zoudt kun
nen hebben.
Wanneer de monschen in Holland
de „grieze'igo" beesten In Indie spreken,
dan denken zij allereerst aan schorpioenen,
reuzen-spinnen, duizendpooten en slangen.
Aangenamo huizdiertjes zijn dat zeker
niet, maar zij zullen toch nooit een heele
compagnie eoldnlen op den loop jagen.
Ja, van al mijn herinneringen aan Indic
is die wilde vlucht met mijn compagnie
over hel schielterrein bij Telolc-Belong mij
„Meent C dat werkelijkI" vroeg het man
netje nog eens.
„Maar mijn waarde beer," pochte de
advocaat, ..«'tis gezegd, blijft g«aegd; dit
geval winnen zoo zeker als twee maal
vier is. Zegt maar, war®eer we be
ginnen zullen."
10, zoo," zei r-u het eenvoudige man
netje, „ja, als de zaken zoo staan, zal ii
maar liever niet beginnen, ziet T, vrant
bet vraagstuk, dat U' tl -voorlegde is de
zaak, zooals die staat voor mijn tegenstan
der. Nu weet ik ook zeker, dat ik het zou
•erliezen."
wel steeds bijgebleven als de meest be
nauwende.
geloof niet. dat het epn tijger, een!
panter of een wiidc olifant was, waar-
80 man ..de boenen namen". Vol
strekt nietHet. waren slechts bijen, dood
gewone wilde bijen, zooals wij ze ook ia
Hol'and we] hebben. Alleen en dat is
het verschil van zulk een wilde bijen-
i Indié zal niemand in Holland
ja zelfs heel weinige Europeanen uit
de steden op Java zich <-?n vooretel
ling kunnen maken. Slechts éénmaa1 zag
Jndie zulk een zwerm. Het was als
onheilHpeller.de, donkere,' groote
wolk, die brommend en grommend vlak
de aarde zweefde. Heft was één dichte
a van millioenen en mil'ioenen bijen,
die recht op or.s aankwam met «en zwaar
snorrend geluid als een ronkende motor
«cn vliegmachine. Nooit in miin le-
had ik zoo'n vlucht bijen gezien; het
a's een spookschip, da: voortenorde
door de lucht.
Ik zie het alles nog duidelijk voor mij.
Wij zouden beginnen «nel een oefening in
gevechtss uie'.en. In twee gelederen Kond
de compacoie op bet open veld en ik had
juist de ibeorie verkondigd, dat een sol-
ïfaat in het gevecht nooit terug moebt,
altijd voorwaarts, altijd voorwaarts
toen op «ens de Javaansche ser
geant. die de® rechtervleugel stond,
zich omkec;-ii cn met xijn hand wees
donkere wolk, die vlak boven het
kreupelbosch achter ons. dreigend, na
derde.
..PacmPao- schreeuwde hij en op
hetzelfde oogen Wik w aren alle Javanen er
vandoor. Zij gooiden hun geweer tegen
den grond, maakten rechtsomkeert en
vluchtten, zoo hard zij loopen konden.
Toen eerst zagen ook wij, Europeanen, het
gevaar, en ik, die pas had verkondigd, dat
soldaat altijd voorwaarts en nooit te-
moest gaan, vluchtte het hardst inee.
Wij hadden dadelijk begrepen, wat de
Javanen wilden: voordat do bijenzwerm
boven het open veld kwam, dekking zoeken
in het dichte kreupelbosch I Wij liepen
de dreigende, mei zwaar geronk naderen
de hijenwolk recht tegemoet, het werd
edloop op loven en dood 1 Wij ren-
u renden om maar het eerst in het
kreupelhout te ïijn. Nooit heb ik soldaten
zóó zien loopenhet werd een wilde jacht
om den bijenzwerm vóór te zijn.
Maar al «ader cn rudcr kwam de ron
kende drei;- nde v Zóó groot was de
zwerm, i:.; w;; in «en zware, donkere
schaduw liepen. Het werd een dolle wed
loop, doch wij waren te laat! De wolk
zweefde reeds gedeeltelijk boven het
o pén veld. heel laag bij den erend,* reeht
is af. Tcon schreeuwde de klëiae Ja-
-che sercean!. die vooraan liep: lig-
en hij lag reeds plat tegen het veld,
zijn gezicht in het gras. Bijna op
hetzelfde ©ogenblik log heel mijn compag
nie neer! Ik zelf viel met een Euro-
peesch korporaal *J*k naast mij nee-
in een modderplas. Als een zwaar ronkend
gevaarte hoorden wij de wolk vlak boven
onze hoofden.
Hoe lang wij daar zoo gelegen hebben,
weet ik niet. Zelden hebben mij minuten
zoo lang toegeschenen. Het was, of een
zonsverduistering de aarde verdonkerde.
Langzaam rookte het spookschip over ons
vooibii.
Toen wij eindelijk weer opstonden, za
gen wij de donkere wolk over een bosch
wegdrijven. Naast mij ttond de Europee-
sche korporaal, cm kerel als een boom,
die op Lombok de Militaire Willemsorde
had behaald.
„Nou, luitenant, ik storm liever in
mijn eentjo tegen 10 Ba'.ineczcn op dan
met oen heel bataljon tegen dat goed!"
bromde hij.
Mijn soldaten zochten hun geweren weer
op en traden opnieuw aan, maar tot heft
gevechtsschieten is het dien morgen niot
meer gekomen. Ik had «iet den moed om
nog eons de theorie tc verkondigen, dat
oen soldaat nooit vluchten mooht.
J. B. SCHÜIL.
Feuilleton
Amertkoaoscho Roman van
OTTO HOECKER.
„Vo
kim, «ie bet l
ik kan hot
Eensklaps schoot Item i»ts te binnen
h:; wondde zich «Iriftiz tot Pheip?
„Gil hebt vóór dj ;e dagen, toon pii
mij ly voor Brown Me Loan en Go.
bestemde pakki-tadrcaaeu hebt afgele
verd. waarschijnlijk mijn sleutelring
mo ic in uw aktentasch gestoken eu
7,iir toen in nn.h wmiinir teniRgo-
koord. In mijn afwczifliieid hoeft de
krynorhödiendo u binnengelaten, zon-
d-.r verder om u tc bekommeren,
daar gij reeds zoo dikwijls a^n miin
schrijfbureau zat te werken. Gij hebt
mij dan ook in dc Lolosclub opge
zocht on m-i medegedeeld dat Rij de
sleutels bnd tenifrcebracht".
Do gel ui go Kon het zich niet nenn-
«eren wilde verder uitwijden,
do U werd door Ralph opgewonden
onderbroken.
„Verschuil u maar niet! Gij ziit ze
ker van plan mij er hier in te laten
lc"pcn, niet? Gij hebt het mij mede
gedeeld iu bijzijn van misschien wel
duizend personen, nllc-n medeleden
der club. Ik werd later nog over
mi;n vergO'itaciiügheid onder handen
cenown!
Phelj* staarde hem r plotseling
groot geworden ©e.g«n aan.
"jaar cu moet tk u tocit een» wat
„>b»n
o -'»-T n
Zijn piepende stem sloeg om-
;.H«t oornt mij ver, dat u mij relf
:n h«t onfreiuk wilt storten. Mr. Wal
den! Dat zou rat erg spijten, want
ik her» u aitijd voor een gentlemau
UDitata". -
„Och wat maal ik om uw mening
onderbrak Rslpll hem op steeds lui
der toon.
..Fr onthro- kt n< r maar aan. d »t
it beweert, dat er ecu afspraakje tus-
sehen ons bestond omtrent het verlie
zen en terugbezorgen der sleutels!"
De getuige hapte als 't ware naar
lucht.
„Mr. Weldon!" schreeuwde hij.
„Wat wil dnt zeggen? Wilt u dat
mlascltien bestrijden? Jawel het is
zoo, mijne hecren' wendde hii zich
vol vuur tot de beambten, ..Mr. Wel
don rei mij. dnt hij een kennis ver
wachtte, dien hij beloofd had zijn
vergiftkas te laten tien, de kerel
maakte liet hem och ter lastig eu otn
dien nu kwijt te worden, zou ik, ata
bij toeval, zijn sleutelring meenemen
en hom later terugbrengen Op
rnijna ©erewoord, dat ia zoo zekot;
waar
Met ©én sprong was Ralph vlak bii
hem en hield den bos niet sleutels
dreigend voor zijn gezichi.
„Moge jo dan voor deze leugen ster
ven, man'. Ik jou deze sleutels toever
trouwen".. deze sleutels?' herhaal
de hij schreeuwend, waaronder zich
ook oo sleutel mijner vergift kast be
vindt? Dat zou jo misschien wel t«
pas zijn gekomen Maar er zal wel
cv® ntenv'h. die zijn yuf zinnen bh-
een heeft, zoo n stommiteit srejooven.'"
„Help ni>kruAchte Phelps' stem
eu zijn gelaatskleur werd groen. Toen
bij «-iiter bemerkte, nat alles dooo-
st.tl bleef in de zaal ca ook de leidets
van het verhoor in groot*.' spanning
bleven wadi ten. wendde hij zich me*
wilde armbewegingen tot Waldon:
„Neem it in acht. man. of ik klap
tilt do sehooll Ik kan good zw gen
en ben gaarne accuraat, doch ik laar
mij nieta aanwrijven, neen, dat doe
ik niet!"
Rnlpii Waldon was ondertusschen
weder kalm geworden.
„Op de bedreigingen van drcen man
te antwoorden, «dit ik beneden miin
waardigheid", reide hii, zich tot. den
president wetulcnd
„Hot is de oude historie: wie onge
luk heeft, maakt zich schuldig. Deze
man, die eerst voor kort,, sledits
hierom de welverdiende tuchthuis
straf ontkwam, dat do jury het niet
ec.ns kon worden, die slechts door
mijn bemiddeling voor honger cn nos
erger gespaard bleef, overlaadt nu
mij. zijn weldoener, mat zulk een on
dank.
„Hoor hoe de man zich braaf voor
doetschreeuwde Phelps er tusschen
Hij 8'-heen geheel veranderd en had
zijn lot dusverre opgeschroefde ma
nier van spreKm laten varen.
Doelt <i:e heeren aullon naar ntij
luisteren! Ik neem. nu niets meer in
aanmerking niets!"
Wilde vast bet adettheid sprak uit
zijn woedende trekken.
„Spreek! Gebood nu de openbare
aanklager.
..Niémand mag u in de rede vallen,
ook u niet. Mr. Walden".
„Het koint niet hij me opl"
Hii w.jnkte slechts minachtend met
de hand.
,De man mag praten, wat en zoo
veel hij maar wil".
Daarin-xle zette hij zich op een stoel
ia de rij der getuigen, sloeg hef een
been over het andere en ziju trekken
hadden weldra de gewone." ondoor
grondelijke koele uitdrukking terug.
Phelpa had zich ondertusschen in
postuur gezet.
„Welnu, die man daar hij weee
met de hand naar Waldon kwam
de tweede maal eergitoren op 'fc kan
toor, toen juist hot pakket met het
nieuwe poeder waa nfgegeven. Hij
was er aanstonds mode bezig. Hij zat
in het privékantoor achter het schrijf
bureau, terwijl ik voor miiu Iesss»
naar bleef. Ik kon duidelijk zien.
wat hij met. het pakket deed, doch
had geen kwaad vermoeden. Eens
sr-ak hij ook een lucifer aan. loen
rook het naar verbrand eegellak. Lk
nep nog. of hij iets verzegelde, doch
luj beweerde «iat ziju sigaar slecht
brandde eu verkoolde, en dat zij nu
juist weer wilde aangaan".
..Toen ging bij weg- rtpoedig daar
op ging ook ik heen en tn mijn haast
om maar spoedig weg te zijn, vergat
ik geheel de vcrbindingsdeur af te
sluiten. Wanneer er nu echter vergif
in het poeder gevonden ia. kan Mr.
aldon er dit slechts in gedaan heb
ben. Dat is liet, wat ik te zeggen
heb!"
„En wat antwoordt u daarop, Mr.
Waldon?"
„Ik?"
Ralph bleef kalm zitten.
„Wat zal ik zeggen Niets! Die man
daar is gek of oen boosdoener, wel
licht alle twee".
„Stil nu!' gebood de aanklager,
daar Phelps weder heftig wilde uit
varen.
Murray ging naar Waldon toe en
hield hem het anonieme schrijven
voor oogen.
„Weet u vaa dezen brief iels af?"
Ralph las het kleine briefje oplet
tend door en antwoordde toen:
„Ik zou mij nu kunnen wreken en
met een:.; recht mogen beweren
daar ik mij veel met vergelijkende
schriftstudie heb bezig gehouden
dar ciit duidelijk crdraaid hand
schrift mij zeer ster», herinnert aan
dar. van c r a achter.sw aardigen Mr.
Phelps. Maar ik iaat hrt ver
klaar slechts, niets van deze medo-
deehng 'e weten. Natuurlijk heb ik
er ook niets mede uit te staan, noch
mtddelliik noch onmiddellijk".
Detective Kustis vroeg het woord.
„Ik hei» de gelegenheid te baat ge-
nomen, de ;n de zaal der getuigen
zich bevindende kamenier van miss
Hastings uit te hooren. Zij zegt, dat
Air. Phelps gisterenavond in de wo
ning van miss Hasiines geweest is.
toen de dame nog in "Boston was".
De president b;<val de Vetuige voor
te brengen.
Het schuchtere meisje bevestigde da
verklaring van den detective en be
kende in een kruisverhoor verder, dat
Phelps rich een tijdlang in de wo
ning heeft opgehouden en door hanr
ook op een glas wijn onthaald werd..
Zij had den wijn uit de keuken moe-
ten halen.
Nad was opgestaan, nadat hij een
tijd lang in druk gesprek was ge
weest met zijn verloofde.
(Wordt vervolgd).