HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
FLITSEN
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1925 - TWEEDE BLAD
No. 3432
Het millioen voor de Olympische spelen
liet schijnt, dat het millioen dat
Minister ut: iwcr voorstelt uit tc De-
taien in vier termijnen van SöO.toJO
aan net Uomite voor ile cxiympiacsie
apeieu. met zoo vkit in de Kamers zal
worden aangenomen, als aanvankelijk
wel vcrvrati.L wordt. J-r verluidt van
sterke opjwauso van alle kanten
wordt ue uiogelijkneid geopperd, dat
hei wetjtoorstel de meeruerneid niet
haalt.
Inderdaad, tusschen !ip en beker
rand zweeft vaak een ouzichtbre
hand en men kan allerlei bezwaren
tegen het voorstel inbrengen". Dat
van de bezuiniging natuurlijk :n de
eerste plaats. Niets ia gemakkelijker
en schijnbaar logischer, dan tc zeg
gen dat het na allerlei pijnlijke bezui
nigingen wel zonderling is. een mil
lioen gulden zoo maar voor lichame
lijke wedstrijden t<- bestemmen Zóó
gezegd, z- naer nadere overweging of
toelichting, is er weinig tegen in te
brengen maar voor wie niet bij t'j op
pervlakte blijven wil en bereid is die-
ter te zien. k ui over dit subsidie nog
eel wat anders gezegd worden.
Het ia struisvogelpolitiek, niet te wil
len zien en hooren dat er in ons land
nog maar al te ceel menschen zijn.
die »|>ort en lichaamsoefeningen met
anders kunnen zien dan als jongens'
vermaak „kwajongens*zeggen ze
bij voorkeur.
Vee! meer dan wij* denken. liet zijn
in 't algemeen meoscben van rijpen
leeftijd en hoewel hun ten opzichte
van moderne denkbeelden iets ver
geven mag worden (daar ik zelf tot
dien leeftijd behoor, kan ik er onmo
gelijk wreed tegen optreden) moet
hun invloed niet onderschat worden.
Jn hun sfeer groeit de geestdrift niet
voor e.-ri boog Rijkwubiidie. Zij zijn
het, die schaterlachen over een huldi
ging van Moeskops, wanneer hij een
kampioenschap te Parijs heeft be
haald zij zijn liet ook, die daarmee
vergelijken de stille terugkeer van
een geleerde, die in het buitenland
lauweren behaald heeft op vergade
ringen of congressen.
Scheevr vergelijking! Wanneer
Moeskoj» door de Wacht van zijn
tpieren en de tactiek van zijn her?--
nen andere athleten weet te verdaan-
dan gebeurt dat in het openbaar, ten
aanschouwe van duizenden toeschou
wers; wanneer professor Lorentz de
resultaten van zijn groote kennis er.
vernuft aan de wereld kenbanr maakt,
dan doet hij dat aan zijn schrijftafel.
:n de st.lte van zijn studeerkamer,
hoogstens in een bijeenkomst van ecni-
pe tientallen andere geleerden. Op
dezelfde wijze wordt zijn verdienste
gehuldigd.
Wie kan zich dezen bescheiden ge
leerde voorstellen, in reu rijtuig ge/r
t« n, omkranst, toegejuicht door alles
wat zich tot intellectueel Haarlem re
kent
Hij zou bet niet willen en de intel-
lectuceleu die hem bevrouderen zou
den het hem niet willen aandoen.
Wat ik wel zou wenscben te bele
ven i«. reu ontmoeting van deze twee.
Geloof maar vrij, dat Piet. anders
v njmoedig genor om in de Ou en
de Niéuwe Wereld zijn tegenstanders
te verslaan, zich verlegen en bedrem
meld zou gevoelen tegenover een
man. wiens vermaardheid hij mis
s' hien niet begrijpen, zeker niet meten
k.ui. Maar het z .u mij verwonderen,
r niet profe-Aur I. r ritz den i
kampioen op het wiel van gauseher
nariu een vrieudcJij* woord zou
spreacii, want een man met zuig een
éJieeu gcaacutenveju Jjeett zeker waar
ueermg voor licnuauisoeiemng en
sport.
\i aagt hem of het niet waar is, gij
mede-njpen J
Het intellect heeft uog altijd wat
goed te maken aan de licnameliike
ontwikkeling. Oneer 4e" invloed van
not miuut-ioaar onderwijs is
vroeger een overacfiauing van
kennis ontslaau. die lichaams
oefeuiuj er onder hield toen die zich
wiet los ie woretelen ia zij tegeu de
verdrukking in gegroeid en. volgen#
sommigen, te groot geworden.
Ach Ja. er zullen <-r wel ziju, dié
hun toekomst vergooid hebben door
ai te groot© l>eoefemng van spon. Die
waren er .-.Itooe, maar vroeger vierden
zii hun tuateloo7an geeetdnft uit in
biljarten, poiizcgelverzumelen of an
dere amusenientuti van veel geringer
«unie dan voetbal.
Maar kijk een# van di« paar onge
lukkige stumper# af, naar de jongens
-an Jan do Witt, die er kloek en flink
'ti sterk van geworden zijn <n er niet
aan gedacht hebben om hun dagtaak
o? hun studie er voor te verwaurloo.
zen. Medici, juristen, leeraren, eprin
gen bij doziinen rond op velden waar
soma een professor voor acbsidsrech
ter speelt. Dat heeft toch ook wat te
beteekenen. Hei beteekent immers,
dat one heels Nederlandseho volk aan
sport is gaan doen en dat due de
Tweede Kamer, die dat volk vertegen
woordigt of althajis wil vertegen-
woord i gin. zich nog wel ecus gOc-J
moet liedenken vóórdat zij het mil
lioen voor de Olympiade verwerpt.
Niet uit bangigheid of uit kiezers-
vrecr. want daar moet dit goed Ka
merlid Reen hiel van hebben en c<-n
voetballer i# zoo mot, dut hji #tandj©a
gaal maken «au de deur van een te
genstemmer maar om dat je als
volksvertegenwoordiger zoover af
raakt v&n een voorstel en een gedach-
tengang. die wanneer ze aan een
volksstemming wurm onderworpon,
stellig triomfantelijk uit den strijd
gekomen zouden zijn
Nu Ja. dai voetballer# niet alle
maal hun tijd verkeerd besteden, dat
willen de tegenstander» die hier
ten tooneelo gevoerd worden, wel
gelooven.
Maar de Olympiade wat bewijst
die' Moeten we mieschion gelooven,
dut wanneer Nurnii een geweldig
looper blijkt te wezen, alle Pinnen
not zoo lang en zoo hard kunnen
loopen al# iiijf
Natuurlijk niet. „Goed", zoggenj
e. „Eu ala nu die winner toevallig
n 1'in i.v. wat beteekent dal dun
■oor Finland 1"
Aha, dit is do vraag di«- we heb-
en moeten, nmar gemakshalve om-
:ckoerd. Wanneer een land geen en.
kelen prijs behaalt op oen Olympiad»-
wil dut dan voor zoo'n land
»n.' Dat het er toch met ziin
lichamelijke opvoeding slecht gestold
i». durf ik bew ereu. Kn dien indmk te
maken in het buitenland ia niet aan-
genantn m ook niol voordi-elig. Wi
Nederlanders verfcecren in de wereld
mor vreemdelingen van iedere nat'o-
nalitelt. Zij weten, dat wij hier go-
leerden hebben. Dat is mooi. Zij er
kennen, dot wij kunstenaar» ix.-zit-
ten. Dat is best. Ingenieurs, finan-
icieis, kooplui, fabrikanten van talent.
Zij moeten ook weten, dat in Neder
land het lichaam niet verwaarloosd
wordt. Daarom moeten wij aan Olym
piaden meedoen; daarom maakt het
indruk, dat onze Regeering, in weer
wil van onze financieele moeilijk
heden waar de vreemdeling heusch
wel van gehoord heeft al staat de
gulden hoog, een millioen van die
dure guldens over heeft voor een
sportfeesi. waaraan de lieele wereld
komt deelnemen.
Maar de oppositie die hier wordt af
gebeeld, is taai en geeft den moed zoo
gauw niet op. ..Als het dan noodig is",
zegt ze, ..dat onze athleten meedoen,
waarom i» het dan noodig, dat wij den
volgenden keer voor gastheer spelen*
Had die dure plicht dan nic-t aai
merika overgelaten kunnen worden'"
Misschien wel. Maar tientallen Ne-
derlandsdie deelnemers u; te turen naar
Amerika, is ook een kostbare zaak:
misschien kan een rekenmeester dat
bi i gelegenheid wel eens voor u uit
cijferen. waaide vaderlandsche kren-
tenkoopers! Maar bovendien: als Ne
derland lier niet gedaan had in 192S,
zou dan in 1ÜS2 het noodige geld zon-
d-r b- zwaar en gemopper gevonden
zijn Heeft er ooit een tijd bestaan,
waarin wij erkenden of verklaarden:
„bet is nu goede tijd, er is geld
genoeg, wij kunnen best extra uitga
ven lijden en moeten dus royaal zijn
Ik zeg uzoo'n periode is er nooit, ge
weest en zal er ook nimmer zijn, al
laai iieerde morgen aan den dag de
malaise door de achterdeur weg en
kwam Fortuna de voordeur door Ne
derland hinnm. in een harnas van zui
ver goud, «-li diadeem van paarlen om
het voorhoofd en welvaart -.oor ieder,
een in haar handen.
Als wij willen meetellen in de we
id en dat willen we, dat moeten we
illen, dan kost dat. geld en wanneer
dat wordt aan een Olympiade,
dan is dat geld goed besteed. Mag ik
ii v. ii. meneer en mevrouw van der
Kr«-nt. ««fluisteren om welke reden ook
nogMaar niet oververtellen hoor,
wan- het is een argument om er ons
een beetje over ie schamen. Ssst, kom
met uw onjen hier... het millioen
wordt grootendet-ls in v ot-.iki weer)
uitgegeven, liet blijf:
verliezen hel ni«-t, 't i alleen
een beetj*
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 234 DE MINUUT DIE EEN EEUW LIJKT
el
J C. P.
Vervolg Stadsnieuws
Een vergadering van
werkloozen.
Het hier tor Mede opgerichte comité
ui actio tot behartiging van do he
ngen van werkloozen had Vrijdag
middag in „Olympia" een vergade
ring belegd, waar als spreker cj ad
lieer Aasman van .Santpoort mot
het onderworp: „IV crIUoostield".
De voorzitter, de heer I.. Mussaais,
opende om over uur <lo vergadering
en zei de, dat. hij een betere opkomst
had verwacht. Er zijn nog wel goed
?oö werkloozen ingeschreven bij het
Burgerlijk Armbestuur van Haarlem
en daarvan waren er maar misschien
100 ;i:iiiwi'/ig, ilet schijnt dat de werk-
loozeu hun belangen niet heg rijpen.
Spr. deelde verder mede, dat de heer
Sneevliet van Amsterdam verhinderd
ivas wog.-ns eon vergadering van het
Nationaal Ari» Secretariaat. (Het,
wa« r...|spronk<-liik l-doeling, dat-
ook de heer Sneevliet het woord
voeren).
Hierna was het woord aan den heer'
Adamas, dio ir-koii met tc zeggen. dat|
do werkloozen aAtt een theoretiscltei
uiteenzetting niet veel hebhon. Zij
iii-bbcn iu de eer.#to plaate brood noo
dig.
Toch wilde spr. het een en ander
zeggen mui do oorzaken van de werk
loosheid.
In de eerste plants wordt die ver-
Als dat riempj'e van jetasch,
dat al lang zwak leek, ein
delijk voorgoed den dienst
weigert.
(Nadruk verboden)
co..ankt door de kapitalistische pro
ductiewijze. Lr wordt alleen geprodu
ceerd om den kapitalisten winst to be
zorgen. Spr. herinnerd© aan de oor»
logBj.oren. Er outeiond toen onrust ou
der liet proletariaat en om deze on
rust te bezworen hoeft do bourgeoiSto
c-euige conc<«8ie8 gedaan. word. Lx-"
gezegd en de socialisten lubben
hieraan medegedaan dat het prole
tariaat veel moest producoeren, hard
moest werken. Daardoor kwam er ecu
overproductie; tenminste oen schijn
bare overproductie.Wout ,,de boi! zou
niet liggen te beschimmelen" in de
magazijnen, als liet geproduceerde
aar gebruikt werd voor het proleta
riaat.
Het is noodig dat or oen actie komt
over het ganse he land en dio actie kan
van Haarlem uitgaan. GIJ moet. zeide
spr., uwe tanden laten zien en niet
langer berusten. Do ellende onder de
ariteiders is verschrikkelijk, ook in do
zoogenaamde mooie arbeiderswonin
gen. Die toestand zal eerst vorandoren
het proletariaat» zich organiseert.
Je grasn&pcculahten drijven do
prijzen op: zoo is liet ook met de sui
ker gegaan.
Spr. declameerde een gedicht van
Ada Negri, waarin do tillende van het,
proletariaat, zeide 6pr., zoo treffend
geschilderd wordt.
Zware cn ongezond-: arbeid in nni-
„i'ii en fabrieken bonadeslt ds gezond
heid der arbeiders, zoo vervoigd© de
hoer Adamas. Dertig jaar geleden werd
het middel emigratie aanbevolen naar
Brazilië. Argentönic cu do Congo, niet
hot gevolg, dat daar duizenden zijn
omgekomen yan ellende. Hot toene
mend gebruik van machines maakte
ook duizenden werkloos,
Kr moet dan ook een andere samen
leving komen, waarin m arbeiders het
brood kunnen krijgen, dat de bour
geoisie niet meer bij machto is hun
te geven Er moet een productie
systeem komen dat ten goode kotnL aan
allen, niet alleen aan do kapitalisten.
Spr. besprak het middel van ge-
meentolijke werkverschaffing dat is
toegepast; wegverbelering, vmclitbaar
maliën van akkeis enz. Dit helpt maar
voor ecu poos.
Een anarclustasch scln ijvor heeft ge
zegd, dat er voedsel en kleeding ge
noeg js, ook binnen hot raam der ka
pitalistische maatschappij, om de ar
beiders te onderhouden.
Er moot wordon voortgebracht naar
oen vast plan, door oil voor do arbei
ders. Particuliere liefdadigheid helpt
niet voldoende en verzekering door
middel van de vakvoreeniging is ook
al niet afdoende; dc landbouwkolonies
kwamen ook al sjwedig onder kapita-
listisclleu invloed.
Spr. hoopte dal, uit, dozo vergade
ring iets tot stand zou komen, waar
door iets gedaan kan worden voor do
stoffelijke n do geestelijke belangen
van de arbeiders en veetigdo voorts de
aandacht op liet groote contract tus-
sclien woelde cu armoede in onze
maatschappij. Deze toestanden zullen
eerst veranderen, als do proletariërs de
hoofden bijeensteken en beraadslagen
wat er gedaan moot worden, zooals
ook gebeurd js vóór de Fransche re
volutie.
De heer Adamas eindigde met een
opwekking, mede te strijden met de
revolutionnairen over do gehcelc
aard.,-.
Hierna was gelegenheid voor ge
dachten wisseling.
De heer Peper wilde het een en an
der aanvullen. De overproductie is
niet alleen de oorzaak van de werk
loosheid; want, een dergelijke over
productie duurt niet. De werkloos
heid van nu wordt veroorzaakt door
dat. men veel meer kan maken dan
men kan verbruiken. De ooriogslc-enin-
gen eischen zóóveel aan rente en aflos
sing, dat er niet genoeg overschiet
voor de arbeiders. Daardoor is de
werkloosheid niet van tijdelijken,
maar van duurzamen aard. Koop
kracht. en daardoor verbruik iu
Duitschland en Oostenrijk zijn veel
minder geworden; daardoor kan er
minder worden afgezet. Het kapitalis
me is in zijn nadagen en dit moet
gepaard gaan met een groote werk
loosheid. Taaie volharding en goede or
ganisatie van de werkloozen zal noodig
zijn om te maken dat het kapitalisme
gedurende zijn laatste stuiptrekkingen
afstaat van zijn overvloed aan liet pro
letariaat,. Optochten, demonstraties en
dergelijke helpen niet.
Do heer Overstegen Sr. zeide dat niet
het kapitalisme de werkloosheid moet
opheffen, de arbeiders zelf moeten dat
doen. Dc arbeiders moeten indivi
dueel, maar niet georganiseerd min
der uren werken, zoodat er meer werk
voor de werklooze kameraden over
schiet. Van de vakvereeuigingen moet
spr. niets Ifebben, want die staan allo
oj> kapitalistischen gTondslag De ar
beiders moeten groepen vomica op huu
werkplaatsen en fabrieken, die de za
ken onderling bespreken. De zooge
naamde „groote leiders" hebben het
échte socialisme vermoord.
In zijn antwoord wekte de heer
Adamas nogmaals op tot strijd, waar
door iets bereikt kan worden.
Haarlemmer Halletjes
een zaterdagavonophaatje.
Het wis in het jaar 1030. Er wiu
ren nieuw© Minister van financiën.
Excellentie W. A. van der Kuif
W'.Axn., de zoon du# van den ver
maarden van dor Kuif, die in het jaar
1026. als opvolger '..-.n Minister Co
lijn het vaderland had nripen bestu
ren. nadat Minister Col ij n over de
wc'dcbela*ti:iir gevallen was. Die
oude van der Kuif had het, Ha de ver
kiezingen iu lfhió. *00ver weten te
breneen. dat de leege schatkist weer
vol gerankt was: dit kunststuk wa»
tot stand gebracht door een radicale
verandering van de Nederlandse!)© be
lastingen cn het Xoderlondsche betas-
tingsystoom, maar wanneer iemand
van mij «eten wil hoe die wijzigin
gen in elkaar zaten, dan kan ilc daar
tot mijn leedwezen geen antwoord op
geven omdat ik het niet weet. Nie
mand' het, zoodat ik mij daar
niet over behoef tc schamen, zelfs de
leden van 'lc Tweede Kamer die zoo
air bekend is- veel weten cn bun col
lega's, die nóg iet» meer dan dat we
ten, waren van het systeem van van
der Kuif. den oude. zal ik maar zeg-
gm. niet op dc hoogte. In dc gedenk
waardige gecombineerde vergadering
van de Staton Gcneraa! op Woensdag
15 December 1W6 had bet Kamerlid
de Groen van Wezel in een uitstekend
r«-documenteerde redevoering verze
kerd, dat hij er van begreep,
waarop Zijne Excellentie van der
Kuif bad gevraagd of de SUten-Ge-
ncrnal noodig hadden te begrijpen
om voor tc «temmen. Het algemeen
stilzwijgen dat daarop volgde was wel
sprekender geweest dar. twintig
mooie redevoeringen, zoodat bij ac
clamatie dc fin-inciccl© plannen van
den nieuwen Minister waren aange
nomen, nadat hij zich op zijn een-
woord verbonden had, meer geld m
de schatkist te brengen, dan deze ooit
bcvat'e. Op deze verzekering waren
de beide Kamer# afgegaan, daar dc
van der Kuifs in onze vaderlandsch©
geschiedenis altijd een groote en eer-
voile rol hadden gesix-eld. gelijk het
kleinste schoolkind weet. Het was
een van der Kuif geweest, die naast
Claudius Civilis stond, toen deze de
Romeinen tegemoet trad en_ n-*. dieD
hadden alle van der Kuifs zich roem
rijk onderscheiden.
Om de waarheid 1c zeggen pc'mf
dat dc verkin lino- waarom in 102d van
der Kuifs systeem niet begrepen werd.
hierin lag: het was geen systeem.
yjrt behoefde er ook geert te wezen,
want dc belastingen van Nederland
waren nooit oen systeem geweest.
Opvolgende Minister-met de beste
bedoelingen aan de Rcgcering geko
men, dat wil zeggen met plannen
voor belasting """r redelijkheid,
draagkracht, billijkheid cn zoo, had
den gewoonlijk- nadat zij drie
maanden aan t bewind waren cn den
chaos ongeveer overzien, er althans
een denkoceld vau gekregen hadden,
hun mooie, nieuwe plannen naast hun
overjas a-vn den minixtericelen kap
stok gehangen «n het voorbeeld van
dc nndcu-n gevolgd, namelijk aller
lei tijdelijke opcenten permanent ge
maakt cn verhoogd en nieuwe belas
tingen ingesteld, niet «undat ze zoo
billijk waren, maar omdat cr ge' 1 uit
te balen was.
Met den ouden van der Kuif was dat
anders. Hij kwam zonder e^lclc plan
nc-n aan de Rogccring en kon daar
dus ook geen last van hebben. Veer
tien dagen na de aanvaarding van het
departement van Financiën bad hij
do boog© ambtenaren van die afdee-
üng bij zich laten komen en hun toe
gesproken op een manier, zooals zij
nog nooit vernomen hadden. Er ..was
een neef van Hopm&'s vrouw bij ize-
w-f.-it. die het hem strikt vertrouwelijk
had verteld, waarna hij het mij con
fidentieel had overgebracht, zoodat ik
het weer. gedachtig aan de waarheid
dat geheimen cr zijn om vorder ver
spreid te worden, aangezien cr onders
geen aardigheid aan wezen zou op
mijn beurt in deze rubriek meedeel.
.■Slijnc Hoeren", had hij gezegd.
..het is mij aangenaam u te zien en
ik hoop. dat dit wedorkeerig is. waar
nan ik. evenwel twijfel, daar ik begin
nen moet met tc zeggen dot ik u niet
noodig heb. Hicmit zou moeten vol
gen, dat ik u allen op wachtgeld stel
of iaat afvloeien, behalve dc portier,
daar ik toch iemand noodig heb om
dc deur open te doen. maar gij kunt
dit punt gerust stellen met klei-
middelen hou ik mij nooit op en
gij zijt zoolang gewoon geweest op
gezette tijden hierheen te komen en
hier vandaan te gaan. «Int :k daarin
niet wil storen. Tk heb u hier dan
ook alleen ontboden, om u mee tc dce-
'en on welke manier ik dc verschillen
de Riilc=be'#»t«'n»cn voortaan ingericht
wenseh te hebben".
Daarop had Excellentie van der
Kuif twee uur lang een voordrecht
gehouden. ..200?.'# Giovanni Don Bos-
ro zei <ie neef van Hupsfra, ..het
niet verbeteren zou". Precies een
goochelmiddag. u weet wc!, zoo een
waarbij je konijnen verwacht en plot-
relïng kommen vol water ziet ver-
.schijnen, hooge hoeden links denkt
to zien. terwijl zo reehta voor den dag
komen en die eindigt mot et;i trofee
van vlaggen, die uit niets voor den dag
gehaald worden. ,«Nu", vertelde Hop
tn»'« neef, „zoo waren ook dc finan
cieele plannen van .Minister van der
Kuif. Er werd afgeschaft, aangeschaft,
verdubbeld, vertlric en viervouaigd,
kortom het duizelde ons voor de
oogcii. We waren precies tc twee uur
OOBCheiden en om Vier uur precies
vertrokken we zonder dat iemand
van ons een mond open had gedaan.
Up straal vroegen,wij elkaar: .,be
grijp jij <r iet# van cn wij antwoord
den allen„niemendal". Zelfs de
hoofdbode, die anJ<-i.. nog wel eens
iets extras weet door den nauwen
omgang met den Minister, kon geen
uitsluituc! geven.
Hierop volgde dc Kamerzitting van
Jj December 102Ö, waar de Minister
volledige volmacht kreeg om naar
welgevallen to handelen en daarop
begon hij rijn laak, «lie onmiddellijk
het grootste succes had. De opbrengst
van <lo belastingen werd verdubbeld.
Kr wa* geld voor alle wenschen en
verlangens. Het publiek dat dit alles
betalen morst. -a» natuurlijk onte
vreden. maar dit was van der Kuifs
geringst© zorg: een van zijn maat
regelen was geweest- dat hij alle be
zwaarschriften had afgeschaft en bo
vendien had hij boven de deur van
het departement in hardsteen laten
beitelen: Wanneer de burgerij over
d<- belasting niet klaagt, is dit een be
wijs. dat zij te weinig betaalt.
Er zou dan ook geen reden geweeet
ziin. ©m dozen bewindsman >'i© zijn
eenige Toepins van geld iu bet loadje
U- brengen. z»o schitterend ver
vulde, ooit laten gaai wan
neer lli-". In-I or.veiachtc-, liei C'-if:^'-
zooaio men weet waar je vast op reke
nen kunt. ploteelino- was voorgeval
len. Ilet rechte heeft nooit iemand
geweten of willen zegden, maar er
komt een Chinees aan ie pas en een
bankbiljet. dal door dezen op de
eene andere wijze (gelijk iedere
Nederlander «lat gezien heelt in de
reuzenpracktfilm ..De Groene Misda
diger uit het Oosten") met een ge
heimzinnig vergif, was gedrenkt. Mer
duivelsche slimheid had de Chinee*
7-ich er van opide hoogte gesteld, dat
Minister van der Kuif iederen middag
vóórdat bij naar de Witte cing, hei
geld dat dien dag binnengekomen
was. persoonlijk natelde, behalve de
plakken en de centen, die hii. bene
den zijn minirierïeele waardigheid
vond.
Deze aceurutcs:-©, die tot nu to©
bij ge-en van aijn voorganger»- was op
gemerkt m&ur die ongetwijfeld eer
aandoet aap een man van :-."o hooge
positie, kwam hem op een Donderdag
middag duur fe staan. Onderweg
naar do Witte zakte hij in ©en
en tot den ijlings toesnellenden agent
kon hij alleen nog d<- woorden stame
len ..bankbiljet, zoek Chinees."
Wel zocht in dien j<! dc justitie al
le Chinee zen, maar daar er ongeveer
driehonderd millioen op de wereld
zijn. moest zij weldra die poging«:n
staken en het dossier van deze mis
daad voegen bii de andere, die op
stille zolders in stoffige archieven om
Staatskosten met groote plechtigheid
begraven. Op zijn grafzerk prijken de
woorden -.
HET SYSTEEM IS NIETS.
DE ONTVANGST IS ALLES.
Geen maand na deze droeve gebeur
tenis volgde W. K. van der Kuif
V.'.Azn., zijn vader al# Minister op.
Men vertrouwd© op de traditie van
het geslacht van dor Kuif en op de
gelukkige omstandigheid, dat do zoon
iu een druk en vriendschappelijk
verkeer djens fiscale capaciteiten zou
hebben overgenomen. Tot verwonde
ring van iedereen bleek dat de zoon
den vader nog overtrof. Niemand
anders dan Van der Kuif 11, zooals
hij aan zijn departement genoemd
wordt (want ook hij heeft zoons en
men hoopt wel een geheele dynastie
van Van der Kuifs aan het hoofd Vau
's lands financiën te zien) niemand
anders zeg ik dan van der Kuif II.
heeft liet zoogenaamde ..contant© stel
sel,uitgevonden, dat in de jaren 1931
eu 1932 door alle Europeesche en
sommige Aziatische landen werd na
gevolgd. Zelfs koning Menelau- van
Abyssinic. bijgenaamd de blauwe,
vanwege zijn diep-zwarto kleur,
kwam hier in hoogst, eigen persoon
met gevolg om het stelsel te bestudee-
ren en vertrok hoogst voldaan wee
naar zijn land.
Toch was niets eenvoudiger dau het
contante stelsel en verwonderlijk
mocht het heeten, dat men dat op het
departement van financiën niet al
veel eerder gevonden had. Evenwel,
hoe lang heeft ook het ei van Colum
bus uiet in het kippenhok gelegen,
voordat hii zelf er langs kwain en
het onraante, om het bii geleeenhecd
met de platgedrukte punt op tafej te
zetten.
Het conïante stelsel bestond dan
hierin, dat alb- belasting ambtenaren
eenvoudig Werden afgeschaft. Men
redeneerde aldus-: zoolang ©r nog
inspecteurs en ontvanger» ziin, zullen
er aanslagbiljetten uit+tuanzoolang
«•r aaiis!agl>ilj«:tten worden rondgezon
den. zullen do menscheu die in don
ker© laden wegbergen en die niet be
talen vóórdat z-j c-r toe worden aan
gemaand. Dit veroorzaakt groot© ver
traging en renteverlies. Do inspec
teurs- cn ontvangers werden du» af-
izc-schaft en vervangen door personen,
die inners werden genoemd. Het
werk van deze inners was hoogst een
voudig. Zij hielden op straat dc men-
srhen staand^en vroegeh hijvoor-
">!d. of zij nun tabaksbelasting al
betaald hadden. Zoo niet. dan werden
zi; onmiddellijk aangeslagen, kregen
een cjuitanti.». waarvan do inucr do
talon bewaarde en moesten onmiddel
lijk betalen. Had iemand he» geld niet
bij zich. dan reed de inner in een taxi
die hii do belastingschuldige, ook nog
betalen moest, met hem naar zijn huis
Had de man wél een quitantie bij
zich, dan was de inner dikwijls vt
oordeel, dat da aanslag t© lang w.
en schreef een aanvuUings-quitantie
uit. Er zijn in den beginne menschen
geweest, die zich er mee 'dachten te
verontschuldigen, dat zij nooit rook-
tcu, maar die deden hun sprong al
tijd verkeerd, daar de inner dan de
hoogste belasting toepaste omdat de
burger door niet :e rooken toch al
zooveel geld bespaarde.
Het was dus onmogelijk, aan deze
heffing te ontkomen. Evenmin aan
ardere -heffingen, die te zamen iu
1931 al tweehonderd vijftig bedroe
gen. Natuurl ik waren de inners niel
populair, maar men had de gewoonte
hen vandaag bijvoorbeeld te Gronin
gen. morgen te Maastricht en over
morgen in Alkmaar te laten werken,
waardoor hun veiligheid verzekerd
was en de ingezetenen hen ook niet
zoo spoedig kenden.
Natuurlij!; had hot systeem kleine
bezwaren, bijvoorbeeld dat menschen
zoo weinig mogelijk op straat kwa-
n zich zelfs wel schuil hieldeu of,
nneer zij ergens heen moesten,
per taxi oi auto gingen. Dit laatste
was evenwel een slecht hulpmiddel,
daar de inners alle rij- en voertuigen
konden laten tilstaan en bovendien
het recht hadden, to vorderen dat de
bewoners van een huis zich op de
:erste vordering aan hen Kwamen
•erioonen.
De geniale greep van Minister
/an der Kuif II waa wel, dat hi;
in zijn contante stelsel de persoonlijke
belangen van do innera betrok; de
vroegere inspecteurs en ontvangers
ontvingen nooit meer dfln een vast
traktement en ofschoon zij bezield
waren met een prijzenswaardig
plichtsgevoel, de geestdrift van huu
opvolgers, de inners, moest wel groot
zijn, omdat dezen een half procent
van hun ontvangsten als belooning
ontvingen.
Aanvankelijk was het een klein
bezwaar, dat het publiek zoo mop
perde. Excellentie van der Kuif II
trok zich daar evenwel niets van
aan. „Noem mij eer. tijdperk uit de
geschiedenis", zoo zei hij, „waarin
de menschen tevreden waren over de
belasting". En dat kon niemand.
„Maar ze wordt nu zoo onbillijk ge
heven," zei men dan. „Ook dat is
de klacht van alle eeuwen", placht
van dc-r Kuif II dan tc antwoorden.
En inmiddels werd het contante stel
sel voortgezet. Men kon geen voet op
straat zetten, zonder door een in
ner te worden aangesproken op
grond van een of meer der twee
honderd en vijftig heffingen, die tr
in en r.a 1930 besronden.
Er gaat een verhaal dat op zekeren
dag midden op de Groote Markt een
inner een collega aansprak dien hij
niet kende en die een dag met ver
lof in Haarlem doorbracht. Daar de
inner aanvankelijk vitt onheusch op
trad. gaf dit aanleiding tot een hef
tige woordenwisseling. waarover het
publiek, zich bijzonder vermaakte
totdat de twee inners. dit ziend?,
den twist bijlegden en onmiddellijk
de omstanders vroegen naar hunne
quitanties voor allerlei heffingen,
met hef. gevolg dat,in een ommezien
zeshonderd gulden voer verschillen
de belastingen was geïnd.
Men vraagt misschien hoe het in
1930 ging wanneer er tc veel of te
weinig geld binnenkwam.
Dat is heel eenvoudig. Te veel
kwam er natuurlijk nooif. Dat kan
immers niet. Als er te weinig was.
voerde Minister van der Kuif II een
voudig een extra hoofdelijke» omslag
Misschien zegt de een of andere
wijsneus, dat ik nu niet weren kan
wat er in 19?6 of 1930 gebeurt. Ik
zeg hemwacht maar af. wij bete
len nu al biina ons heele inkomen
aan belasting, dat wordt nog veel
ereer. T.aat dit dns een reden ziin om
van hef heden zooveel mogelijk 1? -ge
nieten.
FïDELTO.
