De strijd om de zetels. Een zware brand te Zandvoort 42e Jaargang No. 12794 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 4 Maart 1925 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem cn de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f3.57J$. Franco per post door Nederland 13.87)4- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken 10.57)4; franco per post 10.65. Oirectle, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 Telefoonnummers: Olrectie 13082, Redaotie 10600 en Administratie 10724 ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1-75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiÊn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents III per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, fJmulden, Beverwijk, enz., enz. Driehulzerkerkweg 2, Velsen, felefoon 3621 DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD Electrische trappen ge drukte, de zentiw&cl lieiil eu de kelderlucht i grondsche sporen. Zij om het hovengrundsche ie wereldstad te bcwotit liet op hun gemak. Zij Maar «-r zijn er oak veis van het groote an dc onder aan er heen aspect van e-r.n eu doen lebben gelijk, i, die alle fa- oor- die, welke in onze Nederlai steden ontbreken, toep minstens een maal aanschouwd willen hebt*-.*. Zij duiken dus bedaard af in dj diepte, die naar e.-n ondergrondse!) station leidt, nemen den eisten tien beaten trein, rijden ccn paar stations ver der, stijgen weer op naar het. licht en vdo op-benrJnedampeii.na-zimere-at- moafeer en gaan den volgenden dag weer por ltovengrondsch vervoermid del. Voor dezulken is to Lenden ook de kennismaking met do ..escalators" weggelegd, wanneer zij hun etntlon an vertrek of auukomst goed kie zen. Do escalator Is een clectrisch voortbewogen trap. die dot i iziger bij afdaling en oj-srijginir de vermoeie- iuswn van Int klimmen bespaart. De escalator t» bij eerste kon ïsmuktug een heel vermaak, c?n l-eefje angstig bij hot eer»to op- en afstappen, maar overigens van soortgelijke bekoring als liet luchhuis, de golfbaan en dn toboggan op wijlen onze kermissen. Het is geen nieuwe uitvinding en het is don ook niet als zoodanig, dat wij den escalator aankondigen De toepassing van hot systeem zal nu echter uitgebreid worden- Het w- inccntebestuur van de Fransch* hn- vensiad I* Havre heeft immSÜjk be sloten iu een der steilste straten der stad het trottoir te vervangen door eon bewegende trap. De treden zullen zoo breed gemaakt worden dat Vicl- rijders en jonge moedors <-r gemakke lijk hun fietsen en kirderwagiits op kunnen nifonemen. Stilstaande wordt men op deze tnippf» met. een snel heid van ongeveer 1' K.M. voortbe wogen. maar inet de bew«ging tne»- 1 nopend knu tuon eon rtidheid van lü K.M. por uur bereiken. Zoo schrijdt do t«-« Imiek voort on wie weet. misschien duurt bot niet zo" lang nteer of do voetgangers gaan met. hun 10 K.M. langs rollende ba- non harder dan de auto's, die fooll langZAmerljaad Zoo talri;k zullen wor. don, dar zich s'ech't met mini mum snelheid zullen kunnen voortbe- Welk winning i De S.D.A P. E en onderhoud van een vertegenwoordiger van Haarlem's Dagblad met den heer W. H. Vliegen „Ik ruik tijvoorriu* T>. A. P. te Amsterdam, toon I liad gehouden, waarin hij g< gevonden, tijn polltiefcm eens precies lu zeggen, waar Do komende tijden zulle»: juist is g<r Dat zeker, want de afloopende pari periode in er nu nie< naar geweed» om het vuur tn de gelederen der S. I). A. P. dooTon. Integendeel, geen paragraaf het i de Bocr< rog ram kabinet a felle on der 8. I). i in dete reumat het verslag kannen lezen **n het Cer. gres, dal 14 Februari tc Amsterdam gehouden ia. Wie dit congres meemaakt) kreeg den indruk, dat er niet veel nieuwt te booten vi«J. doch dat de Partij eer eterke innerlijke kracht vertoonde. Daar mocht veilig over de cw het Esperanto. rid worden rcjr inzake het Fanner, nors niet dig! Zoo goed kon je 't nier schoten kun kruit niet _op Daar booren we later van. i wat meor wete.n In den nationalen tijd.' Och, 't was een erg kalme middag. F.r zaten wel geteld, negen ver tegenwoordige!» v*° Rechts en seven van Links in 's lande vergaderzaal en de ecnige die luhterde naar 't betoog v.-.n den beer Weilk.vtnp over den nood in eer Ri ntje Min Zód kon er dus wel een oogenMQcje af. waarin de vriendelijke heer Vliegen on» te woord fttond. zeide, ue everwinning te „ruiken". Zoudt V dat «enigszins willen precisoe ren ..Kijk Oens. er fs diepgaande onfevre- e partijen, maar tok in de kringc Ie Regeering zelf- Bij de katiolie&r dat de Michaelislen. bij de Ohriit lijkiHielorlxhon is iedereen óók niet te vreden. Alleen do Anti-Revolutionaire», dat is ren stilstaande vijver, tooals tk ook op 't Congres g'-tegd heb. Doch or zijn allerlei andere uitingen van misnoegen. Bij dan kleinen nuddonsltutd, do ambtena ren, de RijkmraiMésden on ander over- heidspemoneel. Dat moat zich alles bij dc verklaringen en nu ligt het voor do hand, dat znrn zich dan wendt tot de oppositie. ,,D« oppositie hc-f' vola nuances." „Nu ja, maar regel dan toch, dat, men aioh keert tot de sterkste oppositie-partij. Wat geeft het nu, of er in plaats van vijf ros Vrijzinnig •Democraten in de Kamui rittonf Op oen man meer of minder koun het daar niet aan. Iedere versterking der F. I>. A. P. echter bctcekcnl <en bcrluidend voordeel en maakt indruk. Versterking van 'de F. D. A. P. i> de natuurlijke uiting van do ticerschonde óntevredenheid. Onze po Utlek ia altijd een echte realitcitspolUiek geweest. Wij zijn geen bomolboelor geweest en Iioblwn niet te veel l>eloofd. Ook wij erkennen dat een bogrooting be hoort te sluiten. maar souden er drie of vier jaar voor genomen bobben in plaat: van, r.ooala Colijn doed. den bau in téz de Coalitie! Gelooft aan haar voortbc staan I" „Ik durf er mij niet good over uil te la ten. In den loop der jaren heb ik al dikwijls strubbelingen gezien, waarbij jc j« afweyi* I» dit het «indef Maar dan men het weer te lijmen en de ooalitie bleef er toch. Het zijn de politieke ge- maohappolijke belangen, dio de Rcch- terpartijen bijeen houden. Niet do religie. Daar geloof ik niets van. Wat nil die samenhang betreft, op het ingata Congres der Katholieken is di >k gebleken, dat er daar toch wel rooming is, die vao de Coalitie a iaar boe dat af zal loopen, ja, dat hangt Uuurlijk in de allereer-te plaats af van s samen-telling der Knmcrfracti. Bij de Christelijk Historisch* men den Vrijheidsbond voorheen toebe hoorden en da; re ditmaal den V. B. weer ten voorde*-1 zullen Kre&kenf" „Noen, dat geloof ik niet. Die winst bij de C. H. tchrijf ik toe aan de dames. Er rijn ma.-.-ï'a protest autache vrouwen, jpe- ciaal onder <ie goed gesitueerde kringen. zijnnu ja, wat zal sk eeggen Vrij-Liberaal, Christelijk Historisch, be »*"denfin, L' begrijpt me. Die stemden allemaal Christelijk Historisch ec rallen dat wel blijv.-u .ioeztl" „Zou L'iv Partij 1 ionen denken over tarnen werking met au tere üokerpaitijent" ..Neen. dat geloof niet. Dat was in 191! mogelijk. Toen hadden wij gemeenschap pelijke ï'r-jgraanpunten. N'u niet meer." ..L' ach', gièteVI dat de Lankerpartijen ioverwinrjiTig in den stembusstrijd be- Linksdi ministerie dus niet „Het kt" i „deewcntiHb" ministerie vonten of een 7-ikearpinisteria, doch daar "U Let mee ophouden". Rn zoudt U een samengaan van S V. P. met een Rechierpartij mogelijk „Da da t af. Zot usielling de lls de R.K. KiTOer- actie thans ie s.-iuicngestald «geloof ik e: Maar dat kan natuurlijk anders - I>c.*:k maar <v;is wat de Micbao- -'•-n :n d* R.K. Partij kunnen uitwerken, r zit daar toch wel eenige bweging Als ik dan naga, dat de R.K. Partij aen groot contingent arbeiders telt en dat die arbeiders voortdurend roeriger wordon, ge loof ik, dat er een toestand zou kunnen komen, die het mogelijk maakt, dat er kabinet uit do beide partijen werd ge- nd, waarvan immers in het buitenland van voorbeelden bestaan! ■ken. Bij i Anti-Revo te he- iron zit oe beoordeelt U de Nationale Unie!" c geloof niet aan nieuwe pertijen I ■ele hebben wc er al niet en wat een verwarring 1 oreren zo niet "p! Neem nu land ala Belgié ecn«. D.vt heeft drie partijen. Do Rootnsch-Katholieken, de Li beralen. do Socialisten. Zie je, dan sert waar jo aan too bent. Maar die tallooze partijen hier met hun verwarrende namen! Om een voorbeeld te noemen Do Christe lijk Historische Unie. Waarom nici: Pro- '.e-tantsoh Conservatieve Partij f Misschien omdat dan blijken zou, ilat zo geen specifiek protestanïsdi programpunt meer hebben. De Room?- li Katholieken kunnen tenminste nog wijzen op twee pro- ipunlen. die ze, zij het met moeite, cn gevonden: Do huwelijkswetgeving ri. 12! van het Regeering' Reglement ia Ned. Indii', tweo punten, die, tueacfaen haakjes, tot twist in de coalitie aanlesdt&g geven. Nu leemt daar de Nationals t'nie bij. Weer een naam 1 Wat de resultaten zullen zijp. als zo het tot «en partij bren- Mogelijk pakken ze nogeen zeiel len Vrijheidsbond weg e-f komt door do Nationale Uuie Mejuffrouw Van Dorp in nieuwe gedaante terug. Zij heeft de beginselverklaring immers ook ondertee kend. „En koet U do Roomsch-Kaiholieke Volkspartij «en zekere waarde toet" „Neen, dat is een partij met «cn sterk plaatselijk karakter. Dc «'emmen. die die partij haalt, zijn voor 7 8 uït Tilburg at" j de vorigo verkiezingen hebben de „Kur.t C de verhouding tussohen B. D. P. en CommuTiisten ranij met «en en kel woord formuleeren!" ,De toestand is z&o, dal elk idee Tan «a- •nwejftlng is uitgesloten, omdat aamen- •rking altijd verzwakking en nooit vt-r- •rking onzer partij zon beteekencn. Dc leiding der Communistische partij berust bij personen, die haar trvnnmer tot acht in Nederland kunnen maken, yis echter, dat er ook buiten do lei-. Wijnkoop eu v. Ravestcijn (de eerste je-'ii'. niemand ernstig en de tweede lo begrip van realiteit) er nu letterlijk niemand valt aan te wijzen, die als leider t kunnen optreden. Ook Fneevliet niet, wel goede qunliteite.n heeff, maar over» w ü-r tiïj kwam, d«n boel uit elkaar hedt gejaagd. Zoodra er iemand naasi hem staat, wordt hot ruzie." Htermedo zijn we aan Lef. «inde van nzc vragen betreffende de S, V. A. P. ut var verhouding tot andere partijen cn r-rzoe.ken den beer Vliegen, de zienswijze der Partij omtrent het Regeeringsbeleid te •tolken. Do Sogeorjng In haar geheel maken wij een grief van," zegt hij, „dat zij. voor dat Minister Colijn in het Ministerie zit ting nam, do malste fimancieelo sprongen hooft gedaan, zoowel toen Mr. de Vries en jhr. De Geer 's lands tcaa liehecrde. do eerste betreft, och, men wist wei nig meer van hem. dan dat hij wethouder van Amsterdam was. Jhr. De Geer was «en financieel talent, maar het 'eigenaardige war. dat hij klaarblijkelijk geen kans zag, het vraagstuk van 'a lairds financiën een deugdelijke basis op te lossen. Wel de.sl hij allerlei boozo voorspellingen, rn,aar de remedies bleven uit. T'-en is Minister Colijn gekomen, die op ren ruwe manier en zonder af te wachten wat do gevolgen zouden zijn aan hot bo- zuinigen ia gegaan. De begrooiing moest sluitend worden gemaakt en daartoe wer den de ambtenaarssa'ari-een «r maar op :aag'I, een verandering van tarief ingenomen, waardoor het leven getwijfeld duurder worden zal en Weeldebelasting i.* aanhangig gemaakt, waardoor de aanstelling van honderden ambtenaren noodig zal worden. Die onbe houwen politiek van Ooüjn keuren **-<rk af. mijn indruk is, dat de heer Colijn wc' een sterk man is, maar dot hij fu.-ancïcele vraagstuk niet voldoen de inzi. li', heeft, om de gevolgen van handelingen geheel en al vooraf te i. Daarbij komt, dot hij naar mijn g wel wat erg hoog opkijkt naar de groot financiers van ons land ik bedoel dit nie'. in den on gunstig en zin van h«4 woord en wil ec alleen mede zeggen, hij zich oriënteert naar hun financieele poKtiek, waartegenover men echter moet bedenken, dat juist de Nederlaadache groot-financiers de laatste jaren ernstige verliezen hebben geleden." Ten slotte nog enkele vragen over de landsverdediging cn de koloniale politiek. „De beer Dresseihuijs is van meening, dat do ojitwapcningsarfïe door Prof. van Ernbden to vroeg werd ingezet. Deelt U die meerling 1" .Niet geheel" antwoordt de heer Ylïe- De quaescie van den tijd is hier on- derge'chfict. Voor die nationale ontwape ning moet een paar jaar propaganda wor- len gemaakt. Dan komt men wel verder. Zu'.kf- dingen komen terug evengoed als het Protocol van Genève cn de nu uitge stelde ontwapeningsconferentie. Ik sla dit onderwerp zoo hoog niet aan als sommige part ijgenooten." ,De Indische politiek!" Ik heb bij de Begrooting gesproken bij ..Bcvolktngsrubbec" cn de Vennoot- isp'bolasiïug. De eerïte heffing van be ipz op door de bevolking zelf gewon nen rubber, leek ons niet te verdedigen he: belang der inlanders, terwijl onze grief tegen de vervanging van de progres sie-re door de proportioneele heffing was. dot hel heffingsperoentage gelijk bleef, of een onderneming S of 50 percent winst had gemaakt." De Passage finaal uitgebrand 26 gezinnen dakloos Bijna geen enkele inboedel verzekerd Gelukkig geen persoonlijke ongelukken EEN KIJKJE 0P DE PU1NH00PEN AAN DEN BINNENKANT VAN DE PASSAGE. (DE BOOG IS OMGEHAALD). "Wederom is Zandvoort door een zoodat het or angstwekkend begon zwaren brand geteisterd. „j,, te zjen. Gelukkig bleven dö e per- De Passage, die vroeger toen het cellen allo gespaard. Het vuur greeD houten 6tattcn er nog achter lag - zóó snel om zich heen, dat. do ver druk bezocht werd en waar het schillende bewoners van wie velen s aionris zoo gezelhg was. Is ,n in nachtgewaad, ijlings de vlucht den argeloopen racht finaal uttgc moesten nemen, alles ach.erlatindi Wo zullen hier eerst do officieelo li" f'^bij^den heer'M Heclt' lezing uit het politierapport laten eigenaar van. Hotel '„Ocelln".' Te° Tc.twee uur in den afgeloopen nacht ze,r«lal7mcrX?dJemf Imva'af'na'ar weid de politie gewaarschuwd, dat beneden. Weldra was er van het te er brand was uitgebroken tn hef rm- |1POi6 d,k niotg m a h(t Re- maar m gebruik^ ziinfla uur hedenmorgen werd da 11 rtrt v/.A - bewoonde, perceel van den heer Pas,>So, Oumifldellijk lnrit .de Poll- j it den voor. Daarfoe werd tie de brandweer door middel van 'gevel om tn tm't-„.. br«»dKl»U«n nln« 'ooria' rttrk j spoedig de opperbTandmeester, de tied u-nomn mn. t- lieer Van den Bee. met rijn zoon, en iv .1» vele leden van de vrijwillige brano- weer met materiaal aanwp'ig was. Ook de burgemeester, do heer ,T. Beeckntan en de Commissaris van Po litie, de heer Lovink, dio eveneens p< i ora,aa£C Petrokken ïlirnl' r, ""rl"k I»fif cf,t1 hélach spec- takel Her groot,sChe sohouwspe' werd bif,:Ji1P^)'0nnd' be',a]vB door Oen huttre,netter, o ,k rl-or w thouder waarschuwd werden, waren eveneens i win^nevrrmv W«l. ""'T' 0D^er sr-oedig op het terrein aanwezig, ongeveer de h-lf van d»"hT n°nd Door den sterken Xoord-Westcn wind dP1j brand gari ie do!n bevolking en het holle trekgat, da- d- Passage OnglvILr ha vormt. woedde bet vuur in tijd van v'^ mor gen een oogenblik zóó ernstig, dat er nan Fenivo hr»rJ«v t' j lr, f'e kn,e- bltisscben niet te denken viel. Her b^en toen as in de Passage zelf zóó levênsge- TZ*™ smeul'nda aarlijk, dat er niemand in kon gaan. 'r,,« Tnnv._ - i.ri Poisi;;;ppS.1",!™"w!""» Doordat de wirj ujt ze- kwam, f» h'fhatis geheel gespaard geble ven. vaarlijk, i Met. acht slangen cp de waterleiding werd het vuur nochtans aangepakt. De voornaamste taak werd het nu. om de belendende perceelen nat t.e honden, want deze liepen zeer ern stig gevaar. Den ganschen nnclif dwarrelde er een hevige vonkenregen overheen en ook verder over bet dom. Het mag evmwe! een groot wonder venoemd worden, dat de hn-Vn in de Dr. Johan Mezgerstraat, die vlak en, over de Elieit, zware DE ZUIDKANT VAN DE PASSAGE. DE KLEINE ZIJN GESPAARD GEBLEVEN. ZIJGEBOUWTJES De 84-jarige heer Holmann, die alles verloren heeft. Zelfs de kleeding, die hij aan heeft, is niet van hem. naast de Passage gebouwd zijn, ge spaard zijn gebleven. Weliswaar werden deze huizen voortdurend klets nat, gehouden, maar de vonkenregen, die aanhoudend op de daken neei. daalde, was zóó erg en angs: wek kend, dat men steeds het ergste vreesde. We spraken de bewoonster van percc-el l>2. Ze vertelde ons, dat zij en haar huisgenooten te twee uur ge waarschuwd werden, dat er in de Passage vlak naast haar woning brand was uitgebroken. Natuurlijk kleedden zij zich terrtend en verlie ten veiligheidshalve de slaapk mer, om voor de vlucht bereid te zijn. Zoo ver behoefde het evenwel niet te ko men. Het huis blaef gespaard. Zelfs waren de huisgenooten niet bang. Hier heeft men alleen wat waterscha de gekregen. Met de gezinnen, dio in de Passage gewoond hebben, 26 in getal, is hot oven wel veel treuriger gfsteld. De meeste bewoners hebben letterlijk al les verloren. En, wat nog het ergste is, ongeveer alle inboedels waren niet verzekerd. „Het is voor die menschen een ont zettende toestand gewonden", zei ons de heer Heek, de eigenaar van Hotel Oceaan. „De arme menschen lubben alles verloren. Alle gezinnen zijn in mijn hotel opgenomen; de meeste menschen hadden nier eens voldoende kleed.ng aan Sommige kinderen had den alleen een h.mdje aan. En dat in de kou! Kijk eens hier, daur staat de oude heer Holtmann, een man van Si jaar. Die is totail geruiteerd! Zelfs de pantoffels, die l ij nu aan zijn .voeten heeft, zijn niet van hem! Er waren alleen tut 'zijn gezin wei tien personen te redden. Zijn oude vrouw, die zich slechts op krukken kan voortbewegen, habheu we over moeten drag n. Eén van de andere bewoners, de heer Robert, was blijk baar zoodanig geschrokken, dat hij tneonde, dat alle huisgenooten in vei ligheid waren gebracht. Ik vroeg hem: „Heb je aJ je kinderen bij je'? Laten we er dan uitgaan, want het, begint hier gevaat lijk te worden". De heer Robert antwoordde bevestigend. Plotseling schoot het evenwel door zijn brein, dat er nog een kindje in het brandende perceel achtergeble ven was. Hij riep „CL mijn kind is er nog in 1" en hij liep dadelijk zijn bran dende woning weer in. Gelukkig nog juist bijtijds. Het kindje lag met een speentje in zijn mond in de wieg, waar de vlammen al omheen kronkelden. W e hebben het kind gelukkig kunnen redden. Een andere oude vrouw kreee bij hec reddingswerk een ze nuwtoeval. Zij is vanmorgen weer wat opgeknapt en naar familie in Am sterdam vertrokken. Op een gegeven oogenblik wist ik niet eens, hoeveel personen er in mijn hotel waren. Het WAs stampvol. De meeste menschen zijn nu echter vertrokken. Het ko mische element ontbrak ook hier niet, want er is vannacht door een groot aantal personen jacht ge maakt on kippen, die uit de hokken in de nabijheid hadden weten te ont vluchten. Een der bewoners vist ze celiikkig allemaal in een mand te krijgen. Deze zette hij ergens neer, maar toen hij de dieren evén laier wilde weghalen, waren spoorloos verdwenen. Maar de brand zelf was een grootscli, maar bijzonder angst- Wfli*KpnJ Gi-hniiuwiAl T - - I., wekkend schouwspel. Ik wou. dat het eens had kunnen zien! Er gin* maar één groote vonkenregen aanhoü dend over het donkere dorp heen, zoo dat ie af en roe wel moest denken, dat hot lieele dorp er aan zou gaan En welk een verschrikkelijk la waai. toen de glazen lantaarn en de voorgevel naar beneden kwamenOm nooit te vergeten! Ook het neervallen van de groote hoeveelheid telefoon- draden veroorzaakte veel ontsteltc- iiis. Zij vielen op de draden van de electrische verlichting, zoodat overat de vlammen uitsloegen. De electrische stroom moest toen wel worden afge sloten. maar daarmee zaten we heele- raaal in het donker! Van één der men- sctiMi heb jk no; een iizeren geldkistje m bewaring gekregen. Het" is tegen net vuur bestand crebleven. maar eenitr tlverceld is blijkbaar aesmilfon cn ten tussrlifn "Srmn We,. "ffc het i "ven laten zien." De heer Heek ging even naar bin ten en toonde ons het kistie met het- hoopje gesmollen zilver. Onze foSö-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1925 | | pagina 1