De verkiezing van een president van Duitschland
Het bouwen van een school in het
Slachthuiskwartier
42e Jaargang No. 12815
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 28 Maart 1925
HAARLEM S DAGBLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
Vijf en twintig jaar arts
EERSTE BLAD
KRABBELS
Stadsnieuws
Pharaoh-Voronoff
Wanneer er ooit ouu frappant, be-
wijs !.-> geleverd, dat de Itctchaviiig,
<jé Verstandelijke omwikkeling^ der
in de zêschiedeuis telkens
in bepaalde 6treken dor waeld tot een
zekere hoogt© is opgevoerd, om dun
weer terug te gaan om een andoie
sticeJc huur beurt in do iutelleciu.elv
evolutie le gunnen, dun is iiet wol clii
lauufte nieuws uit liet steeds verras-
w-nde Egypte,-Prof. J, II. Breasted,
Amerikaan en zoer bekend Egyptoloog
heeft bij zijn pogingen tot ontcijfering
van eon niet lang geleien gevonden
Mtodisch papyrus een verhandeling
ontdekt, die tot titel heeft: ..Hoe <l:i
oud man veranderd kan worden in
een jongeling van 20."
De go heel e tekst is nog niet ontcij
ferd. waaruit blijken kan, dat ook dc
doktoren van 3600 jaar geleden reeds
eeri handschrift produceerden, dat
voor gewon© stervelingen moeilijk te
lezen wat. Overigens is het. lioe in
teressant het Egyptische recept ook
moge wezen, niet zoo heel erg. want
inhoud dekt klaarblijkelijk den ti
tel niet. Ware dit wel zoo. dan zou-
dv 11 wij zulke intereseantc persoon
lijkheden als Cleopatra en Toet Ankh
Amen Ui aas nog in ons midden heb
ben.
Intu?*hen werpt deze ontdekkin-*
wel een zeer interessant licht op dc
ontwikkelio der mediecbe wet en-
set kap van dj© oudo tndcu. want moe
ien wij niet aannemen, d. t OMn&cben.
die verhandelingen iircvon over een
onderwerp, waarmede do medische
lichten lijd zich eerst einckv ©en paar
jaar hebben bezig gebonden, <#>k
drommels goed ceweten zullen heb
ben J: k- zij eep verkoudheid eon blin-
de-darm ont&tektnfr en ernstiger kwn-
Jeu moesten be-: rijden! En het
ïiiét merkwaas tg to bedenken, dat
dit alle© in het land v.-.n de pyrarni-
den bekend was. toen onze voorvade-
r-nog in berenhuiden rondliepen
en on zo voormoederen zonder bobbed
haar?
Hoe iiunmer intusschen.dat wij
niet bewonderend kunnen omzien
naar den oudsten inwoner van een f
ander Nijldorp. die met trots kan ge
tuig' n dat hij meer dan 3500 jaar op
d<-zelfde plaats heeft gewoond en iv.
dien tijd «0 maal volgons het ajoud.-
recept na negentig welbestede jaren
don jongelingstaat heeft het wonnen.
De kans bestaat echter nog- dat het
Egyptische recent wel den sleutel van
li" geheim zal brengen, maar dat
er. n der oude E?>Ptennr«n van H- ze
frhoone kansen heeft willen profitoc-
ren.
Zooalu «en moesten onzer de
schrik om het hart zou slaan, wan
ne-r wij nog oen onbepaald aan: i!
vouwen ioderen morgen do 8.21 naar
Amsterdam zouden moeten halen. of
een ftords toenemend aontnl bolastin-
g.'i betalen.
„En als ik weer
kiezen uioest-
dan zou ik weer
dokter worden
Dergelijke uitin
gen uls de boven-
slaande, ©pgetee-
i kend gedurende
ons onderhoud
S. H. BRCNGERS met den heer S.
MA, arts tc Bloe- 11- Brongersma,
mendaal. die Zondag a.s.,
herdenkt, waarop hij zich vijf en twin
tig jaar geleden te Bloemendaal als
rts vestigde, hoort men niet, dik-
-•ijls.
O, zoker. velen en daartoe hoort
ongetwijfeld dokter Bronsorama
hebben hun bi-roep zoo lief gekregen,
dat zij geen ander meer zouden willen,
aan vele anderen levert hel be
roep tegenvallers en teleurstel lip gen
op. zoodat zij, wanneer de mogelijk
heid voor hen bestond, nog ©eus een
ander te kiezen, zeker niet weer de
zelfde richting zouden uitgaan
Tot dez© categorie behoorr, wij zei-!
den he: reeds, de heer Brongersma
zeer zeker piet. Hij houdt van zijn
ak, hij zou hot voor geen ander wil
len ruilen. Voor él zijn patiënten, jong
ca oud en van welken rang en stand
ook, heeft hij dezelfde belangstelling,
zijn Rtoolv bekwaamheid cn ervaring
stelt hij gaarne in dienst van allen.
Wij zouden staaltjes kunnen vertellen,
ons door patiënten medegedeeld, van
de hooge opvatting die hij van zijn
taak heeft, wij zouden feiien kunnen
dedcelen. waaruit zijn nobel hart
Ibüjkt.
Geen wonder dan ook. dat rijn patien-
Maart- tol feest-
maken cn dat zich
een commissie heeft gevormd mot het
iel. hem op dien dag te huldigen ah
-tve-beer cn al© mensoh. En wij
oorden nóg van het een en ander,
aar dat mogen wij niet verklappen.
Do annstaaudo jubilaris wildo eerst
.an een feestviering niets weten fzoo
gaaf het steeds met mentcJten. «lie be.
scheiden bun pllcbt, en nie«r d«u hun
plicht doen). maar men Leeft hem we
ten te overtuigen, dat zdóvelon behoef
te gevoelden, hem hun dankbaarheid
te doen Mijken. dat hij zich niet geheel
m elke. hulde mocht onttrekken.
P.. heer Brongersma, zoon van den
oesrèren Directeur der H. B. S te
Haarlem, wijlen Pt. H. Brongersma
n broeder van den Haurlemschet» oog-
J 0 Februari 1ST i te Lelden
waar zijn vader toen onder
directeur der 11. B. S. was.
rbulsde de familio naar
Haarlem.
Eerst bezocht de heer Brongersma
daar de opleidingsschool van den heer
H daarna de H B. Si Na het
behalen van het eindclirloma ging hij
eren aan de Amsterdamsen© Uni-
trit. waar hii in Februari 1000
gord gevolg het arts-examen af
legde. Koit daarop vestigde hij zich
te Bloemendaal. "aar toen Dr. D.
Bakker en Pr. Bornwater do eenige go-
?esneeron waren.
Het is l ekend, welk een groote uit-
breiding de gemeente heeft ondergaan
in de l.-i.vt-le kwarteeuw: het Bloemen,
daalscho Puik <m het .Park Duin en
Paal werden in dien tijd aangelegd:
Harfenlust was nog een bullen of
schoon onbewoond vijf en twintig
jaar geleden.
G«>duronde den eersten tijd van zijn
vestiging te Bloemendaal werkte dok
ter Brongersma aan het laboratorium
•an den heer Havelaar, t« Haarlem;
ia een poos werd hij voorzitter van
de Bloemendaaleche Gezondheidscom-1
missie, die besloot een bacteriologisch
laboratorium te stichten ten huize van
den lieer Brongersma.
Dit laboratorium .bewijst natuurlijk
altijd goede diensten, maar vooral was
dit het geval in de voor de Bloemen-
daalscbe geneeshcerc-n zoo drukke tii-
den van een diphtheritis-epideiuie in
1911 (tlie toen in zes woken bedwongen
word) en van een roodvonk-epidemie
in 1918. Tezamen nut den tegenwoor-
digen Hoogleeraar, Dr. II Aldorshoff,
toen nog lnsj>ecteur van het Genees
kundig Staatstoezicht, werd toen dooi
dokter Brongersma de bestrijding ge
toerd.
De heer Brongersma werkte ook, met.
)s. van Leeuwen, mevr. Kalff en Dr.
ran Deventer, méde aan de totstand
koming van een wijkverpleging in
Bloemendaal, Eerst werkte- er gere
geld een diacones In Bloemendaal,
maar toen liet Hunrlejnsche Diftéones-
sen hu is geen zusD-r meer kon afstaan,
ging dc bestaande vereéniging een fu
sie aan met de tor plaaiso bestaande
afdeeling van Het Witte Kruis, die
zich verder met dc wijkverpleging be-'
last te-
Vroeger was dc aanstaande jubilaris
ook lid en voorzitter van de Plaatselij
ke Commissie van Toezicht, op hei Le
ger Onderwijs, maar zijn drukke prac-
tijk ?iug bem langzamerhand zoo ge
heel in bos lag nemen, dat hij zich niet
meer mei het vervullen van functies,
buiten zijn eigenlijk terrein liggend,
kon bezighouden.
In de circulaire, die de huldigings
commissie aan dokter Brongerma's
patiënten heeft toegezonden, wordt
a gezegd:
..De ondergeteekenden zijn van oor
deel, dat die dag niet onopgemerkt
mag voorbijgaan en zij houden zich
overtuigd, «lat dit oordeel zal worden
nderschrev.-n door dc velen, aan wie
de ..geneesheer zijn beste zorgen met
hart en ziei heeft gewijd".
Ongetwijfeld za! Zondag en mis
schien ook nog wel op een anderen dag
blijken, dat de commissie in dezen
juist gezien heeft!
F. SMIT KLEINE.
In H«t Vaderland van Vrijdagavond-
leren wij
.Naar wij vernemen. Loopt de be
kende literator F- Smit Kleine te Doorn
op ii April a-s. zijn 8ostcn verjaardag
:e vieren.
Hoewel er ia verband met het over
lijden van zijn vrouw wel geen feeste
lijkheden zullen zijn, ral menigeen den
riendelijkcn Doornsehen schrijver dien
dag een Slijk van vriendschap en toe
genegenheid willen zenden."
Wij teekeaen hierbij aan dat deze
letterkundige van fijnen smaak, vele ja
ren in een perceel aan de Groote
Markt alhier gewoond heeft en dat van
hem. onder een bekend pseudoniem tal
an bijdragen in „Den Gulden Winckcl"
•crichenen.
Het ontwerp forensen
belasting
Een spoedige behandeling
Naar .,Hot x-ntrum" mei ut-, ligt
hot in do bedoeling van de Rcgccring
het. wetsontwerp inzake de Foren-
scnbelasting spoedig tc doen behan
delen, opdat de eventueel gewijzigde
maatregelen nog kunnen worden toe
gepast op het komende belastingjaar.
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den onttrek waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels 11*75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cenfs per regel. Bij
is (kom der gemeente) f3.57H- Franco per post door Nederland f3.87Yi. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken 10.57J.£; franco per post f0.65. per plaatsing, elke regel meer 15 Cents h contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiclen
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724 0,r*^UHÜd^ïï!M J?'c?pÊereboomREB°°M Beverwijk, enz., enz. Driehulzerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3621
De amateur-tuinman
LANGS DE STRAAT
HET MAKEN VAN EEN BETONNEN ONDERBOUW VOOR EEN
SCHOOL.
De volksmond kent de uitdrukking:
,,het valt niet mee om zelf je kamer
tc behangen 1"
Maar liet valt nog minder mee om
je eigen tuin in orde i© maken
I Vraag het aan den man hierboven
afgebeeld.
Ónze teekeuaa.r snapte hem voor zijn
huis aan den Rijksstraatweg. In 't al
gemeen houden de bewoners van dit
verlengde deel van den Schoterweg
van mooie tuintjes voor hun hulzen.
Dit geelt ook aan den weg een gezel
liger! aanblik een vaag tuinstad idee-
De tuinlieden hebben hier kranige
stukjes werk geleverd.
Maar deze mijnheer zou het zelf
doeu. Hij Legon bij het a b. c-, na
melijk het goed omspitten van den
grond. Ilè. wat waren de metselaars
ruw mc-t hun. steenen omgegaan, tien
tallen halve klinkers haalde hij uit
don grond. En nog steeds -ruitte zijn
tpade op nieuwen voorraad Gra-
'ven is voor handen die alleen aan kan
toorwerk gewend zijn. een zwaar kar
weitje. Het was of de amaleui-tuin
man zich gedwongen voelde tot dwang
arbeid. Zijn gezicht betrok al meer en
meer. Die nare keien
Voor tijdverdrijf en afwisseling eerst
maar een pijpje stoppen. Zijn blik
ging over de omgewoelde aarde, zou
er nooit een '"ind aan kernen!
Noor het hekje stond een stapel gras
zoden. Voor den lijd bestemd. 01 a!s
hij eens zoo ver was. dat de zoden ge-
legd konden worden
Dan het planten van roosjes en
heesiers. Dat zou gemakkelijk gaan,
een lust-werkje
Maar dat .«pitten
Mevrouw, die voor de ramen het
zwoegen van manlief had gadegesla
gen. kreeg medelijden met hem. Zij
ging naar' de voordeur cu vleiend
klonk haar stem: Zoo man. je schiet al
flink op. Zwaar werk, hè' Zou je nu
r-er-t niet een kopje koffie komen
drinken. Dat heb je wel verdiend!
Daarmee was manlief het volkomen
eens.
Gelukkig 10 minuten rust. Maar dan
weer graven.
Toch maar een geluk, dat hij geen
tuinman van zijn beroep geworden
was
Den volgenden dag had dc omnfeur tuin
man bet opgegeven.
Een vakman was nu aan den arbeid.
Mijnheer zat voor de ramen rustig een
sigaartje rooken en het werk nr te
kijken.
De afschaffing der
Staatsloterij
Een angunstig Verslag der
Tweede Kamer
Verschenen is het Voorloopig Ver
slag der Tweede Kamer aangaande
het wetsontwerp tot afschaffing der
Staatsloterij.
Verschillende leden konden ïndie
ning van hei wetsontwerp niet ern
st-ig emen. Zij achten de Staatsloterij
een onschadelijke instelling, waarvan
de afschaffing zeker nict"*tot beteu
geling van den speclhartstocht zou
leiden.
Het. nut van deze instelling is
juist dab zij voor hen, die aan dc
speelzucht toegeven, dc gevolgen van
die neiging matigt en hen beschermt
tegen kwad en oneerlijke praktijken,
waarvan de voorbeelden nog in ieders
geheugen liggen.
Vele leden achtten ook met hr-t
oog op den toestand van 's Rijk?
schatkist- de afschaffing van de
Staatsloterij, welke op den duur tot
het prijsgeven van een jaarliiksehe
bate, vod ruim 600.000. zal leiden
hoogst ongewenscht.
Het stelsel, om de collecteurs gelei -
delijk van bun inkomsten te beroo-
ven. bad niet den steun van vele
leden. Door bun aanstellingen zoo
werd betoogd hadden rii een, zii
het vaak sobere, broodwinning ver
worveu» die de Staat huh zonder cha
devergoeding. of althans eenige te
gemoetkoming niet mag -linemen.
In bet Slachthui «kwartier wordt
thans een Openbare Lagere School ge
bouwd, die dit Jaar afgeleverd moei
worden.
Deze school, die komt op den hoek
van de Karolingenstraat, Graafschap-
straat eu Nóormanstraat wordt van
een betonnen onderbouw voorzien.
Naast bet terrein, waarop de .school
zal worden gebouwd, is een groot stuk
bouwgrond ingericht voor het gieten
van een honderdtal betonnen palen.
Naar het groot aantal palen en het
beuoodigrle vlechtwerk er voor te oor
deel en. "zal de school, als zij eenmaal
gereed is. zeker een stevig gebouw
werden.
Ben en ander geeft in dit nieuwe
kwartier een groote drukte, vooral aan
den kant van het Spasme, waarvan
al het benooöigde materiaal wordt
aangevoerd.
Het is te hopen dat het geschil dat
op 't oogenblik nog tusschcn de werk
gevers eu werknemers bestaat ten op
zich te van een eventueel af te sluiten
coAtract spoedig zal worden opgelost
en 'leze. werkzaamheden flink voort-'
gang zullen hebben.
INTERNATIONALE VOORJAARS
BLOEMENTENTOONSTELLING.
Boroek van den burgemeester van
Rotterdam.
Heien. Zaterdag ïullen de ecerelariisea
v,.;, Kameii van Koophandel een bezoek
tur-irgoii nan de tentoonstelling.
IV-.r do Haarlemeche Kauc-r van Koop
handel /al den hoeren na de bezichtiging
oen dejeuner worden aangeboden in de res
tauratie op het terrein.
Naar wij vernemen za! de tentoonstelling
hndon bezocht worden door den hurgemecs-
ter van Rotterdam, Mr. Dr. J. Wijiema.
DE KKRK TE SPAAKNWOÜDE.
Indertijd ebben wij een ukvoeiig
gejlluMreerd artikel geee.-eu over do berk
:c Spuarnwoude.
In een biidmge in „Heemschut" wordt
r.u geklaagd over wat met die kerk is
gebeurd. i
Wij lichten uit deze klacht het volgen
de:
„In het in 1895 verschenen deel van
bet bock Koord-Hollandeche Oudheden,
van Wcisetnafa en Van Arkel en de va.n
rijkswego gepubliceerde inventarisatie var.
monumenten van geschiedenis en kunst
verschenen in '21, zijn het kelkje met ri-n
interieur cc merkwaardigheden beschre
ven. Het eerstgenoemde boek vermeldt,
dat d« predikstoel en de banken zijn van
eikenhout cn in eenvoudige 13e eeuwscbe
vormen uitgevoerd en deelt mede, dat
behalve veie grcizcriten een wandbord met
klinkdicht aanwezig was. Als aanwezi*
koperwerk wordt, genoemd „een predik
stocllezenaar, zandloopedtouder en doop
bekken". Het tweede boek de publicatie
der Rijkscommissie .voor de Monumenten-
zore. vermeldt ook de grafzerken, een
achttiend' ceuwseh doophek en kerkban
ken cu ook gedenkbord van 1765.
Wie met deze boeken in de hand denkt
iele tc weten, komt bedrogen uit. Het
ziet cr daar lichtelijk andere uil! Tot veer
korten tijd een ware woestenij, nu van
buiten gezien weer knap.
Waarschijnlijk door gebrek aan geld
middelen had men het kerkje zoodanig
d'..-i-. vcrwaartoozen, da-, er geen ruit meer
heel was en het geweldig iekte eu in-
rcgendc. Het kerkroeubilair was verrot
en vergaan, het koperwerk verdwenen.
Ku is dc kerkruimte in gebruik a's
schildersatelierI Het goede is daarbij, dat
in-u het gebouw waterdicht is gemaakt en
voor vertier verval behoed. Het euvel d3t
zooveel verloren ging is niet meer td
herstellen. Alleen het klinkdicht in een
lijst en de kap van den preeketoel zijn
nog annwezig. De gemeente Spaamwou-le
cn Ilaarlemmerliode heeft als eigenares
van den toren plannen tr< hereicl, voor
loopig van het inwendige, later wellicht
van hei uitwendige van den toren".
Het Filmkijksnel
Scala-Theater.
Deze week weder een uitstekend pro
gramma. Zooals altijd is Scala's We
reldnieuws en het komische gedeelte
goed verzorgd. Een jonge Xylophoaiste
doet ons genieten van haar muzikaal
kunnen. Miss Margarïet is een. acrobate
die er wezen mag. Haar verr-chliogen
HET GIETEN VAN DE SPECIE IN
DE VORMEN.
vielen zeer in den smaai van hel tal
rijke publiek.
Als eer;:c hoofdnummer v^orö; ver
toond ..Liftboy 13". Een vermakelijk©
geschieden:; -.an een rijk, lui jong-
mensch, die door 2ijn meisje gedwongen
wordt te probeeren een man in. de
maatschappij tc worden. Daarom wordt
'hij-lift jonge 11. Of het hem gelukt gaat
men maar eens zien.
Het optreden van De Calbas was een
variétcnummer dat een groot sfiaces
had. Een daverend applaus beloonde
deze twee dames ca een heer'voor het
gepresteerde.
„De heldin der Wildernis" voert ons
naar het Verre Westen, waar drie vrien
den een weddenschap aangaan. Mes.
moet zichzelf maar eens gaan overtuigen
;hoe cat afloopt. Het geheel valt zeer
in den smaak.
Rest ons nog te vermelden dat de heer
Van Pelt als explicateur in dit nummer
op zijn best was en dat de muziek het
geheel uitmuntend illustreerde.
Alles bijeen een programma dat we
gaarne aanbevelen.
De Kroon.
Als men, ca een dag van druk in
gespannen werk, zich 's avonds niet
meer geschikt voelt tot eenig ernstig
werk of lectuur, dan kan een avond
in de bioscoop een heerli'ke ontspan
ning geven, tenminste bij een goed
gekozen programma, /ooals de Kroon
ze bijna altijd reeft- Immers met een
minimum ins-anning maakt men de
prachtige reizen, geniet men de
schoonste nutuurlafereelen en beleeft
er de dolsto avonturen, al is liet dan
(gelukkig mogen we wel zeggeu, wat
betreft de avonturen) slechts als toe
schouwer.
Gezeten in onzen gemakkelijke»
stoel zijn we met den mailstoomer in
Tandjonk l'riok, de prachtige haven
van Batavia, sang-komen. Na een
autotocht door Batavia naar Meester
Cornells en Write.reden zijn we afge
daald in 'n kratermond. We hebben
de inlanders in hun zeden en ge
woonten en hun werk gadegeslagen
en een klein kijkje eekregen van d«=
schitterende natuur en het leven daar
.in onze verre Oost. En daarom juis;
is deze film voor ons, Nederlander?
zoo bijzonder aantrekkelijk, omdat
zij ons foto's vertoont van plaatsen,
waar misschien onze bloedverwanten
en kennissen leven en wonen en waar
van we de witte gedaanten met een
gretig oog opnemen in de stille hoop
en verwachting, het ons zoo dierbare
geziclv te herkennen onder al de, op
het witte doek. levende menschen.
De film, „Onze Oost" mag zeer ze
ker tot de meest belangrijke films
voor ons Nederlanders, gerekend wei
den.
Is er iets na te vertellen van de na
de pauze gaande klucht „Ziroto"?
We zullen er ons niet aan wa-enl
Van het .begin tot het allerlaatste
moment is het de een© zotheid gesta
peld op de andere. Dat valt in meel.
in deeg. in tonnen. in luiken, in
taarten, in schoorsteenen, cf het
maar niets is, tof onbedaarlijke r ug
de van ons. toeschouwers, die dank
baar voor onze rol van uiet-dan-toe-
schomver zijn.
Dr. MARX. OTTO BRAUN.
Zondag zullen in Duitschlano de verkiezingen plaats vinden voor het Hijks presidentschap. Wij geven hier
bij een foto van Dr. Marx, di naar men meent de grootste kans op be' presidentschap heeft.
Onmiddellijk na hoveng mde candidaat volgt Otto Broun, die eveneens v-note kans op verkie
zing beeft.
