WILLEM van HEMT
DE WENTELTRAP
FLITSEN
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 9 APRIL 1925 - TWEEDE BLAD
OM ONS HEEN
No. 3448
Paddestoel - Steden
Amerika is het land van de grooto
vUkjon, van de groote huizen en van
de groote steuen. Die drie dingen
hcbien verband met elkaar, aldus: in
een groote vlakte worden groote ste
den gesticht, daarna verschijnen in
die groote sleden de groote huizen,
sky scrapers of wolkenkrabbers ge
naamd. Wij weten allen, hoe de groo
t0 steden in Amerika vaak ontstaan
zijn eerst een station, dan een kleine
nederzetting, daarna een dorp. teil
slotte een kolossale stad. alles in en
kele jaren. Dat is de geschiedenis van
Chicago, van Los Angeles en van an
dere Amorikaansche steden.
Maar er is een schaduwzijde. An
drew Carnegie, de vermaarde staal-
kouing heeft eens in zijn bekende
boekje de inededeeling gedaan..van
de menschen die zich in zaken bege-
vei: slagen tien procent". Waar blijft
de restDie gaat ten onder of slijt
hoogstens het leven met een herin
nering vol teleurstelling in een onder
geschikte betrekking. Zo« gaat het
ook met de steden- die als paddestoe
len uit den grond zijn gekomener
zijn er die groot worden, er zijn er
ook dia mislukken. Daar denken wij
zoo niet aan. evenmin als aan al die
teleurgestelde zakenincnseheri die on
dergingen. Onze aandacht wordt, en
het is begrijpelijk, alleen geboeid
door wie slaagden, menschen en ste
den van de anderen hoor je zoo niet
meer.
De schrijver Tricoehe heeft in do
«Revue Mondiale" over dc mislukte
steden een boekje opengedaan en in
de ..Wetenschappelijke Bladen'' van
April vinden wij een vertaling van
dat artikel. HJj begint met te zeggen,
dat do Amerikanen een „betrcuions-
vaardige neiging hebben, om alles
tot hoi uiterste te drijven"'. Wij in
de Oude Wereld noemen die eigen
schap gewoonlijk anders: wij noemen
dat d<- ontembare energie van de
Yankees en hebben daar een groote
bewondering voor. ..Zoodra ernige
settlers", aldus gnat Tricoehe voort,
..zich op een nieuwe plaats vestigen,
kotnen onmiddellijk, men weet niet
vanwaar, een menigte handeldrijven-
den van allerlei soort daarop af. die
niet de moeite nemen zich af te vra
gen. of dc plaats eenigc toekomst
heeft'*. Dorst worden teuten opgesla
gen. weldra vervangen door barak
ken, dan komen er werkelijke stra
ten van houten huizen, waarin vroe
ger de kroeg de overhand had. Te
genwoordig is die natuurlijk niet meer
t'- zien. maar de drankhandel wordt
in 't geheim gedreven in danshuizen
rr. tabakswinkels. zelf» in de ..ioe
- .cream-parloibanketbakkerswinkels,
waar roomijs verkocht wordt.
Nu verschijnen de danshuizen, de
biljartzalen en de bioscoop. Dan ko
men de dokters en de tandartsen zon-
.der practijk, op hoop van zegen, de
advocaten tprocureur» zonder ge-
- «eten en de handelaars in onroeren
de goederen, gereed om in troebel
water te visoenen. Tenslotte oen of
twee banken en dan is dc stad com
pleet. De grond stijgt in waarde en
er ziin altijd lichtgeloovigcn bereid
om dien te knopen. Dc oud» Barnum.
de bekende directeur van de reusach
tige vertooningen die wij in Neder
land ook gezien hebben en die ziin
landgenooton beter gekend moet heb-
bcn dan iemand" anders, heeft eens
gezegd ..dc Amerikaan houdt orvj
dat men hem er tusschen neemt". E<
moderne bewerking van dc J<la«sieke
verklaring„nv.mdus vult decipi. de-
cipiatur ergo. ..De wereld wil bedro
gen zijn. bedrieg haar dus". Natuur
lijk i< die gretigheid van den Ameri
kaan om gefopt te worden inn-r mal
ligheid. de zaak zal wel zijn. dat zijn
ontembare energie hem Imhtgeloovig
maakt, omdat d'e hem alle plannen
Maar keeren wy tot dc nieuwe stad
terug. Tricoehe :.eemt aan, dat dc
eersto bewoner» die er zich zijn ko
men vestigen, aangelokt waren door
een mijn in dc buurt of door een
spoorlijn, die er langs zou komen.
Goed. Als het stadje een paar jaar
bestaan heeft, verspreidt zich het ge
rucht, dat dc mijn niet zoo rijk is als
men eerst had gedacht of dat de
spoorlijn langs ben andere plaats zal
loopen. Nu begint de (lób&clr. De eer
sten die verhuizen ziin de speculanten
in onroerende goedoren. er komen
bordje» „tc koop" aan de huizen, er
komen er meer, de ongetrouwde ar
beiders vertrekken, de getrouwden
die niet zon gemakkelijk iets anders
kunnen vinden, wachten nog wat.
maar volgen na eenige maanden hun
oorbeeld. Dc uittocht wordt alge
meen. de gebouwde eigendommen,
die men niet van de hand kan doen.
worden verlaten en blijven achter,
zegt Tricoehe, »,als treurige en jam
merlijke getuigen van een verdwenen
bedrijvigheid, totdat zij door de in
werking dor elementen tot stof ver
gaan".
Daar was bijvoorbeeld West Lynn
in North Dacota. In een breede straat
staan aan weerszijden nogal aanmati
gend uitziende ateenen gebouwen
met verscheidene verdiepingen en
balkons. De gemacadamiseerde trot
toirs zijn bedekt met overblijfsels van
glasruiten gras en zelfs heesters ba
nen zich overal een weg en vormen
een onvoldoende dekkuic voor bodem-
looze kisten en allerlei soort van treu
rige overblijfselen. De winkelramen
zijn ingedrukt, maar men ziet nog de
uithangborden en advertenties het
hotel, dat 100.000 dollars heeft gekoot,
opent u gastvrij zijn deuren, maar
slechts vogels nestelen er in. Op dc
loketten van do bank slapen de vlccr-
zen. En overal hangen borden
met„te koop. zeer goedkoopeen
anhoopskrec-t, die onbeantwoord
bleef."
I
Zoo ging het 't dorpje Taft, dat ge
licht werd om een tunnel in den
spoorweg, Glen Eyre, gebouwd we
gens één enkele industrie, hardsteen
toen de ondernemer failloerdo liep
het plaatsje leeg. Halberton ontstond
om een mantelfabrink heen en mis
lukte. North Dallus in Oregon bereik
te het topnunt van merkwaardigheid.
Daar werd nimmer een gebouw ge
sticht. De organisator* daarvan, een
predikant, had een complete stad ge
schetst met boulevards, parken, schoe
nenfabrieken »-n tramlijnen hij ver
kocht verscheidene stukken grond per
brief en rankte ten slotte in dc ge
vangenis. ofschoon hij blijkbaar maar
een strooman was. De ware schuldi
gen ontsnapten. ..Dezen ontsnappen
altijd in de Vereenigde Staten". zegt
Tricoehe sceptisch. En de koopers,
meer dan een honderdtal, verloren
bunnc eigendommen, die door den
ontvanger der belastingen verkocht
erden.
Zoo zijn er talrijke doode sleden,
laar legio zijn de halfdoode. Daar
is Eldora in het Rotsgebergte, dat ge
hoopt had eenmaal El Dorado te zul
len worden, Om het kleine station
was het heel» verkeer geconcentreerd,
r scheen niets anders van belang te
ezen dan de plcziertrein, die iede-
en dag toeristen aanbracht uit Don
er; dezen besteden er eenigc dol
lars en gaan weer weg.
Lindentree is een plaatsje mot drie
gezinnen, een vrouw Is er politie
agent. De eigenaar van den grond
heeft afgekondigd, dot men er het
■rste jaar gratis wonen mag.
Brandon in New-York heeft 20 men
schen, die er vier huizen bewonen.
6t overschot van 12O0 zielen, die er
jaar geleden verbluf bidden.
Brandon was in dc bergen bekend
opder don naam van dc Adirondack!,
een bekoorlijk plaatsje, gesticht door
een houthandelaar. De streek had het
ongeluk, de aandacht te trekken van
Rockefeller, die ontdekte dat dit een
klein paradijs was voor jagers en vis-
schor» en tegelijkertijd een groote
bron. van inkomsten voor iemand, die
het noodige kapitaal- bezat, voor de
exploitatie der bosschon. Hij kocht
systematisch grond op, sloot langza
merhand het dorp in weldra gingen
do huizen een voor een.in zijn han
den over. hij sloopte die naar mate
hij dat noodig vond. Wegens gebrek
aan grondstoffen moesten dc zage
rijen gesloten worden, een paniek
greep de bewoner» aan, oen bijna nl-
gemeens uittocht ontstond, het sta
tion was het laatste gebouw dat ge
sloten werd. Ziedaar een staalt] van
vernietigenden invloed van het. groo
te kapitaal, maar dat alleen in Ame
rika mogelijk is.
In Massachusetts is een heele groep
dorpen verlaten, die in een bloeiende
streek liggen, maarop hoogten
en dus ontoegankelijk zijn. Dat is in
dezen tijd een fout waaraan een
plaats sterft. En hei schijnt niet mo
gelijk tc zijn geweest, die dorpen
eenvoudig tc verplaatsen zooals men
gedaan heeft mefc I.ambro in dn prai
riën van Zuid Dacota. Daar was ge
rekend op eon spoorwegüjn die er
niet kwam en toen heeft men het hee
le dorp, vijftig huizen, een bank en
een hotel eenvoudig naar dc spoorlijn
vervoerd, drie kilometer ver. Maar
dat gebeurde op vlakken grond. An
der» zou het onmogelijk geweest zijn.
Wij hebben in 't klein in onze om-
f;eving tets dergelijks gezien. .Jaren-
ang stond in Halfweg een huisje,
waarop vermeld was..dit huis is ver
told". Wat mogelijk wu» met: een, kan
ook met vijftig gebeuren, Het zou al
licht meer moeite kosten, do suikerfa
briek te verrollen, gesteld dat iemand
daarover dacht.
Tot slot: Ilopewell. gesticht in 1917
door een fabriek van schietkatoen
voor den oorlog. In zes maanden hao
zij 4500Ü inwoners, de salarissen wa
ren hoog, de amusementen talrijk,
weldra heette Ilopewell de meest ver
dorven stad van de Vereenigde Sta
ten. Men deed er zijn zaken af met
de .revolver in den gordel.
De wapenstilstand was haar dood.
Binnen 24 uur waren alle fabrieken
gesloten en er bleven na een week
van de 45000 nog maar 3000 menschen
over. Er zijn nu fabrieken en spinne
rijen opgericht en Cr wonen weer 2000
menschen.
J. C. P.
Vervolg Stadsnieuws.
Muziek
Christ. Oratoriumvereeniging
J. S. BACH JOHANNES PASSION
Na a' hetgeen ik tevoren co-er <le Jo
hannes Passion in «ï.l blad telneet, kan
ik aangaande de uitvoering van dit werk
li'.-j: de C. O. V, kïrthe.-1 («trachten.
.in .ie f'disten waren m.i. Jai:>i. van
Kampen (tenor) en Thcod. Verstecsh
(alt) de besten. In dc omvangrijke
K' uaiivisi-hu tenorpartij van den ev.-un-
gcliet wiet hij .ie klip der vervelendheid
vrijwel to ontzei-en, «n op enkele minder
gelukkigs plaatsen na klonk zijn stem
•l goed Bijzonder iivdrulcwokkcuid. was
liet xeoit no 59 „Und -jicigto". Ook
19. du tenoraria „Ach mein Sinn" voldeed
hij.
Mej. Vcrsteegh had, evenals de pjpraan
>."his :-.v;~ aria'a voor haar rekening,
-ral do tweede (no. 56) „Es
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 267
DE ZAKDOEK.
»t Vol
Als
Ier orgelconcerten bekend. Haar we Pui
lende stem sloot zich bij do uitstekend
jwpeeldu ceüoeoto zeer goed aan
werd dit nummer eeu der mooist
icn avond.
Do bas Jan Dekker mirte do voor de
i'<r*.tig- der Chriutu:.par.ij noodige
vaardigheid en eenvoud; het wee of hij
woorden in «en z.-. lo trillende slag
oom wikkelde. In do aria's hos. 31 en
ras hij 5>e:er doch daar herinnerde zijn
brok aan legato wol i. ui#„zin»: al'
kwant os-en afgretooten cr uit. Daardoor
k no. 48 eerder «scherzando dan
Mooi was hei *f..i van no.
ist vollbraeht".
or do sopraan zijn evena's voor de
oli sleohls twee aria's bestemd,
tweede volgens sommige autoriteiten
wel «n beetje bijge»Icept «schijnt,
dtii do g.mg van liet veihioJ de
iweiiglu-id dier aria niet noodzakelijk
wc.-ijxiieljjk «Jout voorkomen.
Mej. Janna Btandsina's sopraanstom
k'.irrke li cider en iix.r ::iion-V.:e ié door-
nns xntver (een enkele boog* e kwam
eens iels tc laag uil) maar het ge-
li'I mirt Góupléssc; het i* wat te Jiiró
i drooj, en kon daardoor weinig indruk
Do Ijs Hendrik Koning wm met <1
vertolking der kleine partijen (Pila'.u-
u, die hij zeer voldoend* weerga!
ndicn zong hij de grooto aria mi
koor (koraalfaniadc) no. 60 „Mein teurer
and". In deze 'natste schoon
het tempo wel -wat me', voor een Adagio
■'«ren de noodige eenheid
ming tusschen do vei '.'billende
menten niet steeds aanwezig, m.a.w.
boel scheen af en toe «en beetje in de
ar te loopen.
In het koor domineerden de ".-.praireh
zeer. bovendien i« hun klank niet
►leed» beschaafd; zoo bij de inzetten
..7a. in no. 1 en het „herr'ieh ist" op
tic hoogé g, dat nog verre van herrlich
klonk.
Heel goed daarentegen ».n het afne-
en bij „in der grösstcn Kicdrigkcil".
Over a'gesneen waren do kora'cn het
be,t. ÏK-lt.-.udens dan de tc sterke ®o-
praa tl partij. Do dnun»t:<eho koren who.
■v*n uitdrukkingskracht tc kor!; ik
t slechts no. 34 „b"ei gegrtfrt" met
bijtend sarcasme no. 36 „Kreuzije"
zijn woedend tresis. die een veel
scherper karakteristiek l-boeven, die ziefi
in uKopraak eri dynamiek moeten toonen.
to. 43 misten dc interrupt!** „Wohin?"
jui;:e karakter «n dj.n loor de wer-'
Waarom de bas de» pianopartij in de
n; corecitatieven door «en cello versterkt
werd is mij niet duidelijk; het scherpe
contrast tusschen den drogen k'ank bij
do recitatieven van tien evangelist cn
de zachte omlijsting door do strijkers hij
d!o van Jeeue, werd daardoor verdoezeld;
Mej. Bmmy vnn Eden vertolkte haar
ondankbare partij {natuurlijk naar be
lmoren.
Het orkest, de 11.0.V. vervulde zijn
taak zeer goed; dat de W.arcrsfiguren in
no. 34 oio toch van belang zijn, niet
hoornaar waren .-t*n de omstandig,
heid dat Bach voor een klei» koor schreef
«n groet -Jus cigen'ijk een «venredize
Gfoofcmocder kfjkt
haar schoot naar lu
zakdoek cn vraagt v
volgens of iemand
ook gezien heeft
zoekt in haar taschj'c,
terwijl de krant, waar
in zij zal., te lezen, Op
den grond glijdt
merkt op dat zij toch ze
ker weet dat ze 'm oen
minuut geleden nog had
en raapt de krant weer
kijkt overal rond, mom.
lu iend, dat ze juist dien
zakdoek niet graag
kwijt zou zijn, het is
nog een cadeau yan
nicht Martha
zegt: zeker, zo zal nogj
weleenfi in Jia&r tasclije
kijken, maar waar js
dat taechje nou
raapt hel taschje op.
verklaart opnieuw dat
de zakdoek er niet in zit
en vraagt of iemand on
der haar stoel wil kij
ken
het onderzoek brengt bedenk
niet haar zakdoek maar misscit
wel haar blillenhuis
aan het licht
dat ze Item
onder de eet
kamertafel heeft laten
vallen, wil iemand daar
eens kijken
mompelt: wacht
taar schoondochter
weet ze wel zeker, dat
die het niet is
dc-r20ek tusschen
kussens in haar stoo
is waarschuwt alle zoeken-
i- den. dat ze 'm gevonden
c- heeft, ze zat erop om in
bij de hand te hebben
I
raapt haar tasch en
krant weer op. hc-rvat
liaar lectuur en zal over
10 minuten v.el weer
zoeken.
(Nadruk verboden)
verveelvoudiging van hobo's enz. noodig
mankt.
De dirigent, óe heer George Robert,
verdient voor zijn voorbereidtng en lei
ding in 'i algemeen lof. Erdccle beden-
kingen heb ik nl genoemd.
Zoo over 'i geheel genomen heeft do
uitvoering van dc Johannes Passion
<ius niet aan hoogc- eisehon vo'dpao. l)c
noten waren er doorgaans wel, maar
vorhoffendo etcenming of groote indruk
ging er «liet v.tu uit. 'i Was een beetje
tweede rang, nel ..Is de plaatsen dit
O.O.V. voor de Vcn'.aggevers gereserv
had.
't Is maar goed voor de C.O.V. dat
haar uitvoering vóór «iie der Matlbet
Passion ven Maandag door 'iV;!
kuci-c gekomen is, want a's die, on daar
op is alle kan», op evi^i hoog pei' etai
uls die van verleden jaar, dan wacht or
ikuaii',-. behalve «-t: tioog kunstgeno
KA REL DE JONG.
Het georganiseerd over
leg en de politie
Een brief van den heer
M. L. A. Klein aan den Raad
De heer M. L. A. Klein, lid van den
Ilaukinschcn gemeenteraad l.ceft aan
den Baad een brief gezonden in ver
band met het georganiseerd overleg,
daar de toestand, zooals die thans D,
den heer Klein niet bevredigt. De beu'"
Klein wil verbeteringen om de pointe-
organisutic» en lieeft daartoe een
amendement met een uitvoerige toe-
liehtine ingediend.
De heer Klein is hiertoe eekomen
naar aanleiding van een gehouden
vergadering van poIitic-orgnis3iies en
een daarop «e vol ede correspondentie
met wethouder M. A. Reinaldjt.
De lieer Klein schreef het volgende:
„Bij de algeineene beschouwingen
over raadsstuk no, 3Gbetreffende
de reorganisatie van liet georgani
seerd overleg stelde ondergefeekendo
de vraag nopens de erkennen van het
politiepersoneel bii liet behandelen
van onderwerpen, welke dc belangen
van het eemeentoporsoneel in züh ge
heel raken.
Dc Wethouder van O. W.. voorzit
ter van de Centrale Commissie van
Overleg gaf ten anlwoord, dal onder
algemeene zaken ook het politieper
soneel meermalen zou vallen, zooals
bijvoorbeeld bii het adviseeren om
trent ziekte- en wachtgeldregelingen,
toeslagen enz. en modhfc hij met
instemming van den heer burgemees
ter verklaren da: celiik lot nu toe
1 de Dolitie-orgai:ïsaties tot de ge
meenschappelijke vergaderingen van
het overleg waren toegelaten, dit in
de toekomst, evenzeer zou geschieden.
Ook de organisaties hadden zich
hiermede accoord verklaard en was
met instemming van de politieorgani
saties door het G. O. geadviseerd lol
toelating, medesprekilig, doch bij
evontueele stemming onthouding. Ilet.
laatste gedeelte 'van dit advies, hoe
wel geheel overeenkomstig de waar
heid. was in zooverre niet de meening
der desbetreffende vercenigingen* dat
zij indien het ooit in de gemeen
schappelijke vergaderingen tot een
stemming mocht komen wel dege
lijk en zeer gaarne over haar eigen
belangen.wilde meestemmen. Ce afge
vaardigden der poütïoneele organi
saties waren onderling overeengeko
men zich uit spreken voor een
afzonderlijk overleg van of voor het
politiepersoneel en indien de Centrale
Commissie ook onderwerpen zou be
handelen, welke de belangen van dit
personeel betreffen als ..gelijkberech-
ligden" tot de desbetreffende vet na
deringen zouden loegang hebben op
gelijken voet* als de afgevaardigden
der andere organisaties. Werd deze
mecning door den woordvoerder der
politie-organisnties onduidelijk weer
gegeven, her, anl woord van den voor
zitter van het G. O, wekte door de
bestendiging van den toestand den in
druk. dai ..gelijkberechtiging" be
doeld werd. Ikl«een-later bleek niet
geheel juist te ziin
Rij het vaststellen van statuien en
reglementen verdient het. aanbeveling
me den gegroeiden toestand rekening
te houden en bij eene herziening der
reglementen zk-h bij de gewijzigde
situatie geheel aan te passen. In het
gegeven geval, nu de politieorgani
saties reeds sedert 1921 bedoelde ge
meenschappelijke vergaderingen moch
ten bijwonen en aan de discussièn deel
nemen, zelfs op het vaststellen van
het •advies" haar invloed konden
doen gelden, acht onJergeteekende
het redelijk en billijk, dit in de desbe
treffende verordening te omlijnen,
hetgeen des re beter kan, nu vast
staat dnt men bestendiging van den
toestand wil.
Elders heeft men dit vraagstuk op
gelost door aan artikel 1 een alinea
c. toe te voegen luidende „een Com
missie van Overleg voor zaken, raken;
de politiebeambten" en te Apeldoorn
ontwierp het college van B. en W.
aldaar een aanvulling van een artikel
eener soortgelijke verordening met
het kenneüke doel de politie-oïganisa-
lies als gelijkbercchtigden op te roe
pen. toe te laten en mede te laten
werken aan de tot standkoming der
adviezen, wanneer het zaken geldt
voor het gemeentepersoneel in zijn
geheel.
Oridergeteekende heeft op grond
van bovenstaande de eer den raad
voor te stellen het navolgende amen
dement op artikel 14.
Het sub 3 worde gelezen:
„Indien een gemeenschappelijke
vergadering als bedoeld in het eerste
lid wordt belegd ter behandeling van
onderwerpen, betreffende de arbeids
voorwaarden van het gemeenteperso
neel in het algemeen, hebben daartoe
loc-gang en worden daartoe opgeroe
pen, op gelijken voet -als de organi
saties dor ambtenaren en werklieden,
de oranisaties. welke zijn toegelaten,
tot het georganiseerd óverleg voor het
politiepersoneel dezer gemeente".
Het sub 3 wordt 4".
TOEKOMSTVOORSPELLER.
N'.i.ir aanleiding van ons stuk over ..oen
verzoek: ,Jc betrokken persoon ons nieda
te deeicn, dat de naam „waarzegger" r-.ict
oph om van toepassing is; hij muakt aan
spraak op den naam: toekomstvoorspeller"
Dc persoon, die liét publiek in do wacht
kamer l.m:, is niet de bewoner van het
huis, maar de portier van den toekomst
voorspeller.
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN.
a 60 Cts. per regel.
ONOVERTROFFEN
is de keuze in onze afdeeling:
WOLLEN MANTELGOSTUUMS
MANTELS
VAREUSES
VESTEN
SHAWLS
Een verscheidenheid in Nou-
veauié's ALS NOOIT TE VOREN!
Zie de expositie in onze étalages,
zoowel van de billijke, als de
betere genres.
DAMES-CONFECTIE
ANEGANG H. WARMOESSTRAAT
Feuilleton
N a, a r het Am erikaansch
van
MA BY ROBERTS R1NEHART.
3D
Toen inocst de heer Jarivig voorko
men, maar wat bij vertelde was niet
erg belangrijk. Hij was telefonisch
naar Zonncbdek geroepen, cn or da
delijk heengegaan met den concierge
cn met den heer Wïnthrop. die op 't
oogenblik uit de stad was. waren
opengedaan door de huishoudster en
haalden onderaan de trap het lijk ge
vonden, Hij had gezocht naar een re
volver, maar er was niets tc vinden.
Dc buitendeur in den oostelijken vleu
gel was niet op slot cn stond op een
Ik werd steeds zenuwachtiger. Toen
do rechter John Bailey opriep, ont
stond cr een soort van onderdrukte
opwinding. Jameson kwam naar voren
en zei een paar woorden tegeu den
rechter- die knikte. Toen moest Hal-
eey voorkomen.
...Meneer Jnncs", zei de rechter.
fc,wiJt tt ons eens vertellen onder wel
ke omstandigheden u den heer Arnold
Armstrong heeft gezien op den avond
voor zijn dood i"
„Ik heb hem het eerst gezien op de
club", zei Hnlscy kalm. Hij zag een
beetje bleek, maar was overigen» rus
tig. ..Daar hield ik stil om benzine
ic halen voor mijn auto. Armstrong
had zitten kaarten. Toen ik hem daar
zag, kwam hij ui de speelzaal, pra
tend met John Bailey".
..En was dat een vriendschappelijk
gesprek l"
Ilalsey aarzelde.
..Ze hadden verschil van mecning",
zei hij. ..Ik noodigdc Bailey uit om
met mij mee te gaan en den Zondag
over fc blijven op Zonnehoek".
..Nam u den heer Bnile.v niet voor
namelijk mee. meneer lnnes, omdat u
bang was dat hot anders tot handtas
telijkheden zou komen!"
,.De toestand was onaangenaam",
zei Halsey ontwijkend.
„Had u cr toen ter tijd al eenig ver
rnoeden van dat het mis was met de
Handelsbank V'
,,Neen".
,.En wat gebeurde er toen!"
..Bailey en ik zaten met elkaar te
praten in de biljartkamer tot half
drie".
„En kwam de heer Arnold Arm
strong daar- terwijl u zat te praten 1"
,,.Ta. Hij kwam neb ongeveer om
half drie. Hij klopte op de deur aan
den oostkant, cn ik liet hern binnen".
Het was doodstil geworden. Jamie-
son bleef Halsey maar strak aankij
ken.
„Wilt u ons zeggen wat het doel
van zijn komst was!"
..Hij kwain een telegram brengen
dab op de club bezorgd was voor
Bailey".
,.Was bij nuchter'!"
„Op dat oogenblik volkomen. Vroe
ger op den avond niet".
,A iel het u niet, op dnt zijn eerst
zoo vijandige houding plotseling tot
vriendelijkheid was omgeslagen 1"
,..!a. ik begreep cr niels van"'.
„Hoe lang is hij gebleven?"
..Ongeveer vijf minuten. Toen ver
dween hij weer door dc oostelijke
deur".
,.En wat gebeurde er toen V'
„Toen praatten we nog een paar
minuten door, over een plan dat Bai
ley gemaakt had. Toen ging ik naar
den stal, waar mijn auto stond, en
haalde die er uit".
..En liet u den heer Bailey toen al
leen in de biljartkamer?"
Halsey aarzelde.
„Mijn zuster was er ook".
Mevrouw Ogden Fitzhogh had den
moed zich ora tc keeren en Gertrude
door haar lorgnon tc bekijken.
,.En toen
„Ik reed met den auto langs den
zijweg, omdat ik de menschen in huis
niet wakker wilde maken. Bailey Jiep
den tuin door cn stapte op den hoofd
weg in den auto".
,Dus u weet niet wat de lieer Arm
strong gedaan heeft, nadat hij het
huis weer verlaten had
„Neen, daar weet ik niets van.
Maandagsavond las ik voor het eerst
dat hij dood was".
.,En de heer Bailey heeft hem ook
niet gezien terwijl hij door den tuin
liep?"
..Dat denk ik niet. Als hij hem ge
zien had. zon hij er wel iets over ge
zegd hebben".
„Dank u, dat is alles. Juffrouw Ger
trade lnnes".
Gertrude's antwoorden waren even'
duidelijk en kort als die van Halsey.
Mevrouw Fitzhugh onderwierp haar
aan een zeer cntische beschouwing,
beginnend met haar hoed en eindi
gend met haar schoenen. Ik maak mij
sterk dat ze noch op haar kleeding,
noch op haar manieren, iets aan tc
merken kon hebben maar Gertru
de's verklaringen als getuige waren
allesbehalve troostrijk. Ze was geroe
pen door haar broer, zei ze, toen de
heer Armstrong weg was. Ze had met
Bailey in dc biljartkamer gewacht-
tot de auto klaar was. Toen had ze
de deur onderaan de trap op slot ge
daan, had een lamp genomen en was
met Bailey meegegaan naar den
hoofdingang van het huisdaar had
ze hem na staan kijken, terwijl hy
(jen tuin doorliep. Inplaats van dade
lijk naar haar eigen kamer te gaan,
wns'ze eerst nog naar dc biljartkamer
gegaan om iets ie halen, dat daar
was blijven liggen. In het speelzaal-
tje en in de biljartkamer was het
donker. Ze had op den tast gevon
den waar ze naar zocht, en stond op
liet punt om naar haar kamer terug
te gaan. toen ze iemand aan het slot
van de oostelijke deur hoorde. Ze
dacht, dat het, haar broer aou zijn cn
was op het punt om er heen te gaan
toen ze hoorde dat de deur open
ging. Bijna onmiddellijk daarop klonk
er een schot cn in doodsangst, was ze
den salon doorgehold en had dc an
deren wakker gemaakt.
„Heeft u geen ander geluid ge
hoord?" vroeg de rechter. „Was de
heer Armstrong alleen, toen hij bin
nenkwam
„Het was heelemaal donker. Er
klonken geen stemmen en ik hoorde
niets. Alleen het opengaan van de
deur. een schot, cn toen het geluid
van iemand die viel".
„Dus terwijl u door den salon heen
liep en naar boven ging ora uw huis-
genootcn wakker te maken, zou de
dader, wie het ook was, door de
lostelijke deur hebben kunnen ont
snappen
„Ja".
„Dank u"«
,.lk ben er van overtuigd dat de
rechter van mij niet veel losgekregeu
heeft. Ik zag Jamieson glimlachen en
na een poosje gaf de rechter het op.
Ik zei dat ik het lijk gevonden had,
en dut ik niet. geweten had wie het
was. voor dc heer Jarvis het mij ver
telde en eindigde met Barbara Fitz
hugh aan te kijken en te zeggen dat
ik niet verwacht had bij familicsehan-
daalljes betrokken te worden, toen ik
het huis huurde. Waarop zij vuurrood
werd.
De rechter kwam ten slotte tot de
conclusie dnt Arnold Armstrong ver
moord was door een of meer onbe
kende personen en wij maakten ons
klaar om weg te gaan. Barbara Fitz
hugh verdween zonder iets tesen mij
te zeggen, maar zooals ik wel ver
wacht had. kwam de heer Harton
naar ons toe.
„Ik hoop da! u.nu besloten heeft
het huis verlaten., juffrouw lnnes"-
zei hij. „Mevrouw Armstrong heeft
mij weer een telegram gestuurd".
„Ik ben niet van plan om er van
daan Ie gaan", hield ik koppig vol
..tot ik enkele raadsels heb ongciost,
waar ik nu niets van begrijp. Op den
dag. dat dc moordenaar ontdekt
wordt, zal ik heen gaan".
(Wordt vervolgd)'*
