Buitenlandsch Overzicht
Rubriek van den Arbeid
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 30 APRIL 1925
EEN COMMENTAAR OP DE VERKIEZING VAN HINOENBURC
HOE DE ENCELSCHE BECROOTINC ONTVANGEN WORDT-
OUITSCHLAND EN DE VEILICHEIO.
In ecu commentaar van de „Ftaukf.
Z." op de verkiezing van Hindenburg
waarin geconstateerd wordt. dat (tetze
gebeurtenis een betreuren^waarrtigo
tegenslag is, en een tijdelijk terugzet
ten. van de ontwikkeling van de ge
schiedkundige gebeuTtenissen, wordt
verklaart, dat thans alle ernst noo-
dig ;s om onomwonden do gemaakte
fou'en bloot te leggen.
Mat vroeger niet geïien is. treedt
taaas duidelijk aan het Lent, zoo
schrijft, dan het democrat isen-republi-
ketns.i:-: blad,. n.I. dar. het latent voort
leven. van >Je HindeHtowrg-l-gendo de
grootste four. is gevreesd Want Hiu-
deninirg is een legende. In al de jar-ti
s r.'is de ineenstorting heeft men afge
rekend n:rt vele generaals uit den we
reldoorlog. inzonderheid met Luden-
•lorff Hindenburg zei? is buiten de
bespreking gebievtn, óók toen verscha
lende uitlatingen uit *ijn militaire
omgeving aanleiding rot critiek op
den veldmaafK-halk hadden gegeven.
Deze rsrufriioudinjr was hei gevolg
van waart.menschetijke motieven-
Men a .v. da: nrtdecburj» persoonlijk
ee.i eerwaardig mac is, en men
rag. «ar bij zich na den oorlog, n.1.
oumiddeihjk na de ineenstorting: ver-
üi-nsfceiijk maakte voor het Duuache
volk. Hij vluchtte niet. zooals zijn
Keizer; hij schrok er niet voor terug
cm samen te werken met solaatenra-
den; hij bleef eenvoudig op zijn plants
opdat onder zijn leiding de moeilijke
raak van het terugbrengen van een
leger- naar het vaderland kon vol
bracht worden. Dir was ongetwijfeld
een verdienste, waarvoor ook de toen
malige njkspresKTent Ebert hem be
dankt heeft.
Maar er was nog- een andere oorzaak,
waardoor Hindenburg een bijzonder;
plaats kreeg in het. bewustzijn vac
bceede kringen van heG volk. n.I. de
Duitsche romantiek. Hier begon de le
gende Hindenburg heeft zich na de
ineenstorting gedragen op een wijze,
welke hem recht on erkentelijkheid
Z3Maar was hij tijdens den oor-
leur waarvoor hij gold en. zooals mee
ziet. thans nog geldt Zeer xe&er niet.
Een ieder, die dit wil, kan vernemen,
dar. Hindenburg 3 positie van het be
gin gedacht was ais een fraaie cotiiis-
s- voor zijn chef van den sta? Luden-
dorff. Deze zelfde Lndendorff heef:
voor de rechtbank te Muachen ver
klaard: ..In mi] ziet men Tan nee-
berg" en misschien is objectief ook
di; niet eens juist, want generaal
Hoffmann, die toenmaals chef van
den staf van het leger in het oosten
was. heeft verklaard, dat de overwin
ning van Tannenberg reeds vóór de
wisseling van het opperbevel, dus
vóór de komst van Hindenburg en Ln
dendorff, was begonnen en ook ondei-
hen zou zijn doorgezet. En kolonel
Bauer vertelt in zijn. boek. dat Hin
denburg nooit zelf geleid heeft, maar
zich. altijd liet leiden. Deze kolen?!
Bauer heeft ook aan prof. Hans Dri-
bruck meegedeeid. dat zijn stafoffi
cieren den veldmaarschalk tenslotte
lieelemaal niet meer inlichtten over
den juisten stand der verschillende le
gerkorpsen.
Maar van dat 211 se wilde ..het volk'
niets weter.. Dat is begrijpelijk of
schoon wij den oorlog hebben verlo
ren. zoo rijn er toch groote daden ver
richt in dien oorlog, en juist een ver
slagen volk heeft behoef to in moei
lijke tijden deze daden belichaamd te
zien :n een svrnboci. En ock degenen,
die beter wisten, hebben daarmede
rekening gehouden en den naam Hin
denburg ontzien.
D:t was eerbiedwaardig, maar ver
keerd.
.Men had moeten begrijpen, dat een
volk, hetwelk zóó zeer neigt tot ro
mantiek, als het Daitsche, niet méér
nocdig heeft dan steeds en overal de
waar beid.
Dat men in dir. geval nagelaten
heeft die waarheid te zeggen, was een
fout, welke zich nu wreekt.
In breede kringen leeft nog steeds
de Hindenburg-legende breed e kringen
van vooral niet-politieke lieden. 'Uit
hun midden i3 het groot nantal stem
men gekomen, waarmede Mant versla
gen is. Uit staatspolitiek oogpunt
was de candidaUiur een fabelachtige
domheid, uit partijpolitiek oogpunt
een uiterst handige zet.
Tenslotte waarschuwt het blad het
buitenland nu niec den Tharireier te
speien er. om de hand n eigen boe
zem te steken. Hetgeen het Polncaris-
me heeft vernield, heeft tijd noodig
om :e genezen. En die genezing zal
nu plants hebben, indien het buiten-
lar.d nu maar geen dwaasheid gaat
uithalen- De genezing zai geschieden
dor den arbeid van de Duitsche repu-
hi.keines, die overtuigd blijven de
ware dragers te zijn van hun volk. De
anderen blijven in bun geheele geestes-
opvatung eeu generatie achter.
Deu kringen van het vol&sbloc be
hoort de toekomst. -
De Engelsche begrooting
Churchill's nic-uwe begrooting vindt
in ds Engelsche pers buitengewoon
sterken weerklank. Daar men op ver
mindering der inkomstenbelasting met
minstens 6 pence per pond reeds iiad
gerekend, blijft de voornaamste sen
satie uit Churchill's rede de onmiddel
lijke terugkeer van Engeland tot. den
gouden standaard en het groot-opgezet
plan tot invoering van cc oudcrdoins-
F-13 wenpensioenon. Dit budget
daarop wordfc bijna algemeen na
druk gelegd niet slechts zeer op
merkenswaard. maar bovenal ook Po
pulair. en de verlichtingendie het
brengt, kernen vooral den man in the
street ren goede.
De ..Daily Tale-grape schrijft: ..Har
voor de r'inascieele wereld gewichtig
ste d-wl der rede was liergeen Chur
chill over de valutakwestie zei.
aevduitvoervergunning voor de Iïar.s
of Er gland beteekent niet. dat men
1.weer met goudstukken in den zak
kan rammelen; dat zou een buiten
sporigheid zijn, die voor den Interna
tionalen goudslandaard onnoodig is.
He-. ;s duidelijk dat de Bar.'; of Eng
land meer dan ooit de beheerscheres
van beurzen en geldmarkten zal zijn.
De „Tintos" zegt: „Churchill heeft
twee hoofddoeleinden: do veüekering
•an do 1 aantrek kenden en do aanmoe
diging* van het economische leven.
Eoq g/KHw. verzekeringsplan dient .tot
het. eerste doel, terwijl het. andere oog
merk door do verlaging van de inkom-
sten be lasting wordt bereikt. Van de
deer deu Kanselier der Schatkist be
oogde invoerrechten zijn die c;> de zij
de en kun^sijde de nieuwste en meeot
verrassende. Van die en van de Mac-
Keunaructuen is geen bijzondere ver-
hooging van inkomsten t-j verwach
ten".
De ..Westminster Gazette" bespreekt
evein-ous jj» de eerste plaats de invoer-
rechtten De invoering daarvan betee
kent. zegt bet blad. een ondersteuning
'"au het protectionsisme. v ar in de li
terals partii op venei zal stuiten. Het
heeft bovendien een slechte uitwerking
waaneer, gelijk thans bij de Mac-
Kernmachten, iedere volgende regec-
r-iug een koers inslaat, die lijnrecht
ingaat tegeu dien der vorige regee-
nng
Wat bet nieuwe pensioenplan aan
gaat. zegt het blad. dat de liberalen
c-u ook de» aabeiders van meening zijn,
dat degenen, die moeten bijdragen, te-
veel te betalen hebben; en er wordt
beweerd, dat ook couservatievo indus-
trieelen zich over de lasten beklagen,
dio hierdoor op de industrie gelegd
—orden.
Do „Daily ITenald" zegt. dat. <h; ar
beiderspartij het. budget met. gemeng
de gevoelens zal vernemen. Voor haar
beteekent. hec een verltoogin» der we-
kelijfcsche uitgaven voor verzekering.
Verder maakt 'oet door de invoering
van douanerechten eenige artikelen
duurder, b.v. het bier. Heft budget
komt ten slotte hierop neer. dat de
rijken geholpen worden en do armen
moeten betalen.
De Morning Peet" noeroi speciaal
de invoering der tarieven verheugend.
Overigens verlicht het budget do !a*l
ten van ceu belastingbetaler ni-r. zóó
zeer, a's men had verwacht-
Duit^chland en de
vcjigheid.
Rijkskanselier Luther heeft zich
aangesloten bij Hindenburg'» vcorne-
rnea, een buitengewone proclamatie
betreffende de veiligheid uit te vaar
digen. De Duiteche regeorlmz heeft
haar wenach te kennen gegeven
den geallieerden regeer in gen mede
deelt-n, dat zij bereid is, do onderhan
delingen zoo spoedig mogelijk te her
vatten. -
De proclamatie zal de verklaring be
vatten, dat Duitschland bereid u, |g
den Volkenbond te treeEen als garan
ties in zake artikel 16 gegeven wor
den. liet document zal waarschijnlijk
ter kennis worden gebracht van do
Geallieerde regeeringen door bemidde
ling van de ambassadeurs ta Londen,
Parijs. Brussel en Homo.
.Vaar verder verluidt, zal de plaats
vervangende president Pr Simons, een
belangrijk® functie krijgen. De moge
lijkheid is groot, das een constir.utto
neel amendement aangenomen zal wor
den, waardoor de functie vnu vice-
president. geschapen zal worden, weik«
fur.cne Dr. Simons dan ■•j.' word er.
aangeboden.
Her. is thans zeker, dat :n het kabi
net zalf geen veranderingen zullen
wprden aangebracht.
De sociaal-democraten hebben na
langdurige conferenties besloten. Iede
re gelegenheid tot oppositie aan te
grijpen.
De communistisch» arbeidersve-rernb
gingen hebben, zooals reeds gemeld,
een oproep gericht aan de sociaal
democraten, waarin zij verWaren, dat
slechts één weg open staat voor den
strijd tegen de monarchisten. n.I. het
eenheidsfront van alle arbeiders. De
communisteu hebben een groot, aantal
punten opgesteld, waarvoor zij den
ïteun der socialisten vragen.
Deze eischen omvatten o-in.:
1. Ontbinding van de organisaties,
die tijdens stakingen hefc -werk over
nemen;
2 Confiscatie van de eigendommen;
Verbanning van alle ilohenzoi-
Ierus en Prinsen uit Duitschland;
l. Verwijdering van alle monarchis
tische elementen onder de staatsbe
ambten;
Vernietiging van de vonnissen
var. het_ Leipziger Gerechtshof:
6. Vrijlating van alle politieke ga-
vangenen; -
7. Invoering van den achturendag;
Belastingverlaging.
Het -5 zeker, dat de socialisten
niet op deze eïscben zullen ingaan,
ten. gevolge waarvan men een ver
scherping van den strijd :usschen so
cial isren en communisten kan
wachten.
Duitschland gaat, zoo zegt men, een
periode van klassenstrijd tegemoet,
waarvan de uitkomsten niet t<: voor
zien zijn.
teeren personen dient te geschieden.
Ue l'arijsche troepen zullen den len
Mei in de kazernes blijven.
Da zeventien invallen, welke de po
litie in communistische zetels heeft
gedaan, naar aanleiding der jongste
botsing, hebben goede resultaten op
geleverd. Overal zijn groote hoeveei-
liedeu brochures en wapenen in beslag
genomen. De gevonden documenten
werpen echter geen nieuw licht op het
bloedige voorval, wel echter op de or-
ganisatie der communisten in Frank,
rijk.
DE KABINETSCRISIS IN
BELCIë-
Oa Broquevllla kabinetsformateur?
Koning Albert heefs Woenjdagmid,
dag 5 uur voor den tweeden keer graaf
De Broqueville ontvangen, en htm dit
maal gevraagd de opdracht een nieuw
kabinet te vormen, te aanvaarden. De
Broqueville heeft daarop deze opdracht
aanvaard, en verklaard de mogelijkheid
tot vorming eener regeering to zullen
onderzoeken, en daarbij rokcoing te
houden met het resultaat der jongste
verkiezingen,
EEN COMPLOT TEGEN
CHAMBERLAIN?
Ceen oHcissla baraciiging.
Te Londen li«*> hei gerucht» cat een
ker butcalandsch gezantschap het En
gelsche ministerie van Buitealandsche
Zaken heelt gewaarschuwd, dat een sa
menzwering tegen het leven van Aujica
Chaniberlaiu w.vs op touw geiet. Bt«
wcerd werd, dat het complot zijn oor»
sprong fcad :n eca zekere Europeesche
hoofdsiad» dat als centrum van derge
lijke samenzweringen bekend staat,
waaroader ook de aanslag in de kathe
draal te Sofia.
De politie-autoriteiten deelen echter
officieel aan Reuter mede, dat zij geen
berichten over een dergelijke samenswe.
ring '-cgen den minister van Buiten
landsch". Zaken hebben ontvangen-
In het Lagerhuis verklaarde Cham
berlain:
De sniergeallieerde commissie van
liquidatie in Bulgarije heeft, ingevolge
ontvangen opdracht, de regcering van
dat land gemachtigd tot een tijdelijke
uiifbreiding van de gewapende macht
me: ,0.000 man, maar alleen op de na
drukkelijke voorwaarde, dat die meer.
dere rroepen door vrijwillige recru'.ce-
ring geworven zullen worden en uiter
lijk 31 Mei weer ontbonden zullen zijn,
tenzij da commissie van liquidatie ee.i
vroegere ontbicdiag gerechtvaardigd
asoch» vinden met het oog op den toe»
stand in Buiganjo en acht dagen voor
den oatbindingsdatum daarvan aan de
Bulgaarsche regeering kennis geef:.
De Britsche regcering heeft aanhou
dend de Bulgaarsche regeering gewaar,
ichuwd tegen alle represaille; of tegen
de onderdrukking van constrmtioneele
oppositie. Wij beicffeo, aldus Chamber
lain, de mogelijkheid van het bestaan
an een dergelijk gevaar, ca de Bulgaar
sche regeering kent ten volle de inzich
ten van de Britsche regcering. alsook
de ongelukkige uitwerking, welke een
zoodanige politiek van represailles op
rfe openbare meening van Engeland zoti
hebben-
Verspreid Nieuws
DE 1-MEIDAG IN FRANKRIJK.
De bloedige botsing tosscben natio
nalisten en communisten to Parijs, die
vier slachtoffers heeft geëischt
zulk een diepe ontroering heeft
wekt, heeft de F.-anscho regeering
doen besluiten den eersten Mei op
haar hoed-; to zijn en tijdig maatrege
len te treffen om ongeregeldheden te
voorkomen. In een bijeenkomst, waar
bij de minister van binncnlandarhe
zaken en de prefect van politie tegen
woordig waren, is besloten dat alle
chefs dér politie in de préfectuur den
geheel en dag op hun post aanwezig
zullen zijn orn_:n geval van nood ge
reed te zijn ten vliegende poütiè-
colonne met tien motorwagen zal in
het hoofdbureau in reserve worden ge-
honden om onmiddellijk to kunnen
uitrijden. Wielrijders-- en motoragen
ten zullen alle wijken doorrijden. In
de kazerne Prince Eueèae op do Pla
ce de la République zullen eenïge com
missarissen zitting houden om to bo-'
p.i'e.: wat er met de event, to arres-
Rechtszaken
De malversaties te
Veenendaal
Geëischt drie jaar
gevangenisstraf
Voor de rechtbank te Arnhem is be
handeld do zaak van dc malversaties
te Veenendaal gepleegd. Tegen den
bek!, den 59-jangen A. dc K.. gewe
zen gemeente-secretaris van Veen en
daal ia wegens valsch'neid in re-
scbrifte en wegens valschheid in au
thentieke actcii drie jaar gevangenis
straf geëischt.
HET SCTIOT OP DEN' JACHT
OPZIENER
Voor de Almelose he rechtbank ston
den terecht Joh. H. E. en H. K..
landbouwers te Tubbergen. die in den
nacht van 18 op 19 December aan het
stroopen waren en die. toen r.ij door
den jachtopziener Kolthof betrapt
werden, dezen met den lichtbak be
licht en een «ehot on hem gelost hnd.
den. Het O. M. eiachte tegen den len
beki. 5 jaar en tegen den 2cn laar
gevangenisstraf voor beiden met af
trek der preventieve hechtenis.
KINDERMOORD.
Door de rechtbauk te Almelo is
aldus meldt de Maasbode de 26-
Jarigf: vrouw, uit Losser, die haar
beide pasgeboren kinderen had ri-
dood, veroordeeld tot. 6 maanden r •-
vangenisstraf met. aftrek van voor
arrest. De eiwh was -4 mannden.
De stiefvader der vrouw. tegen
wicn wegens medeplichtigheid 6 maan
den was geëischt, werd veroordeeld
it 3 maanden.
auto-ongeval.
Voor de Arnhemsche rechtbank
stond terecht de 28-jarige J. A. de^
O., tc Arnhem, wien was ten laste
uriegd, dat hij als bestuurder van
een automobiel door roekeloos of
onvoorzichtig rijden in botsing is ge
komen met een autobus, waardoor
deze omsloeg en een der inzittenden
er onder geraakte en aan de bekomen
/erwondingen overleed.
Tegen hem wer$ één maand hech
tenis geëischt.
DE DOODGESCHOTEN HOSPITA.
Het Haagsche Gerechtshof heeft be
vestigd het vonnis, waarbij de stu
dent li. A. P.. te Lisse, door de Haag
sche rechtbank is veroordeeld tot 1
maand gevangenisstraf voorwaardelijk
wegens het aan zijn schuld den dood
van een ander te wijten hebben.
Financiëele Berichten
beursvacantiedagen.
Op de te Amsterdam gehouden alge-
ineene vergadering der Vereeniginz
voor den Effectenhandel zijn aU
Bcursvacanbiedagen voor 1925 de vol
gende dagen vastgesteld: 30 Mei. 6. 13.
20 er. 27 Juni; 11. 18 en 25 Juli; 1,
S, 15, 22, 29 en 31 Augustus.
BEZWAREN TEGEN HET VOOR-ONTWERP RECELENOE DEN
BEIOSOUUR IN ZIEKENHUIZEN- VERLENCINC VAN OEN
BEIDBTIJO IN WERKVERSCHAFFINGEN. OE ARBEIDSTIJD
SLACERIJEN.
Van hier en daar.
DE ARBEIDSDUUR IN ZIEKEN
HUIZEN.
Tegen het voorontwerp regelende den
arbeidsduur in ziekenhuizen bestaat bij
elea een ernstig bezwaar. Verschillen
de ziekeninrichtiagea kwamen jeeds
overeen een actie tegen faet voorontwerp
in dezea vorm te voeren.
Op een vergadering van den Bond
■an Ziekenverpleging is zeer duidelijk
gebleken, da-: men aan 'de jpurlge
irbeidsweek principieel wil blijven vast
houden, doch daarbij werd de mogelijk
heid om tea gerieve van de kleinere
inrichtingen zoouanign maatregelen te
nemen, dat het ontwerp eal kunnen
worden uitgevoerd zonder belangrijk
economisch nadeel voor deze kleinere
inrichtingen wel voorgespiegeld, doch
ine. vastgelegd-
Vertegenwoordiger s der bes .uren van
kleinere instellingen zijn nu U. Zater
dag ;o Amsterdam in een druk bezochte
vergadering bijeengekomen en rijn tot
de conclusie gekomen, dat het voor
ontwerp, locals het thans luidt, eiet uit
te voeren is-
Bij de besprekingen werd o-a. naar
oren gebracht, dat de verpleegsters, ia
«er belaag deze regeling getroffen
werd, ia de eerste plaats nadeel er van
zullen onderviadèn, daar de werkgele»
genheid verminderd wordt, doordat het
bestaan der kleinere ziekenhuizen be
moeilijkt of onmogelijk gemaakt wordt.
In slechtere financieels condities zal dit
noodzakelijker wijze tot uiting moeten
komen.
Bovendien werd er nog op gewezen,
dat door het verschil in karakter der
verplegingsinrichting een eenvormige
regeling voor de ziekenhuisen even
onjuist is, als de meening, dat een ge
lijk aantal uren werken in een graote
richting gelijk moet gesteld worden
et die in een kleinere inrichting, waar
de persoonlijkheid der verplegenden niet
de massa onder gaat, en het milieu
een meer het familieleven nabij komend
karakter moet dragen.
Te weinig wordt er rekening mee ge
houden, dat door de geheel andere in
richting van het groote <0 het kleine
ziekenhuis of sanatorium het werk, cat
van de caster vereischt wordt, geheel
verschillend is, en dat door het gemis
van b-v. de gezamenlijke maaltijden
noodzakelijk gevolg vaak van den
aldus beperkter, arbeidsduur niet
alleen ook het keukenpersoneel over
belast wordt, maar ook de gezelligheid
voor de zuster zeer ingf^ierkt wordt.
Algemeen w-as men dan ook van oor
deel, dat voor de kleinere ziekenhuizen
tenminste zoodanige uitzonderingsbepa
lingen gemaakt dienen te worden, dat
hun bestaansmogelijkheid niet alleen
niet bedreigd wordt, doch dat ook een
economisch beheer, b.v. de mogelijkheid
met het iwee-ploegeiwoelsel uit
komen, niet h priori uitgesloten is,
de concurrentie der leekenverpleging
dc confeisioneele niet meer op den
voorgrond trede, dan thans rqed:
geval ;s.
De vergadering acht» het eenige
middel om tot uitvoering te geraken
zonder cat de 'instellingen financieel
gronde gaan, dat bij de de «beseffende
autoriteiten, er me8 nadruk op moet
worden aangedrongen, dat hetgeen ia
de toekomst alj gunst zou kunn
den toegestaan, in het ontwerp moet
worden vastgelegd, opdat niet een mo
gelijk wisselend inzicht der anvbienaren
de soepelheid, weike toegestaan worden
kan, in gevaar gerake. Men verlangde
derhalve, dat het in de wet ze-f zal
worden vastgelegd-
Aan de commi«iie tot he» voeren van
de actie werd opgedragen, de resultaten
van deze biieenkom«t aan de desbetref
fende autoriteiten bekend te maken «n
ie bepleiten, dat daaraan uitvoering ge
geven zal worden.
ARBEIDSTIJD IN "WERKVER
SCHAFFINC.
De minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw heeft aan verschillen
de besturen van gemeenten, die
's Rijks kas subsidie genieten, in de
arbeidsloonen van te werk gestelde
wcrklooze arbeiders een brief gezonden,
waaria wordt medegedeeld, dat den mi
nister van verschillende kanten is ver
zocht de loonnormea bij de van rijks
wege gesubsodieerde werkverschafingen
te willen vehoogea. Tot zijn leedwezen
kan de minister dergelijke verzoeken,
mede met het oog op de looncn, welke
in het vrije bedrijf op het platteland in
den landbouw gelden, niet inwilligen.
Wel is de minister bereid, nu in on
derscheidene gemeenten de •werfcver.
schaffingen dit jaar langer moeten
voortduren dan ia voorgaande jaren het
geval was, mede te werken, dat
weekinkornen der te werk gestelden
grooter wordt.
Zulks kan geschieden door den ar
beidstijd welk- thans in dc meeste ge
vallen bij de werkverschaffingen 8 uur
per dag of 45 uur per week bedraagt,
op 9 uur per dag en 50 uur per week te
stellen en later op een door den minis
ter te bepalen dalum op 10 uur per dag
en 55 uur per week-
De minister noodigt de gemeente
besturen uit. wanneer de werkverschaf
fing na de maand April nog voortduurt,
maatregelen te treffen, dat te beginnen
met 4 Mei e-k. de arbeidstijd, althans
voorloopig, reeds ten mins:- bedraagt
9 uur per dag en 50 uur per week-
Mocht het in verband met den groo.
ten afstand of het te zware werk wen-
scheljjk zijn, dat voor bepaalde groepen
van tewerkgesteMen een eenigszics kor
tere arbeidswee-'-: door den minister
wordt vastgesteld, benevens een rege
ling welke een dergelijke groep in een
zoodanig geval eetugstir.s schadeloos
stelt, can verrcekt de minister hem in
elk voorkomend gevaj 100 nauwkeurig
mogelijk in ;c lichten en voorsteller, te
doen.
ARBEIDSTIJD IN SLACERIJEN.
Aan hoofden of beuuorders van sla
gerijen ia alle gemeenten des Rijks is
erguad, cat van 18 Mei tot ea me:
6 Juni in hun onderneming, in afwij
king vaa het bepaalde in cc aitt.
:n ea der Arbeidswet «919, arbeid wotdt
verricht volgens onderstaande werk
tijdregeling (eerst wordt genoemd dc
datum; jaarna het maximum aantal
werkuren voor mannen; vervolgens het
maximum aantal werkuren voor jeugdi
ge personen van 16? on 17 jaar en voor
rouwen; ten rtjtie de uren, waartus-
sclien arbeid mag worden verricht):
iS Mei- 9 uur per dag, 9 uur per dag;
19 Mri, 9 uur per dag, 9 uur .per dag; 20
Mei, 11 uur per dag, 11 uur per d3g; zz
Mei, 10 uur per dag, 10 uur per dag;
33 Mei, 11 uur per dag, 10 uur per dag,
allen 'o 7 uur v.tn. en 9 uur run.; 15
Mei, op één dag 5 uur, op ó<fn «lag 5
uur; oó Mei, op twee dagen S uur. oj>
:e« dagen 8 uur; 27 Mei. op dón dag 9
ir, op één dag 9 uur, allen te 7 uur
v.m. ec 6 uur a.m-'; :3 .Mei 7 Uur
van- en 9 uur n.m-; 29 Mei, 10 uur per
dag, 10 uur per dag. 7 uur v.m. en 9
uur noi.; 30 Mei, it uur per dag, 10
uur per dag. 7 uur v.m. en 9 uur n-m.;
Juni. 8 uur per dag, 8 uur per dag, o
uur v.m. n 11 uur nuu.; 3 Juni, 9 uur per
dag{ 9 uur per dag, 7 uur v-m. en 9 uur
n-m.; 3 Juni, 8 uur per dag, 8 ur per
dag. 7 uur v.m. en 6 uur n-m-; 4 Juni,
S uur per Üag, 8 uur per dag, 7 uur
en 6 uur n-m.; 5 Juni, 9 uur per
dag, 9 uur per dag, 7 uur van. cn O uur
i m.; 6 Juni, it uur per dag, 10 uur per
dag, 7 uur v.m- cn 9 uur n-m.
t
EEN STAKINC TE AMSTERDAM.
Du afd. .Amsterdam van «len Alg.
Ned- Typografenbond, den Ned. Chr.
Grafisehcn Bond, den Ned. R.-K. Gra.
fiichen Bond en den Ned. Graf. Bond
hebben een staking geproclameerd bij
de firma Calff en Meischke in de Mar-
nixsrraat aldaar-
Naar van werknemersrijde gemeld
wordt, is de aanleiding tot dez- actie
he: niet ten uitvoer brengen van diverse
besluiten, door Districts- en Centrale
Commissie genomen tengevolge van
verschillende ovc:redingen '>r b-pad:;-
-.n de Collectieve Aibeidsovereen.
inzonderheid clie rakende het
loon en den arbeidstiyi-
EEN DISTRICT EMMEN DER
ARBEIDSBEMIDDELING
Met ingang van 1 Mei a-s. heeft de
lïoister van Handel en Nijverheid een
district Emmen der Arfceiasbemiddeliog
ingesteld. Onder dit district zullen rei»
.eer-a do gemeenten Borger. Coe-
voiden. Dalen. Emmen, HardenHerg.
Ambt. Harden berg Stad. Odoorn, Oo'
tenhesselen, Schoonebeek, Sleen e
Zweelo. De gemeentelijke arbeid«beurs
te Emmen zal als disirictsuibeidsbeurs
opt reden.
Letteren en Knnst
Louis Bouwmeestsr's
heengaan.
De minielcr van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, Dr. J. Th. do Vis
scr. heeft den volgenden persoonlijken
brief gezonden aan de familie van wij
len Lout* Bouwmeester
..Met diep leedwezen nam ik kennis
van het overlijden van den heer Louis
Bouwmeester en ik haast mij. u <!c
verzekering tc geven van mijn bijzon
dere dccln-miug in dit voor u allen
zoo smartelijk verlies.
Ongetwijfeld treft zijn veriwhciden,
behalve zijn nabestaanden, talloozcn
in ons lanu, die hem lief hadden en be
wonderden om zijn groote kunstpracr
tatie.
Dc regcering is zich bewust, dat een
groote kunstenaar :s heengegaan, die
don naam van ons vaderland tot ver
over do grenzen heeft hoog gehouden.
Gaarne zou ik persoonlijk bij de be
grafenis var» mijne gevoelen.; doen blij
ken; doch, zeer tot mijn leedwezen,
ben'ik verhinderd.
Ik zal mij echter doen vertegen
woordigen door den lieer Jhr. Mr.
Feith, secretarisgeneraal van mijn
Departement."'
Hulde in de per».
..Ook in Belgie vierde Louis Bouw
meester groot» triomfen", constateert
Het. Laatste Nieuwe.
..Hij heef» in alle rollen van hem
dit groote verwezenlijktdat hij altons
die persoonlijke opvatting gaf. die
hem alleen eigen uitbeelding, welke
riep. echten artist kenmerken. )j»ie ar
V»t zegt, zegt ..persoonlijkheid deze
eigenschap had de geniale speler ïr. de
hoogste mate.
Het Vlaamsche volk zal van hem de
herinnering bewaren als van een der
grootiten. die voor het voetlicht zijn
taal hebben doen hooren met een on
gemeene dramatische kracht."
I'it de Standaard, die te Brussel uit
komt dit. citaat:
In den cb&os van het modern Eu
ropeesoh tooncel ia dc beteekenis van
Bouwmeester geweestde ontzettende
groote menschelijkheid die tot uitdruk
king kan worden gebracht door den
speler, dc kracht van den mensrheiü-
ken vertolker op het tooneel. terwijl
onder kinematografisohc invloeden
een decor of een kleur of een verlich
ting den speler wel een? naar een on-
dergesch'kto waarde dreigen te ver
drirfgen."
La Metropolo herdenkt de ..vande
figure", die aan het Nc«lerlandsch too
neel is ontvallen en herinnert aan de
unieke gebeur*»".)» in de annalen van
het Fui» van Mol'-re: Bouwme»»ter
voor he* pub';ek der Comédie Fran
raise in h-' Nederland»»*- e»n K-drüf
van den ..Koonman van Vene+'ë" sne-
'end ..TT;; ;s ri'q Sarah Bernb?- on
hooren leeftijd gestorven de Neder
Ia*"'»ohc tooneelkunst b»'reurt hem on
ge'-ike gronden n's «1» K-ro-mdc «re-
gërlïer.p ir .-treurd door de Fransche"
Het Hbld. van Antwcmen stelt
Bouwmee«tc- om riin Oedipus geliik
met e»n Monnet-Sullvdoor zijn mach"
tige Shylock-uitbeelding kon men hem sterdam.
in één adem noemen met den over
heerlijken Irviug.
De correspondent der N. HCt. te
Berlijn seint:
Du meeste Berlijnsohe bladen bren
gen hulde aan de nagedachtenis van
Louis Bouwmeester en herinneren aan
zijn optreden als Shy look in het Schau-
spielhrtus. waar hij to midden van
DuiUchsprekende collega's in het Ne-
derkindsch speelde.
Do correspondent van het blad to
Wcenen seint:
\'an de V.'ccnsche bladen heeft al
leen de Neue Freie Fresec een be-
schouwing over Louis Bouwmeester.
11.-t blad legt er den nadruk op, dm
bij internationalen roem. genoot, als
laatste vertegenwoordiger van het
klassieke genre.
llij wjis do eerste buitenlandsclie
kunstenaar, die na den oorlog Weenen
bezocht en dc inaterieele opbrengst
an zijn kunst afstond ten bate van
du noodlijdende Weensche kinderen.
>,D«' kunst van Bouwmeester lag bui
ten den smaak van "t hcdcndaagsche
publiek.
Hij was de Nerlerlandsohe Adolf Rit-
ter von Sonnenthal" (de beronndo
Uongaar.-.che tooneelspeler, die in 186'»
verbonden en daar grooten roem heeft
geoogst.)
Een zanghulde bij de
begrafenis.
Naar de Tel. verneemt, bestaat
'oornemen Zaterdag a.s. de begrafenis
au l.ouis Bouwmeester te doen plaats
hebben van den Stadsschouwburg op
het LekUcbeplein. te Amsterdam
Het maunenkoor van het tooneel-
gezelschap ,,Die Haghespelers" heeft
het pian om onder leiding van den di
recteur, den heer Juliu* Susan. Zatcr-
«lag a s. aan B<m«mees<cr's graf het
Exit «juo modo van Hündel ten gelioo-
ro tc brengen.
Uit Amsterdam wordt nader aan
de X. RCt. gemeld
B. en \V. hebben toestemming gege
ven. dat de teraardebestelling van het
stoffelijk overschot van Louis Bouw
meester op Zaterdag a-s. zal geschie
den van den Stadsschouwburg uit. Dc
groote vestibule van hot gebouw zal
daartoe worden ingericht «vis chapelle
ardente.
Van hieruit zal de rouwstoet om 11
uur 's morgens r.aar de begraafplaats
Zorgviied aan den Amsteldijk vertrek
ken. Voor de orpomties. siio zich bij
den »loet willen aansluiten bestaat
dank zij de medewerking van do Ver-
eeniging tot aanleg van rij- en wandel
Eark. gelegenheid zich om tien uur in
et Vondelpark op te stellen. In ver
band «laarmede zal het gedeelte van
he: nark van de Van Bacrlestraat tot
aan der. hooiVlingacg van de b'tadhou-
derska'le van 's morgens 0 uur af voor
het publiek gesloten zijn. De corpora
ties kunnen zich tot uiterlijk Vrijdag
middag '2 uur a.s. aanmelden bij dó
hegrafi-nisvcreeniging ..N. Sax Jr."
P. Hoofutraa*. Z*, Amsterdam.
Het gemeentebestuur van Nieuwer
Amste! heeft besloten dc begraafplaats
Zorgvüed :in Zatcrdagmorgeu half
1 .1 i voor het publiek te sluiten. Men
heeft alleen toegang op vortooi» van
kaarten, die, uitsluitend «q> schrifte;
llijke aanvraag, verkrijgbaar zijn bij
bovengenoemde bcgrafeniavcrccniging
Verzocht wordt bloemen to bezor
gen op Zaterdagmorgen tuseehon cn
in uur nan den Rtadwehouwburg. in
gang aan den kant van do Leidsche-
straat. Dengenen, die wenschen to
ipreken, wordt eveneona verzocht hier
•an opgave doen aan «Ie begrafenis-
vereeniging Sax tot Vrijdagmiddag
Ilc overbrenging van bet stoffeli'k
•erscbot an Bouwmeester van de
Ziekenverpleging aan de Printengraeht
naar den S* vi.»schouwburg zal in den
van V'riidag 00 Zaterdag in alle
;c«èieden.
EEN HERINNERING AAN LOUIS
BOUWMEESTER.
Men «chriift on«:
Het is mij niet te doen, om tc spre
ken over het geniale van onzen groo
ten ioonoelsprier Louis Bouwmeester,
wiens doo«l wol heel Nederland cn
daarbuiten zal getoucheerd hobbcn.
maar om U een blik tc werpen, oj> de
bumoresquo van zijn zieleleven. Na.
h«-r droevige autoongeluk, dat hem in
Augustus j.l. heeft getroffen, ben ik
hem c«-n« gaan opzoeken in <1«: zieken
verpleging op de Priineagracht to Am
sterdam, gewapend met een pakje
geurigo tabak, want ik wist. dat hij
mocht rooken. Dat vond hij prachtig:
„dat is een groot genot voor me, dat
ik dat mig doen". z<-i hij. met- trots
op z'n knlabaspijp wijzend en zijn ver
der rookgerei, dat op een tafeltje
naast hem stond. ..En boe gaat het
nou met u, oom Louis", vroeg ik hem.
En hij deed m» he» heele verhaal van
het ongeval. Toen ik dien sterk ge-
bruinden kop met die prachtig expres-
sieve klare oogen voor me zag, vond
ik het toeh een wonder, dat hij dit
nog alles heeft kunnen doorstaan,
niettegenstaande zim hoogen leeftijd.
„Ja jongen"» zei hij met diep klin
kend helder geluid vind he« mneh-
fcig vervelend hier zoo tc moeten lig"
een, veel afleiding heb ik niet. dc zus
ter is een enge] voor me, en mijn ge
neesheer komt 's avonds altijd even
«•en praatje met me maken, maar dio
schuitenvoerders hier in de gracht, dat
zijn mijn hejtc vrienden als zo voor
bij varen -taan ze me too tc wuiven.
Aardig hé En nou moet je es kijken,
uit verveling heb ik me op mijn gips-
been- tik er maar 'es op. wat bard
hè een Shylock kop geteckond
on waarachtig, met potlood had hij
zich een pracht Shylock-kop op het
gipsverband geteekend. Waarlijk een
bewijs van zijn groote humor, dio hij
nog bewaarde door nl zijn ellende
heen. en ik sluit, mij volkomen aan
bij de woorden, die do heer Hazevoct.
dc bekende bureaulist van dn Stacis*
schouwburg me zei. ..We moeten alle
maal dood, maar dat je dan nog 7.00
moet lijden." Ea dat heeft hij helaas
»rg gedaan, de kunstenaar, die ons
zooveel moois heeft geschonken.
LOUIS POOLMAN
WII.I.F.M MENGELBERG.
W.llem Mengelberg i» Dinsdag uit
lïna ta Rotterdam aangekomen.
Gtider hen «iie hem opwachtten was
Jiir. rnr. dr. A. Böell. voorzitter van
de N.V. Ho' Concertgebouw to Am-
