Buitenlandsch Overzicht
Ge Olympische Spelen 1928
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 11 MEI 1925
OE TOESTAND IN FRANSCH-MAROKKO.
DE INTOCHT VAN HINDEN BURG ALS PRESIDENT.
HET VINDEN VAN HET BELCISCHE KABINET.
DE KLEINE ENTENTE.
De toestand in Marokko. - UU
die s«n
breprotkt UMV<
«iol AbW-Ktiin
reitig wu, liad ïoea zoo apoe
Er
uiigeru
>ri) gaantal kanomen en zelfs Oanke
en
Dit leger, «La door een ïnaandeuloiigen
etrijd («geil <ie Sposijaurdeo getraind is, i
JS tegowccu tuet «ic cnicewurpen stam-
iara van lteol Zeroeal ttn:i re vallen. Na
dero trrn gejtluoJenl <e h'-M.eo, U-iX Let
ocha paaien -i-oc, eiak, lygunMigii door
droog ic( diep Ir» het gopociheerde go-
bied «kor, da', -eer ri.ï. i» aan gwa» en
Hei doel mki AIxLel-Krtm waa klaar
blijkelijk dea qpocTWeg van Fez «nar
lo-i» t- bereiken cn door ie snijden, ir.
<U hoop, «kor dit belangrijke wsponfeii
de «cL» onderworpen sugnioea tajfce» de
Fseoeebeo op ie r.-aca.
Eer» •.eger.aer.val *a.« r/XVtei'.celljV. Ge
neraal lo h« Westen, in de
onwerekvn van Te/rari, kolreiel brry.ieru
berg in het midden *n h« geb*«.l van
Ain Aicha en »n h« Ooeten kolonel Cam-
geconcemrt-^rd bij KiflsQe, «mder-
j>ro manoeuvre Is nog
nog
ijd i
har-
1 Al«J.c!-Kr<i
ka's
Ocerghs i
pow-n
de vooet - «la*, de t..«*Un<l pc-
StabllïMjrrd ss. Darr't «t| lit -.-©raterk n-
gen. voice weittlttftrt'l (lit AlfMS aan
kom ea, ie geen verrawing meer mop v
lijk, en ral de oalzetv.ii'.-rorbcil ndho-
disch voortgaan.
De verschillende blad on stellet» op den
e-oargrond, dat dit (egen-otftcnaief
Franéche tro.-pen «t n:« toe sal verlei
der. ::i liet AUgeb^l «ioor to ècrwi.
FranVrijk bezit tea Kooiden ven de Gter-
gba «en breeds strook m**ldgeb4«i v ir
«ia d« grenreti. aan den voet v*» <!«v.
bergketen, rv-g acrnt door de Ftarssche
troepen beretkl zijn. All« gevechten r]ve
len rich Op be- FfetxlRobi*.! van .le
Fwighe rone af. waar Abd-e'.-Krim deti
ttrii.J is komen zooiceu.
D»; kuniJip.- wljro, waarop do aanval
VJftV Ated.ebKrirn «ipg«v«t v. doe* Kblor;. 1
•31' ct in do ,,1'et t I'arteiei i'' vermoeden
öat hij waarschijnlijk ©nr.: ge Duiv-h-
aiontoxiera aa ra.« igcrcrB nalat xich zal
hebben. Volgem do „Hein <le Paris"
wor.lt d« zoor Oct;ore propaganda van
Ai»b*-1-Kriin, ceii <i« ©nderworpeu ttaai-
inan ii»-ea Lot Franecbe guc-v: b op
stand U) hrmgat »c&a prop agar :-U
roeds eodert tergen (ijd"»k>or inaiu» liaUc
Lyautey onder dn aan-lacht van de l'ran-
i. nveerig j-r bracht wan, Ccg.d jk.-r.
I |fi'Csl door Mfdoo en van de Isla-
.ieche zijdo «loor Uoaiapha Kemel, ter-
nder
ad
het
Fianw-he eewuntinkeiwdi» pwtij en i
bt;aoder door den dfputé JkirM, „«re
•oldeat", van he* tr'»!o leger, die sijn
rerr. .Kttcrmaire act> ook eeUa ooirr d'
FYarwhe troepen rol trachten tilt to oefo
ïtnar aldus ie «lo éWsom «n all«
Nr "ncic^cn -• «uaarj.-lia'i Lyauloy zal
ep« - do nmt In do .Frsmrcho zon-
ton hendellen en AM.el-Krim h
emu s/ellon d«o nog fin lo vrer-torwi.
Hindenburg president.
I laten
dei Rljkaprrsidmt aan het otallcm v
wacht. De crfftclodo ootviuiRet hoeft
het tatlon plaat», maar. moo zegt
pp.'i'r.invma tenmiiii*o, 'i<-e j'ioclil
■sX. lochia acht tninuten duren. Bfgch
door rijn gevolg zal de president zich
raar de auto's begorczi, die vjot het nfa-
Dv Rijkapreetdent zal door zijn zoon
Adjudant worden bcgelel-L Verder •net
lo de auto'e plaats de Rijk^katMe'dor,
mir. {ler van Binnenland h-> Zaken,
polu-ie-prwtidetlt, <l» cocnmar.daii* van
v«;iifih«dipoiilie en 8 itMUMOnttlW
geflankeerd «kxc 20 agenion vaei de
ligheidapolitie op motorrijwielen gaat hik
«hart in nncl («npo naar de Braulenbnr.
g»?r Tor. w;uvr een b-odon nf«loding van
tO ri-411. <J.« ino-orUjde» aflart. ücflan-
kcocd door «kze 40 ruiters b«g>v>f: .Se
hijicnpreji'deol zich dan lange Unt.-r «Vn
Liivien n-aar do Wtlhelmntrae:.-, vaar
rijn pale ia ja:.
De Intocht van d»n pneident sa1.
hoe kan het ook ander* liet karak'.er
dragen van e«n nati'ir.alietieeh» doenon-
He'. f-:«ï' ral hl het teeken staar
van het mtionalLitno.
Dc rechtoche bladon jmblioeeren oer
oproep, waar.ii zii hun aanhangers ver
rooken Ma-uidagmiddaK ;n grwioa getal,
en in uniform, vuorztcn van allo ordc-
tcckenen bij den uitoch-. van «ion n. -
eclat«s verschijnen. Daar do ropul.
keinoche vexconigingen, mot ->n ghk<
niironderlnc, zich van deolnernlng a
de plechtigheid «jnthoudvn, zuilen uk-I
tend moturrhislisvlie oorpornticw lanjs
den wog, dien dc fi*sietoc< volgt, rijn op-
gesteld. I lei epreeict van zelf, dat dc aatv
luinger» van het m'lttsoho regiem OveraJ
de avvari-wit.rt'ode ving zullen ur"stoken,
zoodat het gevaar licuoaf, cat ook dil
embleom der reactie U> Berlijn oveah.
schend «al zijn.
Toch zal ook do rcpub'.Fieinsche
van veewhiller.do ceV.-j-.ven r ip';
r;era aan er voor te Torgen, dat B.
De mini.- ..r van' Binrcnlandsoho Zaken
Inoet zelfs r.^;:er ^.-rtvcn hebben, dat
Dit zou wel «-.no l.ji bu-civ-wi aanlei
ding kunnen gevel.. Laueu'wo echter »ic-
pen dut er in Berlijn euat al te hard ge-
vocl;ten «al worden. Bij de verkiezingen
ia oditez gcUeketi, dat ear voldoend'
ftrijiiiuat aanwezig ij. Uok a! sciircven
dé Duitsclie bladen (0«u. dat do vcskiér
De Belgische kabinetscrisi*
V«i<icvijvere ia Zaterdag bagouocü
mei het vonneu van zijn Kabinet, Het
staat, vast, dat <le Katholieke leden
liet Kabinei-lliouuis huuue porte-
fenillo onder do nieuwe combinatie
zullen behouden, l'oullet blijft aai
Binncnlandsche Zaken, baron Kuzc-tt
in Landbouw, Tochoffen aan Nij'
rhoid en Arbeid cu Moyersoen aau
Ecouoinleclie Zeken. De liberale le
den van hei Kabinet-Tlieunis zullen,
worden vervangen door jxsrsonen, die
niet op het parlement behooren. Ilot
heeft cr den schijn van, döi Vaudevij-
ero doae ininislers zal trachten tc
inden in kringen, die voor <lc libe
rale opvattingen sympathie betoenen.
Sot, thans minister van Kunsten en
Wetenschap pen, heeft volgens de eenen
ii «k-fiii'ief antwoord gegeven vol
in anderen goweigegd van de nlou-
combinatie dee] ujt te maken, op
<nd van dc awijzeudc resolutie van
het liberale partijbestuur.
Dit bestuur kwitiii andermaal bij-
n en besloot elk definitief besluit,
uit. tc stellen tot. do samenstelling
m het nieuwe kabinet bekend zou
zou ziju. Op verzoek van enkele leden
in d« motie er op gewezen, dat
bezwaar liestónd tegen «hui regeering
overwegend. Katholiek karakter.
Vaudervijvero verklaarde trhter. «la;
heb zijn plan waa, g^tn coalitic-kabi-
iet te vormen mot in gemeen overleg
i-tgesleld programtnn. Hij zou allee-t
>en proeramntn voorstellen met alge-
moeno bc*>tuursaangolc^enhedon bui*
ton allo partijpolitiek om. Toch zou
den etikelo social© quaeslics to borde
komen.
Het lijkt er op, dat van liberal© zij
de geen syetomatitchc oppositi© zal
worden gevoerd. l»e liberalen zouden
zich nlei aanriuilen bij een motie van
wantrouwen. Z!i zouden ook voor do
begroetingen sUunmen, ook omdat dc
ontwenrbudgetten 6amen met liberale
ministers onder Tltounis' premier-
iiap werden opgemaakt. Verder zou
den zij de kat uit dan boom kijken.
Vandaag, zet Vandevijvcf" do on
derhandelingen voort met hefc oog op
ïortefeuillat van Oorlog.s lluiten-
sclic Zaken, Kunsten en Weten-
ppen <n Financiën. Voor dit laat-
«i-partement zou d« portefeuille
aan c«n flnnïicieelc ««pociaiitiit worden
ngeboden, terwijl tegen de ver
achting in Vandevijver© zelf in
plaats van de Financiën, het Departe
ment van Justitie voor zijn rekening
zou nemen.
De kleine Entente.
liet IlocmceBsclio ministcno van
Buitenlandsch© Zaken publiceort het
volgende officieel© communiqué over
conferentie der Klein© Ealenti,
thans gchoudeii wordtDo con-
ferentio volgt *©n prograrn, aai. door
d« drio miuisteriën van Buttealand-
sch© Zakeu der reap, landen is Opge
steld.
Do conferentie bespreekt de gebeur
teniseen die zich in den laat6teii tijd
KuTopa hebb'ui afgespeeld, zooals
«!«-.. verkiezing Nan maarschalk Hinden
bur^' tot president van do Duitscho i'©-
publick, die in zeker opzicht ccn ont
ikkcling in de richting der monar-
iio en een herleven der rcvand»e-ge-
dachto l>«t«sekent. het communistisch
ur op den Balkan, uitgegaan van
de Russisch© Sovjelroseesrin?. die hair
agenten te Women heeft en hot strr
tt van Duitschland om Oostenrijk te
annexe: ren.
Wat de communistisch© beweging
betreft, <Jie in hot bijzonder werd be
sproken, mag men aannemen, dat zij
haar hoogtepunt reeds Ileeft ©vei
ach roden, hetgeen '1 best blijkt uit d'
laatst© «emeoiit©raadsverkiezingen 'n
Frankrijk en uit het ^chec der sovjet-
propaganda in Kcgcland. Niettemin
kunnen de Ru««iyche grenosliten. zoo
lang het bolsjewistisch© regiem in
Rusland heerscht, het gevaar van re-
volutionnaire propaganda niet buiten
beschouwing laten.'
Verspreid Nieuws
De toestand in Bulgarije
worden. Men zou hier, naar verluidt,
wcor met een communistischen aan
sla» te doen hebben.
HET KOLONIALE VRAAGSTUK
IN DUITSCHLAND.
Op liet gebouw van den Rijksdag
heeft een bespreking plaats gc-had vau
afgevaardigden van alle partijen, van
de Duilsch-nationalcn t.ot en mei dc so
ciaal-democraten,die «loor persoonlijke
deelneming in onmiddellijke bel rek
king hebben gestaan tot de Puitsche
koloniale politiek. Xa een inlichting
van dr. Bell, den laatsten minister
van koloniën en ondervoorzitter van
dsn Rijksdag, over de noodzakelijk
heid van inic-rfr.v-v'onecle aansluiting
van de Hijksdazled u. die belangen
hebben bij de koloniën, is er oen inter-
fractioneele koloniale vereenlglng uit
den Rijksdag gc-ticht. Do nader© voor
bereiding tot actie binnen en buiten
het. parlement is opgedragen aan een
comité, dat bc-stant uit de leden Boll,
Domburg. Qm'^el. Sacks en Schnec.
Bell is voorzitter. Sacks JDuitsch-ua-
t ion aal J onilcrvoorzitter.
Birnenlant
Wijziging van de militaire
Pensioenwetten
Geen massa-ontslag
erfc Militaire Fei^io«i.-A«wn otii'lw'
ij rolfcie :r.cdc<Ut-i:ngan:
Vcor wal Betreft dc visas, welke plan.
en er hij «Ie ioweering th-ivs en bij de
aanneming ;-n het .w,bangige ontwerp
wijziging der Dionsitplleluwot in
if'.l c.ing he-t.-v.nti, wordt medegedeeld
cr jkimnen bestaan voor
bMteffonde bet
vRgennrnem, dan
Wor
o<-3it lo iaen, in bet gewone' verloop
Kon i rc.-elmg van de recbCapo-
Je wwr «te mi'-itairen van <tc Inndmaiht
,n nog niet in uiimiaht worden ge.:told.
Aan hot bezwaar «loor eenigo luden ui
«pinken ion aanzien van hen, die r
ilélng nio: uitgestald pensioeai worden
iierplutet Sn ©en lithcikfag, waai
De St. Pietersberg
Oprichting van een Cementfabriek
Op dc vragen van een heer Van Rave
s'.f-..in. in verband me: de afgraving van
den St. Pietersberg, deelde at Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen mede. cat ce afgraving tot dicht bij
de ruïne Lichtenberg is gevorderd. Voor
ondergang daarvan behoeft echter geen
vrees te bestaan. Alleen aan de Noord
en Oostzijde van de ruïne wordt afge
graven en aan «iie ziiden zal niet op
korteren :tf?tan«l dan -so M- worden
worden
Wijziging van de Dienst
plichtwet
De derde herhalingsoefening
In een nota naar aanleiding va
het Venslag der Tweede Kamer stelt'
de Regeering nader voor mot hand
having van het wettelijk vastgestelde
maximum, de herhalingsoefeningen op
zoodanige wijze over de periode van
15 jaren te verdoelen, dat een derde
herhalingsoefening, welke niet langer
dan 6 dagen behoeft re duren, kan val
len in het tijdperk der reserve-forma
ties.
Nederlandsche Werkloos-
heidraad
De economische barometer
Op de te Amsterdam gehouden alge.
meeno vergadering van den NederL
Werkloosheidiraad werden behandeld de
door ons indertijd medegedeelde prac-
advieren aangaande den economischer!
barometer. Verscheidene sprekers had
den er critiek op.
Deze critiek resumeerde de voorzit,
r aan het einde der vergadering aldus:
In do debatiert is volkomen miskend,
dat eca barometer wil registreeren, niet
•oorspellen, maar als hel op voorstellen
aankomt, dan wil ook de weerbarometer
den voorrang hebben boven het ekster-
en zoo moet ook de economische
barometer, zelfs al is het instrument
niet volmaakt, den voorrang hebben
boven het economische eksteroog. Nie.
mand der sprekers heeft dan ook
kend, dat de instelling van een derge-
lijken barometer altijd dc betrekkelijk
geringe onkosten waard is.
Er is met waardeering gesproken over
het werk van het Centraalbureau voor
de statistiek. En eindelijk, als er ooit
e«a instituut van «en economischen
barometer komt, dan erkent ieder, dat
dit instituut niet alleen materiaal moet
aanvoeren, maar dat deze commi:
een geestelijk centrum op economisch
gebied moet zijn.
Minister Heemskerk over de
eventueel te houder, loterij
Toezeggingen vooraf, waardoor de
Regeering niet vrij zou zijn, kunnen
niet worden
r.d
afschu
ing te
Dri© Russische communisten., wier
namen nog niet. gepubliceerd sijn, zijn
bij het. overschrijden van do grens ge
arresteerd.
Do autoriteiten hebben te Wratza
een uit 72 leden bestaande communis
tisch© Bamenzweringsorgauisatie ont
dekt.
In hel proces tegen «Ie plegers van
den aanslag in de kaïaedraal zijn de
pleidooien der verdedigers begonnen.
Volgens een bericht van het dagblad
„Sorn" is de advocaat Dimiter Goor-
gief, de leider van de communistische
«nmenzwonngsorgnnisatic-s in Zuid-
Rulgarije, hij een poging om hem
te arroateeren door de politie doodge
schoten, dnur hij gewapenden tegen
stand bood.
COMMUNISTISCHE AANSLAGEN
IN WOLHYNIE.
In het Wolhynisoh© stadje Klewan
bij I-Oesk is een groote brand uitgebro
ken. waardoor volgens de laats:.: be
richten het grootste gedeelte van ge
noemde plaais is verwoest. Ook een
groot e houtzagerij, dicht bij Kiewan'
gelegen, is een .prooi der vlammen gc-
ko.'iwn- Di- vergunning Inzake een ce.
mentfabrick D aangevraagd ingevolge,
dc bepalingen van dc Hinderwet. Tegen
oplichting var. «iezc fabriek D de Rc-
gecring niet bij machte maatregelen
te treffen.
Diefstal van Cigaretten
Belangrijke arrestaties
Het persburc.ife Var Dias meldt ons
uit Dea Bosch:
Door de recherche aihler zijn gearres
teerd twee winkelbedienden, werkzaam
bij de firma N'. van Rid. Markt, to de
zer stede. Uit het magazijn dezer firma
waven gedurende de laatste drie maan
den meer dau 60.000 cigarcttcn gesto
len. Dit werd door den firmant niet
opgemerkt. De magazijnbediende Het
door den loopjongen groote kwantums
cigarettcn aan vete Bossche winkeliers
afteveren, al «of het gewone bestellin
gen waren. Derer dagen kwam Toevalli
ger» <!e chef van de zcdenpoliiio de
raak op het spoor en na enkele dagen
reed- volgde zonder voorafgaande aan
wijzing bii veria-sing dc arrestatie van
een viertal personen, waarvan cr twee
onmiddellijk werden, inges'oten.
Een legaat aan de
gemeente Amsterdam
Eigenaardige vooi waarden
Wij lezen in do Standaard
Iemand, dio onbekend wcnscht te
blijven, heeft besloten aan de
meanto Amsterdam een bedfa» vau
f IO.Oijo t© lcgateereu. De vruchtcr.
van dit bedrag jnogon eeret worden
gebruikt watuicor het zóó lang op in
terest hoeft g -staan, dat het kapitaal
maai waard© is verdubbeld
derhalve is aangewassen tot ruttït
2 1 - millioen gulden. Alsdan ma*
de helft van het geld wordt gebruikt,
do andere helft wordt weder op iuu
rost, gezet, totdat, deze op haar beuri
tot 8 maal het dubbele van het oor
spronkclijke is aangegroeid.
Dc tv iden moeten worden aange
wend voor onderwijsdoeleinden en wel
voor s'.ii litin-- van out instituut
voor projectie .-.Is hulpmiddel voor
allerlei onderwijs) en voorts voor
propascercn van «Ie projectie bij het
onderwijs; bovendien voor de stich-
ting van een sclMol voor aijemeen
ontwikkeling, enigszins in den geest
van dc 5-jarige Hoogore Burgerschool,
volgen© nnnwijzinsen door don erf
later gegeven.
Naar aanleiding van de jrigineele
voorwaarden, aan dit legaat verbon
den. hebben wii inlichtingen Ingewon
nen ter bevoegder plaaise. Het hleeK
ons. dat dc voorwaarden tot «ovolg
hebben, dat <-erM over pl.m. 150 jaar.
du- omst'T-ka 2075. door de gemeente
van het legaat kan worden geprbfi
leerd.
Ongetwijfeld is de schenker iemand
die voor dc .komende" dagen-zorgt.
Vorming van een eere-comité
Toevloeiïng van bijdragen voor het
garantiefonds
Naar aanleiding van vragen van het
Tweede Kamerlid Boon heeft de miai-
Ier van Justitie geantwoord dat hij naar
aanleiding van dc actie in het land
vermoedt dat de kans" dat de Olympi
sche Spelen in 1928 in ons'land zullen
worden gehouden, door het votum der
Kamer nirt zeer is verkleind.
Zoolang cca verzoek niet i; ingediend,
kau de minister niet beoordceien of een
aan tc leggeti loterij aan de eischcn der
Loterijwet zal voldoen. Principieel be
zwaar bestaat tegen het rich uitspreken
door de regcciing omtrent het bevor.
deren van ccn vergunning tot het hou.
den van ccn loterij eer het verzoek met
de noodigo stukken bij dc Koningin is
ingekomen en door den minister
Justitie is onderzocht; dit bezwaar geldt
geldt zoowel voor eeo loterij als deze
zou rijn, als voor iedere andere loterij-
Tocaegging vooraf, aldus besluit ce
minister, waardoor de Regeering niet
vrij zou zijn, kan niet worden ge.
geven.
Het eore-comité.
Gemeld wordt dat in het eere-comité
zitting hebben genomen, behalve de mi.
ni.-ters van Buitcnlandsche Zaken en
Onderwijs, Kunsten erf Wetenschappen
«u de voorzitters van ce Eerste en Twee
de Kamer der Staren-Generaal, de Com
mi.- -arissen van de Koningin in dc pro
vincies Zeeland, Noord_HoiIaod
Drente cn cc burgemeesters van Rot.
terdam en 's-Gravcnhagc. alsmede dr.
Van Leeuwen, vicc-preeidcnt van den
Raad van State.
Het garantiefonds.
Verscheidene toezeggingen voor het
garantiefonds worden al gedaan- liet
bestuur van den Nederb Voetbalbond
heeft besloten, voor een bedrag vs
10.000 deel te nemen in het garanti
fonds voor dc Spelen in 19218.
De N-V. Kon. Ned. Edeimetnalbedrij.
ven Van Kempen, Begeer cn Vos, heeft
in het garantiefonds voor 1000 inge.
teckend. liet personeel van de firma N.
K., tc Amsterdam, heeft zich bereid
verklaard wekelijks een bijdrage tc stor-
tcn voor dc Olympische Spelen Amster
dam 1928, waardoor jaarlijks ongeveer
350 voor dit doel beschikbaar kan
worden gesteld.
Een groep dames en hceren te Am-
sterd^p heeft aan het comité bericht
dat zij wekelijks ceen bedrag wil af-
slann teneinde de Olympische Spciel
tc doen slagen. De kegclclub Houten
Balienclub te Rotterdam heeft ter her
denking van het 7 l/z-jarig bestaan be.
sloten too beschikbaar te stellen
voor het N. O- C. -
C. H- E. H. B- te Amsterdamheeft
icon beschikbaar gesteld, mits de
spelen op Zondag doorgaan.
De verccniging fokkers cn liefhebbers
van Duitscho herdershonden heeft een
inschrijving geopend onder haar leden
ten bate van het N. O. C.
W. H., te Amsterdam, hoeft een be
drag van 1000 beschikbaar gesteld.
Een telegram uit Bandoeng van dc Ver-
cenigde Sportbonden spreekt diepe te
leurstelling over de Kamerbeslissing uit
*o wekt het N. O- C- op door te zetten.
Inzameling van kleine
bartragsn.
F.cn bekende Haagschc firma is r
verscheidene andere firma's in Den
Haag in overleg getreden, ten einde
ook van dc handelszaken in den ruim-
sten zin des woords de bijdrage voor
het „Olympisch millioen" 200 groot
mogelijk te maken, door bedoeéde za.
groot en klein aan te sporen,
bij hun personeel een lijst te laten cir-
culeeren, waardoor ook degene bereikt
wordt, die anders wellicht zijn bijdrage
te gering geacht zou hebben om die
aan het Olympisch Comité af te dra.
gen.
Dit initiatief is bij verscheidene groo-
zaken met geestdrift begroet en door
a firma te Rotterdam overgenomen.
Het congres der com
munistische partij
„Holland"
Rumoerige debatten
Te Amsterdam vergaderde de Com.
munistische Partij „Holland". Na eenig
debat werd de leiding aan de heeren
Wijnkoop en De Visser toevertrouwd.
Behandeld werden de agendapunten:
de brief van de Executieve 1© Moskou
de C. P. H. cn de fractievorming in
die Partij.
Het eerst was aan het woord de heer
Wijnkoop, afgevaardigde van het partij,
bestuur naa dc Executieve te Moskou.
Hij behandelde dc daar aangenomen re-
solutse, dei wij hebben medegedeeld- Hij
deed aan het einde zijner rede opmer
ken:
Die resolutie wil minderheidsvorming
bevestigen door ook een secretaris uit
de minderheid in het P- B. te brengen
Men wil in de resolutie ook een politiek
redacteur uit de minderheid in de „Tri-
l>une"-red actie.
Men wil tevens de Kamerfractie split.
maar die is niet te splitsen e&
zoo te doen 20U enkel zjjn handelen in
den geest van onze doodsvijaden, de
mannen van de B. K. S. P-!
En dat nooit!
Daarom heeft het P. B-, de meerder
heid althans, over die drie puDtea aan
Moskou dien weten, die niet te kunnen
aanvaarden! (Toejuiching.)
Laat het congres dus de resolutie
aannemen, behalve die dri© (punten!
(Applaus.)
Namens de minderheid uit de dele
gatie naar Moskou sprak de heer See-
gets;
Onze Jeiaing. zeide deze onder meer,
verstaat het niet een goede revolution,
naire politiek te voeren die de massa
trekt. Daardoor bleven wij tot een klei.
ne partij beperk:- Met betrekking
de vakbeweging bleek, dat Moskou nog
beter op de hoogte cs van do toes
den hier, dan wij zelf- Er irioet eenheid
komen in tactiek met het N. A- S. Het
staat er zóó voor, dat de Stenhuisen
écr dc spliisingsbacil ia Let N. V. V.
zullen brengen, dan de Engelsche min
derheid in d© vakbeweging. (Geroep:
Zeer juist!)
Nu zegt men wel, dat Moskou er niets
van weet, doih cr is hier een vertegen
woordiger van de Executieve gewi
die partijgenoot Wijnkoop verschillende
vragen -telde over de gevoerde
tick, waarop deze antwoordde; „Ja, het
v.i.s verkeerd!"
lij giagr voort: Er is in Moskou ge.
zrgd da geen aroe'.der in het parlement
geschikt is om onze politiek daar
dedigen. Spreker bestrijdt die uitlat
zoo'n bewering komt van de sociaaLde-
mocratcn-" (Langdurig applaus.)
En terecht is in Moskou gezegd: „Een
partij, die in zestien jaren tijds geen
arbeiders beeft kunnen opleiden voor
het verdedigen van onze politiek in het
parlement, veroordeelt zichzelf 1" (Toe
juichingen.)
Wat nu Wijnkoop hier gedaan hei
is, u op te zetten tegen de resolutie
van Moskou.
Dat is .c-en daad van indiscipline!
Geroep: Wat doen jullie dan?
De heer Scegers: Aan te nemen de
ten opzichte van de resolutie gedane
voorstellen wil zeggen: een breken met
Moskou. (Applaus en protesten.)
De voorzitter, thans de heer De Vis.
scr, deelt naar aanleiding dezer woor
den mede dat de meerderheid van het
partijbesUuur hare functies ter be.
schikking stelde van het Congres, doch
uitdrukkelijk vaststelde, als Moskou be
paalde dat de resolutie o n g -..
b i g d moet worden uitgevoerd, dit
gebeuren zal door een ander samenge.
steld partijbestuur. Doch van Moskou
gaan wij noódt vandaan! (Langdurig
applaus-)
Na deze inleidingen een llfim'g debat.
Ir. dit deint zeide do heer Mooter, die
ook naar Moskou afgevaardigd :6 geweest,
volgens hes verelsg in dc Te!., o.ni.
het partijb&stuursUd Van Lakervcld
ttek.vhandlangcr zou zijn, die het mate-
rieelo boven liet ideeeïe stelt. Z<x> liep
Van Lokerveéd met een „rooio rug" van
de I. A. H. in zijn zak
Do heer Van La&cdreld: Dat is
iegen.1
Onder groot tumult vertoonde de heer
Mooter een brief van v. Rtikerveld aan
Wijnkoop, waarin de bewijzen to vinden
zouden zijn, dat Van L&kerveld tot de
teeka behoort...
Do heer' Van Lakerveld vroeg een in.
Knock naar dc (open hem ingebrachte
beschuldiging van corruptie.
Ma de pauze l-enoemde het congTea een
commissie van drie leden otn de beschul-
irJgingen tegen Van Lakcrveld te onder
zoeken.
Herhaaldelijk ging het in de debatten
loer rumoerig er aan toe. Een enkel ge
deelte cr nog -uit, ontleend aan het ver
slag in het Ilbld.:
De heer Krop (Amsterdam), bij wiens
«p; reden de toehoorders van liet Conervs
1 -gal rumoerig zijn. weshalve de voor
zitter u:iroep'...Laat deze «Nioider die
achter het partijbestuur staat, nu ook rus
tig uitspreken", komt wel c.p tegen de
„fractie.vorming" in de C. F.; tegen die
..koffïe-kranses" zooais hij het noemde.
Herhaaldelijk hoeft men gotraoht ook
hom tot fraedVvorimmg over (e 'halc-n.
De oppositie bericht alles aan Rusland,
lie*, minste wal gebeurt of waarop men
iota meent te kunnen aanmerken, woidt
naar Moskou geschreven. Hot ie een on.
gehoorde toestand.
iSprk.t- wordt herhaaldelijk door het
publiek, buiten de nfgevaardeidon. in de
rede gevallen, <vj» sommige momenten
het een gewfliif! tumuk).
Dc voorzitter ninan: tot stilte aan.
...Ms rij. als toehoorders toegelaten".
-1 hij, -die voor-oven het bol an z
der arbeiders op het oog lo hebben, bns
INCEZONDEN MED EDEELINCEW
a 60 Ct& per regel.
e.' êf&>czac!
oA.^P
j-itand. Azee. j
hier het rustig vergaderen onmogelijk
maken, zullen daar voor het vervolg
maatregelen tegen genomen worden. .(Toe
juichingen).
De heer Pepëjf (Haarlem) ia van oor.
deel dat dit p.vr: ij bestuur moet verdwij.
1. Wat hebben deze menschen in zes
tien jaren gewrocht? Er worden nu ruim.
1700 leden opgegeven, doch dat is seer
goflatteerd. "Allee yeaxe^fal in de partij:
„De Voorbode", de ..Gocntnur.is'ische Ou
derwijzer", zijn verdwenen. Wii worden
in de kringen van liet M. V. V. bespot
en geschuwd. Hoe komt het toch dit
deze partijbestuurders zoo weinig heb
ben bereikt 1 Men heeft hun toeh niets
den weg gelegd? (Hilariteit, geroep:
„Jij praat als een kind!)
Een stem. Wat doe jij in Haarlem I
Daar is het pracht^; (Veoolijkheid.)
Dit partijbestuur i= herhaaldelijk als
be: ware voor hc'. hoofd gesiooten door
de Executieve d\ ui: eiebzelf nut
reeds lang weg moeten gaan f
Geroep: Dat had: jij we! ge-wild!
Een andere stem: En nu Haarlem!
De heer Peper: Over fraotievorming
.-ordt Uiar.6 veel gesproken. Maar meii
heeft daar alleen kennis van genomen toen
de Duiteche afgevaardigde van de Execu
tieve, Hommer, in dit land aanwezig, werd
gearresteerd en «Jiens tasch aeluer bleef.
De papieren daarin heeft het P. B. niet
geëerbiedigd, daardoor kreeg het kennis
van fraciieroïTning.
Ten slotte raad: &pr. aan: Geen compTo-
niie, liever onbekenden in het P. B. dan
deze mer.schcn die maar al te zeer békend
zijn! (Applaus).
De'voorzitter meent te moeten vaststel
len dat dit verhaal over die tasch van Ham
mer absoluut uit den duim gezogen en
geheel gelogen is,
Geschreeuw uit het congres: Mee, 't is
juist
De heer Bohlander van Amsterdam;
behandelde liet optreden van de par-
lementsfractie. z
Die moet, zeide epr. zoo opreken,
dat alie arbeiders en boeren het
kunnen begrijpen maar ik heb hier
een rede voor me van dr. Van Rare
st eyn. waarin na enkele zinnen een
Ffansche uildrukkin» staat, waardoor
do Kamervoorzitter lieril niet tot. de
orde kon roepen, omdat liet Fransch
was! Ziedaar het optreden van onze
Kamerfractie(Groote vroolijkheid).
Spr. zegt tenslotte geen stap terug
te zullen gaan in zijn oppositie, „deze
ieiding moet weg uit alle instanties
der partij''.
Nadat nog onderscheidene sprekers
het woerd hadden gevoerd, werd het
congres tot Zondagochtend verdaagd.
Zondag is liet congres hervat. Na
v .le diecussiën trok de lieer Wijnkoop
conclusion uil de debatten.
Een voorstel naar aanleiding van
die debatten, dat de partijgenooten
Wijnkoop, Van Ravesteyn, Ceton en
Brommen zullen t reden 11 it her. partij
bestuur en geen leidend© functies
meer zu'.ien bokleeaen in dat be
stuur vrerd verworpen met 59 tegen
19 stemmen en 7 blanco.
Door het partijbestuur werd voor
gesteld dat wordt uitgesproken dat
fractievorming volstrekt is -uitgeslo
ten en dal, aau hefc partijbestuur
wordt, opgedragen te zorgen, dat dit
verbod niet- wordt overtreden en dat
het die maatregelen neemt, welke
noodzakelijk zijn. Dit voorstel werd
aangenomen met algemcene stemmen
op één na.
Aan de orde was nu een voorste-!
van de minderheid van het partij
bestuur 0111 zich bij de Moskou-resolu
tie neer te leggen en een lijst samen, te
6tellen van arbeidscandidateu voor het
parlement.
Dit voorste! werd verworpen met
975 tegen 706 stemmen eu 22 blanco.
Aangenomen werd verder met
863 tegen 809 stemmen eu 31 blanko
het voorsteMtotterdam, waarin o.a.
wordt vastgesteld: dat de leiding dér
partij overal waar 't noodig was met
groote activiteit in den si rijd voor
het eenheidsfront is opgetreden; dat
een werkelijk eng strijdverbond
•met het. N.A.S. noodzakelijk is;
dat de Moskousohe organisatori
sche besluiten in zake de vertegen
woordiging der minderheden in het p.-
besluur. de redactie, op de can*
didafenlijst, enz., onuitvoerbaar zijn.
dat het p. b. een nadere beslissing
aan de Executieve moet vragen. In
't algemeen genomen zijn in dit voor
stel de beginselen van de leiding-
Wijnkoop c.s. neergelegd.
Ten slotte is door de commissie in
gesteld wegens een persoonlijk feit
op verzoek van den heer Lakenveld
tegenover den heer Nooter rapport
.uitgberacst. Daaruit blijkt olm.,
flat de aangehaalde brief juist was,
dar niet gebleken is dal Lakenveld
f 1000 zou hebben ontvangen van het
secretariaat van de I. R H.
De verkiezing van het partijbestuur
had tot uitslag dat in het partijbe
stuur zijn glkozeu de partijgenooten
Wijnkoop. Van Ravesteyn, De Y-s-
set-, Brcmmeri, SterrtesnFrederiks,
Ceton, Stam—Ponsen. Van Walree
en Van Bin-ink en rlat canrlidaten rijn
Van Welsen en Petersen.
HET FRANSCH OP DE LACERg
SCHOOL.
Hel bestuur vaa den Centralen Ou.
derraad te Amsterdam, heeft in een
acres aan de Tweede Kamer adhaesïc
betuigd met het initiatief-voorstel van
mej- Westerman, inzake wederinvoering
van het onderricht in de Fransche taal
op de Lagere Schoot.
