SPORTBLAD™HAARLEM'S DAGBLAD
Ê&L
DE GEBOORTE VAN H.V.G.B.
Maandag 11 Mei 1925 No. 12850 Onder leiding van P. W. PEEREBOOM Verschijnt wekelijks
ken (<9 epeleil inot een ©eliten Jjal en
nfei nier, een Madder. Het gou dus
noodzakelijk zijn met dit onbekend
materiaal nog wat i.e oefenen. Er was
noe tien dagen tiid. JJe inschrijving
werd verzonden, de N. D. bereid
gevonden, een demonstratie-hal in
bruikleen af t- at aan én met de rek-
i'a>r-iii aan de lloufvaart stond, aN
werden do lamste dagen goéd beateed.
Eu bet resuliaat was ongedacht
mooi. Op dm/elfden middag werden
iu liet Ainsterdamschc tiassiu I». J. K.
mei en Het TJ nieü S -O door
11. V. C. B. geslagen. Voordien of na
dien is «lit nooit meer aan «en enkele
club gelukt.
Het zevental dat deze prestatie b-
worden ontrukt. Het waren:
W. E. Mezen»,
J. Modderman.. Meertcri,
Hubregtse,
v. d. Laan, Sorgdrager, \V. Modderman.
Do overwinning was gedeeltelijk
ie schrijven aan het betere samenspel
cu Je juistere techniek van de llaarlci
opstelling 'van het zevental. De Amst<
Het HV.C.B.-zevental in .902. Sta
Vinne, W. Garrer. Zittend F. Huliwi 1
J. v. d. Leyh.
Na de uitvoerige ..herinneringen van
e-?u oud-polo*'i .énige weken gele
den in dit blad naar aanleiding van
het komende zilveren jubileum de"
ll.V.Ü.D. gepubliceerd. willen wij
nog iets verhalm omtrent de omstan
digheden, die geleid hebben tot he:
ontstaan van do oudsto onzer Haar
Jenrsche v\ itcrixjio-verevntsinem.
aan do Houtvaart
mor-l .ui i-.-n bttl-iirhet-wnt.-r nio«.
weten. D.it hmd'-nie «ie andere zwem
mer». Propaganda i Dwaasheid. Moes-
hij terwillo van spcclech ikheid van
«?Cu st-lieti»' kwajongens, ,.ijn meer
bezadigde abonnfa uit het zwempak
en in liet harnas jagen? Xlcti 83-
beurde niet.
Maar «r kwam «en dag, dat de hoe
Sprenger op reis ging en do *org voor
T-.jn iurioiitme tijdelijk werd overige-
d ra gen aan den gemoedeiljkan, meer
sportief voelenden zw> rnme uier v. d
Soort».
En het gedenkwaardige oogenbbl;
verscheen. dat Hrouwer Ulian* pc
te De4ft) een voetbalbladder meenam.
DK w i <to - to eau n.\
hoewel niemand hot toeu nog beseft.;.
Ijverig werd met den bladder, <li«n j -
T"0 gemakkelijk kon later opn»ring«i
duur er. wanneer b:j dreef, .van di>.
TeI'arij.* Was m dit jaar l'JOO. iU
groote wereldtentoonstelling, ter ic-
lcgenlield warvan ook groo-o vrot-r-
Bportfecsien werden gehoud i. Dit
feit liad (thans Dr.) \V. K. Meren* iu
d<> gelegcnhend Besteld. «■••n Krans h
watei'polo-reglcmcut to verklagen en
hierin werd thans ijverig gftjludeca
J)»s heer Sprenger kwam t» rug, er
voer dat ;n gebod ovortriden - a»
cnli'i zich tentdot to vermor*
wen en overtuigen d«t dit voo-
Haarlem nieuwe *pel toch ïmvchiez
zijn propagandistische wai.'dc kon
hebben. En de volslagen eikenninc
volgde, toen op het programma van
hot jnariijks-ilic zwemfeest, 3 .nli 1900
voor d« eerste maal oen onderlinge
•waterpolowodstrijd <»i» het prog-ai!:-
ma wenl gezet.. Voor de c.'riosited
vermelden wij hi.-r de samenstel!.i>S
ande v.l.n.r, H. A. Brouwer, T. v. d
J. Garren. Voor-te rij J. Boissevain
der zeventallen, die elkaar op dien
dag aan de Houtvaart bes: .(Jon
F. Hultwit, doel.
.Modderman, H. A. Prou
W. Btocmendaal. G. Fabhw. M. J-
Modderman, aan (voor/,
T. H. G. Doiasevain (nv.ideti)
A, Brouwer. 1- v. <1. Vinno (achter',
Garrer (doel).
leidjrecJiter fungee
bet plan nog niis'ukt,
daar een gedeelte der jury liet, w v
ter van 59 of 60 graden te koud acht
te. maar het enthousiasme y.«n de an
deren won en met den blaller (bin
nenbal). werd deze liintorifl.ho wed
sti d g<epeèldl De nttlieg weid 1 1.
Als bijzonderheid kan nog gememo
reerd worden, daf bij onderlinge af
spraak. )i-i artikel in liet Franseh;
reglement, dut ouden
te gt"-
vonden do Haarlemmers.
I>e eerste eteen was nu gelegd, het
.11! .1 i:i 'ie a- :!:jo t- b---1.'li-
ren en uit te breiden. Dc scheid
-liter zond een verslag van tie eerste
ontmoeting aan de Nederlandsclnj
Sport toeu orgaan van den Neder
landse hen Zwembond en dit kwam
onder oogen van den secretaris van
den bond. die natuurlijk dit nieuwe
polo-leven met vreugde begroette.
Onverwijld zond bij den Haarlem
mers een uitnoodiging om in Ajuguetus
op een Amsterdam sch zwemfeest te
komen spelen, waar D. J. K. en Het
IJ reeds oen paar jaar bet spel beoe
fenden. li' Vieir/:.-btighcid lr-slntcll
de jeugdige H. V. G. H. era eerst eens
een kijkje in de hoofdstad te gaan
nemen om de sterkte van bun even-
tuoele tegenstandci-s to kunnen beoor-
deelen. Diü bezoek bracht een grootc
verrassing. De Amsterdammers bic-
Het H.V.G.B.-zevental dat op een dag D.J.K. en Het IJ beiden sloeg
'Achterste rij: alleen het hoofd zichtbaar (Ir.) J. B. van Loghem. v.d. Booren,
zittend v.j.n.r. W. Bloemendaal, (Or.) W. E, Merens, J. H. Moddormrn, Hu-
brecht3e, daarachter P. v. d. Laan, L. M. Meertens. Voorste rij W. d- Mod
derman, Sorgdrager.
V'. ü- 13-Tms ongedekt lag. Hicrdoo
Iden de Haarlemmers, hoewel de Ams
I .lammer» sneller waren, winnen.
J Na deze wedstrijden haastten dc Am*
^tcrdainineis -zich, het Haaxlemschc
;te«yu over tc nemen.
Het gal den lezci wellicht interes,
-reren. dat torn ook r'ke poli
eigen hcrJcennins:terkea had. De ge-
uitgevonden. de tegenstand':
onderscheiden d<x<r de kleur van hun
hoofddeksel. Zoo droegen de H. V. G-
lb'ers vuurroode kalotjes, die met de
blauw wit gestreepte zwempakken cei
nationaal effect maakten.
Het jaar daarop werkte H. ,V. G. B-
ijverig a au het tot «tand komen van eet,
-.vaterpolocompetilic. Er waren nu in
Nederland beha're haar nog drie dubs
I). J. K.. ij en Je Ro-'crjnniTners.
Toen Het If zich ie rank achtenio
voor een compfthic. zich tengiiok. be
paalde «le N. /- B; die voor hei grheelc
denkbeeld weinig voelde, listiglijk dat
er een competitie zou gehouden worden,
wanneer er minstens vier deelnemende
"•reenigtogen waren. li. G. B.'s
'oorzitter wist toen echter te bewerken,
dat de competitie met drie clubs toch
zou doorgaan.
En H. V. G. B. werd kampioen met
i6 doelpunten voor en slecht» t tegen.
CLEMENT ADERf
Le père de I'Aviation
Op «leu derden dezer maand ia te 'Xou-
.-ji-v op ^l-jarigcn leeftijd oretlclen Cl
Hot Ader, <dtici« ia het Legkxn v,
xr vu bijgenaamd do „rader der ar
jwixg Indrijf sis de aviatleli
\S"cl weren v.ij allen wie l-'oldcrr it
Koolhoven (voor do boroonulmen
cn wij tcgvnwrjoidig waarlijk
l usten de Jamdxgreivzcu ic gaiui) i
liorasnering nan PjSgoud, 'Jo
doikelanr is reixfa anin of moer niigtig,
viaobt van lilériot
het Kanaal ie in onno lierinnerinK ver*
ers van OrvUlo on Vfiftar
Wright, de eereten die vluchten
De „Avion" van Clément Ader.
enig belang wisten to maken eijn
cel meer dan klanken en dknrna houdt
li« vrijwel geheel op. Santo-s Duraont,
Liiienthat. wie denkt, nog aan hen I Hoog.
ei «ia wordt er ccne hartelijk gdiachen
door do beroekeiv» n-M\ hot,
waar een door hen vervaardigd primitief
toestel to kijk slaat. Kit Adert
Het is toch elnehts 2S j:tar geleden da:
de Kranaoha -ingenieur Clément Ader
zich, ten aanscbouwe van ccn rogoernirgs-
comniiséie in een zelfgeconsimewdo vlieg
maclirne voigone liet systeem swoardei*
dar.-dc-ludit, van don grond wist
fcdL
:cr fc vliegen,
lit is het jzrootfie feit geweest uit het
:-n van dezen Frtinechnran, maar niet
ccnigo groetc. Zooais alle pioniers
bad Ader bittere U-'cursteHiogon. jnie-
kervning en tegenwerking to verduren ge
had en eeiIs na deze vluchl gewerd Item
moer r.mnad dan lof.
In 1841 geboren, werd de jonge Ader
op twintig jargon leeftijd ambtenaar bij
rle Fransche epoorweg'en. Reeds toen liep
hij met vliegi'hrTen rond. waarbij tiii
ivornameiijk was geïnspireerd' door zijn
zrooten kBidgcnoot Nadar. Dn nnodige
comameji onibraken b«n echter, om van
het vraagstuk dat hem het na.ia aan h«'
hart lag, de gewentelde etudio to ma
ken. De bpkomst v.Tiï de éleojvidtol' zou
DE OPENINGSTOCHT VAN DE H AARLCMSCHE ZEILVEREENIGIN G: HET ADMIRAAL-ZEILEN.
der be'pen. Hij tsludeei
zwakstroom proldeom ei
-rU'ik-crcu Van lnv, vl-iegeji van tal van in,
latulxi'he en vreerink vogel». Hij rieht-tc
tot dit doel :n don tuin van zijn huh
riven i u vreemde irtiden. Daarna wendt
b ij tich to*, «ie invoelen om verdere vlieg-
vlkcimeii en wits btsnidrat hij de gc-
i iougclde zoden uit het plantenrijk,
hij een theorie ctnireiv. bat vliegen
zweven van vogels ca insecten op schi
■brengt, die a's de ..conétAUte courbo"'
v-ar. Ader t«k«*rul zsl wnrden.
Don gaal hij (wij ontleenen deze gege
vens aan W. rotium: De verovering
lu*l ^UfliUaitin) van de theorie over
de pmetijk. Tol viMl-celd voor Kijft vltcg-
luiig kieet hij d- vlcrtinuis. of liever' <i-
ivmoto editie dsjnins, do ..VHcgcnde'
Hond", welbekend in ome Oost. De fwc
d'-or een door hom ontworpen etoomma
Line, die -U-ilr.s L KXS. per paard'
krtcht ontwikkeling weegr. Twee jaren
duurt hot ccr «lc „Eole" gereed is
wederom gaan er twee jan-n voorbij
«r mee geëxperimenteerd wordt.
In 1890 heeft, een eerste proefneming
Ten aanajhouwo van drie getuigen di
van ontroering en vreugde wecnon, slaag'.
Ader er sn. zich van den grand to verhef
fen cn op geringe hoogte een vlucht van
-. ijftien meter t« voiljtongcn
Clément Ader komt de eer toe het eerst
gevlogen te hebben.
Er zijn" elceh'e drie getuigen geweest,
die dit gedenkwaardig feit aanschouwd
hebben cn dus verwekt de gebeurtenis
weinig ophef. Do autoriteiten steller
vorloopig niet het minste belang tn. Het
dcut Ader nick Hij voelt dat hij op den
roeden weg is, «naar ook dat *-r nog on
eindig vcci tc verbeteren v:."t. "Hij begint
pas. Zijn toestel heeft nog phchts zeez
weinig draagvcrmogc-n en kan hl het ge-
J-'-oL geen aanspraak maken op etahili.
In nlle Gti'.te zet hij zich aan de
r-'ructie van een verbeterd toestel.
Augustus 1801 maakt hij oen nieuwe
vlucht, imet do Dole II, mar bij de datóng
wordt zijn toosici c/sodamig besehadigd,
dat hij. altbans voorloopig het vliegen er
nan moet geven. Zijn experimenJcn heb
ben hem anderha'f znillioen franken ge
kost.
II ij «telt zijn apparaat ten to
heeft tiet geluk, dnt de toenmalige
t wan Oorlog de Freycine*. het komt
bezichtigen. Het gevolg is dat de etaat
h' m in zijri a-erdorc experimenten ftnon.
eicel zal bijstaan. Zee jaar lang werkt hi
onafgebroken nan oen opnieuw verbeterd
toestel. Dan is hij klaar om vo'nr een o-e-
g' crinsscommL-se opnieuw op le stijgen.
Op den vastgestelden dag, 14 Ootober"l897
is het weer s'.edir. Het waait hard en
regent voortdurend,
missie niet teleur io 6tellen, besluit Ader,
toch c»n vlucht te wagen. Hij slaagt er
In 300 meier vliegend af te leggen, voor
windvlaag zijn toestel grijpt tegen
il'-n grond slaat en hem er uit werpt,
der hem evenwel te verwonden. Ilij
had welisw.w beloofd met, toestel Benige
bochten te zullen beschrijven, maar de
'Otcl-.cn hen, dit voornamen
voeen. De 'commissie bleek niet
met deze omstandigheid tem volle
g ie hou-len. Haar rapport over
deze, toch in zijn beperktheid ongeprc-
".denlcerde prestatie luidde zeer ongun-
.ig en het gevolg hiervan wae, dat dc
veering van allen verderen steun afzag.
Dit was een bittere t el curs lei": in g voor
Lil moedigen pionier. Hij trolc zich in dc
rovinoio terug cn vernielde j.n verbii.
■rdo .'temming allo projecten en ontwei
en, in verban,«net de lucln vaar",i och-
i'-k gem-mlcl. Slechts het hisOro-isehe toe
stel, waarmede de vlucht in 1897 gemaakt
werd, bleef voor de vlammen gespaard en
thans ia hei nog in een znueoum te Pa j
tijd boort ue wereld daarn
Ader, tot hij tijdens den oor-
lelue pijltjes uitvind', dte door
oho nvi.Hours bij honderdduizen
den -uit hun vliegtuigen ini do vijainde-
lijke gelederen zullen worden geworpen.
tL.nGE DEELNEMERS AAN DEN Oh'ENHiGSTOCHT DER H-Z-V,
LAVEEREN OVER HET NOORDER BU ITEN SPA A R N E.
bat hij of de Braziliaan Santos. Du.
inont de c( -:e vliegende mensc-h ge-
wccst is. Jnrcnl.'Mig wordt hierover gekib-
l'ê'.d. niaar eindelijk, in 1924 zal bij ex-li,
worden. Op 14 October van bol vorig jaai
w-oid ie Mun-1, op. de plok waar hij op
den dag at 27 jaar tc voren zijn vhielv'.
«naakte, een gedenksteen te eij'ner
onthuld.
Zoo iiec-ft met), oen half jaar voor zijn
dood, beter laat uan nooit Aders
kennen.
Nurmi-Ritola
Dat Iic-t amateurschap van de ver-
maarde Fiusche aüiletcn Paavo Nur-
mi on \'ille Ui tola rec-ds lang ondc-i
verdenking slaat, weten onze lezers.
Nog onlangs liebbeh wij „onthuld" oj>
welke wijze de beide Jiardloopers dit
amateurisme trachten 1e handhaven
en toch een behoorlijke duit te verdie
nen. Thans vernemen wij echter, dat
liet den Amerikaanse hen autoriteiten
te bar is geworden. Onder het motto:
eerst eens onderzoeken en dan zuilen
wij verder zien, hebben zij een
oekase uitgevaardigd dal. alle engage
menten van Nurmi en Jlitola moeten
uorden geannuleerd, tot liet probleem
van hun status in de amateursport is
opgelost. liet gevolg is dat hun mana
ger Hugo Huist (wij hebben een ma
nager noodig -zeggen Nurmi en Ri
tola omdat-wij geen voldoende ken
nis hebben ven de F.ngelsche taal) hals
over kop naar New York is gereisd,
om rekening en verantwoording af te
leggen.
Het balletje is aan het rollen ge
bracht. door Hermeth Wilson, ath-
lefiekleider van dc Drake Universi
teit, omdab- Quist voor het uitkomen
van Nurmi duizend en voor dat van
Ritola vijfhonderd dollar eRchte, na
tuurlijk als vergoeding van reis- en
verblijfkosten. Kon dergelijke klacht
werd een paar dagen later ingediend
door de autoriteiten van de Universi
teit le Chicago voor een wedstrijd op
r Juni a.s.
liet bericht dat Nurmi gediskwali
ficeerd zou zijn, is onjuist, slechts
kan hij niet- uitkomen, voor de zaak
opgehelderd js. De Ainerikaanselie
reglementen bepalen dat aan afchleten
in amateiirwedstrijdèii een vergoeding
van 7 dollar per dag voor reis- en
verblijfkosten kan worden uitgekeerd.
He laats!e jaren heeft men oogluikend
toegelaten, dat dit bedrag tot 10 dol
lar per dag werd verhoogd, wegens
de verhoogde kosten. In ait- iicht ech
ter. zijn bedragen yau duizend en vijf
honderd dollar wel zeer overdreven.
Het zal den heer Quist zwaar vallen
dii athletenbecn weer in het lid te zet-
Sportzegels
Hongarije is een modern, een verlicht
land. Men beseft er, dat de beoefening
van sport een ras van flinke, sterke
mannen en vrouwen kweekt en men is
er bereid voor dit buitengewoon belang-
rijkc doe', de fouten, dc. zooals iede-
ren kant van onze samenleving, ook de
sport aankleven, over het hoofd te zien.
En niet alleen de
„men", die de mas
sa van het Hon
gaarsdie volk
vormt, is hiertoe
bereid, maar ook
de Ilongaarsche re.
geering stelt zich
op dit standpunt,
wat van veel meer
belang is.
Geheel in de lijn
van deze opvatting
s de uitgifte van een achttal sport-posL
zegels, die verkocht Worden tegen dc
dubbele waarde, waarna de opbrengst
de enkelvoudige waarde besteed
wordt aan het steunen van Hongaar-
portorganisaties. Dc afbeeldingen
betreffen schermen, schaatsenrijden,
paardenrennen. atMetiek, voetbal, ski.
loopenf padvinderij en zwemmen en
welken laatsten zegel wij hierbij
afbeelden.
Gelukkig land, Hongarije.
-W
EEN KIEK VAN DEN TE Z»NDV OORT 0VERGESPEELDEN WED
STRIJD HAARLEM ll-D.E.C, II.
