Reorganisatie van het Middelbaar en
Voorbereidend Hoog er-Onderwijs
HAARLEM'S DAGBLAD - ZATERDAG 23 MEI 1925
Ingezonden
Van loRfionden stokken. ireplaaUt rif
nfet eeplaaut, wordt do kopla den inaemlcr
Voor den inroad de*»r rubriek atoll da
Bed eet ia «ich niet oansprafceWk.
Nu het mij iu de dagen het-
h:=kielijk blijkt, dat omtrent mijn
meetlint? over het tunhaneize reorga-
nU;:fio voorstel oil do motieven, di»
ltiii daarbij legden, zeer onjuiste voor-
s< ••Hengelt bestaan, maak ik gaarne
van <1* mij «ageboden gelegenheid ge
bruik om in korte trekken mijn hoofd
bezwaren uiteen \y zetten en -mijn
voornaamste motieven voor ec-u ander
pl^p te ontwikkelen.
De s i.-libng der reerganleatia-rotj-
'.ri l Va-I h.;j e.a.'l.tela ttuur. Ik Zie
veriestenwocrdigd z.jji. ander» a:in
ontman met een bijzondere aantrek
kelijkheid, is het juut veii-n, to wil
len ouderzoeken- of Haarlem ottder-
•nijskund'g .,bii" is. In de tweede
plaats dwong de in de laatste jaren
geconstateerde daling van het aantal
leerlingen op de g--neent«lijke k-j:c-
len tot dit onderzoek. Deze daling ia
.-i-k^i .-tan veleriei oorzaken toe
te elirijven. waaronder ook de door
da annc-xntie-cuaestie I vein vloede
Fclioclveldpolitie! van Haarlem ge
noemd dient te worden. Dn voornaam
ste echter de stichting der bilzon-
der.- Lycea. 11e<p«Vticvelijk i«: 1918,
1920 en 192- ziiri drie Lycea gesticht,
i-* even zoovele concurrenten bleken te
rijn.
Naar aard en omvang dezer col
rentie Melde ik een onderzoek in. Het
Meek mi', dat in de jaren 19181921
in invader groeiende concurren-
t-.e. v:tu 11oto: «al aantal leerlingen,
dar ïieh op I Sept. voor «enigerlei
school ran M. O. of voor H. O. aanga!
gemiddeld 82 pet. zich aanmeldde
voor de ce:u**"'ief«*bo!eii c
Jaren 19221924. d~ jaren dus der
«tabile «tietnwofi*. dl» Cijfer ge-
dsald w#« o» gemtddold G2 i'":
En oin onderwijakundiee rclenen,
>n om practisrh® overw*ging<
j-; liet du«» jui-' dut een ernstige
studie over het Haarlemsclie onder-
wjiF-ysteein ter huid werd genomen,
opdat Haarlem zi n gevestigde repu
tatie kan h»ndhaven *van steeds hot
beste te g- .en, wat gegeven kan wor
den.
Onder do typen ven sr'nolen. <l!e
Jn d"n laaixten tild een zéér groote
aaiitrekk--!i'<kheid hebben. moet in
do ©onue plaats het Lyceum worden
piuioeznd. Het is dan ook een feit, d:.t
op de Bijzondere Lycea ter plaatse n<?g
aJ vrij veel leerlingen gepUaUt til)»,
»iie de gemeentelijke ochoUn zouden
bezoeken, als ila.troader slechts «oo
Lyceum Wa*. Ter bevordering vac
liet voorstel tot stidtting van een der
gelijk instituut, zooab trouwen» van
het geheel© reorganisatieplan. »s het
zaak bij iie grondgedachte van liet
J.yceum stil te staan. Het. »t«l»©l d-'r
thane nog to Haarlem betaande
schooltypen c.«cht op gemiddeld 13-
jarigen leeftijd voor d« leerling keuze
iu sec hen gymnasium o! li.B.S.«cn
keuze, <ii-- zéér Merk verband houdt
mot «ló studio der leerlingen en Vftn
jrrooten Invloed is op hun toekomst-
Be» verkeerde keuzo brengt later heel
wat moeilijkheden «-u heeft vaak ern
stige gevolgen gehad op d>- foutieve
beroepskeuze van menig volwassene.
Dit weegt vooral voor do li.B.8. leer
lingen. De leerlingen van een gymna
sium toch hebben een algemeen
ius promovendi en kunnen dus in alle
richt ingon 6tudeeren.
Nu de wetenschappelijke onderzoe
kingen van de laats:- 30 Jaren hebben
aangetoond, dat aanleg en lust voor
e« n zeker beroep zich vooral denton-
streerrn in de puberteitsjaren, heeft
men het middel gezocht de keuze, die
zooveel invloed heeft op het verdere
leven van de leerlingen u.t te stellen
tol 15 a ló jarigen leeftijd. Men
stichtte toen een instituut waarin
aan alle leerlingen in de le cn 2e klas
se (de zoogenaamd*) onderbouw) het
zelfde onderwijs werd gegeven waar-
op bij het begin der d«-rd« klasse eplit-
sing volgde in H.B.S. en gymnasium-
nfdeeling. elk voorbereid end voor het
eiocn eindexamen. Grondgedachte van
elk lyceum Is dusuitgestelde be
roepskeuze.
En daarom reeds verdragen de
Ideeën Gymnasium en Lyceum zich
niet en is de onderbrenging van
een Gymnasium in een Lyceum het
wegnem'ii van een gedeelte van de
grondgedachte, van de basis van dit
instituut. Het i* dan ook hierom en
om andere redenen niet verwonder
lijk, dat aan Gymnasiale zijd» steeds
een gevoel van animositeit bestond te
genover de Lycea; ja. dat men wel
een» in vrij sterke termen twijfelde
aan doelmatigheid en resultaat.^
Hei zal na het bovenstaande duidé-
zijn. «lat ik stichting van een Ly
ceum voorsta, doch onderbrenging
van het Gymnasium ook i eeda prin
cipieel afkeur. Om welke redenen
acht men dit echter in dat geval nood
zakelijk? Waarom stelt, men hier voor
>vat nergens gesch'edt!
Men meent dan, dat het gymna
sium zou worden leeggezogen door de
klassieke afdeelinz van het Lyceum. Ik
kan niet inzien, waarom dit wel zou
geschieden, als het gymnasium aan
hst Prinsenhof blijft >n niet. als het
in het groote Lyceumoornplex wordt
ondergebracht. Ik zou veeleer incenen,
dal ut het isolement juist een kracht
Zon zr.egen zijn. Daarom zon 'k dit
r..itirf alleen al* logisch kunnen
aanvaarden voor cn gehcl andere
conclusie nl.sticht dus géén klussie-
ke afdeel in? aan liet Lyceum}
Maar ik betwist dat hot Gymnasium
zou worden leeggezogen op grond van
enquêtes in verschillende richtingen.
Ik informeerde naar den invloed van
de stiohtin? van Lycea op het leerlin
genaantal van rvmnasia In andere
plaatsen En het unaniems
woord was, dat het nant.-.l leerlingen
van de Gymnasia ondanks die stich
ting stijgende, was, Bovendien heb ik
de inneite genomen den invloed van de
cotuuxreerende Lycea na te gaan op
het leerlingenaantal van het gymna
sium ie Haarlem, Welnu, in 1918--
1919, toen liet eytnnasium één con-
concurrent liad, was het gemiddelde
aangifte cijfer 25 in 1920 en 1021 bij
twee concurrenten werd het 32 cn
in 1922. 1923 cn 1924 bij drie concur
renten steeg het tot 34.
Ook proceutegevvijze becijferend
komt in. ii tot geruststellen:!-? icsulta-
len. Tn de hierboven aangeduid- twee
pertcdw. waarin he*, aangifteeijfer
vo-sr do gemeentescholen met ruim
20 pet. daalde- bedroeg het dalings-
perccutage voor de gezamenlijke H.
D. b. «m V. 9 a 10 petvoor de II 11.
S. ni-M gw. leerplan 'H.B.S. UI
II.HS.i 9 a 10 pet.voorde M. M. S.
pluatii.' 1 pot. Doch er is ééd school in
Haarlem. <lie zich ondanks do »:ii-
gendc concurrentie dei- Lycea s hand
haaft op liet zslfdc peil en dat 1» het
gymnasium. Di klopt trouwens
volkomen met mijn hierboven gegeven
pegeven beschouwing, dat Lycea
vooral «Cu tegemoetkoming zijn aan
vroegere H, B. s.-Ieerliogen\'oor
mij is dan ook liet motief van het
leeggezogen gymnasium voor de on
derbrenging van dil in-li tuut hl het
L'ceutncoinplex vervallen.
Men acht liet o>-.k nooiizakelijk do
leiding van de kla^ieke afdeeliug vau
het Lyceum to kunnen toevertrouwen
aan den rector v;«n Jim gyinuac-iutu.
Natuurlijk zie 'k bii al BJijn ovde -
kiug'n «Irrhts functies vóór mij rn
gfen funcHonarimc i. Ik weet ni-
waarotn het onmogelijk zou rijn voor
een Ilasrlemsch Lyceum te doen.
men overal doet. 'zelfs waar <v
ding van het seo«!r Lyceum b
e!a?»:cus berust». BaU-elijk aanat-llitig
van een conrector, één «er Iceraleu
'n de kid—ieke talen, speciaal l.-laei
me' de leiding de- klssieke ahleeiiug.
Ik meen dan ook. dat »!•- overbreng!di
van het gymnasium in he» grootc
complex ook hitroin niet vohkondo
gemotIvrcr«J vs, to meer daar deze
nieuwe school met al haar bezworen
j.iiat z.x» groote wordt door onder
b ten ging van dit tb uiuut.
lx voeg hier nog bij, dat een onder
zoek mij leerde, dut iu ons land slechte
1 «Ier Lycea Mant ondoe leiding
m een claeaicu*. En die 80% andere
ju waarlijk de kleincte niet.
Bovendien, het Gymnasium i< kort
-leden verbouwd en ingciii-ht naar
i; behoeften van die inrii^iting. Nu
zijii niet de daaraan bestede bouw
kosten voor nuj een steen dts aan-
wnnt ik gun ook gaarne aan
andere inrichtuigcn een zm><>: gebouw.
Maar om andere redenen vind ik d-
re verbouwing zoo'ti ernstig feit. Zij
d«noMtreert, dat vdór t wee jaren nog
1 U; 1! d II .-,|
dat hoi Gymnasium zou omJergobrai'h*
kunnen worden in een andere school
zij deinonst rerrt. dat. hier «i.- hicori-
FcliO lijn niet gevolgd wordtZij be.
«ijst. dat men t« doen beeft inct een
>iorcling opgekomen plan. En dat
md ik buitengewoon ernstig.
Er za! te Haarlem een school onb
s'aan van een papneiteit van minstens
000 leerlingen. Ieder kent de bezwa
ren tegen doze inriohtiiigen verliezen
an de intimiteitopgaan van de leer
lingen in de menigte; vordceling van
eenzelfde vak over een te groot; aan
tal leeraren enz.
Zi-cr zeker zijn er Vrl zeer groote
scholenzo zijn gegroeid rn dc harde
noodzaak maakt splitsing v.in«i onmo
gelijk Maar bepaald fouti'-f acht ik
het bij voorhaal een zoo groote inrich
ting *.e creèeen. Zij moge voor som
migen dc suggestie van de groote in
iebting hebben, zij mist voor mij en
voor yel» oudere do inlictrc sfeer, de
overzichtelijkheid en eenvoud van ojr
!k
Want eenvoud van opzet is een
eerste eiseti voor het goede iiwieht,
dat het publiek in het^bnderwijMy-
steern krijgt. Hi-r is in naatn één Ly
nn onder lqiding van twwr pereo-
lie ieder toch weer een zéér dui
delijk aangewezen gobictl hebben,
waar ze autonoom zijn? Ieder gebied
heeft een eigen groep leeraren, die
wel over en weer gedetacheerd zullen
worden, maar die door hun ..detache
ment" juist weer de tweeheid bewij
zen. De twee groepen komen van
schooltypen met oen geprononceerd
ligen sfeer. Even zoovele factoren die
oortdurend de tweeheid demönstrce-
Bovendien heeft ieder rector of direc
teur 'n gedeelte van den g«-!ijken onder
bouw Is 't ter bevordering van gelijk
heid niet gewenaoht, dat die in een
hand blijft f En bij wio moet mcii z'n
kind aangeven voor het Lyceum I En
is de overgang van den onderbouw van
de eene functionaris naar den bovcn-
an de andere, niet ecu over
gang van de eene school naar de an
dere i Verschilt die veel van de over
;aog van b.v. «Ie 2e H.B.S. naar de
lass. afd. van het Lyceum, of van de
H.B.S. met gewijzigd leerplan naar dc
,'Jo klasse dier inrichting, overgangen
die men steeds zoo smadelijk vindt en
vermijding één van de grondge
dachten van hot Lyceum isl
Waarin bestaat per slot die eenheid?
Deze eenheid is naar mijn mocning
alléén tc verkrijgen, als men sticht
één eenvoudig opgezet Lyceum onder
leiding van één rector overzichtelijk
voor iedereen.
Er zou dan in dc gebleken behoefte
voorzien zijn. «Is één der bestaande
scholen daarin werd omgezet. Het zou
mij om het escn zijn, of dat aan het
Prinsenhof, of in de le H.B.S. V. komt
Echter meen ik. dat de instelling, dio
door de eeuwen hoen gebloeid heeft,
het Gymnasium uit cultureele over
wegingen niet verdwijnen mag. Boven*
dien eischt de wet een Gymnasium te
Haarlem. Daarom sobt ik du* de bes
ie op'.o»=ing, dat in de le II.B.S. met
V jar, Cursus op 1 Sept, a s," oen Ly
•um wordt gesticht,
Dan neemt men alle moeilijkheden,
die nu gore zen zijn, weg; verhuizingen
zijn niet nooklig; men krijgt te Haarlem
een zéér overzichtelijke toestand. Op
i ocpij a-:. uan «jan wwrdca ,6«rgonneu
met Miciuuig van een 4uassicKe atciee-
ung naasi cc ye klasse cn een üu
aouuscae naasi <ic vierde kiasse.
jenatAe acze eenvoudige, maar voxe-
d»g^e voorziening in «jc neftaanae
aoeitc, bereikt men «lil buitengewone
voordeel, dat men dan oe verdere ont
wikkeling rustig aan kan j/assen aan de
jiiiï.uudignojea cn men een gcli.ikuiau»
gen bouw van ihct sieJsel in de baad
uoudt.
Daardoor kan de practijk ook -eeren,
hoe opzet en inruJljung van dc andere
scholen moet zijn in yeroand met dc
voor het Lyceum goiylcken animo.
Nu reeds de inr«?ming van het Ly
ceum te baseeren oj> ecu door niets
gemotiveerde vrees voor het lecgloopen
van iict Gymnasium; nu reeds door de
inrichting van «.cn groot Lyceum,
waarvan men nog niet weet, of het iio-
reeren zal, beschikken over andere soho.
len, schijnt mij onjuist.
Mij kan niet tegengeworpen worden,
zooals dat zceos is geschard: «Als
Haarlem een Lyceum sticht, laat het
dan een fKnk Lyceum zijn! Het zou
verkeerd zijn niet een klein proefje
beginnen;'' Ik antwoord daarop
echts dit: A!s het Lyceum, gevestigd
in de school van de ie II. B. SV er
een zou cijn van 350 leerlingen, nou
bet nog op één na het grootste zijn van
het heele land! (Enzchedé heeft aKeen
373 leerlingen).
Wanneer *k spreek over het ;ot der an
dere scholen versta men mij wel. B
al mijn overwegingen ging ik uit va:
de grondstelling, dat er vooruitgang i;
aL iiet betere bereikt wordt, ook a
moet dat geschieden ten koste van he
goede. Maar even sterk hield ik reke
ning met de pendant dezer stelling: dat
het goede niet mag worden opgeofferd
of in de waagschaal gesteld, als men
tan de bereiking van hel betere nog
lang niet zeker is. Ln ik kan de ge-
d&cfcte niet van mij afzetten, dat dit
laatste te Haarlem niet dreigt te ge.
sch ieder.. f
Vect en ve'erlei jrou ik hier nog bi;
men voegen, ro>als ik reeds ia mijc
cq> Mc! deed. Ik moge echter
volstaan met op s!e«4ts enkele ponten
n-.iin meening -e zeggen, zonder ver'
li'.vociige toelichting. Ik doe dit, om
dat ;k ook in d» verschillende kleinere
uie r oi minder braadrade quarstit
gaarne kk-ur beken.
!>-■ sUchiii'.g v$n de cind-deide klas:
met handclsprogramma op de jfdhool
van <i«i heer El/inga, juich ik toe- Het
Latijn in Xwee klasven der Middelbare
Meisjesschool acht ik «acn vethetering.
De bedoeling van de Commissie was
dan ook yde oni-wikk'clngsmogeIijfcbe-
den" van allo andere inlichtingen
«sterken-
Hoe daarin ecfaier voorzien is ten op-
icfale van de ze H. B. S- was mij in
het comm-jr.i(j-jc, dat alleen constateer
de: „dc quaestic van den bouw van een
brdioorliike school in 't Noorden der
tan, hangt hiermede ten nauwste ie
amen", niet rech: duidelijk- Hel v
tel van en W. zegt daaromtrent
niets. Ik bi:jf bij mijn mecning, da: a!_-
ce or.'-c ikkelingsm ogclijkhedcn
de ze H. B. S- werkelijk verbeteren
het alleicerstc een eenvoudig nieuw
gebouw is, «oor de «cfaool die reeds al
t« zeer coor de slechte b"'iu ring heeft
ge<'eden. B,j éez». conclusie ten opz'rhtc
an de ze H B. S nam ik dus als
basis dc door dc ctmmisMc zelve aan
genomen basis, waarop r<* echter ten
opzichte van deze school nie» voort
bouwde.
Men vraagt zich af, of de lit. ee. af.
deeling bestaansrecht heeft en finan-
i'-ei verdedigbaar i. naast dc üt. ec.
Khool tc Haarlem. Waar he-, leerplan
in literaire richting zal gaan, men
wijsgrerigr grondslag wenscht te
leggen en minder het economische
deel zal verzorgen, «lan de oude If.
If. S, meen Mc, dat deze afdeeling ver-
öigbaar is- Het programma kan zeer
reker mooi zijn voor den jongen menseh
arMere grest««behoeften dan die
r wis- en natuurkundige vakken, voor
de eenigszins kunstzinnige leerling of
hei ge-.oelstype. Of êc maatschappij
geen andere eischen zal gaan stellen
aan 'ie leerling, die toch ook loekom-
tig Staatsburger is en zijn plaats
de maatschappij moet innemen, is 1
<]r vraag. Voor mij i« echter de be
langrijke afwijking in leerprogramma
n rn voorwaarde voor de 'verdedig
baarheid dozer lit- er. afdeeling, die
nog op zeer weinig Lycea voorkomt.
Het is mijn innige overtuiging, da!
het hier gaat om een zéér ernetige
zaak, en dat de Haarlemsche raad
slechts definitieve besluiten zal nemen,
a's hij na kennisneming van de ver
dediging dezer plannen en van de ver
schillende adviezen de overtuiging zal
gekregen hebben, dat hier géén stap in
het duister wordt gedaan.
C. L. DE LIEFDE.
Binnenland
CEREFORMEERD JONCELINCS-
VERBONO.
Op' den Bondsdag van dit Verbond
te Zwolle gehouden, is in de vacature-
Je.c- van Oversteeg tot lid van het
Bondsbcstuur gekozen ds. H. Dijk, van
Den Ilaag.
TEAMONGEVAL.
De ongeveer 55-jar'ge graanhande
laar, do lieer F. HaaJenboe, wonende
aan den Ouden Riin te Leiden- per
fiets Donderdagmiddag komende uit
der Zijlanen vuti den Ruysbur-
gerweg is aldaar te»en de Electrisclie
tram aangereden, tensrevolge waar
van hii van zijn riiw-Sd cn tegen den
zrond werd geworpen. De man be
kwam daarbij een schedelbreuk en
zware dijbeen-ontwrichting. In beden
kelijke toestand werd hij overgebracht
naar het Academisch Ziekenhuis.
NEO. JONGELINGSVERBOND.
Op de tetgemeene gergadering öite
dit Verbond te Dordrecht hield, werden
do aftredende bestuursleden L. G. Ja
mes, dr. W. van Ileyningcn. P. S. Jon-
gema en dr. C- D. van Noppen met
overgroote meerderheid herkozen.
In de vacature mr. Huijsman werd
dr. J. G- Lcibbrandt benoemd.
De Amsterdamsche
gemeeetebegrooting
goedgekeurd
Vacantietoeslagen voor het
laatst toegelaten
Naar Iel. s«*nc-éui«. hebben Gedepu
teerde (stolen «te G eui ec ntdbtfro--.:1-
voor 1920 '.hans g«jedgekeun).
ïes'ena hwMen eij aan gemeente,
heeluur te beruditen, «kat voor «h»niaat de
vacant letoeslegvn nog w.jrden toegelaten,
doch het volgend jour de begroeiing geen
goedkeuring zal erlangen, als de raoUKle
loeelagen t>iol vau de begroottng sullen
zijn gcechrapl.
Een auto In brand
gevlogen
De passagiers met moeite gered
Uit Maastricht wordt aan h« V<
gemeld:
Du auto van den heer K. utt l
tard vlo'^g in liet gehucht Aalbcdc
I) epaesagieie koniien zich n..-t i»k,>
reJden. Een hfi kreeg b:c.itf)w«axjen 1
zijn armen, terwijl zijn ktwi'ng een;
werd gehavocd. De solo brandde gch
11.:; <le ooizaak van liet in br&nd v'.lej
l». l-bekend. Veaekeriizg «lekt
Weer een schoolkind
vergeten
Slapsnd ingesloten
L'ft Tillmrg wordt aan Het Volk ge.
meld:
Op de x.-'.:. meisjesschool in Loven,
Tilbuig ecu kind. het dochtertje t
H. tut «V Tu'.peuret. rageten. Toen
kind 'd «nidd«>.- om half tén nog 1:
Uiuis was, baddea de ouders ol eens
a»n «ieur gekeken, maar daar
kind dfcwijla uit de s>-hool naar famllla
ging, bad enen er v«snier geen acht op
geslagen.
Gru>c w*\s celiter de schrik «Ier ouders
toen om «én uur een politic-agent m«<
«en eerwaarde xueter h« huilende «net
kwamen thui- brengen.
Een in buurt der c-liool die»
«loende »|{cn4 had tegen één uur Utt de
school gillee» en echreeuwen gahoowi ,n
daar «lies geaViten waft, ging hij bij de
orwaawlo zuslcr» op infonuatio «iu
varzocéit ben marle te g;uin. In v ge.
sloten aehool troffen eij Iu'. gilretide
meisrjo o»qi- Het was tegen het uitgaan
dar attxool ingedut eu condor dal 11
i«uuiut<! ach *"j> sloeg hadden a'.!« astdc-
ren dc eclmol verlaten «•- werd do «diwl
ciclitrr het slapende kieid gesloten.
Do politie heeft van hei gsbeuede' rap
port uitgerecht.
De
Onze postkantoren
omzetting van Hoofd- in
Bijkantoren
Nog in den loop vaa «ie volgende
maand zullen, aldus meldt De TeL, ter
uitbreidiag vaa een reeds eerder geno
men proef, een 3ch.tJ hoofdkantoren ia
bijkan loreis w orden omgezet- Het betreft
kantoren, van welke <ic directie thans
vacant is, en die zijn gelegen in de
nabirheid van grootcre steden, waarvan
dus de aldaar gevestigde kantoren ais
hoofdkantoor kunnen optreden. O-a.
zullen Velp, Oosterbeek, de Brit, Bitoho.
ven, Sanipoort d. thans spoedig
haar zelfstandigheid verliezen.
De Olympische Spelen
HR. MS. JAVA.
Hr. Ms- Java, die thans tc VHssingen
ir. de buitenhaven ligt ral =3 «a =4
Mei te Rotteroam zijn. van zS Mei tot
Juni te Willemsoord, van 4 tot «1
Juni in act WV.tondok te Rotterdam;
it en 14 Juni te Amsterdam, van 18
lot 22 Juni ie Willemsoord; van 23 tot
j'j Juni te Vlissingen, van 30 Jun; tot
2 Juli te Rotterdam, vanwaar ze dc
naar bdhot'and cn Noorwegen zal
aanvaarden-
MR. H. W. VAN' TIENHOVEN.
Te Armliem ie ovorioden, 61 jnnr oud,
ir. II. W. van Tienhovan. -rioe^roslde»!
•ui de rechtbank te Arnhem.
EEN VALSCHE POSTWISSEL-
Aap het postkantoor tc Alkmaar ver-
'oegdc zi<-h Woensdag een man, een
Am;terdammer, die een postwissel van
87.50 ter inwisseling aanbood. Er
at een dubbeltje te weinig aan porto
op. en bovendien ontbrak een da.
lumstcmpcl, zoodat de postwissel blijk
baar vcnalsoht was- De loket-ambtenaar
-■-huwvle een collega, die dc politie
opbelde- Inmiddels werd het fcanbior
gesloten zoodat de man niet vluchten
kon. Toen de politie gekomen was en
hem nrrc'teerde, bleek de man derelfde
persoon, die drie weken geleden qp
eenzelfde wijze een vaVscben postwissel
had aangeboden cn toen betaling bad
gekregen.
BOTSING PERSONEN- EN GOB-
DERENTREIN. Vrijdagochtend is
to Doetinchem een personentrein naar
Zutpbcn op een achterwaarts rangcc-
renden goederentrein gereden. Door dc
botsing ontspoorde de locomotief. Een
personenrijtuig en twee goederenwa
gens werden zwaar beschadigd. De lijn
erd versperd; de reizigers werden met
autobussen verder vervoerd.
HET WEGEN VRAAGSTUK.
Zooali» men zich herinneren ral, werJ
;p 26 Jan. j.l. in „Diligentia"' te Gr*-
eritiage. onder presidum -**« «len horr
F-do Jtrry«ma, «erece voaitilUr «in
A.N.W.B., ren «lruidbea»chte vergadering
gtJiouden, waarbij o-m. in een met alg.-
ie Memmen aangenomen «notie
wenschelijkhetd van een goed wegennet
wend bepleit.
Uitvloeisel van deze verpaderhiB
een bijeenkomst op 23 April van afgevaar
digden van een aantal vereenigingen ter
bespreking van een te voeren aotle voor
•erbctoring van hot Nederlandsclio wegen
net,
Op dezzi hijcenflcomst word besloten tot
de oprichting van een comité van actio,
•aarin zitting zouden namen vortegen.
oopdigorfi van de nijverheid n mt te wij-
'11 door <lc Wcrkgevci»3rgaa»i»iities) vaa
don landbouw («i»or de Maatschappij van
Liuidbouvr), van het automobilisme (door
de Kon. Ned. Automobiel Club) van de
bcdrijfwutohoudere («loor «Ion Rond van
BedriifwitdioudeTB in Ncdorlaivl) cn
de Vereen e ng „Het Ncderlmxlschc
WcgcncongTcs".
Het ConiUé van actie, bestaande uit «le
liecxen E«io Bergsma, vooreStcr. «Ir. L. G.
Korionborst (Nijveibeid), «Jr. II. SfoUiuy-
zen (Landbouw) B. W- van Weid eren ba-
Kengera (Autoniobiiismc). A. J. ten
ITope (Bwlrijfsauschoudere) en H. W. O.
de Bruyn (N'ed. Wegencongvoa)aan welk
comité con nader aan te wijzen secretaris
yorrfen 'oezevoeftd. heeft op 19 dezer
eerste bijeenko'.nst gehouden. Met liet
voeren v«n ecu ectie is roed3 een begin
gemaekt on gehoopt woTdit, dait hien-voer
biimemk'ort nader kan wordon bericht.
Wij lezem i
de Telegraaf van Vrijdag-
Dr. Tli. Joek<», die «le vorige week «u
het diner van «Ie Anglo-Ba'-av ia Society
Londen meesleelde dat hem door «i«a3 at
uietn blijvend )>d vj«» de Hollandwi
K"l.>;iie iu Engvl:u: i vit gift «an i 10.0CÖ
voor liet Ned. Olympisch Coeiité was
gezegd, beeft oreren L'jnden.-dicn Corre>
poi^lent llama medegedeeld «1st de lie.
F. C. Stoop, vifflt'.u r van de H«*Uaratecbe
Club tc Londen ren gift vare i S000 heefi
beloofd.
Intfië garandeert 1 1/2 tori
BATAVIA, 22 Mo 1 (Areola)
Comité, «lat in Imlio i.s opgericht onder
leiding vare den heer Westenerïk, garag
deeu't arederbaWe ton voor de Olympiade.
TIET ONGELUK OP I)EN AMSTEL.
Nader worst gcineki dJ; «1» schippo»
van «ie inotorsleepl>oot weder in vrijheid
is gertckl ®n du do bestand vare tnej.
Stenndoif, die tu hel O. L. Vrauwe gast
huis te Amsterdam voepleegd wordt, Vrij
dag vrij gunstig was.
DE MALVERSATIES TE VEEN EN
DAAL.
In den raad van \eoreeu«Ual deed hel
raadslid de Ge4 «eu v-.reteL «re
burgeaueeeter «si !o n«K»lig«n srrijwillw
de schade te betelen, welke «Je gemeente
lieeM geledere en «i'rnog zal moeien lijden
door do verduistermgen var. don secret,
ris. Met aigenieene «gereimere is dit voo
stel aangenomen.
HET SUHAKI'MAN-MONUMENT TE
TI'IHIERGEN.
Naar Do Tijd verneemt, bestaat Ij
plan cm» het oreoDUmeret tun Dr. Schoop-
uian te Tub berg en op 1' inkslermaandag
1926 te omhullen.
Aan dc eerstvolgende vergsuJermg de
pWalgelijke ocmiüé's van don Tweutschvi
K.vJicl eJceiniag zal worilivi vtxmgeeteld bi
gelegenheid van deze onthulling «len acht.
s:«~i Twentsehen Katholiekendag ie Tub-
bergen ie houden.
DE NEDERLAND.- HE PELGRIMS TB
ROME.
Ojirireret de audiéntie der NedeTlan«isdie
P- Igritns bi; Z. H. den Paus meldt de
Jlnj«iiode:
Z. H. hield tot .ic Ne<)erlanders
i..«reqin«ak, waarin Z. H. oen woord
sprak lot do N*»Ierl*adsohe Bissehojv
i cn, baron van Wijnlicufen, Z.H. huldigde
H. M. de K'-uingir., minister Ruve de
Bcerenl>rouck cn den Neder! and ach en ge.
zant Jhr. v. .\;-pen t-x Bevmaar. Z. II.
vcjiklaanle ren gcldelijko bijdrage te
willen verlecnon voor de oprichting va;
bat prierier-convict te Nijmegen er
hoopte dtu ook in Rome een Nederlandscli
einlnarie zou wordeu opgericht. Aan
D. H. den A.iiteb'.s^chop had Z. H.
r 1 «cn pwUcul'.ero o\i<Hói*i« meqge-
deeldf dat hij voer het prieeter-convi :t
ren «nillioen >irc zou bijdmgan.
IN OVERSPANNEN TOESTAND.
In den nacht, vau Woensdag op
Donderdag, onsevec-r lia'f twee, heeft
de kastelein 13. II. alles wat zich in
hel door hem gehuurde café aan de
Kegcntes^cla&n in Den Haag bevond,
kort en klle'n geelugen. Het biljart
werd in elkaar getrapt, spiegels, rui-
ten «ai allo glaswerk werden tot gruis
geslagen. De man moer üi overspan
nen toestand hebben verkeerd. Hij had
drie maanden geleden hei café ge
pacht van zekeren K., te Scheven in
gen. die hem toen zou hebben verze
kerd, dat de zaak per dag" ongeveer 30
gulden opbracht. H. had echter
slechts een ontvangst van 4 per dag;.
Nadat hem dit gebleken was. had de
•pachter verscheidene malen getracht
een financieele 6chikking te treffen
inet den lieer K., die daar echter niet
van wou weten.
KISTEN MET BUSKRUIT AANGE
SPOELD.
Op het strand te Scheveningen
zijn eenige kisten aangespoeld waarin
z;ch blikken bevonden, gevuld met
buskruit, te zajnen ongeveer 310 K.G.
00 de kisten stond Chrjstiania S.S.
Roals Amundsen. Ze zijn door de po
litie ia beslag genomen, om ter be
schikking tc worden gesteld van den
strandvonder Deze heeft zich in ver
binding gesteld met den plaatselijken
commandant.De gevaarlijke vondst,die
waarschijnlijk a/komst ig .s vam de
dekladine van oen Noorsch stoom
schip, zal morgen worden overge
bracht naar ecu opslagplaats van
ontplofbare stoffen.
DB AUTOBUS.
Da minister vun hiraicnlandscho zaken
1 landbouw heeft a;ra Gedeputeerde Sta
te» geschreven
Tal van emder «niin departement res.
'rieerende ambtenaren moeten zich voor
de uitoefeninicr van hun dienst vrijwel
dagelijks op reis begeven, waarbij zeer
dikwijls gemeenten of plaatsen moeten
worden bezocht, welke per epoor of tram
of moeilijk zijn te hereiken. 15c acht
het gewenscht, «lat in «iergeujke gtvtllgn
zooveel cnogc'ijk va»; de aanwezige auto-
l-Uïdiensten gebruik zal worden gemaakt.
Ten einde mij ren jui-- overzWit van di
bestaande ondernemingen te kunnen
vormen, zal ik gaarne van uw college
opgave omvangen van «ie in uwe
provincie bestaande auWbusdienst,' onder
'CTtnelding van de namen en adressen
der diverse ondernemers.
Voorts ra! ik het - -n prijs stellen, regel-
otïg (b.v. nigandelijks) mededeeling te
luva.ngen van evontuee'o wijzigingen of
opheffing dier diensten, zoomede van
eventueel» oprichten van nieuwe (Menston,
INCEZONDEN medeoeelinceh
a 60 ets. per regel.
De Warmte
veroorzaakt Slapeloosheid maakt benauwd
en Onrustig. Mijnhardt'a Zanuw-
tablsttan maken Kalm cn geven U een
Verkwikkenden slaap. Buisje 75 cent
Bij Apoth. en Drogisten.
Nationale Woningraad
Huurverlaging en verhooging
der Rijksbijdrage
Iu het begin van dit jaar
wondde de NaliouaJe Woningraad
zich 101 do Kegeeriug met een verzoek
om aan enkele won in.g bouw vereert i-
g'ugen een noodzakelijke huurverla
ging toe le staan e-n 111 verband daar
mede verliooging der Rijksbijdrage te
overwegen.
Uit. het antwoord der Regeering
bleek, dat ook zij het in vele gevallen
beter acht o.?.. de huren te verlagen
en he; verschil bij te passen, dan dac
men rich telken jare geplaatec ziet
voor een veelal niet te ramen tekort
door wanbetaling of leegstaan. De
ri ksateun zal echter in geen geval
verder gaan dan tot «ie martinlumhij-
drage, welke indertijd als u terste
grens voor steun van rijkswege werd
i'cdeldN oor zoover do maximum-bij
drage niet meer toereikend ie, d'enc
d«? betrokken gemeente het meerdere
tekort bij te pasen. -
Naar aanleiding Van het boven
staande hééft het. daselij,kech bestuur
van den Nat'on al ep Wouingraad zich
dezer dagen opnieuw'met een brief l ot
de Regeering gewend, waarin het
zegt, 'reet instemm'ng kennis te heb
ben genomen van de mededeeling,
dan ook de minister van Arbeid. Han
del en Nijverhe'd het in vele gevallen
geweoecht acht. dat de hu rei) valt met
voorschot en bijdrage volgene de Wo
ningwet gebouwde woningen worden
verlaagd en dat hei. daardoor ont
stane tekort van overheidswege wordt
aangevuld.
Daarentegen tpreekt het liestuur
ziin teleurstelling uit over liet fed.
dat de minister van meeniug is, dat
dit tekort, vtyorzoover het «je indertijd
toegekende nuirimumbijdraze over
schrijdt. geheel door de betrokken ge
meente moet worden bijgedragen.
Hel bestuur wijst op de groote onbil
lijkheid hiervan. Toen de woningnood
een zeer groot en omvang had aange
nomen heeft de reg-eering de cemeente
beet uren zeer krachtig aangespoord,
d< n woningbouw met steun volgens de
Woningwet te* hand te nemen, terwijl
daarnaast wettelijke bepalingen 'n
het, leven worden geroepen. welko
het mogelijk maakten nalatige ge
meentebesturen te dwingen.
Het zon van een moreel oogpunt
bezien, zeer bedenkelijk zijn indien
thans derceeering. nu achteraf blijkt,
«lat d«- exploitatiekosten in enkele
vallen grooter zijn dan oorspronkelijk
geraamd, in afwijking van de ge
maakte bepaling, dat de eemeenten
25 pet van liet tekort liehben te dra
gon. deze rei- erdere lasten en daarme
de gedeeltelijk de verantwoordelijk
heid voor de cc-voerd© woningpotffiek,
op de iremcHniebesïuren zou afschui
ven. uitsluitend op grond van de
formeele overweging, dm het. Rïik zich
bij de toekenning dor bijdrage slechts
verbonden heef: Jot een bijdrage van
ten hoogste 75pCt. van het geraamde
tekort.
EEN HONDENBEET ALS BEWIJS
STUK.
Dezer dagen zijn te Antwerpen
eenige inbrekers aangehouden, die
iri Noord Brabant geducht hadóen
huisgehouden. Het „llbl. van Antw.
deelt hieromtrent nog eeuige bijzon-
derh«xlen mede.
De Antwerpsche politie had van do
Nedcrlandsche bericht gekregen, dat
de brandkastdieven eeisi te Eindho
ven een brandkast hadden openge
broken eu den volgenden dag te
's-Hertogenbosch in deze laatste stad
liad«1en ze hun werk niet kunne»
cindeu, daar ze door den huisbe
waarder waren verrust. Deze, verge
zeld van zijn Hinken waakhond, had
de stoutmoedige schelmen op de
vlucht gedreven cn do vlucht was
zoo overhaast, dat ze al hun materieel
ter plaatse moesten achterlaten.
Ecu der agenten van den Antwerp-
schen rechterlijken diensl, het feit
vernemende, herinnerde zich, drie
beruchte brandkastinbrekers te za-
men te hebben gezien. Zij haddon
hun rijwiel bij zich en trokken de
Middenstatie binnen. Het spoor werd
gevolgd en vastgesteld werd. dat ze
naar Limburg waren vertrokken.
De geheele brigade werd op zoek
gezonden en alle drie werden aange
houden. Een woonde te St. Maria-
burg. een ander te Borgschoot en een
derde verkeerde in banbreuk van l>e-
wankzaamheid. Natuurlijk beweer
den ze, zooals alle boeten van be
roep, vau niets te vyeten en loochen
den hardnekkig elke plichtiglieid.
In Nederland werden in een sta
tion de briefjes weergevonden van
hun rijwielen, die ze ter bewaring
hadden gegeven en waarvan de num
mers geheel uitkwamen met de num
mers hunner rijwielen. Dit was voor
de kerels nog niet voldoende om de
feiten te bekennen, doch Dinsdagmor
gen zijn andere bewijsstukken voor
den dag gekomen, heel ongewone,
doch die doorslaand waren.
Door de Nederlandsche justitie wa
ren namelijk bijzonderheden medege
deeld over de inbraak te 's-Hertogeu
bosch. De hond van den portier, die
een kranige waakhond moet zijn,
heeft nogal wat spel aan de inbre
kers geleverd. Het dier is herhaalde
lijk op de schelmen toegesprongen eu
op zeker oogenblik moet één hunner
een fiinken knauw hebben gekregen
iu zijn ..achterwerk".
De drie schelmen werden voor den
dag gehaald en met afgestroopte
broek moesten ze voor de wetsdokters
visiet passeeren de uitslag was
doorslaande. Bij den een werd op het
gedeelte van zijn lichaam, waar de
rug van naam verandert, de schoon
ste afdruk gevonden van een honde-
beef. die men maar denken kan.
Zou dit bewijsstuk nu ook voor de
rechtbank moeten gebracht worden?
De rechterlijke brigade, aangemoe
digd door dit buitengewoon succes.
z.c( linar opzoekingen voort.