BRIEVEN UIT RUSLAND
Amsterdamsche Beurs
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 3 JULI 1925
DOOR EEH RUS
De bolsjewistische wetgeving en het gezin
Dc bolsjewiki hebben, zooris bekend,l kinderen en ieder kind heeft natuur»
alle maatschappelijke instellingen in j lijk gelijk recht op onderhoud. De man
Rusland omvergegooid en op ieder ge»! verdient echter slechts 36 roebel per
bied wetten afgekondigd, die de maat» j :naaud en daarvan kent de wet de helft
schappij moesten reorganiseeren en een hem voor rijn levensonderhoud toe. In
heilstaat stichten. Tot welke funeste het gunstigste geval kan dus iie vrouw
De
aanvaring
„Cornelia"
de
gevolgen d-t heeft geleid, hebben
reeds herhaaldelijk en wel op grom
van door de bolsjewiki zelt gepubli»
ceerde cijfers en gegevens aangetoond,
v ooral op economisch gebied. De bolsje»
vriki hebben zich echter niet tot den
materieclen kant van de samenleving
beperkt, zij wilden ook de grondslagen
van de maatschappij en de beschaving,
het gezin, vernietigen cn zij hebben
daarom een rij wetten afgekondigd, die
ook hier de menschen „van hun kluis»
ters moeten bevrijden" zooals de bolsjc<
wiki het noemen (zij zijn verzot op
hoogdravende woorden) en een betere
maatschappij gebaseerd op vrijheid,
helpen grondvesten. Wat zijn echter dc
resultaten van deze wetgeving? Ook
hierop geven de bolsjewiki antwoord
ea wel een dat op afdoende wijze de
ontzettende gevolgen van deze .Jicr»
vorming" aantoont Wij zullen nu bet
een en ander over ontdekkingen, die de
bolsjewistische deskundige. Iljinsky.
heeft gedaan, toen hij een onderzoek
heeft ingesteld naar dc gevolgen van
de vetten op huwelijk, echtscheiding,
vaderschap enz., vertellen.
De bolsjewiki hebben de echtschei»
ding zoo vergemakkelijkt, dat tegen»
woordig in Rusland niets zoo eenvoudig
is ais zich van zijn vrouw te ontdoen.
Het is zelfs makkelijker dan je woning
te verlaten, zegt Iljinsky. En dit is geen
paradox. Om te verhuizen moet men in
Rusland een toestemming hebben van
het comité dat het huis beheert (alle
huizen zijn genationaliseerd) en het co»
mlté weigert toestemming tot het ver
huizen te verleenen, indien gij geen be»
lasting hebt betaald of uwe huurpen»
ningen niet hebt gestort. Bij het in»
schrijven van een echtscheiding wordt
echter door niemand iets gevraagd, nie
mand bekommert zich om de vrouw en
de kinderen. Het aangaan van een hu
welijkten het verbreken van de hu we-
lijksbanden zijn volkomen vrij. Wat
zijn echter de gevolgen van dc/e hoog
geprezen vrijheid! Iljinsky geeft in het
bolsjewistisch tijdschrift ..Krasnaja
Nowj" het volgende antwoord op deze
vraag.
Deze vrijheid is alleen voor dc zede-
looze mannen voordeelig, die nu ieder
oogenblik kunnen trouwen en scheiden,
maar zij heeft de positie van dc arme
vrouw, die zich aan zoo'n sujet heeft
toevertrouwd, onmogelijk gemaakt. Alle
consultatiebureaux, waar de armere be»
volkiug tegen geringe vergoeding juri»
dische raadgevingen kan krijgen, zjjn
overstelpt met aanvragen van vrouwen,
die voor den tweeden, derden, vierden
of vijfden keer door haar echtgenooten
in de steek zijn gelaten, liefst met ccni»
ge kleine kinderen. Een paar voorbcel»
den, die wij uit het rijke, al te rijke
materiaal grijpen, dat door de sovjet»
rechtbanken dagelijks den lezer van de
bolsjewistische pers biedt. Een arbeider,
een zekere S., maakte het hof aan een
arbeidster. K. Deze was al een keer ge»
liuwd en heeft veel leed doorstaan door
dc liefdesavonturen van haar man; zij
is dus nu voorzichtiger. Het vrouwen»
hart is echter geen steen en de ver»
liefde aanbidder was aanhoudend van
aard. Zij nam dan ook ten slotte zijn
voorstel aan en werd zijn vrouw voor
de wet. De idylle duurde echter niet
lang. want 5 maanden later koelde dc
liefde van den man af en hij liet zijn
vrouw in den steek om nu een andere
vrouw het hof te maken. Het arme
vrouwtje, dat een kind verwachtte,
kwam huilend bij het consultatie»bu»
rcau en klaagde haar nood. Het bureau
stelde nu een onderzoek in cn het
bleek, dat de man reeds vier keer was'
gehuwd (hetgeen hij aan K. natuur»
lijk niet heeft verteld) en in den loop
van 5 jaar dus reeds 4 echtscheidingen
heeft gevraagd en verkregen. Wat moet
nu het vrouwtje doen? Volgens dc wet
is zij natuurlijk gerechtigd te eischen,
dat de man het kind zou onderhouden,
voor haar kind o roefcel per maand krij»
gen en voor dat geld kun je in tegen»
woordig Rusland zeer weinig doen.
Men moet daarbij nog in aanmerking
nemen, dat de avonturen van den man
nog lang niet ten einde zyn gekomen
en dat een jaar later zich een nieuwe
vrouw zal aanmelden en voor haar kind
ook onderhoud vragen enz.
Maar zelfs van deze nietige tegemoet
koming in de onderhoudskosten van
het kind kan de vrouw niet zeker zijn.
In de meeste gevallen weigeren dc man
nen eenvoudig wat te betalen en ver
trekken naar een andere stad. zonder
de vrouw hun adres te geven. Hoe wil
mij iemand in de grenzclooze zee. die
Rusland heet, vinden? En wie zal hem
gaan zoeken' Hier is een ander voor»
beeld, weer een van duizenden. Een
man huwde, en verliet zijn vrouw en
kind. De vrouw wendde zich tot de
rechtbank en deze kendp haar een
maandelijksche tegemoetkoming van 15
roebel toe De man betaalde een paar
maanden het toegewezen bedrag, maar
daarna verveelde het hem en hij zei
tegen de vrouw: „Ik wil niet meer dan
5 roebel per maand betalen; ga je er
niet mee accoprd. dan verhuis ik naar
een andere stad en krijg je geen cent".
De vrouw, die in haar omgeving veel
dergelijke gevallen heeft gezien, legde
zich bij dit voorstel van haar gewezen
man neer. Een paar maanden betaalde
de man. maar daarna wilde hij ook dit
„bedrag" niet meer betalen. Dc vrouw
wendde zich tot het consultatiebureau.
Het bleek dat de man communist was
de directeur van het bureau, zelf
communist, schreef aan de organisatie
een brief, waarin het gedrag van den
man werd beschreven. De man werd
gedwongen om opnieuw maandelijks
zijn gewezen vrouw iets voor zijn kind
te geven. Opnieuw betaalde de man
cenige maanden wat en daarna ver
dween hij met de noorderzon
Iljinsky vraagt zich nu af, op welke
wijze dit kwaad uitgeroeid zou kun»
nen worden, hoe de arme vrouwen en
de onschuldige kinderen beschermd
kunnen worden. Hij komt dan tot dc,
voor een bolsjewiek onverwachte, ge»
volktrekking, dat het gezin een socia»
le instelling van buitengewoon veel be»
teckenis is cn dat het niet bestreden,
maar ondersteund, beschermd moet
worden. Wij zullen nu hopen, dat de
bolsjewiki hun idiote huwelijkswetten
zullen herzien en de vrouw en het kind
tegen gewetenlooze mannen en vaders
beschermen. Veel hoop hebben wij
echter niet, want de regeerende kringen
van de bolsjewiki worden uit kringen
gerccrutccrd, die liederlijk Zijn cn voor
wie het begrip „plichtsgevoel" onbc»
kend is.
B. RAPTSCHINSKY.
RECHTSZAKEN
OPLICHTING.
De Vierde Kamer der Rechtbank te
Amsterdam heeft uitspraak gedaan
in de zaak tegen den 61-jarigen meer
malen veroordeelden „commissional*
in hypotheken en assurantiën-' A. van
O., die op 12 Maart terechtgestaan
heeft ter zake van oplichting. Bij spie
wer uit Wateringen en een kleer
gelde twee personen een landbou-
maker uit Schoten voor, dat hij be-
belangrijke geldsommen tc leen kon
verschaffen om daarna dien menschen
bedragen van 20 en 15 af te trog
gelen. onder het valsche voorgeven,
dat hij daaarmee den taxa'eur beta
len moest- Bekl. is veroordeeld tot 9
^maanden gevangenisstraf met aftrek
maar het bleek, dat zij dan niet veel van 3 maanden preventief.
i krijgen. De man heeft reeds drie
Bekl. tot 3 maanden gevange
nisstraf veroordeeld
De Vierde Kamer der rechtbank te
Amsterdam heeft uitspraak gedaan in
de raak Wen den schipper vaa de
sleepboot „Tollens" dié terecht stond
>n verband met de aanvaring van zij»
bont ea de aak ..Cornelia" np het IJ
aldaar op 9 Jan. jl. waarbij de zoon van
den schipper \an de ..Cornelia" over
boord viel en verdronk.
Bek!, wed conform den eisch. veroor
deeld tot drie maanden gevangenisstraf.
REUTER HAVAS. WOLFE. STEFANl.
IN.T.A. BBLGA VA2 PIAS.
Snort en Wedstrijden
LUCHTVAARTNIEUWS
FOKKER IN* AMERIKA.
De Berliner Boeeen.Courier verneemt uit
Ameria, dat de Nederiaodsche vliegtuig,
fabriekiant Fokker een grooie vliegtu'.
gexrfabnek in Kuuas Qky s«l oprichten.
ROEIEN
DE HENLEY.WEDSTRIJDEN.
Op den ■•peiijyedag van de groot»
Henley-roa wedstrijden werd het Amster.
dsmsche Nereuo door Cfcriatchurch College
(Oxford) geklopt.
HONKBAL
OVERZICHT.
EersL» klasse.
De eeit'ga'e weds'rijd in deze klas
se voor Zaterdag a s. 's BiauwWi'
Concordia.
Het valt nu Jui' niet moeilijk» hier
van eeu voorspellingo f© gevMi.
Blauw \Y|t 'och- welke na de neder
laag van Haarlem tegen Ajax- t-hans
weer vaster op de eerste plaa's s'aat.
za 1-Jch zeker nie' door Concordia la
ten kloppen; wij voorspel len dan ook
een overwinn'ug voor Blauw Wit ea
Concord'a's vijfde achtereenvolgende
nederlaag.
Wil Tsjecho-SIowakije
oorlog?
BERLIJN. 3 Juli (V DJ Du rt«c.
tionnairc „Deutsche Zeitung" bevat he»
den een sensationeel bericht uit Goer»
litx, waarin gemeld wordt de de Tsje»
chen, geleid door Fransche officieren,
militaire manoeuvres houden lancs dc
Duitsch»Tsjechisehe grenzen, welke een
provoceerend karakter dragen. De Tsje»
-hen zouden voorzien ȟn van tanks en
zware kanonnen. Volgens het blad zou»
den die manoeuvres niet minder beoo»
een dan een oorlog te provoceeren met
Duitschland. Het blad bevat tevens het
bericht dat onlangs een militair bond»
genootschap gesloten zou zijn tusschen
Polen en Tsjecho«SlowakiJe, waarin gc«
heime clausules zouden voorkomen.
Dok Polen zou groote manoeuvres hou»
den langs de Duitsche grenzen onder
rransche leiding. Deze manoeuvres zou»
den dan ongetwijfeld in verband staan
met de Tsjechische.
NIEUWE ACTIVITEIT DF.R
1ERSCHE REPUBLIKEINEN.
DUBLIN. 3 Juli (V.D.) De Rcpu»
blikeinschc actie leeft weer op. Giste»
!rcn werden manifesten verspreid cn
aangeplakt, waarin de Ieren worden
opgeroepen zich bij het Rcnublikeinscho
leger aan te sluiten .Dezelfde manifesten
werden ook in de andere steden ver»
spreid. De regcering is op alles voor»
bereid, doch acht geen reden aanwezig
voor ongerustheid. -
DE NIEUWE REGEERING.
ATHENE. 3 Juli (V.D.) - Oud-Mi»
nnistcr Rentis is benoemd tot minister
van buitcnlandsche zaken in het kabinet
Pengalos. In een vcrklarig voor dc pers
zcide Rentis, dat dc Griekschc politiek
een vredelievende zal zijn.
DREIGENDE ALGEMEENE MIJN»
MERKERSSTAKING.
SWAMSCOTT. 3 Juli (V.D.) Er dreigt
een nationale mijnwerkersstaking. Pre»
sident Coolidge houdt conferenties met
J. F. Lewis, President van dc mïjnwcr»
kersfederatie om een staking te vermij»
den.
DE DUITSCHE ANTWOORD-NOTA
LONDEN, 3 Juli (V.D.) Dc „Daily
Mail" meldt uit Berlijn, dat Duitsch»
land zich in dc Duitsche antwoord»nota
op het Fransche memorandum inzake
het Veiligheidspact bereid verklaart de
besprekingen voort te zetten Tevens
worden verscheidene vragen gesteld,
waarin nadere uiteenzetting verzocht
wordt inzake zekere punten in de Fran»
schc nota.
DE TOESTAND IN CHINA WEER
VERSCHERPT.
LONDEN. 3 JuU (V.D.) De „Times"
meldt uit Hongkong: Dc toestand in
China, welke de laatste dagen verbeterd
scheen, is weer verscherpt. Als gevolg
van de intimidatie uit Kanton is de sta»
king te Hongkong uitgebreid, terwijl
Kanton geheel in de macht schijnt tc
zijn van de rooden, die ccn rcgccrlng
samengesteld hebben naar het Sovjet»
model. De toestand hier is ernstig. Ge»
wapende posters helettén den arbeiders
naar hun werk terug tc keeren. Ver»
scheidene postbeambten cn andere arob»
tenaren alsmede de straatrcinigers cn dc
wagenbestuurders zijn in staking ge-
"Dc algemeene staking is geproclameerd
met ingang van Zaterdag. Verscheidene
zeelieden zijn tot gevangenisstraffen ver
oordeeld daar zij geweigerd hebben te
werken. De regeering heeft de wagenbe.
stuurders gewaarschuwd de rijbewijzen
te zullen intrekken als zij in staking
gaan.
Tweede klasse.
De eers'e wedstrijd in deze klasse
is: Ajax—A. G. H. C.
De evmnasias'en zullen er wel alles
op ze'ten om Ajax te kloppen; zij zul
len hierin ook wel slagen, waardoor
zij haar 8e ach'er een volgende over
winning behalen en me' vas'-e schre
den op het ongeslagen kampioenschap
afstevenen.
De 'weede on'moet'ng D. D. V.—
Concordia, zal wel voor D .0. V. zijn,
daar he' reserve-'eam van Concordia
eveneens >n de malaise van haar le
negen'al schijn' te deelen- daar ook zij
nog geen wedstrijd gewonnen heef'.
Derde klasse.
Voor deze klaae word' gespeeld: V.
V. G. A.-T. O. S.
HAARLEM I—QUICK I.
Zondagmorgen 19 uur wo-rd' hoven-
genoemde le klasse wedstrijd gespeeld
op he' gemeentelijk speelterrein aan
de Kleverlaan.
Door de verleden week geleden ne-
derlaar van Haarlem tegen Ajax is
de kans op he' kampioenschap voor
Haarlem vrijwel verkeken.
Gemakkelijk is iHaarlemi's 'igen-
9'lander Zondag nie'- daar ook Quick
in Rijke over een tp'sfcekenden bow
ler beschikt en Blees'ng als adh'er-
vanger ook zijn rnanne'jes s»aa'..
Daar beide clubs zoowel aan* slag
als in he' veld n'e' veel voor elkander
onderdoen, belooft het een zeer span
nende s'rijd 'e worden, indien
Quick ten mins'© volledig kan opko
men. Daar Quick pas slechts dr'e wed
strijden heef' gespeeld en hiervan
tw.-e gewonnen en één verloren heef',
maakt ook zij nog een kans op het
kampioenschap.
Naar wij vernemen zal Haarlem het
Zondag zonder M. Hou'kooper moe
ten doen.
Voor honkballiefhebbers val' er
Zondagmorgen veel t© genie'eu.
De 'oegan? 's als altijd, vrij.
Vreemd geld en chèques
(Medegedeeld door de Nationale
Bankverceniging te Haarlem)
Koersen tot hedenmiddag 12 uur
Vrijdag 3 Juli 1925
Biljetten
Berlijn59.20-59-50
Parijs11.70-11.95
Brussel11 60-11-80
New-York2.46—2.51
Londen...»12.10—12.15
Chèques
Londen12.13-12. HH
Berlijn59-35-59.50
Parijs11.70-11.85
Brussel.11.60—11.75
Ztirich48.40-48.57*
Rome8.65-8.90
Madrid36-20-36.30
Weenen2.491-4 2.50)i
New-York (Cable).... 34.95-35.25
Kopenhagen51.30—51.55
Oslo44 50-44.90
Stockholm66.85—67.15
Praag7.35-7.45
Burgerlijke Stand
HAARLEM. Bevallen I Juli: C.
Ilaok—Meister, d., 30 Juni: C. E. de Ja
ger— v. Zadel, d., 3 Juli: A. W. r. d. N":eu-
venhofHerdebil', d., D. A. v. d. Heu
vel—Bobbé, z.
Overleden: 1 Juli: A. Duboureq, 67 j.,
Koninginneweg, A. v. d. Putte, 36 j„ Kam-
perlaan, 2 Juli: C. du Pon, 8ó j. I/mgc
Aimjtraat, C. M. E. v. d. Haak, 76 j„
Xolkstraa, H. Hooreanoo. S9 j.. JarvsstTaai,
M. P.. W. C. v. d. Boogaarden—Tosseram
60 j., Gasthuisveet. 3 Juli: A. M. v. Eykt
69 j., P-eter Kiee'.raat.
GEMENGD NIEUWS
X TOERISTEN' OMGEKOMEN
Jn Bo ven-S: iermarken werden
sindf. Dinsdag dertien touriaten .uit
Weenen, Graz en Linz vermist, die
Zondag bergtochten hadden onder
nomen. Donderdag heeft men de lij
ken van zeven van hen gevonden. Zij
waren ten gevolge van de koude om
gekomen- Sommigen bevonden zich
óp den Hochtor- anderen op de Plan-
spi'ze. De overige zee waren nog in
leven, doch volkoen uitgeput.
GENERAAL FENG WIL OORLOG
TEGEN ENGELAND.
PEKING. 3 Juli (V.D.) In een
Conferentie heeft dc Christen»Gcnoraal
Feng zich bereid verklaard den oorlog
tegen Groot.Brittannic op tc nemen.
Zijn icgcr telt met inbegrip der officie»
ren 200.000 man.
Tchang Tso Lin is tegen het afbrc»
ken der betrekkingen met de mogend»
heden en deelt het standpunt van Fcng
niet. De Kuomingtang»partij steunt
daarentegen Feng, terwijl hij natuurlijk
ook de Communistische elementen op
zijn hand heeft.
E VREDESONDERHANDELINGEN
TTUSCHEM ABD-EL-XRIM EN
SPANJE AFCEBROKEN
LONDEN', a Juli. (V. D.) De „Daily
Mail" meldt dat de vreccsonderhande-
linge ntusschen Abd_el"Krim en den
Spaanschen spccialen gemachtigde af
gebroken zijn. In plaats van zijn eischen
te matigen, nam Abd'eLKrim een nog
recalcitranter houdiftg aan. Abd'eEKrim
handhaafde zijn eisch betreffende het
erkennen van een onafhankelijken Riff.
staat, omvattende verscheidene stam
men. wier gebied thans nog bezet is
door de Spaansche troepen. Wat de
Fransche zone betreft verklaarde Krira
zich tevreden gesteld te achten met de
annexatie van de Ouerjha-val'ci.
MIJNONGELUK
ln de kolenmiju van SaCro Mada
me tee Damprcmy braken gisteren
de kaliels van een Iif' Tw© Belgi
sche arbeiders werden gedood.
HEVICE CEVEOHTEN.
FSZ, a Juli. (V. D.) Hevige gevech.
ten hebben plaats gehad in de Boven
I ebene-vadci op het Riff-fron». Krin
werd op verschillende punten terugga*
dreven- Over het alamen kon hij po»
si'ie nandhaven. De Riffs leden groote
verliezen.
De hertog van York is be*ord©rd
tot kapi'ein ter zee der Britfche
marine.
Volgens een berich' uit Londen
heeft het Perzische parlemcn' een
voor-tel aangenomen, tot afa-haffine
van aile adellijke :el«, niet uitzonde
ring van de prftediratem vnn vrouwen»
Ook de premier, <?i« emb'shaive den
te! van Sidar krjjgf, heeft hier af
stand yan gedaan.
Het Jongste begrootiegsjaar vaa de
Vereenigde Staten heeft cc" batig slot
opgeleverd vao 350.000.000 doll.
INGEZONDEN MEDEDEELINCEN.
60 Cents per regel.
KURHAUS ZANDVOORT
ZATERDAG
GALABAL met ROU-
LETTEDANS met Surprises
Opgegeven door de Nation. Bankveraenlgln
Vrijdag 3 Juli 1925
1.30 uur
1.45 uur
6% Nederland 192ü
5% Nederland 191)
-
Oude Vaart
Scheepvaart Unie
145J4'
145X
Holl. LJoyd
Paketvsart
Oude Boot
60
60 - 60H
Holl. Stoomboot
19
Rotterd. Lioyd
Stoomv. Nederl
H. V. A.
491
190 - 493
lava Cultuur
305
305
Furneea-Stokvle A
idem
Oude Philips
440
Geve. Jurgena
102H
Centrale Suiker
-
Kol. Bank
170
169
Indische Bank
137 Jj
13G^-I87J.
Cert. Handel M!)
132 18i'i v
132—182).
Phoenix Oil
Gee. Holl. Potr.
146K
145J/
Kon. Petroleum
882
382-383
Steel Comm.
Marine Comm.
Marine pref.
Cult. Voratenl.
1474.
Dito Octiona
145
Compania
Poerworedjo
124
124
Dell Mij
371-372
371-372
Senembah
415
414-416
Deli Ba tr.via
338 - 340
338 >341
Besoeki
Amslerd. Rubber
263
-'62 - 264
Ned. Rubber
Wal Sumatra
228-229
Kol. Rubber
Silau Sumatra
152 - 153
Deli Bat. Rubbei
Serbadjadi
-
-
Dordtsche Petr.
-
-
Southern Raila
67H
Union Pacific
142H
CAUSERIEEN OVER WETENSCHAP EN
TECHNIEK
TECHNIEK EN OORLOG
VERSNELLENDE INVLOED VAN OORLOC O? TECHNISCHE ONT-
WIKKELINC. DE KENMERKEN VAN DEN MODERNEN OORLOC.
VERANDERINGEN AAN DE HUIDICX ARTILLERIE- VLIECER.
BOMMEN. VIJF TON STAAL PER HECTARE.
Men hoort vaak zeggea, dat, al heeft
ce wereldoorlog in hoofdzaak vernielend
gexerkt, bij toch op de techniek van
prikkelenden invloed is geweest ea on
tegenzeggelijk waren vooral voor enkele
onderdeden als de vlieg" en raotortech-
n;e;< de oorlogsjaren van grootea onu
-wkkeleaden invloed. Nu Iaat ik daar
in hoeverre dat ook zonder oorioz het
geval zou zi n gegaan, maar vetsne!"
lend, haas: al te sael soms heeft de
co.-isg zeker gewerkt. Het merk «aar
dige is evenwel dat bij ce eigenlijke
oorlogswapens, zelf in hoofdzaak de
artillerie, de ontwikkeling pas na het
sljitea van den vrede is begonnen; tij.
aens de gevechten zelf was er baast
?c:n tri om een beetje ingrijpende ver
beteringen ia te voeren, en de meeste
r ogenaamde „verrassingen" waren al
Urg -e oren uitgewerkt ca klaar ze-
maakt. Zoo fcijv- de beroemde Duitsche
42 C.M. kanonnen en de Oostenrijksche
2.0 c-M. auto'houwitiezs. De eettige op.
zirr.barende nieuwigheid was of waren
fehelijk de Duitsche reuzeakanonaen
c;c Pari;; beschoten ia Let voorjaar van
lO-i e= die een projectiel van 125 K-G.
::3 X-M. ver schoten. Maar in 1855
had de Fransche artillerie al proeven
grisomeo met een kanon dat 80 K-M-
ver cro?g proeven die gc-staak: warc-i
vanwege het weinig nuttige effect.
Want dat was ja hoofdzaak moreel; op
een afstand van 128 K-M- is de tref
kans heel klein en alleen bij beschieten
yan een stad als Parijs met e'n dus
danig groote oppervlakte ben je zeker
dat je iets raakt. Tegea mi itaire doelen
is het resultaat veel te k.ein in verhou.
cing tot de aangewende moeite. En
dan was het nog alleen te doen om
het moreeïe effect op de burgerbevol
king, men hoopte aan Doitschea kant
op een algemeecea exodus van de bur
gerij en daardoor stilstand van de mu
nitiefabrieken, hoop, die niet vervuld
werd. Ia totaal vielen er 183 granaten
binnen Panis en 120 er buiten (men
ziet de geringe trefkans!), 620 burgers
werden gedood, 360 gewond- Daar de
Duitsche groote steden geen van aüen
zoo dicht bij het oorlogsfront 'agen a!s
Parijs, heeft de Entente wijselijk afge^
zien van den bouw van dergelijke mon
sters en ipeer haar heil gezocht in vlieg
tuigen. Alleen schijnt de Engelscbe ma
rine gewerkt te hebben met »6 c-M.
grar.aten, die 1 1.2 ton wogen en
46 K-M. ver geschoten werden, vooral
bij Zeebrugge schijnen die dingen van
nut te zijn geweest.
Maar fcjj de gewone kalibers, veldar
tillerie en houwitsers, was de vraag veel
te groot om zoo maar in eens ingrij"
pende veranderingen aan te brengen,
die vaak tot gevolg zouden hebben dat
mei zat met massa's waardelooze on
derdeden en dat het eenige maanden
zou duren eer de nieuwe met voldoende
snelheid in serie gemaakt zouden kun. 1
nen worden, hetzelfde bezwaat dat
Ford ook heeft bij zijn autofabricage
ea waarom hij dan ook niet gnuw tot
nieuwigheden overgaat. En waar de
legers iederen dag meer kanonnen en
grooter voorraden munitie vroegen en
verbruikten, rou een stagnatie in den
aanvoer van ook maar één dag tot fu
neste gevolgen leiden.
Dc groote ontwikkeling vaa het nor
male kaliber geschut is dan cok pas
sa den ooricg begonnen en wel spreekt
het vanzelf dat men gebruik maakte
van alle ervaringen ri e«n ruim vier
jarigen oorlog opgedaan. Het hoofdken,
merk vaa den modernen oor og, ge*
oerd door twee gelijkwaardig uitgerus-
legers (tegen Turken, Chmeezen en
Mooren is bet anders natuurlijk) is wel
do alles overweldigende rol van het
aantal. Vroeger en vooral voor de uit.
vinding van het saelvuurgeschut was
goed richten de hoofdzaak, er werd niet
zooveel gevuurd, maar zeer juist gemikt
en op korten afstand geschoten, een
meer individueele manier dus. Tegen
woordig zijn de richtmiddelen wel veel
beter maar de afstand is veel grooter;
daardoor is de trefkans gedaald; er
zijn thans veel meer kogels noodig om
een man builen gevecht te stellen dan
:n 1870. Men vergroot de trefkans dus
door do vuursnelheid te vergrooten,
waar men vroeger een tiental welge
richte schoten schoot, schiet men thans
op veel grooter afstand 'n mitrailleur
leeg met 600 schoten, allicht zijn er
daarvan 10 die effect sorteeren.
Aan het gewone infanteriegeweer is
weinig meer te doen, dc vuursnelheid
daarvan kan niet nog een keer of tien
opgevoerd worden en pogingen om een
even lichte eenmans mitrailleur te con-
strueeren zijn tot nu toe niet geslaagd.
Al die dingen vcreischen al gauw drie
man voor bediening en vervoer en dat
aantal te verminderen is nog steeds
niet gelukt. Des te beter is men gc.
slaagd met mitrailleur en veldgeschut
het schijnen de Amerikanen en de
Franschen te zijn die het daarin het
verst gebracht hebben; bij gelijks vuur
snelheid en gewicht van den mitrailleur
(wat voor het vervoer van vCej belang
is) heeft men het kaliber anderhalf
maal kunnen vergrooten, waardoor het
doordringingsvermogen natuurlijk ook
vergroot is. Eén directe treffer uit het
Amerikanscho 37 m-M- machinegeweer
is voldoende om een vliegtuig totaal te
vernietigen, vroeger had men daar
shrapcells of senetreffers voor noodig.
En bij een vuursnelheid van 530 per
minuut is er natuurlijk wel kans op
één treffer. Bij de veld- ea middelbare
artillerie heeft men het niet zoozeer ge
zocht in vergrooticg van het kaliber,
als wel in vexgrootiag van <je draag
wijdte.
Door het affuit openklapbaar te ma
ken, als de twee beenen van een passer
kan men nL het kanon veel dieper naar
achter laten zakken, dus veel grooter
elevatie geven en veel grooter schoots-
verheid. De beroemde Fransche „soixan
te quinzs" (75 m-M.) het verste veldka
non, schoot tijdens den oorlog 8300 M.
bij een elevatie van 20 gr. Op het nieu
we affuit heeft het een elevatie van
45 gr. en een dracht van 14000 Meter,
anderhalf maal zooveel, terwijl gew:
vaa kanon en projectiel hetzelfde zijn
gebleven, ea de bewegelijkheid in do
breedte toegenomen is van 3 tot 40
graden. Bij hetzelfde gewicht en kali
ber heeft mei dus een veel bewegelijker
en vee! verder schietend kanon.
Bij de houwitsers hetzelfde, draag,
wijdte vergroot van n.000 tot 15.000
Meter bij veel grooter bewegelijkheden
geüjk gewicht. Al die kanonnen zijn
door hun veel grootere elevatie ook
veel meer geschikt om tegen vliegtuigen
en kabelballons te gebruiken, die vroe
ger alleen met mitrailleurs ea speciaal
geschut bereikbaar waren.
De grootste verbeteringen zijn, ten
deele al tijdens den oorlog, aange
bracht aan dat luchtvaartgeschut; al in
de Iaa:;;e oorlogsmaanden was het
aantal schoten per vernield vliegtuig
een derde van dat in het begin; en nog
steeds brengt men verbeteringen aan
in vuursnelheid en vuurcontroïe-instru*
menten.
Tenslotte de spoorwcgkaaonien waar
mee de Franschen bjj Verdun zulke
schitterende resutlaten bereikt hebben;
deze hebben thans al het kaliber van 35
c.M. en schieten een projectiel van Soo
Kilo 35 K-M. ver weg; deze heerea heb
ben hun eigen kracht station ter aan
drijving van de motoren en twee loco
motieven om ze te vervoeren, en in
iedere 50 seconden kunnen ze een nauw
keurig gemikt schot afgeven-
Door het gebruik van beter materiaal
is ook de levensduur weer verlengd ea
zoo'n Fransche 75er kan in zijn leven
meer dan bo maal zijn «g«n gewicht
plus dat van den voorwagen afvuren,
dan eerst moet de loop opnieuw uitge
boord worden.
Maar ce allergrootste „vooruitgang"
is behaald bij de iuchtbommen. Tijdens
den oorlog zijn er geen zwaarder bom
men geworpen dan 300 K-G. en dat can
alleen uit Zeppelins- Thans zijn er bom.
men 6 maal zoo zwaar en za kunnen
door vliegtuigen vervoerd worden. Deze
dingen zijn zeer effectief voor de bestrij.
ding van muoitiebergplaatsen, spoor
wegemplacementen en bruggen en zoc"
schepen. Vroeger kon dat alleen met
artillerie maar door de vliegtuigen is
het operatieve'.d minstens ico K M. ach
ter het front vergroot- Zoo'n sinjeur
van 1S00 K-G- slaat een gat in den
grond van 6 M. diep en 20 M. breed,
cn één zoo'n bom op een stadhuis zou
er niet vee! van overlaten. Tegen zee
schepen zijn ze ook zeer effectief en
merkwaardig is het des te gevaarlijker
als ze er vlak naast dan als 2e er op
vallen. Vallen ze er naast dan ontplof,
fen ze 10 a 20 Meter onder water, en
het water draagt den schok wel over op
de zoo diep niet gepantserde scheeps
wand. Een bom van 1000 K-G» was voL
doende om het oude uitgeleverde Duit
sche slagschip „Ostfriesland" in 5 ml
"uten tot zinken te brenge».
Ook de torpedo's, landmijnen, luchr
torpedo's zijn verbeterd en bij allen is
eenzelfde, tendenz waar ta nemen ia da
richting van vergrooting van kaliber,
springlading ea vuursnelheid.
Kesumecrendo kunnen wij dus zeggen
'dat een eventueel© toekomstige ocriog
nog veel meer dan deze in het teekea
zal staan van de artillerie; de cavale
rie heeft al heclemaal afgedaan, de in
fanterie is er alleen voor om zich stuk
te laten schieten, maar de artillerie is
thans de „koningin van de slagvelden".
Naast het gas, dat ook steeds meer in
granaten afgevuurd zal worden. En we
kunr.en gerust aannemen, dat het ver.
bruik aan munitie nog veel en veel
grooter zal zijn dan in 1918. In Mei 1917
al deden de Engelschcn een aanval op
Arras, op een front van 4 K-M breed,
te vuurden daar 700 kanorn.en en 270
mijnwerpers in 7 dagen 9 millioen gra
naten op de Duitsche Stellingen; ia 4
dagen alléén daar al 6 maal zooveel als
in den heclen oorlog van 1S70. Ea bij
Verdun was het nog erger, daar vielen
in 30 weken voorzichtig geschat ander
half millioen ton staal op het slagveld,
vijf ton per hectare gemiddeld. Dat was
in 1918; komt 't ooit weer :ot een oor
log dan kunnen die cijfers gerust me:
10 vermenigvuldigd worden en waar
schijnlijk zal het nog meer zijn.
Men hoort in dezo dagen vCel vóór
cn tegen ontwapening spreken; mij wil
het wel eens voorkomen dat wij hter ia
Nederland niet goed beseffen wat een
oorlog in de toekomst zal betcekenen.
Daarom leek het mij wel van belang
eens wat van die droge cijfers mee te
deelen, pas die eens toe op de stelling
Amsterdam bijv. waar Haarlem ook in
ligt en st«l u dan zoo'n artillerieaanval
op dero dichtbevolkte streek eens goed
voor, voeg daarbij nog luchtaanvallen en
bedenk dat de helft of meer der grana
ten stikgas zal bevatten. Erg vroolijk
ziet het er dan niet uit. Bi; een even-
tueelen volgenden Europe -sthen .ooriog
zou er eenvoudig niets van Wcst.Europa
overblijven.
Laat on= daarom den Volkenbond zoo
eik mogelijk maken-
J- J- LUYTEN.
