PERSOVERZICHT Het Burgerlijk Armbestuur Ateemeene Nederlandse HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 3 JULI 1925 BESCHOUWINGEN OVER DEN UITSLAG DER KAMERVERKIEZINGEN Het Volk begin* in zijn num- ii.i r v n Donderdagavond «m arti kel Heerlijke overwinning aid ia „Ecu gevoel 'an ontzaglijke vreug cc overmceaiert ons, als wij he' slag- Nog se, op het oogenblik» dat wij <lil twliiijveu- nog 8.. clita oago'cer eederoen van den uiisUg der ver kiezingen bekend, maar reeds kan getuig-i worden, dat de S. J>. A. P. .O ovei*cldig«ndo zegepraal be haald neef* en dru aan de reactie «<ii klap toegebracht die haar zal doen duizelen". En- na daarna ecnige cijfer» aan gaande de uitslagen in de groo'o r'-.d-te hebben medegedeeld, merkt la t blad op: Zoovel reed» duidelijk dat zoo- wel do S li. A- P. als de Vrijzinnig Democraten een koicasalen vooruit gang te boeken hebben, dat jech'eizijdo bij sterk gestegen 'otaal- rtemmencUfer, niettemin belangrijke .verliezen leed en in verhouding tot »io igr.jotero opkom*t aanmerkelijk daalde. en da* »lo communisten u vernietigend tennis in on'angs* i. nemen t« hebben, reu hunner bei de zeiels met zekerheid terliezen. In <ie grcoto stcccn vooral gaat d i uitgang der socaai-deraocra'io d s'outsto verwachtingen te boven. Voort» verklaard het: Nederland geeft met dezen verkie- Ziugbü 'slag ii- :zclfdo beeld te z^eu- dat andere landen in het laatste jaar veftooadeo. In B©lgi« en frankrijk, in Engeland en Duitschiaad, in De- i.cmar.-.cn cu Zweden boekte de so- ma.democratie e'enzoo een enormen Vooruitgang van stemmen. Unze Ne- derlandsche LeWegiug alm* zich daar bij «hano op waardige Wijze aan. 'In de N. R- Ct. van Donüerdag- a'-oui een paar algemeen© tudruk- k-u tiaj r aanleiding van 't geen t..ja bekend was. net volgende m daaraan ontleend: Merkwaardig is- dat do Roomsch- Ka'boltcken wel verliezen in hun i.»8te kieskringen, waar daartegen- (,.,0- do soc:aal-democra*en vooruit gaan, maar de S.D.AP. licclt tixit haar groouten vooi-uitgang in ande re kringen, zooda* meu *ot de con- <-,u.-:e neigt- dat het verlies van qb Kooaachen aun do S D-A-P.waarop duor deze laatste grekend werd. ji.et ovorgroot ia- De zeer jntemsiere M-rkiesingapropagand», die de R.-h. hebben ur'geoefend, lijk* dus wel ntg doei to hebben getroffen. Voor zoover tot nu too uckend» hoeft do Vrijheidsbond niet <e kla gen. Ilij book* nog al wins*, al zijn ir kieskringen wam' di' mot het ge- 11 is, eu een enkele, Wuar zelis i hioiuitgang volt to coufctatecreu. 'ih/.Wffdam cn Amsterdam 'oonon nau» van hoeveel belang he* is. een - joden- eereio klasse, plaateclijk be- henden en hooggeschatten candidaat 'e hebbou. Uok do vrijzinnig-democraten ma- keu een goed figuur- Hun zal, den keu wij. hot vrouwenkiesrecht goed robben gedaan en de ©a'wapenmg&- Icus, waarvoor inzonderheid viodwen toegankelijk schenen.. Achteruit zijn gegaan do commu- nicten, hetgeen wo.ufg terwondanng wekken zal, daar de eonheid *a do i,ar'ij kort raur de verkiezing volko men 'door bleek lo zijn gegaan, en •ie oud© liberale partij, ▼an den heer au lioutcn. d'.e nu Vad©rlandsch erbond heet, en welke, behalve in l)ca Haag, ol is ook daar achteruit gang, oen tamelijk poover figuur gemaakt. Jn haar nummer van hedenochtend kom1 d« N. R. Ct. op doze bcscbouwin- «on terug. Zo merk1 nu op da1 de rijheidsbond dl© bij do eerst bekende uitslagen 'ainolljk goed voor den dag kwam, la'or ia achter gebleven en da- hij 'n sommige kieskringen zelfs heel wat minder stemmen verkreeg dan bij do vorig© verkiezingen. Nadat xii daar na heeft gestaafd da* d© rechter re- georingscoali'ie in do meerderheid is gebleven, gaat zij voor*: „Wij mogen me* zeggen, dat wt] over b©' resultaat van deze verkiezing te vreden Zijn. I)o verzwakking, d-e de coalitie heef'- ondergaan s'emt 'o* vreugde, doch deze word* zeor be perk» in de eerste plan's door he* ver- In-; Tan do liberalen- door de vermeer dering van de gereformeerden (staat kundig en Hervormd), en nog meer door den bedenkelijken aanwas van do sociaal-democraten. Verwacht kon na tuurlijk worden dat hun stemmen'al zou toenemen. Het beleid der coalitie* regce.-ing had veel ontevredenheid op gewekt. on da' moes' vanzelf den po- c'aal-democra'en reeds 'en goede ko men. Daarbij kwam- dat zii ten gevol ge van do vermindering van loonei) en salarissen van arbeiders en amb tenaren in 's Rijks dienst, een goed Mschwa'er vonden. Maar een vermeer derinsr van 4 zetels» ook al vs daarvan 1 ind'rec' van de communisten af komstig. is meer- dan wij haddon ver- wadi'- eti onder het ste'ae! van evenredig kiesrecht da' wij hebben, inderdaad nie' gering." Tenslotte bezie* zij de politieke ge volgen van dezo verhuizing. Zij doet uitkomen dut de regeeriugsmeerdcr- l.cid wel xerzwakt i3, maar dat zij nie'- te min teqh overeind faal en naar aanleiding van het feit, dat dc a.r. hun aantal zetels met één zo- ?<-n verminderd, geeft zij to kennen dat het 'o denken geeft ,-dat juist die partij, die zoo hoovaardie den verkiezingsstrijd heeft gevoerd, de kous op den kop heef gekregen al zijn het dan ook waarschijnlijk de etaatkundig gereformeerden ge weest, die <!e an'i-revolutionairo par tjj liet. meeste afbreuk hebben ge daan." En daarna, aan het eind van haar beschouwingen, zog' zij: Zal het kabinet nu aftreden? Wij zullen het afwachten. Zeggen en doen Zijn onder do coalitie bij herhaling twee gebleken, en het zal ons niet verbazen- zoo liet kabinet kalm zitten Wijf, ui zich me' t-.nige reconvrm- tie tevreden eteh.WiJ zullen b:j dezen Uit/dag der verkiezing daarop geen aanmerking maken, want Ir>' zal letter ge'ai coo&tiiu'-ione-d zijn, zoo hot kabinet zich niet houd' aan liet parool der Coalititgenoo'en, d.e dc aftroding-in-ieder-geval »oor6pe:den lu 1922 heef' liet kabinet vreutec dagen bedenk'ijd genomen- eer het wtst WU ha* doen zou Wij hebben dus geleerd- geduld ie oefenen, t-n v.actiteu ook nu de komende gebeur tenissen met kalmte af." i Het Vaderland begin'- met het ma ken van de „igemeene opmerking, dat z.i- het feit dat he' varhes allee» voor de A. R. pertij is, natuurlijk uaarin ligt dat de ontevredenheid over de m.wrege'.envpm te komea tot een sluitend© iJcgrootiug zich in den persoon van den heer Colijn concen treerde cn dat de wijze waarop d© A R. parnj den verkiezingsstrijd voer do het overige deed. Het blad stelt verder in liet ]ich' dat in het verlies van de A. R. panij de winst van d© S.D.A.P- zit, di© altijd van de onte vredenheid profiteert. een principi eel© overwumin? is door de sociaal democraten me' behaald. Xa een korte terugblik op wat an dere partijen is wedervaren, vervolg* her Hbld. ..Wat ons buitengewoon verheugt :s hc onlzct eiido fiasco dat do üeme par'.ijtjee hebben geleden. Vooral het Vaderlandsch Verbond dat iri den zoeten waan verkeerde honderddui zend stemmen op zich *.e vereeniven, maakt *©n figuur, da* zich niet in par leoieutaire termen laat beschrijven. Zelfs de advdt-tentie van Mr. van Houten in do Nieuwe Rotterdamsche Courant gaf niet den minste baat. Moge het gebeurde aicn eerwaardigen grijsaard tot het besef brengen, dat er een iij-1 is van komen en van gaan, cn den Vaderlandschen Rond zeiven tot het begrip, dat do liberaal, di© in dezeu tijd de verantwoording op zich neemt van scheuring in de gelederen, eene zeer laakbare" daad. verrich'. Want al heeft dat verbond weinig stemmen op zich vereenigd. dat neem* zeker nier weg, dat het vel© liberalen van de s'-effibus heeft weggehouden, die daarvan weg zullen blijven, zoo lang de eendracht in do gelederen, der liberalen niet hersteld is." Tenslo"© ze' liet blad ui'een dat» naar cons'itu'ioneelen eiscli nu we der ©r een rechtsch ministerie moe' komen, mnar da* he« nie' verwach', dat di' zal zijn een m'n's'erie met een Roomscheu Premier. Allo uitingen van Rech'ache bladen gaven «och. reeds duidelijk 'e Keuuon- da' de Roomachen bei-oid zijn, uu een lluuner lauger dan ooit Noderiaodsch miaie'er 'vu dce'. iel aan het 'hoofd van een kab'net 'ond, dezo piaa's aan Coliju ovor *e la'eu. Ho' bedui': ..Vraagt men ons einddijk of wij door den uitalag van do stembus zijn «olcurgce'eld» -dan kunnen wij nie' anders zeggen dan: neen. v-'ij hebben van be'er gehoop', maar daaraan noo't geloofd- al hebben wij ons wel gewacht dit ged-urende den verkie zingsstrijd 'e zeggen, üa' zou verraad geweest zijn. .Maar- zoolang he' aan dwazen en eerzuch'igeu van l'beraio huize nie* ongepast voorkomt, hun libéralisme 'e verloochenen, om ook eens een kansje 'o wogen, zoolang dezen, duizenden in den lande, die jue*s liever verlangen dan ceno eensgezinde l'beraio par'ij steunen door bun onverantwoorde lijk gedoe daarvan afhouden, 6'aat tegenover do Coaii'ie met bare drie a-as' aaneengeslo«en legers nie' veel meer dan een horde» on dio beef nog nooit een overwinning over een goed georganiseerd leger behaald. In zoo verre is he' goed- dat die eerzuch'igen en dwazen een goede les bebben ge kregen." D© Maasbode staaf' met inge nomenheid, da' he' met de klappen die he' blad speciaal voor de beid© nie*- Ka'holieko rechtsche par'ijen aanvan kelijk vreesde, nog al losgeloopen. Maar, voegt het blad daaraan *oe- de fac:o intusschen moe' de rechtsche meerderheid vijf zetels afstaan en word' zij dus teruggebracht van 59 op 54- ruim voldoende voor de vormini van oen. hopen we op deugdelijk overle? gebaseerd. parlemen'air rech'sch Kabinet." „Dit is dan ook verklaart het de grootc verheugende betcckcnis van de zen stembusuiitslag. dat de coalitie, die na een levensperiode van 40 jaar. onaf. gebroken bestreden door al wat vrij» zinnig heet cn in het laatste decennium ook fel bestookt door verschillende groepeeringen, die eigenlijk toch ter rechterzijde staan van dc groote schei» dingslijn; dc coalitie, die keer op keef voor dood verklaard is door tal van politieke dokters, opnieuw vol jeugdige levenskracht is getreden uit een kamp, welke meer dan ooit voorheen op haar ondergang was gericht. Laat ons hopen, dut dc drie parijen, die aldus door dc uitspraak der stembus wederom dc cerstaangevezenen zijn voor het dra in der Regccnngsvcrantwoordclijkheid ij deze bestendiging harer meerder» hcid dc lessen zuüen indachtig zijn, welke het jongste verleden te trekken bood, doch waarop het thans niet het oogenblik schijnt nader in te gaan". Ten aanzien van den gekozen candi daat der R.K. Volkspartij heet het cin» delijk in het blad: „De ontevredenheid, welke ook in onze rijen haar slachtoffers maakte, heeft hem blijkbaar den toegang tot het Parlement geopend. Volgens verklaring van Mgr. Nolens staat het vast, dat cr tusschcn dezen Katholieken enkeling en de Katholieke fractie in politicis, gee= ncrlci gemeenschap zal wezen. Intus» schen 'schijnt dc verwachting gewet» tigd, dat deze dissident althans de coa»; litic-politick niet k tors et a travers zal bestrijden! fn elk geval mogen wij hem wel voor driekwart bij rechts rekenen Van De Tijd verscheen hedcnoch» tend ccn extra nummer. Het begint al» dus: Donderdagochtend kwam het orgaan der S. D. A. P. „Het Volk" reeds met een cxtra»cdltic. ,JDe Roode Vlaggen uit!" Thans reeds kunnen wij aan d© on» zen dc blijde boodschap brengen: dc Wit«Gele»vlaggcn uit! Want de R. K. Staatspartij heeft haar positie schittc» rend gehandhaafd, de drie grootc par» tijen van rechts blijven in dc meerder» hcid, zoodat ook in liet eerstvolgend© parlementaire tijdperk van vier jaren ccn Christelijk Kabinet ons vaderland zal kunnen regecren. De Christelijke partijen niet gedaald tot beneden het doodc punt. maar stand vastig in een stellige meerderheid, de regeerkracht van het Ministerie gehand» haafd, ellendige vragen als die betref» lende het samengaan met socialisten weggevaagd. ziedaar het antwoord, door 't land gegeven op de uitdagingen van een oppositie, die in dc noodzakc» lijk harde bezuinigingsmaatregelen den aanloop hadden gevonden voor ccn dc» nugogischc ophitsing als ons land wel» licht nooit heeft gekend Er is geen rc» den om met een zege te pralen of tegen dc oppositie tc bravccrcn, maar cr i* wél reden om Hem tc danken. Wiens beschikking machtiger dan dc inspan» ning van menscncn is. Iu ccn bespiegeling over den uitslag zegt het blad dat, da»r de stemmen, die zijn uitgebracht op dc candidate» der R.K. Volkspartij, óók van R.K. afkom stig zfjn. niet kan worden gezegd, dat de R.K. in hun geheel gerekend, daadwer» kclijk verlies zouden hebben geleden. Het geeft tc kennen: Bij zuiver katho» licke cn zuiver kerkelijke aangelegen» heden kan dc stem van dc Katholieke Volkspartij, zij het dan ook in het alge- meen niet bij dc Katholieke Kamerclub aangesloten, haar invloed ten goede oefenen. Ten ann/ien van dc winst behaal»! door dc S.D.A.P.. zegt het R.K. blad: ..Dc .SociaabDcmocratcn winnen vier zetels. Hierbij dient echter in aanmer king te worden genomen, dat dc hcltt hiervan is herstel van het verlies, dat deze partij in 19^2 heeft geleden, toen zij van 22 tot 20 zetels gedaald is, en dat. zonder twijfel, het verlies van één zetel van dc communisten aan dc S. D. A. I'. is ten goede gekomen. Na de verkiezing van 1918 bezetten de soc. dcm. cn de communisten teza» men 24 zetels. Thans zijn zij tezamen geklommen tot.... 25. Bijzonder veel reden voor dc fanfa» cs. die door dc S. D. A. P. reeds zijn fgestoken wegens hun grootc overwin ning, cn voor het gejubel, dat nog wel van die zijde klinken zal, bestaat feite» lijk niet". De conclusie van het blad is, dat nu behaald is een cnr. meerderheid, die groot genoeg is omdat rechts overwon, evenals in 1922, door eigenkracht niet door de zwakheid van den tegen» stander. Het eindigt: „Het Christelijk Kabinet en dc nar» tijen, die het mogelijk maken, hebben dc voldoening, in net oordeel des volks een uitdrukking van erkentelijkheid en aanmoediging tc lezen, dut zij, na de srormknechten eencr dreigende omwen teling tc hebben bedwongen, den moed hadden tot het krachtig ingrijpen, dat onzen Staat voor bankroet, ons volk voor ccn rampspoedige inzinking van iict welvaartspeil heelt bcwuard". Hot, Handelsblad van Don derdagavond be va' een kor' ar'ikel naar aanleiding van den voorloopi- gcnuitslag zooalt die (oen bekend was Het blad gewaagd daarin ran ■,do lot. bezorgdheid aanleiding ge vende toeneming der o temmen van de sociaal-democraten, dio in Amster dam en Ro"erdam meer dan 55 pc*, der uitgebrachte stemmen verwier ven." .Zelfs aldus liet Hbld., al erkent men. dat de politiek vaa het ministe rie wind in hun zeilen bliw? en Mos kou hun te hulp kwam door de actie der communisten t© verzwakken, dan nog is de geweldige toeneming van hun sic-mmencijfor er-n allesbe halve vroolijke geschiedenis- Ten aanzien van de vrijheid van pereoon n weet men, wat men aun deze partij heef' en dat ie al heel wei nig goeds. He' gewicht van de toe neming van hun etemmenaantal tot boven dar der R. K- Staatspartij op di' oogenblik (de nadere uitslagen ran Noord-Brabant en de Geldersche kringen zal dat nog wel wijzigen) wordt nog verzwaard- door do om standigheid, da' ook hun slippedra- gen onder de aanvoering van den lieer Marehant in de troebele wate ren der on*evredenheid een vrij be langrijk© buit aan s'emmen hebben behaald." ochtend nog in het- Hbld. het volgende s'ukje van „Wijsneus" on der het opschrift ,»Waarvoor?" Oude situatie: rechte CO. links 40- Nieuwe si'uatie: rechts 58, links 42. Dus: Om een verschil van twee slemmen hebben wc een hnlf jaar lang vijfhon derd menschen hooren razen en 'le ren afkammen» opsnijden. Om de meerderheid twee stemmen 'e doen cranderen hebben vele honderddui zenden Nederlanders hun huis avonds verlaten om te :nterrum- peeren, geïnterrumpeerd 'e worden, e drineen, te hessen- te juichen en huilen in muffe rargaderzalen Om die twee zetete hebben drie millioen mannen er. vrouwen hun werk een uur in den steek gelaten, hebben duizenden klerken vele uren geteld cn hebben de couranten vele kolommen volgeschreven. Hadden we dat alles nie* kunnen nalaten? Of moeten wij Nederlander onze energie drie jaren oppotten z© ia toch al niet. overvloedig om dan ze in één slag te ontladen op een embua zonder resultaat? Zoo spaart de Javaan een heel .aar zijn halve centen, totdat hij in één nacht den Passar Beear ze in vuurwerk omzet en afschiet! Waarlijk de Javaan heef' ten minste jprechl plezier gedurende een kwar- ;er«je maar wien onzer heeft de ze verkiezing pleizier gebracht- Inderdaad, Carlvle had niet zoo erg ongelijk, 'oen hij zijn minachting ui'sprak voor de „Collectieve Wijs heid van een Volk", Verkiszingsvaria (Vervolg). In de procesflcn-verbaal van d© stembureeux 17 en 39 zijn twee pro leten genoteerd. De heer A. J. Lips teekend© o a. protest aan tegen be' feit, da* in het stembureau No. 1" vier stembiljetten om kleinigheden (o a. wegens t© veel geknoei me' rood potlood) ongeldig waren verklaard. In stembureau No. 39 werd door een commissielid protest aangetee- k»-nd. omdat oude menschen bij liet stemmen geholpen waren, die vol gens zijn meeuing niet hulpbehoevend waren. We hebben op het hoofdstembute.au hierna geïnformeerd. Hier verklaar de men. «lat inderdaad in dc bed».c-«- de proceescn-verbaal deze protesten waren opgenomen. F-r kon evenwel geen gevolg aan worden gegeven, om dnt het ©ergt?«-noemde protest daar voor wegens kleinghcden niet :n aan merking kon komen. En wat het twee do proleet betreft, werd ons er aan herinnerd, dat het tot de competen- lie van den voorzitter behoort, om t© beoordeel en of iemand al dan niet wegens hulpbehoevendheid geholpen moet worden. Op het hoofd?tembureau zijn geen klachten binnengekomen. Er zijn in Haarlem nie' minder 'dan 3600 ongeldige stemmen uitgebracht vernamen, dat de meeste ongel- dig waren, om da' men blanco ge- •md had. Ook waren er vele biljet- nu. dio ongeldig moesten worden vrklaard, omdat men ep woord«i b:j geschreven waren, zooals bijvoor beeld ..Het zal niet gaanenz. De vertegr-woordigers der drie plaatselijk© bladen moesten Woens dag en Donderdag uit den aard der zaak dikwijls in de Sia'enzaal aan het Prinsenhof aanwezig zijn, om voor he' Haarlemsche -verkiezingsbu reau to werken. Daar zat een flinke 9taf van ambtenaren aan lange tafels ile binnenkdxnaada lijsten te contro- leore-n. N icttogensUand© dezen druk ken arbeid waren de ambtenaren de pers zeer ter wille me' het verschab fen van alle gewenschte inlichtingen, zoodat ook door de journalisten vlug gewerk' kon worden. Aan de ambt' naren zij hiervoor ©en woord van iendelij ken dank gebracht. ^n^rde,f"kït"aato,Telegrafisch Weerbericht kiözingsarbeid le'dde Aan het ©inde zijner toespraak zeide spr. da' in deze dagen wél aller gebed «o* God mag opgaan voor land t-n volk, voor Nederland en Oranje. In da' verband herinnerde spr. er aan. da' dr. de :sser eens had gezegd: ••Moge he* ortevcnKl^g snoer: Üod, Nederland en Oranje, noo;t voor ons» allerminst door ons verbroken wor den." Onmiddellijk zette de organis' op he' orgel he' Wilhelmus in. Een paar coujde'ten van di' lted werden staan de gezongen t» M Daarna sj»rak d». Bijleveld- predi kant bij de '-hr. Geref. Kerk» d:e aan maande om nie' te versagen, maar op God te vei Touwen. Iu dien gees' sprak ook d?. Kuvper predikant bij de Gereformeerde Kerk. He' was inmiddels al kwart voor tienen geworden en de eind-uitelag van de verkiezingen was nog nte' be kend. Wezens he« vergevorderde uur werd d-s eamenkoms' officieel me* dankgerif-d gesloten. Eenigen bleven nog wachten Hun werd later de e'nd- ui'elag medegedeeld. feestvergaderinc r.k. kies- vereenicl nc. Hedenavond heets, er een bijeenkomM plavs in hc. goWuw „St. Bavo" Smede- raaat, van het bestuur der R.K. Kieev ©entging. propagandisten en belangstel lenden. De heer Brinkman, hoofdleider der propagandisten, ad deze vergadering leiden. Verschillende sprekers sullen hei woord voeren. Laatste berichten Zooals men elders in dit nummer kun lozen, bestond er ook Donderdag namiddag cn avond weer groot© bc- langstcllmg voor do verschillend© be richten over de verkiezingen» die op onze nieuwrtbordeu in de Groole Hout straat werden geschreven. Toen een onzer zich ongeveer hal? tien «ven op straat vertoonde, werd hem doop een paar mensehen gevraagd: „Wat dunkt u, loont het nog de moeite om even te wachten, of zou heb nachtwerk worden?" .,Ik zou nog maar even wachten als ik u was'", luidde liet antwoord, dat spoedig bleek juist zijn. want reeds t» tien uur - veel vroege' dan verwacht werd konden wij do samenstelling m» de nieuwe Tweed© Kamer publiceeren. De Stand." vertel': Zij was een vurig aanhangster van haai- par'ij. De dagen voor do veikie- z'ugcu was haar mond er vol van. Wanneer propnganda'ochten. gehou den werden» verscheen zij op he' bal- con van haar g.rco«s«adeche bovenhuis. Een glans van vreugde lag dan op haar gelaa'. En was zij 20 jaar jon ger geweest, wie weet of zij er ook zelf nie' op uitgegaan was, deenoods me' dr- kalk kwast 'a nach's de e'ra'eu beschilderd had. Vol was zij van haar candidaat. Aan haar eou het niet lie gen wanneer haar partij de overwin ning me' behalen moch'. Me* ieder sprak zij er over en zij maakte reclame voor haar candidaa', een man uit velen. Woensdag 's zij naar het stemlokaal gewees'. Vol 'ro's keerde zij huis waarts en ver'eld© het haar buren, hen nogmaals opwekkend op haar candidaa' te stemmen. He' hokje voor den «riaam van haar Candidaa' was wat kleun geweest, ver telde zij. Da' hadden ze toch wel wat grooter kunnen maken. Zij was bang geweeS*» dat men haar roode pun'je nie' zien zou. Daarom had zii een rood kringetje om haar blokje getrokken en er bovendien nog 'n kruisje bijgeze' Men moes' kunnen zien» da' haar can- didaa' gestemd was. Me' ccn vuurrood gezicht vernam zij van haar buren, dat haar stem nu •ld:c geworden was. Da' kon zij nie' gelooven. Donderdacmorgen ver telde me i ona. dat zii van«ach' geen oog dich'gedaan heef. Bespreking van den uitslag Bij da antirevolutionairen. Om den u''slag der Kamerverkiezin gen te bespreken had de K R. kieaver- eeniging Nederland en Oranje"» Donderdagavond een eamc-nkoms' uif- geschreven» dio in he' kerkgebouw 'n ae Rtdderstraa' -werd gehouden. Nadat de samenkom^'- me' gebed cn lozing van een gedeelte der H. S. was geopend» hield de voorzitter Mr. A. Bruch, een 'ocspraak. Spr. memo reerde da' hoe dan ook de ui«slag in het land moge zijn» in ieder gevol he' aantel a.r. stemmen me' 15 pc'. >s vooruitgegaan. Na te hebben ui'een- geze' da' de a.r. partij aan felle aan vallen heef' bloo' gestaan, zeide spr.» da' lie* aan'al zetels dat de o.r. ver moedelijk behaald hadden» nie' bene den de verwach'ing 's. Teuslotte stelde spr. in het licht, da' bij deze verkiezingen door velen ha»rd is gewerk'. Een woord van hulde brach' spr. aan de heeren v. d. Boo gaard. Baas en Bruijn» aan de propa gandisten en aan de dames die ook hadden medegeholpen (Applaus) Na he* zingen van lie' lied van Da Costa: »,Zij zulten bet n!e' hébben", sprak een der leden van lie' bestuur. Deze brach' m herinnering da' in den verkiezingsstrijd he' -Ora c' labora" is toegepast en zeide dat de a.r. j.artij steeds haar krach'vind' In den Heere cn 'a do sterkte Zijner mach'. .Warme tot ccn vervolging overgaan. Het hoogoven bedrijf op Borneo (ntervieuw van der Waerden. Naar aanleiding van een s'uk in het Ba'aviaasch Nieuwsblad over he' plan voor een tooogovenbedrijf op Borneo, heeft bet Haagsche Aneta- kantoor zich gewend t ot ir. Van der Waerden. die door de Indische roCee- rine is belaft me' deze aangelegen heid. Do heer Van der Waerden deelde op de hem naar aanleiding van bo venbedoeld s'uk gedane vragen he' volgende mede: Het buitengewoon onsympatieke van het bericht is, dat het opnieuw, evenals vroegere z.g. cri'iek, een anonvm karakter draag'. Voor's treft het, dat het Bat- Nieuwsblad ©en dergelijk bericht op neem', waar het juist dit blad was» hetwelk eind Januari het bewijs gaf volkomen te onderkennen hetgeen deze critiek waardmoes' zijn» door een en ander te noemen „een spel van elkander bestokende ambtelijke grootmachten en wel aan de eene zijde het Mijnwezen,aan de andere den Gedelegeerde der Fabrieksnijver heid". De heer Van der Waerden drukte zich' zeer positief uit, dat er in Indië voortdurend stemming wordt ge- maak' tegen het Hoogavenbeörijf. en dat dit stemming maken helaas zijn bron vindt bij de organen van he' Mijnwezen. Van die zijde 'och is steeds betoogd, dab bet onmogelijk zou zijn» da' zulks inderdaad en op groote schaal ie geschied en kan ge schieden, zoo schijnen die pessimis- «en om hen zoo dan maar te noe men niet alleen hun ongelijk niet te willen erkennen, doch er behagen in te scheppen tegen beter weten in voortdurend twijfel tegenover de buitenwereld te blijven uitspreken- Aau de eene zijde moet worden er kend, dat de proeven in Poeloe Laoet van Augsutus tot Oc'ober 1924 eu negatief resultaa' hebben gege ven, hetgeen achteraf volkomen ver klaarbaar is. Van den anderen kant echter hebben de proeven me' de eind Februari 1925 en vertelgens be gin Mei j.l. in Europa aangevoerde Aolen de v e rcokes ha ar hei d van deze kolen op verschillende plaatsen en in verschillende typen van ovens be wezen. Deze proeten zijn steeds gedaan me' volle ovenladingen van 3 tot 12 ion en do berichten van deze gun stige rcsul'ateu zijn ook regelmatig aan do Indische regeering medege deeld. Dat desondanks door een bepaalde groep- die in het algemeen als des kundig zou moeten worden erkend, doch doordat zij buiten de practijk van het vercokeeen van kolen staa'- geen werkelijke deskundigheid kan bezi'ten, toch wordt volgehouden, dat haar oordeel maatgevend blijf', in gewone omstandigheden na- genoemd kunnen worden, doch is door he' wekken van een tegenstem- ming tegen het teorgenomen bedrijf niets anders dan onwaardig, ja zelfs misdadig. Misdadig omda' hierdoor oortdurend wantrouwen word' wekt. vooral tegenover de naastbe langhebbenden, alsook tegenover de gc-heele buitenwereld» tegen een zaak waarhij het algemeen eu gouverne- men'sbelang zoo nauw be'-rokken 2n waarvoor nu al meerdan 1 1,2 jaar zooveel moeite wordt gedaan, om tot een rec-ele oplossing te komen Bewezen io ïn'usschen. door een serie proeven op industrieele schaal, da' mt de Borneokolen (z-g. Soen- goepkolen) een voldoend teste metal lurgische cokes kan worden verkre gen >in normale ovens en onder nor male omstandigheden)» tegen een kostprijs nie' hooger dan de daarvoor in de berekeningen oorspronkelijk aangehouden limite en niet hooger dan den "gemiddelden prijs waarvoor de hoogotens in Europa en Amerika normaal hunne cokes kunnen ver krijgen. Zulks kunt u, aldus de hoofdinge nieur Van der Waerden, met de meeste s elligheid naar Indië berich ten. In dezen zin is ook de regeering onlangs uitgebreid voorgelicht. naar waarnemingen verzucht in den i pen van 3 Juli. Medegedeeld door het Mwearojogjsoh Inet-ituu» te De Bütfc. Hoog«e Barometerstand 770 m-M. to Ingoe en Andaenes; laagste «and 750.9 m M. te Bennes. Verwachting tot den avond vaa 4 Jukt: Jlatipe tot ewaiflceai Noord.OKtelijfceti tc*. Oo6ieJ-.j»oe«i wuni, half tc* «vaar bewolkt, droop weer behoudens kans op onweer; iets koeler. BAROMETERSTAND TE HAARLEM Vor-pe stand 7SS in.M. Svand van heden 75) m.M. Vooruit. Opgave van JOH. M .SCHMIDT, Opticien Haarlem Barteljorisstr. 21 Thermometerstand Hoegsta gisteran Laagata hedennacht Heden 12 uur 3 Juli F. 70 F. 60 F 69 DE FINANCIEELE WET IX FRANKRIJK AANGENOMEN. PARIJS, 3 Juli (Havas). Na aanneming van de verboopir.g- der posttarctwen heeft de Kamer niet 410—31 slem men de geheel© financieel© wet aangenomen, waarbij de begrootang voor 1925 wordt vaatgesiel-i 33 milliard 163 millioen san uitgaven 33 milliard 175 millioen aan ontvang, sten. De e;tt-mg werd Vrijdagochtend l uur 25 opgeheven. EXAENS SCHOOT. VOOR BOUW KUNDE. VERSIERENDE KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN Heden werd aan onderst aando leerlingen hc1» einddiploma uitge reikt: mej. E. P. van Osselen en mej. B Tjeenk Willink voor de afdceling decoratieve kunsten en den lieer J. Weaeelingli voor de afdeeling Bouwkunde. Het werk van deze leerlingen zal bij nadere aankondiging worden ge- exposeerd. KASGELDLEENING. De gemeente Heemstede lieeft bij de bankiers Pe'rie en Co. te Haar lem een kasgeidleening gesloten van 2 ton. Aan verschillende personen geen verderen steun Zooalis reeds in het laatst der vo rige week door ons werd medege deeld, zou in een Dinsdag te houden vergadering van het Burgerlijk Ann- bes'uur het voorstel besproken wor den om aan verschillende personen geen verdere ondersteuning te ver kenen. Mnar wij vernemen is dit beselui' bij het, uitreiken van het wekelijksch steunbedrag thans aan de betrokke nen medegedeeld, waarbij lien werd 'eegezegd- da' nog twee weken een verlaagd bedrag zou worden ver steekt en daarna niet meer. De getroffen maatregel treft hier in hoofdzaak nog jonge personen, die etenwel niet best 'e spreken wa ren en di' dan ook aan hen die met de bekendmaking van het beslui' be last waren, kenbaar maakte» eoms zelfs in minder aangename be woordingen. Tc Den Haag zijn circa 35000 kie» zeis niet naar dc stembus gegaan. Naar dc TcL verneemt ral dc Burgemeester Huldiging van den heer A. de Graaf. Naar aanleiding van het feit dat dc heer A. de Graaf, penningmeester der afdcéling- Haarlem van bovengenoem- den bond, i Juli den dag bedacht, waar op hij vóór io jaar tot penningmeester werd gekozen, was Donderdagavond een buitengewone bestuursvergadering uit geschreven, die gehouden werd in «De Centrale". Na een kort openingswoord van den voorzitter, den heer A. van Es, verzocht deze de notulen voor te lezen van to jaar geleden al. van de vergadering waarop de heer de Graaf gekozen werd. Na het voorlezen dezer notulen nam opnieuw de voorzitter het woord om den Tiend en raadsman van de bakkers* jezellen in hartelijke bewoordingen toe ta speken daarbij w I zonde op hetgeen de Graaf voor de afdeeling steeds ver richte. Hij heeft er steeds ziin heel© persoon \oor gegeven. Hierbij overhan digde hij den jubilaris namens de afdee üng een tweetal prachtige stillevens- Na den heer Van Es, die namens de afdeeling srpak voerde de heer Ed- Scheffer, namens dc bestuursleden het woord en huldigde den jubilaris even eens. Als blijk van waardeering over- digdo hij hem hierbij een prachtige bloemenmand. Namens den H- B. B. sprak de heer J. Roza nog eenig© woorden waarop verder de avond gezellig werd doorge bracht. Aan de echtgenoote van den jubila* ris werd nog namens de afdeeling cen prachtige bloemenmand thuis gezonden met een passend gedicjit. Voorts vernemen wij dat het in 't oorneraen van een groot aantal vrien den van den heer de Graaf ligt hem op een a-s. Donderdag te oudea ledenver gadering te huldigen. t

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1925 | | pagina 7