BÜITENLANDSCH OVERZICHT
V. ExiNG VAN DEN HAARLEMSCHEN
GEMEENTERAAD
(Vervolg).
EEN LANGDURIG DEBAT OVER WONINGBOUW
EEN BESLISSING AANGEHOUDEN TOT WOENSDAG
15 JULI
EEN GEHEIME ZITTING VAN BIJNA TWEE UUR
ELECTRISCHE VERLICHTING IN PLAATS VAN
GASLICHT IN DE SCHOLEN
Vfrder iljn ing-tiornm
een vcrzocksehrHi vun tiet bestuur der
Ketteriamj-w-ie Ycrc«n»g4ng van
ten van ÏJiuuenrcjuu ma h«t daariivtt:
ie ltn-ten. <4u worden opgebemi <ie i>e.
palingen tot beivun voeren van wieken
i">or uwvm*j dir s<-tn«uii«e, waanl ur op-
(.racht »-vii de button de gemeente geves.
tigde firma's «ttgWA-tcn te achten, of.
schoon wel prijmpgoef V»n dio twfaa's
voedt venocht, ót dat bij beeteniiging
den broteetiden toestand eleclii* etui
iitena'a ia de gcmwnie gevestigd; peljeop.
gaM sal women gewaagij;
ccn vcraMfdtrilt vat» H. Wwinira, om
eervol on: ".ag mot -ignng no 1 September
1&2S al* djvcccur der avondschool voce
handelsonderwijs en als leecasr aan
e«t«e Hocgere Burgerschool niet 6.jarigen
iutsuj;
een verzoekschrift van den Kericoroa-i
der Ned. lien-. Ganraento te Schoten <on
te toesluiten .dat var»! 1 Januari 1626 roo:
v:.n bewaarscbooi ül ge Idea de Haa
-:e regeling vc-r eutaêdietr.sg van
bijzondere 'rwrwaarscholan
een reeeoekicfarüt van M. Jeeencun i
andere geneeeheeren om alsaog tnch.
t n de „W.hchmmbroa" te behou.
een prhrijven vr.n 'de Coop. Woning,
vtmenging „Eigen woning", waarhij dank
wordt betuigd voor het onlange gommen
beslui tot toelejming van een huuroe.
sl.-.g;
Gesteld worden e'it banden van E
V.'. oen prac-advies:
een Tenoekschrift van Blom en de Vries
om grond aan de Leidschevaan in voort
durende erfpacht te ontvangen vuur den
bauw tat» 2 onder- en bovteiJiu teen;
een veirockicAirift van mevrouw
tluwo F.- J. Xrirwl\icha orn het pen.
piocm, dat baar overleden eebtgenoot ont.
ving van de Haarlemaciie Orkest.Ven
.ging ook in bet vervolg te mogen onf.
Goedgekeurd worden do toaJans
en wiraa m verKewekeomg <vr<x 1924 van
de Woujigbouwveteunigstiij „Bixenhof'
na cexxge oreneeinngni w. den heer
Pop er, d o door Jpt. lieer Reinalda
beantwoord wprdon.
PUNT 3.
In bandon van 1! en W. woarit
ter afdoening gesteld een vecraoelcsehrift
van mejuffrouw I. K. Roeiofsen, om met
den aanvoeg van den cursus 1326—1125
overgeplaatst te woeden van school no. 19
naar school ao. 9. beide gevestigd m li
gebouw aan dc Tompeliertstraa# ro. t.
PUNT 4.
B. en W. stellen voor, lien te tnachti.
gen. te rarkoopenaan A. J. Ba.nia.-nen,
te Haarlem, en A. O. laibken, te Bloomeu-
daal. grond aan den /.ijlwog liock Hoot,
maat traaf, voor den bouw vtm één winkel,
hoos en vijf woonhuizen; aan A.
R-xneijn. te Haarlem, grond aan do Zu: I.
rijde van <!e Schob-rvcenstraat onder
gemeente Schoten, voor den l>ouvr van
vier woonhui»»avn M. Hermetnen»
Haarlem. cm gedeelte van het. voormalig
Spoawebe Vaar*je, voor den bouw
eeuige woningen.
De he<ir Peper komt sr teger. op, dat
de Raad geplaatst wordt voor dingen, die
reed* v.vtgcteld zijn- Br fa op dien gronl
al gewerkt
De heer G e r r i t merkt op. d
sommige stukken gror.-l niet voor afgi
te in erfpacht geechikt eijn. De sociaal,
democratisch» rradi.'racrê sal tegenstem
men.
Wethouder R e I n a 1 d ia er srerwr.s
op tegen, dat er al op die gronden
gewerkt wordt, nog vóórdat da Raad hd
bet'uit tot vetftoop genomen heeft. Spre.
ker veroenigt zich niet de beswaren, door
den hoer Gerritw gewit. In smwoor.1 op
een opmerking van den lieer Klein
zegt spreker, dat do prijs goed 1*.
De heer I'«per vraagt etemmfaig over
dn voorstel.
De fcecT Mtcsórus verdedigt ook de
vasteteT.in'f van de:i prijs. door d« com.
rn-esie vastgesteld.
Het voorstel woedt aar.genomen met 5X>
tegen 10 stemman.
PUNT 5.
B. en TV s! ellen voor. hun ter beschik.
Ja'ng t« «lellen om bedrit? van i 15.J03
voor bet veranderen van gaslicht m «dit.
twn Openbare schoten in clectiréche ver.
lichting.
Wordt goedgekeurd.
PUNT 6.
Voor het doen vervangen van oude nie
ter» van kie n fcalibcT door meters van
fcjcuwe constxuelle, ten behoeve van de
gamior.telljC.c duitvwaüerleidingv «ell«i
B. en W. voor. hun «en bedrag van
i 16000 ter beschikking te etellen-
De he»r Joost en vraagt, welke retor,
ve het ie. waaruit do verdere belangrijks
kost'n (f 65COO ongeaeer) gevonden «in.
ren worden. Hij kin Itiet aannemtn. dit
oir u t d« g^voTt» ruorre gevonden bm
wr'T Spreker veronderateït, dvt »r aii«-
schien een geheim* reserve benaat. Du
Wjvorrce' 1 'Ie t'lvawn «r»#ór v.war.ie
hebben, dan in de berr'w>t..iiz wordt mcd«r.
gedeeld. Hij houdt overigens niet van die
gehe tn» reservej Ook komt spreker c-r
eige:
heels
spel. Aten li
t die wei'ksEMimheden niet
worden uitgevoerd.
ficïu
kons op een prijsje, op
op oen ..eisen geldje"
aooals bij de Staatsloterij gesproken wordt.
„Kunnen wij niet de menjcho» op eea
andere manier voor het gebruik van wa
ter laten betalen f", vraagt epn.ker. ,.r»e
watermeters deugen tóch <niez". ?preker
heelt namelijk peen wrlxtlg. <Ut ook de
nieuwe watermeter? goed zullen zijn.
Vóórdat over deze za'k een be.4:-?ing
genomen avordt. zou spreker eerst «ene
ecu uil voor w rapport tegemoet willen ti'.M
methode van wstorme
tin?.
TbRjs»
i beer Joosten het
w<v*d op al zijn amagen i:i de stukksu
heeft kunnen vinden. Het antwerd ro
de «raag 'oetreffen-ie een sveivuee'ic ije.
We-i,ouder Het
merkt op. da-- de
hekiM rose rare kan de heer Jootten rtc.
den do alicrcenM page*. a *:i bet
eemt- ftuk, op deao zaak hctrdkVing heb.
iwade. Dttir ctaat o.a. in. d« or <wi
drag beschikbaar is aiin i 100.000 v.xi;
gcdoelto aerkregen omdat nog ion tijd
lang liet water voor het oude, duurdere
tariff l'cny.,1 i-. Vorder merkt «prekerop.
dat r veel oude meten zijn, die niet meer
op de flbwone wijzo hersteld kunnen avor.
n. Al* men die meters behoudt, zat
het a veel êolmde uitloopen. In Am.
sterk»ui ondervindt tnen veel l»i en
sehsiJe. ju^t door het prmis r*n meter».
'a :t>; aum.g. Eu vooral met
duinwiter nwet men zuinig wezen l)ie
zuinigheid kan eleehts wotdea verkregen
door het in gebruik feilen a-an wat:<r-
tneters. la*. Haarlem krijgt men nu vrij.
wol zeer juiste avateruietem. Spreker
nooó%t overigens de modslcden uit, eens
bij het bedrijf een kijkje ta gaan nc-tner;
I>:t zal de moeite looneo. Hij i* er 10.
tuseehea met tegen, ren een uitvoerig rap.
por. te latei» o-,oaken, mw nv-n ral
daarin toch nooit kunnen lezen, dat men
wattr lom verhraicn eoovecd «Is men
snaar wil.
Spreker komt er tegen op, dat aezmni-
ge raad-leden on>ter elkaar spreken, ter.
wijl hij belangrijk" technische rr.c.
dedeeltngen doet. Ilij verlangt niet,
dat do ra-vlsJedcn rullen luisteren, m-aar
wel dat zo ftil zijn. Hij beveelt tenslotte
aanneming van het voorsted aan.
Wetliouder Slingenberg kan wksi
heel goed voorstellen, dat de heer Joosten
naar do juist» rcscno gevraagd heeft. Die
reserve is antftann «Joor een rapport var.
den «ccotmtont Lucas. Deze heeft neme.
lijk geconstateerd, dat cn tlle j»ren ds
wateniic'. rs en diccisSleifflitgen uit -k
fcwivi:,. u,'givoii bct-uild zijn. Dit t* boek.
hirtidkundvr onjuist. >Iei iien directeur
van liet bedrijf hooft de accountant nage.
gaan, boo gToot dit bod-rag wv. Men
kwam toen ig> moer «lan f 100.000. Dit be
drag bod op den post buitongewone u.s-
ganren moeten winden geboekt. Hierdoor
kreeg mm dns automat ech een winst van
die f 100.0CO. B. er. W. namen *tch voor.
hiervan eva special» reserve te maken, om
iraitrcbaffirr en herstel van meters do.-.--
u.r «e bestrijden. He; dus nu geer.
..rtille reserve" meer, tnaar een „oct.
(hikte reserve". Om eveawel de rai-kie.
den in de gelegenheid te stellen,
deze kwestie een duidelijk beeld te ver
krijgen, stelt spreker voor, om voorloop-ig
de financieel» regeling uit het voorste!
De heer Joosten is nog «Let bevre.
digd. Men moet het herstelten in eige-.
bcheor nemen. Het vcrliee is onntaa.i
doordat de meters niet goed warm. Hij
of bet t«sdrijf in tnoeilijlcheder
n:-tj k'jnten. als besloten werd, het water
op abonnoiuent te verstrekken
blijft hei op prijs stollen, als hot
door hem gevraagde rapport zal versehij.
non.
Dc heer Klein vriutgf. of de oude meters
nu niet* meer waard zijn. Hij heeft er wel
300 op ccn zolder zien liggen. Wordt dat
'•ud.roest, «f kunnen zij nog ergens
Ti tl Jaar voor worden gemaakt?
WeihotsJce Hearkens Thijs
antwoordt d« verschillende «prekers- Hij
rncvk: op. d.tt n-e J* wi;'.,«x beer
Havclaer herhaaldelijk op zuinigheid h
aangedrongen. Alle* -moet worden ge<iaa:i
om de uitcisla zuinigheid te betrachten.
zullen heel goed doen, do oude, slechte
metera d<r\* nieuwe t» doen vervang en-
Al en m-»et niet denken, dat «He meten-s
hierbij bcgt^peo zijn. Het ie slechts
ierdo gedeelte..
Dó heer Klein: „Ja, maar dc andere
zuilen don toch zeker wel volger.T'
Wethouder Heerkene Thijst
cetkent dit met groote zteUighe.d. Men
heeft do «lechtet» sueters er uit gehaald
Donk zij do voel verbeterde fohxriek,
waardoor inen dus nu beslist kan aien,
w&ar de fout sdiuilt, kunnen do andere
lertcT» hersteld worden.
Do hoor Van Kamp onder»tcunt Ia:
voorstel tot aanhouding, van den heer
Jasten. H :j ziet geen verschil tueechen
het leveren van water volgens abonne
ment of over fnetors.
Geheime zitting.
Te drie uur gani de Raad in geheime
zitting, die tot bij vijven duurt.
Ka do heropening dor openbare vergo-
lering stelt de Voorzitter aan
orde:
PUNT 7.
Aan «lo otd« k-.m
n W. i--:rcffcndc
sn van bouwgrond
ouwrrtreenigiiit
oningon. raet
denc leden var
het voorstel von B-
ct in erfpacht uiige.
aac verschillende
oor <ten bauw van
.l^xrop door onderschei
den raad ingediende
De bijzonderheden daar.
,g in ons blad gepubli.
ceerd).
Wethouder R o I n a 1 d a doelt
dat B. en TV. het {landpunt ii
d3t een br.Jek z»l worden gemaakt in
iweefrlei zin. namelijk *én voor wonmven
met een «radertwuw v*on beton cn óén
voor d:« met palen. Dan kan ar.ort m<^
inbeet' i r.g met de keus rekening hou.
den-
mede,
De hc-r M i
rlbwoft
i bou.
t zijn,
Do hnizeri sakken daardoor
len liet blijven doen Al mag het wf
dat de bouW op palen wat duurder
liet toch in aclor geval eeouruder.
Dc heor Klei n kamt c-r tc?cn op,
du: zulk een belangrijk raadsstuk «leclus
wfO dagen vóór c,-n raadszitting aan do
e,'on wordt bezorgd, lllj vra gt hoeveel
won'1 r:j:«n oaboiv-jonbaar stillen worden
otk'-ird on waar die »tain.De heer Kle^i
bespreekt de moeilijkheden, bij de toewij
zing van «Ie woningen voor de groote ge.
zinnon cmderronden. Hij acht hoe ook
geraden, voovzichtlz te zijn met den bouw
van winkeShuizeiV Om verschillende rede-
dienen die winkelhuizen niet voor
huisvcjting Als men tóch blijft doorpaan
net hot bouwen van winkelliutzen, dan
•ai dit op een «ehtde voor da gemeente
De ervaring heeft spreker geleerd,
dat liet alleen particulieren, maar ook
besturen vaa stichtingen er op tegen
zijn, om woningen aan groptc gezinnen
ie ge-.cn. Al; men de brutaliteit" heeft
om meer dan vijf kinderen te hebbei
worSt men gewoonweg geweerdDaar
om heeft spreker zijn amendement ingj
diend.
De heer Wolzak zou willen, dat er
cfa lil;t van krotwoningen wordt aan
gelegd Ook bespreekt £ij dc aststei-
aa de huurprijzen- Hij vraagt aaa»
aanleiding daarvan, wannecr B. cn TV
met een voorstel zullen komen, om de
.'uurprijzen vast te stetlen. „Of willen
B- «n W. dit aan zich houde»?" vraag
sprejeor- „Willen B. en W- den huui
prijs vaststellen gemiddeld cp een be;
drag bener.vn 5.50i Of willen zij mei
een voorstel kooien vóórdat de gunning
voor den bouw verleend wordt?"
De heer Groenendaai begint
me: ccn noord vau waardccring aan B.
cc \V. voor het indienen va» dit plan.
Er zijn namelijk nog steeds te veel wo-
ningcn< die den naam van „krotten"
erdiencu. Spreker vraagt aanhouding
en stelt B. en W. voor, om dit vóorstei
eerst nog eens met de besturen der ver-
eenigiugen te gespreken. De besturen
zijn aansprakelijk voor de woningen-
Zjj rullen dus rekening willen houden
met de vraag, wie de huurders zulle»
zu». Het is veel te gcmaEkeüjk, om in
den raad te zeggen: „jij moet dit doen
en jij dat". Vele idealen van besturen
van woningbouw vereeujgingen zijn reeds
crvlogcn, zoodat de animo, om be
stuurslid van 2ulk een vcreenjging te
zijn, steeds kleiner wordt. Het gaat
geus spieker niet n.-.n o-u tot dc bestu
ren lo zeggen, dat zij over veertig pro_
cent van de huurdeis mets hebben tc
zeggen- Daarom wil spreker eerst het
amendement van den heer Klein met de
besturen der betrokken verecnigingea
bespreken.
De he«r Keesen is met de indie
ning van dit voorstel teleurgesteld en
heeft daarom met zijn medc-onaenee.
kenareu ziin amendement ingediend. Hij
heeft do woningen van de wouingbouw-
creeniging „Ons Huis" bekeken en
kan niet begrijpen, hoe meu er toe is
kunnen komen, om in de benedenver;
dieping van die woningen slechts ééj
kamer te bouwen. Hiermede helpt men
de groote gezinnen niet. Ea men moet
eindelijk ook e«os- de bewoners van
krotten tegemoet komen.
De heer Peper merkt op, dat er
nog geen sprake van is, dat de woning,
nood -minder is geworden. Alleen het
karakter van den woningnood is veran
derd. Er is tot dusver vcol te weinig
gebouwd; in ieder geval niet in verhou
ding tot de bedioefte. Voor paartjes, die
trouwen willen, is het heel moeilijk om
eea woning te vinden. Sommige 1
hen worden door bevoorrechting
door „kruiwagens" geholpen. B- en W.
moeten niet denken, dat zij met dit voor
stel klaar zijn. Op deze wijze komt
aan den woningnood niet tegemoet,
daartoe rijn deze plannen onvoldoende.
Spreker bestrijdt dc cijfers van den wei
houder. Ook heeft men een slag om
den arm gehouden, met te zeggen, aa,
het bedrag van de huur nog aic*. kan
worden vastgesteld. De groote gcrinnen
worden niet geholpen. Spreker komt
er ook tegen op, cat de privaten in eea
groot aantal woningen weer in de gang
zullen worden gebouwd, in strijd me;
de aangenomen gewoonte, om die aan
de buitenzijde der woniugen to bou
wen. Hij stelt tenslotte een motie voor"
waarin do raad als zijn oordcel
spreekt, dat de huren der wóninger
dit raadsstuk genoemd, niet hooger
gen zijn dan f 4-S« P«r wpek en waarin
B. cn W. worden uitgenoodigö, hierme
de bij net vaststellen der huurprijzen
rekening te houden.
Deze motie wordt voldoende onder
steund.
De heer Joosten merkt op, dat
de bewoners van de krotten, zt
wat do kwestie van <jen huurprij:
de mcubileering betreft, niet genegen
zijn, om in een ruimere woning to gaan.
ZÜ zullen vreezen, om door de andere
bewoners ia hun nabijheid al
zwarte schaap" te worden aangemerkt.
Spreker wil gaarne de bewonet\ van
krotten helpen, maar zooals B- cn T\'.
die wensehen te doen, zal dit niet ge
schieden.
Mevrouw Maar schal! merkt op7
dat do woningen, in dit raadsstuk ge
noemd, voor grooto gezinnen tc klein
zijn.
De heer Joh. Visser spreekt er
zijn genoegen over uit, dat B. cn W.
nu ook eens een proef willen nemen
het bouwen van beneden en boven
woningen. Het aanzien van een breede
Straat zal niet worden gediend, als daar
van die Iago woningen zullen' worden
gebouwd. Verder zou hij, met <icn heer
Peper, gaarne willen, dat de huurprij
zen vroeger werden vastgesteld.
Wethouder Reinalda, de sprekers
beantwoordende, merkt op. dat men
thans niet kan uitmaken, hoe lang en
hoe diep de huizen met betonnen os;
Herbouw zullen 2akkcn- F.r zijn inder
daad ecuige woningen wel 13 c-M- ge"
"zakt. B. en \V. zullen dan ook crn;tïg
overwegen, of zij met den bouw van
•oningea zullen doorgaan. Sta
tistiacho gegeven* hebben evenwel uit;
gewezen, aat er ten ïlotte een eind aan
het zakken komt. Dit zegt spreker tot
geruststelling van hen, die bang zijn
geworden, dat het dak van deze wonin
gen tenslotte met de straat golijk zou
den komen. Wat het type betreft, merkt
spreker op, dat B. en TV- van meening
zijn, dat de inhoud van behoorlijke
voor e.en arbeidersgezin niet
kleiner mag ti n dan 235 Rub. M- Men
moet ook voorzichtig wezen met hei or»
derbrengen van grooie gezinnen. Het is
olgens spreker niet gewc»scht, om die
gezienen bij elkaar te zetten. Bij het
Slachthuis, waar óók gemeentcwonin-
gen worden gebouwd, zijn de wonin
gen voor groOte gezinnen verspreid over
ccn zeker complex. De vaststelling van
de huurprijzen 1-. c.eneeas niet gcinak-
keli;!,-- Spreker liccft bij een excursie
in Xóoid;Brabant te Tilburg, waar een
groote woningnood heerscht, niet min
der dan ii>o nieuwe arbeiderswoningen
leeg zien staan. Dit kwam omdat de
huurprijzen varieerden van j 5.80 tot
f 8.40 per weck, dus voor vele arbeiders
eel te hoog. Zij bleven derhalve liever
oor een huurprijs van ongeveer 4
per week in een krot wonen, dan in een
mooi, geschikt hui;. Men moei met
;iellen van de huurprijzen zeei
voorzichtig wezen. De huurprii/en kun-
eigeniijk eerst worden vastgesteld,
als men weet. welke mcn=rhcn deze w<>1
nmgen rullen betrekken. Verschillende
dingen moeten worden opgelost, o.a. de
quae.-.tie der dubbclbewoniugen, het aan
tal noodwoningen, dat in' Haarlem jSz
bedraagt, enz. Reeds eerder heeft spre
ker betoogd, dat sommige menschcn
niet in krotwoningen bejjoeven te zir_
ten, omdat zii krachten; hun inkomen
best een duurdere woning kunnen be
trekken. Zij willen die krotten even-
nel niet verlaten. Spreker kan dit niet
begrijpen, maar een feit is het! Wat
de winkelhuizen betreft, merkt spreker
op, dat in uitgebreide complexen, zoo-
als bijvoorbeeld in dé Slachtliuisbuurt,
hier en daar wel een. winkelhuis zat
eten komen. Hij zegt evenwel toe,
er voor ie rullen zorgen, dat er niet tc
winkelhuizeu oullen komen. Den
heer Wolzak antwoordt spreker, dat
niet B- en W-, maar de Raad den ge
middelden huurprijs zal vaststellen. Hij
indt het ook verkeerd, dat sommlg»
.oningbouwverecuigingcn van meenjag
zijn, zelf tc bepalen, wie in hun wonjD;
gen zullen komen. Dit kan do gemeen
te, als centraal lichaam, dat het geheel
beter kan overzien, veel beter doen. Het
moet dus aan de gemeente worden over
gelaten. Alleen daar. waar het aesthe-
lisch aanzien daardoor niet zal schaden,
mag volgens spreker eea proef genc-
worden met den bouw van bene;
den en bovenwoningen. Hier geldt het
evenwel slecht* een bescheiden proet-
Van spreker is het niet te verwachten,
dat hij in dezen een proef op groote
schaal zal voorstellen, want hij is nog
altijd een voorstander van ééngezins
woningen, die voor de arbeiders het
meest geschikt rijn. Den heor Peper 1
antwoordt spreker, cat hij het in twee
jaar heeft kunnen klaar spelen, dat in
Haarlem de dubbdbewoningen geëin
digd zijn-
VerschiUeode leden geven zich nu
•oor repliek op.
Wegens het vergevorderde uur (kwart
voor zevenen) wordt evenwel besloten,
het voorstel van B en W. aan te hou
den tot Woensdag 15 Juli.
M r. B r u c h stelt voor, bet bedrag
ao 59.180. beschikbaar gesteld
bate van het voorbereidend lager
der .vijs, te -.erhoogen tot f 72 .-.i/i, opT
dat kan worden overgegaan tot he; in;
richten van een tweede klasse der Mon
tessorischool.
Hiertoe wordt zonder hoofdelijke stem
ming besloten.
Wethouder Reinalda stelt voor,
de twee woningbarakken, staande in de
Slachthuisstraat en die in het gemeen
tclijk woningbedrijf waren onderge"
bracht, op tc ruimen.
Ook hiermede vereenigt de raad zicb
zonder hoofdelijke stemming.
PUNT 8.
BENOEMINGEN.
Benoemd wcailen:
tot lid vim het bestuur dor vcreenjging
voor Nijverheideomlbrwijs de lieer A.
Roe*, aftredend lid;
leden <)t«r commissie van beheer
voor den Sti'ttTohouwbury -Je Jieoren J.
Hoog, J. Jooeten en M. Meren* (af.
tredend); in de vacature J. B. Schuit de
Keer Vincent Lo»jes;
r:t ö-iv !r.ce der Middel hare School
vc«>r Meisje» met S-j. c. Mejuffrouw J.
Berdenis 1 ar. Berlekom
onderwijzeres aan «ihool no. 26 me.
juffrouw T. A. M. Corp oraal, te Hel
der;
tot
onderwijzer aan school tnlof-
N. Dijkstra, Wnd«rwi>aer te
9 de
Te t-en minuten vóór zevenen, wordt
de vergadering zonder de gehruikelüke
rondvraag gesloten.
DE HOUDING VAN JAPAN TEN OPZICHTE VAN CHIN/*
DE HERVORMING VAN HET ENGELSCHE HOOGERHUIS
DE ENGELSCH—RUSSISCHE BETREKKINGEN
ENGELAND EN BRITSCH-INDU.
Japan en China.
Dc „Timcs'bcorrcspondcnt tc Tokio
meldt raet betrekking tot de stemming
in Japan: De jongste anti»Japensche be=
toogingeo in (."hini 6chijncn de regee»
ring zoomin als het volk ernstig vers
stoord tc hebben. .Men blijft hier ccn
tegemoetkomende houding tegenover
China toonen. Er is reden om te vcr=
onderstellen, dat dit geschiedt uit vrees
voor economische bcnadecling door de
Chineezen. Aangenomen mag echter wel
worden, dat Jupsn niet zal afwijken
vnn zijn politiek van samenwerking met
dc andere mogendheden.
Uit Hongkong wordt aan de „Times"
geseind, dat de stemming betert; de
omnibusstaking is een mislukking gc«
worden, daar de noodhulp.bestuurdcrs
hebben geloond het bedrijf te kunnen
gaande houden. De regeering heeft
reeds stakers uitgewezen, waardoor er
minder lcegloopcrs in dc straten zijn
en er minder druk op werkwilligen
wordt uitgeoefend.
Ten einde dc havenwerkers, die het
werk mochten willen hervatten, ver»
trouwen tc geven, hebben infanteristen,
matrozen cn vrijwilligers parade gehou*
den en door do gchcclc kolonie gemar*
cheerd. De rivierbootcn brengen thans
hccle ladingen passagiers terug uit Kan,
ton, waar hardnekkige geruchten dc
ronde doen omtrent dreigende onlusten-
Door dc boycottcrs daar worden zelfs
klccren, gemaakt van buitcnlandsche
stoffen, vernield. In Swatau worden bui«
tcnlandsche stukgoederen op straat ver.
brand.
Dc Kanton Gazette, een officieel or>
gaan. dat in het Engelsch verschijnt,
spreekt een heftig protest uit tegen de
economische suprematie van Hongkong
over Zuid"Cliina en meldt, dat de Kwo
Mm tang plannen overlegt om een zee,
haven aan tc leggen bij Whampoa en
een spoorlijn van Kanton n3ar Swatau,
wat al een oud, geliefd denkbeeld is.
Dc Gazette beweert dat Bernard Shaw,
Burbussc. cn Upton Sinclair, dc leden
zijn van het comité voor het bijccnbrcm
gen van gelden voor de Chincesche sta,
kers.
Het Engelsche
Hoogerhuls-
Dc commissie inzake dc hervorming
in het Hoogcrhuis heeft ccn vergadc,
ring gehouden om dc punten uit tc wen
ken met betrekking tot dc reeds zoo gc=
ruimen tijd in het voornemen liggende
reorganisatie van het House of Lords.
Het bestuur der commissie deelde me
de, dat het ccn resolutie had aangenos
men krachtens welke geen wetsontwerp
<lai door het Hoogcrhuis is verworpen,
wet kan worden, zonder dat er ccn bc>
roep op het kiezerscorps is gedaan. aan=
genomen altijd, dat het Hoogcrhuis op
een meer democratische basis dan het
thans bestaande zal worden gcrcorgani»
scerd. Dc resolutie werd ook door dc
commissie met 26 tegen zes stemmen
aangenomen.
1 Iet bestuur verklaarde voorts het
over twee belangrijke punten niet eens
te zijn geworden, n 1. het erfelijkheids»
recht en het referendum. Twee vragen
erden de commissie voorgelegd. De
eerste luidde: „Zijt gij vóór het behoudi
•an Kct heriditaire clement in een her»
•ormd Hoogcrhuis. hetwelk de bevoegd»
hcid tot verwerping bezit?" Met 23 tc»
gen acht stemmen antwoordde de com»
missie bevestigend. Dc tweede vraag
luidde: „Zijt gij in geval vun een geschil
tusschcn dc beide Huizen, van mecning,
dat niet door ccn conferentie of on»
dcrhandelingcn kan worden bijgelegd,
vóór liet overgaan tot een referen»
dum?" Ook hierop antwoordde de com»
missie hevcstigcnd, ditmaal met 19 tc»
gen vijf stemmen.
Daar c-r dus wederom geen eenstem»
mighcid werd bereikt, werd dc moge»
lijkncid geopperd den Peers zelf «eie»
geilheid tc geven voorstellen te doen,
zijn een handje tc helpen bij het orde
brengen in eigen huis".
Engeland en Rusland.
lil (Ie InalH goh'-iflen zilt'n? van Ue:
Ec<;"'.?elie LagcihuU kwam liet tel een 'c-
.'êisdige d:s:us«le naar aanleiding van kc:
ne'len van vr.i-ji-n om:tent de Kngeteür
Russische betrekkingen door ecnige leden
der Labour-Par"
de Tij dw i
aan Chamber'ai
de v
■«peilt
richten, of deze verdere inlichtingen kan
versurelkken. Chamberlain verklaarde: „Ik
gelooi, dec het Huia alle inlichtingen bo-
zit, die ons ten dienste etaan. li weet nie:
welke speciale inlichtingen de afgevaardig
de wenecht (e ontvangen.
Een ander afgevaardigde l*weerd«, dat
in de pers :s versneld, dat het Foreign Oi-
fico in het bezit is gekomen van aPe nood
zakelijke inlichtingen voor het afbreken
van de betrekkingen met Rusland, waarop
Chamberlain antwoordde: „Ik hecht aan
deze beweringen niet do geringste betre
ken ie.
]>oor de regeer ing wordt op het ©ogen
blik geen Toorsiel «-.reikende to: het af-
breken der betrekkingen me'. Rusland
overwogen.
Zoals ix ereirre'- «mg» dagen geleden
reeds kon verklaren, moe: de regeenng
'zich vo'le vrijheid va» handelen voorbe
houden. Mocht een wijziging m do door
de regeering gevolgde poiit-iek optreden,
dart zal ik het Huis hiervan zoo spoedig
mogelijk in kennis ötellen."
Op een verdere vraag van een der afge
vaardigden, of het de bedoeling der r«
gcering is. de diplomatieke betrekkingen
onmiddellijk na den aanvang der parle
mentaire vacantia af te breken, verklaarde
Cfcamber'atn, da*, voor ecu dergelijke in
sinuatie geen enkele reden voorhanden
Op een verdere vraag verklaarde de pre
mier Baldwin, dot bij bereid is, de La
bour Party >n de gelegenheid ta stellen,
oen debat in het Lagerhuis te houden,
indien de regeeriing haïir politiek tegen
over Rusland mocht wijzigen.
Tijdens de beantwoording van een vol
gende vraag verklaarde Chamberlain, dat
Rusland niet in de orvferzoekiEigscommie-
e'.e te Sjacghsi is vertegenwoordigd, daar
Rusland niet toe de mogendheden behoort
d:e bijzondere verdragsrechten :n Cfcina
beeitten.
Britsch-lndië.
Aan Lord Birkenhead, minister voor In-
di# werd in liet Hoogerhula door Lord
Olivier, die minister voor India was tijdens
de jongste LaUiour-regeeringi gevraagd,
welke politiek de regeering van plan is
te volgen met betrekking tot de Indische
eanstküt kroeeüe quaestiea.
Birkenhead antwoordde dot hij «iuide-
'ijk in het licht weosch'.e te s.ellen, dat
er nog geen enkele beslissing is genomen
noch genomen kan rijn. Zelfs lu.t kabinet,
auwgeaet op de hoogte is gehouden
van de besprekingen lusschen spr. zelf en
Lord Reading, v.ce-koning vim Indië, die
thans te Londen vertoeft, i* nog tot geen
enkele beslissing gekomen. Alvorens ecni
ge beslissing genomen wordt, is het voot
de hand liggen'1, da; de overweging en
het advies van de Indische regeering for
meel moeten worden ingewonnen, terwijl
ook gevraagd dien', te worden naar dc
opinie van de Wetgevende Vergadering.
De regeering zou er me: aan denken ecnige
beslissing nan to kondigen of ze'fs tc
vormen zonder de hulp van dat zeer be
langrijke wetgevende lichaam, hetwelk
wij kortgeleden in het leven hebben geroe
pen, zoo zei Birkenhead, Hij kan daarom
geen beslissingen of besluiten aajiifcomdi-
gen en tracht- alleen de indrukken ie over
zien welke zijn diensttijd in rijn gedachten
hebben gegrift. Hij aei', zich gehikkig te
kunnen zegen, dat uit h**. algemeen
overzicht blijk: d.it de fasaneieele posnïo
Indió voortdurend bevredigend moes
Warden landbouw be: reft, kan Birkei.
head zesgen, en da: met absolute zeker
heid, dat er een onmetelijke vermeerde
ring van de productie bereikbaar is, het-
geen de welvaart van den landbouw ton
goede zal komen. Een groote, welvarende
toekomst wacht 1-ndié indien dai land
leert zijn agrieuHureelcn rijkdom tot ont
Wikkeling tn brengen.
Overgaande >t algemeen» beschouw in-
;cn oyer de politieke toestanden in Indié
iet Birkenhead: Ons probleem is er één
an ongehoorde moeilijkheid geweest. He*
is uiterst la«ig can den TVeetersclien geest
tot dien van het. Oosten te br?naen en om
gekeerd. Even later zei hij: H«t Is even
absurd om vnm Indié als mogendheid te
sproken als van Europa als mogendheid.
Toch :s een groot deel van don nationrhs-
iclien g9<»:. welke in do laatste weinige
Jaren de meeat0 van onzo moeilijkheden
croorzaakte, gebaseerd op aspiraties en
ei*.-hen van ren nationalistisch Inoiè.
Tot de zaken die ons de meeste zorgen
iron.-vervolgde «pr.. behporen de onder-
verschUKn. welke 70 milUcen mos
lime gescheiden houden van een uitge
strekts HuKlooAievolking. Tn deze groote
oneenógheid hebben wij geen Ai-and gelia/j
en zijn wij onbevlekt gebleven. Indien wij
■rze har.-den van Indié a.'< r-kken. indien
dit morgen zou gebeuren, dan zou he* on
middellijk gevolg een strijd zijn tuseeheii
de moslim» en -le Hindoe bevolking.
Birkenhead kan niet zeggen del de Mon
tagu Chelmsford-her. ornirmr gefaald ti-eft
Hij, die cers?. geneigd was haar te vervloe
ken. zou haar Ihan6 wel kunnen zegenen.
Deze wetgeving heef: geen algeheel suc
ces .gehad, evenmin als zij gefaald heeft.
Parlementariërs hadden verklaard dat, na
een periode van tien jaren do wetgeving
herzien zou worden door een Koninklijke
Commissie. Doch er kan geen hervorming
plaats vinden voordat men overal onder
de vecwntwooivlelijke leiders van de Indi
Eche gedochte verzekerd i6 van hei op
rechte verlangen om mei ons ssmen
werken, teneinde het beate re halen ui; d»
bestaande wdgevins. Indien onze critvi
in Indié. *00 vertelaarde hij verder, c»
opinie Zijn toegedaan dat hu» grootere
kennis van de Indisoli» toestanden hun
zekerheid van slageD geeft, waar zij ons
verteller* dnlt wij gdfaaM hébben; laat
hen dan een wetgeving m hec leren roe-
pen, die de algeheele goedkeuring weg-
dr.iagt van de gansche Indische benrolking
Zulk een bijstand in onze problemen zou
den wij «W-iuut niet kwalijk necnen. Er
zou inregen deel een nauwgezet ondersoek
naar worden ingesteld.
Birkenhead heap role tenslotte het ver
langen van Ind-iê naar een nationaal le
ger en de bezwaren daartegen.
Verspreid Nieuws
DE ONTRUIMING VAN BOCKUM.
Het Fransche garnizoen ra1- Bochum
cog deze week ontruimen
DE CONVENTIE VAN WASHING»
TON.
De Fransche Kamer heeit me: alge*
meeue I5/.5) stemmen de conventie van
Washington in zake den arbeidsduur
(8-urige werkdag en 48-urige werkweek)
aanvaard.
In naar besluit tot ratificatie van de
Washigtonsche conferentie in zake den
achturendag heeft de Fransche Kamer
het vertrouwen uitgesproken, dat
Duitschlanö hetzelfde zal doen. IXt moet
als een conditio sine qua non van de
ratificatie' worden beschouwd.
Frankrijk is de tweede groote me.
gendheid, die tot de ratificatie overgaat.
De eersto was Italië,
NAAR EEN ECONOMISCHE FEDE
RATIE?
In economische kringen te Boedapest
ja gelijkluidende berichten ontvangen
uit Weenen,volgens welke Italië en TsJ»
cho-Slowakije voornemens zijn Oosten"
rijk preferente rechten toe te kennen,
ten einde dit land op deze wijze van de
aansluiting bij Duitschland af te hou
den. De voorbereidingen voor deze ac,
tie zouden reeds te Genève getroffen
zijn. In Hongarije is men van meaning
dat dit systeem slechts slagen kan,
wanneer Hongarije er ia word! betrok,
ken. De preferente rechten zouden daa
tenslotte uitloopen op een economische
federatie- Deze uit Weenen komende be
richten hebben te Boedapest groot op
zien gebaard.
DE OVERVAL VAN DE „MUL*
HOUSE".
Zooals men zich wellicht zal herinne*
•n, werd het vorig jaar te Brest in
Li ankrijk ccn zekere Max Pfaff gearres.
teerd onder beschuldiging, de bende te
hebben aangevoerd, die destijds onder
de Amerikaansche kust den Franschcn
schoener „Mulhouse" van zijn lading
van 35.000 kisten wijn en likeur heeft
beroofd. Officieren cn bemanning van
den schoener waren bij die gelegenheid
de zeeroovers onderdek opgeslo»
ten.
Van den beginne af ontkende Pfaff
hardnekkig, ecnig aandeel in dezen zee»
root te hebben gehad. Nadat men hem
reeds tegen een borgsteliing van 5003
francs op vrije voeten had gesteld, is
thans besloten, de verdere vervolging,
egens gebrek aan bewijs tc staken,
UIT AUSTRALIc.
Dc onophoudelijke conflicten met den
Zcelicdenbotid, waardoor de Austraü»
schc scheepvaart aan voortdurende
moeilijkheden is blootgesteld, hebben
aanleiding gegeven tot een opmerkelijke
beslissing van dc Vakvcrccnïgingcn met
de bedoeling de weerspannige organl»
saiie tot rede tc brengen.
De Federale bésturen van de zes ver*
ccnigingen van havenwerkers en zeclic»
den, hebben zich verplicht om oeen en»
kcle actie tc aanvaarden van oen Zee»
licdenbond, welke ten doel heeft sclie»
pen op te houden tijdens dc geldigheids»
duur van het annmonsteringseontrnct.
Indien dc Bond moch blijven aandrin»
gen op „Jobcontrol", dit is het voor»
schrijven van de arbeidsvoorwaarden in
het scheepvaartbedrijf, dan zullen dc
verschillende vakvcrccnïgingcn allen mo
gelijken tituk op den Bond uitoefenen,
cn v.vuinccr dit niet afdoende is, zal de
Bond van de andere bonden afgeschci»
den worden. Wanneer ook dit geen suc»
ces mocht hebben, zullen dc overige
honden zich niet verzetten tegen ccni»
gcnmaatrcgcl der rcgccrinj; om voor de
--hepen toch een bemanning te vinden.
De Australische Shipping Board zal
als tegenprestatie de voorwaarden aan»
vaarden, laatstelijk in de federale over»
eenkomst opgenomen.
Verwacht wordt, dat dc Australische
regccringsschcpcn thans direct in de
vaart zullen komen. De premier, door
wiens bemiddeling de onderhandelingen
zijn gevoerd, heeft dc koop uitgespro»
ken, dat ook dc particuliere Australi»
schc rceders tot een overeenkomst met
do zeelieden zullen komen op ccn soort»
gelijke basis.
ANNIE BESANT NAAR LONDEN
Annie Bcsunt. de theosofische leidster
cn strijdster voor de zelfstandigheid
t an Britsch-Indic, is op weg naar Enge»
land met het cenigszins naive voornc*
men om bij het Britsche parlement be»
langstelling te wekken voor een door
haar opgesteld wetsontwerp tot het her»
vormen van Britsch»Indie in 'n gemeen»
tcbest. In ccn interview te Madras heeft
7ij erkend, dat dc Indische politici, die
het ontwerp mede hebhen ondertee»
kend. geen representatieve figuren zijn
ca dat een Home Rulc»leidcr als Gandhi
het niet onderteekenen vilde.
Het schijnt trouwens dat dc vooraan»
staande figuren in Britsch.Indic het ge»
hccle geval niet au scricux nemen.
