43e Jaargang No. 12903
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 14 Juli 1925
HAflRlEIW'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels fl.75; iedere regel meer 35 cents Reclarpes 60 cents per regel. Bij
Is (kom dei gemeente) f3.bVA. Franco per post door Nederland f3.87J4. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-arivertentièn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57)4; franco per post f0.65. per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten bet Arrondissement dubbelen prijs.
Dlreotle, Redactie en Administratie' Gr. Houtstraat 93, PosMairo 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velaen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuicten
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724 Dlr°Cleu^wretUcte»Ir"0^c*peereboomREBO°M Beverwijk, en*,, enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3621
DIT NUMMER BESTAAT HIT
'ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Na honderd jaar
Dwrar dagen
IJwrea Man.
belangrijke i
van «leolrrfieatw ten epij:. En iedereen
Ml hei er toch vrrl over .vns rijn. dat ©p
dien gedenkwaardige!» Julidag in 1825.
toen Stephenson xijn Putting Billy
den schrik in de harten zijner landgenoo-
ten joeg, een nieuw tijdperk in do ge
er.hiedenifi der wereld aanving. Zonder de
uitvinding van de locomotief, zouden ve
len der nieuwste oir.dokktncei» zoial niet
onmogelijk, dan toeh «uueloos geweeet
rijn.
Wanneer wij Stephen-.ne loco
een glimlach niet onderdrukken. Weik een
oobebolpen mekeü;. En wij *i;n geiiciit 1
arm af te vragen, bij de aans-dJOOwing van
ée al te duidelijke tekortkomingen var.
Btephensori's mach int H-e •-
gelijk, dat de rnan niet begrej*
hoeveel doeirn-' ge» m li eei
hij dit of dat onderdoe' had kun
rfrueeren. Rn dan vergoten wij i
dmt ai deze verbc'.wmgcn
«ligingen slechte uiten-", langzaam zijn vei'
werenlijkt en dat zij wellicht geheel zou
den zijn uitgebleven, wanneer het genie,
«fat het oorspronkelijke, in onze oogon zoo
gobreUtige instrument schiep, mirt den
nmtea etap op den t«s bewandelen weg
bad gewe& n.
Ben eterker vooibeoï'L Toen de spoor-
tre* roede vrijwel ingeburgerd wa-\ do bc
•olking haar aanvankelijken afkeer en
«rees althans had verloren, wanton nog
ftCa signalen, op den ïjzoTen woc in
tmt: afzonderlijk bediend. Tot een o.'v
«vti!a nit pur» luiheid zich in he* mid-
den fcwh'n twee e-.iuen ze"e. dia hij
door her lang «uk terdrwd vrher.d.
waaodoor hij zo van zijn centraal pun". ;t-
Jijktijdig kon manipulceren en x:eb z
dreinde het heen en weer loopen bespaar-
de. Dit wan het begin van de eignaalst.i
tïons van tegenwoordig. En wanneer wij
bedenken, dat een man die wat slaperig
aangelegd was, hiertoe onbewust den stoot
gaf, dan mag dit aanleiding zijn om ons
bovJieidenlirk to Mommei* ten opzichte
van de menseholijko vindingrijkheid.
In elk geval poet het ons niet, de uit
vindingen onzer voorvaderen met spot le
aanouwen, evenmin ale het onze
hopielingen. OTWtreek.n iie'. jaar 2CC0 zal
pensen bij d«< honderdja
STADSNIEUWS
Het Koninklijk bezoek
aan Haarlem
Vergadering van Groote
Houtstraatbewoners
De Groote Hou<sb»at Vereenigma
heef- een spoedvergadering van -die
bewoners der Groote Houtstraat uit-
ceschreven op Donderdagavond- in
verband met he'- Koninklijk bezoek
op 28 Augustus.
Het onderwerp van bespreking is:
Versiering der Groote Hoij's'raaf.
De Nederlandsche Jour
nalisten in Finland
De Reizende Redacteur van Haar
lem's Dagblad, de heer J. B. Schuil,
maakt de reis mede.
Wij ontvingen het volgende tcle»
grnm uit .Helsingfors:
Het gezelschap Nederlandsche. jour
nalisten. dat op Finschc uitnoodiging
studiereis gaat maken in Ffoland,
Vrijdag II) Juli te Helsingfors aan.
gekomen cn bijzonder hartelijk ont»
zangen.
Aan de boot bevonden zich. bchal-
,c het bestuur der Finschc journalisten
vcrccniging cn Icgaticra-id Teslov o.m.
de Nederlandsche consul Niftcrik cn
dc katholieke bisschop.
Dc Finschc bladen publiceerden wel»
komst'artikclcn in dc Nedcrlandsrïio
taal.
's Avonds bood dc Finschc jouma>
listcnverecniging een diner nan, waar
dc minister van Buitcnlandschc Zaken
Iduian, dc Nederlandsche gezant baron
Swaerts cn dc consul mede aanmaten.
Dc gezant, de consul cn gemeen öelijJce
autoriteiten zaten eveneens aan ccn
diner aan. dat het gemeentebestuur
van Helsingfors op 11 Juli gaf. 's Mid»
«lags had minister Idman ccn thee aan»
geboren. Op dc maaltijden zijn zeer
hartelijks toespraken gewisseld.
Zondag hebben dc Nederlandsche
journalisten een krans gelegd op het
gcccnktcekcn voor dc Finrcn, die ge
vallen zijn in den Vrijheidsoorlog van
April 19J8.
Daarna is hef gezelschap dc rond.
is door een groot deel van Finland
begonnen.
De Kinderlighal en de uit
breiding der bestaande
lighal
Groqte verbeteringen
aanstaande
De Vereer.igsng Bonrijdin*. der-To.
Zij heeft nu maar besloten te roeten met
do riemen die eij heeft en bij de bestaand.»
Lighal een Kinderlighal te hrntwen. Dezo
beschouwt do Vcreeirigtng dan snaar als
an* Nieuw Tfiolatta.
Do bouw or v.m is wel zoo goed sla
zeker. Br is nog wel geld uoodiig, m-iar
s oók al hooi wat bijoen (f 9000) on
het bestuur hoopt nu spoedig do nog he
iligde f 3000 uu giften to omvangen,
'je nog iets voor dit «ioel wil afzonde.
SCHUTTERSK0N1NG
Du» san do verdere uitbreiding v.u» de
beslaande lighal te konÏMn beginnen i»
het wachten "p d« bouwvereunreng van
de gemeente Schoten- De bedoeling H
dat er een nachtverblijf komt voor "4
patiënten, 12 mannen en 12 vrouwen».
Zooals bekend gceolneih itne bouw Mt
aar. der» architect II. Kon-inga zal worde»
opgedragen, in overleg niet do Rljksvcr.
zckeringeW.vrbk, die er f 30,000 voorschot
voor geeft, onder gar.vntic van God. Sift-
Ziehicr van 't Gild der Akkermans
dc oude .Schuttcrskoning.
J. Ilcijncn heet hij cn tc Vcnlo is
zijn woning
Hier staat hij voor ons dan met
kroon en orden
Door schietkunst is hij drager van
het hoogc ambt geworden.
Geen anti-militair, hoe fel, zal hem
bestrijden
Tot geen vcroovring is Jan Heijnen
tc verleiden.
Tevreden met 2uQ staat wcnscht hij
geen grondgebied.
Dat men in vol ornaat hem zoo
optreden ziet
Is hem al mooi genoeg. Misschien
zelfs wel te veel,
Een houding, recht on fier, is waar
lijk niet zijn deel,
Verlegen staat hij daar, alsof hij 't
niet verkoos.
Welnu dan, Schuttervorst, schiet
vaak nog in de roos!
TOM DE RIJMER.
Vragen van het raadslid
Miezerus
Over publicaties in couranten
He'- raadslid de heer J. Miezcrus
heeft nan 13. en \Siiu-degedeeld dat
hij gaarne Woensdag üjj onderstaan
de vagen oen antwoord zal ontvan
gen
,,Ten ls'e. Wa' is de reden de Com-
ssie van bijstand in het beheer v.
Openbare Werken, in hare" vergade
ring, het Phoenix terrein als kabinet
stuk behandeld (dus als geheim be
handeld) en reeds onmiddellijk dna»-
op, met teekening er bij in de courant
gepubliceerd wordt.
,,Tcn 2e. Welk© redenen bestaan er
bij B- en W. om in de courant «ie
plannen voor aiirodieits'.eii tc publv
ceeren alvorens don Raad daarvan
op de hoog'e 'c brengen-"
DE TEAM IN DE B00MBN-
Maandagavond mi-ikte een tramwagen
van Hoemste-ie komende, in hevig conflict
m« een boom tegenover het Paviljoen:
een groote talc werd afgerukt, een vooraf
C.iet besteld vuurwerk ontstond en de tram
kon aioot verder.
Al gauw zat de volgende wagon den
Gersten op die, laait ons zeggen hielen.
Mjuit imtusschen was óók de dienst, van
Hout en Plantsoenen «ï'bij oin het beletsel
weg te nemen, aoodat -weldra, de treden
tot «Je vertraging opgeheven was.
Kunst aan het Volk
Het voorstel Klein c.s.
inzake den woningbouw
De federatie van Haarlemsche
woningbouwverenigingen
verzoekt het niet aan te
nemen
De waarnemende voorzitter en secre
taris van de Federatie van Haarlemsche
woningbouwverenigingen zonden een
.idrcs aan den raad, namens de bij de fe
deratie aangesloten vcrecnigingen en
stichtingen met verzoek het voorstel
van den heer Klein cn anderen inzake
verderen woningbouw, waarhij dc ge
meente zou nemen 40 van het te bou
wen aantal en tevens te doen bewonen
door groote gezinnen cn krotbewoners
niet aan te nemen. Ze merken op:
Wat betreft het laatste gedeelte van
het voorstel, groote gezinnen cn krot
bewoners, valt door overleg nog veel tc
bereiken, maar het houden van de ge
meente van 40 pCt. van dc eerstdaags
te bouwen woningen is zeer onbillijk te
genover die vcrecnigingen, welke dit tc
beurt valt.
Al dc verenigingen schrijven candi»
daat-huurders in, welke in dc meeste
gevallen hiervoor geld moeten storten en
worden dus door dit voorstel tamelijk
gedupeerd, daar zij jaren moeten wach
ten voor dat een woning beschikbaar
komt, terwijl de mcnschcn door de ge
meente toegewezen, dezen wachttijd
niet mede maken.
Tevens mist elke vereniging recht
in controle op de menschen door de
Gemeente in de woningen geplaatst en
komen alle vrij van die bepalingen, wel
ke verschillende Besturen hebben ge-
aakt onder uwe goedkeuring.
Blijft het beschikbare aantal wonin
gen voor de Gemeente 20 pCt., worden
toch ook al de menschen aan een wo
ning geholpen, daar dit toch gaat in
overleg met B. cn W. en blijft het or»
ganisaticsgevoel ongeschonden.
Redenen, waarom zij met den mccsten
nadruk verzoeken, dat dc Raad het
voorstel van den beer Klein C.a. niet aan
nemen zal.
Mazelen in de omgeving
van Velsen
Snelle uitbreiding te Wijkeroog
Sluiting van bewaar- en
andere scholen
.Sedert einde Juni heerschen in son
ge afdeelingen van de gemeente Velsen
in hevige mate de mazelen.
Op 27 Juni is het eerste geval gecon
stateerd. Spoedig daarop is de gemeen
telijke geneeskundige in overleg getre
den inct de hoofden van scholen. Het
gevolg daarvan is, dat hij van elk geval,
voor zoover het schoolkinderen betreft,
aangifte krijgt.
Tot Op heden zijn 42 gevallen van ma
zelen bij schoolkinderen aangegeven.
Dc laatste dagen breidt de ziekte zich
evenwel snel uit. zoodat het totaal aan-
tal gevallen bijna niet tc schatten is. In
Wijkeroog bijvoorbeeld hecrscht de
ziekte huis aan huis. Het eerste geval
werd tc Santpoort geconstateerd. Spoe
dig daarop werd de bewaarschool al
daar op advies van den gemeentelijken
geneeskundige gesloten.
Toen de ziekte ook in Wijkeroog be
gon tc heerschen. werd ook daar tot
sluiting van eenige klassen van bewaar-
en lagere scholen overgegaan, zoodat
thans de drie laagste klassen der R.-K.
Meisjesschool en dc derde klas van de
openbare lagere school G gesloten zijn.
Verder heeft dc gemeentelijke ge
neeskundige .geadviseerd, om over te
gaan t©t sluiting van dc Maria Corne
lia Fröbelschool; hij zal ook adviseeren
om één klas der R.-K. bewaarschool te
sluiten.
Men vreest, dat ook de andere afdee
lingen der gemeente Velsen niet vrij
zullen blijven.
In Velseroord is reeds écn geval ge
constateerd.
Gelukkig is de ziekte niet van een
kwaadnardigen aard. Dc vacantie zal
waarschijnlijk aan de bestrijding ten
goede komen.
Hieronder beelden wij dc laatstge
noemde af.
is wel eens gezegd, dat onze
bruggen in Haarlem nu juist niet het
mooiste zijn, dat wij in dc stad kun-
aanwijzen. Althans niet dc oude
bruggen. In hoeverre dat juist is kun
nen wij in het midden laten, dat zij
tc smal cn tc nauw worden voor hei
groeiend verkeer is wel zeker
VERBREEDING VAN BRUGGEN
KENNEMERBRUG, JANSBRUG, MANEGEBRUG.
Daarom is het goed en nuttig, deze
te verbeteren: de Kennemerbrug, de
Jansbrug en de Manégebrug komen
wel het eerst in aanmerking en het is
eigenaardig, dat op alle drie dc tram de
moeilijkheid schept. Nergens komt,
dat duidelijker uit, dan op de Manége-
brug, die zooals men weet over «la
Nieuwe Gracht ligt, bij den noordelij
ken ingang van het Kenaupark.
De Manegebrug (Nieuwe Gracht) wordt verbreed
Wij hebben de brug eens gekickt, geen ruimte overschiet en heelemaal
op het oogenblik dat de tram er over geen, als op datzelfde moment ook nog
gaat. Het is onnoodig hier nog iets an- een auto of een vrachtwagen de brug
ders bij te zeggen, dan dat cr bijna passeeren wil.
GEEN 40, MAAR 20 PROCENT.
Op een andere plaats in dit blad
wordt namens de federatie van Haar
lemsche bouwvereenigingen aan den
Raad verzocht, niet veertig, maar twin
tig procent van de binnenkort tc bou
wen woningen ter beschikking van d;
gemeente te houden. Op welke gron
den kan men in het stukje nalezen.
Naar onze meening is er voor dit
verzoek veel te zeggen. Dc gemeente
bcclt het lastige cn tijdroovende werk
van het administreeren van deze wo=
ningvercenigingen aan hunne besturen
overgelaten, die daarvoor geen noe
menswaardige vergoeding ontvangen,
zóó weinig zelfs, dat veilig van koste
loos beheer mag worden gesproken.
Daartegenover mag hun ook ccnige
zeggenschap gegund worden. Indien de
gemeente zelf de administratie op zich
nam, zouden daarvoor vele kostbare
ambtenaren noodig zijn.
Bovendien doen deze woningbestu-
ren hun werk goed en met toewijding,
zoodat cr alle reden bestaat om hun
invloed niet al te zeer tc verminderen,
vooral niet daar zij op het stuk van
groote gezinnen en krotbewoners zich
tot overleg bereid verklaren.
RAADSSTUKKEN
P.. en W. stellen voor het kohier
.an de straatbelasting en dat der preca
riorechten belastingjaar 1925 \a^i te stef-
tot een totaalbedrag van 224.656.75.
Over de Kabinetscrisis
Colijn Kabinetsformateur?
De kans niet gering.
Onze Haagsche correspondent schrijft
ons:
Zooals de stand van de Kabinetscri
sis op het oogenblik is. is de kans niet
gering, dat de heer Colijn Kabinetsfor
mateur worden zal.
HET VERKEER OVER DE KEN
NEMERBRUG.
Hedenmorgen zijn op den hoek van
het, Frans Halsplejn en de Kennemer
brug twee boompjes, zoogenaamde -
pyrtunide heesters uit het plantsoen'
verwijderd. De boompjes belemmerden
het uitzicht op de Kennemerbrug.
Het is werkelijk een goede verbete
ring al blijft het jammer, dat aan de
ze verbetering twee mooie boompjes
len offer moesten vallen.
MET GEÏND GELD ER VANDOOR.
Door do firma V. werd bij de politie aan
g::>© gedaan da! haar loopjongen vai^ B.
verdwenen was met f S4 aan geïnd geld.
Na onderzoek Ï3 men er in coslaagd den
loopjongen aan ie houden. 54 gulden wer
den nog in zijn bezit gevonden.
Algemeene Doopsgezinde
Sociëteit
Door de motorclub „Assen en omstreken" werden Zaterdag de eerste
motor-wedstryden op den weg gehouden: Rolde, Borger, Schoonloo,
Rolde. Foto van den heer van Wijngaarden in volle vaart door de bocht
Het winterprogramma.
Door het bestuur «Ier vcrecniglnc
..Kunst aan het Volk" wordt thans het
winterprogramma bekend gemaakt. Het
vorig jaar zijn dc uitvoeringen een sue*
ces gebleken waarvan ecu steeds s»Hj-
gend aantal leden het gevolg is ge-
\^ecst. Besloten is ook voor het ko»
mende seizoen in het winterprogram
ma ccn tooncclvoorstelling op te ne>
I men.
De serie is als volgt samengesteld:
October: Jacques Thibaud, viool; 12
November: Het Parijschc Trio; Decern
her- Dansavond, zoo mogelijk met
Edith von Schrcnck: Januari of Fe-
bruari: Het Schouwtooncel. Maar,":
Voordraclitavund van Jan Musch. Dc
Zaterdag werd te Amersfoort aan den Utrechtschenweg de Monumen- |idijtste avond kan alleen plaats hebben
tale'bank, ter herinnering aan Jkvr. de Boschkcmper, onthuld. ibij ruime intcckcning.
IK.iv.ins-r^en half elf kwamen in het
erkgebouw der Doop««g.?ztnde Gemeente
alhnc in vergadering bijeen, de Haar.
Ir,m <-l ■- Vereer.ïzir.g van Doopsgezinds
C«mvi)!«i. de Veceeni-iing voor hei Do-
•i .'ilm van Onderstand, de Vereen:ging
vco rde Attestatie» en do heide vereenigij».
reu voor <!o Doojiïgeïinden in de Ver-
Hot «loei dezer vergadering wns te over.
wegen, om de Haazüenischo Vereeniginjr
van Doopsgezinde Gemeenten op te heffen
nu de Algemeene Doopsgezinde Sociëtsit
is geworden de Vereeniglrig van alle Doops
gezinde Gemeenten van Nederland. Verder
um te overwegen, om de andere reeds ge
noemde vereenigingen onder te brengen
bij do A.D.S.
Voorzitter wns D=. B. P. Planterga. Aan.
J Xadéir l'u-'-'tideihcden**"van" Een fpto van het Pr>jsmarcheeren door het Trommler ünd Pfeife Korps,
|,V Ïerit^rVullen ve m ons volgend Iuit Gladbach. Op den achtergrond ziet men de bekende poppen
ti'.immor pubheeeren. 1 Valuasen en zijn vrouwtje (de Stichters van Venlo voorstellend).