HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
DONDERDAG 27 AUG. 1925 TWEEDE BLAD
Vervolg Stadsnieuws.
Nieuwe décors voor den
Stadsschouwburg
Nieuwe salons en meubelen
Gedurende de zomermnnnden is onze
Stadsschouwburg, behoudens enkele
uitzonderingen gesloten.
Dat betcekent intuasclicn niet, dat
er dun binnen de muren van den schouw
burg niet gewerkt wordt. Onlangs heb»
ben wij gemeld dat de directeur reeds
gedurende ccnigen tijd druk bezig
nar. de voorbereidende maatregelen
voor het komende seizoen. Maar niet
alleen in dc directeurskamer wordt gc»
werkt: ook op het toonccl, achter het
ijzeren brundschcrm. wordt door stille
krachten in den zomer heel wat nut»
tige en het tooncclmïnncnd publiek ten
goede komende arbeid verricht.
Dc heer Van Hees was zoo wclwil»
lend ons in de gelegenheid te stellen
daarvan overtuigu tc worden,.door ons
kennis te doen maken met bovciibt»
doelde stille krachten, die nooit voot
bet voetlicht komen, maar in alle be
scheidenheid hun werk verrichten. W ij
bedoelen de heeren Van der Waals,
tooncelmccstcr cn chebdccorateur en
Dc Droog, requisitcur van den Stads»
schouwburg.
Tot nu toe stond de firma Van Thicl
alhier, vaak tijdelijk meubelen en ta»
pijtcn voor dc tooiieelnnnkleeding van
den Stadsschouwburg af. Dit gaf voor
genoemde firma echter op den duur
bezwaren, tenminste wat de meubelen
betreft, zoodat zij heeft medegedeeld
in 't vervolg alleen nog tapijten tc
kunnen afstaan.
De hecrcn Van der Waals en De
Droog zijn daarom met hun helpers
aan 'i -w erk getogen en hebben van hun
korte.i werktijd in dc zomermaanden
(waar..g:novtr ren veel langere in den
winter staat) gebruik gemaakt voor het
vervaardigen van nieuwe meubelen cn
décors die het werkelijk heel aardig
doen.
Het zijn drie nieuwe décors.
Eén salonnetje, in tecre kleuren ge»
houden cn waarbij passend meubilair
is gemaakt. Alleen dc geraamten van
de stoelen zijn gekocht; verder zijn zij
bekleed cn geschilderd op het tijdelijk
als werkplaats dienend toon cel van
den Stadsschouwburg.
Dit décor zal uitstekend dienst kun»
ncn doen .'n -tukken, uiarin het op
het wekken van ccn vu üjkc, luchtige
stemming aankomt. De stoelen, zijn
voorzien van ccn dubbele hcklccding;
de bovenste kan er gemakkelijk afgc»
nomen worden cn dan is hetzelfde
meubilair weer in een stuk van een
ander karakter te gebruiken.
Dan is er nog een salon gereed en
voorts -en stemmige kamer, wazrvan
de hcklccding in de verte doet denken
aan imitatieleer, welk effect bereikt
wordt door het zoogenaamde „spat»
werk": het maken van lichtere „spat
ten" op een donker, bruinrood fond.
Mooie, massieve, deftige stoelen bc»
hooren bij dit décor, dat uitstekend gc»
schikt is voor een stemmigen salon, ccn
rechts» of vergaderzaal, een hal. een
studeervertrek en dergelijke donkerder
kleuren cischendc ruimten.
Bij dit décor zijn ook nog openslaan»
de deuren vervaardigd cn appliquen.
met een grijs fond en van een fleurig
motief voorzien, kunnen cr weer ccn
geheel ander aanzien aan geven.
Aan een ander nieuw. licht décortje.
bij voorbeeld te gebruiken als erker of
een deel van een serre, wordt thans
nog gewerkt.
Al deze décors zullen zeker een bij»
zonder goed effect maken: zij getuigen
van veel zin voor lijn, vorm cn kleur.
Gehoopt wordt dat cr In het aan»
staande winterseizoen ook gelegenheid
zal komen om gebruik tc maken van
bet verleden jaar door den heer Heuff
geschilderd decoratief.
HET PENSIOENFONDS BIJ DE
N. Z. T. H. M.
Namen* de hoofdbcnirvn vah de Ne l.
Vereen, van 6poor- en Tramwegpersoneel,
R.K. Bro-.d van Spoor- en Tramwejrpreeo-
neel „Es. Raphael" en de Prot. Chrht.
Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel is
bel volgende roanlfeetjo oivJer de leden
verspreid geworden.
Aan de leden van hel Pensioenfonds
der N 7.. H.
Onze organisaties geven TI het advies om
bij de «lemming op Vrijdag, Zaterdag en
Maandag a.s.. ir.zake aanvulling en wijzi
ging vin bei Pensioen tonde en reglement
aan de «temming deel te nemen en
etemmen voor do beide voorstellen. Het
pereor.ee]sbelar-g eieeht het.
B:; informatie omtrent der. inhoud van
be.ee vooretellen vernamen wij, dat deze
beteekenon. 'lat bij eventueels aanneming
bet oudo reglement vervallen wordt ver
klaard en liet nieuwe dus daarvoor in »lo
plaats wordt gesteld waardoor alle werk
nemers bij de N. Z. II. lid vso bet pen-
eioenfonds woTden.
De quaestie der vacantie-
toeslagen aan het
gemeentepersoneel
Behandeling voor den Baad
van State
l.i ons vorig nummer namen wc
reeds ccn uitvoerig telefonisch versing
op van dc behandeling van de zaak
van de niet goedkeuring der Begroeting
der gemeente Haarlem door den Raad
van State
In aansluiting daarop vermelden wij
nog uit het betoog van den heer Rei»
n a 1 J a dat spr. door eerst te komen
tot dc quaestie van het recht tot vor
dering van den vaeantietoeslag deed
opmerken dat in de overwegingen van
Ged. Staten tot het besluit van dc niet»
goedkeuring der Begrooting geen spra»
j ke is van den financicclcn toestand der
I gemeente maar wel in het verweer»!
schrift dat via den minister van Bin»
I ncr.landschc Zaken den Baad van Statr
.heeft bereikt. Naar aanleiding daarvan
zeide spreker:
„In ons verweerschrift hebben wij
aangevoerd dat het gemeentelijk belas»
tingperccntage voor 1925 is teiugge»
bracht van 3 pet. op 2 pet. Van dit ar»
gumer.t namen nu Ged. Staten blijkens
hun verweerschrift met groote be»
vreemding kennis, Waarom die be
vreemding? Het door Haarlem ge»
schrevcnc is veel meer dan een argu»
ment, het is ccn feit. Bevreemdt een
dergelijk feit het college van Ged. Sta»
ten?
Reagceicn daarop doen Ged. Staten
dan ook niet. maar zij schrijven in hun
verweerschrift iets meer, dat, niet tci
zake doende, een aangelegenheid bc»
ireit die met den vacantietocslag niets
te maken heeft, maar toch zóó grof is,
dat ik niet kan nalaten het hier no^
eens mondeling te herhalen cn wel:
„Een gemeentebestuur, dat zich ter
wille cencr uitgebreide annexatie van
grondgebied op den onhoudbaren toe»
stand der gcmeentcfinancicn beroept,
behoorde o. i. een geenszins „absoluut
onafwijsbare uitgave" als dc onderha»
vigc. niet te verdedigen met een beroep
op de vermindering van het loopendc
dienstjaar van het percentage van hef»
fing der plaatselijke inkomstenbelas»
ting van 3 op 2
Namens het gemeentebestuur van
Haarlem wil ik hier uitspreken onze
ernstige grief tegen een college van
Ged- Staten dat bij die gelegenheid
dezen trap toedient aan een gemeente
bestuur cn te klemmender is deze
grief nu de man die in 1923 als wet»
houder dezer gemeente ijverig werk»
zaam was aan een uitgebreide annexatie
an grondgebied der gemeente Haar»
lem. thans zitting heeft in liet college
van Ged Staten van Noord»! lolland (cn
hier thans optreedt als pleitbezorger
voor dit college) cn een dergelijk min»
dcrwaardig, afkeurenswaardig argument
in de stukken doet gebruiken
Van het betoog van mr. Romans
den woordvoerder van Ged. Staten ver»
melden wij nog dat deze. na tc hebben
gereleveerd, dat in Haarlem vele opcen
ten geheven worden, zeide, dal naar
zijn mcening Haarlem ccn zeer zwaar
belaste gemeente is die een toekomst
tegemoet gaat. die niet rooskleurig mag
genoemd worden. Komt de annexatie er
zooals het wetsontwerp dat is ingediend
luidt, dan ontvangt de gemeente een
vermeerdering van vele niet financieel
krachtigen.
Vandaar dat Ged. Staten zeiden: be
perkt uw uitgaven tot het allernoodza»
kelijkste opdat gc niet in de naaste toe»
komst in financicclcn nood komt In
dien Haarlem niet terzake van. de va»
cantietoeslagen wil gaan bezuinigen, dan
gaat het college van Ged. Staten wan»
hopen aan andere eischcn van bezuini»
ging. Het argument van de annexatie
is geen minderwaardig argument, maar
een zien in de naaste toekomst.
Ged. Staten hebben dc Begrooting
uit een oogpunt van richtig financieel
beheer dor gemeente Haarlem bezien,
Gezien dc belastingheffing van Haarlem
meencn zij. dat een schrapping van uit»
gaven noodzakelijk is. dat noodig is ccn
afschaffing van den vacantictoeslag.
Ten aanzien daarvan wcnschcn zij van
de Kroon een principiccle uitspraak.
AANBESTEDING.
Door éen architect A. de Masker te
Heemstede werd aanbesteed hel bouwen
tr. eon bakkerij met 2 bovenwoningen
vn de Mr. CornelieaUaat t« Haarlem.
Ingeschreven werd sla voigt: B. Hagen
f 43490, Sluyters Aendenhout, f 42900. Kreu
en Dijkmvne f 41864, O. ,T. Veldwijk
f 39753. P Timmer», f 30.600, D. Fockone,
Heemstede, f 39382, v. Genderen i 38377,
Rcfnierse en Zn-, Overveen f 38626, D.
Bruyn f 38444. Gebr. Joustr* f 36665. De
gurvnmg ie aangehouden. i
De watersnoodkosten in
Noord-Holland
De biiclrage van het Noorder
kwartier
Het Hoogheemraadschap Noordhol-
tnd's Noorderkwartier vergaderde he
en in de Raadszaal alhier.
Sdïeltema
stuur voor om over 1923 aan de prov.
de watersnoodlasten alsnog f180.891.08
uit Ie keeren, zijnde 15 pCt. van de 60
pCI. die het Hoogheemraadschap in de
watersnoodlasten over '23 verschuldigd
Hel besluur had gemeend, in overeen
stemming met het besluit van Prov. Sta
ten, waarbij de bijdrage van 1 Jan. 1924
af van 60 op 45 pCt. is gebracht, ook
over 1923 met 45 pCt. te kunnen vol
staan. aangezien hel over 1923 verschul
digde in 1924 werd verrekend, doch Ged.
Staten hadden zich hiermede niet kunnen
vereenigen.
De dijkgraaf, de heer Wijdenes Spaans
zeide, dat het standpunt van Ged. Sta
ten voor het bestuur een teleurstelling
was. Ged. Staten waren echter niet voor
nemens hun standpunt los te laten en aan
gezien prof Scheltema adviseerde lot be
taling. omdat de verplichting tot beta
ling van 60 pCt. bestond voordat de ver
laging van 45 pCt. werd ingesteld. Z.
h. s. werd dit voorstel aangenomen.
DE KINDEREN VAN DE GEMALIN
VAN DEN EX-KEIZER.
De correspondent van dc TcL te
Zandvoort meldt:
Alhier zijn aangekomen in villa
..Stella Maris", als gasten van baron
Von der Heydt. prins Johan George
von Schonaich'Carolath en prinses
llcrmine Caroline von Schönaich.Caro»
lath, kinderen van de echtgcnoote van
den cjokeizcr.
BOOTTOCHT.
De boottocht, d:« hei comité van E-rsn-
riisatle op Koninginnedag houdt zal be
ginnen 'e morgens om 7 uur. Er wordt
afgevaren bij d« Ged. Oude Gracht.
Kantongerecht
UITSPRAKEN.
H- J R.. overtreding van artikel 460
v. S-. ƒ0.50 subs- 1 week tucht»
school: G- Ch. A v- Lhet 's avonds
rijden op ccn rijwiel dat niet voorzien
hebben van ccn helder lichtgevende
lantaarn 1 subs. 1 weck tuchtschool
F- B-, het tc Haarlem op den openbaren
weg goederen, van welken aard ook,
uitstallen, zonder vergunning van Bur
gemeester cn Wethouders, 2 subs- 1
weck tuchtschoolH. B-. idem
A. F. M. P.. H. A. M H. A. van S..
het tc Haarlem op den openbaren
weg voetbal spelen ieder f 0.50 subs 1
week tuchtschool. Th. S., overtreding
van het Motor» cn Rijwiclreglemcnt f 3,
subs. 1 week tuchtschool: J. H. L,
stroopcrij f 4 subs. 1 weck tuchtschool.
J. J. v. E. het tc Haarlem zonder ver»
gunning van Burgemeester en Wethou
ders buiten noodzaak rijden op dc tot
voetpad bestemde doch niet verhoog
de klinkerstraat f 1 subs. 1 weck
tuchtschool.
G. G. het te Vclscn op ccn rijwiel
gezeten zich vasthouden aan een rij- of
trekdier f 2 subs 1 week tuchtschool
J A. v. E. het als bestuurder van een
motorrijtuig, .daarmede over ccn weg
rijden met zoodanige snelheid, dat de
vrijheid en dc veiligheid aan het ver»
keer op dien weg wordt in gevaar ge»
bracht f 30 subs 10 d. hechtenis; A. R.
als bestuurder van een motorrijtuig op
de wegen met zijn voertuig niet behoor
lijk uitwijken naar rechts hij het inge»
haald worden door motorrijtuigen f 20
subs. 10 d. hechtenis.
M. N. B. overtreding van het Motor
en Rijwielregleinent f 15 subs 15 dagen
hechtenis. A. H. N. idem f 5 subs. 5 da
gen hechtenis: P de N. overtreding der
Motor- en Rijwielwet f 20, subs. 20 da
gen hechtenis. J. J. S. idem. M. L. A. B.
overtreding van artikel 436 W. v. S. f 50
sub. 10 dagen hechtenis. B. C. V. op den
openbaren weg een trekdier laten staan
zonder de noodige voorzorgsmaatregelen
tegen het aanrichten van schade te heb
ben genomen 1 5 en f 25 sub. 5 en 10 da
gen nechtenis. M. B. T. het loopen op
verboden grond f 3 sub. 3 dagen hechte
nis; P. P. P. overtreding der Arbeidswet
2 maal f 5 subs. 5 dagen hechtenis voor
elke boete. H. V. idem, vrijgesproken. Th.
B. overtreding der Leerplichtwet.
TELEFOONGIDS.
De Electriêrhe Handelsdrukkerij M. H
Groenen daal alhier heeft een telefoongids
n kaartvorm uitgegeven, waarop voorko
men d« nummer» van de leden van het
Beriieeuiefoestuur (dus ook von de leden
van den gemeenteraad) en von de ver
schillende gemeentelijke instellingen.
Enkele mummore ontbreken nog. Deze
zulle-n nog eenigen tijd uitblijven, maar
30 epoedig mogelijk verstrekt worden.
De kaan vormt een zeer welkome aan
vulling op den officieelen telefoongids.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 380
RADIO-WEE
Als de familie nou even stil wil 1 ssst hier komt ie nee, hij
zijn. zal hij probeeren om een weet nog niet wat het is. hij heeft
verafgelegen station te krijgen,) dezen stand nog nooit gepro»
dat is eens wat anders beerd
zal er in ieder geval den luidspre»
ker maar aanzetten verstaan
ze niet? het moet ook wql erg
ver af zijn
fluistert dat hij natuurlijk niet met
zekerheid kan zeggen wat het is,
maar hij vermoedt Amerika
fluistert heasch: stil dou, stil dan
toch, hij gaat
luisteren ze allemaal
hoort de bekende stem van den
aankondiger te Hilversum en
geeft den langen afstand maar
weer op.
(Nadruk verboden).
Voor de slachtoffers van
de stormramp
Bijna 1 millioen bijeen
De Tel. had een onderhoud met den
voorzitter van den Gezondheidsraad
dr. N. H. Josephus Jitta. den secretaris
van het nationaal stceuncomité.
Op de vraag hoe hoog dr. Jitta het
bedrag schatte dat tot het begin der
week aan steun was ontvangen, ver
klaarde hij dit bedrag globaal op 9 1/2
ton te mogen ramen, een som die bij
lange na niet voldoende is. Daarom
verwachtte cn vertrouwde hij. dnt nog
menigeen zich geroepen zal voelen cm
tc geven.
De collecte te Spaarndam
Op Zaterdag 29 Augustus a s- zal in
dc gemeente Spa.-irnd.im een inzameling
an gelden plaats hebben-
Het vertrouwen wordt door het co
mité uitgesproken, dat het beroep, dat
alsdan op het medegevoel met dc ge»
troffen landgenooten zal worden gc»
daan door een milde bijdrage zal wor»
den beantwoord-
Een weldadigheidsavond te
Hillegom
Burgemeester Wentholt heeft de
Wcldadigheidsuitvoering ten bate van
dc stormslachtoffers. geopend met een
korte toespraak, waarin hij herinnerde
aan dc ellende in het Oosten van ons
land.
Het Haagschc Strijk-ensemhle „Lida*
dihé" voerde een programma uit van
opera-muzick. die zeer hoog stond- De
bijval van de toehoorders de zaal van
.Sistermans was tot in alle hoeken bezet
was zeer warm.
Mcj. Van Houweninge. uit Den
Haag. zong eerst aria's van Haendel en
Mcndclssofin, waarvoor zij bloemen
kreeg, en na de pauze Hollandsche
liederen-
In de pauze werden vele tientallen
prijzen verloot, hetgeen de prijswinners
in de eerste plaats, maar ook dc niet»
winners een tijd lang aangenaam bezig
hield. Een zeer gewilde medewerker
van den avond was „Woutertje uit Den
Haag". Deze conferencier had veel suc»
s.
Burgemeester Wentholt 'deelde mee,
dat dc opbrengst van den avond Z345-50
was- Hij bedankte recht hartelijk voor
de veelvuldige bclanglooze medewer»
king.
In IJmuidlen
Op initiatief van IJmuiden's Mannen
koor, directeur de héér N. Gcmlag zal Vrij
dag 4 6eplember een uitvoering plaats
hebben in „Thalia", welk gebouw daar-
•oor gratis door de directie is afgcetaan.
Kunstkring" en ..Varia" zullen hun me
dewerking verleènen.
De collecte in Schoten
Het Plaatselijk Comité, dat Maandag»
avond ten Raadhuize werd gevormd,
zal Zaterdag 29 Augustus een collecte
langs de huizen doen houden- Een 72»
tal mannen en vrouwen zullen dit werk
belangeloos verrichten- Om dien arbeid
tc vergemakkelijken is de gemeente in
18 wijken verdeeld, zoodat in elke wijk
4 collectanten loopen. In 2 uur zal
ieder met zijn werk gereed kunnen
zijn.
Daar het grootste deel der bevolking
tot dc arbeidende klasse behoort, cn
deze met het oog op den vrijen Zater»
dagmiddng om 12 A 1 uur haar loon ont*
vangt, heeft het Comité gemeend, de
collecte voor de geteisterde streken, om
2 uur te doen aanvangen. De beurzen
zijn dan nog gevuld cn men kan dan
terecht de verwachting koesteren, dat
allen zonder onderscheid een flinke
gift in de daarvqpr bestemde bus zullen
werpen.
Schoten's inwoners zijn goedgeefsch.
dat hebben zij meermalen getoond, als
een beroep gedaan werd op huh finan»
cicelen steun voor allerlei nuttige za
ken. En waar het hier geldt arme dak»
loozc menschen weder aan have en
goed te helpen, vertrouwt het Comité,
Hat nok ditmaal de bevolking haar be
kende liefdadigheid ruimschoots zal
openbaren.
Sport en Wedstrijden
BILJARTEN
Wederom is opgericht, in 't café van
den heer F- Starreveld. Rijksstraatweg,
te Schoten, de biljartclub „Olympia"
met 25 leden. Oefenavonden zijn Dins
dag en Donderdag.
LUCHTVAARTNIEUWS
EEN KOOLHOVEN WATER.
VLIEGTUIG.
Naar gemeld wordt is een door den
heer Koolhoven ontworpen en in de fa»
brieken der Nationale Vliegtuig Indus»
trie te s«Gravenhnge gebouwd water»
vliegtuig thans vrijwel geheel gereed
gekomen, cn op het punt om ingevlogen
te worden- Het invliegen zal geschieden
op de Kagerplassen, maar de juiste
plaats is nog niet bepaald. Het toestel
is in vele opzichten gelijk aan dc
F. K. 31 jager-verkenner; echter 2ijn
eenige voor een watervliegtuig noodza»
kelijkc wijzigingen aangebracht, terwijl
deze op twee lange drijvers rustende
F. K 34 van 3 zitplaatsen is voorzien.
MILITAIRE VLIEGMACHINE IN
HET KANAAL GESTORT.
Een Rcutcr-telcgram meldt, dat gis»
teren een Engelsch militair vliegtoestel
met twee koppen bemand, bij Deal in
het Kanaal is gestort. Het lichtschip
bij die plaats seinde draadloos om
hulp cn zond een reddingboot uit. Mo»
torbootcn gingen uit om hulp te verlee*
nen en slaagden er in dc beide inzitten»
den te redden.
AUTOTOCHT
VOETBALVEREENIGING „D.V.S."
Dezer dagen organiseerde bovenge
noemde vereeniging voor haar leden en
donateurs een autotocht, waarvoor zeer
veel animo bestond. Men vertrok te half
acht uaar UtreJit en weldra genoot men
van het afwisselende en schilderachtige
natuurschoon langs de Vecht.
Na in Uirecht gepauzeerd te hebben
werd naar Soesterberg gereden en aldaar
het vliegkamp bezichtigd. Verder bracht
men in deze omgeving nog eenige genoe-
gelijke uren door. waarna door het
prachtige Gooi de terugreis werd aan
vaard. Bij aankomst te Haarlem toonden
alie deelnemers zich ten zeerste over de
zen autotocht, die door mooi weer be
gunstigd werd, voldaai
WORSTELEN
De Haarlemsche Krachtsportvereeniging
„Haarlem" heeft den 26en Augustus te
Amsterdam weer mooie lauweren ge
oogst. Up den wedstrijd voor midden B
en zwaar gewicht, aldaar georganiseerd
door de A A. C. ,43. O. K.", wisten de
heeren De Ruiter en Sint respectievelijk
op den Isten en 2en prijs beslag te leg-
Een. Het dient vermeld, dat De Ruiter
e vijf door hem verwerkte partijen alle
door touché heeft weten te winnen. Voor
zoover wij ons herinneren is zoo iets
nog nooit in Nederland gepresteerd.
De gouden Olympia-medaille is dus
door De Ruiter naar Haarlem gebracht,
zeer ten genoege van zijn vereeniging.
De Haarl. Krachtsportvereeniging Haar
lem.
Burgerlijke Stand
YELSEN.
Bevallen: E. den HeijcrSchenk d.,
E. A. iM. Parmcntiervan Deijck 2 d.,
A. van den Bosv. d. Wal, z., J. Lam»
mers—-Smit z.. J. Iskes—Engelhart z., J.
M. KraaijcrGcrdéz z.
Overleden Anna Blokzijl 54 j„ echtg»
van A. Aa Snel, wonende te Amster»
dam; Willem Adrianus Eeuwijk 60 j.,
echtgenoot van N. v. d. Vlist.
BENNEBROEK. Ondertrouwd:
J- A- v- d. Berg en W- A- Bergman.
SCHOTEN. -Bevallen: Th. M. van
Schi®—Schelling». t J. M. Tfcoolcn—
P.ers. d H. \V. Bakker—Xienwendijk. 7.
M. Boon—Kersscn». i., W. Ardeech—Mou-
rik- d .1 J. van B-arenHerlig. d., J J.
Rob—Wielart, z., P. L. von der Plas—
Verbaremdse, d.
Ondertrouwd: E. Smit en E. W. de Wit.
Getrouwd: .1. van Eerden met H. M.
Koster. P. Kuiper met J. Koonings.
(^verleden: D. Dekker, m. 69 j., L. M.
Boeeer. v. 8 j.
FEUILLETON
UIT
1)
STORMACHTIGE
DAGEN
Roman uit bet Duitscb van
HERMAN HIRSCHFELD.
HOOFDSTUK I.
Het was een heldere winterdag. Op
den toren \an het kasteel La Charettc
sloeg dc klok tien uur in den morgen.
Door de stille lucht klonken de klare to
nen ver over den omtrek van het oude
slot der Vcndeërs, waarvan de grijze mu
ren menig onweer en menigen storm ge
trotseerd hadden. Doch niet adeen dc
woedende elementen hadden met hen gc
streden: ook de politieke woelingen in
Frankrijk hadden menigen dag van leed
in den loop der eeuwen aan de Lezitters
der heerlijkheid bezorgd. Doch evenals
het lente werd buiten na lange winterda
gen en zich de oude muren sierden met
frisch groen, zoo behaalde t-ck binnen het
kistec' dc goede 7sik der gerechtigheid
adijd de zege. want het geslacht der gra
ve 7 La Charette voerde in zijn wapen,
sinds eeuwen terug, de zinspreuk F.del
door God en .Koning!" En edel in han
del cn wandel was net gebleven tot den
tijd, dat hclsche geesten Hoonlachend hun
donkere vleugelen over het verdeelde
Frankrijk uitspreidden.
Men schreet 1792. Met bloedige letters
werd dit jaartal en de daarop volgende
in de analen der geschiedenis opgetee-
kend. Van Parijs uit, den oorsprong a'.ler
wederwaardigheden, den reuzenketel
waarin het gil der revolutie was toebe
reid, dat zien over het geheele schoone
Fransche land zou uitstorten, teekende
zich een roode lijn van oord tot oord:
bloed drenkte den bodem.
Enkele plaatsen waren er echter nog in
Frankrijk, waar de menschen zich met
verbittering van het schrikkelijke afwend
den en met zwakke krachten het gif poog
den af te weren, hetgeen de agenten der
rcvolutionnaire partij zelfs tot in die
vreedzame oorden trachtten te versprei
den.
De Vendee behoorde ook tot die stre
ken. Daar leefde nog een eerbiedwaar
dige adel, die de harten begeesterde en
stevige handen prikkelde, bereid, om hem
te verdedigen; niaar ook de haat, de nijd,
de heb staken in 't geheim hun kop om
hoog en woekerden voort tot verstikken
de, groote slingerplanten; en daar het
slechte zich gaarne paart met het slechte,
waren er ook hier menschen, die slechts
een gunstige gelegenheid en de hulp der
revofutiebenden uit Parijs afwachtten, om
den oorlog aan al het bestaande te ver
klaren en zich tot heer te maken van allen
wier positie of fortuin hun e'en doorn in
't oog
Op het eigendom van graaf La Charette
scheen het nog het rustigst. Men
had zich tegen de eenmaal te Parijs be
staande heerschappij niet verzet, hare bil
lijke vorderingen ingewilligd en hoopte
nu door haar woede niet meer gestoora te
zullen worden. Daar kwam nog bij, dat
het hoofd des huizes, graaf Dagobert,
sinds jaren ziekelijk was»en in den kring
zijner kleine familie stil en teruggetrok
ken leefde.
De politieke gebeurtenissen der laatste
jaren, de gevangenneming des konings en
het van te voren reeds te bepalen proces
dat den monarch wachtte, nadden de
zwakke krachten van den edelman geheel
gesloopt cn icdcren dag zag men zijn
dood tegemoet
De laatste slag der torenklok was nog
niet verstorven, toen een jonge knaap van
ongeveer twintig jaren het smalle woud-
nad opslenterde, dat in de richting van het
kasteel La Charette, naar het nabijgele
gen dorp voerde. Hij was slechts van
middelbare grootte en zijn kort geknipt
blond haar, 'fat onder de pelsmuts uit
stak. zweemde naar rood Zijn gelaat zou
niet leelijk te noemen ziin geweest, als uit
zijn oogeu niet een zekére valschheid ge
blonken had, die onwillekeurig tegen hem
rinsm. Hij was eenvoudig gekleed; een
warm kort wambuis en hertslederen
broek, die bijna geheel in hoogc laarzen
erborgen was.
Zoo geheel onbezorgd sche;.i de gang
des eenzamen wandelaars toch niet te
zijn. want van tijd tot tijd stond hij stil
en luisterde; maar geen ander geruiseh
deed zich hooren dan het kraken van de
sneeuw onder zijn voeten-
Plotseling luisterde hij scherp foe. Een
ongewoon geluid drong tot hem door;
het klonk als het geroep van een uil.
Een vroolijk lachje speelde om den mond
van den knaap en helder flikkerden de
grijze oogen. die gewoonlijk als uit dee
moedige bescheidenheid, den grond zoch
ten.
„Dat is Laroche", zei hii in zich zelf.
..Hjj heeft zeker berichten uit Parijs.
Het wcydt tijd dat die aristocratenheer-
schappij hier opgeruimd wordt; de oude
zou het ten laatste niet meer beleven en
ik zou den trolschen heer toch zoo gaar
ne nog een stoot meegeven"
Hij ging van den weg al en sloeg een
nauwelijks zichtbaar paadje naar het
bosch in Meer dan eens bleel hij in de
sneeuw steken, maar rustig werkte hij er
zich weder uit en herhaalde van tijd tot
tijd den roep, dien hem zelf als kennisge
ving gediend had. Hij kon ongeveer tien
minuten geloopen hebben, toen hij op een
plaats kwam, waar het woud niet zoo
dicht was. De dorpsbewoners noemden
deze plek de elfendansplaals, wijl de sage
vertelde, dat vroolijke woudgcesien daar
hun nachtelijke bijeenkomsten hielden.
Het was een cirkelvormige plaats, door
hooge boomen dicht omgroeid, die in den
zomer de plek als een groenen muur om-
sloten; nu echter lag er sneeuw op de 1
bladerlooze lakken, hel flikkerend in den
zonneschijn en ijskegels hingen omlaag
de zomerelfen waren ongetwijfeld nu ge
vlucht en koning Winter hield hof in al
zijn koude heerlijkheid.
„Groet en broederschap, burger Jean",
klonk den knaap een ruwe mannenstem
tegen, toen hij de open plaats bereikt
had.
„Groet en broederschap, burger Laro
che", zei Jean terug, „leve de republiek!
Hebt gij geen berichten uit Parijs?"
De aangesprokene was een man van on
geveer veertig jaren, in Vendecsche hoe
rendracht ondanks zijn hoogeren ouder
dom cn zijn herculische gestalte, zag hij
met zekeren eerbied naar den jongere op.
„Ik heb berichten Jean", antwoordae
hij met gedempte stem, „en meer nog dan
gewone berichten; het schijnt, dat men u
te Parijs voor gewichtig genoeg houdt,
om een eigen bode naar u te zenden; waar
lijk, de goede republikeinen 'uit dezen
omtrek kunnen Irotsch op u zijn".
Het gelaat van den iongen man gloeide
van vreugde.
„Aan mij een bode?" hernam hij; „dat
is de schoonste dag mijns levens. Gij hebt
i.„„, 7oke- bij u verborgen. Laroche. en
laat het hem toch aan niets ontbreken
Alles zal u vergolden worden, alles, als
de dag komt, waar naar ik vurig ver-
"tg".
„Dat hoop ik", bromde Laroche in zijn
baard.
„Het kasteel La Charette befgt ongetwij
feld menig goudstuk en menig vat wijn,
dat André Laroche niet versmaden zal.
„Wees maar niet bezorgd", ging hij,
Jean's vraag beantwoordend, verder, „de
heer leeft als een prins bij me; wel durft
hij zich niet in het dorp te laten zien,
daar onze landheer, de vicomte Arligny,
vermoedens zou krijgen, maar ik breng
hem met onze vrienden in kennis en meer
dan een talmer werd door zijn begeester
de taal voor onze zaak gewonnen. Wan
neer wilt gij hem spreken en waar?"
Jean dacht na.
Bij li kom ik niet: het is vandaag de
geboortedag van mijn hooggrafeliiken
speelkameraad en vriend mijner ieugd Fe
lix". zijn lipjien trokken zich bij deze
woorden sixitiend samen en daar mag
de deemoedige Jean niet ontbreken: maar
gij kunt hem om tien uur hier brengen,
als alles in het dorp stil is en niemand
ons kan afluisteren, als de maan en de
sterren, die niefs verraden, aan den he
mel fonkelen".
Laroche maakte een beweging van
schrik.
„Wat denkt gij; ik zal bij nacht hier
durven komen op de elfendansplaats?
Weet gij niet. dat de oude Michel, die
geworden is?"
(VVordt vervolgd).