43e Jaargang No. 12949
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 7 September 1925
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpe» in den omtrek waar een Agent gevestigd
Js (kom dei gemeente) f3.37J4. Franco per post door Nederland f3.87M- Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57H; franco per post f0.65.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Poet-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Dlr«oreni-en J. C. PEEREBOOM enP.W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bq
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstnirers-advertentitn van Vraag en Aanbod van 1 lot 4 regels 60 Cent»
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen crijs.
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, 3Jmuirier
Beverwijk, enz., enz. Drjehulzerkerkweg 2, Velset*. Telefoon 3621
DIT mm ei: -1 a vr riT
TWAALF BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
STADSNIEUWS
De Dahliatentoonstelling
De tentoonstelling van a.s.
Zaterdag en Zondag te
Haarlem.
Belangrijke inschrijvingen voor dc
verschillende punten van het program»
ma voor deze tentoonstelling, die van»
wege dc Kon. Maatschappij van Tuin»
bouw en Plantkunde a.s. Zaterdag en
Zondag in het Gèm. Concertgebouw
gehouden wordt, kwamen in uit Haar»
lom. Leiden. Hillcgom en Aalsmeer.
Daar bekende kweekers plaatsruimte
vragen voor een extra lijnc groep, zal
dc concurrentie in dc afdeclingcn A cn
13. zeer groot worden.
Ook voor de afdcclingen Bindwerk
bestaat veel belangstelling, er is reeds
Op 80 M2. beslag gelegd,
lien der bekendste orchidcccnkwcckcrs
vroeg ruimte voor een collectie bloei»
ende planten, waarin dc nieuwste cn
meest verfijnde Cypripcdium» zullen
uitblinken.
In de jury. voor de groepen heeft
naast den bekenden heer Tapvoort, uit
Aalsmeer, zitting, dc heer H. Homsveld
uit Baarn, een der beroemdste dahlia»
kweekers in cn buiten Nederland. Aan
dezen kweekcr is het vooral te dan»
ken, dat de cultuur nieuwe wegen in»
sloeg. Zijn dahliadiybridon waren steeds
de beste cn behooren nog altijd tot dc
zwaarste concurrenten voor den juar»
iijks terugkeerenden wissclhekcrstrijd.
De volledige jury kopen w ij een dezer
dagen bekend maken.
Voor de slachtoffers van
de stormramp
Nagekomen inzendingen
bij Haarlem's Dagblad
M. A. v. H. 1 10
Comité Stormramp 1925.
Tot cn me: hedenmorgen is bij den
penningmeester van bet Plaatselijk Comi
té binnengekomen:
7 September:
Mevr. VC. H, M. v. S. 100.—
letters S. L. 50.—
enkele gasten Axenstcin 106.10
Nagekomen giften bij
Haarlem's Dagblad, verant
woord in dc nummers d.d.
2 cn 4 Sepl. 83.50
Opbrengst concert, gegeven
door Mta Peltenburg. George
Robert en Gemengd koor op
Vrijdag 4 Sept. in dc Groote
Kerk te Haarlem 220.25
Collecte op 6 Sept. van dc
Verg. v. Vrijzinnige Her
vormden 213.53
773.38
Saldo vorige verantwoor
ding 24.794.01
Totaal 25.567.39
Een avond vol genot»
Dc avond van Donderdag 10 Septcm»
bcr in de Gemeentelijke Concertzaal bc»
looit oen avond tc worden, dien men
niet licht vergeten zal. Een extra mooi
programma is in elkaar gezet. Dc Haar»
lemschc Orkest Vcrceniging komt met
enkele kostelijke nummers Verder een
vioolsolo van den heer H. Grin.
Ook de Koninklijke Liedertafel ..Zang
cn Vriendschap" geeft keurige nummers
ten beste cn w cl met begeleiding van
orkest. Het belooft derhalve een avond
tc worden van hoog kunstgenot,
De luttele toegangsprijs is 5U centen,
natuurlijk voor niemand een beletsel,
temeer niet. cl> inipi bedrnkt. .lat me:,
•laarvCïr ock nog ontvanpt Int -
drukte programma cn den pedruktcn
tekst der liederen. Bovendien is vrijdom
van belasting verleend voor dit buiten»
gewone concert door de welwillend»
hcid van B. en V.
De firma Vcrnout in dc W armocs»
straat heeft zich belast met den ver»
koop der toegangskaarten. Aldaar is
ook de gelegenheid opengesteld zijn
plaatsen 1c bespreken. Des avonds aan
dc zaal zal ook nog gelegenheid zijn zich
van toegangskaarten le voorzien. Ieder,
die dus van een werkelijk moóicn avond
genieten wil zii zoo verstandig,
ccn kaart tc bemachtigen.
INZAMELING VCOR BORCLLO.
Heden werd door Heck's Lunchrooms
als eersle storting een bedrag van
590.95 aan het Steun-Comité afgedra-
Dil bedrag werd verzameld in de of
ferbussen. geplaatst in de Lunchrooms
le Amsterdam, Rotterdam. Haarlem, Lei
tien en Breda en onze winkels te Rot
terdam en Nijmegen.
RIJWIEL ONTVREEMD.
ZaierJagavond werd uit een poort aan
dc Gedempte Oude Gracht een dames-
riiwiel ontvreemd.
De Orgelbespeling van
Dinsdagmiddag
Medewerking van een zangeres
Dinsdagmiddag 8 September van
23 uur zal de gewène orgelbespeling
van den heer George Robert in de
Groote» of St. Bavo»kerk worden op»
geluisterd door de medewerking van
mevrouw L- dc WaardtHollenbach,
zang.
Het volgende programma is opgc»
maakt
1- Komin Oott. Schöpfer, Heil'ger
Geist (orgel). J. S- Bach.
2- Nos- 3 en 5 van „Vijf geestelijke
liederen" (zang), B- v. d. Sigtenhorst
Meyer.
3- Choral 111 (orgel). H Andriessen-
4. Ich rut' zu Dir. Herr Jesu Christ"
(orgel). J- S. Bach-
5- a- Führe uns nicht in Vcrsuchung,
Cornelius-
b. Biblisches Lied. Dvorak (zang).
6. Choral Variationcn uit de 6e So»
nate, F. Mendelssohn Bartholdy (orgel)
De aardappelziekte
De oogst der winteraardappe
len bedreigd.
Onze correspondent in de Haarlem»
mermeer schrijft
Het aanhoudende natte weer is voor
vele aardappelverbouwers in den Haar»
lemmcrmcerpolder een groote tegen»
vuiler, omdat op sommige plaatsen de
„aardappelziekte" reeds groote schade
aanricht cn van den oogst der winter»
aardappelen niet meer zulke goede ver»
wachtingen worden gekoesterd- Niet
ten onrechte wordt dan ook door de
verbouwers sterk verlangd naar droog
De school voor Bouwkun
de. Versierende Kunsten
en Kunstambachten
Een adres aan den minister tot
behoud van de school
Ingevolge zijn oproep aan de ouders
der Leerlingen die de school vcor Bouw.
kur.de. Versierende kur.stcn cn kunst-
ambachten te Haarlem bezoeken, heeft
dc lieer J. Goes te Bloemendaal ver»
schcidcnc betuigingen van instemming
ontvangen. Deze zijn thans door hem,
vergezeld van een adres aan den mï>
nistcr van onderwijs gezonden. In dat
adres, thans ook sprekend namens deze
ouders, brengt adressant onder de aan»
dacht van den minister:
1. Dat zij voor hunne kinderen, nadat
zich daarbij in dc meeste gevallen een
duidelijk uitgesproken roeping had ge»
openhaard, dc school voor Bouwkunde
cn Versierende Kunsten tc Haarlem,
hebben uitgezocht, omdat deze School,
zooals dc practijk heeft bewezen, zeker
wel de meest geschikte school hier tc
tante is, vaar dc leerlingen hunne ca»
paeitcitcn in dc aangewezen richting
kunnen ontplooien.
2. Dat zij cr geen oogenblik aan heb»
ben gedacht dat deze school, waarvan
zulk een goeden roep uitgaat en die
reeds 40 jaren bestaat, kans zou loo»
pen te moeten verdwijnen.
3. Dat zij zeer ernstig vrcczcn dat,
mocht deze opheffing inderdaad worden
uitgevoerd, het overbrengen der kin»
deren naar een andere school met het
oog op de eenmaal ingeslagen richting
od zeer ernstige practi.schc bezwaren
zoude stuiten en wel omdat het onder»
wijs aan deze school zulk eer. speciaal
karakter draagt.
4. Dat er onder de ouders of voogden
zeker verschillende zijn, die zich groote
moeite en opoffering hebben getroost
aan hune kinderen dc opleiding te ge»
ven, die voor bun verdere lever, van
het grootste belang is.
5. De kans om dit doel te bereiken
thans plotseling cn voor verreweg
de meeste leerlingen midden in het leer»
plan dreigt tc worden afgebroken.
6. Dat zij niet zouden weten aan wel,
kc school zij straks hunne kinderen zou»
den moeten geven om eenzelfde rich»
ting, die zoo gebleken is de goede rich»
ting tc zijn, weer te doen vinden.
Redenen waarom den minister wordt
•crzoeht aan deze bezwaren aandacht
te willen schenken.
ONDER ONS
DE BEZITTINGEN
In aansluiting op onze medcdeelingen
in het nummer van Vrijdag over het
faillissement van „Onder Ons", schrijft
mej. A. NV. H. Misset ons, dat de be»
zittingen van het koor door aankoop
haar eigendom zijn geworden- De mu«
ziekknst met inhoud werd cïoor haar
onder voorwaarden ten geschenke gc»
geven aan den heer Leo Pielage, ten
dienste van zijn arbeid. Over medailles,
kransen, het vaandel, enz- is nog geen
beslissing door haar genomen.
KNUDDE
Er is een heel nieuwe modewoord,
Dal je algemeen gebruiken hoort.
.,'t Is: kn udde".
Krijgt Liesje een vetvlek op haar hojed,
Of wel een scheurtje in haar goed,,
,,'t Is knudde".
Wanneer de zon den aftocht blaast.
Of westenwind soms giert en raast,
,,'t Is knudde".
Je zegt het maar en wordt niet moe
Al doet het er ook weinig toe:
,,'t Is knudde".
De meisjes zeggen het 't meest,
Want mannen zijn zoo arm van geest
,,'t ls knudde".
Als Rijmer vind ik het een strop,
Geen enkel woordje rijmt er op.
Dan mudde.
En Utrecht's hortulanus is
Het andre rijmwoord naar ik gis
Das Budde.
Een mudde tarwe is wat waard,
Ook J. K. Budde van zijn aard
Niet knudde.
TOM DE RIJMER.
Verkeersongelukken in
Haarlem en omgeving
Weer een serie ongelukken in
de Haarlemmermeer.
In Haarlemmermeer.
Zaterdagavond had op den Slotcrwcg
de bestuurder van ccn motorrijwiel,
tengevolge van dc vele in den weg
aanwezige kuilen en gaten, het ongeluk
zijn stuur kwijt te raken, waardoor de
motor, na eerst eenige malen over den
weg geslingerd tc hebben, over den
kop sloeg cn dc berijder tegen den
grond werd geslingerd. De chauffeur
van een passccrcndc auto nam den
man. die aan het hoofd verwond was,
op en bracht hem naar zijn woning.
Terwijl de vrachtrijder V. aan den
IJwcg met zijn auto op weg was naar
Amstelveen, werd hem door den aan»
houdenden regen en het beslaan van dc
voorruit ten slotte het uitzicht belem
merd, waardoor de auto plotseling
tegen ccn boom botste. V. liep een
ernstige wond aan het hoofd op cn
viel zoodanig, dat cenige tanden bra»
ken.
Het voorste gedeelte van dc auto
werd nogal beschadigd.
Vrijdag bemerkte op den Hoofdweg
de bestuurder van een motorrijwiel,
op weg naar Amsterdam, bij het nemen
van een draai, dat de ketting onklaar
geraakte. Hij wilde d!r onder 't rijden
even verhelpen, met dit gevolg even»
wel. dat van een der vingers van z'n
rechterhand een gedeelte werd afgc»
kncld. Met groote moeite wist hij nog
door te rijden cn Amsterdam tc bc»
reiken, alwaar hij zich onmiddellijk
door den dokter liet verbinden.
Zaterdag liep op den Kruisweg ccn
5»jarig meisje tc spelen. De kleine had
geen erg in een met groote snelheid
naderende auto. Dc chauffeur, het gc»
vaar ziende, remde uit alle macht cn
weck zoodanig uit, dat de auto in den
kant van den weg terecht kwam cn
dreigde om te vallen, net kind werd
nog even door ccn der spatborden gc»
raakt, doch bleek gelukkig zoo goed
als eccn letsel gekomen te hebben.
In Zandvoort.
Zondagavond omstreeks half zeven
kwam ccn motorrijder met een dame
de duo dc Zeestraat a!' met het
voornemen dc Haltcstraat in te rijden.
Een hond van den heer P. v. D. tracht»
te den motorijdcr in het been tc bijten.
Deze trapte daarom naar den hond met
het ongelukkige gevolg, dat hij het stuur
kwijt raakte cn met zijn motor tegen
de trottoirband viel. De rijder kwam cr
goed af, zijn dame echter die den val
natuurlijk meemaakte, sloeg mét den
mond op dc straat, waardoor twee tan»
den afbraken. Zij moest bij den heer
Van der Kruk. hoek Zeestraat, binnen»
gebracht worden.
DE SPAARNWOUDERSTRAAT»
VEREEN1GING.
Hedenavond wordt door bovengc»
noemde vcrecniging haar eerste jaar»
Tgadcrïng gehouden in dc bovenzaal
.n Café Roodenburg. Spekstraat, al»
hier»
De agenda vermeldt o m-Jaarverslag
an den secretaris en den penning»
meester, bestuursverkiezing wegens pc»
liodiek aftreden van den voorzitter,
penningmeester cn 2c»commissnris, bc»
preking winkelweek cn vaststelling
ran ccn gczclligcn avond-
Dc voorzitter dezer vereenigïng, dc
heer J- F- Keimpema, wenscht zich
voorloopig niet herkiesbaar te stellen.
S- D. A- P-
Op Woensdag 9 September a.s. zal
een ledenvergadering worden gchou»
den van dc federatie Haarlem der S-
D. A. P. Dc agenda voor deze verga»
dcring vermeldt om-: Voorstellen voor
dc Gewestelijke vergaderingeandi»
daatstelling voor het Gewestelijk bc»
stuurbenoeming afgevaardigden con»
gres en bespreking winter=propaganda.
Zinken van de Zuidelijke
Noordzeekust
Nederland met ondergang
bedreigd^
Voorloopig echter geen reden
tot ongerustheid.
De „Lcipzigcr Naturwïssenschaftliche
Korrespondcnz" publiceert, naar wij
in De Tel. lezen, nieuwe onderzoekin»
gen over het zinken van dc Zuidelijke
Noordzeekust- De afbrokkeling van
Helgoland heeft de aandacht weer op
dit welbekende feit gerichtmen ziet
tegemoet dat groote gebieden, al is
het dan niet binnen afzienbaren tijd,
ongetwijfeld door de zee veroverd zul»
len worden. Het Zuid»Oostcn van En»
geland, Noord»Frankrijk, België, Ne»
derland cn de Duitsche Noordzeekust
zijn bestemd om onder te gaan, vol»
gens deze wetenschappelijke mededee»
lingen.
Men wijst op verschijnselen als het
verdwijnen van eilanden, de aanwe»
zigheid van Komeinschc ruïnes op een
diepte van drie meter water e- d.
De geologische onderzoekingen be»
wijzen eveneens, dat groote deelen van
N"oord»Europa sinds langen tijd aan het
dalen zijn- Zoo heeft geen der stroo»
men, die in de Noordzee uitmonden,
tijd gehad om een delta te vormen,
daar de rust hiertoe ontbrak, de kust
immers zinkt weg, al is het langzaam
en onregelmatig- Vroeger mondde de
Rijn in Engeland, in de nabijheid van
Norwich, uit in de Noordzee, na de
Theems als zijrivier te hebben opgeno»
men. Engeland was toen met het vaste»
land verbonden door het verzinken
van groote 'streken lands, ontstond la»
ter het Kanaal. Deze dreigende bewe»
ging gaat voort, terwijl meer Noorde»
lijk gelegen landschappen stijgen. De
vcrdeeling der stijgende en dalende ge»
bieden maakt het waarschijnlijk, dat
groote oppervlakte lands zich
steeds scheever gaat stellen, en dus een
kantelende beweging voltrekt, zich als
wip gedraagt.
De as van deze beweging zou onge»
•ccr in de lijn Luik, Maastricht, Wcsel,
Rhcïne liggen, ten N-W- daarvan daalt,
ten Z-O. stijgt het land. Tot dezp lijn
zal de zee dus doordringen, daar echter
ligt haar toekomstige grens-
Er vrordt op gewezen, dat dit proces
telkens betrekkelijk korten tijd tot
rust komt. maar na zulk een periode
gaat het dan ook weer des te sneller.
Er is ondertusschen, voegt De Tel.
daar aan toe. al ter geruststelling mee»
gedeeld, dat het alles niet zoo snel gaat.
dat men de badstoelen in onze zee»
plaatsen reeds bij. opbod behoeft te ver»
koopen en dat een deel der verschijn»
selcn eenvoudig aan de werking der
zee is toe te schrijven, waartegenover
elders groote aanwinsten van land
staan-
Ondertusschen vraagt men zich af of
een man met blik in dc toekomst niet
reeds dc eerste maatregelen zou kun
nen nemen tot exploitatie van de
Noord2ee»badplaats Maastricht?"
Mr J. N J. E. HEERKENS
THIJSSEN
Zooals wij reeds eerder meldden is
het heden 10 jaar geleden dat de ge»
meenteraad van Haarlem mr. J. N. J. E-
Hcerkcns Thijssen tot wethouder koos-
De heer Hcerkcns Thijssen die als lid
van den raad in het 2de district 17 Juni
1902 werd gekozen, was eerst, na zijn
wethoudersbenoeming, wethouder van
Financiën- Thans is hij wethouder voor
de Bedrijven-
In het college van B en W. bekleedt
hij een voorname plaats cn in den raad
heeft zijn woord gezag. Hij is iemand
die zich ten volle aan zijn levenstaak
gcefr. toegerust met ccn helder ver»
stand cn groote kennis van zaken, voor»
al van die der gemeente- In de ge»
mecntczakcn en in het gemeenterecht
is hij doorkneed als weinigen. Zijne
vroegere werkzaamheden, eerst als com
mics»rcdacteur ter gemeentesecretarie
te Amsterdam en daarna aan de provin»
ciale griffie van Noord«Holland, heb»
ben daartoe het hunne bijgedragen.
Van zijn werkkracht cn zijn werklust
getuigen dc onderscheidene functies
die dc heer ITcerkens Thijssen in het
-penbarc leven bekleedt cn die hij met
auwgc/cthcid vervult.
Tien jaar wcthouder»zijn is geen feit
dat officieel gevierd wordt. Maar toch
een woord van gelukwensch aan mr-
Hcerkcns Thijssen. den ernstigen wer»
kcr. maar ook dc man van groote goed»
hartigheid, voor den ijver door hem
betoond, óók hij dc vervulling van het
tboudcrschap vooral als wethouder
n financiën maakte hij een moeilijken
tijd mede is zeker op zijn plaats-
Mr. Hcerkens Thijssen heeft in dc
functie van wethouder der gemeente
Haarlem san de gemeenschap diensten
bewezen, die dank en waardeering
verdienen- Op een dag als die van he»
den mag dit wel eens worden uitge»
sproken.
PERSONALIA.
Donderdag 10 September hoopt de
heer G. Klanderman den dag te herden
ken. dat hij 30 jaar in dienst is bij de
Gebr. Visser. Aannemers van bagger-
werken alhier.
HOE DE DAM TE AMSTERDAM ER OP HET OOGEN-
BLIK UITZIET.
Nog een klein aantal dagen er. de modderpoel zal vervangen zijn door een smaak
vol plantsoen. Dal, op zijn beurt, weer plaats zal maken voor 'p Damhotel?
"Z- r.
'"'w.
u èriëS
Hierbjj geven w(j een afbeelding van de „Shenandoah", verbonden aan den
mast van het ankerschip. Zooals bekend is het luchtschip de „Shenandoah", een
zusterschip van de Z. R. 3, op den tweeden September in den staat Ohio door
storm vernield. Vijftien leden der bemanning werden gedood en twee zwaar gewond
25»JARIG JUBILEUM.
Zondag was het 25 jaar geleden dat
de heer M' Kummcl, hoofdwerktuigkun»
dige, bij de Xed Spoorwegen in dienst
trad-
Dc heer Kuromel kreeg als volontair
bij dc Staatsspoorwegen zijn opleiding,
waarna hij als werkmeester op verschil»
lende werkplaatsen der maatschappij
werkzaam was-
Aan de Centrale Werkplaats te Haar»
lem klom hij in korten tijd op van
rkmeester tot hoofdwerktuigkun»
dige.
Dat dc jubilaris bij zijn supérieuren
cn hei personeel zeer gezien is. bleek
Zondagmorgen uit het groot aantal gc»
lukwenschen. bloemen cn cadeaux. die
hem vereerd werden- Ir. De Koningh.
chef der Werkplaats, met zijn inge»
nieurs kwamen den jubilaris gelukwen»
schcn en de gebruikelijke enveloppe en
oorkonde overhandigen. Daarna kwa»
de assistenten van den jubilaris,
wie de nestor, dc heer Kerkhoven,
den jubilaris toesprak cn hem een
stoffelijk blijk van waardecring pan»
bood-
Ook van dc ploegbazen der rijtuig»
afdeeling ontving de jubilaris een mooi
cadeau.
Zachary Landsdowae, de verongelukte
commandant van het Amerikaanscho
luchtschip, de „Shenandoah".
DOOPSGEZINDE SCHOLEN
fn den kerkeraad der Doopsgezinde
Gemeente is met ingang van 1 October
op de meest eervolle wijze en onder har-
lelijke dankbet jiging eervol ontslag ver
leend aan den lieer Ed. A. van Bilder-
beek als onderwijzer aan de le school
der Doopsgezinden cn aan mej. A. M.
Kouwer als onderwijzeres aan de 2e
school der Doopsgezinden.
VAKONDERWIJS^VOOR DROGIS
j Woensdagavond 9 September wordt in
een der zalen van café Bnnkmann, Gr
Markt een vergadering gehouden tot op
richting va i een cursus voor het vakon-
derwijs voor Drogisten.
Zij, die aan dat vakonderwijs wen-
schen deel te nemen hebben vriien toe
gang tot die vergadering.