BUITENLANDSCH OVERZICHT
HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 5 OCT. 1925
Ernstig vliegongeluk op S
Schiphol
De vlieger Hess gedood
Op het vliegveld Schiphol heeft Zatcr»
dagmiddag omstreeks twee uur ecu
ernstig vliegongeluk plaats gehad, dat
helaas ccn dor bekwaamste piloten van
de Fokker Vliegtuigfabrieken het leven
heeft gekost.
Te kwart vóór twee steeg de piloot
Ifcss op om inct een nieuwe écn»pcr»
soons militairc-ccndckker van het typ-
Fokker D IV te dcinonstreercn voor
eenige officieren, liet toestel, dat is
uitgerust met ccn 300 paards Hispano
Suizaimotor, werd reeds verschillende
malen zoowel door de hccrcn Fokker en
Garsé als Hess zelf ingevlogen en had
daarbij telkenmale uitstekend vol»
daan.
llcss startte vlot en bracht zijn toe»
stel ccnigc cirkels beschrijvend rond
het veld op ccn hoogte van omstreeks
.250 M. Toen hij een tiental minuten in
de lucht was geweest bevond Hess zich
met zijn toestel wederom juist boven
het vliegveld. Eensklaps zagen de toe»
schouwers, dat dc machine in ccn „vril
le" geraakte: het toestel dook steil
met den neus omlaag, terwijl de ma»
chine eenige malen otn haar lcngtc»as
draaide.
Toen Hess was opgestegen was er
geen ander vliegtuig in dc lucht en
\elen der toeschouwers, wien bekend
was dat Hess nooit een „vrille" draaide
sloeg het zien der omlaag gerichte
spiraalbewegingen reeds met ccn ang»
stigc beklemming.
Wat zij vreesden gebeurde inderdaad.
Hess kor. blijkbaar op de geringe
hoogte, waarop hij zich bevond, het
toestel niet meer in normalen stand
krijgen, het viel met toenemende snelt
heid naar beneden cn sloeg 7 minuten
vóór twe op het vliegveld te plet»
ter.
In ontzetting ijlde men van alle kan»
ten toe; de ziekenauto welke steeds
op het vliegveld is gcstationcccrd reed
uit naar dc plek van het ongeval cn
inmiddels vertrok eveneens een wagen
om uit het dorp Sloten de plaatselijke
geneesheer dr. Faber, te halen.
Dc Fokker was met den ncu. diep in
den grond gedrongen cn romp en staart
waren ineen geschoven. Niet dan met
dc grootste moeite slaagde men erin.
den armen, deerlijk verminkten Hess,
die nochtans nog leefde, uit dc wrak»
stukken tc verwijderen. Beide bccncn
van den vlieger waren zwaar ver»
wond, terwijl hij ccn gat in het vóór»
hoofd had. In ijllcnden toestand werd
hij in den ziekenauto gebracht, waarna
dr. Faber het 't beste oordeelde hem
naar een der Amsterdamsche zieken»
buizen over te brengen.
Onderweg r.aar het Wilhelminagast»
buis overleed lless.
Herman Hess, die zich pas had ver
loofd. ccn Duitscher van geboorte, was
29 jaar cn van 1920 at verbonden aan
de Ncd. Vliegtuigcnfabriek Fokker. In
den oorlog deed hij voor de Duitschcrs
dienst als front vlieger en maakte bij
Molcnhcld* bij VcnTo. direct na den
oorlog, bij ccn demonstratie, zijn debuut
in Nederland.
Hess vloog niet op dc vaste routes,
doch hield zich bezig met het z.g. ..in»
vliegen cn voorvllcgcn" der toestellen.
Het toestel was ernstig beschadigd.
Een gedeelte van dc houtbcklc'cding en
vooral het gedeelte op zij en achter dc
zitplaats van llcss was versplinterd: dc
staart cn de vleugels verkeerden nog
m vrij goeden toestand. Dc 350 paards»
Hispano»motor was schuin in den
wecken grond geslagen, waardoor dc
schroei bij het begin der bladen totaal
vermorzeld was. De zitplaats vertoonde
een wir.war van sUalbuizcn.
Met hehulp van ccn bok werd de
motor dadelijk na het ongeluk uit den
grond getrokken cn vervolgens per
vrachtauto naar dc werkplaatsen ge»
bracht. Daarheen volgden ook dc vlcu»
gels cn het staartstuk.
jn dc Telegraaf lezen wij nog:
Namcrs dc directie der Ned. Vlieg tui»
genfabrick werd ons medegedeeld, dat
de jager in goeden toestand gestart
was l!et toestel had reeds verschil»
lende-keeren gevlogen cn steeds waren
dc vluchten naar wcnsch geslaagd, tiet
;s althans zoo verklaarde men ons
zeker, dat het vliegtuig niet gevallen is
ten gevolge van ccn constructiefout,
maar ten gevolge van het feit. dat dc
piloot meende ccn acrobatischcn toer
op deze hoogte tc moc.cn maken- Dc
looping begon op 400 meter hoogte en
toen zij gemaakt was bevond het toe
stel zich op circa 250 meter.
Men heeft over 't algemeen liever
niet. dat dergelijke „stunts" worden
volbracht op zulk ccn hoogte. Indien
lless nog 50 meter meer ruimte had ge»
had, was hij vermoedqjijk, dank zij den
vol>gas»draaicnden motor, uit dc vrille
genakt cn v .i, ,r „ie» gebeurd.
rslngcuheid i
doen ontstaan.
het vliegkamp heeft
FABRIEKSBRAND TE
LEIDEN
Een fabriek van krijt- en verf
producten afgebrand
Niet een kruitfabriek maar een fa»
brick van krijt cn verfproducten tc
Leiden is afgebrand. Omtrent dezen
brand het volgende
Zaterdagmorgen omstreeks half 5 is
brand uitgebroken in dc fabriek van de
NA'. Ecrsto Ncderlandsche fabriek
van krijt» en verfproducten in den
l'osthoornhof bij de Oude Vest te Lei»
den- De brand, die ontstaan was in
dc krijtaidecling. greep zóó snel om
zich heen dat het, toen de brandweer,
die vrij spoedig ter plaatse was, op
het terrein van den brand verscheen,
al duidelijk was dat er van de fabriek
weinig w as te redden.
Door dc ligging van dc fabriek, mid»
den in den l'osthoornhof. was bet blus»
schingswcrk niet gemakkelijk- Dc mo>
to.spuit wjerp met 7 slangen een groote
hoeveelheid water in de brandende
massa. Tegen 7 uur was de fabriek
geheel uitgebrand- Het nangrenzende
kantoor, dat aan de struut gelegen is,
bleet behouden.
Verschillende huisjes van arbeiders
in enkele in den l'osthoornhof uitloo»
pende pooltjes hebben waterschade ge
kregen.
DE ONTPLOFFING TE
BERGEN
Een der slachtoffers overleden
De jeugdige Simon Met, die bij dc
ontploffing in dc tooccclzaal van De
Rustende Jager te Bergen ernstig aan
het hoofd gewond werd, is in het gast
huis tc Alkmaar overleden- De toestand
der drie andere gewonden is redelijk.
De melkvoorziening van
Amsterdam
Vereeniging tot bevordering
van hygiënische melkwinning
Zaterdagmorgen is een vergadering
gehouden van vertegenwoordigers van
het gemeentebestuur van Amsterdam
met belanghebbenden bij het melk»
bedrijf. Daarin is in beginsel besloten
tot dc oprichting van een vereeniging
tot bevordering van hygiënische melk
winning- Een commissie, waarvan dc
heer R- S- Gelder, veearts, als secrc»
tarls al optreden, zal dc noodige stap
pen doen om tot stichting van deze
vereeniging tc geraken. Toezegging
van een aantal corporaties, bij de melk»
winning betrokken, tot toetreding tot
die vereeniging is reeds verkregen-
Een ongeluk op het ter
rein der Philips glasfa
brieken te Eindhoven
Een werkman tusschen de buf
fers bekneld geraakt
Op het tcyrcin van 3e Philips GJas»
fabrieken tc Eindhoven is, toen
zeven arbeiders twee ledige spoorwa»
gens uit dc cartonnngcfabrick voort»
duwden, ccn hunner, tie 2l«jarïge on»
gehuwde A- V-, uit Valkenswaard, tus
schen dc büffers bekneld geraakt In
ernstigen toestand werd hij naar het
ziekenhuis overgebracht, waar hij aan
dc gevolgen is overleden- Zijn borst»
kas was ingedrukt.
Wil Turkye een oorlog?
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a CO CenU per regel.
De poe Jkoopt 1-otJi-
mlddeltje welke men
Qcwoooltjk ie banc
neemt, peneaen den
hoest met ;e'onder-
drvVkeo hoogstens
dc verschi|o»eleD.
Neemt toch dc Abdijsiroop te baat a
het krachtig werkende kruidenraiddel B
en U zult zicu. hoe gauw U Uw E
verkoudheid kwijt li
De Spaansche koning over Marokko
De politieke toestand in Egypte
De ontwapening van Denemarken
IfcMldM-
Wil Turkije oorlog?
Wc geven niet toe. zeiden dc Turken
tc Gcnóve, toen de Mosoclquacstic aan
dc orde kwam. Wc geven tot geen en»
kelen prijs toe, zeiden dc gedelegeer
den. toen ze in hun land terug kwamen
en zoo is het gekomen, dat dc MosocU
quacstic onopgelost bleef. De zaak
wordt echter hoe langer hoe minder on»
schuldig. Eerst kwamen geruchten van
'J'urksehe troepenconcentraties aan de
grenzen van Irak. En toen cr nog vc»
len ongeloovig dc schouders ophaalden,
kwam dc bevestiging van die berichten
benevens een telegram uit Parijs, waar»
in gezegd werd. dat T urkije in het ge»
hcim mobiliseerde. Dat bericht is ge»
lukkig zouden we zoo zeggen, nog niet
bevestigd cn het is tc hopen, dat het
onjuist zal blijken cn nooit bevestigd
ordt.
Nu racldt de „Chicago Tribune" uit
Konstantinopel. dat onrustbarende be=
richten over dc bedrijvigheid van dc
Turken in dc richting van Mosoel bin»
ncn komen. De vijfenzeventigduizend
man Turkschc troepen, die tijdens den
opstand der Koerden naar het gebied
van Diabeker werden gezonden, wor»
den voortdurend versterkt, terwijl dc
Turkschc verdedigingswerken van
Smyrna cn aan dc DardaneUcn ver»
sterkt worden cn, tenslotte, geen vreem
delingen in het binnenland van Anato
lie cn dc Zwarte Zeehavens worden
toegelaten. Voorts maakt dc Junkers»
maatschappij bij liet bouwen van een
vlicgmachincfabrick tc Angora voor
het Turkschc leger spoed cn worden
van overal troepenbewegingen ge»
meld. Het zijn Duitschcrs, zegt het
blad. die alle wapen» cn munitiefabric»
ken der Turken organiscercn.
Een hooggeplaatst Turksch ambtc»
muw verklaarde tegenover den coi
pondent van het blad, dat Tut
IMosicl tne allen tijde met 10.000 i
cavalerie kan bezetten, dat dc troepen
in Irak tegenover dc Turken onbe»
trouwbaar zijn cn dat dc honderd Brit»
schc vliegmachines in Irak een plotse»
llngen aanval niet tot stilstand kunnen
brengen, in het donker, noch bij be
wolkten hemel. Ingeval van vijandelijk'
heden gelooft dc Turkschc generale
staf dat Engelund van het Suezkannal
door de lucht versterkingen zal aanvoe
ren, doch deze zullen naar zijn mcening
niet tijdig genoeg ter plaatse kunnen
De strijd in Marokko.
De „Daily Express" heeft te Madrid
ccn onderhoud gehad met koning Al»
ions. Spanje, aldus de koning, heeft den
last van den blanke op zich genomen en
het resultaat van den buidingen oorlog
in Marokko zal van vitale materieele en
moreele betcckcnis zijn voor de chris»
tclijkc beschaving in het algemeen. De
koning was van oordeel, dat dc offers
van Spanje door dc andere mogendhe
den worden onderschat. Marokko is het
slcutelgebicd voor den Islam en dc
oogen van het gchcclc Oosten zijn op
dc pogingen geconcentreerd, die door
Abd-cbKrim worden aangewend om
over dc twee westelijke mogendheden,
die in den strijd inct hem gewikkeld
zijn, te zegevieren. Het feit, dat dc
meeste Europccschc mogendheden ge»
nocg eigen zorgen hebben en dat dc
Spaansche oorlog in Marokko niets
nieuws i«. heeft t"t gevolg, dat de
actieve belangstelling voor deze werkc»
ï-.jkc rasNcnquaestic geringer is. Zelfs
Frankrijk neeft dit tot het laatste oogen»
blik niet ten volle erkend, evenals En»
geland en Italië dit thans nog niet doen.
Dc quaestie is voor Spanje een quaestic
op leven cn dood: Abd<l-Krim moet on»
der alle omstandigheden overwonnen
worden.
Hit Eevpte.
Volgens dc „Manchester Guardian"
Stnat Egypte nan den vooravond van
een bewind, dat voor den vrede des
lands niet minder gevaarlijk is dan dal
van het vroegere kabinet van Zaghlocl
pasja. Bedoeld wordt ccn autocratisch
bewind van het palcis van koning
Focad- Reeds lang werd voorzien dat
zoodra het palcis zich stcik 'genoeg zou
voelen, hef een middel zou zoeken om
zich tc ontdoen van dc mannen, die
reeds Kort na dc jongste verkiezingen,
waarin liberalen, onafhankclljkcn cn
het Palcis tegen dc Zaghloelisten sa»
mengingen, zich met dc oppositie had»
der. verbonderj tegen 's konings wen»
schen betreffende dc opstelling van
dc Egyptische grondwet. Dc vorming
van dc" zoogenaamde Ittchndpartij in
Januari van dit jaar. waarin dc hand
van Nasjat pasja, den jongen, energie*
kon cn bekwamen fungecrend direc
teur van 's Konings Raad viel te hc(»
kennen, werd daarvan reeds als een
voortccken beschouwd; zij moest het
paleis op den duur in staat stellen, het
zonder de liberalen, die de Ittchad-
partij noodc in het kabinet duldde
te doen, die, ofschoon tegenstanders
van de Zaghloelistcn. in wier rijen zij
verdeeldheid brachten, zich toch niet
onverlceld achter de regccring konden
scharen. Naar de mcening van het
palcis is thans het tijdstip aangebroken,
dat de libcraden en hun vrienden meer
ils overlast moeten worden beschouwd
dan als steun. Het incident dat de ka»
kinctscrisis van de vorige maand heeft
teweeg gebracht: dc weigering van den
minister van Justitie om toe te stem»
men In het ontslag van een hoogleer»
die van ketterij werd beschuldigd.
j in overeenstemming zijn geweest
inct het paleisprogram, dat een nauw
hondgenootschap met El Ezhar, het
bolwerk der Mohammcdaanschc ortho»
doxen, behelst.
Dc „Manchester Guardian", die van
het drijven der Peleispartij c*-n nieuw
bondgenootschap verwacht van Zagh»
loclistcn cn velen van hen, die thans
nog hun tegenstanders zijn. tot het ver»
ded:gen van de Grondwet, waaraan
Engeland zijn medewerking heeft ont»
leend. spoort de Engclschc rcgcering
aan den koning van Egypte tc- doen
weten, dat zij zich met wat thans
gaande is, niet kan vcrecnigcn. Vooral
niet, omdat het gevolg daarvan op»
nieuw zou zijn een gespannen verhou,
ding tusschen Engeland cn Egypte.
Denemarken cn de ontwapening.
Naar aan de „Frankf. Zcitung" uit
Kopenhagen gemeld werd, zal oin rede»
ncn van partijpolitiek door dc Deensche
rcgcering in ccnigszins gewijzigden, door
de democraten aangegeven \orm, het
ontwapeningsvoorstel binnenkort weer
aan den R:jksdag worden voorgelegd
Minister .Rasmussen trachtte tegenover
buitcnlandschc persvertegenwoordigers
opnieuw uiteen tc zetten, dat isct voor
Denemarken het beste was om tc ont»
wapenen, daar het land militair geheel
machteloos is. Sprekende over den toe»
stand in dc Oostzee, gewaagde de mi»
uister van dc mogelijkheid san ccn
Engclsch'Russischc hotsing. Over dc po»
si tie van Denemarken tusschen beide
mogendheden liet de minister van Oor»
log zich als volgt uit: Als wij ccn leger
hebben, kunnen dc Engclschcn vcrlan»
gen. dat wij de Sont cn dc Groote cn
de Kleine Belt tegen Rusland afsluiten.
Doen wij dat. dun zijn wij dadelijk in
den oorlog betrokken als bondgenoot
van Engeland. Verlangen dc Russen dc
afsluiting van ons cn geven v.-jj daaraan
gevolg, dan zijn vrij de geallieerde van
Rusland cn moeten wij on? tegen dc
vloot van Groot»Britannic verdedigen.
Dc derde mogelijkheid is. dat wij dc
afsluiting weigeren. In dit geval zal een
der beide mogendheden dc afsluiting
zelf uitvoeren cn zouden cr vréémde
troepen op Sceland cn Funcn aan land
worden gezet. Als wij dnn ccn leger heb»
ben. jri.in wij ongetwijfeld verplicht onze
neutraliteit te verdedigen cn worden
wij eveneens dadelijk in den oorlog be»
trokken.
Dc Deensche oppositicpcrs houdt zich
met deze verklaringen van den Minister
bezig cn legt cr den nadruk op. dat ook
de ontwapening van Denemarken geen
waarborg zal bicden -dat het land niet
in den oorlog betrokken wordt.
Van belang is een interview van den
Deenschcn minister-president Stauning
met dc ...Matin". De premier wees erop.
dat het met dc ontwapening thans zoo
staat, dat tot de ontmanteling der ves
tingen besloten is cn dat de premier
iioopt een verlaging van 't effectief van
100.000 op 30.000 man te verkrijgen.
Als ik deze vermindering verkrijg,
zoo verklaarde de heer Stauning, dan is
het miin bedoeling het uitroepen van de
neutraliteit van Denemarken te vragen
op dcnzelfden voet als Zwitserland.
Verspreid Nieuws
POLEN EN RUSLAND.
Dc diplomatieke correspondent van
de Daily Tel." constateert, dat in Lon»
den de algcmccne opvatting hccrschc dat
Polen zijn betrekkingen tot dc AVesteljj»
kc mogendheden kan noch wil doen ver»
slappen, zelfs niet om ccn werkelijke
toenadering tot Moskou tc zoeken, daar
Polen Moskou nooit vertrouwen kan en
ten slotte tot slachtoffer zou kunnen
worden gemaakt hetzij door ccn overeen
stemming tusschen Rusland en Duitsch»
land of door een Fransch-Russische al»
liantic, wanneer dc politieke verhoudin
gen in Rusland zich zouden wijzigen.
Ook kan Rusland Polen nooit den finan»
cicelcn steun verschaffen, welken het
behoeft; maar de groote Anierikaunschc
firma's, welke inct Rusland zaken wil»
len doen en zfch bedienen van verschil»
len bemiddelaars, bijv. Italië, zouden
ook bereid zijn Polen in de toekomst
daartoe te bezigen.
SIR HARI SINGH.
Tegen de opvolging van Sir Hari Singh
(„mr. A.") van zijn oom als maharadja
van Kasjmir, hetgeen als een uitgemaak»
te zaak werd beschouwd, rijzen onder
de bevolking van Kasjmir ernstige bc»
zwaren. Sir Hari is, zooals men weet,
ccn neef van den overleden vorst. De
Hindoe»wettcn bepalen, dat de aangeno»
men zoon van een vorst, dio zelf geen
kinderen heeft, hem op den troon op»
volgt, en daar de overledene zulk ccn
zoon had, staat de bevolking cr op. dat
deze, en niet Sir Hari, hem opvolgt,
De bevolking meent, dat de Engclschc
regeering, d:e Sir Hari op den troon
vcnscht. daarmee buiten het terrein ha»
c-r bevoegdheden treedt. Verder heeft
ij bezwaren tegen Hari Singh, omdat
hij heeft getoond niet de man te zijn,
die bereid is bepaalde democratische
hervormingen, waarvoor de bevolking
m Kasjnlir ijvert, door tc voeren.
President Coolidge is ternauwernood
in een automobielongeluk ontkomen,
toen hij ccn straat wilde oversteken.
Een agent van den veiligheidsdienst
greep het staatshoofd der Vcrcenigdc
Staten haastig bij den 2rin en irok hem
nog te juister tijd op het trottoir.
Andere agenten arresteerden den be
stuurder van den auto. tegen wien een
proces»verbaal wegens schending van de
vexkeersverordeningen werd opgemaakt.
ONZE LACHH0EK
Een /van de meest tragische gevallen'
t de medische practijk, ons dezer da»
gen ter oore gekomen, is dat aan een
kappersbediende, wien door den dokter
voorgeschreven werd, dat hij zich ge»
durende minstens een jaar van allen
hoofdarbeid moest onthouden.
WillieZoo- .Waarom sta je hier
voor het kantoor, waar je de vorige
weck ontslagen bent? Hoop je soms,
dat ze jc weer terugnemen.
Ex»jongstc bediendeIk Jiwam
alleen mara ecüs kijken of de fiima nog
bestaat-
In dc Jcrschc hoofdstad Dublin heeft
dezer dagen een stouw die op dc ccr»
ste rij in de bioscoop zat, een flcschje
inkt naar het doek gegooid. Sterker
nog, zjj heeft het geraakt.
Kinder
urtje.
6.45 n4n. Halfuurtje
725 n.in. E-n praa;;-s
H, Swkisim.
8 r.m. Koereen. Weerbericht en Pere-
bènehten, vanwege het Perebureau Va:
Dias te Ameterd:
8.10 aan. Concert. IT. JA O.-orket'. onder
leiding y*a Francois Lupgens. goiis::
Chris -Ie Vos.
SU n.rn. Koereen. Weerbericht cn Pers
berichten vanwege Lei Perebureau V
Dias te Amsterdam.
Amsterdam 1950 M.
10.15 v.m. Tijdsein van het Persbureau
Vaz Dias (Officieel» Amsterd. tijd),
4.30 n.m. Tijdsein van. Va* Dim (OM
Amsterdanncbe Tijd.)
Londen 2 L. O. 365 M. (Nederl. tijd).
10.50 v.m. Tijdsein van de B;g Ben. -
Weerbericht.
1.20 n.EL Tijdsein van Greenwich. -
4.20 n.m. Tijdsein van Greenwich. -
5.35 n.m. K4iderrertclIingen.
6.20 n-m. Lichte muziek.
7.20 n.m. Tijdsein van de Bi$ Ben. -
Weerbericht.
8 20 n.in Tweede acte van de opera
y ,C vrmen" (Biret), op te voeren docr de
the British National Opera Company uit
gezonden door het Theatie Royal te Glas
gow.
9.20'n.m. "Derde Ac to .Carmen" (Bizet)
'10.50 n.m. Melody and Humour. Cancer-
linaeolo.
Daver.try 5 X. X- 1600 M. (Ned. tüd).
Geeft het geheels programma van Lon
Bournemouth 6 B. M. 385 M. (Nedei
tijd.)
4.05 n m Orkeet van het Bungalow
Birmingham 5 I. T. «79 M. (Ned. tijd
4.05 n.m. The Station WkkI Quintet.
6.20 n.m. Lore'.Is Picture House O
chesira. i t
3.20 a.m. Concert. Liedrren.
Cardiff 5 W. A. 351 M. (Nadert. tijd)
3-20 n-m."Concert door het Statisnsotkes
8.20 ii,m. Concert. Pianoconcert, 'Liedje
aan! de piano.
Manchester 2 Z. IJ. 379 M. (Nodorl
tijd).
4 05 n.m. Concert, Oi'kest o.a. Ouverture
„Piqué Dame" (Êuppë).
Newcastle 403 M. (Nederl. tijd).
3.50 n.m. Teler-nie voor de scholen.
8 20 a.m. Programma var. muziek van
Lisa:.
Parijs, S. F. R. >780 M. (Nederl. tijd).
12.50 n.m. Concert vsd Lucien Fa::s
9 05 n.m. Concert met medewerking rs®
solisten.
Leipzig ongovcer 400 M. (Nederl. lijd)
12.20 n.m. Middagconcert op de Hupfeld
Phonola.
LUCHTVAARTNIEUWS
NIEUW FOKKER/VLIEGTUIG
VOOR DE K. L. M.
Men meldt aan liet Ha'agschc Ancta»
kantoor:
Men za! zich herinneren, dat cenigen
tijd geleden een verbeterd type Fokker
I' VII vliegtuig op Schiphol gedemon»
streerd werd en dat dit vliegtuig, het»
velk F YfI»A genoemd werd, over een
buitengewone manocuvrabiliteit bleek te
beschikken. Dit eerste toestel van dit
type werd naar Amerika verkocht. De»
zer dagen heeft nu de N.V. Neder»
landsche VJiegtuigenfabriek het eerste
toestel van ccn serie vliegtuigen van
dit zelfde type aan de K. L. M. afgc»
leverd. Dit nieuwe vliegtuig is voorzien
van een „Jupiter" 4000 P.K. motor cn
kan daarmede ccn snelheid van 175
K.M. per uur ontwikkelen. De cconomi»
sche verkeerssnelheid is circa 155 K.M.
per uur. dus ongeveer 30 K.M. per uur
liooger dan dc verkeerssnelheid van dc
oudere Fokker F YII's met 360 P.K.
Motor, bekend door de Holland'Indic»
vlucht en waarvan de K. L. M. er ccn
aantal in gebruik heeft.
Het nieuwe toestel heeft zitplaatsen
voor twee piloten met volledige dubbele
besturing cn de ruime cabine biedt
plaats voor 8 passagiers, evenals bij de
oudere F YII's. Het heeft een toilet cn
een groot bagageruim. Het vliegtuig
waarvoor het luchtwaardighcidsccrtül»
caat is uitgereikt met dc rcgïstraticlct»
ters H-NACT. heeft reeds alle door de
K. L. M. vcreischtc proeven afgelegd en
zal eerstdaags in dienst gesteld worden
on dc lijn AmsterdamRotterdam—Fa-
rijs.
31UARTEN
B. C. „VRIENDENKRING".
Onder zeer groote belangsiel'ing heeft
de biljanclub Vriendenkring'' Vriidi»»
2 October haar nieuwe ciuöG.ual bij
een heer Dieben, Groo'.e Houütrazt 133
geopend.
De heer H. J. Aaltsz, eere-voorzittor,
opende den avond met een woord van
welkom en hartelijke» dank aan allen,
o.e toi dit doel hadden medegewerkt eu
zei dat de vereeniging Vrienjer.kung"
in het belang der biljartsport genood-
zaaki was geweest, om lot ingebruikne
ming van dii nieuwe lokaal over te gaan
Hij verklaarde daarmee het clublokaal
voor geopend.
Hierna nam de wedstrijd tusschen den
heer Kobus (lid van „Vriendenkring cn
kampioen van Haarlem) en den heer Ph.
Schmidt (kampioen van Nederland klein
biljart) een aanvang.
In aanmerking genomen dat het sei
zoen voor de biljartsport pas gaal be
ginnen c-n de spelers dus nog niet inge
speeld zijn, is er door hen zeer gced
gesfteeld.
De heer Schmidt begon me: een poe
del, waarna 18, 33, II, 1, 2hij stond
bij ce 10c beurt op 331. De heer Kcbus
begon niet 4 en maakte tu de 7c beurt
een mooie serie van 50 en stond op dc
10e beurt op So. Hij was dus direct al
even achter. Dit ziende, maakte hij in
zijn 11e, 12e, en 13e beurt resp. 30, 45
eu 3ó om in de 16e weer 37 te maken;
hij stond toen op 244.
De heer Schmidt liet direct een paar
prachtige series zien van 75, 45. 42 en
maakte dus in 3 beurten 162 caramboles;
hij was zijn achterstand zoodoende weer
spoedig ingeloopen. Bij de 16e beurt
was de stand 244—25S. Daarna kregen
we van den heer Schmidt nog een serie
van 42 en toen kregen beide spe'.ers even
een inzinking.
De heer Schmidt liep echter langzaam
iets uit. om in de 32e beurt met een se
rie van 19 de partij van 400 caramlvi.es
ie eindigen, den heer Kobus op 342 la
tende.
De totale uitslag is:
Ph Schmidt 400, 32, 75, 12.50
W. Kobus 342. 31, 50, 11.03.
De heer Aaltsz reikte met een toepas
selijk woord de uitgeloofde medaTle aan
den heer Schmidt uit.
De avond is voor de vereeniging
„Vriendenkring" mooi en succesvol ge
weest. -
Vermoedelijk zal over 14 dagen oe re-
furnwedslrijd in Amsterdam plaats heb
ben.
FEUILLETON
OE LOTGEVALLEN VAN
EEN HOFDAME
Naar bet Engelich Tan
C. N. en A. M. WILLIAMSON
Kasteel Carmonccux.
Vrijdag.
Liefste Mademoiselle. Morgen
komt cr een eind aan ons bezoek aan
den Hertog cn Hertogin van Sussex,
maar ik kan niet zoo lang wachten met
je te schrijvzn.
Ik ben er zeker van. dat je reeds
ellcs van dnt bezoek hebt gelezen, daar
je. zooals jc zegt, ccn New»Yorks:h
Zondagsblad leest, om de Engclschc
„Berichten uit «le voorname wereld"
met hier en daar iets over mijn per
soontje tc vernemen. Maar de couran»
ten. zelfs die het best op de hoogte zijn
kunnen toch niet dc ware geschiedenis
kennen. Slechts ccn paar menschcn in
het huis wisten, wat er gebeurde, cn
die het weten, zullen Het niet vertellen
want zie je, ik noem schrijven aan jou
niet „vertellen". Je woont duizenden
mijlen ver en je zult cr nooit een ster»
.yellng ccn woord van zeggen, daarvan
ben ik even zeker als van mijzelf
tenzij natuurlijk ccn opgesierd verhaal
van dc waarheid de rondo mocht doen.
Dan sta ik je toe dc ware geschiedenis
mee te declcn.
Andere dingen, dit ik ie heb gcschre
ven. hadden meest betrekking'op mij
of mijne intieme vrienden; nisar dit
maal het anders, het betreft nu een
Koning en Koningin Niet mijn Koning
en Koningin echter, anders zou ik zwij»
gen. zelfs tegenover jou.
Ik kan wol gissen, wat je in dat
Zondagsblad gelezen hebt. Dal de Ko
ning cn de Koningin van Engeland met
Koningin Maud van Noorwegen cn dc
Koning cn Koningin van Spanje tc
zamen een bezoek hobbe^ gebracht aan
den Hertog en Hertogin van Sussex op
hun prachtig oud kasteel, ccn van de
meest bekende, zoowel als oudste van
Groot Brittnnnië. Ik durf zeggen, dat
dc journalisten niet hebben vergeten
tc vermelden, dat Koningin Maud's
kleine jongen cn ;!c oudste der Spaan»
chc Prinsjes bij hunne moeders
den zijn: en ik ben er zeker
dat
zü niet hebben nagelaten ccn bcschrij*
ving te geven van dc feestelijkheden,
die Hunne Majesteiten zonden worden
aangeboden door de bekendste niet»
koninklijke gas'hcer en gastvrouw in
Engeland. Zie ie. sedert mcnsrhcnheu»
penis zijn cr nooit zooveel Koninklijke
personen tc zamen geweest voor een
bezoek in een landhuis, daarom zal dit
zoo bekend worden; cn des tc meer
reden, waarom hetgeen eergisteravond
is gebeurd ccn soort staatsgeheim moet
blitvcn.
Ik twijfel niet, of je Zondagsblad
had een opschrift voor dot artikel over
het Koninklijk bezoek, als: „Drie Ko»
ninccn in een Kasteel", of „Een Opeen»
hooping van Koningen"; cn ik veron»
dcrstch dat elke ga«t niet alleen bjj
name fenoemd werd. mrr.r dat cr tc»
vens allerlei bijzonderheden van wer»
den verteld. Toch is het niet waar
schijnlijk, dat dc naam van Mr. Henry
Drummond veel indruk op je heeft ge»
maakt, omdat jc geen nijzonder bc»
lang stelt in personen van zijn beroep.
Maar onthoud dien naam nu goed, lieve
want ik kom cr straks weer op terug
cn hij neemt een belangrijke plaats in
mijn verhaal in. Maar eerst zal ik de
Hertog cn Hertogin van Sussex en het
Kasteel Carmonceux beschrijven.
De Hertog heelt vele jaren een
groote rol gespeeld in dc politiek, cn
is dc rijkste hertog in Engeland: lang,
met cm ccnigszins melancholiek uiter»
lijk, dik grijs haar op ccn welgevormd
hoofd, een patriarchaten baard cn ccn
somber voorkomen. Ik weet niet, hoe
veel prachtige huizen hii heeft, maar in
elk geval heeft hij een werkelijk palcis
in Londen, en uitgestrekte bezittingen
in Schotland, bchahc Carmonccux,
drtf "udcr en beroemder is dan de
andere cn zoo vol kunstschatten cn
prachtige dingen, dat dc Hertog wel
door Koningen benijd wordt.
Dc Hertogin is, zooads je denkelijk
weel, hall een Amcnkaotjbcljc haar
moeder kwam uit Nc\v»York, geloof;
ik. en trouwde met een Italiaan.schen
Prins cn dc Hertogin van Sussex
heeft ccn zwak voor Amerikanen, je
gens wie zij dikwijls heel vriendelijk is,
zelfs al weet zij niet veel van hun ver
leden. als zij maar in haar smaak val»
len: Ik heb gehoord, dat zij nooit n
Amerika is geweest en cr werkelijk
heel weinig van weet. behalve dan
wat men zoo nu en dan toevallig hoort.
Maar zij is zoo aardig, edelmoedig cn
goedhartig, zoowel als algemeen be»
rriind dat iedereen vriendelijk is, zelfs
jegens hare zonderlingste bcschcrmè»
lingen.
En nu het kasteel 'Carmonccux; maar
daar ik hier twee of drie kiekjes zal
insluiten (die ik zelf heb ontwikkeld
in een donkere kamer, die eens een
geheime cel is geweest voor ccn ge
vangene cn waar het moet spoken), bc»
lioci ik cr niet veel van fc zeggen. Een
deel er van is uit den tijd der Yer»
«nering, maar het gedeelte, waar dc fa»
familie tegenwoordig woont, weTd ge»
bouvd in dc veertiende eeuw. Het ge»
hecic groote gebouw is een soort ves»
ting, omdat het natuurlijk oorspronke»
lijk er op berekend was om ccn beleg
te doorstaan; maar de gracht is nu
verstopt Hoor waterlelies roodc, blau.
wc en witte: cn dc uitdagende torens,
die op dc muren en dc poort vernjztn.
ziin begroeid met klimop. Er is ccn :n»
gesloten binnenplaats, cn dc groote
ste enen vestibule cn de met eikenhout
beschoten eetzaal, zoowel uls dc schil»
dcrycngalcrij hcctcn de mooiste van 1
hun soort irt Engeland.
Het is een oude aardigheid, dat de
familie zelf niet weet, hoeveel trap
pen er in het kasteel ziin. cn dat er
honderd jaar geleden een bloedverwant
die door den regeerenden Hertog werd
gehaat, met zifn vrouw- en vele kinde
ren cn bechendcn jarenlang in het hu's
woonde, zonder dat de eigenaars en
hunne bedienden het wisten. Je kunt
dus zien dat Carmonceux een van de
weinige plaatsen is.waar twee Ko
ningen cn drie Koninginnen met hun
respectievelijk gevolg op voornamen
voer kunnen logeeren, zonder elkaar
overlast aart te doen.
Ik denk, dat onze lieve Koningin mij
meenam, deels om de Hertogin genoe
gen te doen, omdat ik ccn Amerikaan»
sche ben een mijn levensloop zoo ro»
msntisch is (zooals de couranten zeg»
gen), dat de menschcn er belang in
stellen. In elk geval vond ik het heer
lijk mee te gaan. Je weet niet. hoe lief
de Koningin van Spanje is, cn Koningin
Maud is vcrrukkcliik. De Koning van
Spsnje is zoo geestig, dat hij iedereen
wel urenlang kan laten lachen, als bij
daarvoor moeite wil doen. Jc weet,
hce onze Koning en Koningin zijn. en
ie kunt je dus wel voorstellen, dat het
bezoek nvn Carmonceux zeer aange».
nsiiim beloofde te worden.
Onder de personen van minderen
rang, zooals ik, en dc gasten (wier
liisi natuurlijk eerst aan Hunne Majes
teiten ter goedkeuring was voorgelegd)
behoorde Mr. Henry Drummond.
Ik. had hem nooit ontmoet vóór den
dag. dat wij op het kasteel Carmon»
ccux kwamen (nu vijf dagen geleden),
maar ik had minstens een dozijn maal
over Hem hooren spreken in dc weck.
die aan ons bezoek hier voorafging.
Hij scheen ccn ongewone posi.ic in tc
nemen, omdat hij, hoewel nij voor h.c
publiek optrad, toch ook in de voor»
name wereld verkeerde; zoozeer zelfs,
dat dit niet dc eefste maal was. dat hij
te zamen werd uitgenoodigd met Ko»
ninklijkc personen. (Je merkt mis»
schien op, dat ik van Mr. Drummond
spreek in den verleden tijd; maar ie
zult wel spoedig zien waarom). Ik
vernam, dat hij een Amerikaan van ge»
boortc was, die in het buitenland wus
opgevoed cn het grootste deel vap zijn
leven later had doorgebracht in dc
voornaamste hoofdsteden van Europa
cn daar in het bij'zonder voor Konin».»
lijke personen cn in het algemeen voor
de aristocratie was opgetreden met
zijn verrassend bekwame staaltjes .aa
gedachtedelen.
Iedereen zèide, dat hij een buiten»
gewone begaafdheid daarvoor had. en
een waardig opvolger was van Fitzroy
Y'orke: en ofschoon ik niet prccte's
wist, wie F. Y. was, daar hij ccn groot
licht moet zijn geweest vóór mijn rijd,
verlangde ik cr zeer naar Air. Henry
Drummond tc zien.
(Wordt vervolgd).
