Ill
43e Jaargang No. 12977
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 9 October 1925
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem ea de dorpea in den omtrek waar een Agent geveaUgd
b (kom der gemeente) 13.57H Franco per post door Nederland f3.87H. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken I0.57H; franco per post f0.65.
ADVERTfcNTIEN: Van 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bfl
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiên van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Ceata
per pUa*a*«g. elke rege1 meer 15 Cents A contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en Administratie) Gr. Houtstraat 03, Post-Giro 38810 UITGAVE OER N.V-. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Velaen, Velseroord, Wljkeroog, IJmuiden
Valoonnummers: Directie 13082, Redaotie 10600 en Administratie 10724 c" reEREloos"00" Beverwijk, en*-, enz. Dr lebuizerker k weg 2, Velsen. Telefoon 3621
EERSTE BLAD
HOE STAAT T MET....
den bouw der 182 woningen
aan de Pijlslaan?
Het dorp aan <le Pijlslaan want zoo
mogen wij het wel noemen nadert
zijn voltooiing.
Zooals onze lezers weten, worden
daar door den aannemer C. M. W. van
Emmerik, niet minde dan 183 wonin»
gen in zes groepen gebouwd onder ar»
chitcctuur van den directeur van het
Gemeentelijk Woningbedrijf te Haar»
Jem.
De hoofdopzichter, de heer E. J. v. d.
Anker, had Donderdagmiddag de vricn»
delijkhcid, ons door dit aardige tuin»
dorp>m.wording te leiden en de ge»
wcnschtc inlichtingen tc versohaffen.
Hij is best tevreden over den voort»
gang van het werk; er wordt bijzon»
der ijverig gewerkt. Op dit «ogenblik
zijn cr zelfs niet minder dan 150 werk»
lieden aan den gang.
Er zijn nu 70 woningen met achter»
tuinen cn schuren zoo goed als gereed;
46 woningen zijn op 24 October bewoon»
baar. Een maand later volgen weer 28
woningen. Hier zijn thans de schil»
ders bezig.
Groep I en groep IV'. te zamen vor»
mende 73 huizen, worden nu voor het
schilderwerk gereed gemaakt.
Op 24 Februari 1926 moeten alle hui»
zen voor bewoning gereed zijn. Dc heer
v. d. Anker verzekerde ons, dat dit
ook wel het geval zal wezen.
Men is trouwens reeds begonnen met
het ophoogen- van dc heel aardig ont»
worpen wegen, om de huizen bewoon»
baar te maken.
Door ccn mooie poortwoning krijgt
men ccn mooi kijkje op het openbaar
plantsoen, dat evenals een kindcrspcel*
plaats in dit grootc bouwplan ontwor»
pen is.
De afscheiding van den grond voor
dc achtertuintjes is reeds gereed geko»
men. De dienst van den Hout en l'lant»
socnen, die ook de voortuintjes zal aan.
leggen men kan er dus van op
aan. dat het hier mooi wordt zal
overal langs de lage hekjes groen blij.
vende heesters planten-.
Dc woningen, waarsoor zich niet
minder dan 1200 gegadigden hebben
opgegeven, zien er zoowel van buiten
als van binnen keurig uit. Aan den
binnenkant zijn dc paneclcn. deuren,
kozijnen enz. modern in verschillende
kleuren, groen, rood, geel en zwart
geschilderd, wat vooral wanneer dc zon
schijnt ccn vriendclijkcn indruk maakt.
De keuken is zóó geriefelijk ingericht,
dat vele huismoeders er joloersch op
zullen wezen.
STADSNIEUWS
DE NIEUWE SCHALK
WIJKERBRUG
In ons nummer van Woensdag 7 Oe»
tober publiceerde® we het raadsstuk
betreffende den bouw van de nieuwe
Schiilkwijkcrbruk.
Hierboven is een teekening van dc
nieuwe brug afgebeeld.
Zooals men weet vragen B. cn
aan den Raad daarvoor een crcdiet van
f 50.000.
Als deze brug gebouwd is, zal daar
een belangrijke vcrkccrsverhctcring
tot stand gekomen zijn Men bchoclt
daarvoor slechts even ccn kijkje op de
oude brug tc gaan namen om zich
daarvan tc overtuigen. Dc oude brug is
slechts 5 30 M. breed, en bezit
trottoirs.
Thans komen er trottoirs van 3.50
M cn dan blijft er nog ccn rijvlak
over van niet minder dan 13 M. brcca.
De voertuigen behoeven dus
meer op elkaar te wachten als ze
beide zijden de brug wilier passccrcn.
zooals nu nog vaak het geval is
De vcrlirccding zal voornamelijk aan
dc zijde van het Z.B.»Spaarne geschle»
den.
HET DRAMA TE
ROTTERDAM
De inspecteur is een oud-
stadgenoot
Onze Commissaris over de be
wapening der politie
Ervaringen met de revolver -
bewapening hier ter stede
In onze kolommen is uitvoerig mei»
ding gemaakt van het politiedrama tc
Rotterdam.
Men kent deze droeve zaak: Bij dc
politic komt dc aangifte dat er weer
ccn slachtoffer in een der roofholcn is
gemaakt. Een inspecteur cn een agent
trekken cr op at. Zij doen een inval
maar dc vermoedelijke daders vluohten.
Bij de achtervolging komen de politie»
ncn voor een gesloten deur. Op dc
sommatie om die te openen wordt geen
gehoor gegeven, integendeel, daar bm»
ncn hooren zij veel lawaai. Tenslotte
vuren dc politiemannen door dc ge»
sloten deur hun revolvers af. Later
blijkt dat ccn onschuldige, die alleen
uit angst zooveel lawaai maakte, doodt»
lijk getroffen is.
Het naspel van dit drama is dezer
dagen voor dc Rotterdamrche recht»
bank behandeld. Dc inspecteur cn dc
agent hebben terechtgestaan wegens
doodslag cn poging tot doodslag. Het
O. M, dat in zijn requisitoir betoogde
dat dc politiemannen n:ct op deze wijze
van hun revolvers gebruik hadden mo»
gen maken, eischt tegen elk hunner
drie maandon gevangenisstraf met ont»
zegging van het rcoht om bij de politic
te dienen gedurende two- jaar.
De verdedigers pleitten vrijspraak.
Dat wij deze zaak nog eens in de ru»
■brick Stadsnieuws tor sprake brengen,
vindt zijn oorzaak in het feit, dat ons
thans blijkt, dat dc jonge inspecteur
van politic, de heer E. M., een oud»
stadgenoot Voor ccnigc jaren is hij
van hier naar Rotterdam vertrokken,
om, na eerst volontair tc zijn geweest,
kort daarna tc worden aangesteld tot
adjunct»inspccteur van politie. Wij die
hem in zijn Haarlcmschcn tijd van nabij
gekend hebben, hebben dc herinnering
aan een bezadigden kalmcn jongen
Op bozenstaande afbeelding kan
men zien. hoe de nieuwe situatie daar
Ier plaatse zal worden.
In heel Nederland is met spanning het
verloop van deze rechtszaak gevolgd. Mei
groote belangstelling wordt het vonnis
der rechtbank verwacht. Vooral is ons
gebleken, dat in kringen der politie
het is te verklaren veel interesse daar
voor is. Algemeen 'iel ons op, dat de
politiemannen die wij over dit dramt
spraken het voor hun collega's opnamen.
Daarbij stellen zij zich dus op hetzelfde
standpunt als de heef van de beklaagden,
dc Rotterdamsche hoofdcommissaris van
politie, die meent, dat rr geen feit ge
pleegd is waarvoor de rechtbank straf
moet opleggen.
Er wordt door de HiarL-msche poli-
tiemenschen evoeld, dat hun Rotte'-
damsche collega's te streng aan
gepakt zijn. Tien moet zoo
werd ons gezegd de omslandigheden
in aanmerking nemen De inval geschied
de bij duisternis. De donkerte maakt zelfs
den koelolocdigsten politieman minder
kalm. Te meer als hij verwacht, dat hij
tegenover gevaarlijke mcnschen slaat, die
er met tegenop zien om een revolver le
gen hen ie gebruiken. De Amsterdam-
sche rechtbank heeft het in de gerucht
makende zaak van M. noodig geacht om
door eigen onderzoek zich op de hoogte
te stellen van de toestanden in de gara
ge waar de beklaagde ziin slachtoffer be
graven hac'. Indien aldus onze zegs
man uit politiekringen de Rotterdam
sche rechtb'.nk met den Officier van
Justitie op een avond naar het pand ge
gaan was om zich te overtuigen van de
omstandigheden waaronder het jiolitie-
drama zich afgespeeld had, dan zou de
Officier zeer zeker minder streng in zijn
cisch geweest zijn en zich gemakkelijker
hebben kunnen voorstellen, hoe de politie
mannen tot hun noodlottige daad geko
men zijn.
Algemeen verwacht men in kringen
der politic, dat dc rechtbank clcmcn»
ter zal zijn in haar straf, dan het
Openbaar Ministerie in zijn cisch. Gc<
hoopt wordt op vrijspraak althans op
een voorwaardelijke veroordceling.
Deze rechtszaak vestigt nog eens dc
aandacht op dc bewapening der politic
Daartoe hadden wc ccn onderhoud
met onzen Commissaris van Politii
den heer E. H. Tenckinck Daarbij bleek
ons. dat dc bewapening van onze poli»
tic aldus geregeld is:
De inspecteurs en ook de rcchcr»
chcurs dragen in dienst steeds een rc>
volvcrè De agenten zijn alleen 's nachts
met zoo'n wapen uitgerust. In de in.
structic is duidelijk vastgelegd en
het is den mannen herhaaldelijk op het
hart gedrukt dat alleen in geval van
eigen veiligheid van een revolver ge.
bruik gemaakt wordt. Dit systeem van
bewapening bestaat hier reeds vele ja»
ren. Trouwens in alle grootc steden.
Nog nooit is in de practijk ecnige scha»
duwzijde daarvan gebleken. In geen
enkel geval is op onoordeelkundige
wijze door onze politic van het vuur»
wapen gebruik gemaakt. Zelfs niet in
dc spannende oorlogsjaren, toen dc po
litie v ooral soor ccn zeer moc-i
iijke taak stond. In dien tijd is te Haar»
lcm slechts één slachtoffer gevallen.
men herinnert zich den man die in de
Jansstraat werd doodgeschoten, hoewel
hij niets met de relletjes tc maken
had. Daarbij was de politic evenwel
niet betrokken, het noodlottige schot
werd toen door een militair gelost.
Wel is in de practijk herhaaldelijk
gebleken, dat de politie niet meer bui»
vuurwapens kan voor eigen vei»
lighcid. Vele gevaarlijke mannen waar»
tegenover de politie en dc recherche
komt tc staan, zijn met revolvers ge»
■apend- Het behoort niet tot de uit»
ondcringen, dat dc politic alleen door
moedig en tactisch optreden voorkomen
heeft, dat de misdadigers van die w-a»
pens geen noodlottig gebruik konden
maken. Een voorbeeld van rccenten
datum- Toen de daders van den brand»
kastendiefstal bij de A- P- C. op het
rhocnixtcrrcin 's nachts naar het
huurtje nabij den Ouden weg trok»
ken, om te trachten dc brandkast te
openen, waren zij op een overval door
dc politie gewapend Een der verraste
inbrekers heeft zijn revolver getrokken,
r vóór hij iets tegen de politieman»
daarmede kon uitrichten, werd hij
gelukkig ontwapend.
Ik betreur ook zoo besloot de
heer Tenckinck het droeve geval te
Rotterdam. Daaruit is evenwel in geen
enkel opzicht iets te concludcercn tegen
dc revolvcr«bewapening der politie-
Wel zal het gebeurde voor alle politie»
mannen in Nederland die het nog noo»
dig mochten nchbcn, maar daarvan kan
ik gelukkig 't Haarlemsche politiecorps
uitzonderen, een aansporing zijn. om in
oogcnblikkcn van spanning, als zij ge»
noodzaakt zijn een revolver te trekken,
slechts met dc uiterste voorzichtigheid
op tc treden en alleen daarvan gebruik
tc maken als hun eigen leven in gevaar
komt. Maar voor hun eigen veiligheid
ooral ook voor de veiligheid der
maatschappij, is het noodig, dat dc
politic aldus bewapend is
Ongeval met doodclijken
afloop
Eer. 62-jarige man aan beko
men brandwonden overleden
Omstreeks half elf Donderdagmorgen
was op het terrein van dc Haarlemsche
Stoomverffabrick. gelegen aan het Noor
der Buitcnspaarnc, een man bezig met
het uitbranden van leege vcrfbusscn. Dit
werk had hij al gedurende 20 jaren ver
richt.
Ditmaal moeten zijn klecren in aan»
raking zijn gekomen met dc vlammen
Niemand merkte iets van het ongeval.
Eerst toen het slachtoffer om hulp riep
kw-nmen leden van het fahrickspcrso»
nccl toesnellen.
Zij doofden de vlammen met water.
Onmiddellijk heelt men dan man
daarna in ccn laken, gedrenkt in lijn»
olifc. gewikkeld.
Na door E. H. bij O. te zijn bijgc»
staan, is dc ongelukkige per auto naar
het St .Elisabeths Gasthuis vervoerd.
Reeds toen was de toestand levens»
gevaarlijk.
Hedenmorgen deelde men ons mede.
dut het slachtoffer in den nacht van
Donderdag op Vrijdag is gestorven.
Het is dc ó2»jarige W. D. Sluimcrs,
wonende aan Jen Harmcnjanswcg.
HET RIJKSPERSONEEL
Een uitkeering in eens ge
vraagd om in den nood te
voorzien
Dc afdccling Haarlem en Omstrc»
ken van den Bond van Administratief
Personeel bij 's Rijks Belastingen, ver»
zond heden aan het Dagelijksch Bestuur
der Centrale voor Vcrccnigingcn in
's Rijks Dienst, het volgende tele»
gram
Afd- Haarlem cn Omstreken van den
Bond van Adm. Pers- bij 's Rijks Bel-,
in vergadering bijeen op 8 October, on»
dcrschrijft ten volle het door uw be»
stuur ingenomen standpunt ten opzichte
van een extra uitkeering aan het Rijks»
personeel cn verzoekt met alle daar»
voor in aanmerking komende middelen,
gezien de nood in dc gezinnen van ge»
noemd personeel, een uitkeering in eens
op zeer korten termijn te willen be»
vorderen-
EEN 60-JAR1G FEEST
DE ASPHALTEER1NG
In ons vorig nummer deelden we me
de, dat er op den hoek Anegang—Veer-
straal nog juist een k'ein gedeelte (met
planken overdek!) voor het rijdend ver
keer was opengelaten. Nader vernemen
-wij. dal dil mogelijk wrs, omdat hier het
snel verhardend cement „Ferrocrete" van
de fabriek „De Steenwerf", aan den
Spaarndaninierweg, was gebruikt. Dit
zelfde cement is ook gebruikt op de Ged.
Oude Gracht bij de Kleine Houtstraat,
zoodal reeds hedenmorgen een klein ge
deelte hiervan voor het verkeer kon wor
den opengesteld.
DE HULDIGING VAN ARTS
T. J. BUCKMANN.
De aanbieding aan den heer P. J.
Buckmann arts. van een cadeau door de
patiënten der Zandcrafdeeling zal plaats
hebben, op Zaterdagmiddag lO October
•icr uur (dus niet 's morgens om
De Vereeniging Ier beoefening der Krijgeweteneehap bestond 6 October zestig jaar.
Ter viering van dit diamanten feest werd dien dag ie Den Haag een bijeenkomst
gehouden Op oiizc ioto het bestuur, van links naar rechts: Kapt. Gen. Btaf N. I.
Leger J. C. Koster; Majoor der Huzaren A. P. Wirix; Kapt. Luit. ter Zee A. vam
Hen-ge'; Secr.-Penn. Rea. Kapt. Gren. J. P. Boole; Voorz. Gen. Majoor J. L. ten
Boech; Ondervuorz. Gen. Majoor H. .T. F. Freiner; Overste Genie M. Raaymaakers
Majoor Gen. Staf Ned. Ind. Leger R. S chuurema.
Moeten wij nu waarlijk juichen
Op dit zestig»jarig feest,
En daarvan dus ook "duigen,
Dat het nuttig is geweest?
Neen. Van 't feit, dat zestig jaren
Ge in de vechtkunst al studeert,
Zou ik liever hier verklaren:
„Staak dat. 't Wordt niet meer
"begeerd".
Maar ik weet: niet overbodig
Ziet ge uw studie, acht ge uw werk.
Legers acht gij nu nog noodig
En tot vechten maakt ge u sterk.
Laat mij dezen wensch dan uiten
Op uw „feestlijk' jubilé:
Moog de toekomst d' oorlog stuiten.
Als 't zoover is, feest ik mee.
Als de Volkenbond geslaagd is
En de mensch van vechten wars,
't Bloedig oorlogsspel verjaagd is.
Roep ik vroolijk: „Marsch met Mars!"
TOM DE RIJMER.
KRABBELS.
DE GELDERLAND
NATIONALE WEL
LEVENDHEID
Sinds ecnigen tijd verschijnen er g«»
regeld berichten in de bladen, vooral in
de buitenlandschc. betreffende pogingen
van ex»kcizer Wilhelm II van Duitsch»
land om zijn voormalig bezit Korfoe, na
den oorlog door de geallieerden in be»
slag genomen, weder in eigendom te ver»
werven. Het feit zal u tamelijk koud
laten, ook al voegen wij er de veron»
derstelling aan toe, dat het den exkeizer
er wellicht om tc doen is, ons land te
verlaten en zich op het bekoorlijke
eilandje in dc Middellandsche Zee, in
zijn vroeger paleis, het Achilleion, to
vestigen.
Het is een eigenaardige omstandig»
heid dat wij, als gastheeren van den
eertijds zoo machtigen keizer aller Duit»
schers, ons eigenlijk nooit veel van on»
zen gast hebben aangetrokken. Terwijl
uit alle declen van de wereld journalis»
ten en ook gewone touristen, naar Ame»
rongen cn later naar Doorn kwamen,
bleef het Nederlandsche publiek tame»
lijk onverschillig en schrijver dezes
moet bekennen, dat hij in den loop der
jaren verscheidene malen in Doorn is
geweest, zonder tot het huidige oogen»
blik te weten, waar de exkeizer precies
verblijf houdt. Zijn geval zal wel geen
uitzondering zijn, integendeel, waar»
schijnlijk is het de regel en ik meen, dat
een dergeliike karaktertrek ons s-olk
tot eer strekt. Een Amerikaansch schrij»
ver, wiens boeken door de mcedoogen»
looze critiek op bestaande wantoestan»
den, welke zij bevatten, veel gerucht
maakten, bezocht indertijd op een we»
reldreis ook Nederland. Het geval wilde
dat hij kort te voren in een echtscheL
dingsproces gewikkeld was geweest. Hij
constateerde toen. dat alleen in Neder»
land dit feit niet door de couranten
op sensationeele wijze werd uitgebuit
en zelfs in het geheel niet werd ver»
meld. Aangezien elk; volk de pers heeft
die het verdient en die het wenscht, is
ook dit een bewijs van de wellevend»
heid. zouden wij willen zeggen, van
het Nederlandsche volk tegenover de
zaken van particulieren. Eenzelfde ver»
klaring moet m. i. voor de geringe be»
langstelling ten opzichte van den ex»
keizer worden gezocht.
Deze nieuwe onderhandelingen betref»
tende Korfoe roepen intusschen de her
innering wakker aan een anecdote uit
den tijd toen keizer Frederik II hier
zijn zomerverblijf vestigde. Op een na»
biirigen heuvel stond een herberg, uit
welker vensters men een schitterend ge»
zicht had op het paleis cn het doen cn
laten van zijn bewoners bespieden kon.
Frederik trachtte zich van deze onge»
wenschte spionnage rechtstreeks tc ont»
doen. maar het lukte hem niet den her»
bergier, die prachtige zaken deed, van
dit voordeelig punt tc verdrijven. Maar
Wilhelm, zijn opvolger, was een ander
man dap Frederik. Bedreigingen hadden
geen resultaat gehad, dus hij probeerde
het langs den meer subtielen weg der
diplomatie, zoodat tenslotte deze uit»
kijktoren kon worden verwijderd. De
rechtvaardigheid eischt intusschen te
memoreeren, dat de herbergier ruim»
schoots schadeloos werd gesteld.
Het is bekend dat President Krugcr,
toen hij op aandrang van de voorman»
nen der Republieken, naar Europa zou
gaan, dc reis eerst zou maken met een
Duitsche boot. Toen zond Koningin Wil»
helmina een kruiser, dc „Gelderland
om den President naar Europa te bren»
gen.
Toen President Kruger te Parijs was
aangekomen, zond Koningin Wilhelmi»
na hem het telegram, dat wij hieronder
afbeelden en dat bewaard wordt in de
belangrijke verzameling in het Zuid
Afrika Museum te Dordrecht.
Het telegram van Koningin Wilhelm
ina aan President Kruger, luidende:
„Het is mij aangenaam geweest U Hoog
edele mijn kruiser Gelderland aan te
bieden en te vernemen dat de reis do
or U in goeden welstand volbracht is.
Wilhelmina".
■p
-j-K,.' rjm
%N "een j-p »-<.•_*, j )-#
L Z'JiD AFRKAANSC'j jjCPUiHJCP AE36S Jt.
^USATtÖS Ö€6 WTS 8*5 PAfttS. j
-f-
S S S S S •'Afits FB SSfUvEftHiSE 1! SB?.
SET.IS AA*GEHAA* SfdEEST U H03SE)Rj£ tfiuiSER
;tE0€» EN TE' VEhnFoES EAT SE REIS D02A h'&Xji
J - fiILHELÜfNA 7 1 iV II.
WktSi MN T£
VIM» fly SC n
Het telegram van Koningin Wilhel
President Kruger
DE NIEUWE BRUG IN
HALFWEG
Verkeersbepalingen.
In verband met de opening van de
nieuwe, groote verkeersbrug in Half»
weg op a s. Zaterdag, is het niet over»
bodig belanghebbenden te wijzen op dc
in de laatste raadsvergadering van Haar»
lemmerliedc e a. vastgestelde wijziging
en aanvulling der algemeenc politic»
verordening- Deze houdt in. dat het
verplicht is op dc brug rechts te hou»
den cn dat het stilstaan, samenscholen
enz. verboden is, alles op straffe van
3 dagen hechtenis of 10 boete.
Geen provinciale wegen
belasting in Noord-
Holland
Ged. Staten hebbenvan hun
voornemen afgezien
Naar de Tel. verneemt hebben Ge
deputeerde Staten van Noord«HoUan.i
afgezien van hun voornemen tot in
voering van een provinoialc wegenbe
lasting. :n verband met dc plannen var
het Rijk tot heffing van een wegenbe
lasting en voorts omdat het in het
voornemen ligt van de regeering, een
gedeelte van de opbrengst uit te keeren
aan de provinciën.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
AMSTERD. ANTHRACIET MAAT"
alleen GR. HOUTSTR. 187. telef. 12504
PRIMA KWALITEIT - VERZEGELDE ZAKKEN
OdSIElBTIEDlI LEICÏS - Mn - U1IBE1
Mevrouw Groen
De wisselprijs van
Hierboven plaatsen we een afbeelding
van den Zilveren Toren, die door Mc»
vrouw Groen als wisselprijs ter beschik»
king van de Haarlemsche Schaakveree»
niging is gesteld en die drie maal ach»
tereen of vijfmaal in het geheel gewon»
nen moet worden om definitief eigen»
dom te worden. Voor de eerste maal
werd deze fraaie toren gewonnen door
haar zoon, Mr. Silvain Groen, die hem
Maandagavond in de ledenvergadering
der Haarlemsche Schaakvereeniging in
ontvangst mocht nemen. In ons nummer
van Dinsdag 6 October hebben we eeni»
ge bijzonderheden over dezen wisselprijs
medegedeeld
De Zilveren Toren