HAARLEM'S DAGBLAD
ZATERDAG 31 OCT. 1925
TWEEDE BLAD
Begrooting van Financiën FLITSEN
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 436
Lichamelijke Opvoeding
CXXVI.
Voorbereidend Hooger om
derwijs zonder lichamelijke
oefening? Lichuamsoefenin*
gen in of buiten de school en
wat de geschiedenis ons daar:
omtrent heeft geleerd.
Toen in Duitschland, de bakermat
van de gymnastiek in engeren zin, in
de laatste jaren van de achttiende eeuw
onder invloed van de Philantropijnen
de gymnastiek als leervak op de door
dezen gestichte scholen werd ingevoerd
was men op den goeden weg. Men he»
reikt de jeugd het best door middel
van de school; de vlotte, de trage, de
onhandige en veel andere soorten van
leerlingen worden in de stolen saam*
gebracht en wanneer men het eens is
over de groote betcekcnis van de licha*
melijke opvoeding, dan behoeft men
zich niet lang het hoofd te breken of
de school eigenlijk wel het aangewezen
instituut is. om dc lichamelijke opvoe»
ding te verzorgen. Dat men :n ditzelf»
de Duitschland reeds spoedig daarna,
in het begin van dc negentiende eeuw,
na ccn zoo goed begin, geheel van
richting veranderde, openbare turnplaat
sen oprichtte, en de lichamelijke vor»
ming geheel buiten dc school bracht,
moet geweten worden aan dc bijzonde*
re omstandigheden, die voortsproten
uit dc Fransche ovcrhecrsching over
het grootste deel vun Europa. Die bij»
zondcrc omstandigheden vercischtcn
en wettigden bijzondere maatregelen en
die meende men gevonden tc hebben
in de oprichting van openbare turn-
Etaatsen, omdat men in korten tijd de
eschikking wilde verkrijgen over een
groot aantal charde cn flinke man*
nen cn evenzeer omdat het noodig
was een golf van enthousiasme door het
land tc dofii gaan om de kansen, het
Fransche juk af tc schudden, zoo groot
mogelijk tc mikcn. In beide opzich-
hebben de openbare turnplaat-.cn aan
de verwachtingen beantwoord. Toen
daarna evenwel weer rustiger tijden
waren ingetreden, bleek vanzelf door
het verloopen der oefeningen op dc
turnplaatscn cn nog vele andere oor*
zaken, die hier verder niet ter zake
doen. dat met het eindigen van de-,
noodtoestandr dc noodmaatregelen
niet meer de juiste waren.
Het onderwijs ontwikkelde zich een»
zijdig<intcllectuecl, zoodat in 1836 Dr.
Lorinscr het noodig oordeelde, zijn
boekje in het licht te geven: „7
Schutze der Gcsundhcit in den Schu»
len", waarin hij eenerzijds op intcb
lectucclc overlading, anderzijds op het
gevaarlijke cn ongcwcnschte van
gemis aan lichaamsoefeningen in
school. Men is er toen weer toe over
gegaan de lichaamsoefeningen als re<
gel in de scholen tc doen onderwijzen.
Ook andere landen zijn daartoe overge»
gaan, al of niet in navolging van
Duitschland.
Men zou zeggen, dat de kwestie;
gymnastiek in of buiten de school,
door de practijk zelf was opgelost cn
dus als afgedaan kan worden bc»
schouwd. Dat deze vraag nu in ..De
Gids" van October van dit jaar door
Dr. W. H. Stavcrman te Deventer op*
nieuw naar voren wordt gebracht, doet
dan ook wel wat zonderling aan. In een
opstel: „Dc beginselen voor een wette*
lijke regeling van het voorbereidend
Hooger Onderwijs", dat ik als leek
niet beoordeelt n kan, doch waarin ik
als vader inderdaad veel aantrekke»
lijks vind, zegt schrijver speciaal over
de lichamelijke opvoeding het volgen»
de-
„Moet de voorbereidende school ook
lichamelijke oefening geven? Wc raken
hier aan een heilig huisje in het land
der Olympiade. Ter afwisseling en
ontspanning kunnen een paar uur voor
dit vak geen kwaad. Er is echter een
sterke partij, die dc lichamelijke oefe*
ning stelt tegenover de geestelijke en
meent, met een beroep op het mens
sana in corporc sano, cn onder verwij*
zing naar het oude Griekenland, dat
deze twee samen de harmonische
mcnsch vormen. Ik weet niet, hoe ver
zij zijn doorgedrorgen in de Grieksche
ggest, maar acht hun mecning lichtelijk
overdreven. Niemand zal het nut van
lichamelijke oefening ontkennen; de
komende tijden zullen eischen, dat we
ccn weerbaar vol!; zijn. Maar daarom
behoort het vak nog niet op de school.
Wil men ons volk weerbaar of gezond
lichaam maken.* dan behoort dat
elders te geschieden: misschien door
een soort van algemeeen dienst» of
fbnplicht voor jongens cn meisjes
boven 12 of 14 jaar op daarvoor aancc»
ezen groote ocfenvcldcn onder leiding
an instructeurs. Van het ideaal der
Grieksche of Engclsche ontwikkeling
komt in ons land toch niets terecht. Ge»
schicdt dc lichamelijke oefening van ons
volk algemeen, dan zullen de oefen*
velden, die nu vele uren braak liggen,
meer vrucht afwerpen, de klassen kun*
nen beter worden samengesteld dan
thans en de scholen zijn ontslagen van
een kruispuzzlc of puzzlckruis wat bc*
treft dc lesrooster"
Ik meen, dat het overbodig is. voor
mijn getrouwe lezers den inhoud van
schrijvers beschouwingen over het vak
lichamelijke ocfcn-ng te weerleggen. Zij
zullen ongctwijfcl I regel voor regel dc
onjuistheden zelf kunnen uitvinden,
Slechts enkele dingen wil ik aanstippen,
maar ook niet meer. Zoo wijs is op de
misvatting, dat lichaamsoefeningen in
dc school „ter afwisseling cn ont
spanning" zouden worden onderwezen
cn op dc negatieve appreciatie, dat zij
„geen kwaad" kunnen. Van die sterke
partij, die dc lichamelijke oefening
„tegenover dc geestelijke" stelt, heb ik
nooit iets gemerkt. Ook vtaag ik mi; in
verband met schrijvers denkbeeld om
trent een „algemtcnc dienst» of oefen*
plicht" voor kinderen boven 12 of 14
jaar. of hij zich wel cens in ons volks*
karakter zou hebben verdiept.
„Van_„ komt in ons land toch niets
terecht". Men kan nu invullen, wat
men maar wil cn er is altijd wel ccn
groep Nederlanders, waarvan men /c»
kcr kan zijn dc mccning weer te geven.
De/c slaphcids»uiting. om van lamlen*
dighcid nog maar niet te spreken, is
en terecht door de grootstcn onder
onze groote vaderlanders steeds bestrc*
den en wordt dat nog bijna dagelijks.
Wij hebben ons zelf als natie daar
reeds heel wat kwaad mee gedaan.
Wanneer zoo'n opmerking dan komt
uit den mond van ccn paedagoog (ik
veronderstel dat dc heer Stavermun
lccraar, misschien wel tevens direc»
teurmen lette op dc verzuchting
over de lesrooster van een onderwijs*
inrichting is) dan wordt zij dubbel bc*
denkelijk; dan vind liet erg, heel erg.
H. L. WARNIER.
Belastingen
Aan het voorloopig Verslag der
Tweede Kamer omtrent dc Begrootina
in Financiën is het volgende ontleend:
inkomstenbelasting: v
Naar men meende to weten word'
-.n zeer belangrijk deel van het to
taal belastbaar inkomen flog altijd nic*
den aanslag begrepen en blijft ook
neg cön niet onaanzienlijk deel van de
belastingpenningc-n onbetaald. Gaarne
zou men 's ministers oordeel vernemen
over dc instelling van een staatscom*
missie, welke de werking van de wet op
do inkomstenbelasting in deze opzich*
tin zou hebben na te gaan en zoo noo»
dig middelen tot verbetering zou heb*
ben aan te geven. Hoe denkt de minis*
ster over een ophaaldienst voor de in
komstenbelasting. in het bijzonder voo'
kleine bedragen, waarbij dan dc incas*
sokosten op dc belastingschuldigen
zouden worden verhaald?
Personecle belasting:
Gaarne zou men het oordeel van he:
euw opgetreden kabinet vernemen
inzake de sinds jaren aan de orde zijn
de quaestie van een herziening van de
wet op de personecle belasting waar»
bij winkels cn koffiehuizen zouden
worden gelijkgesteld met werkplaat
sen.
Grondbelasting:
Verscheidene leden achtten oen bc*
lasting naar dc werkelijke waarde aan*
z;cnlijk beter dan tegenwoordige re»
gcling.
Accijns i>p het gedistilleerd:
Men gaf als zijn meening te kenne-.
dat indien niet tot verlaging wordt
overgegaan de opbrengst steeds min»
-der zal worden ten gevolge van het
tpcncmen van de fraude. Van ander-
zijde werd opgemerkt dat dc - hooge
lirnnknccijns het gebruik van sterken
drank tegengaat en dat verlaging daar»
om geen aanbeveling verdient:
0<>mmissie*van der Lande;
Wat is 's ministers standpunt ten
aanzien van dc resultaten van het on*
derzoek van dc staatscommissie in za*
kc dc gcdistillccrd*»productic?,
Kijwieloe lasting:
Verscheidene leden drongen aan op
opheffing van deze in zoo buitenge
wone m3te impopulaire belasting.
Tabaksbelasting.
Hoe staat het tnct de weikzaamhc*
den der commissie welke heeft na te
gaan of niet ccn betere wijze van hei*
Lng van de tabaksbelasting dan dc
thans bestaande kan worden gevon*
den?
Tariefwct.
Geklaagd werd over dc moeilijkhc*
den verbonden aan het terugkrijgen
-an betaalde invoerrechten bij her*
export (met name van theestof).
NAAR DEN SPIJSWAGEN
BINNENLAND
VOOR DE HELDEN TER ZEE.
Ter gelegenheid van de eerste kruis*
vaart van het stoomschip Gclria van
den Kon. Holl. Lloyd naar de Noord»
kaap. hee.L zica onder dc passagiers
ccn comité gevormd tot het houden
cener tentoonstelling van op die reis
door den schilder Albert Hemelman,
te Amsterdam, geproduceerde Noor*
sche pastcltcckcningcn en van vroeger
door hem vervaardigde etsen, tevens
daaraan verbonden een verloting van
etsen daartoe belangeloos door hem bc»
schikbaar gesteld. Dc opbrengst van
die tentoonstelling ten bedrage van
270.65 is thans overgemaakt aan het
Dorus Rijkers Fonds.
'T GOOI GESLOTEN VOOR
VRACHTAUTO'S MET PASSA.
GIERS.
F.cnige maanden geleden is in de po*
liticvcrordening te Naarden een bcpa»
ling opgenomen, waarin het gebruik
van vrachtauto's voor passagiersver*
voer in deze gemeente.verboden wordt
Het gemeentebestuur was hiertoe geko*
men, doordat vooral op zomcr»Zondn»
gen 'tientallen Amsterdnmsche vracht*
auto's, overvuld met plczierreizigers,
dc stad passeerden, een gevaar oplcvc*
rend voor het verkeer zoowel als voor
dc inzittenden. Thans aldus meldt
het Hbld. is de gewijzigde politie*
verordening van Gedeputeerde Staten
terug ontvangen voor het aanbrengen
van ccn kleine redactieverandering. Dit
laatste doet veronderstellen, dat Gc#
deputeerden Voornemens zijn deze nicu
I we verbodsbepaling in de politieveror*
dening te aanvaarden cn znl het dus in
j den a.s. zomer niet meer mogelijk zijn,
dat Amsterdammers via N'aardcn het
|Gooi in vrachtauto's, die met zit»plan«
j ken cn «banken voor passagiersvervoer
I zijn ingericht te bezoeken.
Vader informeert in den interna* I loopt naar voren in den trein, die
tionalcn trein bij den conducteur I onmiddellijk een serie hevige
of de spijswagen voor of achter is schokken ondergaat
bereikt de harmonica cn probeert
de deur van den volgenden wagen
te openen hetgeen hevige kraebts»
inspanning vergt
plotsch.lg vliegt dc deur open.
waardoor vader ccn echtpaar tor*
pe deert dat juist van den spijswa»
gen komt
I herkrijgt voor een oogenbhk zijn
evenwicht cn verliest het weer
I 'onverwijld als dc trein een schcr*
pe bocht neemt
zich krampachtig aan dc zitplaat»
sen vastgrijpend \scrkt hij zich
veilig door de volgende drie wa»
gens
struikelt in den vierden over een
paar vooruitgestoken voeten en
jaagt een dame ccn doodschrik
op het lijf
wordt in den vijfden wagen aan*
gcmocdigd door den reuk van
etenswaar hij moet er nu bijna
zijn
en bereikt een lange rij van
wachtenden, die hem doet besef»
fen, dat hij niet voor'/iin- bestem*
ming den spijswagen zal bereiken.
(Nadruk verboden).
Ontploffing in een coö
peratieve maalderij
Een monteur gewond
Te Zevenhuizen heeft ccn ontplof»
fing plaats gehad in de coöperatieve
maalderij. Een motor was pas gerepa»
reeid en zou aangezet worden door
samengeperste lucht. Een groote flesch
werd aan den motor gekoppeld. Toen
werd plotseling een hevige knal ge*
hoord, cn de leiding werd totaal ver*
splintcrd. De s ukken vlogen door dc
machinekamer. De monteur, die den
motor gerepareerd had, kreeg een stuk
ijzer in ccn har.d en ccn kwetsuur aan
hec voorhoofd. De heer S. Paul, die ook
aa-iwezig was kwam met den schrik
vrij. Dr. Dc Wit verleende dc eerste
fcr.ecskundige hulp. De oorzaak van
e* ongeval is, cat de flesch niet ge*
vul.l was met samengeperste lucht maar
met zuurstof.
te amsterdam een aardappe
len prijs vastgesteld.
Te Amsterdam hebben onderhande»
lingtn tusscheu bet Gemeentebestuur
cn de Federatie v*'n handelaren in aard*
appelen. grocr:*e en fruit. tot
resultaat geleid, dat een overeenkomst
bctieffcndc de pi.jzen van aardappelen
is gesloten, welke 2 November a.s. in
werking treedt
De prijzcncom*-issie zal worden ge»
vormd door den Wethouder voor de
Levensmiddelen, den directeur van het
Marktwezen eenerzijds en de vertegen*
woordigers van dr. Federatie anderzijds.
Elke week za ;oo meldt de Tel., de
kleinhandelsprijs van dc meeste aard*
appelen worden vastgesteld. Deze klein
handclsprijs, die ook tusschentijds kan
veranderen indien daartoe aanleiding
bestaat, zal worden gepubliceerd.
Ook zal aan de winkeliers en hande*
laren, die verk'arcn den prijs te zul*
len handhaven vai.wcge het Gemeente*
bestuur borden worden uitgereikt,
waarop dc prijzen ten behoeve van het
publiek moeten worden vermeld.
Geschillen uit de overeenkomst
voortvloeiende, zullen aan een commis*
sie van arbitrage worden onderwor*
pen. Op een tn ander zal controle
worden uitgeoefend.
OPLICHTERSTRUC.
Een zoon van J. K. tc Kampen, hal
tijdens zijn diensttijd kennis gemaak'
met een anderen milicien, een zekeren
v W. Na het eindigen van den dienst»
tijd kwam v. W. herhaaldelijk bij K.
op bezoek.
Eenïgen tijd geleden nu werd K. tele*
grafisch medegedeeld, dat ccn zekere
Baron v. D. zich hijzonder voor v. W.
interesseerde cn dat K. f 10.000 zou
worden ter hand gesteld om deze
vcor v. W. te beheeren. Maandag jJ.
kwam per auto de z.g. zaakwaarnemer
van Baron v. D. bij K. en deelde hem
mede. dat zijn lastgever. Baron v. D.
gezegd had, dat K. hem voorloopig
rr.aar 60 gulden moest geven ten be»
hoeve van v. W„ waaraan K. voldeed
Op een dergelijke slulksche wijze wist
onze zaakwaarnemer Dinsdag K. nog
f 100 afhandig tc maken. K. begon ech»
het zaakje niet te vertrouwen en
stelde de Kamper politic met her geval
■r. kennis. Afgaande op het signalement
meende de politie in den zaakwaarne*
mer tc herkennon een zekeren v. d. b.
te Hattum, die geruimen tijd geleden te
Kampen een fiets had gestolen. Het
■ermoeden bleek juist en Woensdag is
d. B. tc Hattum gearresteerd en zit
thans te Kampen in arrest.
Donderdagmorgen kreeg K. een tele»
gram uit Harderwijk van v. W. met
het dringend verzoek hem dadelijk een
telegrafische ostwissel te zenden van
1 40, omciat hij een auto*ongeval had ge»
had. Dit telegram werd den commissi»
ris van politie te Kampen getoond, die
'erstond per telefoon de politie te Har*
ierwijk inlichtte. Spoedig was v. K. nu
cok geknipt en zit thans eveneens te
Kampen in arrest.
JEUGDICE AVONTURIERS
Twee UtrecLtsche loopjongens, de
17=.arigc A. V. en de 15*jarige J. H., die
Dinsdag dc oude-lijke woning uit zucht
naa. avontuur verlaten hadden, zijn
den volgenden dag tc Rotterdam aan»
gekomen. Toen er voor hen geen kans
bleek tc bestia-i, op een schip ge»
plaatst tc worden, zonnen de jon»
gens op middelen om aan geld te ko»
men. Op het Hofplein te Rotterdam
zagen zij een fiets tegen een bloemen»
stalletje staan, en terwijl een der kna»
pep den bloeme„verkooper aan den
praat Weid, nam de ander de fiets weg
welke aan den blocmenjongen J. F. T.
toebehoorde. Tien minuten later had*
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
„Onlangs heb ik den bekenden
schrijver Van der Wispcl ontmoet
zei Hopma.
..Natuurlijk." bei Wouter- t.Hopma
heeft weer ccn bekend man ontmoet.
Dezen keer is het een schrijver, de
vorige maand was het ccn becldhou*
wer .de voorvorige ccn schilder en de
voorvoorvorige een beroemde leeuwen*
temmer, geloof ik...."
„Dank je wel," zei Hopma belee»
digd. „Met dierentemmers ga ik niet
om"
Dat van den dierentemmer was na»
tuur lijk maar gekheid, maar overigens
waren wij het allemaal met Wouter
eens Het wordt wat dwaas, die lief»
hebberij van Hopma om altijd allerlei
menschen van bctcckenis te ontmoeten;
wij zijn toch ook niet dc eersten dc
besten en er gaan weken voorbij, dat
wij de punt van den neus van een
beroemd man nog niet eens zien. laat
staan hem ontmoeten- En Hopma
spreekt maar met dichters cn schrijvers
en kunstenaars, alsof zc op hem af»
kwamen wanneer zc hem zien „kijk,
daar heb je Hopma, ouwe vriend hoe
gaat het je?" Malligheid. Jc kunt we*
zen wie je wilt en onze krans bestaat
uit degelijke menschen, maar alle»
daagsch, zooiets van twaalf in een do»
zijn cn daar moet jc bij blijven- Niet
dat wc jaloerse!» zouden wezen, want
dat is een treurige eigenschap, maar de
laatste keer dat wij met zijn allen een
mcrkwaardïgen man ontmoet Jiebben
was in Maart vaj» dit jaar toen aan
Hupstra in Scheveningcn een kop koffie
gebracht werd door een vroegeren
Russischen grootvorst. Heel tragisch
natuurlijk maar niet zoo heel bijzonder,
omdat het in dat vroegere Rusland ge*
wemeld moet hebben van prinsen en
grootvorsten, zoo»Is hier in Nederland
van meesters in de rechten en tage*
nieurs.
„En wat had die meneer Kwispel,"
vroeg tante Koosje. die niet_ sterk op
namen is, „w-el te vertellen?"
„Van der Wispel" zei Hopma die a1
weer in zijn humeur was geraakt „deed
een verhaal van iemand dien hij ont»
moet had.
„Te ingewikkeld," vond Wouter. „Jij
hebt iemand ontmoet en die heeft weer
iemand ontmoet cn die heeft misschien
weer iemand anders ontmpet.... denk
om do dames, asjeblief, die kunnen
zulke ingewikkelde verhalen niet ver*
duwen."
F.r ging uit den vrouwenkring een
algemeen protest op. Wat .Wouter zich
wel verbeeldde cn dat wc daar nu
toch in de laatste 25 jaar anders over
waTcn gaan denken en dat onlangs one*
vrouw Von KcitzingLortzing in een
prachtige studie geschreven hadhet
gemiddelde gewicht van de hersens
ran de vrouwen werd grootcr en dat
van de mannen kleiner-
Die geleerde verklaring was natuur*
lijk van Emma Hopma die op de* vei*
ling van een overleden feministe een
hccle verzameling boeken gekocht
heeft (voor zeven gulden vijftig, ge*
loof ik) cn die een voor een bestu»
deert- Volgens berekening van Wouter
moet ze. naar het tempo -waarin zij
dat doet. honderd jaar worden vóórdat
het laatste bock gelezen heeft. „Niet
dat ik het haar niet zou gunnen." zei
Wouter stilletjes, zoodat zij het zelf niet
hoorde, „maar ik zal dan in elk geval
dood wezen, want als Emma Hópma
honderd is, zou ik honderd twaalf moe*
ivczcn." Hij scheen daarin een soort
van opluchting tc vinden.
Hopma was door die nieuwe stoor*
nis alweer ongeduldig geworden, maar
eindelijk kreeg tante Koosje haar
'cerbarstigen man eindelijk tot stilte,
zoodat het verhaal rustig kon worden
verteld-
Van den Wispel had een ouden
vriend uit zijn jeugd ontmoet. Karei
Mijcrs, die op zijn twintigste jaar naar
Indië gegaan was cn op zijn vijf cn
veertigste met ccn aardig fórtuin naar
Nederland teruggekomen. De ontmoe»
ting w-as hartelijk geweest. De twee
hadden samen ccn kop koffie gedron»
ken cn allerlei oude herinneringen op*
gehaald, totdat Karei een lijstje uit zijn
zak nam cn met een bezorgd gezicht
zei: „Ouwe W'isp. nou moet ik verder
op. want mijn vrouw heeft ma een
bcel lijstje boodschappen meegegeven
en over een uur zoo ik thuis wezen."
„Wat?" had van der Wispel gezegd,
„je vrouw? en je hebt mij nog niet
eens verteld, dat je getrouwd bent".
„Natuurlijk, denk je dat ik mijn ver*
derc leven als een onnoozelc vrijgezel
zou willen slijten? Verleden jaar ben
i ik getrouwd. Je moet eens kennis ko»
men maken, zc is allerliefst cn ik zeg
je, Wisp, ik bcr een huiselijke man gc.
worden; dat zou je van een Indischen
tabaksman niet verwachten. Dicnstper*
sonèel is maar moeilijk tc krijgen, weet
jc wel, en dus behelpen wc ons met
een hulp, drie maal in de week, maar ik
doe véél in huis, want mijn vrouw is
wat teer zie je, „ze moet wat ontzien
worden."
„Ja. ja." zei van der Wispcl ver»
strooid. Hij dacht aan een geoeurtcnis
op dc H. B. S„ dertig jaar geleden.
„Hier heb je bijvoorbeeldzei Ka*
rel en vouwde zijn lijstje open, „hood*
schappen in zes winkels. Sommige din*
gen ken ik niet eens. moet je maar ho*
pen. dat ze me een beetje voorthelpen
in die winkels. Mijn vrouw moet 's mid*
dags ccn uurtje rusten, begrijp je? Nou,
amice zooals afgesproken: jc komt ken*
nis maken, laten we zeggen, je komt
den volgenden Dinsdag eten. Als het
mijn vrouw niet schikken mocht, dan
schrjjf ik jc nog een briefkaart. Zon*
der nader bericht kom je vast. Adieu!"
Fn met ccn katsten handdruk nam
Karei Mijcrs afscheid en stapte dc
straat op. Van der Wispel bleef ach*
ter. Die had den tijd. „Jullie weten
misschien," zei Hopma op gcwichtigcn
toon, „hij kan over dag nooit werken,
's Avonds begint hi; om ccn uur of acht
en dan werkt hij door. tot twaalf uur,
soms twee uur. De vorige week was
het drie uur geworden, want hij moest
ccn roman afmaken, die hij in vier we»
ken geschreven had."
Triomfantelijk keek Hopma den
kring rond, alsof hij bewondering voor
cic gowoonten van zijn vriend ver»
wachtte, Maar dat viel niet mee. „Gc»
lukklg, dat jij zulke malligheden niet
doet.' zei zijn vrouw, „dc nacht is er
om te slapen e:i de dag om tc wer»
"cn." Dat waren de andere dames met
haar cens. Du3 zette Hopma, ziende
dat hij geen bijval kreeg, ztjn verhaal
maar weer voort
„Terwijl van der Wispel over de ont
moeting nadacht, herinnerde hij zich
zooals ik zei een gebeurtenis uit de
schooljaren van Karei Mijers. Zij zaten
s*.mcn in dezelfde klasse. Karei was ccn
buitengewoon goedhartige jongen, die
alles voor een ander over had. Het was
op een dag voorgekomen, dat zij met
ccn bal goalschietende waren op de
speelplaats van de H.B.S. Een andere
jmgen had daarbij een val gedaan en
twee vingers van de rechter hand ge»
kneusd, zoodat hij zijn werk niet had
ki-nnen doen. Karc' .".ijcr- had zijn
schriftelijk werk overgenomen, zoodat
(Ie jongen .geen moeilijkhedc i k-ccg
niet de lie ra ren. He. was juist in die
dagen heel druk op school cn de jon"
gen was van ecu arme familie cn moes:
ieder jaar overgaat., want zijn ouders
konden alle. ...et groote moeite het
S' hoolgeld en de boeken betalen.
Maar 't duurdo lang. De gekneusde
vingers werden maar niet beter. Karei
Mijcrs werkte .oi ct twee, Hij -
gunde zich geen uitspanning, werd
bliek van 't zwoegen, maar hield vol,
want zoo was hij. Toen kwam op een
dag een van de jonge.is hem vertel*
len. dat de andere hem voor den gek
hield. De vingers waren ei lang weer
beter, de jongen hield er voor de fraai
igheid den doek nog om. „Hij maakt
nisbruik van je goedh id. Karei" zei
de jongen.
„Ik stond er bij", zei van der Wispel
cn ik schrikte van Karei zóó bleek
werd hij op eens. „Ga mce"„ zei hij en
met ons drieën gingen we op een groep*
je af. waar de jongen met de verbon*
den vingers middenin stond. „Is jou
hand weer beter?" vroeg Karei drei*
gind. De jongen wou ontkennen, maai
durfde niet. Er waren er meer, die het
visten. Toen 07eens \1 -f-j Karei hem
aan en sloeg er zóó woedend op los.
dat we hem moesten vasthouden: hij
zou den lafaard een ongeluk hebben
toegebracht.
Toen dc leeraren er van hoorden
zond de directeur den leugenaar voor
veertien dagen van school, ,,'t Kan me
niet schelen om wat voor een ander te
doen", zei Karei een paar dagen na dc
afstraffing, „maar als ze misbruik van
mij maken, vergeef ik het nooit". Na
dien tijd heeft hij nooit meer ccn
oord tot den jongen gezegd.
Van der Wispel dacht aan dat too*
nccl terug. Hij dacht ook aan al de
diensten, die hij nu in huis moest doen
cn aan dc boodschappen voor zijn
vrouw. Hij was benieuwd naar den vol*
genden Dinsdag, om te weten met wel»
kc vrouw Karei Mijcrs wel getrouwd
zou zijn.
Het bezoek ging door. Van der Wis»
pel vond een vriendelijke, wat Jiwij*
nende vrouw, die hem hartelijk ont*
ving. Samen voerden zij een prettig ge»
sprek. toen op eens de telefoon ging en
Karei opstond om tc luisteren. Ver»
drictig kwam hij terug. „Ik moet nood»
zakelijk even naar dc Bank, de direc»
tcur moet mij spreken over een belang*
rijke zaak; over ccn hall uur ben ik
terug".
Zoo bleef van der Wispcl met dc
jonge vrouw alleen achter. Zc praatten
over allerlei, totdat dc gastvrouw zei:
„U zal als schrijver wel merkwaardige
ervaringen hebben".
„Het leven mevrouw", zei hij, „is
veel verwonderlijker, dan de verbcel»
dingskracht van een schrijver. Als het
u interesseert, zal ik u cens vertellen
at ik onlangs gehoord heb".
„Niets zal mij aangenamer zijn", zei
mevrouw Mijers, met ccn blik op dc
pendule.
Hij begon. ..Een jaar geleden trouw»
!e iemand, laat ik hem Willem noc*
rr.en. met zeker? Anna. Het was hem
:fgcraden. Door iedereen. Zijn moeder
had gezegd: „jongen, wat begin je? ze
is geen huisvrouw, zc is gemakzuchtig,
je zult cr niet anders dan verdriet van
beleven".
„Laat maar. moeder", had hij gezegd,
„het zal wel beter worden". Verder was
er over gezwegen, want hij was een
man van weinig woorden.
Zijn zusters en zwagers hadden iets
dergelijks gezegd. „Waar bemoeien je*
lui je mee?" had hij gevraagd.En uit was
het met de opmerkingen. Willem had
een manier van kijken, die je den lust
benam om verder .tc gaan als het ön*
derwerp hen» niet beviel.
Na het huwelijk was het al dadelijk
begonnen. Rijk waren ze niet, een
lienstbodc konden ze niet betalen, de
vrouw moest dus dc handen uit de
mouwen steken. Mnnr ze deed het niet.
s Morgen.» moest Willem, vóórdat hij
ïaar zijn kantoor ging, allerlei huis*
•oudclijkc bezigheden doen, als hij
huis kwam lag er van alles op hem te
vachten. Het middagmaal was slecht
verzorgd. Op Zondag liet ze aan hem
het koken zelfs over. Zijn kleeren wer»
den nauwelijks versteld. Zij nam alles
gemakkelijk op, lag lang in bed, liep
vaak de deur uit naar haar moeder, die
vlak tegenover hun huis woonde en al*
les maar gaan liet, nooit haar dochter
eens aanspoorde of vermaande".
Mevrouw Mijers luisterde met aan*
dacht. ,.L' vertelt heel goed", zei ze
met iets in haar toon. dat van der Wis*
pel aan spot deed denken. ..En wat zei
de man van dat alles? De goedige
„Dat was het juist. Anna dacht, dat
er geen eind zou komen aan zijn goc*
digheid. Ze kende hem niet cn daarom
maakte zij hoe langer hoe meer mis*
bruik van zijn geduld. Op het laatst
deed ze niets mier, liet zich bedienen
als een prinses".
„En zei hij maar altoos niets?" vroeg
dc gastvrouw nu duidelijk spottend.
„wacht u even, dat komt nog. Toen
zij precies een jaar getrouwd waren,
nam hij haar mee naar de voordeur.
Ze begreep er niets van. keek hem
wat ongerust aan, want hij had den;
ipond stijf gesloten en zag er bleek uit.
„Luister eens, Anna", zei hij. „Precies
één jaar geleden ben je hier binnenge»
komen. Ik heb gehoopt, dat je een goe*
de huisvrouw zijn zou, maar je hebt
niets gedaan. Alles heb ik in orde moe*
ten houden. Geklaagd heb ik nooit, dat
weet jc. het ligt niet in mijn aaj-d. Nu
heb ik cr genoeg van. De deur staat
open. Ik kan mij zelf zonder huisvrouw-
redden. Ga naar jc moeder terug!"
Ze keek hem aan cn wou wat zeggen,
maar hij zag haar zoo donker aan. dat
ze niet durfde. Met gebogen hoofd stak
zij dc straat over cn ging in het huis
van haar moeder terug".
„Dat is een interessant verhaal", zei
mevrouw Mijcrs, maar hij zag dat haar
lippen bleek waren geworden. „En als
ik vragen mag: kwam zij ooit terug?"
„Nooit", zei hij. „Maar daar komt
Karei terug".
Het werd tijd, want er heerschto
spanning in de atmosfeer om het twee»
tal.
„Ziezoo!" riep Karei vroolijk, „dc za*
ken zijn goed opgelost. Ik ben nog bin*
nen het half uur terug, niet waar? Aan
tafel! Aan tafel!"
Het was een gezellige maaltijd. Mijers
was, als altijd, in dc beste stemming.
Van der Wispel bleef niet achter en
mevrouw Mijers toonde zich een vol»
maakte gastvrouw, zoodat het diner
zoo aangenaam voorbijging, als men
maar wenschen kan.
_,.En nu zal ik even koffie zetten", zei
Karei.
„Neen. dat doe ik", zei zijn vrouw
„Maar ik doe het toch altoos
protesteerde hij.
„Juist daarom", zei ze. En zette
koffie.
„En zoo", zei Hopma. „eindigde het
verhaal van Van der Wispel".
„En wat verder?" vroegen dc dames.
„Niets vcrucr. Daarmee is het uit".
De d imes vonden het een onbevredi»
gend einde. Ze wilden weten, of me»
vrouw Mijers haar handen uit de mou*
wen was gaan stiken en zeiden, dat
haar man ook niet zoo'n goeie «i*VW
had moeten wezen.
„Hm", bromden dc heeren.
„Is van der Wispel later nog wel eens
genoodiöd?" vroeg Wouter.
..Nooit meer", zei Hopma.
Dc heeren schenen daarover niet ver»
wonderd tc zijn. Vreemd genoeg: de
dames schenen zich over die overtuiging
van de heeren te ergeren.
FIDELIO,
