Haarlem's Dagblad | 1925 | 26 november 1925 | pagina 10

LUXE DOOS

l

'S TABAK

HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 26 NOV. 1925

EEN ZWARE STORM BOVEN HET LAND
GEWOED

ORKAANKRACHTEN

Het Persbureau Vtz DLas meldt.
Woensdag heeft boven ons land een
hevige storm gewoed, die op vele
plaatsen nu en dan tot een orkaan aan»
groeide.

Uit alle dectcn van ons land bereik»
ten ons tot Woensdagavond half tien
vee! berichten omtrent de gevolgen
van den storm.

Van het Koninklijk Nederlandsch
Meteorologisch Instituut te De Bïldt
ontvingen w(j Woensdagavond de vol»
gende mededeeling:

De noordelijke storm die vanmiddag
opstak, wordt veroorzaakt door een
depressie, die zich in den nacht ten
noorden van Groningen vormde en
naar het Zuidoosten trekt, waarbij te
Groningen iu 24 uur dc barometer 25
miiimeter daalde Van de Noordzee
werden vanmiddag dc windkrachten 10
(zware storm) gemeld. Het water was
toen reeds 130 c M. boven peil.

Te De Bilt zijn tegen acht uur des
avonds windstootcn van 25 meter per
secor.dc voorgekomen, dat is wind»
kracht 12 (orkaankracht).

In den loop van den nacht zal de
windkracht wel aanmerkelijk afnemen.

HET VERKEER.

Het verkeer zoowel dat der spoor»
wegen als ander, heeft ten gevolge van
den storm ernstige vertragingen onder»
vonden. Verscheidene treinen zijn des
avonds met aanmerkelijke vertraging
in tie hoofdstad aangekomen,

Sinds Woensdagmiddag half zes zijn
de telefoonverbindingen met Londen
en Parijs geheel gestoord.

Zooals bekend, was de vorige week
de verbinding met Londen door het
breken van een kabel aanmerkelijk
minderd. Woensdagmiddag zijn de
beide lijnen, dio nog intact v
eveneens gebroken.

Later in den avond kon weer tele»
foonverkeer met Londen plaats vinden.

Het scheepvaartverkeer werd door
den storm eveneens zeer ernstig belem»
merd. Te Umuidcn b.v. kon in ver»
band met den hoogen stand van het
water niet geschut worden, zoodat het
verkeer van en naar zee sinds Woeas»
dagmorgen 11 uur gestremd is.

De scheepvaartverbindingen met de
eilanden, welke onderhouden worden
ec: postbootcn. waren Voensdagmid»
dag gestaakt. Zoowel dc Zuiderzee» als
de Noordiiollandsche eilanden waren
Woensdagavond geïsoleerd.

Op de kanalen en rivieren lag dc
scheepvaart zoo goed als stiL

EEN RAMP OP DE
ZUIDERZEE

Een beurtschip gezonken

Gevreesd wordt dat de beman
ning is omgekomen

De N. V. J. en A. van der Sehuyt.
Rec-derij. directie van den Stoomboot»
dienst RotterdamZwolle, heeft be»
richt ontvangen, dat de stoomboot
„Nijverheid op dc Zuiderzee door
zwaar stormwcdei is overvallen en gc=
zonken is.

Men vreest dat dc bemanning, be»
staande uit vier personen, is omgeko»
men.

Uit Elburg wordt ons omtrent de
ramp op de Zuiderzee het volgende
geseind:

Hier is binaengcloopen een botter
ui: Volendatn. die het noodweer op de
Zuiderzee was ontvlucht. De visscher
rapporteerde Woensdagmiddag
streeks 12 uur, ongeveer anderhalf uur
uit de kust van Elburg, de Nijverheid 1
te hebben zien vergaan.

Door een plotselingen rukwind sloeg
het grootste deel van den deklast van
de Nijverheid I, bestaande uit vaten
olie. over boord. Onmiddellijk sloeg
het schip om en verdween in de diepte
met dc mast naar boven.

De VoJcndammcr visscher meende
drie der opvarenden in de mast gezien
te hebben. Hij" kon evenwel niet naar
de Nijverheid I varen om hulp te ver»
leenen, daar hij zelf reeds een gedeel»
te van zijn tuig had verspeeld en moei»
te had zelf in behouden haven te ko»
men.

Sinds den middag is het water op de
Zuiderzee ruim anderhalve meter geste»
gen zoodat zelfs als cca of meer der
opvarenden zich in de mast bevonden
zij hoogstwaarschijnlijk tóch omgeko»
men zouden zijn.

Verder vernemen wij nog uit Rotter»
dam dat dc firma Van der Sehuyt be»
denochtend in dc omgeving van de
plaats waar de boot verongelukt is
sleepbootea zou laten zoeken. Hoewel
niet"groot, bestaat toch de mogelijkheid
dat één of meer der. opvarenden zich
op c-en reddingsboei drijvende heeft
kunnen houden.

De Nijverheid I was 104 ton groot.
De opvarenden zijn: de-kapitein P.
Slot. woonachtig te Zwolle, gehuwd; de
machinist P. Blaauw, woonachtig te
Rotterdam, gehuwd; de stuurman Van
der Werk, woonachtig te Rotterdam;
gehuwd en de matroos J. Klundert,
woonachtig te Hoogevecn.

Het schip was Woensdagmorgen
uit Amsterdam vertrokken en had tus»
sohen 1 en 2 uur te Kampen moeten
aankomen.

De Tel- schrijft nog

Wij spraken schipper Sijmen Tol
van de „V 99". die met de „167" aan
het „kuulaai" visschcn was, toen de
ramp gebeurde. Schipper Tol kon zelf
geen poging doen om de schipbreuke»
lingen te redden, omdat, naar hij ons
mededeelde, het zware sleepnet, ma»
noeuvreeren onmogelijk maakte.

De „Nijverheid I" voer voor iea wind
in de richting van den wal, toen het
ongeluk plaats greep. De poging welke
ce ,.V 167", schipper Jacob Tol, onmid»
de'.ijk deed rm hulp te brengen, zou
vermoedelijk geslaagd zijn, als niet
het breken van de giek het visschers»
vaartuig in ccn netelige positie had ge»

bracht. Men moest het zeil laten val»
len en in den vliegenden storm het tuig
repareeren. waarmede meer d3n een
uur verliep.

Ge rui men tijd zjjn zoowel de „99" als
de „167" nog in de nabijheid van het
wrak gebleven. De visschers wilden
niet onmiddellijk gelooven dat alle op»
varenden waren omgekomen

Toen echter het weer nog slechtei
werd waren zij verplicht een haven op
te zoeken en zeilden zij naar Elburg,
waar beter weer kon worden afge
wacht.

VARIA.

Te Groningen is in het Buitendam-
stefdiep een woonschip omvergewaaid
en gezonken, dc bewoner J. Klundcr
en diens coon.je konden zich door uit»
klimming tijdig redden; een tragische
bijzonderhe: is, dat K juist Wocnsdjg
zijn vrouw had begraven.

Te Groningen is in de Oude Ebbim-
gestraat een meisje van 17 jaar onder
een schutting terecht gekomen. Het
werd ernstig -an het hoofd verwond.

Aan den Haarlemmerweg te Amster»
dam Ls de bijna 20 M. hooge fabriéks»
schoorsteen van de Kon. Email'.ccrfa»
brieken van Posthumus ten gevolge van
den storm ongeslagen. De schoorsteen
kwam in dc fabriek terecht. Een gc»
deelte der fabriek werd verwoest. Op
de plaats waar de schoorstern in dc
fabriek stortte, hadden even te voren
zes arbeiders gewerkt. Was het ongeval
even eerder gebeurd, dan zouden zeer
zeker slachtoffers te betreuren zijn gc.
weest. Thans kreeg niemand letsel.

Bij Wcrvershoof is een Lcmster bot.
ter in den grond gevaren. Het schip is
door Enkhuizer visschers in de haven
van Enkhuizen gesleept. Het had dc
zeilen verloren.

Uit Harlingen wordt aan dc Tel. ge
meld:

Tijdens den hevigen Noord»\Vester
storm is de 25»jarige werkman Van
der Zee. getroffen door een schoorsteen
bord. Hij werd bewusteloos met een
hersenschudding opgenomen. Zijn toe»
stand is ernstig.

In de haven van Terschelling is eer.
visschcrschuit gezonken, waarbij zich
geen ongevallen hebben voorgedaan.

In de haven van Rotterdam werden
irscheidene schepen op drift gesis»
gen Met behulp van sleepbooten zijn
alle schepen weder op hun ligplaats
rruggcbracht.

Woensdagmiddag is door het motor»
jacht Bru 130 in dc tramhaven te Zijpe
binnengesleept het klipperschip Actueel
van Werkendam. Het schip had door
den hevigen wind op de Grcvclingcn
de zeilen gescheurd.

Het eiland Marken is geheel onde
geloopen.

VAN EEN WISSEN DOOD GE»
RED- Dank zij het snel handelen cn
cordate optreden van den 64»jurigcn
spoorbrugwachter M. dc Wind. die dc
spoorbrug tc Kostvciloren bedient, is
de 7»jarige T- Smit, wonende tc Kost.
verloren, van een wissen dood gered-
Schippers, die door de spoorbrug voc»
ren. maakten den brugwachter er op
attent, dat een jongen in het Reitdiep
was gevallen-

De jongen was schijnbaar met het
hoofd naar beneden in den modder
blijven steken, althans een paar voeten
staken hoog boven 't water uit- Door er
onmiddellijk met een roeiboot heen te
roeien, kon de jongen behouden op het
droge worden gebracht

Hoewel het zich ernstig liet aan»
zien, mocht he de inmiddels toegescho»
ten hulp van dc kunstmestfabriek ge»
tukken, den jongen weer bij tc bren»
gen. v

Dr- Nathans, die ontboden was,
achtte geen levensgevaar aanwezig,
waarna de jongen naar huis gebracht

De knaap, die zijn tol uit het water
wilde halen, is daarbij waarschijnlijk
uitgegleden en te water geraakt.

^REGELMATIGHEDEN AAN DE
GASFABRIEK TE BARNEVELD?

Ia de raadsvergadering te Barneveld,
is r.a een geheime zitting van ongeveer
anderhalf uur. een commissie van vijf
raadsleden benoemd, die. in overleg
met 3. en W. en, zoo noodig. met be»
hulp van een accountant, de boeken en
bescheiden van de gcmcentegasfabriek
nauwkeurig zal onderzoeken en hierover
rapport za! uitbrengen. Dit houdt ver»
band met den plotsclingen dood van
den boekhouder aan de gasfabriek.

AAN DE GEVOLGEN OVERLE»
DEN'. De tuinman Bokdam, uit
Hengelo, die de vorige week te De
Luttc van een grintkar viel, is thans aan
de bekomen verwondingen overleden-

NA DE STORMRAMP.

Naar aanleiding van vraoen van de'
heer Kleerekoper, deelde de minister
van Binnenlandsche Zaken mede, dat
tot dusver in het geheel aan steun voor
dc slachtoffers der stormramp is ingc»
kemen een bedrag van f 3064.918.03.

Onder dat bedrag is niet begrepen
wat voor het herstel van kerkgebouwen
met bijbehooren in eigen kring is bij»
eengebracht. Ook daarvan zijn opga»
ven gedaan, waarmee Let Nationaal
Steuncomité bij de uitkec ngen, die
het ook te dier zake voornemens is tc
doen, zal rekening houden.

Het nationaal steuncomité meent in
staat te zijn. aan alle billijke aanvragen
om steun te voldoen. En dit niet slcch.-
voor de persoonlijke slachtoffers van
de ramp. maar ook ten behoeve van de
inrichtingen van openbaren eeredienst
en verschillende instellingen van open»
baar nut.

VAN DE KABINETS
CRISIS

De onderhandelingen van
Mr. Marchant

Een onderhoud met Ir. Albar-
da en leden der soc.-dem.
Kamérfractie

Mr. H. P. Marchant. heeft Woensdag»
middag ook een onderhoud gehad me!
den heer Albarda cn andere leden van
de s^d. fractie der Tweede Kamer.

WAT IS EEN PARLEMENTAIR
KABINET?

Dc Huagsehe redacteur van De Mans
bode schrijft:

ln parlementaire kringen vestigt men
cr onze aandacht op dat een parlemcn»
tair kabinet een kabinet is, dat zijn
steun zoekt in partijen in het parle»
ment. Het kan dus zijn zoowel ccn
meerder» als een minderheidskabinet.
Indien het is een meerderheidskabinct.
dan moet het in de Kamer van 100 le»
den op den steun kunnen rekenen
zooveel partijen, te zamen 51 leden tel»
lend of meer. Is het een minderheids»
kabinet, dan is het niet noodig dat het
seunt op een meerderheid ia dc K.i»
mer.

In de tegenwoordige politieke
stellatie denkt de heer Marchant zich
blijkens zijn redevoering een meerder»
hcidskabinet steunend op 30 Katholie»
ken. 24 soc. democraten en 7 vrjjz.-dc»
mocraten.

Een minderheidskabinet zou er een
kunnen zijn, dat enkel steunt op de
sociaal» en vrijz.»democratcn. Een voor
beeld van zulk een kabinet hebben we
in dat van Mac Donald in Engeland
gehad.

In dc door H. M. de Koningin aan
den heer Marchant verstrekte opdracht
ligt de bevoegdheid zoowel om ce
meerderheids» als een minderheidsk:
binct tc formeeren, want beide zijn
parlementaire kabinetten.

VERKLARING VAN DEN VOOR.

ZITTER VAN HET R.»K.

WERKLIEDENVERBOND.

In de Tijd vinden wij een verslag
van de rede, waarmede de heer A. C.
de Bruyn Woensdag te Utrecht de at>
gemeene vergadering van het R. K.
Werkliedenverbond heel geopend. Ko»
mende op den politieken toestand zei»
de spri dat het hem wel eenigszins ver»
baast het gemak, waarmede van soc.»
dcm. zijde op samenwerking in poli»
ticken zin met de R. K. wordt aange
stuurd.

Is men dan, ging hij voort, het optre
den der z.g. „moderne" Vakbeweging
Twente en laatstelijk in Rotterdam
reeds nu vergeten? Als die katholieke
arbeiders, waarop men zich voor cn na
beroept, dan zulke stumpers zijn cn
verraders bovendien, dan dient men uit
hunne omgeving te blijven. Menschen
an karakter dienen zichzelf tc blijven
cn zichzelf te respecteeren.

Onze politieke voormannen, wij
den het reeds eerder, zullen goed doen
rekening tc houden met de ervaring,
welke de katholieke A. idersbcwc»
ging in het verleden had betreffende
een z.g. samenwerking met sociaal-Je»
mocraten. Als die heeren hun haan
geen koning kunnen zien kraaien, dan
wordt niets ontzien om de tegenpartij
•crdacht te maken.

l aten de moderne voormannen, zou»
den we willen zeggen, toch ccnig gc»
du!:l bcoc. -n. Zou de Katholieke Ar-
bei dersbeweging niet binnen een luttel
aantal jaren zijn weggewerkt? Men
wachte

Zullen de R.K met den
heer Marchant in zee

DE VERDERE POGINGEN VAN
Mr. MARCHANT.

Mr. H. P. Marchant heeft tot de
Roomsch Katholieke en soc.dem. Ka»
mcrfracties een schriftelijk verzoek ge»
richt, hem te berichten of zij in be»
ginsel bereid zijn met hem mede te wer»
ken tot de formatie van een kabinet
overleg te' plegen omtrent een pro»
gram.

De parlementsrcdacteur van Het
Volk. meldde aan zijn blad:

Naar wij vernemen, heeft mr. Mar
chant in zijn onderhoud met dr. No»
lens geen aanleiding gevonden. zijn
poging tot vorming van ccn kabinet
staken. Vermoedelijk zal dus dc zaak
een onderwerp van gcdachtcnwisseling
uitmaken in een vergadering der R.K.
Kamerfracties.

Naar „Voorw." verneemt, zullen dc
soc^dem. Kamerfracties hedenmorgen
een vergadering hebben met het partij
bestuur en het bestuur van het N. V. V.
ter bespreking van den politicken toe-
stand.

POGING TOT MOORD

Hij wilde zijn meisje
verdrinken

Te Oisterwijk werd door de gemeen
teveldwachters Verstappen cd Berkcrs
zoo meldt het D. v. N\»B„ op heeter»
daad betrapt een zekere J. J.. die zijn
meisje A D. nabij de brug in 't Villa»
park in den Voorsteel Stroom wilde
verdrinken. Het is aan de veldwachters
te danken dat J. zijn plan niet ten uit»
voer heeft kunnen brengen. J. J. is on»
middellijk gearresteerd en naar Breda
overgebracht.

HUIS INGESTORT.

In Malden bij Nijmegen is het nieuwe
achterhuis van den landbouwer H. H.
ingestort.

De woning van H. was tjjdens dc
stormramp ingestort. Bij den wederop»
bouw stortte het nu plotseling in. Een
der arbeiders werd onder de puinen bi
dolven, maar kwam er toch zonder en
stige verwondingen af.

SLAAPZIEKTETe Bathmen doot

zich een geval van slaapziekte voor
Ju dc echtgcnootc van den landbouwer
wcr W. H-

NEKKRAMP. Te Eesergroen
(Dr) is het ll»jarig zoontje van den
landbouwer J. Hilbrands aan nekkramp
overleden.

DE TUINDERS EN DE DIENST
PLICHT-

Op haar desbet: effetfd vcTzock heeft
dc Kamer van Koophandel te Hoorn
van den Minister van Oorlog de mede
deeling ontvangen, dat indeeling van de
tuinders bij dc najaarsp'.ocg niet kan
worden gegaiandcerd. Wel zal dc eom»
mandaat van het indeclingsdistrict
Haa-.lem worden uitgenoodigd, zooveel
mogelijk aandacht aan den uitgesproken
wensch te schenken-

ERNSTIG ONGELUK VOORKO
MEN'. Men meldt uit Eindhoven
Toen Woensdagmorgen om ongeveer
10 uur de personentrein uit Valkens»
waard alhier arriveerde, rangeerde op
hetzelfde spoor een goederentrein- Een
botsing scheen onvermijdelijk- De
wachter van post 41 snelde den trein
tegemoet, zwaaiend met dc roodc vlag,
waarop dc machinist van den perso»
ncutrcin uit alle macht remde cn den
trein tot stilstand kon brengen.

gaan:

Volgens mededeelin«?en aan de
Tel. hoogstwaarschijnlijk niet

De parlementaire redacteur van dc
Tel. schrijft:

In verband met het contact, dat
door den heer Marchant met dc R.»
Katholieken is gezoqjit cn zijn pogingen
met hen en met de S. D. A. P. te
trachten een kabinet te formeeren, ver»
nemen wij uit R.»K. parlementaire krin
gen, dat deze pogingen wel zoo goed
als zeker wat de R.»K. betreft op
mislukking zullen uitloopen.

M<pi wees er ons op. dat dc kwestie
ian hc: gezantschap bij den Paus voor
de RjK. een gevoelsquaestie is, die
men niet tot een voorwerp van onder»
handehngen onze zegsman sprak :n
dit verband van Koehandel kan ma»
ken. Want daarvoor is deze zaak voor
dc Katholieken een te teerc aangelegen»
heid. Bovendien heeft men in dc ver»
gadering V3n de R-»K. Twcede»Kamcr»
fractiee welke plaats had in den voor»
avond van den lOen November, onmid»
dcllijk dus vóór de Begrooting van Bui»
teniandsche Zaken, welke dien avond
aan de orde kwam, behandeld werd. ge»
zegd. dat bij een eventuecle minister-
crisis een nieuwe formateur om dc mc»
dewerking van de R.»K. voor ccn nicu»
we partijgroepeering te verkrijgen, wel
eens zou kunnen komon met ccn voor»
stel tot handhaving van het gezant»
schap bij het Vaticaan.

Toch ondanks dit heerschte er in dc
bewuste fractievergadering eenstcm»
nigheid omtrent de door Mgr. Nolens
j tc leggen verklaring, waarin werd te
kennen gegeven' dat steun aan welk
kabinet dan ook, voortgekomen uit
groepen, die tot de opheffing van het
betreffende gezantschap zouden mc»
dewerken, niet mogelijk zou zijn.

Op grond reeds van deze verklaring,
waarvan de consequenties terdege zijn
overwogen en die, zooals gezegd, de
algemeene goedkeuring van de aanwc»
zigc R.K. Kamerleden. wegdroeg,
meende onze zegsman, dat samenwer»
king met de vrijz^democraten en S. D.
A. P. wel niet te verwachten is.

Voorts meende hij dat het niet zou
aangaan, om de entbrevolutionnairen.
die in dc bewuste kwestie trouw dc
R.»K. terzijde stonden, van zich tc ver»
vreemden en in de opoo-sitie tc drin»
gen.

KQLONIëN

AANSLAG OP EEN ASSISTENT.

De Deli Ct meldt dato 23 October:

Gisteren is op de onderneming
Socage: Krapoh dc heer Stachelin. die
daar als ontvang-nssistent werkzaam is.
door een Cfeonccsche koelie door ccn
messteek in de zijde ernstig gewond.
De gewonde verloor veel bloed en is
in het hospitaal tc Martabing opgeno»
men. Zijn toestand is. indien compüca»
ties uitblijven, niet levensgevaarlijk. Dc
dader is voorts-luchtig, doch wordt na»
gezet.

Het geval heeft zich, naar wc vornc»
men, als volgt toegedragen:

De heer Staehelin, een Zwitsersc'.i
tabakker, die reeds vele jaren in het
land is, keurde des morgens dc tabaks»
bundels van een der Chinceschc koe»
lies af, omdat die tc weinig bladeren
bevatte. In de plaats van ccn aantal
van 35 bevatte die bundels slechts 27
bladeren, hetgeen volgens den regel
niet ontvangen werd. Öc koelie maakte
geen enkele opmerking en ging gewoon
veer aan zijn werk, zoodat het feit.
zooals trouwens gewoonte is, geheel
onopvallend verliep.

Des namiddags echter, nadat dc
koelies naar huis geweest waren, was
dc heer Staehelin weder mc. het ont»
an gen van tabak bezig, toen hij plotse»
ling voelde dat hij van achter in de
zijde werd gestoken.

Hij wist eerst niet wat er gebeur
de, doch toen hii zich omwendde, zag
hij den koelie, wiens tabak 's morgens
us afgekeurd, wcgloopcn.

Dc heer Staehelin, die veel bloed ver»
[oor werd naar het hospitaal gebracht
en de koelie had de gelegenheid het
hazépad te kiezen. Aangifte van het
voorgevallene volgde cn uit Tebing
Tinggi werden dadelijk twee reoher»
cheurs gezonden, die den dader tot
des avonds echter nog niet gevonden
hadden. Men had echter wel hoop hem
te vatten. De gewonde aasistent is da»
dclijk in het hospitaal verhoord, waar
bij hij nadrukkelijk verklaarde, dat cr
bij het afkeuren der bundels niets is
voorgevallen, wat aanleiding tot deze
daad kon zijn.

de midden-00st-b0rne0-
expeditie.

BAMARINDA. 25 Nov. (Anete) De Mid-
rien-Ooet Borneo expeditie aanvaardde 9
November, van het hoofdbivak te Long
Pe:ai uit den terugtocht naar Sainarinda.
waar men begin December hoopt aan te
komen.

staking te soerabaja

SOERABA-TA 24 Nov. (Aneta). Bij de
machinefabrieken Braat !e Soembaj» Je <*?j>
staking uitgebroken, waaraan 500 werkte
den deeSneenen. De mandoers werken door
Een communistische bisia wordt vermoed.

DE MOORD TE GAR0ET ,NCEZ0T,Tc.„,^D.SEUNCi;N

Een politieke kwestie?

Cit goed^eioformeerde bron verneemt
de „Iad. Tel." dat mr. Enthoven, die het

codenoek in de Garoeteche moordaaaJt
leidde, de daders heeft ontdekt.

Met zijn bewonderenswaardigen speui
sin heeft hij uitgeplozen, aldus het blad.
dat de djaga (nachtwaker) van het fcote'.
in dien bewusten nacht door een der hotel
jongens een korte poos uitgestuurd wa

Bij het begin onderzoek heeft de djaga
dit buitengewoon belangrijk feit zonder
erg verzwegen. En thans ie via den bood
scliapgever dus dien hotetjongen de
geheele raak gereconstrueerd. Er bestaat
geen twijfel meer, of deze moordzaak
politieke kwestie, weïke door de eer
eeneationeele persberichten onze
eeering in een buitengewoon onaangenaam
parket heeft geplaatst.

Nu do moordznak ie opgelost, moot in
•orband dAannedo een tijdje gewacht wor
den opdat met nuchterheid de officieek
publicatie beoordeeld kan worden."

KERK EN SCHOOL

NED. HERV. KERK.

Beroepen te Jou re de. T. Jouker, te Bk
relingen: Aalsmeer «te. W. J. van
den te Heemse; te Nes en AVierem ds. W
H. Nelck te OieeMn-Oodefcer*.

OEREF. KERKEN
Bedankt voor Oud-Looedrecht door de
A. Wijngaarden to Baarland.

ACADEMISCHE EXAMENS

Amsterdam. Bevorderd tot doctor in
dc letteren cn wijsbegeerte op proef»
schrift: ..Die Pilgerfihrt des traumen»
den Mönchs', dc heer A. Meyboom,
gcb., to Arnhem en op proefschrift:
„Lc livro fram;ais et son commerce en
Hollandc dc 1750 a 1780", de heer Y.
Z. Dubosq, gcb. te 11e Molène (Frank»
rijk).

Amsterdam. Gesl. doct.»ex. Handcis»
wetenschappen de heer A. de Miranda.

Leiden. Gesl. cand. ex. wis» en na»
tuurkunde (D.) mej. J. L. Sollewijn
Gelpke.

Groningen. Gesl. doct.»e-.. taal en
letterkunde (Engclsch) mej. A. C. Hui-
zinga.

Sport en Wedstrijden

LUCHTVAARTNIEUWS

AMERIKAANSCH VLIEGTUIG IN
ZEE GESTORT.
Uit Honolocloe seint Reuter

Toen ccn Amcrikaansch .Martin»
bombardementsvliegtuig ter hoogte van
dc kus: van Oahoe vloog, stonden plot»
seling de beide motoren stil. Het toe»
stel stortte van «cn hoogte van 170 M.
in zee.Twee van dc vier inzittenden
erdronken-

SCHAKEN

INTERNATIONAAL MEESTER»
TOURNOOI TE MOSKOU.

Tweede ronde: dc partij Dus Choti»
mirski—Torre, oo.-pronkelijk als ge»
wonnen gemeld voor eerstgenoemde is
door Torre gewonnen.

Zevende ronde; Tartakowcr 1/2,

Marshal! 1/2, Spielmann 0Dus Cho»
timirski 1. Suharioff 0—Torre 1, Sa»
•nisch 1/2Réti 1/2, Bogoljuboff 1
Werlinsky 0. Gotthllf 1/2Bogat
schuk 12, Capablanca 0Genefski 1
L -skcr 1/2Robinowitsch 1/2, Ron anof»
ski 0—Rubinstein 1, Löwenfisch vrij.
Grünfeld—Yatcs (afgebroken).

Achtste ronde: Rubinstein IGrön
fcld 0, Rabinowitsch 0Romanofski 1.
Cenefski 0Laskrr 1, Bogatirtsehuk 0
ij.abbnca 1. Werlinsky—Gott_.15
(afgebroken). Réti l— Bogoljubow 0,
Torre 1Samisch 0, Dus Chotimirski
1Suharioff 0, Marshal! 1Spielmann
0. Löwenfisch 1/2Tartakowcr 1,2.
Yatcs vrij.

Negende ronde: Spielmann 1—Lö»
wenfisch 0. Suharioff 0Marshall 1.
SamischDus Chotimirski (afgebroken)
Bogoljuboff 1—Torrc 0, Gotthilf 0—
Rcti 1. Capablanca—Werlinsky (afge>
broken). Lasker 1Bogatirtsehuk 0.
Romanofski 0Genefski 1, Griinfcld 1
—Rabinowitsch 0. Yates—Rubinstein
(afgebroken), Tartakower vrij.

Tiende ronde: Rabinowitsch 0Yatcs
(afgebroken), Genefski 0Grünfeld 1,
rtschuk l/2»Romanofski 1/2 Wer»
linsky 0—Lasker 1, Réti 1/2Capa»
blanca 1/2, Torre 1—Gotthilf 0. Dus
Chotimirski 0Bogoljuboff 1, Marshall
Samisch "(afgebroken), Löwenfisch 1/2
Suharioff 1/2, Tartakowcr 1Spiel
mann 0, Rubinstein vrij.

Elfde ronde: Suharioff 1/2Tart.»
kower 112. Samisch—Löwenfisch (afge>
broken). Bogoljuboff 1/2Marshall 12.
Gotthilf 0—Dus Chotimirski 1. Capa
blanca 1/2Torro 1 2. Lasker 12Réti
Romanofski—Werlinsky (afgebro-
ken), Grünfeld 12Bogatirtsehuk 12.
YatcsGenefski (afgebroken), Rubin»
stein 0Rabinowitsch 1, Spielmann
vrij.

Stand: 1 Dr. Emanuel Lasker, met
7 1/2 p.. uit 9 partijen (6 gewonnen, 3
remises, cccn enkele partij verloren),
d. i. S3 13

Marshall, met 7 p. uit 9 partijen
(6 gewonnen, 2 remises, één verloren)
d.i. 77 7 9 3. Bogoljuboff, met S 1/2
p. uit 11 partijen (7 gewonnen, 3 remi»
ses, dén verloren, d.i. 77 11 4.
Torrc, met 7 1/2 p. uit 10 partijen (6
gewonnen, 3 remises, een verloren), d.i.
75 5. Rubinstein njet 6 p. uit 9 par»
tijen, d.i. 66 2/3: 6. Tartakower met
6 112 p. uit 10 partijen, d.i. 65

7. Romanofski met 5 p.. uit 9 partijen,
d.i. 55 5 9 Daarna volgen als 8 en
9 Genefski cn (och, arme wereldkam»
pioen) Capablanca met 5'/i punt uit 10
partijen, di. 55

Nu zal Capablanca nog wel iets op»
halen, maar hij zal vermoedelijk niet
meer onder de eerste drie prijsw-inners
kunnen komen. De spanning, wie over»
winnaar zou worden Lasker of Ca
pablanca, is daardoor al zeer ontijdig
geweken. Dc oude grootmeester, dr.
Lasker gaat rutsig voort, terwijl de ge»
hcclc schaakwereld met ongeduld den
uitslag van elke ronde verbeidt. Er kan
intusschcn, wat dc eerste plaatsen be-
:reft, nog niets met eenige zekerheid
gezegd worden. Een feit is. dat (behal
ve Lasker) Bogoljuboff cn Torre ernsti»
gc candidatcn daarvoor zijn.

Dc Qoc4koop« hoest-
middeltje^ welke inca
fjcwooalijk ie baat
neemt geeetcn den
Koest niet ie Onder,
drukken hoogstens
«se verse hijnse len
Neemt toch de Abdijsiroop te baat
bet krachtig werkende kruidcnmiddel
en U ruit nen. hoe gauw U Uw
verkoudhtid kwijt is.

St. Nicolaas-Cadeau

Inhoud:

Milo en Poorters Toeback

f 1.70 en f 1.20 per doos

INGEZONDEN

Van ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den inzen
der niet teruggegeven.

Voor den inhoud «lezer rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.

GEMEENSCHAPPELIJKE ACTIE
TOT HERVORMING VAN DE
HUWELIJKSWETGEVING.

Het is ccn algemeen hekend feit, «lat
Nederland op het gchicd van huwelijk*»
wetgeving tot dc achterlijkste landen
van Europa behoort.

In land na land werd de huwelijks»
wet in overeenstemming gebracht met
dc veranderde sociale cn economische
positie der vrouw, terwijl in die landen
dc oude wet veelal reeds beter was
dan dc onze. Reeds bij dc totstandko»
ming van onze huwelijkswetgeving in
1827 protesteerde een deel der Kamer»
leden daartegen cn noemde deze ccn
onrecht jegens dc vrouw. Hoe veel
gtievendcr is dezelfde wet thans voor
do tnoderno vrouw, die een heel an»
dore plaats in dc maatschappij inneemt
dan baar grootmoeder.

De Nederlandsche vrouw wordt door

tar huwelijk onmondig. De wet geeft
aan den vader alleen dc uitoefc .ing
van de ouderlijke macht over de kin»
deren cn het beslissingsrecht ten «>p»
zichte van al de gcmccnschapsbela.-i»
gen. In vele gevallen lciat dit tot
machtsmisbruik, cn tot schade, zelis
tot ondergang van het gezin.

Er is onlangs door dc rechtbank ,'n
Den Haag een vonnis, uitgesproken, «lat
opnieuw dc aandacht heeft gevestigd
op de rechteloosheid der gehuwde
vrouw.

Het betrof een openbare koopvrouw
niet in gemeenschap van goederen ge»
huwd. doch zonder beheer van eigen
goederen. Haar man. die geheel buiten
haar handelszaak stond, had haar Lr»
mansnm geplaatst onder een order#
briefje ten bedrage van ruim 9000.
Volgens de ultsprar.k der rechtbank
was daardoor de vrouw verbonden
deze som van haar geld te betalen.

De rechtbank overwoog, dat dc open»
haro koopvrouw behoudens vrijstelling
van bijstand voor haar handel, staat
onder de macht van den man. enz.

De redacteur van het Weekblad v.
Recht schreef, dat dit vonnis een
uitgangspunt kon vormen voor een
krachtige hervormingsbeweging, die
geen rust kent vóór zij haar doel heeft
bereikt.

Wij onderschrijven deze merning vol»
komen cn het is daarom, dat wij een
beroep doen op «le medewerking van
alle gelijkgezinden om ccn krachtige
actie tc vormen.

Nu zoovele pogingen van enkelingen
groepen van personen nog niet
hebben geleid tot de schier algemeen
noodzakelijk geachte herziening van
ons verouderd huwelijksrecht, zal cr
moeten komen een gcmccnschappe»
Üjke actie door een neutraal comité
uitsluitend voor dit doel werkend. Het
zal niet moeilijk zijn een gemeenschap»
pelijke basis te vinden voor deze her»
vormingsbeweging. Er zijn toch door
ccnigc groepen cn vorccniqiogen rap»
porten uitgegeven over dit onderwerp
nl. door dc Ver. v. Staatsburgeressen,
Liberale Unie, Ned. Unie v. Vrouwen»
belangen cn Vrij/.. Dcm. Bond, die bij
minder gewichtige onderlinge verschil»
len overeenstemmen wat de hoofdgc»
dachten «Ier gcwenschtc wij/Uing be»
treft. Herhaalde maten is gebleken, dat
ook dc Soc, Dcm. Arb. Partij hetzelfde
standpunt inneemt.

Al deze rapporten spreken zich uit

>or- afschaffing van '3 maritalo
macht cn Laar voor de vrouw verne»
derende gevolgen van rechts» en han»
dclingshcvocgdhcld: recht van beheer
cn beschikking der vrouw yan eigen
goederen en inkomsten: uitoefening
der ouderlijke macht door vader en
moeder te ramen.

Onzcs inziens zou de actie reeds van
het begin af ten aanzien van deze pun»
ten moeten vaststaan.

Wel zou het aantal deelnemers aan
dc actie veel grootcr kunnen zijn, in»
dien we ons beperkter tot ccn vaag
desideratum als „hervorming der hu
welijkswet ten behoeve van dc vrouw
Zoodra echter ccn der belangrijkste
punten aan dc orde kwam als b.v. af
schaffing of behoud van «'c maritnle
macht zou dc samenwerking toch af»
knappen of nog erger dc wen»
schen tot hervorming van de meest
behoudende deelnemers dor actie zou»
den den omvang en grenzen daarvan
bepalen.

We verzoeken allen, besturen van
'crccnigingcn waarvan herziening der
huwelijkswet in den geest zoor.ls l oven
is geschetst, een der programpunten is
en mannen cn vrouwen individuccL die
willen meewerken tot deze gemeen
schappelijke actie bericht van r.dhacsb
of naamkaartje tc zenden aan het
Hoofdbureau der Ncd Ver. v. Staats»
burgeressen. Jacob Hopstraat 12. Den
Haag. opdat ccn zelfstandig werkend
comité kan worden gevormd.

Voor het Hoofdb.stuur van de
Ncd. Ver. v. Staatsburgeressen

S. v. d. HOEVE-BAKKER.

Presidente,
S. M. NINCK i»LOK=GRUIJS,
Secretaresse.