HAARLEM'S DAGBLAD
VAN ONZEN REIZENDEN
REDACTEUR
WOENSDAG 20 JAN. 1926 TWEEDE BLAD
(NIEUWE REEKS).
No. 273
Het Psycho-Technisch Onderzoek in het Leger
(Interview met luitenant Groenewegen, hoofd van het Centraal Bureau voor
pnyeho-technisch onderzoek van de landmacht)
Mijn voorbereidingen voor mijn arti' practische intelligentie te onderzoeken
ktl over ..tjurcau voor Beroepskeuze" en te schiften, antwoordde luitenant
voerden mij op aanraden van proi- Groene wegen mij dat de proeven uit
l)r. F. Koels ook naar luitenant den aard der zaak geheim zijn en hij
Groenewegen. het hoofd van ..het mij daaromtrent dus geen inlichtingen
centraal bureau voor psychotechnisch kon verstrekken. De gepubUccrde lc=
onderzoek van dc landmacht" te ge-proeven in Amerika "„The Mental
l trccht. Wat luitenant Groene wcgen Tests" waarop ook de proeven voor
m.j vertelde van het psychotechnischons leger zijn gebaseerd, een artikel
onderzoek hij het leger, zooaU di: thans van den majoor Kouffaer in het Tijd»
permanent is geregeld, vond ik zoo K» schrift Mavors van November '2-5 en
iangrijk. dat ik besloot ccn afzonderlijk |cen in het ..Ncdciiandsch Maandschrift
artikel aan dit onderwerp te wijden, voor Geneeskunde" verschenen artikel
met alleen om het geheel nicuv>e stre>* ^v'-—
vcn, dat hiermee in ons leger tot uiting
komt, maar ook om dc conclusies, die
luitenant Croenewcgen uit dc rcsulta»
ten van de eerste proefneming van het
uigcloopcn jaar had getrokken.
liet psychotechnisch onderzoek bij
dc landmacht zou men ccn vrucht van
Amcrikaanschcn bodem kunnen noc»
men. Toen Amerika m den wcreldoor»
log werd hetrokken. stond het voor dc
overweldigend'/ware taak om in den
kortst me.gelijken tijd ccn leger uit den
grond te moeten stampen. Alles moest
worden georganiseerd en het kwam cr
dus op aan ieder man onmiddellijk op
de plaats tc brengen, waar hij het meest
ru tiig zou kunnen zijn. Voor Amerika
gold toen meer dan ooit: ..Time is
money!" Men moest zoo vlug mogelijk
weten, wie er wegens buitengewone in»
tclligentie geschikt waren om tot kader
oi tot officier tc worden opgeleid, wie
«r in aanmerking kwamen voor speciale
betrekkingen of technische diensten,
welke personen zóó achterlijk waren,
dat zij een gewone opleiding niet kon»
den volgen en dus voor ruwer werk
moesten worden aangewezen of wel
moesten worden afgekeurd. Ook was
liet zaak om dc manschappen naar hun
intelligentie in bataljons te crocpecrcn.
opdat dc opleiding zoo gelijkmatig en
vlug mogelijk kon geschieden, zonder
dat deze door minder schrandere man
schappen onnood'-g zou worden opgc»
houden. Men had geen tijd tot Snaivi»
duccl onderzoek .Het onderzoek moest
in massa cn voor allen zoo veel moge»
lijk op dezelfde wijze plaats hebben.
Voor dat doel werd door ccn daar
voor speciaal aangewezen „psychologi
sche commissie" een serie van 8 proc»
ven ontwomen cn naar deze proeven
die natuurlijk geheim waren zijn in
korten tijd in Amerika 1.700.000 per»
nonen onderzocht.
Dc resultaten waren uitstekend; men
bleek werkelijk ccn methode gevonden
te hebben om de verstandelijke ontwik
keling voor zoo ver dit voor het lé»
gcr noodig was te „meten". Amcri»
ka heeft cr bij het organiseeren van
'ijn leger zeer veel profijt van getrok»
Ven en het is geen wonder, dut men
deze proeven ook na den oorlog voor
het intclligcntic«onderzoek bleef gebrui»
ken. Dr A. li. Oort bijvoorbeeld
heeft ziin bekende onderzoek naar dc
verstandelijke ontwikkeling van dc leer
lingen der Lcid-schc scholen voorname
lijk op de Amcrikannschc lcgcrprocvcn,
die na den oorlog gepubliceerd zijn
Mental Tost# In the American Ar
my" gebaseerd. En ook in ons leger
beeft men bij dc instelling van het
psychotechnisch onderzoek profijt ge
trokken van de zoo kostbare onder
vindingen bii het organisecrcn van het
Amerikannsehc leger. Want het spreekt
viel van zelf, dat wat voor een vlugge,
practische opleiding in het Amerikaan-
Nche leger van zoo groot nut is gcblc-
ken tc zijn. ook waaide heeft voor dc
opleiding in andere legers. In Neder
land is het legerbestuur dan ook niet
blind gebleven voor dc verrassende re»
-uitaten van het psvcho-tcchnisch on
derzoek in Amerika tijdens den wereld
oorlog.
Eigenlijk komt dc eer den stoot tot
deze nieuwe richting in het leger te heb*
b-Ti gegeven, toe aan twee officieren tc
l)cn Haag. namelijk aan den tommali»
-en kapitein der grenadiers H. C.
F. ou finer cn den eersten luitenant
.lhr. Alt in g von G c u s t u. d:c
>P e'gen initiatief proeven in Den Haag
hebben genomen. Dc door hen verkre
gen resultaten deden verwachten, dat
deze proeven voor het hce'e I-gcr prac
tised nut zouden kunnen hebben, hen
commissie van officieren onder lcidin"
va» prof. Dr. F. Koels werd in lr'22
ingesteld om tc. komen tot een stelsel
van onderzoekingen voor den grond»
slag van dc indccling der dienstplicht!»
gen in Het leger. Deze commissie heeft
in 1924 haar proefnemingen geëindigd
cn ccn rapport van haar ondervindin»
gen ingediend, met het gevolg, dat in
Kt afgeloopcn jaar voor het eerst bij
17 van dc 41 kci'iringsradcn bij wijze
vin proef 10500 man psycho-tccbnisch
onderzocht zijn geworden De resultaten
van deze eerste pr«>cf zijn zoo bevredi
gend geweest, dit d;t iaar voor de eeT-
ste ma.il allo dienstplichtigen psvcho»
tc-'-nisch zullen worden onderzocht.
biet psvcho-tcchnisch onderzoek bii
'de Hndmaeht heeft allereerst ten deel
dr dienstplichtigen vóór hun in dienst
treden naar hun gcestejnke ontwikkc»
li.v up vlugge rn practische wijze tc
onderzoeken, opdat ieder man zoo veel
mogelijk naar zijn verstandehjken aan
leg op dc hem juiste plants m het
leger zal k'-nnen worden gebracht Wan»
Tire' den dienstplichtigen in het leger
werkzaamheden worden opgedragen;
waarvoor z>i het meest geschikt zun.
y,\ <pr het spreekt vanzelf hen
di-- nsttijd venen-enamcn en tcgclük
?sl bot staatsbelang er mee gebaat zijn.
oev'it het tc verwachten is. dit z?i de
werkzaamheden, w*«rvoor zii aanleg
h'bhen. h«t best zullen verrichten.
Een tweede zeker even belan
doel van bet nsveho-technisch onder
zoek is om na de opkompt dat is dus
1 -.tr na te gaan. of dc dienstplicht!-
g.-n ook voor bepaalde vifcillr "-Crk'-
yiamhedcn als voor s—.ner. richter,
ordonnans. e:i' bijzondere geschikt
heid tnoncn. Op miin vraag, hoe men
bil het psycho-technisch onderzoek te
werk gaat om de menschen naar hun
over „Proeven over Verstandelijke
Ontwikkeling op Leïdscne Scholen" van
Dr. Oort. welke proeven geheel op
de „mental tests" in Amerika berustten.
Seven echter cenig inzicht in dc metho»
c van psvcho-tcchnisch onderzoek, wel»
ke ook in ons leger gevolgd wordt.
Elke man krijgt hij het onderzoek ccn
•cl papier voor zich, waarop op elke
bladzijde verschillende soort vragen zijn
gesteld, die hij in een bepaalden vrij
korten tijd moet beantwoorden. Snel
heid toch is een der hoofdelementen
in deze intclligcntie»procven. Niemand
rnng dc vragen inzien, voordat het tcc»
ken voor het „beginnen" is gegeven cn
ieder moet onmiddellijk stoppen, zoo»
dra hij daarvoor het sein krijgt. Daarna
vordt op een volgend teeken een blad»
ijdc omgeslagen cn begint men op een
bepaald nieuw sein met de tweede
proef. En zoo gaat het door tot alle
proeven zijn doorloopen.
De eerste proef is een „rekenproef".
die bestaat uit ccn 20-ral in moeilijkheid
toenemende vraagstukken. De eerste
vraag: Hoeveel zijn 30 man cn 7 man
samen? ik geef de voorbeelden naar
dc Amerikaansche proeven is zoo
gemakkelijk, dat eigenlijk ieder het ant
woord onmiddellijk er achter kan schrij
ven. Maar met een zeer snelle oplos,
sing want dc tijd is hoogst beperkt
van het volgende vraagstuk: „Bij
een leger bchooren 6000 man artillerie.
15000 man infanterie en 1000 man cava
lerie. Wanneer nu van die troep iedcT
wapen naar evenredigheid wordt ver»
groot, tot cr samen 24200 man zijn,
hoeveel man zijn er dan bij de artille
rie bij gekomen?" zullen zeker velen
reeds meer moeite hebben.
Mijn artikel zou te lang worden, wan»
neer ik hier alle verschillende proeven
ging behandelen. Er zijn er hij, die die»
nen om tc onderzoeken, of dc proefper
soon het ware van het valschc en het
wezenlijke van het bijkomstige kan on
derscheiden, of hij zijn gedachten lo
gisch ten opzichte van elkaar kan rang
schikken, of hij voorstellingen cn ge
dachten snel, juist cn doelmatig met
elkaar kan verbinden hetgeen wijstop
..combinatievermogen" en of hij
ecnige algemeeue ontwikkeling bezit. Ik
wil nier voor de merkwaardigheid nog
een voorbeeld geven van dc wijze, waar
op men de algemeene ontwikkeling
„meet". Dc proefpersoon krijgt verschil-
Icndo zinnen voor zich als:
Amersfoort ligt in Gelderland, Noord»
Holland. Utrecht, Twenthe.
Speenhoff is een bekend dokter, ad»
vocaat, dichter, minister.
De schrijver van de Camera Obscura
is Bildcrdijk, Van Lenncp, Beets. Van
lieden.
Iien f.igot is in gebruik bij muziek,
stenografie, schilderen, schrijven.
Een ampère is een maat bij regenval,
magnetisme, clcctriciteit, warmte.
Palaeontoiogic is de wetenschap der
geschiedenis, fossielen, dieren, talen.
De „proefpersoon heeft nu niet an-
ders tc doen dsn het goede woord
bijvoorbeeld Utrecht achter Amers
foort, Beets achter Camera Obscura
tc onderstrepen. Met ziet al
uit deze voorbeelden, dat er vragen bij
zijn. welke bijna een ieder onmiddellijk
kan beantwoorden, maar ook. dat som
mige vragen aan „onontwikkcldcn" nog
al hoofdbreken zullen kosten.
En ten slotte wil ik hier nog een voor»
beeld geven van dc wijze, waarop men
onderzoekt, of iemand gelijktijdig ge»
geven opdrachten snel en juist kan uit»
voeren, ccn eigenschap, die vooral in
het leger natuurlijk van groote waarde
is. De proefpersoon krijgt voor zich een
teckcning van 5 cirkels naast elkaar.
Dc proefleider waarschuwt, dat hij ccn,
bevel zal geven, hetwelk eerst opge
volgd mag worden op het commando:
„Begin!" cn moet eindigen op het com
n-.ando: Stop! En daarna volgt bijvoor
beeld deze order: ..Zet de letter P in
den derden cirkel, het cijfer 7 in den
eersten cirkel, een driehoekje in den
vierden cirkel en een kruisje in den
tweeden cirkel! Begin!" en na 5 se
conden: „Stop!" Door de opdrachten
steeds moeilijker te maken kan men dc
meerdere of mindere geschiktheid
den proefpersoon onderzoeken.
Luitenant Groenewegen wees cr met
nadruk op. dat het psycho-technisch on
derzoek bij militairen evenals bij de
bureaux voor beroepskeuze nooit
anders dan ccn hulpmiddel kan
z:j:i om bij de personen den aanleg voor
bepaalde werkzaamheden tc onderzoo
ken Men kan uit het onderzoek geen
psychologische conclusies trekken over
het karakter van den man. Het gebeurt,
dat professoren bij deze psycho-techni»
sche proeven een laag aantal punten be»
balen, terwijl handige ras-bandieten her»
haarlijk tot een hoog aantal punten ko
men. De proeven houden geen rekening
met zedelijke eigenschappen. In het le
ger moet men allereerst mens Tien heb
ben. die zich aan alle gewijzigde om
standigheden snel kunnen aanpassen cn
daarop zijn dus de proeven gebaseerd-
rnien. .De idee. alsof men door de psycho-
belanrwlik I techniek kan zien, hoe het er als 't
-schappen van de „oppervlakte" dan
zal dit moeten geschieden door ccn per
soonlijkheidsonderzoek van den com>
pagnies-eommandant. Blijkens ccn pas
verschenen legerorder is het werkelijk
dc bedoeling, dat zulk con onderzoek
ook in de toekomst zal moeten plaats
hebben. Ik kan in dit artikel hierop
verder moeilijk ingaan, maar ik wijs cr
toch met vreugde op, omdat dit ccn
nieuwe richting in het leger aangeeft,
waaruit duidelijk blijkt, dat dc soldaat
ik geef hier mi|n jicasoonlljkc mee»
ning voortaan in het leger niet meer
als een nummer, een machine, maar als
een persoonlijkheid zal moeten
worden beschouwd.
Ook wees luitenant Croenewcgen er
op, dat bij sommige, dienstplichtigen
verkeerdelijk dc meening hccrsc'nt. dat
•zij dooi het psycho-technisch onderzoek
bij de keuringsraden tart ksdcropleiding
kunnen worden gedwongen of bij ccn
wapen kunnen worden ingedeeld, waar»
door zij tot langcrcn diensttijd zouden
worden verplicht. Dit, nu is niet dc be
doeling van het psycho-tccbnisch onder»
zoek, want de aanv/jzing van het wa
pen geschiedt volgefis dc bepalingen
van dc Militicwet qn dc wenscncn van
den man.
Zeer belangrijk zijn volgens luitenant
Groenewegen dc conclusies, welke uit
de eerste proeven hij dc. verschillende
keuringsraden in het afgeloopen jaar
waarbij ongeveer 10500 man zijn on
derzocht reeds» kunnen worden ge»
trokken. Bij het psfccho-technisch onder»
zoek is gebleken, dat het onderwijs
alleen in het geheel geen waarborg voor
practische intelliijsntic geeft. Alleen dc
hoogste klassen van het gymnasium cn
dc H. B. S. cn van dc normaal- cn
kweekscholen behalen constant dc hoog»
stc resultaten.
Bij dc proeven is voorts gebleken,
dat 16 procent der Nederlandsehe jou»
gelingschap geen volledig lager onder»
wijs heeft genoten. En ook. dat het
lager onderwijs met het zevende leer.
jaar belangrijk beter resultaten geeft
dan het gewoon lager onderwijs. Ook
is door deze proeven bewezen, dat het
wetenschappelijk peil van dc ecne
streek van ons land veel hooger staat
dan van een andere.
Dc kosten van het psycho-tccliniseh
onderzoek zijn zeer gering cn dc rcsul»
tatcn van dc eerste proef hebben bewe
zen, dat het onderzoek in alle opzichten
deze weinige kosten wettigt, tin om
dat in de toekomst veel van de uitwis»
scling van gegevens tusschcn het bureau
oor psycho-technisch onderzoek hij dc
landmacht en dc bureaux voor bc»
roepskcuze mag worden verwacht, /iet
luitenant Groenewegen in liet psvcho»
technisch onderzoek In het leger niet al
leen een leger», maar ook een mant»
.chappclijk belang.
J. B. SCHUIL.
ware bij den man van binnen uitziet
is absoluut verkeerd. Dc psychotech
niek is enkel een hulpmiddel om den
man in die werkzaamheden te plaatsen,
waarin hij het best voldoet cn zc-lf het
meeste voldoening zal vinden. Wil men
meerdere gegevens verkrijgen omtrent
dc psychologische eigenschappen van
den man ca dan nog .alleen maar eigen»
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent* per regel
DOEI UW SCHOENEN GOED
Vervolg Stadsnieuws
FAILLISSEMENTEN.
Dinsdag 19 Januari 1926 werden in
6taat van faillissement verklaard:
1. Jan Vcltrop Gzn., kistenhandelaar
tc Monnikendam, Weesland 63; cura»
tor Mr. II. II. Ricpma tc Edam.
2. Hendrik Schijf, binnenschipper,
wonende aan boord van liet schip
„Grietje" thans liggende tc Alkemndc
Oude Wetering; curator Mr. J. C. Y.
Nicuwenhuis alhier.
3. Albert Ilendrikus Rikkcrink.
chauffeur te Blocmcndaal Delftkadc 4;
curator Mr. \V. J. G. Vcenhovcn al
hier.
Vernietigd werd het faillissement van
R. II. Christoffels, caféhouder tc Haar»
Icm Doelstrant 15; curator Mr. R. C.
Bakhuizen van den Brink alhier.
Opgeheven werd het faillissement
van N. G raam an machinist tc Vclr.cn,
uitgesproken 1 April 1924; curator Mr.
J. W. van Rees alhier.
Geëindigd is het faillissement door
het verbindend worden der uitdcelings»
lijst van: de Naamloozc Vennootschap
Logger Maatschappij Kn.ncraerland I,
II cn III, gevestigd te IJmuidcn, cura
tor Mr. A. \V. Ifellema aldaar.
GEVONDEN DIEREN EN
VOORWERPEN-
Terug tc bekomen bij
W. Marinisse, Nagtzaampleln 26,
beige ceintuur J. Aandekerk, Brou
wersvaart 96, doos zeeppoeder T. Hil-
linga. Velserstraat 68 eameshand»
schoen; G. Veenstra, K.imperstraat nr.
24 rood. jongenshaudschoen P. Grou»
stuck. M- v. Heemskerkstraat 4, zwarte
hond. Kennel Fauna J. Kamp, 't Krom
29 rood. witte poes Politiebureau Srae»
destraat. liniaalA. Gelilof. Schermer»
straat 34 rood, mes in étui J. D. Koop»
man. Dclftstraat 29 z\v-. roaandkaart N.
Z. H. T. M T. W. Bom. St. Antho»
niestccg 8 K. olicnoudcr van lamp S.
Oom. Kruisweg 62 rd. sicarenpijp D.
Stcenkist. Bakcncsscrgracht 10. schaats;
W. Boogaard. Olycan straat 18. toe
gangsbewijs voetbalclub L. Lemmers.
Kustenburgcrlaan 35. oorbelH. J-
Meyer. Nieuwe Landstraat S. broche
D Kroon, Jac- Gcelstrj3t 2. vuilnis»
bak J. A. Kroonsberg, Korte Hccrcn*
straat 6. vulpenhouder J. v. d- Werf,
Gasthuislaan 113, rijwiclbeh.stmgmerk
Politiebureau Smedestraat, hoeren rij
wiel W. E- Brandt, Assendelverstraat
nr- 1, zweep.
ACTIE VAN METAALBEWERKERS
Hedenavond te 8 uur zal iu „De Ccn»
fralc" ccn vergadering worden gehou
den van ,1c afj. Haarlem van dco Al:».
Ncd. Mctaalbcwerkersbond waar de
actie zal worden besproken aan ver
schillende groote fabrieken in de me»
taalindustric te Haarlem,
MUZIEK
CONCERT NEUTRAAL VELSER
MANNENKOOR
(IJMUIDEN).
Wel zelden zal bij een eerste optre
den zooveel goeds zijn op tc noemen
ui* hij deze vcrecniging. Dc veront
schuldigingen over mogelijke tekortko
mingen. door den voorzitter in zijn ope
ningsrede vermeld. waren dan ook
grootcndecls overbodig. Is een aan
sporing tot voortgang in dc goede rich
ting dikwijls bij wijze van gemeenplaats
op tc vatten, omdat «cn eenmaal be
reikt niveau, door sleur of anderszins,
niet schijnt overschreden te kunnen
worden, tot dit koor moet echter mei
recht gezegd worden: Excelsior, steeds
hooger, want bet nu reeds bereikte geeft
gegronde hoop op ccn mooie ontwikke
ling van den koorzang dezer verccni»
ging-
De heer H. Pielage is van dit mannen
koor de stuwende kracht. Ervaren als
weinigen in koorzang cn koordirectlc
weet hij al dadelijk dc essentie van
ccn goede koorklank te benaderen. Het
juist afwegen van klankverhoudingen
tusschcn de verschillende stemmen, ken
nis van dc sterktegraden cn wat daar
mede als tegenstelling tc bereiken valt
cn een meestal correcte uitspraak kun
nen het bovenstaande slechts bevesti
gen.
Als cr bij deze eerste uitvoering een
aanmerking gemaakt zou mogen wor
den. dan zou het zijn over het te 6tcrk
zingen wat wel eens schreeuwen
werd der eerste tenoren, zooals bij
het „Dcoit enïm spiritus", uit „Benti-
Mortui" van Mendelssohn cn het slot
van Mosmans' „dc Ruïne".
Mevr. FischmanEmmcring, piano cn
mevr. Wagemaker, mezzo-sopraan, ver»
leenden hun medewerking; dc laatste
a l'improvistc, daar het solo-mannen-
kwartet „Ons Genoegen" verhinderd
bleek.
Mevr. FischmannEmmcring deed
zich kennen als ccn talentvol pianiste
met ccn duidelijke cn tot zekere hoogte
goed afgewerkte techniek. Technisch
zeer correct werd het „Rondo", van
Dussck voorgedragen, al zou het hoofd
thema wel ccn liehter toucher kunnen
verdragen, meer „a la Mozart". Zoo w as
ook dc interpretatie van Grieg's „Hocb«
zeitstag auf Troldhagen" wat al te voor»
zichtig waardoor dc uitbundigheid van
de bruiloftstemming om zoo tc zeg»
gen „con sourdine" tot ons kwam. Het
middenspel was. ook qua blank en tem
po, zeer goed. Het speet me dc „Aus-
forderung rum Tanz" van Weber, niet
meer bij te kunnen wonen. Wel kon Ik
nog hooren, dc drie liederen door mevr.
Wagemaker, voor de pauze gezongen.
Hiervan beviel mc Regcr's „Wiegen»
lied" 't beste, door den dubbelen ccn»
voud van zetting en voordracht.
HENK DIEBEN.
MAKELAARS.
Als makelaars werden vcor dc Haar»
Icmschc rechtbank beëedigd dc hccrcn:
K. Hart te Krommenie; 2. J. .T.
Contelaar te Wormcrvccr. 3. P. Woud
P.zn., te Wormcr: 4. R. Roozcndaal te
Wormcrvccr; .5. J. Ykel tc Zaandijk; 6.
J. Stuurman Dzn. te Koog aan dc
Zaan; die sub 1 in assurantiën: die sub.
2 in assurantiën; die sub 3, 4. 5 en 6 in
onroerende goedcien.
WAGEN UIT EEN WISSEL
GELOOPEN.
Dinsdagavond tc 1030 Ls een wagen
van dc N'. Z. 11. T. M op het Frans
Halsplcin, door dc gladheid uit ccn
wissel geloopen- Het tramverkeer werd
door overstappen onderhouden. Een
uur later stond de wagen wederom op
dc rails. Voor het station stonden lan
ge rijen tramwagens. Te ongeveer 1215
konden dc trams uit de richting Heem»
stede doorrijden naar Schoten.
REISVEREENIGING.
Dc Rcisverccniging organiseert niet
alleen reizen cn reisjes in den zomer,
ook in liet winterhalfjaar zorgt zij cr
voor, dat haar leden in contact blijven
met wat andere landen bieden aan na
tuur» cn ander schoon. Dit geschiedt
dan door lezingennatuurlijk in on>
zc dagen met lichtbeelden.
Dinsdagavond maakten in den
schouwburg aan den Jsnsweg een aan»
tal leden der afd. Haarlem van de
Reisvcreeniging (het aantal was niet
groot: de sneeuw bad blijkbaar heel
wat menschen thuis gehouden) zulk ccn
re.isje-op»hun»stoel naar de drie Belgi»
schc zustersteden: Brugge, Gent cn
Antwerpen.
Gids op dezen tocht was de heer E.
van Bergen, tc 's»Gravcnhage. Als ge»
horen Vlaming (Antwerpenaar) kent
hij zijn geliefde Vlaanderen door en
door en in dc geschiedenis van het Bel»
gische land is hij doorkneed r.ls weini
gen.
Hij begon met tc vertellen hoe
Vlaanderen vroeger toonaangevend is
geweest, ook op kunstgebied en van
den rijkdom der Vlamingen uit vroeger
eeuwen verhaalde hij typische staaltjes,
Eerst kwam toen Brugge aan de
beurt, dc stad die in de 13c eeuw meer
dan 200.000 inwoners telde en na Ve
netië de beroemdste handelsstad der
wereld was. Later geraakte het geheel
in verval mede door den opbloei van
Antwerpen. Vooral in dc laatste jaren
wordt het zeer veel bezocht door Ame
rikanen cn Engclschen.
Geilt is een gezelliger stad. dc bloe-
menkwcekerlj geeft cr veel levendig»
'ncid.
En ten slotte werd besp-oken het
schoonc cn drukke Antwerpen, de stad
met dc prachtige Onze Lieve Vrou
wenkerk. dc mooiste cathcdraal van
België.
Uit den rijken schat van zijn kennis
deelde spr. tal van historische en an
dere bijzonderheden mede met betrek
king tot dc drie zustersteden. De
prachtige, oude gebouwen en ook kijk
jes van moderne stadsgedeelten wer
den op hel witte doek geprojecteerd cn
de vele kunstschatten, waaraan fe
Vlaamschc musea en openbare gebou»
wen zoo rijk zijn. De namen Ruber,s cn
Win Eyk werden natuurlijk herhaalde
lijk genoemd.
Het was een zeer interessante lezing,
die met groote aandacht door de aan-
wezigen werd gevolgd.
VEREENIGING TEGEN HET MIS
HANDELEN VAN DIEREN.
De opstellen-wedstrijd.
Door het bestuur der vereeniging tegen
hot mishandelen van dieren worden ons
gezonden eenige staten met de namen
der leerlingen v_a de openbare- cn bij
zondere scholen, die in aanmerking zijn
gekomen voor een prijs in den opstellen
wedstrijd.
liet zijn 71 namen van winnaars der
klasse-prijzen, zij zullen, enkele uitzon
deringen wellicht daargelaten, een boek
krijgen, door hen te kiezen uit een aan
de hoofden der scholen toe te zenden
catalogus. De 4 winnaars der Hoofd
prijzen. Marie Essenberg, Tiny Fris,
Gretha Mommers en Bob Varekamp,
krijgen ieder een zilver horloge, met
uitzondering van Gretha Mommers, die
een paar schaatsten koos. Bob Vare
kamp, die op 9 Jan. j.L 10 jaar werd,
heeft reeds op dien dag uit handen van
het hoofd der school, den heer Donker
sloot, het horloge ontvangen. Ook met
de door Gretha Mommers gekozen
schaatsen heeft het bestuur toen het in
den loop der vorige week weer ging
vriezen, wat haast gemaakt. AHe andere
prijzen zullen op nader te bepalen dag
wonden uitgereikt in één der zalen van
„De Nijverheid", Jansstraat.
De volgende meisjes behaalden de
klasse-prijzen: J. H. Bethe, Antonia
Boogaard. Emilie Dalman, L Doeksen,
M. van Eek. Irene Freiwald, Oiga. Her
mann. D. Hinze, Annie v. d. Hoorn,
Rika Hovingh. Frida Janssen. Willy
Jonkman. L. Klipp, \V. Libbenga. An
nie Merkuur, Coba Meulman, Marie
Niesten. Sietske Nicuwenhuis, C. de
Nijs. Geesje v. Ommeren, Trieni Rog
geveen, C. de Smit Lucia Stiphout,
Femia v. Vierscn, Mientje Vrecnegoor,
S. dc Vries, Bet6ic Wedekind, Rika
Wijsman, Gretha v. Zalen.
Verder dc volgende jongens: D. Beek
Jr., Wouter de E;e. H. Boerec, P. Boks,
Godfr. Romans, Nico Bronkhorst, A.
Cassce. J. Casteleïn, J. Collegcm. Joh.
P. Cramer, Wim Dopheide, H. van
Dijckhorst. Sjoerd Dijkstra, Willem
Honing, Tom Hoog, Joh. Horeman, T.
Jcllcma, M. Kalis. Max Klerk, H. Log»
mans. Piet van Meel, P. de Munnik,
H. Prinsen, Klaas Rol. A. Roosjen, Adr.
Schweitzer, G. Stcffens, Henk Stevens,
J. C. Taag, J. Trap, Cornells Venema,
D Vennik, C. Viersen, W. J. Vissers.
Piet v. d. Vlugt, Joh. Vooren, K. de
Vries, H. Warmerdam: A. v. d. Wete
ring, B. Zuurendonk, G. W. var: Zwol,
R. G. A- Zijlstra.
R.-K. MIDDEN3TANDSVEREENIGING
VAN HAARLEM o. a.
Radio-avond.
Een aantal leden van bovengenoemde
veiwirging woonden Dinsdagavond in hel
gebouw der R.K. .Militairen Vc-reeniging
in de Zoe'.eetraat 'n radio-avond bij De be
langstelling was groot. De lieer P. J. M.
van Teterin g opende de bijeenkomst en
gaf onmiddellijk het woord aan Ir. G. J.
M. A. Kouivenhoven, die op populaire
wijze het princ'po der radio uiteenzette.
Daarna werd door den heer A. A. van
Arnerongen to Heemstede, (radiohandc
laar) dc radio-verbinding in orde gemaakt
met do R,-K. xadio-omroeping te Uilver-
Vermeiden wij', voor wij vervolgen dat
do R.K. Middenstandsbonden uit het Aarts
diocees eu dit B sdom dezen, radio avond
hadden georganiseerd. De meeste Midden
sisnd6vereen:gingen in ons land belegden
dan ook deze radiovergadering. Eerst be
stond nog het gevaar, dat de avond, al
thans in Haaiiem, niet zou kunnen door-
gaau, door de vele tramsioringen, welke de
radioverbindingen bemoeilijken. Men
hoopte echter dat die storingen in het
gebouw in de Zoetestraat zich niet zouden
voordoen.
Als eerste spreker door de radio trad
dun op de heer J. P. de Brabander uit
Utrecht, mot het onderwerp: ,.Da nieuwe
richting", waarin spreker de belangen van
den middenstand verdedigde, het congres
ui October 3925 memoreerde, den huidïgen
toestand onder het oc<g zag en de etching
bcspruk die de R. Ié. georganiseerde Mid
dens!and in de toekomst zal moeten inne
Tweede spreker door de radio was de
heer Chris. M. Jansen, uit Amsterdam.
llij bestreed in zijn rede: „Met en zon
der Middenstand" de meeuïng dat „de
Middenstand zou kannen genoemd worden
een liquideerende firma", die haar l3ngsten
tijd geleefd heeft, en die moet worden
uitgeschakeld. Spreker zette van econo-
ra'sch en maatschappelijk e'.and pun: uit
een. waarom naar zijn meen mg, oe her
vormers die dergelijke ideeën verkondigen
ongelijk hebben.
Vermelden wij nog dat door middel van
do radio aanbevolen werd, de opbrengst
van dc collecte die dezen avond gehouden
zou worden, beschikbaar ie stellen voor
het R.-K. Conjké dat zich Mast met het
inzamelen van gelden voor steunverieening
bij den watersnood. Deze collecte bracht
ongeveer f <9 op.
Tenslotte volgde een radio conceit, dat
gegeven weid door he: R. K- O. kwartet
bestaande nit de dames Louise Wijngaar
den (alt en viool) 'I a Tibbe (piano) en
de beeren Henri Tibbe (viool) en Jofc3r.
Wagemaker (violoncel) aïle leden van he:
concertgebouw te Amsterdam.
VEREENIGING VOOR AQUARIUM
EN TERRARIUMKUNDE.
Dc verccnigtog voor Aquarium en
Terrariumkunde „De Natuur", houdt op
Donderdag 21 dezer wederom ccn be
langrijke lezing; de heer C. Sipkes zal
spreken over terrariumplanten. locgc»
'.:c!it met lichtbeelden. In verband met
dc samenwerking tusschcn deze vereen;*
ging en de afd. Haarlem der Natuur
historische Veréc-..iging, zullen de leden
der laatstgenoemde vereeniging deze bij
eenkomst kunnen bijwonen.
DOOR DE GLADHEID GEVALLEN-
Dinsdagmiddag te ongeveer 1-30 uur
viel op de Groote Houtbrug de 12--ja
rige J. v. H-, Anegang, dooi de glad
heid- Van H. werd ia het politiepost
huis door een lid van E- H. by O- Bij»
gestaan, en daarna per auto naar bet
Sint Elisabeth's Gasthu's vervoerd-
Waarscbijnlijk heeft de jongen her lin»
kcrbcen boven den enkc! gebroken
Op hetzelfde oogenbhk :s een 17»
jarig meisje op de Groote Houtbrug
door de gladheid gevallen- Zij bekwam
echter geen ernstig letsel-
ONZE LACHHOEK
HET VERHAAL.
Kapper (bezig een lang verhaal aan een
klant ie vertellen): Neemt u me niet kwa
lijk, meneer, maar toen ik dat verhaal be
gon, vergat ik, dat alleen maar uw haar
moéét geknipt worden, moest u du»
meteen maar iaten scheien en «hamponee-
ren, ar.dera kan ifc het niet heelemaal tr.i
vertellen 1
TE VEEL GEëlSCHT
Huurder: Ms ar dit hum kan ik onmo
gelijk buien! Kijk ecne, het moe groeit op
de muren.
Huiseigenaar: Mijn waarde heer; bij de
lage huur d e ik vraag, kunt u toch moei
lijk orchideeën eischenl
WATERSNOOD EN DRANK*
MISBRUIK-
In „De Blauwe Vaan", orgaan voor
drankbestrijding, uitgegeven door de
Ncd. Vereen, tot Afschaffing van Al*
coholhoudende Dranken, vonden we
onder het opschrift „Een volk dat
helpt" een beschouwing, waarin de aan»
dacht wordt gevestigd op het verschil
dat te bespeuren valt in de houding die
ons volk aannerat tegenover een ramp
ais de watersnood. d:e een land slechts
tijdelijk teistert en tegenover de
verwoesting, die hot drankmisbruik
voortdurend aanricht-
.Dezelfde menschen," zegt het blad,
„die zoo begaan zijn met de slacht»
offers van het water, blijven ongevoelig
voor het leed der drankslachtoffcrs-
Men roept om versterking der dijken
om het water te keeren cn steekt geen
hand uit om den 2lcoholstroom in te
dammen.
En toch is dc verwoesting die de
drank aanricht, oneindig veel ver
schrikkelijker dan die door watersnood
en stormramp tezamen veroorzaakt
wordt. Men denke slechts 2an de zede»
lijfce ellende die aan 't drsnkgc- cn
misbruik vastzit cn die storm en wa*
tersnood missen.
Wij wijzen op dc betreurenswaard!»
ge tegenstelling, dat ,ons volk dat
helpt" bij oogenblikkelijken nood, on«
verschillig blijkt bij een nood, die per»
manent is en daarom niet meer treft,
maar die een voortdurende bedreiging
vormt voor volksgeluk cn -welvaart-
En wij doen een beroep op onze
Iandgenooten, deze tegenstelling te
overdenken en er de consequenties
uit tc trekken-"
DENKT AAN DE VOGELS- L
Ons werd verzócht nog eens te willen
wijzen op den slechten tijd, die de vo«
gels nu door de sneeuw en not ijs moe
ten doormaken. Door resten van het
eten voor de vogels te bestemmen,
kunnen veel dieren van den honger»
dood gered worden. Nog altijd, zoo
schrijft men ons, deponeeren velen het
overgebleven eien in de vuilnisbakken
en juist die resten zijn voor de vogels
van veel belang-
HóTELS TE HAARLEM EN
ZAND VOORT.
Zooals wel uit het bericht in ons
vorig nummer gebleken zal zijn, is de
heer M. A- Versteegh eigenaar
geworden van Hotel Royal, terwijl hü
directeur is van Seinpost en het Noord»
zec-hótel te Zandvoort-
TE WATER GERAAKT.
Onder bovenstaand opschrift vermeld»
den wij iu ons nummer van Dinsdag,
volgens een ons op het politierapport
gedane mededeeling, dat een jongen,
die in het water van de Westergracht
was geraakt, gered was door „ccn on»
bekenden jongen".
Nader vernemen wij, dat deze „onbc»
kende jongen" niemand minder was
dan het bekende lid van „Dc Waterrat
ten", de heer A- Duitemcijer, die zijn
jas uittrok en door middel daarvan den
drenkeling, niet zonder levensgevaar,
wist te redden.
Een woord van hulde vóór deze kra»
nigc redding is dus zeker op zijn plaats.
VOOR OPENBAAR ONDERWIJS
Op Initiatief van den heer A. G. Boe»
had Dinsdagavond alhier ecu samenkomst
plaats om te komen tot stichting van ecu
comité tot fc-ieun van openbars scholen.
Naar wij vernemen is m hcginscl tot stich
ting van een dereeiijk comité besloten.
Over 14 dagen wordt weder ecu vergade
ring gehouden om te komen tot defini
tieve samenstelling van het comité.
NEDERLANDSCHE REISVEREENIGING
L :;siu::end voor de leden heeft de »f-
decling Haarlem der Nedei'andeche Beis-
vereen ging tegen Dicsdae 9 Februari een
Speenhoffavond georganiseerd.
BURGERLIJKE STAND
HA ARLEM.M ERMEER.
Bevallen: H. van Dam*van Blaade»
ren, d. A. Dank-Jarsen, d. J. W.
Volkerts-Braak, d. A. II. de Koning.
Verbeek, z. Th. P. Suidgccst»Kragu
wijk, z. A. Kassing.van der Laan,
d- M. P. de Koning»Krcezcn. d. -
T. v. d. Meulen-Tanis, z. F. dc Haas»
v. d. Biczen, z. Th. van Beek»Mcicr,
d. L. Kamerman-de Vries. z. C. A.
Wesseling-Kreike, z.
Overleden: Lena Kleijp. 81 j„ wed.
van J. Granneman. Grietje Stam,
70 j„ gehuwd met S. van Andel.
BcXNEBROEK- Bevallen:
PlipphiPlipphi. z-
J.
SPAARNDAM
GeborenLambert, s. v3n L. Hogeobuk
f Koelof, z. van W. Bcu-.vcs F.
VELSEN.
Bevallen: W. A. van Vliet—Bakker z.,
K. G. BoeterStellingwerf d., J. P. G.
Ommering—Boes d.
Overleden- D v. Noordenne 33 j., on»
gehuwd; H. Rijkers 9 m., zoon van A.
Rijkers er. M Kenter.
Ondertrouwd- S Conijn e.i E. M. van
Pete jim. L. van Alphen en M. Kool, D.
v. Dijk en S. Elerbaas;
Getrouwd: A. Blansjaar en J. Gerrit»
se; J. Groen en A. Haltstra; P. Halen»
beck en G. J. Kleiman.
