Haarlem's Dagblad | 1926 | 30 januari 1926 | pagina 16

BUITENLANDSCH OVERZICHT

HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 30 JAN. 1926

OCÜLAIRE INSPECTIE

II

Je zou zoo zeggen, dat dc nachts
lijke bezoeker van den heer Van
Roven een minder gevaarlijk plekje
had kunnen uitzoeken om zyn slag te
slaan- Wie het hierboven geplaatste
prentje nauwkeurig bekijkt en zich ge»
oriéateerd heeft, ziet da: het dc Zhl»
straat by de Groote Markt voorstelt
De trapgevels aan de Zuidzijde der
srtaa: die op ce, teekening van Kcun
uit het jaar 17Ó8, waarnaar dc heer
Weaaeliag de zijne vervaardigde, dich»
te- dij het stadhuis staan dan in wer»
kelijkheid het geval is geweest zullen
den inbreker geen schrik aangejaagd
hebben Zoomin als de cude Bavo op
den achtergrond, die wel gezegd wordt
ah een trouwe wachter over de stad
en haar inwoners te waker.- Maar dit
ia overdrachtelijk bedoeld. Waken in
eigecljjken zin deed de klapwacht, die
ook op het stadhuis een post had. en
deze post bevond zich in de onmid»
deliüke nabijheid van de plaats der
misdaad- Bovendien woonde de be>
stolen kruidenier, zooals ik reeds
meedeelde, tegenover het logement De
Gouden Leeuw, waarvan bet uithang»
berd, links op het prentje, zichtbaar is.
Juist een jaar geleden was dit bc*
kende logement getuige geweest van
groote gebeurtenissen. Hier was de
groote omwenteling begonnen, die
overigens, naar Hollandschcn trant, een
kalm en onbloedig verloop had. In den
vroegen morgen van Maandag 19 Ja»
nuari 1795 waren hier de leden der
volks clubs bijeen, ze ontvingen er wa»
pens en een nationale kokarde. en
trokken, aldus getooid, naar de Markt.
De Uarste burgemeester van het oude
régime, de burger Pieter Vermeulen,
w-as men reeds ontslagen- En dit alles
was zoo stiLgemocde.ijk ia zijn werk
gegaan, dat „behalve de bewerkers der
revolutie niemand er bijaa iets van
wist, en elk met de uiterste verbaasd»
heid opzag, toen bij het aanbreken van
den dag een aantal burgers op onder»

scheiden® wijzen gewapend, doch a!»
len met nationale kokardes versierd,
uit de Zijlstraat naar de Markt kwa»
men trekken, aldaar in gcledcicn wer»
den geschaard en tegenover dc militaire
hoofdwacht bleven post houden." Ik
vergeet tegenover dit militaire schouw»
spel noch den dief op de daken noch
de ..oculaire Inspectie", waarmee ik
bezig was- Maar ik kan geen afboel»
ding van De Gouden Leeuw zien, of
ze herinnert me aan dezen zonderling
toegetakclden heldenstoet, die de
Franschen ging inhalen. Ec aan de in»
braak aan den overkant, die een jaar
later tal van nieuwsgierigen naar de
Zijlstraat lokte. Ik houd 't er voor. da!
sommigen hunner even verbaasd heb»
ben staan kijken naar de daken waar»
over de geheimzinnige dief zijn weg
had genomen, a's een jaar te voren
naar de krijgshaftige burgers, die hun
«eg vervolgden langs den beganen
grond-

Dat zijn keus snel op een wo*
ning tegenover het druk bezochte !o»
gemeni, doet vermoeden dit wou
ik zoo pas nog zeggen dat de man
beschikte over een groote mate van
vrijmoedigheid. Immers het gevaar was
niet denkbeeldig, dat hij door een
plakker of door een bezoeker die zich
verlaat had, verrast werd. Forsch ge»
bouwd was hij stellig niet- Commis3a»
rissen besloten althans uit de „tekenen
de; voetstappen, veroorzaakt door de
beslikte en natte schoenen', dat de mis»
dadige voet „een kleine voet was ge»
weest, waarvan de schoen puntig was
en een lange hak had" een beschry»
ving, die eerder doet denken aan een
jufferslaarsje, dan aan het schoeisel
van een roover- Dat hjj geen ge ze!»
schap gehad had. was aanstonds dui»
deÜjk „vermits alk de voetstappen van
hetzelfde formaat waren en door een en
Hetzelfde paar schoenen schenen ge»
drukt te zijn gewocst."

Aldus gelaarsd was de misdadiger

het dakvenster van den burger Van
Royea binnengestapt, na het vooraf, zoo
vermoedde men. geopend te hebben.
Inderdaad was „aldaar aan hetzelve bij
inspectie gefclecken. dat de sponning
van buiten van dal dakvenster, waar»
schijnlek met een bijtel, was afgebro»
ken. waardoor het luik of houten blind
gemaklijk kon uitgenomen worden
zijnde in de goot bü hetzelfde venster
gevonden een dun ijzer of lange spij
ker. omtrent twee vingeren lang".

Dit is het tweede inbrekeiswcrk»
tuig dat wjj vinden, e«n lange spüker,
al even eenvoudig als het eerste, dc
beitel, die op dc luifel was achterge
laten- Wie mocht meenen, dat ik aan
zulke nietigheden te veel aandacht
schenk, vergeel, dat wij „oculaire in»
spectie" houden, waarbij de beteekc»
nis van kleinigheden nist onderschat
mag worden. De heer Jansen, huisbe
waarder by notaris Reuvcns, stelde den
schout wel een „pinsbek gecoulccrdc
en gestreepte rotknoop" ter hand, ook
al in de goot gevonden, en de hooge
ambtenaar wee.» dezen koperen knoop
niet af. Bovendien moet ik wel op al
les letten om iets te weten te komen
van de wijze waarop de achttiend'eeuw»
sche dief te werk ging- Dat zoo'a „in»
speette verbaal" van een „geperpetrecr.
de breuk" geen historische feiten be
vat dat hej geen belangrijke gebeur»
renissen behandelt geen vergezichten
opent, geef ik grif toe het is veeleer
een opsomming van alledaagschheden.
Maar de ouderdom geeft er een zekere
bekoring aan, en ook kleinigheden kun»
nen bijdiagcn tot onze kennis van
vroegere toestanden. Den inbreker van
voorheen s.onden natuurlijk andere
hulpmiddelen ten dienste dan die waar»
over zijn ambtsopvolgers de beschik»
king hebben- Ge vindt bij uw orame»
gang door liet huis „een half afgebran»
de zwavelstok bezijden de tt3p", na»
tuurlijk, want dc lucifers waren nog
niet uitgevonden Op den vloer naast
een cylindcrburcau staat een endje
kaars op een stukje bordpapier vastgc»
smolten, lichtbron, die aan de electri»
sche zaklantaarn voorafging- Dat de in»
breker het bureau niet heeft kunnen
openen pleit niet voor het gehalte zij»
ner werktuigen. Hij gebruikte daartoe
een haifduims beitel ..zooals door de
moeten klaariijk te bespeuren was", en
door daarmee „tussohen de uithaalplank
en het' ronde naar boven opschuivend
voorstuk te wrikken" had hij getracht
zijn doel te bereiken. Tevergeefs had
de man ook aan het slot van dc huis»
deur zijn krachten beproefd„een
groot vierkant koper slot waarvan de
vier moeren van de schroeven afge»
draaid zijn bevonden, waardoor dus
het slot bijna geheel los was: en door»
dien hetzelve op het nachtslot was
gedraaid, zal het cr niet gemaklijk af»
gerukt hebben kunnen worden." Ik stel
mij voor. dat dc noodkreten der dienst»
bode den dief in zijn werkzaamheden
hebben gestoord, al zijn cr allerlei
aanwijzingen die aan andere mogelijk»
Heden doen denken. Maar ik verdiep
mij niet langer in gissingen, die voor
'mijn doel noodig noch wenschelijk zijn.
Het huis vin den kruidenier evenals
dat van den notaris toonde den com»
missarissen op dien Januaridag tal van
geheimzinnigheden, raadseltjes om op
te lossen Ik geef ze u maar niet allo op-

De bewuste huizen 2ija, rechts op het
prentje, met eenige moeite te vinden.
Stoepbank, uitstalkast luifel en dak»
venster n.oet ge er bij denken. Moge
uw verbeelding deze leemte aanvullen-

H. E- KNAPPERT.

rijk als de broer van Lodewijk XVI 1
op den troon komt heeft die er na»
tuurlijk ook 't grootste belang bij om
den rechtmatigcn Konir.g ver van
Frankrijk te houden en allerlei machi»
naties moeten diens terugkeer beletten,
't ls hartverheffendkoning Lodewijk
XV111 die dc verklaringen van het
schrikbewind als evangelie aanneemt
om zijn'kroon en troon te redden-

„Maar we volgen het echtpaar Simon.
Zij verlaten den Temple dien Zondag»
avond 19 Januari 1794- Marie Jeanne
(de vrouw) is heel den dag in de weer
geweest om haar linnengoed en heb»
ben cn houden op een wagen te laden,
een handkar. Waarom? Simon, als
„Heer" van den Temple, heeft heel het
personeel en al de wagens met paar»
den tot z'n beschikking. Maar neen,
ze verkiezen een handwagen dien ze
straks zelf de poort zullen uitrijden,
zoodra het donker is Maar eerst zul»
!en ze nog afscheid nemen van het ko«
r-.ingskind cn het scheiden val; hun
zwaar, want ze zijn werkelijk gaan
houden van dat intelligente ventje
zc brengen een enorm kartonnen paard
naar boven „opdat h:j iets zal hebben
om zich te troosten". Madame Elisa»
beth 'eekent aan „Den ]9<ien Januari
1794 hoorden we aanhoudend gestom»
mei bij mijn broer, zoodat we vrees»
den dat hij werd weggevoerd. We kc«
ken door het sleutelgat en zagen groo»
te pakken bagage, zoodat wc cr van

ove;tuigd warenDe geschiedenis

van Simon houdt hier op- Den 9dcn
Thcrmidor wordt hij geguillotineerd en
Marie Jeanne begint zich eerst ongc»
rust te maken over het lang uitblijven
van haar man, 3ls dc buren komen
vertellen dat hij al is terechtgesteld.
Maar vrouw Simon is er nog en 't is
van 't allergrootste belang om haar te
volgen- Den 12dcn April 1796 wordt
ze opgenomen „aux Incurables" (het
oude bcsjes»huis) in de Rue dc Sèvres
(waar thans het hospitaal Laennec is), i
De andere vrouwtjes ontvangen haar
slecht, beklagen zich in één huis te
moeten wonen met de vrouw, die
..den jongen koning doodgemarteld
heeft". En zij barst uit dat het kind
met dood is" en dat zij zelf „zijn out»
snapping heeft bewerkstelligd". Z:j
r.oemt den dauphin „haar Charles",
spreekt met liefde over hem- Aan een
san de vrome zusters Cathérine doet
ze zelfs uitvoeriger confidenties. Bij
haar verhuizing heeft ze een handkar
opgevuld met linnengoed. Toen zc dc
poort wilden uitrijden had dc wacht
Laar wagen willen- inspecteercn, maar
zij had hen opzij gedrongen, zeggend,
dat het haar vuile linnengoed was en
dat niemand z'n neus daarin moest
steken. Een ander kind, meegebracht
in een stokpaard (wanneer tnen zich
dc oude stokpaarden, een kartonnen

kop met een groote rok daaronder her
innert, dan zal men moeten toegeven
dat dit zeer goed mogelijk is) had de
plaats van den dauphin ingenomen- Het
was een doofstom kind, gestoken in
de kleeren van den dauphin. Een roya»
list, een zekere Jcnais Ojardia (dit
moet zijn Gcnès Ojardias, geboren te
Thiers in 1761), verzekerde dc vrouw
Simon had dien valschcn dauphin een
slaapmiddel ingegeven, hem in het
stokpaard naar boven gebracht, den
echten dauphin in een deken gewik
keld en onder in den handwagen ver»
stopt, terwijl Simon dc wacht trac»
teerde cn Marie Jeanne op den uit»
kijk stond.

De waarheid van dit verhaal is niet
moeilijk te controleeren- Den volgen»
den dag ontdekt men de verwisseling,
want er komt een order om de deur
van de cel met schroeven dicht te ma»
ken, zoodat men den „dauphin" slechts
door een luikje kan zien, terwyl het
vertrek in half donker is.

Maar de jaren gaan voorbij. Napoleon
hecrscht cn Marie Jeanne raakt in het
vergeetboekje. Doch na de Restauratie
komt zc weer op 't eerste plan en dc
royalistexuvaninaain, b.v. generaal De
Fays, Mmes Digncy en Chauvet dc
Beauregard komen haar ondervragen,
't Wordt zelfs ccn rage cn de oude

vrouw ontvangt dagelijks ministers,
gezanten en zelfs Madame la Du»
chcsse d'Angoulème. natuurlijk in»
cognito- Op 13 November 1816 komt
het bevel om vrouw Simon te laten
ondervragen door den Officier van
Justitie. Het rapport, opgemaakt door
Dussiouc en Joly vermeldt dnt gc»
noemde vrouw Simon wel degelijk de
vrouw van den ex-cipier Simon is.
Maar.... de noot welke men aan het
nietszeggende rapport toevoegt is zeer
veelzeggendDe politie heeft vrouw
Simon teruggezonden, haar bevelend
om in den vervolge het zwijgen te bc»
waren over deze geschiedenis „sous
les pcines les plus sévcrcs".

Waarom? We hebben het hierboven
reeds gezegd. Dc politic van Z-M- Lo»
dewijk XVIII moest er voor zorgen dat
dc legende dat de wettige koning gc»
storvcn was. bewaard bicef. Een ar.»
der bewijs daarvan vinden we als kort
daarop de officieelc visite van de her»
tojir. van Angoulcme aan het gesticht
wordt aangekondigd. Marie Jeanne zal
eindelijk spreken, alles en alles vertel»

len wat haar bekend is. Maarals

de koets van de dochter van Lode»
wijk XVI de binnenplaats oprijdt, dan
duwt men de oude vrouw in ccn zij»
vertrek, het Caphamaiim, men doet dc
grendel op de deur en zc wordt eerst
vrijgelaten wanneer dc hertogin al ver
weg is-

Wat een ongeluk! Ik had haar
zoo'n groot geheim toe te vertrouwen!

barst Marie Jeanne in snikken uit-

Nog eenmaal doet er rich ccn ge»
legenheid voor om vrouw Simon de
waarheid tc laten vertellen. Het is
wanneer in Roucn de debatten worden
geopend over het proces van den
pscudo»dauphin Matturln Bruncau. Dc
oude vrouw had huar bagage reeds ge
reed gemaakt om dadelijk naar Rouen
tc vertrekken wanner men haai als ge»
tuige zou oproepen.

Ik weet heel veel dingen, heel
ernstige en belangrijke dingen, zei zij,
waarover ik alleen voor dc Justitie wil
spreken.

Ook die laatste hoop vervloog. De
getuige die ongctwyfdd belangrijke
onthullingen had kunnen doen, werd
niet opgeroepen- Enkele maanden la»
ter, den lOden Juni 1819 ontving zij
de twee zusters die zich het meest
met haar hebben bezig gehouden.
Toen zuster Cathérine haar VToeg,
ziende dat het einde naderde, of zij
niets had wat haar verontrustte, ant»
woordde zij „Ik zal altijd zeggen wat
ik gezegd heb." En zuster Augustine
verklaart„Dat vrouw Simon tegen
over den Dood en de Sacramenten haar
verklaring volhield over dc ontvoering
van den prins uit den Temple." Een
uur later «loot Marie Jeanne voor
eeuwig de oogen.

We zouden hier gevoegelijk „einde"
kunnen schrijven, wanneer dit feuille»
ton alleen bedoelde om de figuur van
Marie Jeanne Simon uit het verleden
te halen. Maar het groote vraagstuk
wat gebeurde cr verder met Lode»
wijk XVII en hoe verklaart men de
houding van dc hertogin van Angou*
lème, moest hier onbesproken blijven»
Tegenover hen die zich voor 't geval
intercssecrcn, willen we er ons zóó
niet afmaken cn daarom de volgende
week een en ander schrijven over drie
verschillende figuren uit het verleden,
Lodewijk XVII, Marie Thórèse en Axel
de Fersen. wier namen zeker op de lip.
pen hebben gezweefd van Marie
Jeanne Simon. Vooraf willen we waar
schuwen het zijn veronderstellingen.,
maar hypothesen welke zooveel mo»
gelijkheden bieden, ja zóó waarschijn»
iïjk zijn, dat het niet onbelangrijk is.
om eens in die richting tc zoeken- Wc
durven het aan, wijl niemand minder
dan Z- K. II. Prins Louis de Bourbon,
de kleinzoon van den „Roy martyr",
die ons in audiëntie ontving om over
deze hypothesen te spreken, volkomen
onze zienswijze deelde. En deze ernsti
ge historicus zou toch de eerste zijn
om hypothesen»zondcr»on(!ergrond van
de hand te wijzen.

HENRY A TH. LESTURGEON,

Parijs, Januari»

De politieke toestand in Duitschland

Besprekingen tusschen Briand en Chamberlain

De valsche bankbiljetten-affaire

Uit Duitschland.

IIocwcl dc officieele rcgecringsver»
klaring over dc stemming van den
Rijksdag, nog niet is verschenen neemt
men aan. dat thans de weg voor dc re»
peering vrügemaakt is om dc in dc
programrede uiteengezette politiek, ten
uitvoer tc brengen. De „Taegliche
Rundschau" onderstreept direct, dat nu
dc weg voor zakelijkcn arbeid is ge
ëffend. Dc andere persorgatu i zyn in
bun commentaren over de ste—nïng
zeer voorzichtig. Een deel der recht»
sche pers meeru, dat de stemming
heeft getoond, dat het Kabinet slechts
geduld wordt.

Dc regecringspers daarentegen is met
h«t resultaat over het algemeen tevre
den. daar bü den onoverzichtelijken
toestand gemakkelijk een nederlaag had
kunnen geleden worden. Dc rechts»
staande „Boerzen«zeitung" wijst er op.
dat Luther zich er doorheen heeft ge
slagen. terwijl de „Vorwaerts" cr der.
nadruk op legt, dat er een meerderheid
is omstaan, die er eigenlijk geen is. Het
blad spreekt cr echter zijn voldoening
over int dat het voortzetten van de tot
nu gevolgde buitcnlandsche politiek is
verzekerd.

Dc telling der stemmen, waardoor in
den Rijksdag over het lot der regec»
ring is beslist, liet het interessante feit
zien, dat van de regeeringspartyen 11
cn von die der oppositie niet minder
dan 20 op het appèl ontbraken. Dc
vcreenigdc oppositie van Völkischen.
Duitseh-Nationalen en communisten
heeft dus door haar absenties cr het
hare toe bijgedragen, om een schipbreuk
van het kabinet tc vermijden.

Indien alle afgevaardigden aanwezig
waren geweest, Kad dc regcering
slechts 1 stem meerderheid gehad.

Chamberlain t
Briand.

Uit de talrijke commentaren, door
dc Franschc bladen gegeven, naar aam
leiding van het onderscheid tusschen
Briand cn Chamberlain, schijnt men te
kunnen opmaken, dat de voorbereiden
de conferentie voor de ontwapening
zal worden uitgesteld, tot Duitschland
toelating tot den Volkenbond zal heb»
ben gevraagd, dus tot April of Mc:.

Dc beide staatslieden zijn het ook
ecr.s geworden over dc factoren voor
loyale samenwerking in zake dc quaes»
tic» van dc Middellandsche Zee.

Havas verneemt dat Briand en
Chamberlain zich in het bijzonder over
Duitschlands ontwapening hebben on»
dortioudcn en dat zij van oordeel wa»
ren, dat Duitschland volledig alle ver»
plichtingcn ie dien aanzien moet na»
komen. De geallieerden zullen alsdan
Duitschlands goeden wil erkennen cn
zijn in dat geval gaarne beroid de
sterkte der bezettingstroepen :n het
Rynlaad, die momenteei 75.000 bedraagt
indien mogelijk' tot 60.000 man te ver»
minderen, indien daarmede de veilig»
heid dezer troepen niet in gevaar wo:
gebracht.

De twee ministers zijn van oordcel.
dat Duitschland's 'toetreding tot den
Volkenbond cn zijn vertegenwoordi»
ging in den Volkcnbondsraad er zeker

toe zullen leiden, dat ook Polen een
permanenten zetel in den Raad zal op»
eischen. Frankrijk steunt dezen elsch,
die gerechtvaardigd is door Polens
belangrijkheid, zijn toenemende bevol»
king, zyn gewichtige geografische posi
tie in Oost»Europa en door zyn mede»
werking ten aanzien van hot verdrag
van Locarno.

Het schünt niet, dat Engeland daar»
tegen onverzettelyk zal zijn.

Do twee ministers roerden ook de
quaestie der Hongaarschc valsche-nnun»
tersaffaire aan en waren unaniem van
meening over de opportuniteit aan den
Volkenbond voor te stellen internatio
nale conventies af te sluiten, die op
strengere wijze de uitgifte van valsch
bankpapier tegengaan.

In een rede aan een noenmaal, door
de ..amis de France" ter ecre van Charo»
berlain gegeven, verklaarde deze. dat
geen grooter genoegen in zijn ge»
heele politieke leven kende dan het
versterken van de banden van vriend»
schap en vertrouwen, die altyd tusschen
twee groote volken moeten heerschen.
Hij sprak zijn sympathie uit voor dc
banden die Engeland met Frankrijk ver»
binden en welke in het belang zijn van
beide landen.

Dank zü de Engelsch«Franschc vriend»
schap en het wederzijdsche vertrouwen
zt-i hij, zal het algemeen belang van
Europa gediend worden door het be>
lang der naties op zichzelf. Na al het
lijden, dat de oorlog heeft gebracht,
zien wij dc Eurooeesche familie weder»
om hüeenkomen. Dat is het werk van
Locarno. Laten wij werken voor het
heden, maar meer nog voor dc toe»
komst. Want wij moeten onze kinderen
beveiligen, opdat onze klcin-kinderen
een Europeesche volkeren»gemc«ischtp
zuilen kunnen stichten.

Het verdrag van Locarno is gegrond»
vest op diepe vriendschap en weder»
zijdech accoord tusschen de bolde lam
den en de vertegenwoordigers van die
nieuwe politiek hebben te Locarno
kend. dat de Engdscb»Frsnsche vriend»
schap niet tegen Duitschland is
richt. Locarno veroorlooft ons een
Europa te aanschouwen dat geen vrees
behoeft te koeeteren voor den terugkeer
an de geleden rampen, dat kan hopen
op een beteTC toekomst.

De valsche bank»
biljetten.

De „Presti Kurjer" zegt, van dc po»
title te hebben vernomen, dat zy op
grond van het jongste uit Amsterdam
ontvangen actenmatcriaal dc ernstige
verdenking koestert, dat dc in Neder»
land gearresteerde Hongaarsche kolo»
nel Jankovicz in dienst der Franschen
heeft gestaan cn als hun spion de Hon»
gaarsche valsche munters heeft verra»
den. De houding van Jankovicz in Den
Haag moet volgens deze bron uiterst
mysterieus zyn geweest. Naar dc hem
gegeven instructies had Jankovicz ce
v»lsehe fraacsdriljetten niet in omloop
mogen brengen. Hij had namelijk strer.»
ge instructies gekregen de paketten
met dc biljetten, die zich in den ver
zegelden koffer bevonden aan bepaalde
adressen af te geven en daarna onmid»

de'lyk naar Boedapest terug te keerea,
In strijd hiermede echter heeft Janko»
vicz enkele francvbiljettcn uit den kof»
fer genomen en getracht ze bij het
bankiershuis Sanders in te wisselen.
Toen de heer Sanders bemerkte, dat
de biljetten valsch waren, bleef Jankos
vicz kalm in het wisselkantoor, vene
stopte een tweede valsch biljet op op<
vallende wijze in een zijner sokken en
liet zich vervolgens naar het Hongaar»
sche gezantschap overbrengen. Voor
de oogen der politic»ambtcnaren
schreef hij daar ccn brief aan zijn
vrienden in Amsterdam, zoodat de po»
litie na inzage van bedoelden brief de
andere onder valsohe namen in Am
sterdam vertoevende Hongaren gemak»
kelük kon arresteeren.

„Zeer verdacht" schijnt volgens ge»
noemde bron ook het feit, dat Janko»
vicz een dagboek heeft bügchouden en
een copie zijner aanteekeningen Btecds
by zich heeft gedragen.

Hieruit zou men tc Boedapest con»
cludeeren, dat Jankovicz als verklik
ker voor de Franschen heeft gewerkt
en hun alle bijzonderheden heeft me
degedeeld. Alleen dus is het, volgens
genoemd blad. te verklaren, dat de
Franschen reeds vóór de arrestatie der
drie Hongaren in Nederland van de
aangelegenheid op dc hoogte zijn ge»
weest.

Verspreid Nieuws

DE VAART OP ZUID.AMERIKA.

In een dezer dagen tc Parijs gehou
den vergadering der La Plata Vracht»
conferentie (waarbij ook dc Kon. Hol»
landsohe Llyod is aangesloten) werd de
ooncurrentic-strijd der outsiders bespro.
ken el-dus het HbkL. Het betreft hierbij
hoofdzakelijk de Engclsohe Byron»Linc,
die regelmatige afvaarten naar dc La
Plata heeft ingesteld, en de British Plata
Line, met lamelijk regelmatige afvaar
ten; daarentegen thceft de Agence Ma»
ritime Markt onlangs haar diensten,
als niet loonend weder opgegevon. Er
kan nauwelijks aan worden getwijfeld,
dat ook het eindigen der concurrcntio
van de overige outsiders, mogelijk door
een overeenkomst met dc conferentie,
slechts een quaestie van tijd zal zijn.
omdat de machtige conferentie genoeg
pressie kan uitoefenen, om haar wen»
schen door te zetten.

Volgens een mcdclecling ia de „K.
Z." is men op de i'ary&che conferentio
overeengekomen om wegens de kost»
bare laad» cn onkosten in de Zuid»
Amerikainsche havens en wegens het
over het geheel slechts geringe vracht»
verkeer ai :e zien van cea concurrentie
strijd, wat de algetneenc vrachten bc»
treft. Daarentegen heeft de confercn»
tie een speciaal vrachtschip ingelegd,
dat stukgoederen en massa'artikelcn
tegen zulke buitengewoon verlaagde
vrachttarieven vervoert, dat de outsi
ders waarschijnlük niet kunnen concur»
rcerea. De conferentie-lijnen hebben bc*
sloten, midden Februari en midden
Maart telkens ccn vrachtboot te laten
varen,

CHINA EN DE RUSSISCHE MIN
DERHEDEN.

In ccn telegram, dat dc consuLgcne»
raai te Kharbinc gisteren aan den Sov»
jet-ambassadeur Karachan gezonden
heeft, deelde deze mede, dat Chang»
Huan.Hsiaog de Russische onderdanen
terroriseert en dat hij 70 jongelieden
heeft laten arresteeren, die onder de el»
lendigste omstandigheden fn de gevan»
gen is werden opgesloten en daar de on.
dragelijkste ontberingen lijden. Den
Russischen onderdanen worden de ern»
stiaste bcieedigingea aangedun aldus
meldt de consul cn hij dringt a an
op het nemen van krachtige maatregc»
len.

SCHETSEN UIT HET VERLEDEN

HET GEHEIM VAN DEN TEMPLE

Wanneer men in Parijs het museum
Csrnavaiet bezoekt dan vindt men er
nog talrijke gebruiksvoorwei pen welke
hebben toebehoord aan het ongeluk»
kige kind. dat ais Lodewijk XVil als
koning van Frankrijk had moeten heer»
schen- Het eigenaardige is echter dat
men op elk kaartje, de bestemming van
het voorwerp vermeldend, geschreven
riet: Louis XVII, mort au Temple.
Sla een Larousse op en ge vindt er het»
zelfde overleden in de gevangenis. Het
:s dus de officieele lezing dat dc zoon
van Lodewijk XVI en de nobele Marie
Antoinette overleden zou zijn. daar
waar men hem, gescheiden van z;;a
overige familie gevangen heeft gehou
den. Wellicht heeft nimmer een onder»
werp in de geschiedenis zooveel hatc*
lijkheden uitgelokt als dit drama, ais
deze strijd tusschen hen die beweren
ést de juiste tezing de officieele h. cn
de anderen die tor dc vsstr overtuig
zijn gekomen dat Louis XVII bijtijds
gered is door vrienden. Tien jaar gele»
den moest men zich met dc waar»
schijnlykheden en de overtuiging te»
viedcn stellen wanneer men het laat»
ste beweerde, maar thans beschikken
we over voldoende bewijsstukken om
te kunnen zeggen dat het ongelukkige
kind dat in den Temple overleed niet
de zoon van Lodewijk XVI was. Het
lijkt heel vermetel om dit te beweren,
omdat we in enkele kolommetjes moe»
ten samenvatten een bewijsmateriaal
dat ettelijke pagina's in beslag zou
nemen. Het staat vast dat het konings
kind reeds verwisseld is met een an>
der (een ongelukkige doof-stomme) zoo
goed als het zeker is dat Robespierre,
die den jongen koning naar Meudon
vrilde vervoeren, tot de ontdekking
moest komen, dat anderen hem reeds
vóór waren geweest- In Robespierre's
aanteckenboekje vinden wc de vol
gende aanwijzing het is zijn agenda:
I- kok benoemen; 2- den ouden arres»
teeren; 3- Vülers, vriend van Saint
Just rcepen; 4. 5. 6 opium: 7- een ge»
neesheer: 8. wacht benoemen: 9- twee,
drie eerste dagen nieuwelingen bcnoe»
men 10- procea»verbaal opmaken
•waarop w Ij tegenwoordig. En werkelijk,
in den nacht van 23 op 24 Mei consta»
teert men de aanwezigheid van Ro
bespierre in den Temple (Mane Thé»
tere teekent het zelf aan) en de

„dauphin" wordt ontvoerdom den

riaaropvolgenden nacht —eer terug te
worden gevoerd naar de torenfcamer.
omdat Robespierre ontdekt heeft dat
dit kind wet de zoon van den „ty

ran" is- De gage is waardeloos en Ro»
bespierrc zwijgttien dagen later
trekt hij zich u:t het politieke leven
terug- Dan volgt de 9 thcrmidor en
Barras is meester van den toestand- Den
lOden te 6 uur 's morgens is Barras al
in den Temple; hij wil zich op zijn
beurt van den dauphin meester maken-
Hij komt tot dezelfde ontdekking. Toen
reeds mompelde men dat de dauphin
ontvoerd was en vervangen door een
ander kind en Barras, die defintief ja

of neen zal antwoorden Barras

zwijgt en geeft bevel om de papieren
van Sanon te verzegelen Het ts een
reflex-beweging, welke de gedachten
van Barras vertaadt. Maar wie kan er
:ets vertellen- Simon, die blindelings
Cbaumette en Hcbert gehoorzaamde,
de schoenmaker Simon is onthoofd,
gelijk met Robespierre, Chaumette cn
Hcbert rusten al zes maanden in het
graf.

Het zou eeuwig het geheim van den
Temple blijven als men niet uft de
overgebleven papieren langzaam de
waarheid kon trekken- En dan is het
't beste om vóór alles het materiaal
te coDtrolecren waarop zij die bewe
ren dat Lodewijk XVII in den Temple
is gestorven steunen. En dan ontdekt
men onmiddellijk dat er juist op de
steunpunten vele smeedfouten zitten.
Hier is het een moedwillig verzwijgen
van namen, daar een verwisseling van
data of van uren, op een ander punt
verschuift men gevolg vóór oorzaak en
als men dan ai die leemten heeft aan»
gevuld en die feiten gerangschikt, ja
dan eerst kan men zeggen dat de
dauphin niet in den Temple is over»
leden- Maar waar dan? vraagt men
natuurlijk- Dat is een andere kwestie.
Wij voor ons en een volgende maal
zeggen we wel waarom gclooven
vast en zeker dat Lodewijk XVII te
Delft is overleden, onder den naam
Naundorff. Doch daarover later.

Wanneer men dan de papieren leest
welke geschreven zïjr. na der. 9en ther»
midor en welke betrekking hebben op
den gevangene, dan kan men bijr.a uur
voor uur zien wat er in den Temple
gebeurde. Al die rapporten zijn gedic*
teerd. gemaakt door iemand die wi?*
dat dit kind niet de dauphin was- A's
Spanje straks aan de Repi*liek d-
eischen steltuitlevering van den
dauphin of anders voortzetting van d*
vijandelijkheden, dan tracht men
steeds uit te stellen en eerst de dood
van den gevangene brengt uitkomst.
Iedereen, personeel, officieren van de

wacht, allen die 't woord tot hem
zouden kunnen richten en ontdekten dat
dit niet dc dauphin is, worden verwij»
derd. Alleen Laurent, de disciple van
Barras, mag zich met den ..koning" bc»
moeien. De enkele anderen die 't gc»
heim zouden kunnen verraden, worden
zonder vorm van proces opgesloten
als de Conseil beslist dat Marie
Thérèse tot haar broer mag worden toe»
gelaten, komt cr dadelijk een order van
Bairas om dat tc beletten (zij toch zou
dadelijk zien dat dit kind met haar
broer is), als het kind sterft wordt dit
twee dagen lang geheim gehouden (dc
comedie van bouillon trekken voor den
zieke „die aan de beterende hand is"
wordt dien tijd voortgezet) totdat de
doktoren zyn gekomen om lijkschou»
wing te houden (d- w. z. het gelaat
zóó te verminken dat r.iemand hem
kan herkennen).... cn dan wordt 3ls
officieel proces»vcrbaal aangenomen
de verklaring van enkele huurlingen
dat zij den dauphin hebben herkend!
Dit zijn niet allemaal hypothesen, maar
feiten, feiten welke we 2an de hand
van dc archiefstukken hebben kun»
nen controlecren- En, zoo vragen we
ons af. is het dan niet een beetje kin»
derachtig om na eer.» cn «een kwart eeuw
nog niet te durven breken met die z.g.
officieele lezing die uit leugens en ver»
valschte stukken is opgebouwd? Mij
dunkt men kan er slechts bij winnen
openlijk aan te toonen dat de eerste
Republiek onschuldig was aan den
moord in den Temple op het onschul
dige koningskind-

Rust deze heele officieelelezing op
onwaarheden, dan wordt de geschie
denis nog mécr vertroebeld door de
tantasie- Gc kent b-v. liet verhaal van
den „beul" Simon, van z'n „eeuwig
dronken" vrouw. Welnu, uit hetgeen
we van Simon cn zijn vrouw vinden
(en van hetgeen tijdgenooten en zelfs
vijanden van hen. die jaloersc'n waren
op 't baantje van cipier dat 10.000 livres
per jaar opleverde plus vrij woning en
voeding, hebben nagelaten) blijkt inte
gendeel dat deze echtelieden goed zijn
geweest voor den dauphin. We vinden
het zelfs in rekeningen terug daar waar
Simon uit z'n eigen zak speelgoed voor
het kind betaalde ja zelfs een maand
salaris geef: om een vogelkooi voor den
jongen tc laten repareeren. En wie
zou 't ook anders kunnen denken?
Chaumette evenals Robespierre, als
Saint Just, als Barras later die mees»
'er van den Temple was be
schouwde ook den dauphin als 't voor»
naamste pand cn zou hij dan z'n
gige laten doodmartelen door een
bruut? 't Zou met nicmands belangen
strooken. cn allerminst met die van
Simon- Die comedie om den echten
dauphin tc verdonkeremanen, wordt
atuurlijk voortgezet onder het keizer*