II! 43e Jaargang No. 13091 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Dinsdag 23 Februari 1926 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) I3.57H- Franco per post door Nederland f3.87jï. Afzonderlijke nummers 10.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57M; franco per post 10-65. Directie, Redactie en Administratie s Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Admin stratle 10724 ADVERTENTIEN: Van 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentien van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cent» per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Directeuron J. C. PEEREECOM en P. W. PEEREBOOM HootL'redacteur: RCBEKT PEEREBOOM Bijkantoor Beverwijk, voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmulrien enz., enz. Drlehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 352. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. EERSTE BLAD AGENDA DINSDAG AJ FEBRUARI 8ud«chouwborf;: Het Schouwlc-oceel Itijk en g«on geld, 8 uur. Schouwburg Jan6\vegLiefdadigheid concert Dameeensemble Mevrouw Am. SchuilHol. 8 uur. Remonetrantcnhiiié. W 'helmliiAstraai Vcrecniging van SpIritislcn'Hannonia, Le ung Th. Vermeer. 3 uur. Bioscoopvoorstellingen. Luxor tearoom: Concert 8—11 uur. Cabare: Modern Dansen. Optreden van verschillends artistes. Zar.dvoort: Raadsvergadering 7.30 uur. WOENSDAG M FEBRUARI Schouwburg JanswegNed. Rei e ng. Lering met lichtbeelden door den heer I> van Staveren. OnderwerpPa. Vereenigiag ..Or.derliiwr Ondertoek", Withebntz:<v:raat 22: Voordracht over oc culte verschijnselen met eenige psycho metrische experimenten door Mevr. Wed. J>r. AMcringa uit den Haag, 8 uur. Theater ..De Kroon. Groote Markt. Bios coopvoorstellintt, 2.30 en 8 uur. C'nema Pa'ace. Groote Houtstraat: Bios eoopvoorstelling. 2.30 en 8 uur. Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling. 2.30 en 8 uur. Luxor tearoom: Concert 8—11 uur. Scala Theater. Kleine Houtstraat. Bio* eoopvoops'.elling. 2.30 en 8 uur. Cabaret Modern. Dansen. Optreden van verschillende artisten. KRABBELS. DATUMSTUKJES DE KOEPELS VAN „AKERENDAM" EN „SCHEYBEECK" TE BEVERWIJK Haarlem, 23 Februari 1926 HANDTASCHJES Sinds de onverbiddelijke mode reeds weer heei wat jaren geleden heeft gedecreteerd dat de vrouw geen bergruimte in haar klccding mag heb» ben dan hoogstens een bespottelijk klein zakje, waar een onmogelijk klein en volkomen onbruikbaar zakdoekje nog voor de helft uithangt sinds» dien bestaat de cultus van het hand» taschje. Is er wel een vreeselijker onding denkbaar dan dit handtaschjc in al zijn, schier eindeloozc, verscheiden» heid? En dat volstrekt niet alleen bc» schouwd uit het oogpunt van den man, die ze steeds van de leuningen of zit» tingen van stoelen moet verwijderen, voor hij kan gaan zitten, ze op dans» partijen in zijn jaszak moet bewaren, waardoor zijn eigen onberispelijk cos» tuum geheel uit de plooi raakt. Die onder stoelen moet zoeken in donkere schouwburgzaal of bioscoop, daarbij gevoelig zijn hoofd stootendc. om te trachten ze in hun hardnekkige vlucht» pogingen te vangen. Zagen wij niet onlangs een mannelijke figuur rade» loos tusschcn de grondvesten van de tribune van een onzer voetbalclubs ronddolen op zoek naar het taschje van zijn Inamorata? Ook do vrouw zelf heeft er haar el» lende vin. De kleine soort, passend bij de baljapon, biedt slechts ruimte aan een zakdoekje, dat niet veel grootcr mag zijn dan een postzegel, een stomp» je potlood zonder punt, een twce»cn» ecr.»halve»cent stuk ca een druk»op» den«knop portretje van ..hem". Dc rest der bagage wordt aan onze elastische jaszakken toevertrouwd. Terwijl de groote soort aan elegance tekort komt wat zij aan ruimte tc over heeft. Het» geen veel erger is. En over deze grootcre soort komt thans het modtnicuwtjc, dat dc nicu» we modellen voor het komende sei» zoen grooter zullen zijn. dan ooit te •voren. Waar gaan wij heen? Zal het er nog van moeten komen, dat spoor» en tram wegmaatschappijen speciale bagogewa» gens laten loopen, dat restaurants af» wonderlijke garderobes inrichten voor het bergen van deze toestellen, zoodat «ij althans geen dubbele ruimte voor iedere vrouwelijke passagier of gast noodzakelijk maken. Is het oogenblik voor een tcgenof» fcnsicf der mannen wellicht gekomen? Zou het niet helpen, wanneer ook wij eens tasschen meedroegen niet van die fantastisch gekleurde, maar keurig» correcte modellen naar onze aard waarin wij kam cn borstel gereed houden om onze ooiffure indien nog aanwezig te verzorgen, wanneer ons ■vrouwelijk gezelschap met het poeder, «donsje haar teint vernieuwt? Of zou» den wij een van die Parijschc mode» dictators trachten over te halen, om de bergruimte in dc vrouwelijke klee» ding in cere te herstellen? Als wij hem kunnen overtuigen, dat hij d.lar» (door veel japonnen kan verkoopen, doet bij het wel. Horecaf's Droom. Toen (precies vijf minuten na het sluitingsuur) Horecaf zich te ruste had begeven, en onmiddellijk in zoeten slui» mcr was verzonken, gewerd hem een schoonc droom. Hij stond in de eetzaal van een gowcldig. spiksplinternieuw HótcbRcstaurant-Café. Het moest een trotsch gebouw zijn. te oordeclcii naai de/c zaal, die plauls bood uun minstens zeshonderd families. Het was dc ope» ningsdag van dit zijn nieuw paleis. Fr 1 zat verschrikkelijk veel geld in. en «U Horccaf aan het risico dacht, huiverde zijn /.iel. Ook was het etensuur daar. cn dc zaal nog geheel leeg. Maar plotseling openden zich dc breede vleugeldeuren hen man in gala.utiiform, in w-en de eigenaar een goeden vriend herkende I het bleek uit de gouden letters V. t. V. v. 11 t. B. v. h. V. V. op zijn pet dreef twee gasten zachtkcns naar bin» nen. Ofschoon hij onmiddellijk besefte, dat zij de ccnigt bezoekers op dezen eersten dag zouden zijn. was Horocaf plots van altc angst bevrijd. Zijn gc> prangde ziel opende zich. cn bloesemdc op. Hij wees op een tafel cn naar een kcllncr. die onmiddellijk kwam aandra gen inct een bloemstuk, bestaande uit de schoonste tulpen, hyacinthen cn nar» cissen, en het met tccderc zorg midden op het blanke damast plaatste. De bei. dc hccrcn zetten zich. Zij schenen blij» de. zelfs jolig gestemd. De Eerste be» keek het bloemstuk even met critisch oog maar glimlachte tcvTcdcn. Dc Twee» de snoof den hy.ic:nthcn>pcur met wel» behagen op cn zei: „Een rovalc boel Maar wij z ij n royaal. Altijd, ik ook. Hoe zei je ook weer. dat dat dorpje heette? HillcIJlllcwat?" „Gom", zei dc tweede, cn lachte op» nieuw. „Nooit van gehoord?" „Vagelijk. Mijn treinen naar Den Haag. stoppen er nooit. Ncc. Maar ze zijn daar óók niet gierig ..Hal" zei dc Eerste. „Wij zijn rova» Ier". En hij ontbood den ober cn be» stelde een kostelijk diner. Hij deed dit met de ervann* van den man. die zijn Haagje kent. Alleen was het nóg beter dan^ daar. „Zal dat niet te lang duren?" vroeg de Tweede. „Ik moet vanayond nog naar den schouwburg. Horccaf schoot toe. „Niets duurt hier lang", zei hij. „Alles is geTced. U kunt cr /oo lang of zoo kort over doen als u wilt". Dc Eerste bestudeerde dc wijnkaart cn gaf zijn orders. „Wat geven ze van avond op 't Wilsonsplein?" vroeg hij. „De Belangrijkheid van Ernst". „Spijt me dat ik niet gann kan. Mijn lievelingsstuk". „Het mijne is „Zaken zijn Zaken"., verklaarde dc Tweede, en de hccrcn lachten beiden, terwijl dc hors d'ocuvre werd opgediend cn het orkest op dc ga.1 lerij losbarstte in den roarsch „Einzug J der Gladiatoren". Terwijl zijn beide gasten hun nobelcn maaltijd, besproeid met kostelijke wij»| nen. genoten, trok Horccaf zich bcschci-i dcnlijk wat terug, maar hij kon 't niet helpen dat hij den F.erstc dc woorden BrongebouwKindcrhuissingcl. KcnnuparkFlorapark.... wat Jc wilt" hoorde uitspreken, cn den Twee» dc hoorde antwoorden: „Geen sprake j vandérangccr je niet zooik laat het aan jullie overwat zeggen I dc Vijfendertig? Hoeveel?" Dc Eerste fluisterde iets. dat een brecdcn glimlach op het gelaat van zijn gast bracht. In Horecaf's ziel juichte het. Hij schoot toe en ontkurkte de champagne. Het goudgele vocht vloeide flonkerend in kristallijnen kelken, cn I de Tweede, zijn glas opheffend, zei: I „Daar drinken we dan op". „Jcpsc". glimlachte dc Eerste, en zich omwendend knikte hij tegen Horecaf.' zijn vriend met dc vele letters en zijn stillen vennoot, dien ik derhalve slechts aanduid als Hamidcen. Deze beide laatstgenoemde hceren waren juist bin» ncngctrcdcn. Toen HorecaFs gasten hun ponsjes Parfait Amour verschalkt hadden, en opstonden om tc vertrekken, geleidden dc drie vrienden hen naar het bal» con Fcn verrassing wachtte hen daar. Het breede plein vóór het trotsche cm» norium was volgepakt met menschcn. Fr waren cr meer dan tachtigduizend Allemaal Haarlemmers. En uit zijstra» ten kwamen cr nog een 4'hkc vijf»cn» twintigduizend aanrennen, die weldra geannexeerd /ouden worden. Ken davc» rend gejuich barstte los uit homJerd» duizend kelen. Dc beide heeren bogen, cn bogen opnieuw, Hamidoen zette een hoe ratje in, dat tallooze malen herhaald werd.... „Wij blijven dus Bloemenstad", zei Horecaf hardop, toen hij wakker werd. Mog£ het zoo zijnl Eenige historische herinneringen De koepel van „Scheybeeck" Wij hebben in ons nummer van Maandag gemeld, dat in verband met dc verbetering van den Velserwcg van Hotel ..Terburg" tot den spoor» overweg, bij B. cn W. van BiverwijK het voornc-men bestaat om. indien de eigenaars hieraan hun medewerking willen vcrlccncn, dc koepels van dc buitens „Akcrcndam" cn „bchc.bcek", die nu het gehcelc voetpad versper» ren, eenige meters achteruit tc doen rollen. In zijn in 1887 geschreven „Wande» lingen door Nederland", schreef J. Graan dijk over deze buitens: „Onmiddellijk tegenover het Sta» tioasgebouw cn palende aan dc eerste huizen van Beverwijk ligt dc buiten» plaats Akercndarn die nog het oude kuis on d« beido koepels aan den weg bchtcld cn daarnevens, naar den kam van Haarlem, het vriendelijk Scheibeek met zijn schoone water» partij. Scheibeek behoorde eertijds aan Laurens Bacek; Vondel genoot er diens gastvrijheid en dichtte cr. vol» gens dc overlevering, zijn Palaincdes. of dc Vermoorde Onnoozelheid". zijn verblijf tc dier plaatse." Ir.dcrdrad: het is bekend dat het Wijcker Bietje, dio bij 't Beeflcje (Nestelde) en (gaf) menig steeckje Die (haar) honing (kwam) te dicht", n.cmand minder was dan Katharina, dc guitige, schoone dochter van Lau» rem üacck. In 1759 gaf Philips Zwecrta bij Ger» rit Tielenburg, bockverkooper in dc Gasthuismolenslaat te Amsterdam uit: „Scheibeek cnMengelpoüzie," opge» dragen aan den toenmaligen bewoner V8n het buiten: Nicolaas Geelvinck, secretaris der stad Amsterdam. Niet zeer poëtisch spreekt dc dichter het bui:en aan met: ..O Scheibeek! zoet verblijf der schdie (sic) nachtega» Icn!" Vaak za! in de koepels naar het lied der gevederde nachtzangers zijn ge» luisterd. Hopen we, dat die luisteraars het dan niet met Zweert» eens zijn geweest wat betreft de „schelheid" der nachtegalen.toncn! Is de koepel van Scheybeeck wel dc» zelfde koepel uit de dagen van Von» dei? Een zoo goed kenner van Haar» lem en omgeving als Jero. De Vries HET TWEEGEVECHT In Duitschland wordt cr over beraadslaagd om het duel strafbaar te stellen, ook voor officieren. Werd er een vechtersbaas soms wars Van iemands neus, wat scheef of dwars, Dan werd hem dreigend aangezegd Een tweegevecht. Of kwam cr ruzie bij het bier, Dan werd na scheldwoord of getier. De twist niet nuchter bijgclegdl Neen. Tweegevecht! De reden was ook vaak een vrouw, Die nimmer wist of wenschtc of Dat om haar woest werd angelegd Een tweegevecht. Een lastering, een smadend woord. Per ongeluk eens afgehoord, Inplaats tc komen voor 't gerecht, Bracht tweegevecht. Men vocht voor dit of vocht voor dat, Wist vaak ternauwernood voor wat „De eer", werd er dan maar gezegd. „Eischt tweegevecht". Hoe ooit de ware eer gebood Een kogel of een degenstoot Werd nooit door vrienden uitgelegd Van 't tweegevecht. 't Duel is overblijfsel van Den oertijd toen de woeste man. Door bijl of zwaard zelf zocht zijn recht In 't tweegevecht Een volk. hoe ijverig en begaafd Kan dus nooit doorgaan voor bc» schaafd. Zoolang het nog wat waarde hecht Aan 't tweegevecht. TOM DE RIJMER. Ter bespoediging en voor het gemak van belanghebbenden ver» zoeken wij voor de verschillende afdeelingen van ons dagblad de volgende nummers op te bellen: Voor berichten en andere me» dcdeelingen of vragen voor de Redactie: 10600; Voor de Hoofdredactie: 15054; Voor advertenties, abonnemen» ten en bezorging: 10724; Voor aangelegenheden van de directie: 13082 De opheffing der Zon dagspostbestelling Het afhalen der brieven Wij hebben reeds medegedeeld, daE het de bcdpeling was ook tc Haa.' m dc postbestelling op Zondag at te schaffen. De Directeur van het postkantoor te Haarlem ma.-.kt thans bekend dat van 2S Februari as. af het hoofdpost» kontoor op Zondag geopend zal zijn van: 11-30 v.m.12.30 nam. Van dien datum af zal op Zot-dag geen brfefpostbcstelling meer plaats hebben. Belanghebbenden worden in de ge» legenheid gesteld op bovengenoemd uur op het hoofdpostkantoor alle voor hen bestemde correspondentie koste» loos af te halen of door een gemach» tigdc te doen afhalen aan loket No. 15, LEZING K. EN O. Men bericht "ons, dat de lezing van K. cn O. en van de Vereeniging van Huisvrouwen door njevrouw Muller van Geuns, niet op Woensdag 24 Februari, maar op Donderdag 25 Fe* bruari zal zijn. WELK ASPHALT IS VOOR HAARLEM GEWENSCHT? Een interessante enquête Verschillende deskundigen aan het woord STADSNIEUWS De koepel van „Akerendam" En A. Loosjes Pzn. vertelt In zijn „Hollands Aricadia of wandelingen "n dc omstreken van Haarlem" dat „op Scheibeek" nog lang een groote boom heeft gestaan, waaronder hij (Vondel) zich bizonder met het vervaardigen van dat Treurspel (Palamedcs) bezig hieldt". P. J. Lutgers (1844) spreekt in „Ge» zigtcn in de omstreken van Haarlem" van dc vier trotsche- hndeboomen op het voorplein van 't Huis van Akcren» dam. hoornen „die merkwaardig zijn wegens hun hoogen ouderdom cn om» vang". Dezelfde schrijver legt tusschcn Vondel cn Scheybeeck een ander ver» band dan de boven geciteerde. Hij zegt: „Scheibeek strekte in dc eerste helft der 17c eeuw tot wijkplaats aan dc schoonste vernuften. die Holland heeft opgeleverd. Daar was het dat zich Hooft en C. van Bacrlc bij den toenmaligen eigenaar, den beroemden Laurens Baak, mcnigmalcn kwamen verlustigen; daar vond de groote Vo-n» del een toevlugtsoord, toen hij, we» gens dc uitgave van zijn Palamedes vervolgd, zich genoodzaakt zag een wijl Amsterdam te verlaten cn de sierlijke gedichten: aan de Beek en aan de Hofstede van den heer Lau» rens Baak. zoowel als de bcviUige Wijk» en Beekzangen, aan dc schoor.c Katharina Baak opgedragen, ziju ons BRANDJE. In de Kennemerstraat brak Maan» dagmiddag tc ongeveer vüf uur een schoorsteenbrandje uit. Toen de staf der brandweer tor plaatse kwam had» den de bewoners van het. perceel hc' vuur reeds met eenige emmers water zoovele kostbare gedeokstukken van gebluscht. 1 schreef In een der nummers van den jaargang 1902 van het tijdschrift „Eigen Haard": „Scheybeek heeft van Vondels vertoeven te dier plaatse als gast van de familie Baeck zelfs geen problematisch en koepel over". Vergiste De Vries zich hier of is er na 1902 nog een koepel gebouwd? Wij hebben nog eens nader te Bever» wijk geïnformeerd en vernamen daar» bij dat de koepol van „Scheybeeck", die dan nu misschien verrold zal wor» den. niet uit den tijd van Vondel da» teert- Of de nu bestaande koepel het is eigenlijk meer een „tuinkamer" werd ons gezegd na 1902 is gebouwd kon men ons niet medcdcclen. Het ongeluk aan de Hoogovens te Velsen Geen stagnatie in de levering van gas en electrischen stroom Wc hebben aan de directie der Hoogovens gevraagd of er na het daar plaats gehad hebbend ongeluk ook stag nati© zal komen in de levering van gas aan de gemeente Velsen en van eicctrischen stroom aan de P.E.G.E.M. Dc directie antwoordde ontkennend, maar kon zich over üact ongeval nog niot verder uitlaten. Enkele weken geleden openden wij een serie artikelen over de vraag: „welk asphalt is voor Haarlem ge» wenscht". Wij gaven toen de mecning daarover van den ingenieur van Open» bare Werken te Amsterdam, die speciaal met den zorg voor het asphalt belast is. Wij vroegen ook de opinie van den directeur van Gemeentewerken te 's»Gravenhage. Deze schrijft ons even» wel: ..Hoewel het mogelijk is dat de uit» voering van asphalteerwenk tc 's»Gra», venhage eerder is aangevangen dan te Haarlem, zijn de ondervindingen met de meer moderne systemen van asphalfbestrating ook hier nog van te korten duur, om daarover thans een definitief oordeel uit te spreken." We hebben aan verschillende des» kundigeo te Haarlem eenige schriftc» lijke vragen gesteld over de asphaltee» rings»quac5tic. Reeds zijn tal van antwoorden bin» nengekomen. Het eerste deel is hier» onder afgedrukt. DE VRAGEN DER ENQUêTE. Wij schreven: „Een gedeelte onzer verkeereswegen is thans gcasphalteerd. Maar wij staan nog slechts aan het begin. Ons gemeentebestuur heeft een uitvoerig asphalteerings»iprograL ma. Binnenkort zullen opnieuw aan den gemeenteraad credietcn worden aan» gevraagd óm ook in 1926 eenige stra» ten van dit moderne plaveisel te voor» zien. Tot heden is door ons gemceniebe» stuur evenwel geen keuze gedaan tus» scben de verschillende systemen van asphalt- Glad asphalt in de Ancgang, Groote Floutstraat, Barteljorisstraat. Kruisstraat, op den Kruisweg en de Groote Markt. z Ruw a s p h a 11 in de Kleine Hout» straat en onder de spoorwegviaductcn Asphaltblokken op den Wa» genweg. Het is natuurlijk gewenscht, om niet op dezen weg der proefnemingen voort te gaan. Anders wordt Haarlem op den duur.... een staalkaart van asphal t»sys temen Nu de nieuwe asphalteeringsplan» nen in aantocht zijn, is het ge wens t een definitieve keuze te doen. Daarom houden wij een kleine enquête over de vraag: Welk as» phalt is voor Haarlem het meest gewenscht? Wij vleien ons met de verwachting, dat ook u ge-egen zult zijn ons schriftelijk uw pieening over deze quaestie tc doen toekomen, omdat ook daarmede het belang onzer ge» meente gediend is. Het is onze bedoeling om de namen van de'genen d-.e zoo bereidwillig zijn hun advies te geven te publ.ceeren en vertrouwen dat ook u daartegen geen bezwaar zult hebben." VRAGEN: Welk asphalt acht u voor Haarlem het meest gewenscht? Glad asphalt? Ruw asphalt? Aspha! t»b!okke n? Waarop is die meer.ing gegrond? DE ANTWOORDEN: Mr.J. B. BOMANS, lid van het co!» lege van Ged. Staten van Noord=Hol» land. zelf autorijder, schrijft: Asnhalt»blokken. Mün meening is gegrond op een proef die mij uitstekend geslaagd 'ijkt: op den Wagenweg. Vergelijk alle an» dere asphalteering eens met dit voor* proefje. In mijn mecning ben ik niet ge» schokt „omdat" in- Amsterdam geen asp<ha!t»b!okkcn meer gebruikt wor» den. Ook -daar pleit het systeem voor zich zelf. De automobüi.t. die over asphaltblokken rijd- prevelt vanzelf iets over „sup^r--asphal- JHR. C. J. A. REIGERSMAN, direc» teur van den Prov. W. terstaat van Noord-Holland, geeft zijn meening als volgt weer: Uw vragen zou ik om tc beginnen met een wedervraag willen be» antwoorden, namelijk: welk era» stig nadeel zou er in gelegen zijn, indien cr te Haarlem meer dan één verhardingssysteem werd toegepast, mits elk systeem on zich zelf deugde» lijk is? Over dc voor» en nadeclen van do onderscheidene systemen (welke nog veel talrijker zijn dan door u gepubl;» 'ceerd werden) wordt nog zóóveel ge» sproken en geschreven, dat bij voor» baat tc zeggen valt, dat het verhar» dingssysteem bij uitnemendheid nog niet gevonden is. Trouwens daarbij zullen de plaatselijke omstandigheden altijd een zeer belangrijke rol blijven spelen. Met allo door u blijkbaar bedoelde systemen zal in Haarlem ongetwijfeld een bevredigend resultaat te bereiken zijn, onder voorwaarde, dat de uit» voering geschiede met goedr materia. Icn. onder deskundige leiding, door deskund:g personeel en in het daar» voor geschikte seizoen. De directie van de AMSTERDAM. SCHE RIJTUIGMAATSCHAPPIJ (welke onderneming ook de Tam's be» heertj schrijft: Ruw asphalt achten wjj voor Haar*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1926 | | pagina 1