HAARLEM'S DAGBLAD
HET NIEUWE MINISTERIE
DONDERDAG 11 MRT. 1926 TWEEDE BLAD
DE RIJKSVISCHHALLEN TE IJMUIDEN
EEN PROBLEEM
De ambulante afslager of de
elect rise he mijn?
Ook de zeeman heeft een hard bestaan
Woensdagmorgen half acht, IJmuiden.
Het stormde. De trawlers, loggers cn
slecpbootcn gaan niet buitengaats, of
tusschcn <lo pieren. Ruiten
booten ver vóór de haven wachten,
Slechts 10 schepen zijn losgckomci
de Rijksvischhallcti. DatTt zeggen dat
zij haar lading daar hebben gelost. K<
slappe dag dus; al» cr een dertig schepen
aan de mark: komen kan men zeggen
dat het druk is. Dan zijn de immense
hallen bedekt met een dikke laag i
Dc paden zijn zoo goed als verdw
De koopers waden dóór on loopen
visch. Visch. visch. visch. waar je kijkt
doodc visch. lien glibberig lijkenhuis.
Dc ambtenaren trekken me: twee. drie
lionderd dringende, duwende stootende,
krakeelendo handelaren om zich heen.
van partij tot partij. Dc afslag vindt
twee groepen plaats; de beneden» en
de hovcnplocg. De eerste voor de mki<
dere», de tweede voor dc beste qua]Hei»,
ten. Des afslagers woorden ratelen.
Deze flux dc- paroles is ontstellend,
Nergens op dc wereld wordt zoo snel
afgeslagen als in IJmuiden! De visch»
koopcr leeft in een zenuwsloopend
tempo, cn zijn broeder in de branche
dc zeeman, die dc kostbare visch haalt,
heeft ook een hard 'bestaan.
Avonds komen de schepen binnen.
'Als cr heel veel zijn wordt des nachts
te twaalf uur al begonnen met het
losmaken. Onder normale omstandig»
heden wordt daar om ongeveer drie
uur mee begonnen.
Om 7 uur ougevcer moeten dc la»
dingen gesorteerd in dc kisten liggen.
Tc half acht begint dc afslag, In zeer
kort tijdsbestek is alles verkocht, u;t»
gedeeld. Dc gekochte partijen moeten
worden weggehaald. Offerten moeten
worden gedaan. Dc handelaar staat m
voortdurend contact mot zijn perso»
nccl Pfrysick en psychisch wordt alles
van hem gevergd. Ilot beroemde snel»
1c tempo van I.lmuiden. Waarom alleen
van IJmuiden? Omdat in IJmuiden de
Hoflandschc traditie geldt
Ilier is het traditie dat dc visch die
binnen komt meteen wordt verkocht.
In het buitenland wacht men daar soms
een dag mee. Practise!» gesproken kan
men zeggen, dat in do hallen in IJmui»
den. alles om 1 uur weg is. De hande»
laar moet dun voor de expeditie naar
het huitenland zorgen. Omslachtige
formaliteiten moeten worden vervuld.
Dc geënerveerde menschen bewegen
zich des morgens bij tientallen om en
bij en over dc partijen. Dat is het bc>
zwaar. Het grootc aantal der hande»
laren. Daarom heeft ,incn zooals wij
dezer dagen schreven bij wijze van
proef de afslag doen plaats vinden in
twee afgezonderde ruimten, a l'impro»-
viste, amphitheaters gewijze gebouwd
vanIccgc pakkisten en wat
planken.
|maar tijdens den afslag is dit getal
toch wel eens zoo groot. Want bij elke
ploeg staan vertegenwoordigers van
verschillende firma's; vele firma's heh»
ben meer dan één vertegenwoordiger
omdat zij dan meer kansen hebben
bij het mijnen. Om een idee te hebben
van wat eigenlijk afslag is. moet men
ia dc eerste plaats weten, dat de
booten verschillende soorten visch
binnen brengen. (Schehisch. kabel»
jouw. tarbot, tong, schol, enz.) -Alle hoe»
veelheden moeten gesorteerd worden in
vrij kleine partijtjes, die alle afzonder»
lijk moeten worden verkocht-
De menschen zijn in een prikkelbare
stemming. Zij vechten om een goede
plaats, dat is eigen aan den handel.
Van zoovéél hangt succes al; Aan den
aanvoer, van het mijnen op het goede
cijfer crl van snelheid.
Dat er over de visch geloopen wordt,
vinden de reeders heel onaangenaam.
De buit brengt minder op, als ze he»
schadigd is. Het zeer groote bezwaar
vaji den mondelingcn afslag is verder,
dat er soms 6 tot 10 menschen tegelijk
mijnen. Wie moet dan als eerst; aan»
geschreven worden?
De eerste afslager slaat af. Dc twee»
dc schrijft de koopers en de derde
ziet toe wie gemijnd heeft. Hij roept
„stop" als het zoover is.
Dit systeem kan wantrpuwen stich»
ten. Stel u voor dat cr twee hande»
laren zijn die allebei den afslager goed
kennen. De ccn staat met hem op goe»
den voet. dc ander niet. Als die twee
menschen nu net tcgeljjk mijnen en de
aflslagcr wijst volgens zijn eerlijke
overtuiging den man aan met wien hij
jocdcn voet staat, als hij die het
eerste mijnde, dan zegt dc tegenpartij:
Die afslager trekt voor.
Dat zijn allemaal factoren, die vóór
het gebruik van de clectrische mijn plei»
ten. Nu is zoo'n clectrische mijn, wen
kclijk een mooi ding. Dc heer Schnei
ders heeft het toestel op verschillende
plaatsen bestudeerd cn volgens hem.
bracht het overal een radicale vcrbetc»
ring. Maar in deze branche is dat heel
wat anders. Dc directeur kan onmogc»
lijk om een clectrische mijn vragen,
omdat hij niet weet of cr practische
resultaten mee bereikt kunnen worden.
Het werk zou heel veel geld kosten,
de som zou niet verantwoord kun»
non worden, als men zich niet eerst
terdege goed oriënteerde. Er moet bij.
■oorbeeld m aanmerking worden geno»
men dat opponccrcnde handelaren zoo
hce! gemakkelijk kunnen sabotceren.
Dat zou den reeders honderden kunnen
kosten. (Terloops moet worden opgc»
merkt dat op het oogenblik de samen»
rerking tusschcn dc handelaren, de
reeders cn den directeur, buitengewoon
aangenaam is. Van een scherp conflict
is geen sprake).
Van links naar rechts^ de ministers: Van Royen (Oorlog, en Marine a. i.)> Waszink (Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen), Kan (Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw), Donner (Justitie), Van Karnebeek (Buitenl. Zaken), De Geer (premier en Financiën), v. d. Vegte
(Waterstaat^, Slotemaker de Bruine (Arbeid) en Koningsberger (Kofoniën).
A l'improviste: van leege pakkisten en wat planken-
Dus niet meer bij dc partijen. Tegen
de nieuwe methode werd geopponeerd.
Spoed» cn com missie» vergaderingen wcr»
den gehouden. Gevolg: Woensdag werd
wéér bij dc partijen geveild. Maar van»
daag en morgen zou dc nieuwe methode
weder beproefd worden. Het vraagstuk
is belangrijker dan het publiek wel
kan denken. Gedurende jaren heef:
xnen er over nagedacht. Woensdag
vonden wij den directeur a an het
RijksA-isscherijtbcdrijf te IJmuiden. de
heer F. J. II. Schneiders hij heeft een
30»jarigc ervaring achter den rug
bereid ons zijn mcening over het uiterst
interessante probleem tc zeggen.
Wat hij vertelde komt op het volgen»
de neer:
Er zijn ongeveer 230 handelaren
waarmede door bemiddeling van de
Bijkshalien zaken worden gedaan,
Voordat definitieve stappen werden
gedaan, moest dus onderzocht worden
of het mogelijk was dat de kooplui dc
visch mijnden op een plaats, die buiten
de voorraden der visch ligt Zij moes»
ten dus de a-isch eerst bekijken cn dan
aantcckcningcn van hun bevindingen
maken- Vóór dat proev-en op dit ge»
bied genomen werden, waren er han»
dclarcn die dachten dat deze methode
wel tc a-olgen zou zijn- Anderen waren
er tegen. Dat meeningsverschil ont*
stond niet omdat de één een beteren
kijk op de zaak had dan dc ander,
doch alleen omdat het aantal der
handelaren uit groepen bestaat, en elke
groep haar zeer speciaal karakter heeft.
Er zijn bijAOorbccld menschen die al»
leen koopen in consignatie voor de
Belgische markt. Zij wachten op een
telegrammetje, waaruit zij lezen hoe»
veel de partijen hebben opgebracht. Datl
is een heel primitieve a-orm van hail,
del. Het is eigenlijk hcclcmaaï geen
handel. Het komt cr alleen maar op
aan of die verkoopevs een zekere
marge halen. Een heel andere groep'
wordt gevormd door dc handelaren,
die leveren aan restauranis. fijne win»
kei», scheepvaartmaatschappijen en an<
derc instituten, die goede qualiteitcn
vragen. Dit soort koopers gaat met
grootc angstvalligheid tc werk. In een
derde categorie vinden wij dc goede
firma's, die haar zaken opbouwden
door dc jaren. Zij hebben clientèle. Er
zit goodwill in. Dan zijn cr nog die
speciaal voor het buitenland werken.
Bijvoorbeeld voor Londen. In Engeland
eet men per hoofd 7 maal meer visch,
dan bij ons cn de bevolking is cr zes»
tnaiil zoo groot- Als Engeland dus van
zijn havens riiet genoeg visch krijgt,
dan wendt het zich tot Holland, doch
cisebt de beste qualileit. Alle groepen
van handelaren hebben dus zeer ver»
schillende belangen. Die eerste groep
'die voor België koopt, kan makkelijs
buiten den afslag koopen- Die men»
schcn die het beste zoeken niet. Zij
zoeken uit een partij een kist waarvan
de inhoud hen aanstaat. Zoo verwer
ken zij alle partijen.
Is het mogelijk dut zij op dc tribu.
nen bij dc tnijn uit hun aantcckcningcn
wijs worden?
Handelaren cn rccdcrs besloten een
proef te nemen-
Dc besturen van de reedersvcrecni
ging en van de handelaarsvereenigmg
wezen elk drie «commissieleden aan.
Deze» regelden dc zaak. Met dc In»
dingen van 3 booten werd het afslaan
in de amphitheaters gepribeerd. Uit
technisch oogpunt slaagde dc poging
Dinsdag ccrsteren werd met den
gchcclcn vischA»oorr.ind een prof geno»
Wederom scheen alles geslaagd.
Te 9 u. was alles verkocht. Toeh waren
er onzichtbare gebreken. De beer
Schneiders kreeg bezoek van talrijke
handelaars. Zij kwamen klagen cn hun
bezwaren kwamen overeen: „Zij had»
den dc qualiteit niet goed kunnen bcpa»
lcn". ,.Hct bleek achteraf dat zij mis
gekocht hadden" of „voor Londen geen
■isch hadden kunnen koopen".
Dc klachten Avcrdcn kalm cn zake»
ijk behandeld.
Dc commissies werden bij elkaar ge»
ocpen- De directeur dacht: „Als dc af»
dag mislukt, zullen dc reeders schade
lijden. Ik heb niet het recht tc bc»
schikken over het goed dat mij niet
toebehoort. Ik Avil dus gedekt zijn
door het besluit dat dc commissies zul»
lcn nemen."
Later bleek dat dc leden van de
vischhandelarenvcrccniging het niet
goed hadden gekeurd, dat dc commis»
sielcden waren benoemd zonder dat dc
leden in dc benoeming waren gekend-
Om deze grief op te heffen zou Woens»
dagmiddag een spoedA-ergadcring door
die vcrccnlging Avorden belegd- Daar
zou cA-cntucc! worden a-oorgestcld den
afslag, afgescheiden A-an de visch, tc
handhaven. Zoo ver wij kqpdcn» nagaan
had dit voorstel dc grootste kans om
tc kelderen- Werd her echter aangeno»
men dan zou dc directeur Aoortgaan
mee» de nieuwe methode. Het was cch»
ter een te subtiele kwestie om et zon»
der steun van reeders en visch hande»
laren een besluit ;n te nemen. IJmuiden
is dc grootste vischhaven van het vas
tcland. Engclsche ha\-ens zijn veel'
grootcr. Doch nergens wordt de afslag
anders toegepast dan in IJmuiden. noch
in Engeland, noch in dc Noordelijk?
landen, noch in Duitschland. En dit ts
het wonderlijke. Nergens Avordt zoo
snel afgeslagen nis in IJmuiden. Dat
de toestand os-cral gelijk is. Bewijst wel
hoe moeilijk het is orn er verandering
in te brengen. Zou IJmuiden het klaar
spelen dan zou IJmuiden baanbreker
zijn cn dc ecretc haven op de wereld
die ccn ander systeem durfde toe te
passen.
Onze zegsman verzekerde ons dat hij
de hallen anders zou laten bouwen als
die nog gcbouAvd moesten worden- Men
zou voor ccn mijn cn voor een tribune
een trottoir roulant kunnen maken,
waarop de visch langzaam langs dc
koopers trekt. Als aan zoo een werk
nu begonnen werd zouden milliocnen
neergeteld moeten worden. Dat mag
niet voor een commercieel bedrijf, een
onderdeel van een handel cn niet di»
reet ccn onderdeol van het algemeen
belang. Bovendien, het bedrijf zou dc
onkosten die voor zoo een nieuwe in»
richting zouden worden gemaakt, niet
kunnen dekken- Elk voorstel dat een
oplossing aan het zeer ingewikkelde
froblccm kan geven, zal echter in bc»
andcling worden genomen. Men raad»
dc al eens Gooi den kleinhandel cr
uit- Dan krijgen wij meer ruimte., Doch
die maatregel is in ieder geval ver»
wcrpclijk. De reeders zouden het niet
willen omdat zij weten dat dc klein»
handelaren ,dc prijzen opdrijven- Bo»
vendien dc hallen zijn Rijksinstelling.
Iedereen heeft het recht cr handel tc
drijven. Ook de kleine man.
D.O.K.—HILLEGOM.
De laatste ronde voor bovenge»
noemde massakamp is gespeeld. Hoe»
wel D. O. K. over het geheel iets ster»
leer Avas, kon zij den achterstand niet
geheel inhalen.
Dc uitslag was: D.O.K. 100, 77. 100,
99, 100 is 476; Hillegom 99, 100, 74, KL,
63 is 436.
De totaalstand is: Hillegom 1771. D.
O. K. 1709.
J. VOLLENGA—M. DE GROOT.
Zaterdagavond om 6 uur zal in café
Van Trigt, Wilhelminaplein tc Heen
stede, een partij van 360 caramboles
gespeeld worden tusschen_J. Yollcnga,
lid der biljartclub D.O.K., en M. de
Groot van Hillegom.
O. M. S.—EXCELSIOR.
O.M.S. (Van Kesséf, Westergrachtj,
en Excelsior (Lunenbugr, Smedestraat)
speelden een xvedstrijd in de le klasse
in dc zaal van den heer Lunenburg.
De uitslag is als volgt:
O. M b.: 100, 76, 59, 100 is 335; Ex»
clsior: 85,. 100, lOO, 82. is 367.
In totaal behaalde O, M. S. 2708 e»
gen Excelsior 2535 caramboles.
De ccreprijzen werden ook alle door
O. M. S. behaald.
Door den Avaaraemenden voorzitter
van Excelsior werden aan O. M. S.
de prijzen overhandigd.
VOETBAL
In de hallen. Een slappe dag
Het afslaan in meer ploegen (ook
ccn advies) is ca-onecns onmogelijk.
Dc menschen willen overal bij zijn- Zij
vinden bij cikc partij ietsvNu hebben
zij al dikwijls, zoowel bij Deneden» 3ls
bij bovcnploeg hun vertegemvoordigers.
Wat zou cr moeten gebeuren als ci
meer ploegen kwamen?
De heer Schneider avccs cr nog op
dat IJmuiden vrij ongunstig gelegen is-
Het heeft een betrekkelijk klein
rayon met zeer dichte beA-olking, waar»
in ook dc consumptïchandel Avordt ge»
dreven- Ook door dc snellere middelen
van verkeer worden voor dien handel
reeds direct in IJmuiden inkoopen gc»
daan- Dus steeds meer koopers in dc
hullen! In Engeland is dit niet het gc»
val, omdat daar de groote havens ont»
zaggelijke oppervlakten bestrijken.
Dc heer Schneiders vreesde dat het
probleem wel nooit zou worden opgc»
lost. Het is dc geweldige vicieuze
cirkel.
Te twaalf uur verlieten wij de hal»
lcn. Zij waren leeg en tamelijk verla
ten. Want het was een slappe dag. Dc
storm a-loog nog over het kanaal.
F. A.
Sport en Wedstrijden
BILJARTEN
D. O. S.—FRAN'S HALS.
Hedenavond wórdt dc eerste wed»
strijd van ccn s.-ric tusschcn bovengc»
noemdc clubs gespeeld in liet Schoter
kbffiehuis van den heer Kelder, Scho»
terweg 33.
EXCELSIOR II—D.O.K. II (HEEM»
STEDE).
Dc A-icrde ontmoeting in den massa»
kamp tusschcn bovengenoemde clubs
is een stevige overwinning voor de
Haat'.emschc club geworden. Vooral
no. I cn 2 wonnen met flinke cijfers
Dc uitslag is: Excelsior 100. IU0 8".
UN) i» 386. D. O. K. 57, 67, 100, 9l s
3lS.
De totaalstand na vier ronden .s
131S1310 voor D.OK,
NEDERLAND—ZWITSERLAN D
Het ZAvitserscb elftal, dat 28 Maar.' te
Am-sterdam tegen het Nederlaadsch etfai
moet spelen, is als volgt samengesteld:
Doel: Schar (Servette).
Achter: Reymond (Servette) en Hui
zuler (Aarau).
Midden: Oberhauser (Nor ds'. era).
Neuenschwander (Grashopperr) en tsehnorf
(Zurich).
Voor: Tsenirrën (Gras-h oppers), Pasel.
lo (Servette), Honegger (Gra-shoppere),
Abegglen (Grash oppers) en Juillerat
(Etoile)
EEN „NA COMPETITIE" l
N. C. (Breda) heeft, in verband met t
vroege einde der gewone competitie, liet
initiatief genomen tot een na-competitie
:usschen een vijftal clubs, die tot voor
horten tijd in den strijd om de afdeelihgls.
kampioenschappen betrokken waren;
clubs, die reeds kampioen ran hun dis
trict en kampioen van Nederland waren
en die ook thans nog tot de sterkste in
den lande behooren. Aan deze competi
tie zouden deelnemen N. A. C., Sparta,
H. B. 6., Ajax en Go Ahead.
Dezer dagen zal een vergadering gehou
den worden ccn definitieve regeling, aldus
de N- R. Ct.
STADSNIEUWS
KOOLHOVEN--MONUMENT.
Op de dezer dagen gehouden verga»
dering van het comité tot stichting
van een Koolhovcn»monumcnt werd be»
sloten aan de vele a-rienden en vereer»
ders van wjjlen den heer Koolhoven
een circulaire te zenden, ten einde de
nog ontbrekende gelden voor het ont*
worpen monument bijeen te brengen.
De bc-doeling is dat ieder der com*
missieleden deze circulaire in eigen
kring zal zenden.
Het Uitvoerend comité bestaat uit de
heeren S. W. de Clercq. voorzitter, M.
C. van Zanten, secretaris, L. C. Steffi
laar, penningmeester.
GODSDIENSTIGE ARBEID.
Het comité voor gemecnscl: .pnefij»
ken godsd. arbeid in de buitenwijken
roept alle Doopsgezinden, Lutherschcn,
Remonstranten, Vrijz. Hervormden cn
leden van den Ned. Protestantenbond,
oonachtig in dc Amstcrdamschc
buurt cn het SlachthuiskAvarticr op tot
eene samenkomst in het lokaal der
bouwvereeniging „Onze Woning", Pe*
pijnstraat, op Vrijdagavond 12 Maart
ter bespreking van de vraag: „Wat in
genoemde stadsgedeelten tc doen ter
gemeenschappelijke bevordering van
het godsdienstig leven".
JUBILEUM.
16 Maart hoopt mej- J- v. Ploeg den
dag te herdenken, dat zij vóór 25 jaar
als naaister in dienst trad bij de firma
Vleeschhouwer, Gierstraat,
GEVONDEN DIEKEN EN
VOORWERP JN.
Terug te bekomen bij:
C. Kloos. Groot Heiligland 4, auto*
sleuteltje: Politiebureau. Smedestraat.
ballen; M. v. Zijl, N. Geldeloozepad
26, bontkraag; M. SlingCi.be. g, Zijlweg
bril in étui: J. x. d. Vliet, Allan»
straat 79, bal; Politiebureau, Smcdestr.
ceintuur; Cohen, .'ïLhelminastraat 23,
dameshoed; A. Quee. Lwaarstraat 24,
keting met slot; H. Nieland, Olycan*
straat 36, muts; T. v. d. Broek, Anto»
niestraat 32, aamesportemonnaic met
inhoud; H. v. Eyken, Hiër. v. Alphen»
straat 30. idem. met inhoud: M. v. d.
Voort. Oranjeplein 17. Heemstede. r;j»
wielbel. merk; H. Miedema, Gr Wij»
lemstraat 43. riem met gesp; A. Bie*
renbrootspot, Leidschestraat 94. rijwiel*
belastingmerk; T. v. d. Buffen. Kerk*
hofstraat 10, schapenvacht; T. v. d.
Buffen. idem. taschje; L. dc Winter,
Sophiastraat 27b, scnooltasch met boe*
ken.
EEN DANKBARE BEMANNING
De bemanning van de „General Smuts" werd gered door die van het s.5.
„Volendam", De Nederlandsche gezagvoerder door de geredden toegejuicht