VAN HET POLITIEKE ÏOURNOOIVELD CARRsM0DTBR00D HAARLEM.S DAGBLAD DONDERDAG 18 MRT. 1926 Een zakelijk oordeel moet de regee» ring vragen. zij kan zich niet stellen op het votum van 11 .«ov. omdat TWEEDE KAMER 17 Maart Nog drie afgevaardigden spreken over de regee» ringsverklaring. De heer Nolens over de for matie van het Kabinet-Colijn. Het gezantschap bij den Paus. Over het verdrag met België. De heer De Geer antwoordt. Over het Bezol digingsbesluit. De Kamer heeft vandaag nog drie zijde ontkend dat de CL»F. op dc afgevaardigden over de regecringsvcr» hoogte zijn geweest van het feit, dit klaring van den heer De Geer aange» de K-K. hunne ministers uit het kabi» hoord er wel den heer NOLENS, der. nct-Coüjn zouden terugtrekken bii ver. heer BEL MER cn den hoer ARTS. werping van den gezantschapspost. Del Daarop reeft minister DE GEER ge- heer Colijn was er mee op de hoogte antwoord. Geheel gereed met zyn ant» van 22 Juli af deelde de heer Nolens woord is de nieuwe premier nog niet. mede. Twee onderdeden van zijn rede werk. Waarom hy dan toch is doorgegaan te hij af, waarin hij sprak over het - -- program van het kabinet cn over dc gezantschapskwestie. Dc formatie, moeilijkheden rullen morgen ter >pra» ke worden gebracht. Zoo als begrijpelijk was is het meest geluisterd naar de woorden van den heer Noieos cn van den minister. De heer NOLENS, die anders altijd een zeer sober gebruik maakt van den t.jd van de Kamer, heeft het cr vandaag eens breeder van genomen, de crisis, oorzaken en gevolgen schenkt hij blijk» baar heel veel waarde, war.: twee uur aaneen heeft hij het woord gevoerd. Als men nu weet dat ce heer Nolens altijd zeer zacht spreekt, zoodat dc genen, die dicht bij het spreekgestoelte staan hem zelfs ingespannen volgen moeten.» dan is het te begrijpen, dat na de belangrijke uiteenzettingen van den minister-president de Kamer vol» komen instemde met den heer Dc Geer, toen hij vroeg zijn rede morgen te mogen voortzetten. Dc voorzitter het was al vijf uur ging daarop' niet in en wenschte dat de heer DE GEER voortging. Weinig deferentie toonde de heer RUTS DE BEERLN» BROUCK voor de Kamer en den mi» nister: de Kamer liet de afkeuring over de houding des voorzitters duch» tis gevoelen. E>c heer Ruys won het echter niet. De vfaag om beëindiging bleek al spoedig een reden te hebben: de beer De Geer vroeg na cenige in» leidende woorden op zijn uiteenzetting inzake de formatie-geschiedenis van zijn kabinet ..met het oog op den tijd" te willen eindigen. Het was duidelijk dat de ministerpresident cn dc rede van den heer Nolens had daartoe alle aanleiding gegeven zich over racer dan een "onderdeel van zijn antwoord nog wilde beraden cn bezinnen, wellicht nog moest informeereu. Een voorzitter als de heer Kooien, die direct zou begrepen^ hebben, waar 'm de schoen wrong, is do heer Ruys de Beerenbrouck niet. De heer NOLENS >teidc wat langer dan gewoonlijk te zullen spreken, om» dat hij een aantal misverstander, had we° te nemen, enkele fantasiën tot de werkelijkheid had terug te brengen. De r-»k. leider begaf zich eerst ra de uiteenzetting van de bete eken is die zims inziens steeds en door ieder was toegekend geworden aan bet gezant» schan ten Vatican®. In 191o was ingesteld met het oog op s lancs be lang. toen heef: geen enkele Sjoepbc gjnselbezwarea geopper„. In 1920 heeft de regeering zich gesteld op hetzelfde Standpunt, waarop ook andere regee» ricsen zich hadden geplaatst: een ge» regelde vertegenwoordiging b:; net a» i>caaa was noodig, opnieuw met r.et oog op 's lands belang. Welnu - be. trekkingen met buitenlandscbc mogend» heden worden niet afgebroken, wan» neer zich niets heeft voorgedaan, dat het afbreken wettigt. En bovendien, van het ministerie van Buitenlandsche Zaken is steeds de wcnschelijkheid van den post betoogd op den grond van 's lands belang. Het zou ten uns» cirm zijn en tegen alle diplomatieke usances imaan waarschuwde cc heer Nolens, wanneer de betrekkin* fen zoo maar zooden worden afgebro ken. enkel en alleen omdat het Parle. ment de gelden daarvoor zou weige. ren. Voor de R-dC wees dc scherp» zinnige parlementariër af voor cc R_*K. is het gezantschap, dat werd nog eens herhaald") in 's lands belang werd ingesteld, niet een kwestie va geloof, niet een <oecif:cx R-»K- belang al valt 't moeilijk te ontkennen (ca heel begrijpelijk is die bijzondere voor» iiefde der K.-K-) dat het gezantschap voor de RjK. een grootcr beteeker.is heeft dan voor anderen. Omdat bet landsbelang het gezantschap vraagt, omdat het niet aangaat den post te Rome oo te heffen zonder dat cr een geschil is ontstaan, daarom zagen dc RAL fractie het aLof-nizt». pheffen als een eerezaak. Ja mijn verklaring m den nacht 10 op 11 November afgelegd, aan „ccn booze bui" van mij te wijten, zooals men wel heeft willen vermoeden" vroeg de heer NOLENS. In geen en» kei opzicht, kwam zijn antwoord, ce verklaring is na zijne overweging door de fractie opgesteld. Zij moest worden afgelegd ter waarschuwing vooruit. In 1924 stelde de heer Schokking evenzeer c-en amendement tot ophef n? van het Gezantschap voor. Reeds toen hebben de RMC in de Kamer overwogen, hun» ne houding tegenover het ministerie Ruys de Beerenbrouck nader tc bcpa» ien' indien het amendement werd aa-genomen. Dit is toen niet geschied, een "nadere verklaring was riet wen» gene lijk. Maar thans achtten dc K.»ix. het met het oog op alle cventualitei» ten wel gewenscht de C.»H. vooruit te waarschuwen, welke ernstige toe. s'asd door aanneming van hc; c.v.cr.- dement-Kersten zou worden gescha. 'CDc. heer NOLENS betoogde dan - het wordt, althans dat deed dc heer Snoeck Henkemans Vrijdag, van CAL met zijn formatie? Daarop zou alleen de heer Colijn een antwoord kunnen geven, doch zou het niet kunnen zijn. dat hij gemeend bad, dat bii samen werking de groepen op verschilpunten blijven staan op den status quo? op» perdc de R-K. leider, die bet C-»H. af wijken van den status quo to. v. het gezantschap hcelemaal niet goedkeu» ren kon. Dan sprak de heer NOLENS over de oplossing van de crisis, die ontstaan was. (Dc heer Nolens was moeilijk te volgen, zoodat we slechts kunnen zeg gen, dar op dc perstribune niets is verstaan geworden van ecnig spreken over dc verantwoordelijkheid voor het ontstaan der crisis). Met de pogingen van den beer Mar char, t railleerde hij een beetje, sprekende b.v. van een amalgama van democratie, dat hij wilde samenbrengen in een meerderhe.i De heer Nolens begreep niet, waarom de heer Merchant zeggen kon dat dc R-K. verwachtingen hadden opgewekt van samen werk mg met dc Y-D. en S_»D. Geen des beeren Nolens' verklarin» gen bij opeenvolgende algemeeno ,bc> schouwingen had daartoe volgens hem maar eenige aanleidinge gegeven. En hij las zijn verklaringen nog eens voor, waarin sprake was van „een op den duur" „overwegen" van samengaan, wanneer dat „niet anders kon", omdat de R-K.»rructie de grootste fraotic was •in de Kamer. Fantasie noemde de heer Nolens de s^d-uitspraken, die zeiden dat de R.K. aan her Kabinet-Colijn hadden moe» ten deelnemen onder Colijnschen dwang. Van dwang is geen sprake: R.K. hebben het premierschap van den heer Colijn aanvaard, omdat voortzet ting van de werkzaamheden tot behoud van het financieel evenwicht gewenscht W3S. Wanneer nu de V-D. voortdurend opmerkt, dat dc heer Nolens moet medewerken met hen, cn dat hij anders het parlementaire stelsel saboteert, dan noemt de heer Nolens dat, met een term uit hot strafrecht „hinderlijk volgen". En niet ik besBs zeide dc heer Nolens ik heb niet, zooals dat met sommige andere fractie-voor» zitteis het geval :s, in mijn groep al» les te zeggen. De fractie was eensge» zind van meening. da: de formatie pogingen van den heer Marchant niet kor.den worden gesteund. Schuld voor het advssceren aan H.M voor het geven vaa een opdracht aan Mr. Marchant aanvaardde de heer NOLENS geenszins: de heer Marchant wilde immers een „democratisch" kabi net. maar cr zijn nog andere democra ten in de Kamer, dan alleen dc R.K.! Dc heer Nolens deelde aan het eind zijner crisis»beschouwingen nog mede, dat het aanvaarden van den post te Bern toch altijd de mogelijkheid open» liet van een integraal herstel van den post te Rome. Het kabine&de Geer trad de heer NOLENS niet onwelwillend tegemoet. Al had hij gaarne het kabinet-Colrjn behouden: zooals dc heer Kolkman zou zeggen: „De menseden zitten er eenmaal!" Hun werk zullen ce R.K. met de meeste webarillendhead „die dc omstandigheden toelaten" beoordeclen naar het landsbelang. Dc heer Nolens heeft voorts nog ge» vraagd naar invoering van het 7e leer» jaar. naar de beteekenis der unificatie in de sociale verzekering. En ten slotte gezegd, dat hoe de stemming over het gezantschap ook uitvalt, de R.K. hun nationale plicht zuilen vervullen. En nog steeds is de fractie van meenmg, dat een kabinet op grond van samenwerking tusschen dc drie rechtsche groepen, de beste waarborgen biedt voor een alzijdige be. hartiging van de belangen des lands. Na zulk een uitvoerige rede verslapte de aandacht natuurlijk. De heer BEUMER had weinig toehoorders. Hij bleef dc cenige niet-fractie-voorzitter, die zich in de discussies mengde. Hij herhaalde de stelling van den heer Heemskerk, dat het optreden van den heer dc Geer onzuiver was, hekelde den C.-H-sprcker over zijn beroep op wijlen den heer Lobman, somde enkele misvattingen op van de rede des hoeren Heemskerk, verweet den heer Marchant objectïs-ireit, om daarna te besluiten met het opsommen van enkele programma» punten van den heer de Geer, die hij als zuiver politieke punten beschouw, dc. Jhr. DE GEER. sche partij veel van haar invloed gaat inboeten: dc grootc massa heeft im» iners niet gereageerd op het uiteenval» len der coalitie. Bovenal kregen de beeren Voraart en de schrijvers-Kamerleden in dc Volkskrant verwijten van den heer .Arts (die een niet onverdienstelijk •preker bleek tc zijn) tc hooron. Zij hadden immers niets gedaan om iets beters tc verkrijgen danColijn. De heer Arts vreesde ;:i het geheel met voor verlies voor dc Roomsche zaak, wanneer „zwart" cn „rood" zou» den samenwerken. Het kabinct»De Geer zou dc heer ARTS steunen, het was veel en veel beter dan het kabinet-Colijn. Evenals dc heer Marchaat vroeg dc R-K. Volks» partij-man naar dc houding van den heer de Geer tegenover art. 40, Dan de regee ring. Bij monde •van den heer DE GEER, die in 't delen» sief gedron» gen. fel van zich afbeet Tc oordee» len naar wat hij vandaag dc heeren Marchant en Snoeck Hen» kemans ast» woorddc, heeft ook dc heer Heemskerk, dc scherpst* opponent van minister Dc Geer, zich tegen morgen op een ministerieel scherp verdedigend of» fenaicf voor te bereiden. Mc; ccn mm of meer uitvoerig program (ondanks de mcdedeeliag var. het vooral korte intermezzo) was dc heer Dc Geer gekomen, .omen: mei; hem anders gevoeglijk had kunnen toevoegen: „Gaat ge daar maa. op goed geluk zitten?" En !n de regee» ringsverklaring was toch ook medege deeld. dat dc mate van uitvoering van het program volkomen afhing van den tijd, die tot werken zou worden gcla» ten. De heer DE GEER zou gaarne den raad van den heer Heemskerk opvol» gen cn het programma niet uitbreiden- Overigens waren ir. dc Kamer eenige desiderata uitgesproken, waarover geen toezegging komen kon, maar die wel zouden Morden overwogen. Wan» neer althans daardoor dc financicele lasten niet zouden toenemen. Immers de bcgrooting van ons land sluit op een veel tc hoog niveau, cn de belas» tingen. die aangebracht zijn om de bc grooting sluitend tc krijgen, moeten cr (althans naar het bedrag) weer af. Voortgaande bezuiniging is noodig. omdat voor dit jaar op tegenvallers voor het InvAlieÜteitsfonds, voor het Zuklcrzccfonds en het Pensioenfonds moet gerekend M-ordcn. Bovendien zul» len vele tarieven uit dc tarief wet moe» ten verlaagd worden cn zullen de in komsten der Spoorwegen door de noodzakelijkheid van tariefsverlaging verminderen. Meerdere vrijheid voor het Lager On» derMija wil dc heer DE GEER we! af» gescheiden houden van het werk der nieuw in te stellen onderwjjs-st-atscom» missie. Wat het ..mcdezcggcr.schjp"»de» sideratum van den heer Albarda bc= trof, voor dc rcgcering zou de beraad» slaging over de bij dc Kamer voorlig» gende motie van meer beteekenis zijn, dan dc stemming over dc mode. Wat artikel 40 van het bczoidigicgs besluit betrof, het Kabinet za! zich in den daarover ontstanen strijd onder het kab:net»Colijn niet mengen, maar het gebeurde ah een fait accom» pii aanvaarden. Ook de heer Mar chant zoo verdedigde dc heer Dc Geer zich tegen den V.D. ieidci heeft in het door hem opgestelde pro gram voor dc samenwerking van VJ>. S.D. ca R. K. nic: gesproken van ten "lledig herstel isn art. 40, doch, van ccn „zooveel mogelij k" her. stel. Dan zeide DE MINISTER-P REST DENT volkomen tc kunnen begrijpen, dat cr tegen voorstelllen van het ka. binct principicc'.c oppositie M-ordt ge. voerd. Daar heeft bij ook niets op te. gen. Dat bevordert slechts een zake. lijke besiissing. Politieke oppositie h heci wat anders. Ondorwcrpcn als Plaatselijke keuze, dc bioscoopwet, zijn onderwerpen die niet politiek zijn. bioscoopwet zal dus, wa de Eerste Kamer haar op agenda zet, door het Kabinet verde digd worden. Tcrugkceren van het standpunt van het kabinct»Colijn, dat Oorlog in Marine tot één rpartemcr.t moeten worden, zal het kabinet Dc Geer niet, dc nieuwe regeering acht het zeifs wenschclijk, dat met de sa menvoeging spoed wordt betracht. Dankbaar was de heer DE GEER voor de vriendelijke wijze, waarop men het kabinet-do Geer was tegemoet gc= treden. En wat den inhoud van het program betrof: dc A. R. betoogden, dat het za» kelijk hetzzelfdc was als het program van den heer Colijn, dc SJD. noem Jen het veel beter dan dat, van den heer Colijn, de R.K. zagen het als precies aangevend, wat het RJC. stembuspro» gram uitsprak. „Wat kunnen wc meer wcnschcn" vroeg dc premier „ieder is tcvrc-dcn!" Het Belgische tractaat! Het is door dc NcdcrL rcgcering gctcekcnd, hef moet du? op loyale wijze worden ver dedigd. Deze pitspraak wil ons voor» komen tc erkennen, dat cr ver-sto ring mogelijk is. Echter, spoedig zal dc memorie van antwoord niet verr hij» nen. Want eerst moet nog nader ovc. ieg met dc Belgische regcering plaats hebben over sommige te verbeteren punten, overleg da: tijdens Je crisis heeft stilgestaan, doch ihaois hervat zal worden. Daarna moeten over de re» suitstco van dit overleg nog de mo< mibeden die het fractz.it van 1839 on» jderteekenden worden gehoord. Dat kan nu de „hooge" politiek geen invloed oefent ook over de geoantschaps» quaestie een „2akeüjk" oordeel i oge» lijk is. over het gezantschap in vollen omvang, ook ovef de principiecle an» ten daarvan. zij bij haar optreden behalve dit tum ook een gezant bij het Vaticaan vond en voor terugroeping do verant» woordelijkheid zou moeten dragen. Dit 'Ude zij niet zonder votum van de Ka» ler. Er moest een votum komen dat „ebenbürtig" is aan de sfeer, waarin dc intermezzo-regeering werken wil. Het kabinet meent dat de gczantschaps» quaestie uit de politiek verdwijnen moet, omdat geen enkele groep cr be lang bij heeft dat zij tot een chronisch^ kwaal wordt in ons oolitkkc leven. De hoer De Geer heeft zich met evenzooveel woorden gehouden bui» ten elke parlementaire combinatie, die n meerderheid zou kunnen vormen. Morgen gaat dc heer De Geer voort INTIMUS. De rede van den heer ARTS ver» tegenwoordige: van de R.K. Volks» par:ij bleek voor het grootste deel critiek in ie houden op de groote R-K. partij en op den „desnocratischen" vleugel in het bijzonder- Hij betoogde dat het prestige, zoowel om de dooT hem on noodig geachte verklaring san der. '-eer Nolens in den nacht van T) op II November als om dc houding d'rr R.K. Staatspartij tijdens d van de R.K.-lracric bij het volk ernstig Jnog een poosje duren', i was geschaad. En dat dc groot© Room» De heer DE GEER meeat, dat thans NA DE WATERSNOODS RAMP TWEE TON VAN HET ROODE KRUIS Het Hoofdbestuur van het Neder» iandsche Roode Kruis heeft op dc re» kening van de AJgemeene Vcreenigde Commissie tot Leniging van ram| door watersnood in Nederland tc A sterdam een bedrag ad 2>)0.000 doen storten. VACANT IEKAARTEN MET PASCHEN EN PINKSTEREN Dc Ncderlandschc Spoorwegen zullen in 2 tot en met 7 April en van 21 tot en met 25 Mei vacantiekaarten uitgc» ven. SCHOONVADER MET EEN POOK BEWERKT. Uit Rotterdam M-ordt aan de Tel. ge meld: Dc 73=jarige J. S. uit dc Rusthof» laan kreeg hooggaande ruzie met zijn schoonzoon. Deze werd zoo woedend, dat hij een pook nam cn daarmede zijn schoonvader zoodanig sloeg dat deze een wonde boven het rechter zoowel a!s boven het linkeroog bekwam. Ik ne vens kwetsuren aan een der handen. De man is naar het ziekenhuis over» gebracht. REDDING VAN SCHIP BREUKELINGEN PROEFNEMING MET EEN NIEUW SYSTEEM Dinsdag is aan het strand ten Wcs» •n van de zeesluis tc Schcvcningcn in jgemvoordigheid van hoofd» en plaat» :lijk bestuur der Noord» cn Zuid'Holl. Reddingraaatechappij ten proefneming gehouden met een nieuw systeem lijn. mortier, waarmee 10 schoten' door den heer Thomas werden afgevuurd. Door het sieeds opvoeren van dc lading werd de schotsafstand vergroot; breken van de schietlijn kM-am niet voor. Getracht zal worden, een afstand van ruim 400 meter tc bereiken. DE EMMABLOEMCLOOCTE. De jaarlijkschc Emmabloemcollcctc zal dit jaar worden gehouden op Woensdag 23 April. VERKEERSONGEVALLEN In dc Vierambachtenstraat te Rot» terdarn is een zeventigjarige dame uit Zutphen. die daar tijdelijk vertoefde, door een auto aangereden. Zc werd een tiental meters medegeskurd cn in bewustcloozen toestand opgenomen en naar een ziekenhuis gebracht. Daar is ze reeds overleden. AUTO DOOR EEN TREIN GEGREPEN. Op den onbewaakten overweg aan -ie>n ZwolschenM-eg tc Hcerde is de auto van den bleekcr M. door den mo» 'ortrein gegrepen. Het voorste deel den M-agen werd beschadigd. Dc auto ■werd een tiental meters weggedrukt. De chauffeur kwam met den schrik vrij ONDERSCHEIDING VAN Dr. DE VISSER RIDDER GROOTKRUIS LEGIOEN VAN EER Onze Haagsche correspondent seint; De oud-minister van Onderwijs, Wc. tenschappen en Scboonc Kunsten Dr. J. Th. de Visser, die Woensdag voor de eerste maal de Kamerzitting weer bijwoonde, is door de Fransche regce ring beroemd tot Ridder Grootkruis van het Legioen van, Eer. DE GRIEP. Van één familie tc Spckholzcrheldc zijn dc-vorige weck drie kinderen aan de griep overleden. KIND VERBRAND. Het .2 l/2=jar:g zoontje van den hcc; leunen te Buchtcn»Born. viel in een onbewaakt oogenblik in ccn eramei met kokend Mater. Het kind bekM'am talrijke brandM-ondcn cn is aan dc gc« volgen daarvan overleden. MIJNWERKER VERONGELUKT. De sleeper Kimmcnade, uit Bruns» sum, gehuwd cn vader van drie Linde» ren. geraakte Dinsdagavond in dc staatsmijn „Hendrik" onder at-.aller.d gesteente bedolven; hij Merd dood.op» genomen. KERK EN SCHOOL DE ZAAK-GEELKERKEN BESLUITEN DER SYNODE DE PREDIKANT AFGEZET INGEZONDEN MEDEDEELINGEH a 60 Cent» per rcgeL Als men hard werkt en haastig leeft, is GOEDE voeding een eerste vcrelschte verhoogt dc werkkracht cn werklust 7 OOK ZIJN AANHANGERS IN DEN KERKERAAD VERGADERING VAN KERKE RAAD EN LIDMATEN liet persbureau Vaz Dias zendt ons het volgende bericht Naar ons gemeld vrordt heeft de Ge. neralc Synode tc Assen in hare open» bare ziting van Woensdagavond be» sloten Dr- Geelkerken af te zotten als PrediKant der Gereformeerde Kerk cn dc Kurkeraadsledep, voor zij hebben medegewerkt aan de niet» uitvoering van het schorsingsbesluit der Synode, eveneens uit hun ambt tc ontzetten Dc zitting der Sjnode- Bjj de opening van do zit» ting van dc Generale Synode der Gereformeerde Kerken die Woensdaj middag te Assen weder begon. M as d voorzitter \an de vorige zittingen, Ds. Feinhout, afwezig. Ia zijn plaats werd als voorzitter gekozen Dr. K. Dijk, van Den Haag. Nadat dc acta der vorige vergade ring waren gelezen, ging dc Synode Comké»GcneraaL Ingekomen stukken. Het persbureau Vaz Dias zendt ons nog het volgende aangaande de zii» ting der Synode van Woensdagmid dag !n eekomen waren een groot aantal stukken, le. het rceos in de bladen ge» pubhecc.de bczM-aarschrift van deo -Kcrkcriac vaa Amsterdam»Zuid, 2e- een ttiegram var. de heeren K. van den Berg eu W. M. Haaksma, eveneens reeds uit de bladen bekend, namens een crgadcring den lóden Maart het Concertgebouw tc Amsteidam, 3c ccn schrijven vun dc Gereformeerde Ke.k tc Utrecht, vraa-iu instemming M-erd beUrg-i met het woord namens de Synode aa.-, «ic Kerken gericht. 4c. van P. II-, ojderliag van Amsterdam-Zuid, F. H. van B-, w. F. M. van der L, tc Amsterdam, B. de V-. tc 's»Gravcn- huge cn C. dc B-, tc Rotterdam, Maren bczM'aaischriftcn tegen het schrijven van de Synode binnengekomen. Ook was ingckom.cn een betuiging van in stemming met ccn brief van den heer l'unt, to Rotterdam, de vorige week ook gepubliceerd. Van H. v. d B-, te Amsterdam-West, den Kcrkcritod van de Gercf- Kerk tc /.cist, H. v. d. L-, tc Amsterdam, C. T-, tc Arnhem, cn K, tc Lissc. waren brieven vnn instemming met de Sv» nodobcsluitcn, ccn afkeuring van do houding van den Kcrkeraad van Am» sterdam-Zuid, ontvangen. Behalve dc beide eerste werden deze stukken voor kennisgeving aangenomen. Van Ds- J. C. Rullmann cn Ds. P. C. van der Vliet, beiden Gereformeerde predikan. ten tc Utrecht, was het volgende schrij» ven ingekomen „Ondergetcekcnde, Dienaars des Woords bij de Gcref. Kerk^ Utrecht, ieder persoonlijk van heeler harte zich aansluitende bij de In onze Gereformeerde Kerk gangbare exegese Gcr.. 2 en 3 cn dus dc historiciteit van het Paradijs-verhaal in z|jn geheel cn in al zijn onderdeden zonder eenig voorbehoud erkennend, alsook de be denkelijke uitlatingen cn de onbetame. lijke .gedragingen van dr. Geelkerken te dezer zake ten strengste afkeuren de voorts kennis genomen hebbende van de aan dr- Geelkerken voorgestel» de cn voorgelegde verklaring en het daarop gevolgde schorsin «beslui verheugt zich ten zeerste over dc klaarblijkelijke bedoeiiang der Syno de om te waken voor dc handhaving van het ongerept gezag van dc Heili» gc Schrift maar betreurende ten diepste dat haar uitspraken ruimte '.aten voor de onderstelling dat zij zich zelf en haar uitspraken, meer macht en autoriteit zoude toeschrijven dan den woorde Gods waarom zij daar met alle bescheiden hcid. maar ook met den moesten ernst cr »">o aandringen dat de Synode als* nog haar uitspraken nader verklaren in dien zin. d3t duidelijke blijke dat zij dc BF'ïdenïs apnellahrl s'elt aan de FT' ligc Schrift cn dat zij haar decreten cn besluiten niet' gelijk stelt met dc waarheid Gods" Besloten dit schrijven rader te behandelen. Verschillend» conclusies Prof- Dr. T. Hoekstra, rapporteerde mede namens prof- dr- H. H- Kuyper over den laatstcn brief van Dr. J. de Gaay Fortman cs. Dit rapport c- cludcert le. min de broeders Dr. J- P- Gaay Fortman c-s- te antwoorden'. u. dat jn dc zaak»Dr. Geelkerken niet in beding is een of andere cxc» geso van Gen, 2 en 3, maar dat het gaat om geloof of niet geloof aan hetgeen dc Heilige Schrift in deze hoofdstuk, ken als zaken cn feiten mededeelt. h, dat dc Synode geen u'tbrcid: heeft gegeven aan ccnig artikel c'cr B.clijdcnis, noch een artikel aan dc Belijdenis heeft toegevoegd, maar niets andcis gedaan dan de uitspraken cn Belijdenis handhaaft, c. dat de Synode in betrekking tot dc andere door hen gemaakte opmer kingen verwijst naar de conclusies d'J 10 Maan door haar aanvaard, in be» trekking tot het eerste schrijven van Dr. Dc Gaay Fortman c-s. 2c- Aan Dr. J. F. dc Gaay Fortman c-s- mcdedecling te doen van dit rap» port cn van de conclusies der Synode. Deze conclusies werden z- h. s- aan» genomen, waarna dc Synode een oogenbhk puiusccrdc cn in comitc=ge« u era al ging. De genomen besluiten, Ann het Hhld wordt nog gemeld, dat om tien minuten voor oegeaeo des avonds publiek in do Synodale zitting M'ord toegelaten. Dc voorzitter deelde de volgende besluiten mede: Teai eerste: de Synode, teruggeko» men op haar besluit tot schorsing van dr. Geelkerken, besluit thans: gezien de weigering van dr. Geel» kerken om de door de Synode verlang» de verklaring tc ondertcckcnen; gezien het voortduren van het ver» zet van dr. Geelkerken tegen de Sy node, daarin bestaande, dat hij wrk fiert zich aan het schorsingsbesluit te onderwerpen cn dat dr. Geelkerken haars inziens tot schourmaking is over» gegaan; ziet zich genoodzaakt op grond van art. S0 der Gereformeerde Kerken, ordening dr. Geelkerken uit zijn ambt tc ontzetten cn van deze ambtf-» ontheffing mededeeüng tc doen aan dr. Geelkerken, den kcrkeraad van Ara sterdam-Zuid, den kc ra raad van Am sterdam. dc Partieulicrc Synode van NoordxHoIland en dc Gereformeerde Kerken in en buiten Nederland. Dit voorstel wordt in hoofdelijke stemming gebracht en met algemecne stemmen aangenomen. Hierna doet pracscs, dr. Dijk, voorlc» «g vaa bet besluit zelf. Ten tM-eedo besluit dc Synode: overwegende, dat dc kcrkeraad van Ams:trdam»Zuid. in plaats van dr. Geelkerken te vermanen, hem integen deel in zijn verzet voortdurend .eft gestijfd, overwegende, dat hij geu-ci» gerd heeft tc vuldoen aan het verzoek der Synode om tc trachten dr. Geel kerken tot teckcning van dc synodale verklaring tc bewegen. overwegende, dat de kcrkeraad van Amsterdam»Zuid dr. Geelkerken on» danks het schorsingsbesluit heeft la ten optreden, en daardoor ernstig :s tekort geschoten in haar toezicht op dc bediening des woords, een aantal leden van den kcrkeraad van Amste.-dam»Zuid uit hun ambt van ouderling cn diaken 'e ontzetten; aan de kerkeraad van Amsterdam dc op» dracht te geven met dc overgebleven leden van den kcrkeraad van Amstcr» dam»Zuid over tc gaan tot formea» ring van een nieuwen kerkeraad. en van deze beslissing evenals van het vorige besluit aan dc betrokkenen mededeeüng te doen. Ook dit besluit werd met algemce» nc 8lcmmen aangenomen. Aanmaning aan de classes. Voorts verneemt het blad i»g: Do classes worden door de Synode vermaand toe te zien, dat zoo noodig soortgelijke maatregelen worden ge» troffen ten opzichte van predikanten of kerkcraden. die openlijk de zijde van dr. Geelkerken kiezen. Na ccn ernstig droef gestemd slot» woord van den pracses, dr. Dijk, werd daarna dc zitting gesloten. Een rumoerige Vergadering te Amsterdam. Het f. '-ureau Vaz Dias meldt ons nog uit Arasterdam: In de Parkkerk is Woensdagavond n drukbezochte vergadering gefcou» den van den Kcrkeraad met dc man» nclijke en vouwelijko lidmutcn van dc Gereformeerde Kerk Amsterdam»Zu:d. In bespreking kwamen dc besluiten van den Kcrkeraad in dc laatste dagco gc» nomen. Dc Voorzitter dezer bijeenkomst, dc beer C. Brcovoort, stelde allereerst dc raag san dc orde of dc aanwezigheid van Dr. Geelkerken gcM*enscht Mas. Dc meerderheid der aanM-czigen be» antM-oorddc dc vraag bevestigend, maar uit een deel der vergadering M-erd daartegen heftig protest aangotcckcnd. Toen dr. Geelkerken als gevolg van het besluit tan de overgroote meer» derheid verscheen, ging een scherp ge» fluit op in den hoek der tegenstan» ders. Onder deze tegenstanders bevond zich ook broeder Marinus. De meerderheid der vergadering toonde zich over deze ontvangst zeer ontstemd. Nadat dc rust Mas teruggekeerd, zette dc voorzitter uiteen, dat het doel van deze bijeenkomst M-as een bespre king tc houden met de gemeenteleden. Spr. lichtte het standpunt van dc meer» fierheid van den Kcrkeraad toe, toer. besloten M-erd ondanks de schorsing van dc Synode tc Assen Dr. Geelker ken toch Zondag j.l. tc doen optreden %oor dc gemeente. Dc redenen werden in dc kerkelijke bijeenkomst reeds voorgelezen. Toen de gelegenheid tot gedachten» wisseling werd opengesteld gaven zich een twintigtal sprekers op. Allereerst kreeg het woord de ouder ling Eberling, die namens de minder» hcid van den Kerkeraad sprak. Hij noemde het besluit van den KerkcraaJ een on>kerkclijko daad. Toen deze spreker zijn standpunt bad uiteengezet, utond het meerondecl der tegenstanders op en verliet onder aanvoering van dc heeren Marinus cn Van Kooton dc vergadering. Dc overige leden die het woord voerden, onder streepten in het algemeen, dat zij het eens waren met het besluit van den Kerkeraad cn brachten hulde voor de genomen besluiten. De heer P. Keulcmans, betoogde dat de besluiten, door den Kerkeraad gc» romen, onkerkrcchtclijk waren. Aan het slot van de bijeenkomst sprak Dr. Geelkerken r.og een kort M-oord. Hij M-ecs den gemeenteleden met grooten ernst op het besluit, dat zij voor zichzelf moeten nemen hij het beoordeelen van de besluiten van den Kcrkeraad. Nadruk legde spr. vooral op de noodzakelijkheid tc bedenken, dat het in dezen alleen gaat om de zaak cn niet om dc persoon van Dr. Geelkerken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1926 | | pagina 10