HAARLEM'S DAGBLAD
VAN ONZEN REÏZENDEN
REDACTEUR
VRUDAG 19 MAART 1926
DERDE
(NIEUWE REEKS).
No. 276
EEN OPENLUCHT-GEVANGENIS IN NEDERLAND
Veenhuteen.
Eer. openlucht-gevangenis in Ne.
dctland, ccn inrichting. waar de gc»
vangenen in gemeenschap roet elkander
vc.-kce.cn en n:ct in cc.icn adla opgc
•lotentk wait als waarschyn.ijk
de meeaten via mijn lezers vóór
cenige dagen nog niet eens. dat zoo'n
gevangenis In ons land bestond- Toen
ik dan ook dc vorige weck naar
Drenthe moest, heb ik niet lang ge.
anrzcld en er een bezoek aan
Veeohui/.n. waar deze Lt.stc open*
luentgevangenis is ondergebracht, aan
vastgeknoopt-
Een autobus bracht mi] uit Assen
naar het .ballingsoord dc. Iandloo»
pers". Aan een ballingsoord, ccn sóórt
.duivelseiland" doet d t Drentscke
landschap met zijn bosschcn, zijn heide,
zijn ontgonnen lande rijen en zijn vele
kanalen cn „wijken" jHc. minst den»
ken. Integendeel, het land maakt ccn
vriendelijken, zelfs iicfclijkcn indruk.
Alleen: het is er eenzaam. Dc ccnige
bewoners van dc streek zijn eigenlijk
de tandloopcrv. dc gevangenen cn dc
ambtenaren. Met is één groote, onaf»
zienharc kolonie-
De heer lf- NV. \V. Franck, dc -dircc»
teur van dc opcnluchtgcvangcnls, was
onmiddellijk bereid mij tc ontvangen
cn mij iets tc vertellen yan het ont»
•taan. den tegenwoordigen toestand en
dc resultaten van deze voor dc toe»
komst van ons strafstelsel zoo belang»
ri^tc strafinrichting.
In dc directeurskamer, met het ge»
richt op den straatweg, waarlangs m»
cn dan gevangenen in hun bruine werk»
kielen gingen, heeft dc heer Franck met
wa.tntc verteld van de openluchtgc»
vangenis, die zijn volle toewijding cn
rijn algeheel vertrouwen heeft Want
dc heer Franck gelooft in dc toekomst
van dit moderne, volgens hem heilzame
Strafstelsel, dc opvoeding en dc vei»
betering van gevangenen bjj opsluiting
cn tewerkstelling tn gemeen»
chap. Niet in de on geel as ai»
f I c e c r d c gemeenschap van dL da»
gen van weleer, die op aandringen
vm mannen als Laurïflard en Surin»
gar tot invoering dor celstraf voer»
dc en waarbij alle misdadigers, dc be»
giniier» en dc recidivisten, meerderja»
rigen en minderjnrgen, goéden en slcch»
ten. sexuccl verdorvenen en kinderen,
jselfs mannen en vrouwen tc ramen wa»
ren ondergebracht Cn hun tijd giootcn»
deels in led gheid sleten, maar in een
gemeenschap na strenge selectie
van elementen, die elkander moreel
ntct zullen infcctccren en die onder
strenge tucht met harden atbeid tot
een beter leven worden opgevoed.
De noodloos!and in den oorloq.
De openluchtgcvangenis tc Vecnhu!»
zon is eigenlijk geheel bij toeval ouu
staar:. Zjj is een „oorlogskind" en ge»
heel uit de- omstandigheden gegroeid-
In de oorlogsjaren was cr door de
sterk gestegen criminaliteit, ccn
noodtoestand in ons land gekomen Het
was onmogelijk alle veroordeelden in
dc gevangenissen te bergen. Honder»
den en honderden veroordeelden liepen
vrij rond, omdat dc gevangenissen over»
bevolkt waren cn dc gestraften
moesten wachten, tot er voor
hen plaats was- Toen is men
op het idcé gekomen, om in
afwijking feitelijk van ons strafstelsel,
dat «Ilcen de celstraf kent de gc»
vangenen in grooten getale gemeen»
schappelijk hun striken te laten on«
dergaan, waarvoor Vccnhuizen I cr
zijn in de kolonie twe ondctlijke
«rootc complexen van gebouwen: Veen»
ui/en I en II werd uitgekozen. Zoo
kregen wij dus voor het eerst na jaren
in Nederland :n ons gevangcnisstcUol
weer de opsluiting in gemeenschap te»
rug. maar geheel als ..noodmaatregel".
Ook was er verschil met vroeger.
Men wilde niet in dc oude fouten der
flr geclassificeerde gemeenschap terug»
vallen, waarom door sclect:e«conimis»
Sies commissies van regenten en
van rcclasseering werd nagegaan,
welke gevangenen voor opzending naar
Vccnhuizen in aanmerk.ng kwamen-
Tevens gaf de directeur van Veenhui»
zen criteria aan van de soort ge vuige»
oen, d;e n geen geval mochten worden
opgezonden.
Binnen een ge maanden waren 'w
V eenhui zen IKK) tot 1200 veroordeel
den ondergebracht, allen dus gevangt*.
ncn. die in gemeenschap hun straf on.
der gingen. Het voordeel hiervan is gv»
wecst. dat dc andere gevangenssen
ontlast werden, en dat riet meer
honderden ja duizenden ver»
oordeelden in Nederland vrij met
het voor de gemeenschap gevaarlijke
gevoel van straffeloosheid bicven
rondloopen, omdat er in de gevangc»
nissen geen plaats was- Dc maatregel
is dan ook ongetwijfeld voor ons Una
van groot, practisch nut geweest- Bijna
7000 gevangenen zijn in dc oorlogsja»
ren cn in den tijd daarna door Veen»
hu.zen gedaan, maar het was en bleef
een noodtoestand! Van een sys»
temutischc behandeling behalve het
negatieve kon bij zoo'n groot
tal gevangenen geen sprake zijn. Dc
directeur kende alleen dc zeer goc»
de ca zeer slechte elementen;
het gros echter bleef hem feitelijk o.i»
bekend cn persoonlijken invloed kon
hij dus niet uitoefenen. Moreelc infec»
tie kwam voor zoover was na te
gaan dank zij ook de afzondering
in groepen naar den aard der
misdrijven, in gclcgcnheidsmisdadigers
en recidivisten, minder» en meerderjarï»
gen we! niet voor, maar tot opvoc»
ding. tot een systeem kon men bij
ccn zoo groote massa niet komen.
Dambij kwam nog, dat men van
overheidswege een uiterst strenge bc»
waking wensehte- En dat was verklaar»
baar! Het was de eerste keer, dat ge»
vangenen in gemeenschap hun straf
ondergingen en dan nog wel in cei
veel tc groot aantal. Men was bang
voor rebellie, voor oproer en vooral
voor ontvluchtingen- Het gevolg was
ccn detachement militairen van 120
man onder een officier! Deze extra»bc*
waking, die door het Departement van
Justitie betaald moest worden, was
zeer kostbaar cn zij had zooals later
zou blijken ook een verkeerden in»
vloed «p dc gevangenen-
Intusschen veranderde na den oor»
log de toestand al meer én meer. Het
aantal misdrijven verminderde sterk
cn daarmede ook 't getal veroordcclin»
gen, dc gevangenissen konden dc gevan
gfenen weer opnemen en een bepaalde
behoefte aan een „doorgangshuis voor
gevangenen", zooals men Veenhuizcn 1
in den oorlog kon noemen bestond
eigenlijk niet meer. Het aantal gevan»
genen tc Veenhuizcn was teruggeloo»
pen tot ruim 200 man cn toen kwam
de vraag, of niet het tijdotip daar was
om dc openlucht gevangenis zooals
men Veenhuizcn 1 had gedoopt op
te heffen.
Een nieuw systeem.
Maar toen juist, met den verander
den toestand, had ook dc heer Franck
dc goede werking van het nieuwe sys»
teem lccren kennen. Dc massa
weg cn hij kon zich nu veel meer op
dc verbetc.ing van het individu
toeleggen. Hij zag dc opvoed»
kundige waarde van harden arbeid
in gemeenschap onder strenge tucht
voor gevangenen. Ook dc mi»
nistcr van Justitie zag dit zeer
goed in en voelde veel voor ccn voort»
bestaan van de openluchtgevangenis,
nu niet meer voor ontlasting van de
andere gevangenissen, doch als
proef voor het nieuwe 6tclscl van
geclassificeerde gemeenschap, maar
het kostte te veeldc bewaking door
'soldaten was veel te duur! Toen kwam
voor den heer Franck het beslissende
oogenblik, toen kwam de vraag, of hij
het zonder militaire bewaking zou aan»
durven. En de heer Franck heeft
aangedurfd en met een on«
verwacht gunstig resultaat Want t r- I ITO O IVI
[niet alleen bleek na het vertrek I - I I 1^ I
Idcr soldaten militaire bewaking
p. [totaal onnood g. maar ook werd de toe- VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 543
dLAL> j stand onmiddellijk veel beter, zoodra
net detachement was vertrokken. Dat
was ook voor den lieer Franck
wel het meest opmerkelijke! En de
reden? De militairen m<« hun geladen
geweren en hun patronen irr,teerden
de gevangenen hevig. Het toezicht var
die „jongens, die niks uitvoerden" cn
„met hun handen in hun zakken" toe»
keken als zij, gevangenen, „poot an"
moesten wetken, wekte hun wrevel op
cn prikken»» tot verzet. Vandaar tal
van overtredingen en ais gevolg her»
haalde straffen!
Hoe de bewaking nu geschiedt? En»
kei en ailcen door twee rijksvcldwach»
ters, die bij i werk buiten toezicht hou»
den over de 80 gevangenen, die nu
nog in Veenhuizcn zijn. Deze bewa»
k.ng blijkt meer dan voldoende tc
wezen. In 1>4 jaar is zelfs geen
enkele pog ng tot ontvluchten gedaan
ioen dc heer Franck ccn». na het blus»
schen van een boschbrand 's avonds op
de denkc.c hei met 80 man verdwaal»
dc. dacht geen enkele gevangene cr
over weg te loopen cn zingend van
..In naam van Oranje, doc open dc
poort!" kwamen zij alle SO met
der. directeur heel last weer in Veen»
huizen terug. Het thans gevolgde sys»
teem is. dat ploegen van een 25 man
onder voorwerkers -- mcnschcn uit den
omtrek, die den landarbeid verstaan
werken. Dat is dc gchcclc bewaking!
Openluchtqeuanyenissen qoedkoopet
Op „ijn vraag, of het nieuwe systeem
voldoet, antwoordde de beer Franck
„In alk opzichten. Alk-....
het veel goedkooper dan het
systeem van cellulaire opsluiting. Mi.--,
door is Jus één van dc voornaamst,
bezwaren, welke men cr vroeger tegen
aanvoerde. vervallen. Ook vergt tc men
niet, dat dc gevangenen hier pro due
lieven arbeid verrichten, waardoor
dc kosten nog geringer worden. Er s
in Vccnhuizen roet zi;:i 3200 I! A. grond
zijn mandenraakcrij, zijn mod "me ma
chinale weverij cn kleermakerij werk»
gelegenheid in overvloed. Landarbeid
i» i'lti'd hu beste, omdat die het gc»
zondstc is en ook. omdat dc mcnschcn
cr het meest belang in gaan stellen. Zij
zien iets worden, maken het heclc
proces van het mesten tot het ooustcn
toe, mede.
Nu cr nog maar 80 gevangc»
nen zijn, komt het clement van op :.c«
den cn vcifcctcrcn veel meer tot zijn
recht.
Ik ken tk gevangenen. E.n Jirectcur
van een cellulaire gevangenis leert ze
ook wel kennen, maar een gevangene
geeft zich hier, waar hij in gemeen»
schap met anderen leeft en dc toe»
stand dus meer met dc gewone maat»
schappij overeenkomt, op vee! natuur»
lijk er wijze. En dan heeft hij, ai» hij
buiten hard werkt cn 's avonds moe
terugkomt, niet zoo de gelegenheid or.i
tc „grübeln" over zijn vro:ger leven
als in de cel. Ook zal een gevangene
uit Veenhuizcn, waar hij geregeld builen
gewerkt heeft, zicli veel gemakkelijke.!
aanpassen aan lyt gewone leven, alt
hij in dc gewone maatschappij, terug,
keert, dan een gevangene, die zoo uif
zijn cel weer buiten komt.
Zoo langzamerhand is nu een
vast systeem uit dc praktijk der laat
ste jaren gegroeid. Over leven dc
gevangenen in gemeenschap, 's. nach's
echter zijn zij van elkaar af»
gezonderd. De openlucl ^gevangenis
is nog steeds een proef, maar naar alle
waarschijnlijkheid zal de j vsiijcecr»
de gemeenschappelijke opsluiting in ons
strafstelsel voor goed worden opgcao»
Cel en gemeenschap.
Dc vraag voor ons toekomstig straf»
stelsel moet volgens mij niet zijn: col-
of gemeenschap, maar cel cn gemeen»
schap. Er zijn zeer veie gevungonen.
die èn om hun persoonlijkheid én om
ccn verkeerden moreden invloed op
hun omgeving niet voor gemeenschap»
pclijke opsluiting inaanmerking ko«
'uien. Maar daartegenover staat, dat
voor zeer velen gevangene vooral
voor mcnschcn, die het werken in de
buitenlucht gewoon zijn. zooals boot»
werkers, zeelieden cn landbouwers
het cc'ilevcn funest is. De toestand is
nu zoo, dat het departement van justi»
tie door de ambtenaar der reclas»
seering in algemccncn dienst, mejuf
frouw van Elzelingon aepaalt, wie
voor opzending naar dc openluchtgc»
vangenis in aanmerking komen. Dat
zijn dus allereerst de mcnschen, die
absoluut voor het oellevcn ongeschikt
zijn. Verder zij, die al een gedeelte
EEN JONG HONDJE
Vader informeert bij
moeder of zc soms een
van mevrouw Komracr's
overschoenen heeft gc»
zien Nero heeft hem
bij hun weggehaald
hij wou dat het dier die
dingen met rust liet
nu moet hij er nog op
uit om tc zoeken
rapporteert kort daarop
dat hij geen overschoen
heeft gevonden, maar
wel een splinternieuwe
handschoen
moeder bericht, dat me»
vrouw Kommer heeft
opgeheld, dat zij dc
overschoen m hun eigen
tuin heeft gevonden
die handschoen zal van
Kees Jansen zijn
brengt dc handschoen
naar Kees terug met ver»
ontschuldigingcn voor
jonge hondjes die nu
eenmaal wat spcelsch
zijn
Kees neemt de hand»
schoen in ontvangst en
geeft er een schroeven»
draaier voor terug, die
Nero op zijn grasveld
heeft achtergelaten
herkent den schroeven»
draaier als eigendom van
Bert Bakker, brengt hem
terrg en loopt peinzend
naar huis
vaar hij op de mat ccn
sneeuwschocn vindt, die
Nero weer ergens anders
vandaan moet hebben
gehaald.
(Nadruk verboden)
van hun straf in dc cel hebben door»
gébracht, maar voor wie ccn over»
plaatsing naar Veenhurzen do-., den
directeur of dc officiecle bezoekers
noodzakelijk wordt geoordeeld. En dan
ten slotte die geva-ngenen, wier gcestes»
toestand zóódanig is, dat zij niet lan»
gcr in een cel kunnen verblijven.
Volgens mi^a overtuiging is dat
strafstelsel het beste, #dat het dichts*
dé gewone maatschappij 'ert; on Je
deze reserve echter, dat de gevangenen
moeten leven onder een systeem van
■.trengc tucht en buitengewone orde.
Want orde en tucht zijn net, die hem
in zijn.vrije leven doorgaa..s het mees!
hebben ontbroken. Lik strafsystccm
waaraan geen strenge orde. cn disci»
plhic verbonden zijn, is tot ondergang
gedoemd. Het leven in een opcnluch*
gevangenis moet oen leve. van „harJ
labour", van dwangarbeid zijn. De ge»
vangenen mogen het er niet „prettig'
vinden, zij mogen cr niet naar terug
verlangen. Met gcvangcnislevcn moei
opvoedend, maar tegelijk anders was
het geen straf afschrikkend
a's, .Werken.
Zeer velen prcFercercti dau ook tegen
den winter het gemakkelijker leven in
een warme cel boven het harde wer»
ken hier buiten in Veenhuizcn. De
gevangenen werken hier zóó hard, dat
zij 's avonds, als zij om 9 uur naar bed
gaan, dood»moc zijn, wat niet uitsluit,
dat er toch ook wel degelijk voor ont»
spanning cn onderwijs wordt gezorgd.
Zoo mogen zij 's avonds spelletjes spe»
len en lezen cn wordt cr zeer goed
klassikaal 'onderwijs ,ian hen gegeven.
En eens in dc weck hebben zij ook
openluchtspel.
Voor morccle infectie ben ik bij het
thans gevolgde systeem niet bang. Op
hot oogenblik zijn cr in Veenhuizen I
Sö gevangenen en .500 Inndloopers, die
dat spreekt vanzelf streng van cl»
kaar afgezonderd blijven. Het getal ge»
vangenen zou kunnen worden opgc»
voord tot 200, maar grooter moet het
getal toch ook niet worden, omdat de
directeur dan de gevangenen niet meer
.ndividucel zou kennen. En de opvoe»
ding. dc verbetering van het individu
ik herhaal het moet steeds in elk
strafsystccm hoofdzaak blijven.
F.r zullen altijd vele veroordeelden
zijn, voor wie dc cel noodzakelijk is.
maar daarnaast ook velen, voor wie
ccn ander strafstelsel gewenscht is. En
het is voor deze laatsten, dat een
openluchtgcvangenis als tc Veenhuizcn
ook in dc toekomst moet blijven be»
staan".
J. B. SCHUIL.
BINNENLAND
DE SPOORWEGTARIEVEN
HET BUURTVERKEER
Het Hfald meldt nog:
De buurtverkeerstarieve; welke tot
nu toe waren resp. per K.M. heen en
teru,: 10 cent, 7 1/2 cent en 5 een:,
worden 7 1/2 cent, 5 3/4 cent en 4 cent.
Het ligt echter, naar wij verder ver»
nemen in de bedo: de afstanden,
waarover buurtverkeer geldig is, te ver
korten.
Gezelschapskaarten zullen verval»
len cn ook ligt-het i de bedoeling geen
groepsabonnementen meer beschikbaar
tc stcllen-
Het R.K. Werkliedenverbond heeft
in een adres aan de idïrfectic der Ned.
Spoorwegen verzocht ook de tarieven
van dc maandkaarten voor arbeiders te
verlagen.
FEUILLETON
LANGS VERBORGEN
PADEN
Zet Avonturen uit het leven van
den --roemden Kngelichen 'elective
HERBERT PORTER
Vrij bewerk! uif het Engelsch door
ELLEN WAYLAND.
(Nadruk Verboden).
20)
i. -T TWEEDE AVONTUUR
HET BRANDGAT.
Die troonde zóó hoog en onaantast»
baar. dat een gewoon tvpistetje daar»
naar haar oogen r.ict durfde opslaan
Dus toonde zij. die in haar leven zoo
wcir.Ig had. z,ch niet hcclcmaal ongc»
voelig voor de attchtics van den man
dim ik u /ooevcn beschreef cn gaf half»
willig, half onwillig m een zwak oogen»
b! k hem het jawoord. Of ze werkelijk
écht van hem hield?..., In ieder geval:
ze geloofde het! Nu werd het voor
haar verloofde tijd om naar ccn vaste
positie uit te zien. Wat lag meer voor
dc hand dsn dat hij deze hoopte te krij»
gen bij dc ..Morning Leader", waar hij
om zoo ;c zeggen dagelijks in»cn»uit liep
cn waaraan hij af e:i toe medewerkte.
Dan had hij bovendien het voordeel
dat hij den heclen dag in dc nabijheid
was van zijn meisje, die waarschijnlijk
ook van pk... na haar trouwen
voorloopig haar betrekking aan te hou.
den.
Dus.... hij solliciteerde!"
Archibald Atkins was van zijn stoel
opgestaan met langzamen slee»
penden tred ging hij op den schoorsteen
toe cn leunde zwijgend met zijn ellebo»
gen op den schoorsteenmantel.
..Nu :s het werelds beloop dat een
aardig jong meisje uitsluitond cén man
bevalt. Langzamerhand drong het tot
mr. Turner door dat zijn secretaresse
niet alleen buitengewoon mooi was,
maar ook lief. beschaafd cn ontwik»
keld. Erf resultaat van deze ontdek»
king was dat hij. om het maar zoo
gewoon mogelijk tc zeggen: verliefd
op haar werd.
En hij besloot haar dit te zeggen:
om haar een huwelijksaanzoek tc
doen. Dat zal ongeveer on denzelfdcn
dag geweest zijn. waarop dc journalist
over wien wij het hadden, hem om een
betrekking kwam vragen. Mr. Turner
had cr geen vermoeden van dat de/c
sollicitatie verband hield met dc toe»
komst vis zijn secretaresse ik be»
doel dat de sollicitant niemand anders
was als de verloofde van Miss Far»
man.
Toen hij aan Grace zijn liefde bc»
kende, was deze natuurlijk ten hoogste
verrast: zóó iets had ze natuurlijk
nooit durven gelooven. Maar hoe stree»
lend cn warm dit oogenblik ook voor
haar was: zc antwoordde dat zc haar
woord gegeven cn dus gebonden was.
Op zijn vraag wie die gelukkige ke«
rel was, kwam het antwoord: juist dc
man wiens aanstelling u op het punt
staat te o"derteekenenï
Het is begrijpelijk dat nvt. Turner dat bel meer een nobele aandrift was
dat allerminst een aangename gedachte om den vriend tc verdedigen. En al
d. Hij was te veel gentleman om had zij zelfs wel aan haar gevoelens
é)E MINISTERS DONNËR
EN KAN
VROEGERE FUNCTIES
OPENGEHOUDEN
Eervol ontslag is verleend aan den
minister van Justitie mr. dr. Donncr
uit zijn vroegere functie van raad»advi»
teur bij het Departement van Justitie
en aan den minister van B nenlandsche
Zaken en Landbouw mr. J. B. Kan
als secretarisgeneraal bij het Depar»
tement van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw en uit zijn functie van sccre»
tariS»generaal in algemecnen dienst.
Naar gemeld wordt ligt het in de be»
idoeling, dat beide hecren hunne vroc»
gere functie weder Opvatten na het
eindigen van hun ministerschap en
derhalve zal Voorshan !s in de ont»
stane vacatures niet worden -voorzien.
BRANDSTICHTING» Woensdag»
avond zijn tc .Stadskanaal gearresteerd
dc arbeiders G. dc H. cn K. K-, ver»
dacht van brandstichting aldaar op
Zondagavond j-I. in do behuizing van
G. Smid- Zij w orden ter beschikking
van de jüstitiè gesteld-
DE INPOLDERING VAN DEN
BIESBOSCH.
De werkzaamheden voor de inpolde j
ring van de Biesbosch zijn begonnen I
De vertegenwoordiger5 van de Regee
ring, de heer Zaalberg, heeft de eerste
spade in den grond gestoken-
DE RIJWIELBELASTING
CONTROLE OP HET AAN
SCHAFFEN VAN PLAATJES
Op de vragen van den heer Drop.
betreffende dc in de mijnstreek in
Januari plaats gehad hebbende tnbcs'.ag»
neming van rijwielen bij de controle
op de aanschaffing van dc rij wkl plaatjes
antwoordde de Minister van Financiën,
dat de controle mede door ambtenaren
der accijnzen is uitgeoefend.
De inbeslagneming v n rijwielen door
dc toezichthoudende ambtenaren heeft
plaats gehad overeenkomstig de aan
hen verstrekte instructies, in die ge»
vallen, waarin zij niet de stellige over»
tuiging hadden, dat verhaal van een
op tc leggen boete mogelijk zou zijn,
of ook omdat dc identiteit der bekeur»
den niet was vast te stellen. Aangezien
tc Hcerlcrbeide, te Treebaek cn te
Schaesberg op 7 Januari -j.l. «Te
mijn-werd gecontroleerd en.te '.en.,
do controle-eerst aanving om uur,
nadat de werkploegen aan den pang
waren gégaan, zal' werkverzuim eti be»
straffing wel uitzondering zijn geblc»
ven.
Tegen dc mededeeling dat de inbeslag
neming van rijwielen wegens gebrek aan
het bcw-ijs. dat dc rijwielbelasting be»
taald rs. alleen mag plaahs hebben na
herhaalde waarschuwing en vervolging 1
van de betrokker.cn langs den gewonen
rechterlijken weg, bestaat bezwaar, om»'
dat inbeslagneming van het rijwiel in
bepaalde gevallen een krachtig werkend
hulpmiddel is tot inning der belasting,
en dc mogelijkheid daarvan ook preven»
tievc waarde heeft.
DE NIEUWE VOOR7TTTER VAN
DE S- D. A. P.
..Het Volk" deelt mede, dnt het bc»'
stuur dcc S. D. A. P. den heer Wi.
Drecs, wethouder van 's»Gravenhage,
bereid heeft gevonden dc functie van
bezoldigd voorzitter der S- D- A. P.'
tc aanvaarden, zoodra hij zijn wethou?
derschap in 1927 kan neerleggen.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 60 Cents per regel.
smaakt als room
zich op een kleinzielige manier te wrci
ken. t
Maar zijn liefde was ook van een zot»
ver soort: al was Grace dan ook voor
hem verloren hij wilde dan toch
precies weten wie cn wat dc man was
aan wien zij zich voor haar leven zou
binden. Van een onberaden stap wilde
hij haar tenminste terug houden. Mis
schien was er wel 'n tikje egoïsme bij
in het spel wc zijn maar mcnschcn,
maar dc nobele bedoelingen waren
toch dé hoofdzaak.
Mr. Turner ging naar een eerste klas»
-c informatiebureau en vroeg ccn gc»
detailleerde informatie over het leven
cn het verleden van den man, die zijn
verloren geliefde zou huwen. Enkele
dagen later kwam de informatie bin»
nen Toen hij zc gelezen had. s'ocg dc
schr.k hem om het hart. Hij las dat dc
verloofde van miss Farmsn cn zijn
aanstaande vaste medewerker ccn
beruchte oplichter wa« die reeds meer
dere jaren in de gevangenis had door»
gebracht cn zich onder valschen naam
door dc wereld sloeg Bovendien
ten opzichte van dien man getwijfeld:
de gedachte haar hand en haar woord
gegeven tc hebben aan een onwaardige
c:i een slecht sujet, was haar onver»
draaglijk. Typisch onredelijk als vrou»
wen kunnen zijn:
Zij wilde dan ook niet 2ict nobele en
onbaatzuchtige van Mr, Turners han»
dclwijzc inzien cn verweet hem een
poging tc hebben gedaan om zijn me»
deminnaar onschadelijk te maken
haar verloofde bij haar in een s.
daglicht tc stellen. De informatie
bestelde w-»t cn zc wenschte cr niets
van te gelei
Mr Turner liet al deze beschuldi»
gingen kalm over zioh heengaan cn
glimlachte alleen, want hij was zeker
van zijn zaak. Hij zal ook wel bij zich»
zelf lu-bbcn gedacht dat als hij haar
de waarheid van dc informatie bewe»
zen zou hebben, ze den nobclen vc'r»
loofde wel zou laten loopen cn dan.
als ze dc emotie; wat te boven was
gekomen
Toen Grace eens flink had uitgehuild
beetje tot bedaren kw
haar zag zou hij nooit of nimmer toe»
Dat zag mr. Turner ook in en toen
kwam hij op een idee! Hij stelde Miss
Farman voor zich achter dc portière
op tc stellen. Onzichtbaar voor haar
verloofde, zou zc het eerste de objec»
tiese waarheid te hooren krijgen.
liss Farman kon zich met dit voor»
stel 'verccnigeii. Maar vrouwen zijn on=
geduldig. De tijd van 's avonds tot den
volgenden morgen zal haar een eeuwig»
trad aan het venster cn zag neer op
straat. Het leek alsof hij ccn tcéken
gaf.
„Hij heeft zijn besluit uitgevoerd;
gisterochtend heeft hij Mr. Turner ver»
moord. Grace Farman. die achter de.
portière stond, was getuige van de
ontzettende misdaad.
De moordenaar meende in het opgc»,
wonden gesprek.tusschcn den vermoo^
de cn den It Haanschcn zanger een toe
allige prachtige kans tc hebben om
hcid geschenen hebben en zij zal zich buiten verdenking te blijven manr
hebben kunnen voorstellen, hoe zij het brandgat heeft alles uit"cbracht"-
j1i Het gezicht, van Archibald Atkins..
as lijkbleek geworden. Diepe kringen.
slecht deze uren zou doorkomen met de
twijfelde vrang in het hart: is mijn
verloofde een misdadiger of is hij
het niet. En is hij werkelijk al gc»
trouwd? Zc kon het niet meer uithou»
den en zocht haar verloofde op. ze \cr=
telde hem van de informatie: hij
schuimbekte van woede, verklaarde
het allemaal voor leugen cn bedrog cn
zwoer met heilige eeder, dat hij mor»
gen dien vcrvalschcr ter vcrantwoor»
ding zou roepen. Oog in oog zou hti
hem zeggen, dat het allemaal leugens
waren die alleen ten doel hadden het
hart van zijn meisje aan het wankelen
te brengen....
bij - maar dat onder zijn echten naam zei bij heel vriendelijk: Kijk 'ns. beste Toen~de waardige verloofde zijn
-al getrouwd. Na van dit document meid Ik vcrlan niet dat je mij meisje naar hois gebracht had. beoon
te nebben kenn:s genomen belde hij gelooft. Maar ge kunt ook niet van mij hij de situatie eens kalm te overden.
om Miss Farman. Omzichtig vertelde
hij haar wat hem bekend was gewor»
den
Maar nu ontwaakte in Grace Far»
man de echte vrouw. Zij achtto het
haar ©ereplioht de man, die hasr woord
had, te verdedigen. Ik ben niet over.
tulgd dat het échte liefde was, ik geloof
rlsngen. dat ik hem geloof. Ik wil kc'n en hij kwam tot de cóne:_
je een voorstel doen: wc zullen hem die situatie lang niet ongevaarlijk
hier laten komen en dan zal ik hem de Mr. Turner kon ten allen tiidc spreken
informatie laten z:en Oog in oog za. cn dan was hij verloren. Dier. nacht
hg mij zeggen, wat hij mij tc zeggen rijpte het plan bij hem den mond die
^racc' zu'* Cr bij zijn. alles liotv uitbrengen voor altijd het
Miss Farman vond dit voorstel billijk zwijgen Op te leggen",
cn verv'md j Maar zc dacht als hij: Herbert Porter had gesproVen» Hij
lagen onder zijn oogen en dc Oogleden
waren half gesloten.
„En kan u nu r.og niet zeggen, wie
die man is?" bracht h!i er moeilijk uït.-
„Nccn. Ik mag u den naam aic» noc»"
men. Maar zijn portret zal ik u laten-
zien. Ik heb het uit Grace FarroanV
t;»ilet»tafcl mt egenomen". antwoordde
Herbert Porter.
Archibald At'.ins deed ccn stap naar
-oren cn zonk toen krachteloos op
zijn kniccn. Zijn handen vielen slap
langs zijn lichnam en langzaam opcode
hij de oogen:
,.lk weet wie dit portret voors'-lt"
zei hij eindelijk hccsch-fh-isterend.
Eer, clricm I herr P 1 - - de
dat deur klonk scherp er. gebe'-nd >r
de kamer. De speu-der rag Arch luid
Atkins aan cn knikte.
EINDE VAN HFT TWEEDE
.AVONTUUR.
