HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 26 MAART 1926
VIERDE BLAD
RUSLAND's BUITENLANDSCHE HANDEL
ORGANISATIE-METHODEN VAN DE SOVJETS
DE BELANCEN VAN ONZEN BOLLENHANDEL
liet gemis v.in tic Russische markt sics en?. Deze handelsvcrtcgcnwoordi'
doet zich ook in Nederland voelen, niet gingen nu zijn de feitelijke uitvoerders
het minst in de bloembollenstreek, die van de buiten 1 a ndsche transactie» van
voor don oorlog een aanzienlijken han» den Sovjetstaat. Zij koopen en verkoo.
del op Rusland voerde, Ikt is dus vol» pen de voorgeschreven hoeveelheden
komen begrijpelijk, dat de bloembollen» goederen, zij geven bestellingen
handelaars ovenals andere exporteurs machines enz. Vroeger moesten
pogingen doen de handelsrelaties met coöperaties de consenten voor den
Rusland te hernieuwen, liet blijkt cch»voer met do bestellingen aan die I
dat zeer vclco ond. r hen niet vol» dels vertegenwoordigingen sturen en liet
uuendc op de hoogte zijn van de toe
standen in SovjcttKuslimd en in de
mcening vcrkecrcn. dat het mogelijk is
nu met Russische koopers lianclclsrohi»
tics aan te knoopen op dezelfde wijze
als zij dit voor de revolutie deden. Nog
betreurenswaardiger Is hot, dnt er men
schen zijn, die misbruik maken van dt
onwetendheid der kweekers en bloem
bollcnhnndclanrs en hen onder voorspie»
geling van het verschaffen van handels»
relaties met Rusland weten te bewegen
crootcrc of kleinere bedragen te beta»
k-n. Den Iaatstcn tiid duiken zelfs tel»
fcens nieuwe geruchten op over „iour.
nalisten" en ..linndelsburcaux", die Rusi
sischc bladen willen oprichten en un=
der de kweekers 0111 advertentie» col«
portecren. liet is daarom noodig en
raadzaam liet een en ander te vertellen
over de wijze, hoe in Sovjet-Rusland de
buitcnlandschc handel i» georganiseerd.
Dit zal menigeen overbodige uitgaven
en decepties besparen.
De buitcnlandschc handel is in Rus'
land gemonopoliseerd. Tot voor kort
geleden werd de buitcnlandschc luindel
geleid door den _\Vnjc«.jtorg"\ de meest
gehate instelling van de bolsicw:ki. Nu
zijn in do twee lichamen, de ..Wnoc--
torg", die den binncnlandschcn handel
heette te „leiden en de hovengenoem-
de „Wnjesjtorg" vereenlgd. maar deze
wijziging is voor den buitenlandsehcp
hindclaar. die zoeken met Rusland wil
doen. van geen belang. Behalve deze
centrale instelling hebben nog andere
centralelichamen, bijv. de centrale:
van de verschillende groote coöpcra»
tics. het recht handel met het buiten»
land te drijven. Het aantal dergelijke
instellingen ia zeer beperkt.
Deze instellingen hebben cehtcr geen
recht goederen naar eigen goedvinden
te importceren of uit te voeren. Neen.
dat is, vinden de boLsjewiki. een hur»
gerhjk vooroordceL Zij immers hebben
Ixslotcn het gehcele economische leven
van het reusachtige land te ..org«ai»
occren" en in plaats \an het „chaotische
stelsel", dat overal in de wereld
hccrscht, strenge organisatie in te
ren. In algcmcenc trekken komt het
bolsjewistische stekel van den buiten»
landschcn handel op het volgende neer.
Tclkcnjarc stellen de verschillende de»
parlementen vast. hoe groot de produc»
tic van het land (landbouw, veeteelt, in»
dustric, huisnijverheid enz.) zal zijn.
.hoeveel men zal kunnen uitvoeren van
alle mogelijke waren, hoeveel dit zul
opbrengen, en hoeveel vreemde waren
Rusland zal kunnen importceren. Deze
calculaties worden door verschillende
instellingen geverifieerd, gewijzigd, ge»
combinccrd en tenslotte wordt een al»
gemeen „plan" vastgesteld. Dat plan
wordt opnieuw door de ontelbare»
bolsjewistische instellingen besproken
en ten slotte wordt het door den Gos»
plan goedgekeurd. In dat plan staat dus
precies vermeld, hoeveel landbouwmn*
chines, hoeveel zaden, hoeveel bloem»
bollen enz. de Sovjct»Unic in den loop
vnn het volgende jaar zal mogen invoc»
ren. Op grond van deze calculaties krij»
gen de instellingen, die handel met het
buitenland mogen drijven (men vcrgctc
niet, dat particulieren dit recht in het
geheel niet hebben, doch uitsluitend
ocnigc staatsinstellingen, want de te»
genwoordige Russische coöperaties zij11
niets anders dan staatsinstellingen) con»
centen voor den invoer van zekere boe»
veelheden buitcnlandschc waren.
In principe mogen zij echter niet zelf
SJic goederen koopen. want zelfs daar»
voor stellen de bolsjewikl te weinig
vertrouwen fn hun instellingen, hetgeen
Dzerzynski kort geleden openlijk heeft
erkend In alle groote hoofdsteden bc»
staan naast de gezanten (of de „pol--
Ered", zooals zij worden genoemd) ook
andclsvcrtegcnwoordïgcr (torgpred)
met zeer talrijke afdeelingcn.
hing van de handclsvertcgcnwoordfgin
gen af, aan welke firma zij de bestel»
lingen gunden; de coöperaties moesten
de goederen aannemen, die de handels»
vertegenwoordigingen geliefden te kou»
pen. Wanneer wij in aanmerking nc»
men, dat een zeer groot gedeelte van
de hoogcrc ambtenaren (om van de la»
gcre niet te spreken) van die handels»
vertegenwoordigingen hoegenaamd geen
begrip van de te koopen waren heeft,
dat zij bijna allema.il omkoopbaar zijn
(ik zou hierover kolommen met feilen
kunnen vullen), dan is het niet moeilijk
te begrijpen, tot welke resultaten dit
leidt. In den regel betalen deze boeren
te veel voor de gekochte goeder. 11
(juister gezegd: zij brengen te hoogc
prijzen aan de Russische centrales in
rekening), koopen veel rommel, min»
eerwaardige goederen en vaak totaal
overbodige voorwerpen, terwijl waren,
waaraan nijpend gebrek bestaat, niet
gekocht worden. Zoo hebben die hee»
ren kort geleden voor groote sommen
katoentjes in het buitenland gekocht-
Voor deze aankoopen werden speciale
commissies naar de manufacturen pro»
duceerendc centra van \Vest»Europa ge»
zonden, die den sovjetstaat veel geld
kostten en het resultaat was. dat een
zeer groot gedeelte van de dure ka
toentjes volkomen ondeugdelijk bleken
te zijn. zoodat zij totaal onbruikbaar
zijn-
Den Iaatstcn tijd hebben de verschil»
lende coöperaties en andere groote
lichamen gedelegeerden bij de h.indcK»
vertegenwoordigingen, maar van veel
belang iv dit niet. De coöperaties mo
gen tegenwoordig bij het doorzenden
van hun bestellingen vermelden, dat zij
graag goederen van die en die firtna
wenschen te hebben. De handclsvertc»
genwoordiginfl kan aan den wcnsch
van de coöperatie enz. gehoor geven,
maar kan het ook niet doen. en ei
is geen instelling, die den schuldige ter
verantwoording zou kunnen roepen.
Het Ügt voor de hand. dat de onte!»
bare commissies zich bij het vaststel
len van de cijfers van in» en uitvoer
een jaar vooruit (den Iaatstcn tijd bc»
gonncn de bolsjcwiki dergelijke plannen
zelfs voor .5 jaar vast te stellen!) telkens
vergissen. Het leven is immers veel te
ingewikkeld om vooraf geregeld te wor»
den. Het blijkt telkens, dat de export»
mogelijkheden overschat werden en dnt
dus de invoer beperkt moet worden en
liet spelletje vnn vaststelling van in» en
uitvoercijfers begint van voren af aan.
•Soms worden deze plannen 3—4 keer
herzien en telkens worden de geplaatste
orders gewijzigd of ingetrokken.
Alle beweringen van Russen in het
buitenland, dat zij in staat zijn conrU
0 verschaffen, orders te bewmj
■zijn dus pure phantasie. Er loo»
u in \Vest»Europn, ook in Holland
fieel wat Russen rond. die beweren, dat
zij persoonlijke vrienden van Stalin
zijn, dat „Trotzkv nanr hun pijpen
danst" enz. (dat alles is historisch,
wil ik geen namen noemen). Men w
dnt dit alles onzin is. Het zijn of Oplich
ters of menschen, die op deze wijze
hun broodje denken te verdienen. Dat
zij daarbij de Ilollandschc 'handelaar#
en exporteurs bedriegen en afzetten,
daar bekommeren zij zich niet om. Het
oprichten van bladen, die z.g. naar Rus»
land worden gezonden om er propagun»
da voor de Hollandschc waren te inahcn
niets anders dan bedrog. Wie een
advertentie in een dergelijk blad plaatst
met even veel succes zijn geld in
het water gooien. Men zij dus gewaar»
schuwd. Zelfs het plaatsen van ad ver»
tentics in de officieelc staatshullctins
de sovjctrcgecring is feitelijk volko»
men nutteloos, laat staan in door onbc»
kenden op te richten Russische bladen,
ARR.-RECHTBANK
Zielig.
Hen zislig icaar ouk een moeilijk ge»
Zóó noemde de verdediger Mr. Dr. F.
A. Bijvoet de zaak van dei: chocolade»
bewerker C I").. die terecht stond ter
zake \an heling van choeoladc. Hij had
chocolade gekocht die C. H. M. bij de
firma Droste had ontvreemd.
iDe man. aldus de verdediger, was,
nadat hij 20 jaar iti dienst bij de iirma
Droste was geweest welker zaak hij
van een kleine tot een groote had zien
groeien, toen er een nieuwe werk»
meeste: was gekomen, met wien hij het
niet vinden kon, op straat komen te
staan.
J iij was daarna begonnen met zelf
bonbons enz. 'te maken, die hij dan
langs de huizen begon te leuren of op
de markt verkocht. Maar daar de man
niet ruim in contanten zat weigerden
de fabrnkantcn hem chocolade te leve»
I11 dien tijd kwam hij M. tegen die
met hem overeenkwam hom chocolade
te leveren voor een gulden per K.G.
Inmiddels zijn nu de kinderen grooter
geworden en gaat het den man nu be»
ter. Hij is altijd een oppassend man
geweest die niet drinkt en weinig geld
voor zich noodig heel t llij maakt weder
bonbons, die hij en zijn vrouw op de
markt verkoopen.
Om al die redenen verzocht pk de
rechtbank dezen verdachte het
O.M. had gevorderd wegens heiing 8
maanden gevangenisstraf geen ge»
vangenisstr..! op te leggen. Want dan,
aldus pl„ zijn de gevolgen voor hem
en zijn gezin niet te overzien. Voor
den man op zichzelf zou dat niet zoo
erg zijn. Tocu hij uit de preventieve
hechtenis kwam, zcidc een vriend te»
gen hem: ...Man, wat zie je er goed uit"
„Ja." had de verdachte geantwoord,
„een poos •-au rust dat doe: je goed".
Maar tcrwillc van het gehcele gezin
zou het te betreuren zijn indien de
man in de gevangenis kwam Hij heeft
nu de gelegenheid om voor zich er. de
zijnen het brood te verdienen. Pk
meende dan ook een voorwaardelijke
gevangenisstraf voor den verdachte te
moeten vragen. Ge zult d3n den man
hier niet meer zien zeidc pk Het gaat
nu met hem goed. Alleen uit noodzaak
maakte Hii /ieh aan misdrijf schuldig.
He» O. M. vond de gepleegde feiten
voor een "voorwaardelijke gevangenis»
viraf te ernstig Maar indien de recht»
bank er aan mocht denken dan ver»
zocht spr. de stukken eerst nog in
handen van den rechtercommissaris te
stellen opdat eerst het rapport van
den rcclassccringsraad kan worden in»
gewonnen.
Dr. R. RAPTSCHINSKY.
STADSNIEUWS
ALGEM. NED. BOND VAN HAN»
DELS» EN KANTOORBEDIENDEN.
De afdeeling Haarlem van den AL»
gcmccncn Ncdcrlandschcn Bond van
Handels» en Kantoorbedienden vierde
Woensdagavond in één der zalen van
het Gemeentelijk Concertgebouw haar
15»jang bestaan en tegelijkertijd de
inschrijving van het 300c lid.
De zaal was geheel bezet, toen de
voorzitter der afdeeling, de beer B. J.
Kruyff, den avond met een kort woord
opende, en verder de vertogenwoordi»
gers van het Bondsbestuur en van de
afdeelingcn Amsterdam en Leiden wel»
kom heette en hulde en dank bracht
aan zün mcde»bestuurslcden en 3an de
huisbezoekers, voor alles wat door hen
voor de afdeeling is en wordt ge»
daan.
De Bondsvoorzitter, de heer G. J. A.
Smit Jr.. hield een feestrede, waarin
hij gewaagde van het ontstaan en den
groei van den bond. in het bijzonder
van de afdeeling Haarlem, op welke
afdeeling Tiet hoofdbestuur trotsch is.
De Bond is van oordeel dat de Ban»
dols» en kantoorbedienden zich moeten
organisccren op dezelfde wijze als de
handarbeiders dit doen. Dit streven
werd in het begin bespot, velen slon»
den er zelfs vijandig tegenover, maar
tenslotte heeft het genoemde beginsel
toch gezegevierd, vooral te Haarlem,
waar de bond nu 302 en Mcrcurius 225
a 250 leden telt.
Veel verbeteringen zijn gedurende
het afgcloopen tijdperk van 15 jaaT
bereikt, maar voortdurend blijft toch
een krachtige actie noodig. De Bond
heeft in totaal f 300.000 uit gegeven
voor steun aan Werkloozc leden en
f 35.000 uitgekeerd uit de weerstands»
JUs-
het beoefenen van kameraadschap in
de organisatie en met warme hulde
aan de Haarlcmschc afdeeling. in het
bijzonder aan den secretaris, den heer
Kruyff, eindigde spr.
De feestavond werd voorts opgcluis»
terd door de medeworking van mcj.
Annie Bouman, die solodanscn ten
beste gaf. van den heer Dumont uit
Rotterdam, die met zijn conférence en
zijn liedjes zeer veel succes had en van
de Haarlemsc'ne, Algcmcenc Muziek»
club een muziekgezelschap bestaande
uit leden der afdeeling..
Na afloop van het programma werd
een dansje gemaakt.
..GYSBERT JAP1CX".
De Fricsche vcrccnigiug „Gysbort
Japiex" houdt Zaterdagavond 27 Maart
een gczcUigcn avond in den schouw»
burg aan den Jansweg. Er zal éen too»
nee.stuk van abri dus worden opgo»
voerd en wel „De Skoayer" (Schooier).
MEIVIERING VAN HET S.P.A.S.
Op een gecombineerde besturen,ver»
gade ring is besloten tot oprichting
een Rcvolutioiunalr 1 Mci»comité,
rbij zich hebben aangesloten Synd'.
P-A.S., V. S. V.. I. A. M. V. en G. G,
B. De muziekvereniging Voorwaarts
is uitgenoodigd, evenals vorige jaren
sr medewerking te vcrlccncn, Als
eker zal optreden de heer 15. I-nn*
sink Sr., van Amsterdam.
PERSONALIA.
De heer N. C. ten Broekc te Zand»
•oort, gediplomeerde van de afdeeling
Bouwkunde der Middelbare Techni
sche School te Haarlem, i.s benoemd
tot eerstaanwezend opzichter bij den
bouw van 49 woningen voor reken
Met een krachtige opwekking tot van de gemcoate Vejgcn.
"li.
Jassendief.
Tegen S, v. d. V. die van een auto op
de Nieuwe Gracht een jas had wegge»
nomen werd deswege drie maanden
gevangenisstraf gevorderd.
Lidhtgeioovig.
In het Leger des Heils ontmoetten zij
elkander, cenigc maatschappelijk ge»
stranden. Een van hen ging opschep»
pen over Indië. waar hij, volgens -zijn
beweren, een goede betrekking had ge»
had. Hij zou er weder naar teruggaan
n had nu opdracht personeel voor een
xportzaak aan te werven.
Een van de gasten, J. K.. die juist
un een goede betrekking verlegen was
dacht, als de man mij eens aan een
betrekking kon helpen. Dat
'iets voör mij. llij sprak er met den
ander over, die hem terwillc wilde
Maar hij had thans geld noodig. z\ls
K. licm daaraan helpen kon, dan was
de zaak gezond.
Indien het contract werd gcteckcnd
dan zou hij alles terug ontvangen. K.
trad daarin en gaf den man geld. Deze
van zijn kant zeidc dat de zaak spoe»
dig voor elkaar zou komen dat al ten
luxe-hut voor hem besteld was. Hij
hield K. nun den praat en kwam
middels bijeen hroer van K. in den
kost. Ook aan kostgeld hielp K. hem.
Hij gal hein het geld zoo dat zijn broer
het niet merkte. Maar op een goeden
dag was de man verdwenen. - Hij had
K. wijs gemaakt, dat hij naar Engeland
gaan zou om de zaak te regelen.
Nu begon K. het zaakje 1 ch wel
wat verdacht te vinden.
Ken paar dagen later ontving hij
hricf waarin de man hem schreef dat
hij hem gaarne eens spreken wilde.
Toen viel hij door de mand en bleek
dat K. het slachtoffer van zijn licht»
geloovighcid was geworden. Onder
tranen van berouw bekende de man
dat alles aangaande die goede betrek»
king die hij hem zou kunnen verschaf»
fen was verzonnen.
Van het geld dat K. hem had ver»
schaft kon deze nog 60 terug krij»
gen. FT ij was inmiddels voor 545 op»
gelicht.
Donderdagmiddag had de man zich
egens oplichting voor de rechtbank
te verantwoorden. Het was J. M,
handcisemployé uit Den Haag.
Het O. M. stelde in het licht dat de
,'crdachtc door verdichtselen oplic'n»
ting had gepleegd. Ten aanzien van de
straf wilde het in aonmcrkin<
dat K. wel wat lichtgcloovig -
weest. Het vorderde tegen den vers
duchte 4 maanden gevangenisstraf.
Verduistering.
Ook met de kantoorbedienden kan
men het slecht treffen. Maar de firma
VV. te Koog aan de Zaan heeft het al
heel slecht getroffen. Nadat haar vo»
rigo bediende haar bad benadeeld,
kwam er bij haar een nieuwe in dienst,
die haar ook weder heel wat schade
berokkende.
.1. G,. was er belast met de
boekhouding en met het innen van gel»
den. Op hem rustte de zorg voor een
groot dcc! der administratie. Hij deed
dat zóó dal' hij zijn eigen zak spekte
liet alleen, maar door slordigheid bo»
(indien ook nog de lirma op andere
manier benadeelde.
Hij stond nu terecht voor verduistc»
ring van een bedrag van 4800. Maar
volgens den heer A. \V. had hij de
firma wel voor bijna 10.000 bena»
dccld.
Mijn broer Cornells was mijn com»
pagnon, zeidc de lieer W. Ik-zorgde
1.111 den m in brengen v.:n do
i)n hroer voor de administrn»
•lijk hield hij echter niet
ontrole op mijn bediende- Zoo
clt deze geruimen tijd kunnen
knoeien. Bijna de gehcele administratie
'was in de war. Aan wel een duizend
posten is geknoeid.
Mijn broer is nu mija compaguon
niet meer. Ik hield G. nadat het ge»
beurde was uitgekomen, nog in dienst
om te trachten te maken dat de admi»
nistratic weder in orde kwam. Alleen
kon ik dat niet af. Hij heeft den boel
in elkaar geknutseld da# moet hij het
ook maar weder uit elkaar knutselen.
Bij de behandeling van de zaak
bleek dat G. iedere maand ecu deel
van het verduisterde aan zjjn patroon
terugbetaalt.
Het O. M. dat in aanmerking nam
dat '1 de eerste keer is dat G. terecht
staat, vorderde wegens verduistering
4 maanden gevangenisstraf.
De verdediger Mr. G. H. -T. Hoog
zeidc dat de verloofde van den ver»
dachte hem tot trouwen had aange»
spoord en dat hij voor het geld onder
meer meubels had gekocht. EL ver»
zocht den verdachte een voorwaarde»
lijkc straf on te leggen.
Ten dottc nog een eigenaardig ge»
val.
A. G. die beschuldigd was te Zaan»
dam twee fietsen te hebben gestolen,
had tot heden bekend, naar verluidt,
om een ander uit de gevangenis te kun»
ncn houden. Thans echter tegen
dien ander is inmiddels ook wegens
fietsendiefstal ecnigc maanden gevan»
genisstraf üecischt zeidc hij dat
niet hij maar die ander H. K. den
diefstal had gepleegd.
11. K. werd daarop voorgebracht.
Deze ontkende echter, als getuige ge»
hoord, iets met de zaak te maken te
hebben en verklaarde zelfs niet eens
op de plaatsen van den diefstal te zijn
geweest toen deze werd gepleegd.
Het O. M. vorderde tegen den ver»
dachte 4 maanden gevangenisstraf met
aftrek van preventief.
De verdediger Mr. L. G. van Dam
pleitte vrijspraak en verzocht de on»
middellijke invrijhcidsstclling van den
verdachte, een vader van drie kïndc»
ren. die per week 13 steun ontving.
De rechtbank na in raadkamer te
zijn geweest wees het verzoek van den
verdediger af.
KANTONGERECHT
UITSPRAKEN.
I. C- P-, 2- 1L C- P., straatschenderij,
sub 1/4 subs- 2 weken, sub 2 terug»
geving aan de ouders; I- II-, overtre»
ding der Vleeschkcuringsvcrordcning,
1 subs. 1 dag hechtenis; P. G. van
dca B-, het te Haarlem een voertuig
onbeheerd op den openbaren weg laten
staan, 0.50 subs- 1 dag hechtenis; J-
W-, overtreding der Motor» en Rijwiel»
wet, ƒ60.suds. 5 dagen hechtenis;
A- D-, overtreding van het Motor» en
Rijwiclreglcgment, 25 subs. 5 dagen
hechtenis; W. S-, idem. ƒ15 subs- 5
dagen hechtenis J- V-, openbare dron»
kernschap, 6 subs. 6 dagen hechtenis:
\V. J overtreding van het Motor» en
Rijwiclreglcmcnt. ƒ5 subs. 5 dagen
hechtenisW- S-, het als bestuurder
van een motorrijtuig op vordering der
politie niet nummer» en rijbewijs ver»
toonen. 3 subs. 3 dagen hechtenis-
\V. O., het te Zandvoort jiIs bestuurder
van een motorrijtuig daarmede rijden
binnen de bebouwde kom dier ge»
meente niet grooterc snelheid dan 20
K.M. per uur f 2 subs. 2 dagen hechte»
nis: .1. A. van E. idem f 5 subs 5 dagen
hechtenis; P. F. L. het te Haarlem
als bestuurder van een motorrijtuig
daarmede op den openbaren weg rijden
mc-t een snelheid van meer dan 15 K.M.
per uur f 5 subs. 5 dagen hechtenis, Th.
\V. K. als bestuurder van een voer»
tuig niet in het belang van de veilig»
beid van het verkeer voldoen aan een
bevel of teckcn der politic om stil te
staan f 6 subs. 6 dagen hechtenis; J.
V. het 's avonds met een onverlicht
rijwiel rijden, vrijgesproken.
J. M. openbare dronkenschap
boete subs 3 dagen hechtenis. N. F.;
overtreding der Motor» en Kijwiclwet
2 boete subs. 2 dagen hechtenis. A. J.
P. van M. idem 2 boete subs. 2 da»
gen hechtenis. G. A. v. d. H. idem 2
boete subs 2 dagen hechtenis. \V. C.
J. T het te Schoten na sluitingsuur
winkel voor het publick geopend heb»
ben 3 boete subs. 3 dagen hechtenis,
C V., overtreding van het Motor» en Rij»
wiclreglcment 1 boete subs 1 dag hcch
tenis. Th. M., overtreding van de Alg.
Pol. vcrord. van Zandvoort 3 boete
subs. 3 d3gea hechtenis.
Koningin Elisabeth van België promoveerde dezer dagen te Rijssel tot
doctor honoris caus We geven hier een foto van de plechtigheid
maken. De erupties van de Sindoro
waren alle vrij onschuldig.
Eigenaardig noemde de heer Taver»
ne het. dat de erupties niet altijd aan
de oppervlakte, maar ook vaak aan de
flanken plaats hebben. Op Midden»
Java is de Merapi de meest ac:
krater. Ook hiervan vertelde de heer
Taverne, die per vliegmachine hier»
boven een tocht gemaakt heeft, vele
bijzonderheden, die vooral door
vele jongelieden in de zaa'. met groote
belangstelling gevolgd werden.
Ook na de pauze hield spreker de
aanwezigen nog geruimen tijd bezig. In
het bijzonder van de in 1919 plaats ge»
had hebbende eruptie van de Kloet,
waarbij groote kamponggebieden met
modder overstroomd en vele ncn»
schen gedood werden, hoorden de aan»
wezigcr. veel belangwekkends, o.a van
het bouwen van tunaeis, om het lava*
meer af te tappen, met welk werk
men di: jaar gereed hoopt te komen.
cd waardoor men hoopt, dat de Kloet
dan haar grootste kracht verloren zal
hebben.
De verceniging „Oosi en W
heeft weer velen met dezen mooien
avond aan zich verplicht.
MUZIEK
H. O. V. LEDEN-CONCERT
DE VULKANEN OP JAVA.
Er bestond Donderdagavond veel
belangstelling voor de lezing met licht»
beelden, die Ir. N. J. M. Taverne, lei»
der van den Vulcnnologischen dienst
in NedMndic in den schouwburg aan
den Jansweg, hield voor de afdeeling
Haarlem en omstreken van de vereenj»
ging „Oost en West",
De voorzitter, de heer H. F. Wage»
naar Reis-.ger, opende den avond met
een hartelijk woord van welkom. Hij
leidde den spreker bij de aanwezigen in
en bracht daarbij warme hulde aan de
Hollandschc ingenieurs, die op Java
zulk een voortreffelijkcn arbeid ver»
richten; speciaal aan den lieer Taver»
ne, den leider.
Deze vertelde veel interessante en
bovenal leerzame bijzonderheden over
d vulkanen van Java, waarbij hij spe»
ciaul de aandacht vestigde op de ge»
aarlijke en minder gevaarlijke kraters.
De uitbarsting van de Krahatau in 1883
as één van de geweldigste erupties. 1
De heer Taverne herinnerde er aan,
dut de kennis van de kraters in Indië
slechts over 500 jaren loopt. Vooral de
vliegmachine is een voortreffelijk raid»
del om goede foto's van de kraters te
maken. Spreker liet verschillende hier»
n op liet witte doek zien. De lava»
roomen zijn zeer gevaarlijk. Hij ver»
telde o.a. van een uitbarsting, die aan
een bevolking van 28.000 menschen het
leven kostte. Alleen één neger, doe in
een kelder was gevlucht, bracht er het
leven af. Deze gloedwolk was niet min»
der dan 4000 M, hoog. De Merapi
noemde spreker een der meest actie»
•e vulkanen. De Slamat behoort tot de
nict'gcvaarlijkc kraters. Toch heeft
een hoogte van 3000 M.: de opc»
is 400 M breed. De vlitgma»
e moest dus ongeveer 3500 M.
hoog vliegen om een loto fe kunnen
Er wordt tegenwoordig bij do ffï. O. V.
tlin's gewerkt: weer prijicLen twee „novl
teiten" op het programma, een, geschon
keu door de propagandacomm iesie, en één
door eon dame ujr het aloude, om zijn
mildheid en bescheidenheid etil beroemd*
geslacht der N. N'.'s.
Het propuganda-geschenk was zelfs va:
Koninklijken bloede: de Symphonic ,,Li
Reine" van Haydn, die haar* bijnaam ont.
leende aan de voorliefde,die koningin
Marie Antoinette voor haar gehad moei
hebben. Geheel verkla»"haar i6 die voor
keur mij niet. Behoudens de inleiding,
een wiomont. in het trio der Menuet on
oenige aardige vondsten in de Finale heelt
zij mij geen nieuwe gezichtspunten gege
ven, Opmerkelijk is zelfs, ondanks Liet
vlugge tempo, do weinigo bewegelijkheid
van tiet eerste hoofddeel, dat men haast
zonder moeite als een Andante in 6/8 man
kan hoore n. Het hoofdthema heeft een tg*
verwantschap met dat van Mozarts S.vm
plloirte in Es. Zooals gewoonlijk bij
H.iydn. ontbreekt een eigenlijk tweede
hoofdthema. Het Andante, varia-tiee op de
melodie eencr Fraaisch" xomaoico, is
dier bekende, lustig voorianercheerende
stukken, die Haydn rn den regel als tweede
hoofddeel zijner eymphonieên plaa.'.-st,
"ie raai minstens zooveel ïhythmische
figuratieve bewegelijkheid vertonnen
de snel bedoelde deelen. Busomi zeide me
eens. da*. Hay dn nooit een echt Adagio
had kunnen schrijven, maar in symphe-
rrivën feed» vermomde Allegri voor lamg
rxme deelen '-iet doorgaan. Die uitspraak
is wellicht wat overdreven: :n Haydn:
strijkkwartetten en vioolsonates komen wc
-tukken too,-, die ie karakter cc beweging
breed mogen hec-ien, roaar wat de
r>1;on!e?n belieft had Busoni grootendeels
gelijk.
De andere noviteit was hei sympfconireh
st-I-eli*. Vysehrad" van Fr. Smetnna, «t
der stukken uit de serie „Vlast" (Mijn V:
derlaad). Ti hoop hierop bij een andere
eelegenhcid eens terug te komen.
De vertolking dezer werken was reeds
rer verdienstelijk, al kan de afwerking van
Hnv'r.s symphonic nog voikomener.
MVJem de Boer. onze Ën Zurich geves
tigde landgenoot en zïyit echtgenoote mevr.
Martha de Beer—Mauz waren de solisten
vnn den avond. 3Ievr. de Boer deed e:ch
kennen ah* een zamgeres, wier stem geen
grootcn omvang heeft (het bo reregister
klonk dim) maar in de hoog ere registers
mooi klinkt en zeer expressief ie. In he:
in Mozaits Sceca o CavaAina w.-.-
hot vibTflto wat sterk, mïfcechien door ner
voeiteit, maar de kracht en verscheiden
heid der uitdrukking troffen aangenaam.
Nog vee! beter droeg mevr. do Boor de
drie Frauenlieder" van Wfigner vooi,
lemend elk in zijn eigen sfeer en
barak-or houdend, waartoe do subtiele en
■oortroffelijk zich aansluitende begelei
ding van Gerbarz niet wonig bijdroeg.
Willem de Boer speelde het Vioolconcert
a-n Mendelssohn, en voldeed snij in dn
erk. (dat ondanks alle pogingen om
Mendelssohn naar beneden te halen, toch
nog immer de eerste plaats ma Beethoven»
'ioolconcer.t in de betreffende litteratuur
inneemt), aanmerkelijk beter dan bij zijn
vorig optreden in Beethoven. Hij gaf een
technisch zeer ge-acheveerde, beschaafde
voordracht, waarop eigenlijk geen aanmer
king te maken zou zijn, dan dat het „ro
mantische" er iin wat sterker tot uiting
had mogen komen. Het was mij een beetje
Hollnndsch koel. Veel lof verdient de bril
jante vertolking der petillante finale, waar
Ti de" violist zich gelukkig onthield van
de by sommigen gebruikelijke tomipo-over
drijving. Het was jammer dat des ondank?
de blazen» chronisch ongeveer een achtste
achteraan low.amen, hoewel Gerharz goed
volgde; nis de blazers zoo taai blijken, zou
ik Gerharz willen adviseeren. de mini
maar prcnumcrando te gaan slaan, wat
echter ook'zijn gevaren heeft.
KAKEL DE JONG
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regeL
&vC/*dViW
in "U-ia/
>7iuis
Men houde slceds 'n fleschje bij d
He: 16 voor U van onschatbare waarde:'
voor roode en ruwe handen: hei be
schermt Uw huid le'en scherpen wind
en verbranding door de zon. Verzachtend
en heelcnd voor Baby's leere prekken.
't Zuiverste en goedkoopste ,J
alles.
JUBILEA BIJ DE GOEDE
TEMPELIEREN.
Men schrijft ons:
Zaterdag a.s. herdenkt de lieer J.
Griitcr Sr. en echtgenoote (de laatste
een paar weken later) den dag dat zij
vóór 25 jaar toetraden als lid der In»
ternationalc Orde van Goede Tempe»
lieren. Vjj{ en twintig jaren hebben zij
gearbeid aan het mooie werk der ver»
heffing van den mcnsch ea 25 jaren
hebben zij week aan week hun afdeeling
thans Loge „Naastenliefde" be»
zocht en hun krachten gec^ven aan den
opbouw der organisatie.
Tijdens dat 25»inrig lidmaatschap
heeft de jubilari» vele bestuursfuncties
in de I. O. G. T. bekleed- Tevens is
de heer Griitcr Sr. een der oprichters
van de Groot»Loge der Nederlanden.
Hij bekleedt thans ook de functie van
Raadgever Ln het District II ,.Kenne»
mcrland".
In de I.O.G.T.. die haar leden rang»
schikt in grad»:-, welke na voldoend
aantal jaren lidmaatschap, successie»
vel ijk behaald kunnen worden, is de
hoogste de suprème graad. Door de
bezitters van dezen graad wordt het
wereldcongres samengesteld. Dien hoog»
sten graad bezit ook deze jubila»
Door het behalen van een steeds
hoogcren graad, neemt men ook meer
verplichtingen op »ich: d arom' wordt
een 25<jarig lidmaatschap der l.O.G.T.
van zeer groote waarde geacht. De
I. O. G. T. verlangt van haar leden
nadat zij voldoenden tijd lid der or»
ganisatie geweest zijn, veel arbeid in
den strijd tegen den alcohol, waar dit
ook noodig kan zijn.
Daarom is het niet te verwonderen,
dat door de familie Grüter in den
loop der jaren in vele huisgezinnen,
waar vroeger de drank een hoofdrol
speelde, thans vréugde en welvaart
zijn weergekeerd.
Zulk een arbeid van 25 jaren een
vermelding waard ea zeker zal die dag
nier onopgemerkt voor de jublarissen
voorby gaan.
Door de l.O.G.T. is aan een 25= ia rig
lidmaatschap een ecrc»kruis. Malthezér.
erbonden.
JUBILEUM.
Men schrijft ons
Zaterdag zal het 25 jaar geleden zyr.
dat de heer P- H. Beksvoort bij de
N. Z. H- T. M. in dienst trad Het
zal den jubilaris dien dag zeker nier
aan belangstelling ontbreken. Het is
waarschijnlijk dat hem des avonds aan
zijn woning in de Eikenstraat een se»
renadc wordt gebracht.
We geven hier een foto van
Houghton,den Amerikaanschen ge
zant te Londen. Zijn pessimistisch
rapport over den toestand in Eu
ropa heeft heel wat opschudding
verwekt
