HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
binnenland
flitsen
0
carrsm0utbr00d
feuilleton
"langs verborgen"
paden
DINSDAG 30 MAART 1926 DERDE BLAD
No. 3560
ZAK-PHILANTROPIE
Zukphilantropic zou ik willen noes,
men de mcnscncnliefclc, die cr op uit
is ona eigen zak te spekken. Ze bestaat
in allerlei vorm en soort en weet precies,
hoe zij het best het medelijdend hurt
van de mcnschcn treffen kan, namelijk
door te spreken van „het kind" of van
do zending of mensehen nu t lichooms» j
gebreken, voornamelijk de blinden,
ïloc kunnen liefdadige mensehen
onderscheid maken tusschen de vér»
ccnigingon, die vertrouwen ver»
dienen en personen, dio dat niet
waard zijn? Een vaste formule bestaat
daarvoor niet, zoolang het apparaat nog
niet werd uitgevonden, waarmee men
bij de mcnschen hart eh hoofd kan
doorlichten, om te zien of zii de waar»
hcid spreken. De Röntgenoloog is in
staat met zijn toestel vreemde voorwer
pen, woekeringen of andere ziekelijke
toestanden op te sporen, maar afwijkin»
gen van waarheid en rechtvaardigheid
vindt hij nog niet.
Men kan nu wel sceptisch redenccrcn
ea zeggen: de lichtgcloovigc krijgt zijn
verdiende loon, wanneer zijn zorgeloos
gegeven bijdrage verzeilt ..bij de zak»
philantropic". maar dit is een kant van
de quacstic, niet eens de voornaamste
en een oplossing van de moeilijkheden
geeft zij allerminst. Het ergst is, dat
iedere gulden die ih verkeerde handen
komt onthouden wordt aan een nut»
tigc vcrccniging en dat de bedrogene
op den duur een afkeer krijgt van de
rr.cnschcnlicfde zelf en neiging heeft, de
beurs voortaan gesloten te houden, om»
dat hij vreest, dat ly:t wel weer bcdric»
gerij zal zijn".
Zulke dingen gaan on-, door het
hoofd, waneer wij het kleine dossier
zien, dat de Armenraad te Haarlem ons
toegezonden heeft met het verzoek,
daaraan iets te ontkenen om hem te
helpen in zijn strijd tegen deze parasic»
ten. deze zak»pbilantropcn.
In de eerste plaats bestaat er te Am»
sterdam een vcrccniging tot werkver--
schaffing en ondersteuning van blinden,
waartegen door den Armenraad te Am»
sterdam herhaaldelijk gewaarschuwd is.
..Het is waar", zoo lezen wij in een
rapport van het bestuur van hot Ccn»
traal Archief en Inlichtingenbureau in=
zake maatschappelijk hulpbetoon voor
Nederland, „het is waar dat deze instel»
ling wel eens blinden steunt, doelt hare
Crestatics op het gebied der weldadig»
cJd staan in geen verhouding tot Je
opbrengst der inzamelingen, contribu»
tics enz. Op advies van de politie is
aan deze vcrccniging de hoedanigheid
van rechtspersoon niet verleend":
Dit laatste is een feit van bctcckcnis.
Immers, de Koninklijke goedkeuring is
niet, zooals velen denken, een waar»
borg. dat men veilig met de rcchtspcr»
son en aan wie die verleend is, in zee
kan gaan, maar enkel en alleen een ver»
klaring, dat de statuten beantwoorden
aan de voorschriften van de wet. Een
formeclc erkenning derhalve, die geen
de minste geruststelling geeft over de
wijze, waarop koninklijk goedgekeurde
vcrccnlglngen hun taak beoefenen: dat
•zelfs deze luttele sanctie niet verleend
is aan de bovenbedoelde vcrccniging
bewijst voldoende, hoe onbetrouwbaar
zij in den Haag geacht wordt te zijn.
Het tweede onderwerp, waarmee geld
uit den zak van het publiek, geklopt
wordt, is de zending. De man. die hier
bedoeld wordt, droeg een uniformpet,
zooals die gedragen wordt door den
Commandant van het Leger des Hcils,
maar in de plaats daarvan stond er een
andere naam op te lezen. De politie,
door den Armenraad te Delft gewaar»
schuwd, maakte een einde aan zijn col»
het
leger, waarvan hij den naam op zijn pet
droeg en nog tien officieren, waaronder
ecu kolonel, een luitcnantikoloncl enz.,
doch geen minderen onder zijn bevelen
te hebben Wij noemen zooiets in ons
land een Mcxicnansch lcccr. Hij deelde
verder mede. met zijn helper te colpor»
teeren en 18 a 24 per week op
te halen, waarvan hij ook moest leven.
„Men behoeft niet te vragen", zegt het
bovengenoemde archicfbestuur. „wat er
voor het maatschappelijk werk, dat hij
zich ten doei stelt, overblijft". Het bc»
stuur voegt cr aan toe. dat de man niet
direct ongunstig bekend .staat; zijn
werkzaamheden zijn meer als verkapte
bedelarij te beschouwen en kunnpn in
ieder geval niet van maatschappelijk bc.-
lang worden geacht.
Het CcntraabArchicf vestigt de aan»
dacht op een tweede instelling, die
•zich aandient ter bevordering van de
zending.
Zij bestaat uit een persoon, die trac»
taatjes schrijft en die laat drukken.
Twee andere lieden netnen deze ge»
schriftjes van hem over en betalen
hem die. „De opbrengst (hetgeen de
mcnschen cr voor willen geven) is voor
dengene, die het tractaatje verspreidt
en deze behoeft aan niemand ccnigc
verantwoording te doen van de op»
brengst. Hij mout eigen reis» en ver»
hlijfkosten betalen eu tevens zijn gezin
onderhouden. Het komt ons voor, dat
dit optreden overeenkomt met ver»
kapte bedelarij-
Vroeger werkten nog twee andere
mcnschcn met den eerstgenoemde
samen, maar later kregen zij verschil,
zoodat dezen zich afscheidden en een
blaadje gratis gingen verspreiden; ook
deze hceren zijn aan niemand veraob
woording schuldig, werken eveneens
door geheel Nederland en gebruiken
ieder voor zich de gelden, die voor het
krantje ontvangen worden, om hunne
reis» en verblijfkosten te dekken en
te voorzien in hun onderhoud.
Is het onjuist om hieruit de conclu»
sie te trekken, dar op deze wijze dub
zend of twaalfhonderd gulden per jaac,
door de gevers voor de zending bc»
stemd, voor andere doeleinden worden
gebruikt?
De derde klacht is gericht tegen de
agenten en vertegenwor digers van
een verzekeringsmaatschappij, dio ren»
tcloozc voorschotten verstrekken, va»
riccrcndc tusschen 25 en 300. Per»
sonen die dezo voorschotten nemen,
zijn verplicht bij de maatschappij een
levensverzekering te sluiten tot hedra»
gen. die tot bet voorschot in gccncrlci
redelijke verhouding staan, namelijk
van 170U tot 3000.
In een 3rtikel in deze zelfde rubriek
werd cr onlangs op gewezen, dat in
het algemeen tot zulke gcldlccncrs kan
worden gezegd: „richt uw behoeften
zoo in. dat gij nooit meer geld noodig
hebt, dan gij bezit". Herhaaldelijk is
het eigen schuld van de m-nsehen,
wanneer zij in financictie mocilijkhc»
den raken. Natuurlijk met uitzondcrin»
gen: wanneer door voortdurenden te»
genspoed wel geld geleend worden
moet. Maar zelfs dan moet
niet om cr aan te komen genoegen
rorden genomen met ingewikkelde
'oorwaarden, die zij dikwijls niet kun.
ncn overzien en die hun al spoedig als
een molensteen om den bals hangen.
Terecht v.ordt dan ook in het rap»
port over deze soort van zaken opgc»
merkt: „de voorschotnemers, die dik»
wijls al in financieels moeilijkheden
verkceren. krijgen nu een hooge pre»
mie tbetalen, terwijl de vruchten der
crzckcring bun in den regel zullen
-ntgaan, doordat zij na aflossing van
het voorschot de hun opgedrongen
verzekering in de meeste gevallen
zullen opzeggen. Zij worden daarbij
contractueel en door cessie (afstand)
an loon van den agent afhankelijk".
Weer op een andere plaats bestaat
een vcrccniging, die kinderverzorging
uitoefent. .Minstens vier personen col»
lcctceren daarvoor in het land met
:cndingshlnadjes, soms met bonnetjes
of kaartjes, waarop staat: „Voor het
kind". Hij de aanbieding wordt ook
wel gezegd, dat de opbrengst ten bate
komt van „de zending" of „het leger".
Van de opbrengst ontvangen de col»
lcctantcn 40 als loon, benevens ge»
hcclc vergoeding van de gemaakte
kosten; het restant behoort opgezon»
den te worden naar den directeur, die
20 in rekening brengt voor het dis»
ponibcl stellen van zijn woning.
Over deze instelling verneemt „Het
Centraal Archief', dat er feitelijk
geen organisatie-, in welken vorm ook,
bestaat; er zijn geen statuten, regie»
mentcn of stichtingsacte, zelfs geen bc»
sfuursledcn. zoodat deze arbeid slechts
als een particuliere onderneming is te bc»
schouwen. De directeur heeft de leiding
cii daarmede ook het financieel beheer
der zaak. waaromtrent hij aan niemand
verantwoording verschuldigd is. Wel
verzocht hij aan een accountant, de reke»
ningen na te zien, doch deze weigerde
zijn medewerking. Momenteel worden
er drie kinderen verzorgd.
Ziedaar wat aan de rapporten van
het Centraal Archief, verstrekt door den
secretaris van den Armenraad te Haar»
lem, is ontleend. Namen en ver»
dere bijzonderheden zijn cr uit weg» j
gelaten, de namen o.a. hierom dat zij
toch geen houvast kunnen geven. Wat
kan iemand belet-ten, den naam \an
zijn onderneming telkens te verande»
Maar Waaruit blijkt meteen, hoe
weinig resultaat van deze waarschuwin»
gen te verwachten is. anders dan als
algemeen advies om nooit te geven
vóórdat men goed en deugdelijk weet,
dat hot geld nuttig besteed wordt en
oor het doel, dat de gever wcnscht te
bereik en!
Daarom schijnt een actie als deze
min of meer negatief, althans onvol»
ledig. Zou een positieve wijze van wcr»
ken naast deze waarschuwingen geen
aanbeveling verdienen?
De mcnschcn geven en zullen blijven
-ven voor een dool, dat hun sym»
pathie heeft; ik noemde het lot der
blinden, de zending, de verzorging van
kinderen. Waarom dan niet een opgave
samengesteld en ruim verspreid van de
verecnigingcn, die Centraal Archief en
Armenraad wel kunnen aanbevelen?
Die lijst is zeker uitgebreid, maar kan
niet zoo groot zijn, of zij is gemakkc»
lijk samen te stellen.
Eenmaal per jaar kan zij worden aan»
gevuld en gewijzigd, wanneer vereeni»
gingen zouden worden opgeheven.
Wanneer daar bijgevoegd worden
de adressen, waaraan men bijdragen
zenden kan, dan is nog noodig een al»
gemeen advies; geef nooit aan
de deur.
Met een uitzondering, namelijk wan»
neer op lijsten die aangeboden worden,
de goedkeuring van de plaatselijke
politic duidelijk vermeld is.
Natuurlijk ben -ik er mij deugdelijk
van bewust, dat dit een leekenoordeel
is. waartegen misschien bezwaren ge»
opperd kunnen worden. Daarom heb ik
vóór de plaatsing, dit artikel aan de
mccning van den secretaris van den
Armenraad, Mr. Barbas, ondcrwor»
pen.
Dc/e vond het denkbeeld evenwel
niet practisch uitvoerbaar, omdat de
verantwoordelijkheid voor Centraal
Archief en Armenraad te groot zou
zijn; ..bovendien", zei hij, „is soms de
leiding van een instelling uitstekend
en -te goeder trouw, maar komt het
kwaad van ondergeschikte medewer»
ktr>. Daarom kunnen wij niet meer
doon, dan waarschuwen, wanneer wij
fouten ondekkco".
Als men :iu vraagt, hoe hen ik er
zeker van. dat mijn gift nuttig besteed
wordt, dan moet dus het antwoord
zijn: „door toezending aan den pen»
ningmeester", ofschoon natuurlijk tal
van vereenigingen beschikken over vol»
komen vertrouwde medewerkers. Dat
is regel, bedrog uitzondering.
Mr. Barbas pre**, het werk van
het Outra.il Archief, een instelling
die het vorige jaar opgericht is door
de vcrccniging van Secretarissen van
Armenraden. Zij geeft adviezen en in»
lichtingen aan Armenraden en Ge»
m oen tcb est uren, die er lid vao zijn en
de instelling financieel mogelijk maken.
Zoo wordt veel kwaads belet of ge»
stuit. Allicht ook voorkomen en op
den duur zal de preventieve bctcekenis
van de instelling zeker nog grootcr wor»
den.
J. C. P.
DE STAATSCOMMISSIE
VOOR DEN RADIO-
OMROEP
HET ONTWERP-RAPPORT
GEREED
Naar Het Volk verneemt is de
Staatscommissie voor den radio»om=
roep zoover met haar werkzaamheden
gevorderd, dat het aan den Minister
van Waterstaat aan te bieden rapport
in ontwerp aan de leden is toegezon»
den. De commissie moet nu nog bij»
ecnkomcn om de eindredactie vast te
stellen.
AUTOBUS EN TRAM.
De Zuid»Nederlandsehc Tramweg»
maatschappij Ondervindt op haar tra»
ject HalsterenSteenbergen zooveel
concurrentie van autobussen, dat zij
besloten heeft, het personenvervoer
per tram op te heffen en zelve ook een
autobusdienst op die lijn te exploitec»
ren. Het goederenvervoer, waaronder
dat van landbouwartikelcn. speciaal
suikerbieten, zal per tram blijven ge»
schicdcn.
AUTOBUSDIENST NAAR WIERIN»
GEN.
De gemeenteraad van Schagen be»
sloot een garantie van 500 te verlee»
ncn voor een autobusdienst van Scha»
gen over den afsluitdijk naar Wierin»
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 552
JALOEZIE
Van den man, die juist zijn aanslagbiljet in de
bus stopt als zijn buurman met al zijn „aftrek
voor minderjarige kinderen'' voorbijkomt.
(Nadruk verboden)
EEN DURE COLLECTE
VOOR DRENTE
DE BEHEERDER GEARRES
TEERD
HOE EEN DOMINEE IN DE
ZAAK GEHAALD WERD
Op last van den officier van justitie
is to Rotterdam, naar de N. R. Ct.
meldt, aangehouden en naar het huis
can bewaring gchracht de koopman M.
J. V., die verdacht wordt van verduis»
tering van geld en goederen, ten na»
dcclc van het comité tot leniging van
den nood in de Drentschc venen. Ge»
lijk reeds gemeld, is gebleken, dat van
de f 62.000, die bij h'ct comité ingeko»
waren, slechts f 10.000 afgedragen
zijn. Het overige geld zou, volgens de
opgave en volgens de boeken van V.,
die de gelden bebecrcn moest, ver»
bruikt zijn ter bestrijding van de kos»
ten van administratie, honoiarium, rei»
drukwerk, porti, enz. Het onder»
zoek heeft nu eenige nieuwe feiten
aan het licht gebracht, op welke f ei»
ten de strafrechtelijke vervolging ge»
fcaseerd is.
Op de circulaire ter aanbeveling van
de collecte kwam ook voor de naam
an den Rottcrdamschen predikant dr.
A. F. Krul. Hoe die naam er op kwam
deelde, de predikant aan de N. Ct. me»
de. Wij ontleenen aan de medcdcclin»
gen het volgende:
In het najaar van 1925 werd dr. Krul.
terwijl hij aan tafel zat, opgebeld. Aan
het andere einde van de lijp was
mand. die zich voorstelde als V., van
het middelbaar onderwijs. Dr. Krul
meende inderdaad in Den Haag bij
nens een heer V. ontmoet te heb»
ben en meende ook in den man aan de
telefoon diens stem te hekcnncn. Te
meer werd hij in dien waan gebracht,
doordat de heer V. op een toon sprak,
of hij dr. Krul zeer goed kende.
V. zcide bezig te zijn een collecte te
rganiscercn voor de venen. Hij had
de zaaka reeds geheel voor elkaar, zou
alleen nog gaarne eenige goede namen
hebbcD om in zijn circulaire te plaatsen
en daarom verzocht hij drl Krul om
toe te treden tot zijn comité. Hij voeg»
de cr met nadruk aan toe, dat hij de
gchecle zaak besproken had met ds.
Olthuis. die zijn naam gegeven had en
hem. V.. aangeraden had naar ds. Krul
te gaan. Dr. Krul vroeg nog eens met
nadruk, of ds. Olthuis met den gchee»
Ien gang van zaken op de hoogte was,
zeide, dat zijn steun alleen zou kunnen
bestaan iu een morcckn steun, omdat
zijn drukke bezigheden hem niet toela»
ten zich metterdaad voor zulk werk te
spannen, informeerde in het kort hoe
'er gewerkt zou worden, en gaf na ge»
ruststellende verklaringen te hebben
ontvangen, toestemming om zijn naam
op de circulaire te plaatsen.
Enkele dagen later ontmoette ds
Krul ds. Olthuis en informeerde naar
de zaak. Ds. Olthuis bevestigde de ver
klaringen van de« heer V. en zeide dat
de zaak geheel safe was. Een tijdlang
hoorde ds. Krul niets meer van de
zaak. Wat hem in de meening bracht,
dat de collecte mislukt was. Hij in»
formeerde er verder niet naar. Totdat
hij op een goeden dag een bijdrage
van f 10 ontving. Bijna tegelijkertijd
deelde ds. Olthuis hem mede, dat de
zaak- waarschijnlijk minder fair was
dan hij aanvankelijk gemeend had
„Dan moeten wij er onmiddellijk uit"
•zei ds. Krul toen. Den zaakgclastigdc
werd opgedragen er voor te zorgen,
dat de uittreding van ds. Krul en ds.
Olthuis langs officieelen weg vastge
legd zou worden. Door een formccle
commissie is dit wel geschied voor ds.
Olthuis. maar niet voor ds. Krul.
Ds. Krul meende nu. met de geheele
zaak afgedaan te hebben, maar op een
goeden dag werd hij in die illusie ge»
stoord door een telefoontje van een
goeden kennis, die bij hem informeer»
de, hoe het mogelijk was dat zijn naam
toch nog onder een dankbetuiging in
een der Rotterdamsche kranten stond.
Kort daarop kwam de recherche bij
hem en informeerde naar den gang van
zaken. Dr. Krul kon echter niet veel
inlichtingen vorschaffen, daar hij van
de zaak niets meer afweet, dan dat hij
zijn naam gegeven heeft op goed ver»
trouwen.
Achteraf blijkt V. de 7„ak handig in
elkaar gezet te hebben, want na het
telefoongesprek met den predikant
heeft hij dezen overal bui-ten gelaten
ja hem zelfs geen circulaire gestuurd.
DE MALVERSATIES BIJ DEN RAAD
VAN ARBEID TE MAASTRICHT.
In verhand met de berichten omtrent
malversaties bij den Raad van Arbeid
te Maastricht, verneemt De Tijd, dat
de afwezigheid van den voorzitter van
dien Raad in verband staat met het
bezoek aan de Tentoonstelling vay
Verkeerswezen en met de malversaties
aldaar niets te maken heeft.
ONWEDER.
Zondagmiddag is de bliksem bgc»
slagen in de woning van den heer Van
Tuinen in de Kerkstraat te Coevorden
waardoor een begin van brand ont»
stond. In de Hervormde Kerk aldaar
werden het schakelbord en de meter
•oor de clectrïsche lichtleidïngcn ge»
heel door den bliksem verbrijzeld.
SOVJET-AUTORITEITEN
IN ONS LAND
OP STUDIEREIS DOOR ONZE
MIJNSTREEK
Dezer dagcu. zoo meldt de Maasbo»
de, passeerde ons land een tweetal
vertegenwoordigers van de Ukrainsche
Sovjet, de hccrcn Sergei Kosnatchoff,
leider van de in het Donetz»gebied
werkzame bouworganisatie „Donogul"
en Kikofor Woronin. ingenieur bij ge»
noemde organisatie: beide sovjetman»
nen waren vergezeld van een techni»
schen student, die als tolk fungeerde.
Doel van hun reis is het bestudeeren
der volkshuisvesting in de Wcst»Euro»
peesche landeD. in verband met plan»
nen om de zeer ongunstige woningtoe»
standen in het Donetz»industriegebied
te verbeteren. Ee bezoek werd ge»
bracht aan de arbcidskoloniën in onze
mijnstreek. De indruk, dien de beide
Russen van onze volkshuisvesting me»
dennmen, nwe, wel een gunstige zijn
geweest, want ze roemden het hier
aanschouwde als het beste, wat ze tot
nog toe hadden gezien. De beide
,Sovjet»iifgevaardigdcn hebben ander»
halven dag te Heerlen vertoefd. Ze
waren via BrusselMaastricht geko»
men en keeren over Duitschland
Zweden naar hun vaderland terug.
VERDRONKEN.
Zondagmorgen viel de 10=jarigc M.
v. O., toen hij bij het oplaten van een
vlieger achteruit liep in de Bomhavcn
te Dordrecht. Met behulp van een dreg
werd de jongen door voorbijgangers
uit het water gehaald, doch de spoedig
aanwezige geneesheer kon slechts den
dood constatccren.
DU1TSCHE BURGEMEESTER
AANGEHOUDEN.
Naar het Huis van Bewaring te
Maastricht is overgebracht de burge»
meester van een Duitsch plaatsje, K.
T. genaamd', wiens uitlevering, in ver»
band met verduisteringen. door de
Duitschc regecring gevraagd is. Hij
werd te Heerlen aangehouden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent* per regel.
Als men hard werkt en haastig leeft, is
GOEDE voeding een eerste vereischte
verhoogt de werkkracht en werklust 7
Ze* Avonturen uil het leven van
den beroemden Engel«chen detective
HERBERT PORTER
Vrij bewerkt uit het Engolich door
ELLEN WAYLAND
29)
(Nadruk Verboden).
HET VIERDE AVONTUUR
HET GEHEIMZINNIGE TELEFOON
GESPREK.
De auto stond stil. „Heeft u den huis»
sleutel?"
„Alstublieft".
ITerbcrt Porter opende de voordeur.
Ze liepen snel, maar zoo zacht moge»
lijk de trappen op. „Geef u mij den
sleutel van het appartement". Herbert
Porter opende de gangdeur.
„Draai het licht aan", zei liij daar»
op zacht.
Het licht stroomde in de gang. Zij
was leeg. „Waar is de kamer waar de
telefoon staat?"
„Hier rechtuit".
„De detective pakte de nknop beet
en opende langzaam de deur. „Waar is
£c schakelaar?"
„Direct rcchtsch".
Men hoorde het knippen van den
knop.
...Mijn God.... wat is dat?" De na»
tuurkundige had Herbert Porter, wiens
brecdc gestalte het deurkozijn ongeveer
vulde, een weinig terzijde gedrongen en
ecr\ blik in de kamer geworpen. Hij
wankelde achteruit Op den vloer lag.
de verstijfde handen gekromd in het
blauwgroene vloerkleed, het lijk van
een vrouw.
Herbert Porter opende het venster.
..Hier steek uw hoofd uit het raam
en adem eens wat frissche lucht in",
zei hij, „en vertel me dan eens wie de
dame is, die daar ligt".
Dr. Locbe, die vaalbleek geworden
was en wiens gezicht een doodelijkcti
schrik verried, ging met wankelende
schreden de kamer door en stak zijn
hoofd buiten het raam, De frisscnc
luchtstroom bracht hem ecnigszins tot
zich zelf, Hij keerde zich om en zag,
over al zijn leden bevend, naar het ge»
zicht van de jonge vrouw, die daar aan
zijn voeten lag. Het was alsof haar
starre oogen een vrcesclijke aanklacht
uitspraken. Angst of ontzetting lagen
niet op het doodc gezicht: alicon een
soort vrcesclijke verbazing.
„Wie is die dame?" vroeg Herbert
Porter.
„Ik ken haar niet", fluisterde Loebe
heesch: „Ik heb haar nooit gezien".
„Kan zij het geweest zijn. die zich
aan de telefoon roor u heeft uitgege»
ven?"
„Neen, het was een mannenstem".
„Wacht ^ens even". De detective fes*
gaf zich naar de aangrenzende slaap»
kamer. Do docter hoorde dat hij van
daar uit zijn tocht door het verdere
deel van de woning voortzette. Direct
daarop keerde de Engelschman over
de gang in de kamer terug. ,JDc \vo=
ning is leeg". De doode was ongeveer
dertig jaar. Het volle, bruine haar was
zorgvuldig gekapt, haar kleeren verrie»
den dcgclijkcn eenvoud. Haar gelaat»
strekkeu we-zen op een vrouw uit den
beschuafden stand. Loebe wendde zich
huiverend al: even boven de ceintuur
kwam een stroom bloed naar buiten,
die als een kanaaltje doorliep naar
een soort meer, dat zich op zy ge»
vonnd had en dat den kant van het
vloerkleed geheel doordrenkt had. Een
pendule sloeg lïhlf elf.
„Daar ligt haar handtnschjc", zei do
detective. „We zullen eens zien".
Hij raapte het op en opende het,
maar schudde terstond teleurgesteld
het hoofd: op enkele sleutels na was
het tasehje hcelemaa! leeg. Hij sloeg
de kraag van haar japon een weinig
terug. „Niets", mompelde hij, „geen
naam van een kleermaker, die eenige
inlichting zou kunnen geven". Ook in
den liocd, die naast haar op een stoel
lag, stond geen firmanaam. „Wacht",
de detective boog zich weer en maak»
te het armbandhorloge los van den
pols van de doode. „Hier op een rand
staat een merkteeken van een horloge»
maker". Hij stak het uurwerk in zijn
zak
Eerst nu viel de blik van den speur»
der op een apparaat, niet ongelijk aan
een grootc statief»camera, dat op den
grond lag, niet ver van de voeten van
de doodc vrouw.
„Dat is de uitvinding waaraan ik
werk", verklaarde dr. Loebe op den
vragenden blik van den detective.
„Een clectrischc verrekijker. Hij is in
den strijd blijkbaar omgegooid".
„Hm". Herbert Porter hoog zich op
den «rond en bekeek den drievoet
nauwkeurig. De schroeven waren cr
uit; twee ervan ontbraken, de derde
lag naast het schrocfgat, waarin de
poolen verankerd waren geweest. „Wat
is dat: een clcctrische verrekijker?"
„Een toestel dat veel met de tcle»
foon overeenkomt. De telefoon zet de
geluidsgolven in olcctrischcn stroom
om en maakt deze in liet ontvangtoe»
stel weer nis geluidsgolven hoorbaar.
Iets dergelijks doet mijn toestel met
de lichtgolven".
„Hebt u er nntent op ge..omen?"
„Neen.... nog niet. Ik ben cr nog
niet hcelcmaal mee klaar".
„Is het toestel heel gebleven?"
De geleerde opende de aehterklcp en
keek in het toestelNeen, het oh»
jeetief is hcclc.naai kapot en de buis
met solonium 1) kan ik nergens meer
vinden. Geen wonder bij oo een zwa»
ren val".
De detective knikte zwijgend. „U
1) een metaalachtige slof.
gaat voor vannacht zeker in een hotel
en morgenochtend' zal ik probec»
ren de identiteit van deze vreemde
vrouw, die we in uw woning hebben
gevonden, vast te stellen-..."
De beide mannen gingen zonder te
spreken de trappen af en liepen zwij»
gend door de stille en donkere Alexan»
derstrasse. De wind was gedraaid, had
de wolken uiteengedreven en een
prachtige sterrenhemel welfde zich nu
over de nachtelijke stad. Ze liepen een
tijdlang zwijgend voort tot Dr. Loebe
plotseling de stilte verbrak.
„Daar valt me wat in, Mr. Porter. Wc
hebben vergeten naar het moordwapen
te zoeken". Zijn metgezel lachte. „Zoo
hebben wc dat?"
„U constateert een steek in het hart.
Waar is het wapen, waarmee deze
steek is toegebracht? Flct mes de
dolk? Wc hebben noch een mes, noch
een dolk gcvondco. Geeft u toe, dat
u cr niet aan gedacht h^bt?"
De detective maakt, een kalmccrcn»
de handbeweging ...Weest i maar niet
ongerust; ik heb het niet vergeten. Als
het moordwapen er niet was, dan bc»
toekent dat, dat de moordenaar het
weer heeft meegenomen hij begreep
zeker dat. het hem anders wel eens had
kunnen verraden met andere woor»
den.
„Nu?" vroeg" de geleerde in span»
ning.
met andere woorden; hij heeft
met zijn slachtoffer een afspraak ge»
maakt om haar in uw woning te ont»
moeten.... en had een moordwapen
in zijn zak. Hij was dus van plan een
moord te begaan, in elk geval hij reken»
de op de mogelijkheid dat het daartoe
zou komen. Maar apropos. w-:om heb»
ben do vensters van uw werkkamer
geen jalouziccn?"
De ander keek hem verrast aan.
..Waarom zouden ze zo wel hebben?
Mijn werkkamer ligt aan den achter»
kant en kijkt op een groot park uit".
„In elk geval", zei de detective, ter»
Wijl hij zijn sigarettenkoker uit den
zak haalde en kalm een sigaret aan»
stak, „ik geloof zeker, dat als er ja»
louzieên voor uw raam waren geweest,
deze moord niet zou zijn gebeurd".
Loebe bleef stilstaan en wendde zijn
hoofd naar den detective. „Wat zegt u
daar? Neen, u maakt maar een grapje,
Mr. Porter. Deze moord heeft niets
te maken met bedekte of onbedekte
vensters. Integendeel, men zou zeggen
dat een moordenaar eerder zijn gang
zal gaan als de vensters goed afgeslo»
ten zijn, als wanneer dat niet het ge»
val is. Maar dat is allemaal theorie;
door mijn vensters kan niemand naar
binnen kijken. Daarom heeft de moor»
denaar ook den strijd met deze vrouw
durven riskocrcn".
fWordt vervolgd).
