Haarlem's Dagblad | 1926 | 5 juli 1926 | pagina 5

HAARLEM'S DAGBLAD

STADSNIEUWS

HET DIER V00R DE LERS

UIT DE OMSTREKEN

MAANDAG 5 JULI 1926 TWEEDE BLAD

DE COOPERATORSDAG.

EEN INTERVIEW MET DEN
HEER W. KOPPEN.

Een der voormannen op het gebied
van de coöperatie in onze stad is zeker
wel de heer W. Koppen, die nu al veer»
tien jaar achtereen voorzitter is van de
Coöperatie „Vooruitgang".

Xu de Coöperatorsdag van a.s.
Woensdag de belangstelling vraagt,
hebben we den heer Koppen gevraagd,
ons een en ander over de coöperatie en
haar toenemenden groei te vertellen.
Hij herinnerde er ons aan. dat de coöpe
ticsbeweging ont
stond in 1844 te
Rochdale (Enges
land). „In een
klein huisje als
daar'\zei de heer
Koppen, „kwa*
men achtten*
twintig arme wes
vers bijeen, oms
dat zij een einde
gemaakt wilden
zien aan de els
lendige levenss
omstandigheden,
\Y. KOPPEN. waarin de arbeis
ders daar al jaren lang leefden. Er bes
stond een slechte arbeidsverhouding en
er werden door de werkgevers lage loo
nen bctaaid. En mede doordtt dc ie»
vcnsmiddelen duur betaald moesten
worden, beraamden die 28 mannen
plannen, om verbetering van hun tocs
stand te verkrijgen. Zij kwamen op de
gedachte, zich aaneen te sluiten. Ons
der aanvoering van Charles Howarth
werd in dat jaar de eerste Coöperatieve
Verbruiksvereeniging opgericht naar
de volgende beginselen: 1 contante bes
taling; 2. verkoop van goede kwaliteit
tegen marktprijs; 3. winstverdceling
naar verhouding van het verbruik. Het
jaar na de opening van den eersten
winkel als die lokalitet, waar slechts
vier artikelen werd verkocht, op den
naam „winkel" aanspraak mocht mas
ken telde de vereeniging 74 leden;
dc omzet in dat jaar bedroeg 9520
me: c n bedrijfskapitaal van 2172. De
ged' 'c van zelf doen, die aan de vers
bruik coöperatie ten grondslag ligt,
sloc zóó in, dat in 1851 in Engeland en
Schotland reeds 130 coöperatieve win*
kels volgens het Rochdalcsstelsel be»
stonden, welk aantal in den loop der
jaren steeds grooter werd. Thans doet
een vijfde deel der bevolking van Ens
geland zijn inkoopen in coöperatieve
winkels en magazijnen. In 1923 beliepen
de door de coöperatieve beweging ges
dreven handel en productie een bedrag
van ruim 4 milliard en 12 millioen guls
den. Bijna 188.000 personen waren
werkzaam in coöperatieve winkels, mas
gazijncn en fabrieken. Aan loon werd
uitbetaald 356 millioen gulden. In Engcs
land is de coöperatie dus wel een groote
en machtige beweging geworden. Zij bes
zit groote fabrieken. e<yi flinke vloot
en zelfs een theeplantage op Ceylon".

met voorbijzien van de coöperaties. Die
mcnschcn zouden dc distributie ter
hand nemen, want het ging hun niet
goed naar den zin. De zaken werden
ineens in het groot aangepakt. Zij
lieten o.a. u zult het zich nog herins
neren schoenen uit Amerika ko*
men. Maar aoh, de heele zaak verliep.
De menschen hadden op dit gebied im*
mers geen ervaring. Wij, coöperaties
anncn, hebben trouwens die bewes
ging met een schouderophalen begroet;
wij wisten het wel vooruit, dat die
dood zou loopen. Nergens heeft ze
dan ook een lang leven gehad. Na één
of twee jaar hoorde je er niet meer
in!"

Natuurlijk kwam het gesprek hoe
kón het anders ook op „Vooruit*
gang".

„Hoe gaat het daarmee?" vroegen
we.

..Best!" antwoordde de heer Koppen.
„In 1925 hadden we een totaal omzet
an 470.000. Dit jaar passeeren we
zoo goed als zeker het halve millioen.
En dat hoofdzakelijk met den verkoop
van kruidenierswaren en hroodi „Voors
uitgang" begon in 1899. Dc heer Modoo
i dc eerste voorzitter. Thans telt ze
2200 gezinnen. Begonnen werd met het
koopcn van een perceel in de Lange
Wijngaardstraat, waar we nu nog zits
ten. Al heel spoedig waren we genoods
zaakt om eenige perceelcn aan te koos
pen. want een uitbreiding was noodza?
kclijk. We hebhen nu vier kruidenierss
winkels, namelijk in de Dubbele Buurt,
dc Smedcstraat, de Generaal Cronjés
straat en on den Brederodewcg te Bloes
mendaal. Onze bakkerij is gevestigd in
de Lange Wijngaardstraat. De produes
tie is evenwel zóó groot geworden, dat
•e naar een andere huisvesting voor
onze bakkerij moeten uitzien. Fr zullen
nieuwe ovens enz. moeten komen".

Dc heer Koppen is uit den aard der
zaak zeer enthousiast gestemd over
den aanstaanden coöperatorsdag. Hij
gaat zelf met het bestuurslid De Vries
Woensdagmiddag per vliegmachine dc
lucht in, om vijftigduizend circulaires
naar beneden te gooien. Als attractie
zijn daarbij dertig bonnen gevoegd, die
recht geven op een Vooruitgangstaart.
Te twee uur vertrekt de vliegmachine
•an Schiphol naar Haarlem. Van de
gebouwen van „Vooruitgang" zal
Woensdag dc coöperatievlag waaien.
Die vlag heeft alle kleuren van den
regenboog.

Woensdagavond zeven uur vertrekt
van de Lange Begijnestraat een optocht,
die naar het Leidsche kwartier trekt.
Het bestuur van „Vooruitgang" is nu

MMjjm

HET HUISJE IX ROCHDALE,
WAAR DE 28 WEVERS BIJEEN
KWAMEN.

„En hoe ging het in de andere lans
den?"

„Overal in het buitenland heeft het
coöperatiewezen een groote vlucht ges
nomen", vervolgde de heer Koppen.
„De coöperatie heeft tot taak eigen
productiesinrichtingen te stichten, voore
al nut uitschakeling van den vrinsthans
del. De tegenstelling tusschen den pars
ticulicren handel en de coöperatie is
wel groot. Het voornaamste doel van
den particulieren handel is het maken
van een liefst zoo groot mogelijke
winst. De coöperatie is alleen gesticht
om te voorzien in de behoeften van de
leden. Er wordt nooit verlies geleden.

Als er eventueel winst gemaakt wordt
dan wordt die onder de leden verdeeld".

.AVanneer is voor het eerst de coöpe*
ratorsdag gehouden?"

„Vier jaar geleden is die ingesteld
door den Internationalen Coöperaties
ven Bond, die gevestigd is te Londen.
In Nederland -waar men, zooals met'
zooveel andere dingen, ook op liet ges
bied van de coöperatie achterlijk is
werd de Coöperatorsdag drie maal
meegevierd. In ons land is de heer
Goedhart uit Den Haag voorzitter. In
alle plaatsen, waar coöperaties bc*
staar., wordt die dag gevierd- De Ins
ternationale Bond wordt gevormd door
niet minder dan 34 landen; hij omvat
vijftig millioen leden. In ons land bes
staan twee groote bonden, namelijk de
Centrale Bond van Verhruikscoöpera*
tics te Den blaag en de R.sK. Bond van
Verbruikscoöperaties. Bii den Centralen
Bond zijn alle neutrale coöperaties aan*
gesloten: die telt 121.000 gezinnen,
waaronder de Coöperatie .Vooruit*
gang". Verder hebben de coöperaties
in Holland in samenwerking met de
R.sK. gesticht ccn eigen InkoopsCcn#
trnle te Rotterdam, genaamd de Hans
dclskamer. Die had in 1925 een omzet,
van ruim twaalf millioen gulden Ja, ik
moet ii toch eens even een frappant
ding vertellen. In den vermaarden dis*
tributietijd vormden eenige menschen,
die nooit lid van een coöperatie waren
geweest, consumentenvereenigingen,

als volgt samengesteld: W. Koppen,
voorzitter; J. Joosten, secretaris; J.
Mulder, penningmeester; W. de Geest,
A. F. Horeman, mej. W. G. van Vliet
en H. Evelein. Verder nog drie commiss
sarisscn: P. de Vries, E. H. Dik en A.
Spierdijk.

VERLENGING TUINDERSCRED1ET.

Aan De Maasbode wordt gemeld dat
Ged. Staten van Noord-Holland weder
verlenging van het tuinderscrediet heb
ben toegestaan, indertijd verleend aan
noodlijdende tuinders onder garantie der
Provincie Noord-Holland.

BOAZ BANK.

De opening van
het nieuwe gebouw.

Zaterdagmiddag te 4 uur vond de of*
ficicelc opening plaats van het nieuwe
'kantoor der Boaz Ban.k, welke ver*
plaatst werd van de Ged. Oude Gracht
79 naar perceel Zijlstraat 61.

Voor deze plechtigheid bestond zeer
veel 'belangstelling. Het interieur van
ihe't fraaie ruime kantoor lbood* een
zeer gezelligen aanblik vooral door de
bloemstukken die van zeer vele zijden
waren ontvangen.

Te ongeveer 4 uur nam de voorzit*
-ter van het bestuur der bank de heer
C. ten Boom het woord. Nadat een
deel uit den bijbel was voorgelezen,
heette hij de aanwezigen welkom. In
bet bijzonder do veiegenvvowdi'tfi
van het college van B. en \V. zeide
spreker op zeer hoogen prijs te stel*
len.

Verder sprak de heer ten Boom als
volgt:

„Met ingenomenheid begroeten wij
u hier, mijnheer Krelage, als voorzit*
ter der Kamer van Koophandel en
Fabrieken in dit district. Door uw
voortreffelijke leiding van die .Kamer,
welke boven alle lof verheven is. komt
u in aanraking met allerlei wat den
handel en nijverheid betreft. Dat u
daarbij een open oog hebt voor de be*
langen van het kleinbedrijf en den Mid*
denstand te dezer stede, cn daarbij ons
thans hebt willen vereeren door uw
tegenwoordigheid, daarvoor 'breng ik u
gaarne een woord van dank.

De. voorzatter van de afdeel in g
'Klcinbcdrijif dier Kamer, de heer W.
van Licmt, kon door uitstcdighcid
hier niet tegenwoordig zijn en schreef
ons een brief, waarin hij ons Gods*
zegen toewenscht. Het spijt ons, dat
wij hem hier niet kunnen begroeten,
want hij is de man, die op verschil*
lend terrein voor den Middenstand in
de bres springt en daarvoor lof ver*
dient.

Dat ik hier zie ritten den heer van
Tetcring. voorzitter van de Haarlem*
sche M:ddcnstands*Centralc en voor*

zitter van .de R.K. Middcnsfcandsrver*
eesijgimg aMcr en den heer F. H.
Smit, vice*voorzitter dier Centrale en
voorzitter der Haarlemsche Handels*
vereeniging is, zooals ieder begrijpen
kan, die eenigszins op de hoogte is van
hetgeen in dc Middenstandskringen
thuis is, is voor mij een groote vreug*
de.

U, mijne heeren, mijn bartel ijken
•dank voor den velen en belangrijken ar*
beid, welken gij op dit gebied verricht
en voor uwe tegenwoordigheid tc
dezer plaatse.

Den voorzitter van den Raad van
Arbeid, den beer A. B. Mi-ohi eisen, 'bc*
groet ik hier ook met ingenomenheid1.
Wij hopen, dat de aangename veihou*
ding tusschen dien Raad en onze bank,
steeds bestendigd blijft.

Dc aanwezigheid van den directeur
deT Centrale Boaz Bank, den heer Cal*
koen, met welke bank wij in een zeer
vriendschappelijke contact staan, is
ons zeer aangenaam. Ik hoop dat die
vriendelijke verhouding zal voorbdu*
ren en zoo mogelijk zal toenemen. Ook
den heer Petrie heet ik van harte wel*
koon.

Het zal bestuurs* en commissieleden
zeker tot blijdschap stemmen, dat wij
eindelijk een zoo gunstige gelegenheid
vonden om onze Bank daarin te ves*
tigen.

Een blijde groet aan u leden van
onze bank, rekening*oourant#houders,
en cliënten! Ik behoef niet veel woor*
den, om u er op te wijzen, dat wij
'hier zooveel beter gehuisvest zijn, dan
op d'e Ged. Oude Gracht 79. Wij Iheh*
ben daar een goeden en medewerken*
'den huidheer gehad. Wat d'at betreft,
konden wij niet .beter uit zijn. Maar
hoe 'klein en bekrompen werd bet ons
daar in de laatste jaren. Wij hopen,
dat wij hier met en voor u, goede
zaken mogen doen en daardoor mede
te werken aan den bloei van den gan*
sohen Middenstand".

Nog sprak dc heer ten Boom woor*
den van hulde voor den arbeid von
den tegenwoordigen directeur, den heer
P. A. van 't Wout. Daarna verklaarde
hij het nieuwe gebouw voor geopend
en kondigde als tweeden spr. ds. G. W.
C. Vunderinlk, president der commissa*
rissen aan. Deze bracht de oprichting
(waartoe hij zelf heeft medegewerkt)
van de baink in herinnering. De motie*
ven die tot 'die oprichting leidden,
.sproten voort uit de gedachte dat de
middenstanders elkander te veel be*
schouwden als concurrenten, dat zij el*
kander over het algemeen veel te wei*
nig 'hielpen en dat het, om te gera*
ken tot een hooger levenspeil nood»
zakelijk was zich weer te houden aan
de woorden „Draagt elkanders lasten".
Het was aldus ds. Vunderink in
die dagen makkelijker een kruistocht
te prediken, dan ter kruistocht te
gaan. Hoeveel moeilijkheden hebben

•wfj „niet .ipoéfen overwinnen voor wij
tiet gellööf en vèrbrouwen hardden ge«
■wonnen". Spreker schetste uitvoerig op

welke Chr.stelijke basis de bank ge*
grondvest is. Hij eindigde met de woor*
den: I'k heb mij gelukkig nooit voor
Boaz behoeven te schamen.

Daarna wenschte hij het bestuur met
het nieuwe perceel geluk.

De aanwezigen bleven nog geruime®
tijd in gezelligen kring bijeen.

PERSONALIA.

Aangenomen het beroep als predi
kant bij de Gereformeerde Kerk te Ze
venbergen door J. Smelilc, candidaat te
Hillegom.

Op de te Amsterdam gehouden ver
gadering der vereeniging „Hendrick de
Keyser" werden als leden van het alge
meen bestuur gekozen de heer J. L. Ta-
dema en Dr. J. F. M. Sterck.

Aangenomen het beroep als predi
kant bij de Gereormeerde Kerk te Mij
drecht door A. K. Krabbe, candidaat te
Hillegom.

HET GERDESSENFEEST.

Dit feest zal Donderdag 22 Juli plaats
hebben. Om half 8 is het verzamelen der
kinderen, om daarna in 2 booten het
Spaarne af te varen, door Zijkanaal C en
Noordzeekanaal naar de Nauernasche
Vaart, de tochtsloot tot Knollendam en
de Zaan op tot Koog. Daar vangt de
wandeling aan naar Zaandam.

Is er nog tijd genoeg, dan wordt nog
een tocht gemaakt naar de dokken en
havens van Amsterdam. Van 23 scholen
doen een 400 kinderen mee.

GEVONDEN DIEEEN EN
VOORWERPEN.

Terug te bekomenG. öu MaMine,
Kraiss'raatt 37, fluitG. Koster.
Eendjespoor'siraa^ 5, gele hond, Fau
na C. van Mar's. Barendsestraat
17, zw. herdershondJ. Bulder, K.
Begijnestraatt 1 rood, heerenhorloge
Polhie* Schoten, Dobermaa pincher,
HaerlemMevr. Bra«sinne, Raam-
singel 30. gerir. hond, Haerlem;

d. Eynde, Wilhelminalaan 22, te
Overveen, bast. herdershond, Haer
lem J D. v. d. Veen. Kinkerstraat
19, kerkboekjeK. Schippers, Oly-
canstraat 23. lorgnetJ. Kieft, Ben-
nebroekerweg 87, Hoofddorp, lorg
net in étui; Smi'. Kopstraat 24, mes;
J. Schoben, Liuschotenstraat 3, da-
mesportemonnaie met 'nboud de
Wagt, Lange Raamstraat 24 rijwiel-
pomp Kiekens, Nieuwstraa1 1, idem
H. v. d. Pligt, Kamperstraat 1 rood,
ring met sleutelsP. Snijder. WU-
helminastraafc 4, Heemstede, rijwiel-
bel. merk, Hetum, Heerenvest 6 zw.,
gymnastiekschoen C. Booms. Hee
rensingel 53 rood. sleutel J. Prinsen-
Zomerkade 219. HeutelD. Vos. Har
menjan5straat 21, tasch met inhoud:
S. van Dorp, Kleverlaan 177, vul-

In de „moderne" afdeeling van het Rijksmuseum te Amsterdam is Zaterdag een zeer belangrijke tentoonstelling van
Fransche kunst geopend. Wy geven hierby een doorkykje inde schilderyenafdeeling en daaronder een paar. prachtige en

kostbare gobelins.

HELM CASUARIS.
De bekende jockey.

d om den Derby en den Grand Prix
te winnen.

(Foto's van Haariem's Dagblad.
Nadruk verboden.)

penhouder; J. Beljaaris. Potgieter-
straat 46, broche; J. v. d. Hout, Re-
gulierstr. 18 balP. Spook, Zocher-
s'raat 18, pak boterV erbeek, Ged.
Oudegracht 18, damesbeursjeH,
Woudenberg, 'Drossen i a al 14 e rd.,
broche met portretDr. Offerhaua»
Prinsenbolwerk poederdoosjeH.
Schuring, Voorhelmplein 4 rood, geld
sttukA. HoogerstegeUj Rozens'eeg
29, heeren stroohoedN. Lacour1,
Zoetestraat 26, dameshoedS. Roe
land, JBoerensteeg 1 f, handdoek,
broek, kam. P. Hofman, Begijnhof
25a, haanCuperus, Zomervaart 1.
ja«C. Kuvener, Johs. de Breukstr.
16, jas: A. Cassee, Parklaan 42 rd.,
zwarte poes, Fauna: Ekster, Kleine
Houtstraat 69, gr. wtfte poes, Fau
na J. de ooiig. Leidschestraat 58,
zwarie pas Polk:ebureau Smede-tr.
kmderkettinkjeW. Zwitser, Bal
juwslaan 1 c, vloermat. H. Lenaaris,
Üost-Indiëstraat 4S, ba-dmu's A. Hut
ten, Princessekade 2, Heemstede,
padvindermes.

MAIL-VERZENDING VAN
4—11 JULI 1926
Ned.* Oost-Indie geheel Zeepost 8
Juli 2 uur 's nachts. Ned- Oost-IQdië
geheel Mail 6 Juli 3.10 N. Ie nazen
ding 7 Juli 6.30 X. 2e nazending 8
Juli 2 uur 's nachts. Eng. Mail via
Marseille 8 Juli 12-05 N. Suriname
Mail 7 Juli 5.30 V. Aruba, Curasao,
Bonaire Zeepost 6 Juli 2 u. rs nachts
Aruba. Curasao, Bonaire Mail 7 en
9 Juli 9.10 V. Aruba, Curasao. Bo
naire Mail 7 en o Juli 6.30 N. Saba,
St- Eustatius, St. Martin Zeepost 6
Juli 2 uur 's nachts. Saba, St. Eusta
tius, St. Martin, Mail 9 Juli 9.10 V.
Noord-Amerika via Rotterdam 1) 6
Juli-3-50 N. Noord-Amerika via En
geland 7 en 9 Juli 9.10 V. Noord-
Amerika via Engeland 11 Juli 2 u.
's nachts. Noord-Amerika via Frank
rijk 7 en 9 Juli 6.30 N. Canada via
Engeland 7 en 9 Juli 9.10 V- Canada
via Engeland 11 Juli 2 u. 's nachts.
Canada via Frankrijk 7 en 9 Juli
6.30 N. Chili, Brazili (Rio de Ja
neiro en Santos) 5 eu 8 Juli 5.30 V.
Chili, Brazilië (Rio de Janeiro en
Santos) Argeniiuie, Uruguay 8 Juli
3-50 N. Zuid-Afrika 8 Juli 9.10 V.
Brazilië (.fernambuco en Babia) 8
Juli 5.30 V. Brazili (Pernambuco
Bahïa) 9 Juli 3.50 N-
Egypte via Marseille 4 en 11 Juli 2
uur 's nachts. Egypte via Brindjsj
Juli 12.05 N. Egypte via Marseille 7
Juli 6.30 N. Egypte via Marseille 8
Juli 12.05 N. en 6-30 N. Aden, Br.-
Indië, Arabi-, Siam, Malakka-, Aus
tralië, N.-Zeeland via Marseille 8
Juli 12.05 N. Japan a. Brieven en
briefkaarten 5 en 10 Juli 7.10 N- b.
overige stukken als Noord-Amerika.
Ceylon via Marseille 8 Juli 12.05 N.
Singapore B.N. Borneo via Mar
seille 6 Juli 3.10 N. Idem 7 Juli 6.30
N. Idem 8 Juli 12.05 N- China a.
Brieven en briefkaarten 5 en 10 Juli
7.10 N. b. overige stukken 7 en 10
Juli 7.10 N.

1) Via Rotterdam wordt alleen óp
verzoek van afzenders verzonden.
Boven adres vermelden met stoom
schip Yolendam.

IJMUIDEN

ALGEMEBNE LEDENVERGADERING
ÏJMUÏDEN'S BLOEI

Vrijdagavond werd onder voorzittersohap
van den Iheer W. A. Dolleman een leden
vergadering gehouden van de -vereeniging
„ITimiïden's Bloei".

De voorzitter sprak een bijzonder woord
van welkom tot -den eerevoorzitter, burge
meester Rijkens en memoreerde bet been
gaan van -den heer W. Polderman.

Verder gaf de voorzitter zijn spijs te ken
nen over het vertrek van den neer Jongstra
in wien de vereeniging een buitengewoon
ijverig bestuurslid verloor.

De jaarverslagen van den secretaris en
van de fmancieele commissie werden goed
gekeurd. Het blij-kt, dat de vereeniging
thans 250 leden telt.

Hei bestuur, dat uit 14 leden bestaat,
werd 'herkozen. Als vijftiende lid werd ge.
kozen de heer D. iGeus te IJmuide®.

Bij de rondvraag besprak de voorzitter
de plannen omtrent te 'houden feestelijk
heden bij de gelegenheid van het 50-jariig
bestaan vain IJmuiden. De heer Bijikens
gaf het bestuur in overweging, een com.
missie te vormen om deze kwestie te be-
etudeeren.

De heer de Haas maakte aanmerkingen
over de aan de vischhal aangebrachte
borden met het opschrift: „geen toegang
voor onbevoegden". Spreker achtte dat niet
in het belang van het vreemdelingen be
zoek.

De heer Büekman besprak de plannen tot
het orgamiseeren van een winkelweek. Hij
vroeg of de vereeniging daarvoor een me
daille beschikbaar wil stellen. De voorzitter
zei, dat als de financiën bet toelaten,
dit wel gedaan kan worden. De heer de
Waard merkte nog op, dat de Oraujever-
eeniging deze winkelweek zal organiseeren
als deel van het Koningïnnefeest.

De heer Langeveld wilde meer politie
om de veiligheid op straat te bevorderen.
De heer Baarda verzocht het bestuur, het
oprichten van oen 'kinderspeelplaats in.
IJmuiden ie helpen bevorderen.

De voorzitter zei toe, dat met de verschil
lende wenschen en ideeën rekening zal
Korden gehouden.