Haarlem's Dagblad | 1926 | 7 juli 1926 | pagina 5

HAARLEM'S DAGBLAD

DE FRANSCHE FINANCIEELE CRISIS.

STADSNIEUWS

HET DIER VOOR DE LENS

DE SPOORWEGRAMP BIJ ACHERES.

WOENSDAG 7 JULI 1926 TWEEDE BLAD

(Van onzen Parijschen correspondent).

Het rapport der experts. Caillaux' houding tegen
over het accoord MellonBéranger. Verkeerde
geheimhouding. Stabilisatie alleen mogelijk onder
controle van het buitenland.

Meer dan ooit is dit onderwerp van
belang. Het pond sterling was gister*
avond op 183 en sloeg alle voorgaande
treurige records. De ongcdecidecrdhcid
van hen die momenteel geroepen zijn
om den zieken franc te genezen, doet
steeds meer kwaad en alle verklaringen
van kenners ten spijt, dat het pond
sterling eigenlijk niet meer waard is
dan 126 francs, zakt hét Fransche geld
toch meer en meer af. We hebben reeds
meer dan eens in deze kolommen be*
toogd hoe do Fransche financieele
kwestie zaak is van algemeen wereld*
belang. Twee feiten van .de laatste
week zijn vooral van invloed geweest
op den huidigen stand. Ten eerste de
vermaarde rede van Caillaux, twee
dagen voordat hij officieel geroepen
werd als minister van financiën, een
toespraak, waarin hij een aanslag voor*
stelde op de onafhankelijkheid van den
Franchen fr. sindsdiens alweer terug*
genomen en ten tweede de ingrij*
pende veranderingen in het hoogere
personeel van de Banque de France.
Een en ander heeft niet nagelaten een
zeer ongunstigen indruk te maken in 't
buitenland. Wij hebben het verstandi*
ger geacht om onze beschouwingen over
den toestand op te schorten tot nadere
inlichtingen tot ons zouden zijn ge*
komen. En die zijn er thans in den
vorm van het rapport van de experts,
een rapport dat morgenochtend eerst
wereldkundig zal worden gemaakt,
maar waarvan we thans de voornaam*
6te punten reeds kunnen aanstippen.

Het belangrijkste van dit rapport is
dat elk idéé van de inflatie krachtig
wordt bestreden. De experts geven als
hun meening te kennen dat elke nieu*
we inflatie crimineel zou zijn tegenover
Frankrijk, een meening die ongetwij*
feld door iedereen zal worden gedeeld,
en die, al is de toestand noch zoo som*
ber, vertrouwen geeft. Maar hoe wijs
dit ook is. toch lijkt het op een ge*
meenplaats. Het is althans geen reme*
die. De remedie, aldus vervolgen de
experts, moet zijn: voorzichtige stabi*
lisatie. Dan geven ze aan hoe de sta*
bilisatie zou kunnen worden bereikt. Er
zijn maar twee middelen, beslag leg*
gen op het goud wan de Banque de
France, of anders een garantie van
buitenlandsche banken. We hebben ge*
noeg vertrouwen in het gezond ver*
stand van Caillaux dat hij het eerste
middel als een schandbricf naast zich
neer zou gooien en dat hij zich zal
orienteeren naar het tweede middel.
Maar daai schuilen nu juist de moei*
lijkheden. Deze garantie mag geen lee*
ning worden om niet nog meer het
budget te verzwaren met nieuwe inte*
rest en practisch lijkt het vrijwel on*
mogelijk om een garantie te krijgen
wanneer het accoord Mellon*Béranger
wordt verworpen.

De minister is daarom voorstander
van de ratificatie maar hij vindt een
enorme oppositie niet alleen uit parle*
mentaire kringen, maar ook bij de gan*
sche bevolking. Het is niet alleen Poin*
caré die eergisteren in een interview
een krachtig „neen" heeft laten hooren.

het zijn niet alleen de socialisten die
dadelijk als hun meening te kennen
hebben gegeven, dat men moet trach*
ten er te komen met eigen middelen,
zonder hulp van het buitenland, dopr
belastingen op het kapitaal, maar voor*
ai „the man in the street" is het die op*
positie aanteekent om voor 63 jaar
lang krom te gaan liggen, ten einde dc
schulden aan de Vereenigde Staten te
betalen.

Groote aanplakbiljetten in de Parij*
sche straten vertellen de mecnin^ dien*
aangaande van de outsiders en van
alle groepen en vaderlanders wier oor
deel dan toch wel van eenige waarde
mag zijn in dc a.s. debatten.

De experts besluiten dus dat het
wenschelijk zou zijn om zoo spoedig
mogelijk de accoorden met Engeland
en Amerika te ratificeeren.

Van deze ratificatie zal natuurlijk
oneindig veel afhangen, maar het lijkt
onlogisch om houtweg te 'beweren dat
zelfs wanneer de regcering haar wil
zou doonzetten, de stabilisatie daar*
mede verzekerd zou zijn. Dc fout
schuilt niet, zooals men zoo graag aan
de groote menigte vertelt in Wall*
street en op de Amsterdamsohe Beurs
waar men er steeds op uit zou zijn
om tegen het Fransche geld te specu*
leeren. De fout schuilt hierin, dat
men in het buitenland geen ver*
trouwen heeft in het beleid van het
Fransche parlement. We willen daar*
laten of het gemotiveerd is of onge*
motiveerd, maar constakeercn alleen
het feit dat het 'buitenland het „ver*
draait" om goed geld 'met kwaad geld
te geven.

Stabilisatie is alleen mogelijk onder
controle van het buitenland.

Deze waarheid durft men openlijiK
te bekennen en een leelijke factor s
het dat zélfs deze moreele vernede*
ring niet mogelijk zou zijn, zoolang
men in Frankrijk zelf niet een volko*
men juist inzicht heeft van den stand
van zaken en men systematisch de
waarheid omtrent den toestand ver*
borgen houdt. Op de pijnlijke vraag:
„Is de leening Morgan nog geheel in*
tact, of is er geen cent meer van
over?" is nooit een afdoend antwoord
gegeven. ,,Is de goudreserve van de
ICnqué de France voldoende om een
stabilisatie te dekken of heeft men
per sc de garantie van het buitenland
noodig?" Ook op deze vraag heeft
men nooit een antwoord gegeven.
Een poging tot stabilisatie zonder het
buitenland is even moeilijk als gevaar*
li'ik. Op het oogenblik dat men tot de
stabilisatie van den Franc zou over*
gaan, d.wjz. dat men een goudwaarde
zou toekennen aan het papier (hetgeen
dan ook practisch moet worden mo*
gelijk gemaakt) zou er zulk een bru*
tale aanvraag om goud komen dat de
heeJe delicate -operatie zou mislukken
Op dat oogenblik zouden de buiten*
landsöhe banken moeten ingrijpen met
een breed crediet, en niet met een
leenïng.

Een eergisteren uit New York ont*
vangen telegram preciseert dit, zeg*

i gend dat dc Federative Reserve Bank
daarin wel zou willen helpen, nog af*
gescheiden van de ratificatie van het
accoord van Mellon'Béranger. Daar*
bij komt nog dat men in Amerika
eigenlijk niets liever vraagt dan zich
op fatsoenlijke manier te ontlasten
van het daar opgestapelde goud.

Een van de eerste grondstellingen
in dc staathuishoudkunde is dat een
land reddeloos verloren gaat, wanneer
het een te groote hoeveelheid goud*
geld bezit.

Ook van anderen kant daagt hulp
op. Dr. Schacht, directeur van de
keichs=bank heeft doen weten, dat hij
wel izijn hulp zou willen verleen en,
teneinde den franc te stabiliseeren.
Maar ik hoef u zeker niet te vertel*
len, dat deze medodeeling alleen al
een geweldige emotie teweeg bracht
en er nu reeds van alle kanten stem*
men opgaan om diit „schandaal" zoo
vemogelijk terug te schuiven. Men
geeft zich nog niet voldoende reiken*
schap in de verschillende lagen der
I bevolking van dat wat we onder*
st: jpten: „Stabilisatie is alleen mo*
gelijk onder controle van het buiten*
land". Maar tevens heihaloff wij, dat
er allereerst eenheid moet komen in
het land zélf. Dat men een helder in*
zicht moet krijgen in de zaken alvo*
rens het recht te hébben de reddende
hand, die van alle kanten nog uitge*
stoken is, te weigeren.

De tijd van probeerseltjes, van aller*
lei experimenten waarbij rekening;
moet wo..len gehouden met de sympa*
thie van een één en de antipathie yan
den ander. die tijd is voorhij, moet al*
thans voorbij zijn. Maar hoe? Geen
verbetering zal intreden en de toestand
zal hoe langer hoe somberder worden
wanneer men niet begint met te erken*
nen dat *'de fout h i e r schuilt en niet
elders. Na een goede diagnose is het
eerst mogelijk om de middelen aan te
wijzen om de kwaal te bestrijden.

De achteenvolgende, fouten heb ik
in den loop der jaren een voor een
opgenoemd en 'k behoef niet in herha*
ling te treden. Bezuinigen en werken
is hier: de wilskracht van den patiënt
om te genezen. Partijpolitiek is de
bacil die moet worden gedood. En nu
wachten we in spanning de debatten
af, om te zien of men den moed heeft
de kwaal 'bij den naam te noe*
men.

HENRY A. TH. LESTURGEON.
Parijs 3 Juli.

STRAATPREDTKING.

Onder de predikbeurten voor deze
week is gemeld, dat de heeren Eger
en Ds. Bijleveld een openluchtsamen*
komst zouden houden op de 'Ged.
Oude Gracht, Nader is bepaald dat
deze samenkomst bij goed weder a.s.
Donderdag om 8 uur zal worden ge*
houden op het Nagtzaamplein,

ORGELBESPELING.

in de Groote# of St.*Bavokerk te Haar*
lem op Donderdag 8 Juli 1926, des
avonds van 7.308.30 uur, door den
heer George Robert.

Programma:

1. Prélude B majeur. C. SainbSaëns.

2. Improvisation S. Karg*Elert (op
verzoek).

3. Pièce heroïque, César Frank,

4. Prière, Ch. V. Alkan.

Prélude, L.'N. Clérambault.

6. Adagio en Andante uit het Con*
cert g kl. t.. G. F. Handel.

Dit coqcert wordt van 7.30—8 uuri
draadloos uitgezonden.

VRIJHEIDSBOND.

Dc aFd. Haarlem van den Vrijheids*
bond hield Dinsdagavond in liet gebouw
„Geko" aan den Spaarndammcrweg te
Schoten een openbare vergadering.

Als spreker zou optreden Mr. A. G.
Boon, lid van de Tweede Kamer, te
VGravenhage, die het onderwerp zou
inleiden: „De Vrijheidsbond en de po*
litiekc verhoudingen". Mr. Boon was
evenwel verhinderd: in zijn plaats spTa*
ken zijn echtgenoote, mevr. Boon en
de heer Groenewoud.

Mevrouw Boon bracht lof aan den
arbeid die door dc Vrouwengroep der
afd. Haarlem van den Vrijheidsbond
wordt gepresteerd en sprak daarna over
de politiek, meer in 't bijzonder dc
liberale politiek. Spr. betreurde het dat
nog zoovele vrouwen afkcerig zijn van
dc politiek; al wordt er verkeerds ge*
daan in naam der politiek, daarom mag
dc politiek nog niet veroordeeld wor*
den. Toch is er voor dc vrouw zooveel
rr.oois te doen in de politiek; de Staat
hunkert naar hulp van de vrouw. In
'r bijzonder kan zij veel doen tot bevor*
dering van vrede ook den interna*
tionaien vrede en verdraagzaamheid.
Dit doet zij reeds in haar gezin.

Spr. behandelde nog het militairisme.
Algemeene ontwapening is nog niet mo*
gelijk, maar wel kan alles worden ge*
daan om den Volkenbond te versterken.
Dan zal misschien over een kwart eeuw
het militairisme verdwenen zijn.

Tenslotte werd het liberalisme be*
sproken. Elk liberaal is verplicht de li*
berale beginselen te propageeren en ze
verder te dragen als een fakkel die van
het voorgeslacht wordt overgenomen.

Vervolgens was het woord aan den
heer Groenewoud tc Santpoort,

Deze begon met er de aandacht op
te vestigen, dat in elke partij schakee*
ring wordt gevonden van meer of min*
der vooruitstrevenden. Zoo is het ook
in den Vrijheidsbond, die in April 1921
werd gesticht door samensmelting van
drie groote en vier kleine groepen. De
leden van die groepen voelden, zich
naar het mooie woord van Mr. Rink,
als „kinderen uit één huis".

Aan den Vrijheidsbond Higgen ten
rondslag! vrijheid (geen bandeloos*
cid), verantwoordelijkheid en plichtsbe*
sef. De ontwikkeling van elk individu
moet kunnen plaats vinden in een
spheer van vrijheid, heeft Mr. Dressel*
huys gezeegd en hij heeft daarmede dui*
del ijk aangteoond dat de vrijheid van
den Vrijheidsbond geen dogmatische
vrijheid is, zooals de drie kerkelijke
partijen die kennen.

Alle partijen zeggen trouwens dat
zij „voor de vrijheid" zijn. Ook de so*
ciaabdemocraten zeggen dat. Zij hebben
in den laatsten tijd de medezegging*
schap, dc socialisatie, gepropageerd en
zij willen werken voor de gemeenschap.
Deze moet vódr alles bevoordeeld
worden. Maar gebeurt dit. dan zal de
prikkel om te trachten iets te bereiken
door gestagen arbeid voor zichzelf en
't gezin, verdwijnen. Het is onnatuurlijk
de belangen van de gemeenschap te
stdlen noven eigen belangen.! rouwens
óók dc sociaaldemocraat zorgt in de
eerste plaats voor zichzelf en de zijnen.
En toch droomt men in de S. D. A. P.
van een tijd, waarin de gemeenschap
vóór alles zal gaan! Maar dan zullen
het particulier initiatief en de particu*
liere vrijheid er niet meer zijn; Zulk een
maatschappij strookt niet met het vrij*
hcidsbegrip van den Vrijheidsbond.
Deze bond wil behouden geestelijke
vrijheid voor het individu. Medezeg*
gingschap, socialisatie, ontwapening zijn
leuzen voor de sociaaldemocraten, ook
wel gedeeltelijk voor de vrijzinnig*
democraten, leuzen, die inderdaad poli*
tieke winst hebben opgeleverd.

Eenzijdige nationale ontwapening acht
ook de heer Groenewoud nog niet mo*
gelijk; daarvoor zijn er nog te veel te*
genstellingen in de landen om ons heen.
Het is gevaarlijk cn onverantwoordelijk
nu reeds te springen in de put van dc
weerloosheid. Nederland heeft daarvoor
te waken voor te groote belangen!

(Foto'* van Haarlem'* Dagblad. Nadruk verboden.)

De Lama.

Schutspatroon der Kringetjesspuwers.

Ir Artis vindt dit nobele dier een
ruimen voorraad balies om op te klui*
ven, zooals op de foto duidelijk zicht*
baar is. De collega's verkecren overi*
gens in hetzelfde geval, maar waardee#
ren het minder.

In tegenstelling met de giraffe, den'

zeeleeuw en alle papegaaien ziet de

lama er op een foto gunstiger uit dan
in werkelijkheid.

De voorzitter, dc heer C. Sorgdrager,
bracht aan de beide inleiders een woord
van dank en stelde daarna de vraag of
de aanwezigen het practisch achtten
thans reeds tot stichting van een afdee*
ling Schoten van den Vrijheidsbond
over te gaan.

Toen- niemand het woord verlangde
deelde spr. mede, dat hij en zijn mede*
bestuurselden het thans nog niet wen*
schelijk vonden een afdeeling te stich*
ten, maar het beter oordeelden daar*
voor een gunstiger tijdstip af te wach*
ten. (De vergadering was niet druk be*
zocht). Getracht zal worden, ook met
medewerking van de Vrouwengroep,
vijf personen te vinden, geschikt en be*
reid om een afdeelingsbestuur te vor*
men. Het zou toch jammer zijn als de
zaak onvoldoende zou worden voorbe*
reid. Over 6 of 8 weken zal dan mis*
schien een afdeeling Schoten gesticht
worden.

Niets meer aan de orde zijnde werd
de vergadering gesloten.

FAILLISSEMENTEN.

Op 6 Juli werden door de Haarlem*
sche rechtbank de volgende faillissc*
men ten uitgesproken: 7. G. van Eer*
den. boterhandelaar te Bloemendaal,
Zomerzorgerlaan 40; Curator mr. L.
Ali Cohen, alhier.

2. W. G. van der Mey, aannemer
van schilderwerken te Heemstede Bor*
neosfcraat 18; curator mr. L. AH Cohen
alhier.

3. W. van der Duin, winkelier in
comestibles en timmerman te Velser*
oord, Kalverstraat 19; curator Mr. G.
E. Mcllema alhier.

4. M. J. Muylaért, handelende onder
den naam van van Veen en Co., thee*
handel China Japan Import Groote
Houtstraat 134, wonende Brouwers*
kade 59; curator mr. L. U. Rengers
Hora Siccama alhier;

5. T. Edam, aannemer te Schoten.
Preangerstraat te zamen met C. M.
Blok. aannemer te Driehuizen, Zeeweg
handelende; curator mr. J. H. J. Si*
mons alhier.

Vernietigd werd het faillissement
van C. J. Gijsberts, wonende te Singa»
pore, uitgesproken 8 Juni 1926; cura»
tor mr. J. van der Vegt alhier.

Opgeheven werden de faiHsscmenten
van: 1. J. van Wolferen. arbeider Ned.
Spoorwegen te Haarlem, Brouwers*
straat 102; curator mr. M. van Toulon
van der Koog alhier.

2. P. Biersteker koopman in glas en
aardewerk te Santpoort; curator mr. B.
Bouman; uitgesproken 20 October
1925;

3. J. van Roekei. bleeker te Assen»
delft, uitgesproken 15 Juni 1926; cu*
rator mr. G. W. C. PHester alhier.

4. C. van Oostrom. handelende on»
der de firma Bonibon fabriek „Sonja"
te Haarlem. Beeksteeg 27; uitgesproken
2 Maart 1926; curator nar. Julius Hoog
alhier.

Geëindigd zijn de faillissementen
door het verbindend worden der uit»
deelingslijst van:

1. H. van Yperen, destijds koopman
te Nieuwe Wetering gem. Alkcmade;
curator mr. R. C. Bakhuizen van den
Brink, alhier;

2. de nalatenschap van wijlen J. A.
Kluytenaar te 's*Gravcnhage; curator
mr. A. W. Hellema te IJmuiden.

3. P. Braam, landbouwer te Kudel*
staart gem. Aalasmeer; curator mr. jhr.
F. W. van Sty rum alhier.

4. J. H. A. van Bakel, wijnhandelaar
te Overveen; cur. Mr. R. C. Bakhuizen
van den Brink, alhier.

PERSONALIA
Onze stadgenoot de heer S, Broirk»
horst is benoemd tot politie*agent te
Rotterdam

INBRAAK.

Bij een landbouwer te Hoofddorp
werd "s nachts ingebroken. De dief ver»
schafte zich toegang tot een schuur en
stelde zioh tevreden met een heeren»
rijwiel.

Reed* eenige weken geleden wa* het Japansche stoomschip „Alp* Maru", uit Osaka, zinkende op de Schelde bü
Antwerpen. Het is nu dezer dagen plotseling in de diepte verdwenen. Twee mannen verloren er het leven by.

Een aanblik van een deel van het terrein, waar de ramp plaats greep.

Het vliegveld te Hendon (Engeland), waar onlang* een groote vliegdemonstratie, met 54 vliegtuigen, gehouden werd,

Bovenstaande foto werd gemaakt een half uur nadat het verschrikkelijk spoorwegongeluk by Achères gebeurde.